Het Beloofde Land Halifax te B e r 1 i j n De brug tusschen Europa en het Verre Oosten Beroemd trapézewerker verongelukt Protest tegen aoti-Joodscbe tentoonstelling Nazi intelligentie Geen Japansch „ultimatum" aan Frankrijk anghai in puin Engelschen, Joden en Arabieren Wapens in geheime kelders Hitier wijst ook Zwitsersch journalist uit Overleg inzake Palestina en Syrië Istanboel gaat zijn straten nummeren Warschau krijgt ondergrondsche i Jeruzalem, November 1937. Wij scheepten ons ditmaal in Triest in, want wij wilden de reis op een Italiaansche boot maken. Men kan immers nooit weten. Misschien Het Palestijnsche probleem, de Pan-Arabische beweging en de gang van zaken in Irak brengen den Oriënt als brug tnsschen Europa en het Verre Oosten opnieuw in het brandpunt der politieke belangstel ling. Wij hebben derhalve een bij zonderen oorrespondent, die zich naar Bagdad begeeft, verzocht, ons zijn reisindrukken te willen weer geven. Heden brengen wij zijn eer sten brief. Aangezien Hitier geen Engelsch en Lord Halifax geen Duitsc-h verstaat of spreekt, taI Legationsrat Schmidt van het ministe rie van buitenlandsche zaken te Berlijn als tolk optreden. Het hoofdpunt van het programma speelt zich dus niet in de hoofdstad, maar in de Beiersche bergen af. Lord Halifax heeft het intusschen wen- irheliik gevonden zelf zijn eerste indruk ken van het bezoek aan de jachttentoonstel- ling op schrift te zetten en het vermeldens- waardige is minder de zakelijke inhoud, dan wel de uiterst beminnelijke toon van dit kleine exposé. Hü constateert dat tijdens zijn bezoek de Taal indrukwekkend vol was en dat dadelijk de prachtige organisatie opvalt, naast den uitnemenden smaak waarmee alles is op gesteld. Met een aardigen en toch ook in de gege ven omstandigheden belangrijken wenk van Dolitieken aard schrijft Lord Halifax woor delijk in aansluiting aan de opmerkingen van generaal Göring: „van internationaal standpunt gezien kan het in deze dagen niet anders dan van groote waarde zijn de sports- men in de geheele wereld en de meeste menschen zijn tot op zekere hoogte sports- men er aan te herinneren, hoeveel din gen zij gemeen hebben." Weensche geeft sluitzegels uit met verdienstelijke Joden. Irene Harand, de zelf „arische" uitgeefster van „Gerechtigkeit, het weekblad „Tegen rassenhaat en menschennood schrijfster van het boek „Sein Kampf, Antwort an Hit- Ier", en leidster van de naar haar genoemde beweging, heeft besloten, als protest tegen de Münchener tentoonstelling „Der ewige Jude", vijftig sluitzegels uit te geven met portretten van de meest verdienstelijke Jo den, voorloopig met Fransche, Engelsche en Duitsche, binenkort ook metePoolsche, Tsje chische en Servische teksten, aldus het Hsb. Als eerste is reeds een zegel uitgekomen met het portret van Paul Ehrlich en het op schrift „Antwoord op de Münchener tentoon stelling „Der ewige Jude", en verder, onder het portret: „Paul Ehrlich, Nobelprijswin naar, Duitsche jood, heeft millioenen men schen door zijn uitvinding voor gruwelijke ziekte bewaard". De eerstvolgende zegel zal het portret dra gen van Ballin, met den tekst: „Schepper van de Duitsche handelsscheepvaart, de eenige Duitscher, die, uit smart over de ne derlaag van zijn vaderland, zelfmoord pleeg de, was jood". De aanhangers van de Harand-beweging in veertig landen zullen voor de verbreiding dezer zegels zorgen. Informeel contact tusschen Enge land en Frankrijk. In antwoord op een desbetreffende vraag in het Engelsche Lagerhuis gesteld, heeft Lord Cranborne medegedeeld, dat er geen sprake was van overleg tusschen de Britsche en de Fransche regeering over de toekomst van Palestina en Syrië, daar in beide geval len de mandaatmogendheden niet tegenover eenig ander land verantwoording schuldig zijn, doch slechts tegenover den Volkenbond Bij wijze van hoffelijkheid hebben de Fran sche en Britsche regeering over de aangele genheden informeel contact met elkander ge had. De Temps sprokkelt uit het zoo even ver schenen eerde deel van het Duitsche All- bu,ch, de in nationaal-socialistischen geest herziene encyclopedie van Meyer, aldus de N.R.Crt., de volgende begripsbepalingen. Echt (huwelijk) is het verbond tusschen een man en een vrouw van hetzelfde ras, die in volkomen gemeenschap leven. Eer. Een mensch is slechts eer waardig indien in hem het begrip van de Duitsche eer geworteld is. Geheel de nieuwe ger- maansche wereld steunt op de opvatting van deze nieuwe eer. Einstein. De jood Einstein heeft altijd' de bedrijvigheid van een salon-bolsjewiek ont plooid en is de uitvinder van de krankzin nige relativiteitstheorie, een leer, die slechts dank zij de ontzaglijke propaganda van do joodsche wereldpers een zekere beteekenis gekregen heeft. Men kan haar geen waarde toekennen, omdat ze op zeer abstracte ge* gevens berust. Gezaghebbende kringen te Japan spreken liet bericht tegen, volgens hetwelk Japan een „ultimatum" tot Frankrijk zou hebben gericht, waarin geëischt werd, dat de ver zending van wapens naar China, via Indo- Lhina, gestaakt zou worden onder bedrei ging met een bezetting van het eiland Hfii" nan. Deze kringen hebben verklaard, dat van de instelling der kustblokkade van z.uid-China af, in het begin van Septembci, de Japanscho minister van buitenlandsche zaken den Franschen ambassadeur heeft doen weten, dat Japan geen voornemens tot bezetting van Ilainan had. treft men toevallig een uit Abessinië afkomstigen Italiaan, die eens kan vertellen, hoe het land zich onder Italiaansche heerschappij ont wikkelt Wanneer men den veroveringsveldtocht der Italianen als verslaggever heeft medegemaakt, is men nieuwsgierig, hoe het ver loop van de dingen nu verder is geweest. Wij werden echter teleurgesteld. Geen enkele Italiaan kwam aan boord, maar daarentegen wel vele Joden, die hun geluk in hun nieu wen, eigen staat willen beproeven of als pelgrim naar Jeruzalem trekken. De scheepvaartmaatschappijen, die den dienst op Haifa onderhouden, weten van de Joodsche emigratie naar Palestina een goed zaakje te maken. Alles is voor hen in ge reedheid gebracht: aan boord vindt men een gebedstempel, een rituëele slagerij en zelfs het bedienende personeel bestaat voor een deel uit Joden. Wanneer men af en toe brokken der gesprekken dezer Joodsche emigran ten opvangt, hoort men hen steeds weer over den komenden Joodschen staat spreken. Zij smeden toekomst plannen en debatteeren opgewonden. Anderen weer bestudeeren ijverig in Hebreeuwsche leerboeken om nfht te zeer vreemdeling in eigen land te zijn. Onprettige ontvangst. Na vijf dagen bereikten wij Haifa. Hier werd de vreugde van mijn Joodsche mede reizigers echter spoedig in diepe teleurstel ling veranderd. Zij hadden klaarblijkelijk verwacht in hun vaderland met open ar men te worden ontvangen. Ontvangen wer den zij inderdaad maar niet met de vreugde van vrienden, doch met veel wan trouwen door de Engelsche autoriteiten. Van land af mag niemand aan boord ko men. Het heeft wel iets weg van een qua rantaine. Maar des te meer ambtenaren ver schijnen nu op het schip. Een tiental Engel sche officieren controleert de paspoorten en papieren van de passagiers, die aan land willen, uiterst nauwkeurig. Wanneer er ook maar iets niet klopt, wordt de landing ge weigerd. Ook wij, die niet in Palestina wil len blijven, moeten onze paspoorten inle veren. Tenslotte wordt ons paspoort tegen een z.g. landingskaart ingewisseld. Op mijn vraag: „Waarom zoo streng?" verklaart de ambtenaar mij glimlachend: „Een maat regel van voorzichtigheid tegen ongeoor loofde immigratie. In de laatste jaren zijn er heel wat meer menschen het land bin nengekomen, dan er visa's zijn gegeven." Wij gingen nu met onze papieren aan land, maar moesten nog eenige controle posten passeeren, alvorens wij in de eigen lijke stad kwamen. Indien wij verwacht hadden, een Oostersche plaats te zullen bin nentreden, zouden wij bedrogen zijn uitge komen. Met koortsachtige haast wordt hier gebouwd; men meent op het terrein te^ijn van een wereldtentoonstelling, welke spoe dig moet openen. Bioscopen, theaters, café's, die tegelijkertijd beurzen zijn, schieten als paddestoelen uit den grond. Maar dit alles past eigenlijk niet in het landschap en maakt dan ook een onrustigen indruk. Het is ook opvallend, dat vele Joden, die naar Palestina geemigreerd zijn, zich hier nog niet goed thuis voelen. Onzekere atmosfeer. Inderdaad hangt er over het geheele land een atmosfeer van onzekerheid en onrust, welke zich sinds de publicatie van 't verdee- lingsplan der commissie Deal nog ver scherpt heeft. Zoowel Joden als Arabieren voelen zich bedrogen en hun teleurstelling komt op het oogenblik maar al te gemakke lijk in explosieve uitbarstingen tot uiting. Overigens hebben thans ook de Engelschen, die sinds de opstanden van het vorige jaar veel voorzichtiger geworden zijn, hun stel lingen betrokken. Maar de pan-Arabische gedachte heeft in de laatste jaren veel aan kracht gewonnen en de Arabieren voelen zich klaarblijkelijk sterk ge noeg, den strijd met de Joden op te nemen. Het uitbreken van een der- gelijken algemeenen strijd kan zeer verstrekkende gevolgen hebben. Voor de Engelschen is de huidige situatie derhalve ook alles behalve aangenaam. Een Engelsche briga dier, die met zijn troepen bij Tel- Aviv ligt, verklaarde mij: „Er hangt wat in de lucht maar wat er ko men zal, weten wij zelf niet en daarom moeten wij voorzichtig heidsmaatregelen treffen." In deze woorden vond ik ook een verkla ring voor het feit, dat bijna elk schip, het- Opzienbarende vondst in Fransch plaatsje. De Paris Soir meldt, dat te Dieppe een complot tegen de veiligheid van den staat is aan het licht gekomen. Het blad verklaart verbazingwekkende inlichtingen te hebben ontvangen over een onderzoek, dat is inge steld in de kelders van een familiepension te Parijs. Er zouden bij dat onderzoek wa pens en een hoeveelheid munitie zijn ontdekt. Voor het vervoer der in beslag genomen goederen zijn drie vrachtwagens noodig geweest. De kelders van het bewuste huis be vatten geheime kamers met speciale betonversterkingen. Er is o.m. nog een hoeveelheid van 15 kg. ontplof bare stoffen opgespoord. In het geheel zijn, naar men verder ver neemt, drie geheime bergplaatsen voor wa pens en munitie ontdekt. Twee personen zijn in staat van beschuldiging gesteld. Het is mogelijk, dat nog meer bergplaatsen zul len worden opgespoord, daar het onderzoek nog niet is afgeloopen. In de afgeloopen da gen zijn ook te Dieppe verscheidene arresta ties verricht, die met deze zaak verband houden. Zooals men weet zijn in September reeds te Parijs die personen gearresteerd, leden van het geheime genootschap der „Cagoulards". De jongste arrestaties en in beslag nemingen staan hiermede in ver band. Op verzoek van de Turksohe overheid is een Fransch deskundige naar Istanboel ge komen ter verbetering der verkeerstoestan- den in deze oude stad. Een onderdeel van zijn verkeersplan, waarvoor hem 35.000 pond is uitbetaald, zal het afschaffen der straat namen zijn. In de plaats daarvan zal de stad verdeeld worden in vier wijken: Noord- Zuid, Oost, en West, welker straten en la nen zullen worden genummerd, zooals in .Amerika. Een reden voor deze verandering is, dat vele straatnamen in Istanboel moei lijk te onthouden zijn en de inwoners dik wijls verdwalen of zelfs vergeten, waar zij wonen. welk van Europa komt en Haifa aandoet, van Cypres muilezels en ezels naar Palesti na brengt. Het zijn lastdieren voor de Brit sche bezettingstroepen en voor den strijd in Palestina onontbeerlijk. Het bezettingsleger wordt eveneens aanzienlijk versterkt en drukker dan ooit patrouilleeren Engelsche oorlogsschepen in het oostelijk deel van de Middellandsohe Zee. Want de Britten weten heel goed, dat er door het ongelukki ge verdeelingsplan in Palestina een situatie is geschapen, welke elk oogenblik tot een openlijken strijd tusschen Joden en Ara bieren kan leiden. Want de Arabieren keu ren onder geen voorwaarde de verdeeling van dit land. dat niet slechts hun, maar de geheele Mohammedaansche wereld heilig is, goed. Zij eischen de onbeperkte souve- reiniteit over geheel Palestina. Protest-resolutie tegen de uitzet ting van Ravoux. De Berlijnsche correspondent van de Baseier Nachrichten, Boeschen- stein, heeft mededeeling ontvangen, dat zijn verblijfsvergunning in Duitschland, die op 25 November a.s. afloopt, niet zal worden vernieuwd. De federatie van de buitenlandsche pers te Berlijn heeft de volgende resolutie aangeno men: „Het officieele communiqué omtrent het besluit van de Duitsche regeering den eer sten correspondent van het agentschap Ha- vas, Paul Ravoux, uit te zetten, heeft een pijnlijken indruk gewekt onder de leden van de federatie. Herhaalde malen heeft de fe deratie der buitenlandsche pers te Berlijn haar protest en haar leedwezen uitgespro ken ten aanzien van uitzettingen, die gelast zijn tegen buitenlandsche correspondenten, uitsluitend om redenen, die hun beroepsac tiviteit betreffen. De federatie spreekt wederom haar leed wezen uit. Zij is er van overtuigd, dat der gelijke maatregelen niet geschikt zijn om misverstanden op te heffen en de jornalistie- ke betrekkingen te begunstigen, die toch ge roepen zijn den vrede in het algemeen te dienen. De federatie beschouwt het als zeer betreurenswaardig, dat men geen afstand doet van maatregelen, die op den duur het ernstigste nadeel toebrengen aan de uitoefe ning van het beroep van journalist in het buitenland, een beroep, dat zeer groote ver antwoordelijkheid met zich mede brengt." Deze resolutie is ter kennis gebracht van den bevoegden dienst van het ministerie van buitenlandsche zaken en van het ministerie van propaganda. De gemeenteraad van Warschau heeft zoo juist een speciale technische commissie be noemd, welke een plan moet onderzoeken voor den aanleg van verscheidene onder grondsche spoorlijnen in de hoofdstad. De noodzaak van een dergelijke verbinding doet zich steeds sterker gevoelen wegens het toenemende Verkeer. Het plan, dat de com missie thans in studie neemt, voorziet in den aanleg van twee metrolijnen tot een totale lengte van 13 K.M., en wel een lijn in de richting Noord-Zuid en een in de richting Oost-West. De tunnels worden gebouwd op een diepte van 18 meter. Het volledige plan, waarvan de uitwerking 35 jaar zal ver- eischen, omvat een aantal ondergrondsche lijnen tot een lengte van 46 K.M., waarvan 31 onder den grond en 15 over een viaduct. De aanleg van de eerste lijn alleen zal reeds 5 jaar vereischen. De laatste medewerker van de wereldbekende artistentroep Codo- na, die in een circus in de Parij- sche wijk Montmartre bij een van zijn meest gensationeele toeren aan de vliegende trapéze een ongeluk kreeg, werd zoo zwaar gewond, dat hij zijn beroep wel zal moeten opgeven. De wereldberoemde ar- tistennaam Codona is met hem uit de circuswereld verdwenen. Vanavond naar Hitler. Gisteren was het „Busstag" (boetedag) in Duitschland, welke als Zondag wordt ge vierd. Middag- en avondbladen te Berlijn zijn niet verschenen, alle zaken bleven gesloten. De „Busstag" heeft een somber karakter en de natuur paste zich er bij aan, doordat het een mistige, onvriendelijke en kille najaars dag was. Lord Halifax, die gisterochtend in Berlijn arriveerde en zijn intrek in de Britsche am bassade nam, heeft de rijkshoofdstad, die zich bovendien in een wanhopig rommeligen toestand bevindt, doordat vele groote ver keerswegen zijn opengebroken, nu niet be paald van haar gunstige zijde gezien schrijft het Hsb. Maar hij is ook niet voor sight seeing naar Berlijn gekomen. Zijn eerste lunch bracht hem al dadelijk samen met minister v. Neurath, die zijn gastheer was, en men mag wel aannemen dat bij deze gelegenheid de eerste voelho rens van weerszijden uitgestoken zijn. Het geheele bezoek heeft een zeer intiem karakter. Van Duitsche zijde pleegt men sedert 1933 officieel bij zulke gelegenheden weinig of niets mede te deelen. Van den Engelschen bezoeker van thans is bekend, dat hij verre van mededeelzaam is, zoodat de communiqués, die Lord Halifax van En gelsche zijde zelf opstelt en waarvan de eerste ons zooeven in de Engelsche ambas sade ter beschikking werd gesteld, vermoe delijk niets anders dan zeer zakelijke alge meenheden zullen bevatten en op de eigen lijke hoofdpunten wel niet zullen ingaan. Maar als gewoonlijk zal men ook hier wel tusschen de regels door moeten lezen. Uit dit Engelsche communiqué vernemen wij allereerst dat Lord Halifax na de lunch zijn eerste bezoek aan de internationale jachttentoonstelling bracht en dat hij van daag zijn rondwandeling langs de stands aldaar zal herhalen en dat hij tenslotte vanavond per slaapwagen, vergezeld door baron v. Neurath, naar Berchtesgaden zal vertrekken om op den Obersalzberg gast van Hitler te zijn en dan weer naar Ber lijn terug te keeren. Cbtneescbe soldaten met luchtdoel geschut in de straten van Sjang hai. Vermommingen moeten hen aan het oog van den vijand ont trekken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 8