dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
De Belgische
regeeringscrisis
Anti-Komiotcrnbofld
wil zich uitbreiden
20-jarig bestaan der
Sovjet-Unie
Chineezen
ontruimen
Poetoeng
Euwe verliest
Hit'er maakt nieuwe
erfeniswetten
De gemeenten incasseeren
17 millioen meer aan
personee'e belasting
sinds 1931
Brussel noodigt Japan nog
eens uit
Onlusten te Madrid
UITGAVEi N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50
POSTGIROREKENING 16066
8 NOVEMBER 1937
65e JAARG. No. 8151
Minister Spaak met de Kabinets
formatie geslaagd
Duitsche en Ifaliaansche marine
oefenen samen
Gas geven in plaats
remmen
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT
Japansche landingspoging geslaagd
SPANJE
HE LDERSCHE COURANT
MAANDAG
D« Japansche vlag, de zon. van Nippon, wordt zegevierend gedragen over
de puinhoopen van 'n veroverd stadsdeel van Sjanghai.
De Man zal finantiën behouden.
De heer Spaak heeft zijn collega's in den
algemeenen raad der Belgische Werklieden
partij op de hoogte gesteld van (Jen stand
zijner besprekingen inzake de oplossing van
de crisis.
Het staat vrijwel vast, dat Spaak er in
geslaagd is een oplossing voor de moeilijk
heden te vinden.
MINISTER SPAAK
De grootste zwarigheden kwamen uit het
Katholieke kamp en betroffen de verdee-
lt-ng der zeteis.
t Het schijnt echter, dat een redelijke op
lossing is gevonden en een gelijk aantal
Jjetels aan de katholieken zal worden toege
kend als de socialisten zelf zullen bezetten.
Naar Havas verneemt, zal de regeering
Als volgt zijn samengesteld:
Minister-president. Spaak, soe., oeconomi-
sche zaken: Van Isacker, kath., middenstand
en binnenlandschen handel: De Vleeschhou-
wer, kath., landbouw: Pierlot, kath., finan
ciën: De Man, soc., buitenlandsche zaken;
Hymaps, lib., volksgezondheid: Wauters, soc.,
arbeid; De Lattre, soc., openbare werken:
Eouchery, soc., posterijen: Heyman, kath.,
binnenlandsche zaken: Merlot, soc., onder
lijs; Joris, lib., verkeer: Jennissen, lib.,
landsverdediging: generaal DeniSj partijloos
en justitie Dewarnaffe, kath.
Vandaag zal de heer Spaak zich naar den
Koning begeven en de namen van de leden
her nieuwe regeering aan diens goedkeuring
voorleggen.
De dictatoren feliciteeren elkaar
ïn het Palazzo Chigi te Rome is
Zaterdagmorgen om 11 uur een pro
tocol onderteekend, waarbij Italië
toetreedt tot het op 25 November
1936 tusschen Duitschland en Japan
gesloten verdrag tegen de commu
nistische internationale.
Het protocol noodigt andere staten, die
eveneens de strijd tegen de Komintern wil-
«n aanbinden, uit, tot het pact toe te treden
elingelichte bronnen weten te melden, dat
'''(Is onderhandelingen gaande zijn met
tongarije en Zuid-Amerikaansche staten.
lpn verwacht, dat volgend jaar de anti-
-„.rn'nternb°nd een belangrijke uitbreiding
L hebben ondergaan.
le Londen bestaat in sommige kringen de
veronderstelling, dat een geheime clausule
zou zijn opgenomen in de anti-komintern
overeenkomst.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter, die dezen indruk heeft gekregen, voegt
hieraan toe, dat andere bevoegde kringen
geneigd zijn de door Ciano gegeven verze
kering, dat het pact geen verborgen bedoe
lingen inhoudt, te aanvaarden.
Britsche kringen hebben geen bewijsmate-
diaal voor de veronderstellingen, dat Duitsch
land in het conflict in het Verre Oosten be
middelend zal optreden.
China niet verwonderd.
In Chineesche kringen was men niet ver
wonderd over het toetreden van Italië tot
het anti-komintern verdrag, doch men acht
het wel betreurenswaardig.
Het orgaan van de Kwo Min Tang, de
„Central Daily News" schrijft, dat Italië en
Duitschland ervoor moeten waken, dat
Janan het verdrag niet misbruikt voor een
actie tegen China, in het belang van hun
eigen goede betrekkingen tot China
Het blad Is van meening, dat het motief
te zoeken is In de snanning tusschen Enge
land en Italië in de Middellandsche Zee.
Enorme parade op het Roode
Plein te Moskou.
Onder voorzitterschap van Stalin is in den
grooten Schouwburg te Moskou een plech
tige bijeenkomst ter viering van het twintig
jarig bestaan der Sovjet-Unie gehouden,
waaraan \Verd deelgenomen door alle leden
der regeering en de leiders der partij. Molo-
tof hield een rede, waarin hij een saluut aan
de volken van Spanje en China bracht.
De Sovjét-regeering, met Stalin aan het
hoofd, heeft gisteren de traditioneele groote
parade op' het Roode Plein te Moskou afge
nomen.
Geen toespelingen op de anti-
komintern-actie.
Maarschalk Worofejilof heeft een toespraak
gehouden, waarin hij geen enkele toespeling
maakte op het te Rome geteekend anti-ko
mintern-pact. Hij verklaarde met name: „Het
sovjet-leger is een vredesleger, maar indien
een vijand ons aanvalt, zullen wij hem even
zeer aanvallen. Wij zu'len den oorlog op vij
andelijk grondgebied overbrengen en dezen
vijand vermorzelen".
Vervolgens speelde een orkest van 700 man,
terwijl het voorbijtrekken der troepen een
aanvang nam.
Na de leerlingen der militaire academies
passeerden een regiment infanterie, drie re
gimenten cavalerie, verscheiden compag
nieën wielrijders, arbeidersmilities en een
groep „October-aanhangers". Bij deze laatste
merkte men verscheiden personen op leeftijd
op.
De revue werd besloten met een defile
van een afdecling gemotoriseerde artillerie,
welke uit meer dan 200 kanonnen bestond.
Tanks van alle afmetingen reden vervol
gens in een indrukwekkend aantal voorbij,
terwijl een honderdtal bommenwerpers en
een even groot aantal snelle jachtvliegtui
gen boven de stad kruisten.
Het was het grootste militaire défilé, dat
de Sovjet-Unie ooit gezien heeft.
Men heeft daarmede willen aantoonen,
dat de „politieke zuiveringen" de te
rechtstelling van Toechatsjewski, enz.'
de kracht van 't Russische leger hebben ver
groot in plaats van verminderd. Het feest
van gisteren is volgens de leiders de vie
ring der definitieve overwinning van het
socialisme in Sovjet-Rusland.
De Russische bladen maken de balans op
van hetgeen sedert de October-revolutie be
reikt js. De „Izwestija" schrijft dat de be-
volkin van de Unie meester is over een
zesde gedeeit van den aardbol. Het Roode
Leger is onoverwinnelijk.
Iedere vijand van het socialisme, die de
grenzen tuschen oude en nieuwe wereld
tracht te overschrijden, zal vernietigd wor
den. Het volk der Unie wenscht geen oorlog
en spreekt zich uit voor vrede in de ge-
heele wereld. Doch indien imperialisten en
fascisten tot den aanval durven overgaan,
zullen zij zich in acht moeten nemen.
Stand 8'A—5'A.
De Zaterdagavond te Zwolle begon
nen veertiende partij om het wereld
kampioenschap schaken tusschen
Euwe en Aljechin werd na veertig
zetten afgebroken in een zeer gunsti
ge stelling voor Aljechin. De uitda-
ger, die met wit speelde, had een
pion meer. De partij werd gister
middag in hotel van Gijtenbeek
voortgezet.
Euwe heeft na 52 zetten moeten
opgeven. De stand is thans 8K-5K.
Wij merkten reeds eerder op. dat de span
ning in de partijen tusschen dr. Euwe en dr.
Aljechin aan het bovenmenschelijke grenst.
Onder een dergelijke hoogspanning kunnen
fouten niet uitblijven.
Dr. Euwe heeft zich gedurende het groot
ste deel der partij als een reus geweerd en
reeds geloofden wij een der slagzinnen van
den veteraan Gans te kunnen aanwenden:
„Hebt ge twee loopers? dan moet ik u dus
met twee paarden mat zetten". Toen de
wereldkampioen door overschatting van zijn
stelling deze dermate compromitteerde, dat
een onmiddellijke beslissing in het verschiet
kwam. Gelukkig behield hij ook in tijdnood
de tegenwoordigheid van geest, zodat de afge
broken stelling hem nog, zij het geringe,
kansen op remise bood.
Ging het Zaterdagavond in de Buitenso
ciëteit te Zwolle spannend toe, gistermiddag
in een kleine zaal van hotel van Gijtenbeek
was het een gemoedelijke vergadering. Voor
in het zaaltje, dopr tafels afgescheiden van
bet publiek, zaten de meesters hij vriende
lijke comfoortjes thee, resp. koffie te drin
ken en lachten elkaar eens toe. wanneer
een volijverig comité-lid Aljechin tegen de
hinderlijke zon beschermde door een der
beroemd geworden affiches, met „wij ver
zoeken de grootst mogelijke stilte" voor het
"aam te hangen, vermoedelijk in de hoop
dat de zon het dan wel zou begrijpen.
Inderdaad, de strijdgeest was gis
teren ver te zoeken. Het was alles
uit-geanalyseerd en de insiders wis
ten allang, dat de stelling op den
duur voor Euwe onhoudbaar zou
zijn.
Een ontzagwekkende overwinning eener-
zijds, doch anderzijds een hoogst eervolle
nederlaag.
In Duitschland is een wet uitgevaardigd,
waarbij alle personen, die van de Duitsche
nationaliteit vervallen zijn verklaard, niet
meer van Duitsche onderdanen kunnen
erven of schenkingen kunnen ontvangen.
Dit verbod strekt zich eveneens uit tot
hun echtgenooten en kinderen. Op overtre
ding van deze wet staat een gevangenis
straf tot twee jaar.
Verder worden de Duitsche onderdanen
gemachtigd hun erfgenampn. die in strijd
met de Neurenhergsrhe huwelijkswetten
hebben gehandeld, te onterven.
Aan een door het Centraal Bureau voor
de Statistiek verspreide mededeeüng is 't
volgende ontleend.
Sinds 1931 komt de zuivere opbrengst
van de hoofdsom der personeele belasting
aan de gemeenten ten goede en vormt deze
met de opbrengst der opcenten, die ook
reeds vóór 1931 werden ontvangen, een der
belangrijkste belastingbronnen voor de ge
meenten.
In dit jaar kregen de gemeenten tevens
de bevoegdheid zich te rangschikken in een
der negen klassen in de wet op deze belas
ting genoemd en wijzigingen aan te lirengen
in de tarieven voor de verschillende grond
slagen bij die wet bepaald dan wel de be
lasting naar de grondslagen mobilair,
dienstboden, paarden, pleiziervaartuigon
geheel achterwege te laten.
Het aantal pereeelen. belast naar den
eersten grondslag is onafgebroken gestegen
van 1.490.327 over 1931 tot 1.090 312 over
1930. De belastbare huurwaarde dezer per
eeelen is gestegen van f 433 millioen over
1931 tot f 516 millioen over 1934. waarop in
hoofdzaak als gevolg der hiiurvorlagingen
een daling is gevolgd tot f 486 millioen over
m36.
Alle grondslagen te samen brachten in
elk der jaren 1931 tot en met 1934 ruim
f 38 millioen op. waarop een daling is ge
volgd tot f 30 millioen over 1935 en f 28
millioen over 1936.
Van 1935 af wordt 80 net. van de hoofdsom
dezer belasting naar de grondslagen huur
waarde. mobilair en dienstboden niet meer
rechtstreeks aan de gemponten uitgekeerd
maar wordt dit deel der hoofdsom in het
in dit jaar ingestelde werklnosheidssuhsi
diefonds gestort, in verhand waarmedp
werd bepaald, dat sindsdien voor de ge
noemde drie grondslagen geen afwijkingen
van de wettelijke tarieven meer mogen gel
den Genoemde daling van de opbrengst in
hoofdsom was in hoofdzaak hiervan hef ge
volg.
Van alle grondslagen is de opbrengst in
hoofdsom van den gronding huurwaarde
van het grootste belang 171%), daarop vol
gen naar helangriikhe'd- de grondslagen
mobilair (19%), motorrijtuigen (5.5%, dienst
boden (3%). hiliarten (1«D. naarden (0.3
en pleziervaartuigen (0.2
De tusschen haakjes geplaatste cijfers
geven telkens de verhouding van de op
brengst tot de totale onzuivere opbrengst
voor het jaar 1936.
Zoowel de hierboven genoemde da
ling van de opbrengst in hoofd
som als de ongunstige tijdsomstan
digheden maakten het voor een
groot aantal gemeenten noodzake
lijk het aantal opcenten op deze be
lasting niet onbelangrijk te ver-
hoogen, in verband waarmede de
opbrengst dezer opcenten is geste
gen van f 26 millioen over 1931 tot
f 43 millioen over 1936.
Tot besprekingen tusschen een
beperkt aantal mogendheden.
In de Zaterdagmorgen gehouden
vergadering der negen-mogendheden
hedenconferentie is overeenstem
ming bereikt over den tekst van een
Japan te zenden ontwerpnota. De
nota is reeds in handen gesteld van
den Japanschen gezant te Brussel.
In deze nota wordt het betreurd, dat Ja
pan niét ter conferentie aanwezig is. Voorts
wordt dan gezegd, dat de vertegenwoordigers
van de staten, die te Brussel zijn bijeenge
komen, gaarne zouden willen weten, of de
Japansche regeering bereid is, een of meer
vertegenwoordigers af te vaardigen, tenein
de van gedachten te wisselen met de
vertegenwoordigers van een beperkt aantal
mogendheden, die tot dit doel zullen worden
aangewezen. Zulk een gedachtenwisseüng
zou plaats vinden binnen het kader van het
negenmogendhedenverdrag en overeenkom
stig bepalingen hiervan. Het doel ervan zou
zijn, meer licht te werpen op verschillende
punten en de regeling van het conflict te
vergemakkelijken. De op de conferentie te
Brussel vertegenwoordigde staten zouden
gaarne zoo spoedig mogelijk het standpunt
van Japan ten aanzien van dit voorstel ver
nemen.
De conferentie der negen mogendheden
heeft de volgende vergadering vastgesteld op
a.s. Dinsdag, teneinde dan eventueel kennis
te nemen van het antwoord der Japansche
regeering. Inmidels zullen de delegaties van
gedachten wisselen met name over de sa
menstelling van een commissie, welke even
tueel onderhandelingen met Japan zal voe
ren.
Bij het ter perse gaan van dit nr. ontvan
gen wij het bericht, dat Japan vermoedelijk
opnieuw zal weigeren.
De Duitsche oorlogsbodems, welke sedert
twee dagen in de Italiaansche haven van
Gaeta liggen, zijn de oorlogsschepen, welke
Duitschland in de Middellandsche Zee heeft
achtergelaten, nadat het zich uit de niet-
inmengingseonf role heeft teruggetrokken,
n.l. de kruiser „Deutsehland" en vier tor-
pedo'agers De oorlogsschepen zullen in de
Italiaansche wateren schietoefeningen hou
den, misschien met deelneming van de
Italiaansche marine. Dit schijnt een bewijs
te moeten zijn v. de nauwe samenwerking
tusschen de Duitsche en Italiaansche ma
rine.
Een ernstig gewonde bij auto
ongeval te Oldenzaal.
Gistermiddag omstreeks vier uur, heeft
zich nabij de Lutte op den straatweg de
Lutte—Denekamp (Ov), een ernstig auto
ongeval voorgedaan. Een auto, bestuurd door
den heer Heeterbry uit Enschede, reed in de
richting Denekamp. Behalve den bestuurder
zaten in den auto diens verloofde en nog
een heer en dame.
In de bocht achter café Reuver
trapte de bestuurder op de gaspe
daal inplaats van op de voetrem, met
het gevolg, dat hij het stuur niet
meer kon houden en tegen een boom
botste.
De verloofde van den heer H. werd ern
stig aan het hoofd gewond en liep bovendien
een armbreuk op. De wielrijder V. uit Ol
denzaal die juist passeerde, verleende de
eerste hulp en haalde assistentie. Spoedig
was een dokter uit, Oldenzaal ter plaatse,
evenals de politie. De ernstig gewonde dame,
alsmede de bestuurder, die eenige lichte
kwetsuren had opgeloopen, zijn naar het r-k.
ziekenhuis te Oldenzaal vervoerd.
Verwachting: Meest zwakke Oos
telijke tot Zuidoostelijke
wind, nevelig tot zwaar be
wolkt, weinig of geen neer
slag, aanvankelijk kouder.
Verdere vooruitzichten: Aanvan
kelijk weinig verandering,
later eenige- kans op regen
Sjanghai in spanning.
Zaterdagavond zijn de Chineezen
begonnen de Sjanghai wijk Poe
toeng te ontruimen. Zij trokken in
Noord westelijke richting.
Van officieele Chineesche zijde wordt toe
gegeven, dat ongeveer 3000 Japanneezen in
de baai van Hangtsiau aan land zijn ge
gaan en Singjien en Kingsjan, beiden ten
zuiden van de Wangpoe, hebben bereikt.
De Japansche troepen ten zuiden van de
Soetsjau kreek worden door de Chineezen
geschat op 5000 man. Het verrassende suc
ces van de Japanneezen aan de baai van
Hangtsjau, waarmede de afsnijding van
Sjanghai bespoedigd wordt, heeft, een druk
kende werking uitgeoefend op de stemming
der Chineezen.
Sjanghai is thans geheel in den
greep der Japanners, waardoor de
bezorgdheid in de internationale
concessie niet weinig is toegenomen.
Dat de spanning toeneemt, be
richt Un. Press, blijkt wel uit de
activiteit van de Russische vrijwilli-
gerspatrouilles, op de Bund-kade,
die daar het aantal mitrailleurs
hebben verdubbeld.
De val van Tai-Yoean.
Het Japansche hoofdkwartier heeft gis
termiddag medegedeeld, dat de Japansche
troepen, welke Taijoean in Sjansi belegeren,
zich meester hebben gemaakt van de Noor
derpoort. Een andere Japansche afdeeling
heeft Nantaijoean genomen.
Uit Tientsin wordt aan Domei gemeld,
dat Tai-Yoean hevig werd gebombardeerd,
nadat eerst Japansche afgezanten met een
witte vlag waren komen vragen of de stad
zich wilde overgeven.
De afgezanten werden, volgens het be
richt, met schoten ontvangen, waarbij een
Japansch officier werd gewond.
Mededeelingen van overloopers.
Miliciens die naar de gelederen van Fran
co overloopen, bevestigen, volgens Havas,
allen, dat zich voortdurend zeer ernstige
onlusten in de hoofdstad afspelen, en dat
het hoofdcommando herhaaldelijk een be
roep heeft moeten doen op de internationa
le brigades, teneinde de pogingen tot een
opstand te smoren.
Aangemoedigd door den géringen strijd
lust van den vijand, hebben de nationalisti
sche troepen op het Aragon-front weer een
aantal stellingen veroverd die tegelijker
tijd een uitgangspunt kunnen vormen voor
een nieuw groot offensief bericht Un. Press
Frontverhaal.
t?-'e"w bewijs van den geringen lust
der miliciehs om nog verder te vechten
kreeg men dezer dagen, gaat Un. Press
!5''.Twee nachten lang was de nationa-
lolit i!: voorhoed« bezig geweest met de
versterking van nieuwe stellingen toen haar
een bericht van den overkant bereikte. Het
werd gebracht dooreen hond!
Het dier had een papier in zijn bek. waar
op eeschreven stond: ..Laat ons toch sla
pen. Als jullie versterkingen wilt aanleg
gen, doet het dan overdag. Dan beloven
we. geen schot te zullen lossen."
Nauwelijks had men dit bewijs van tanen-
den strijdlust in handen, of het nationalisfi-
commando gaf twee colonnes hevel,
de Gallego over te stekpn en zes heuvels'
te bezetten, waarbij door den vijand zoo
goed als geen tegenstand werd geboden