Hoe minister Romme de
werkloozen wil helpen
Chineezen onder Japansch
opperbevel
Halifax noodigt
Von Neurath uit
Euwe ziet winstkans
over het hoofd
Auto met voetballers
te water
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Meer geld voor werkverschaffing
De „Prinses Juliana"
omhoog gevaren
Mussolini grijpt in
te Addis Abeba
Geen staatspensioen
Draaiende zend*antenne
groot succes
22 NOVEMBER 1937
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50
POSTGIROREKENING 16066 650 JAARG- N°-8163
Inschakeling van arbeidskrachten in het bedrijfsleven
Drievoudig vliegrecord
gevestigd
Koloniale eischen niet
meer op den voorgrond
Negentiende partij remise
In de komende were'doorlog
Opmerkelijke vraag van
Italiaansch ambassadeur
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT S EINTi
Zes gewonden
1ELDERSCHE COURANT
MAANDAG
De minister beschouwt het als zijn
plicht, ©enerzijds de bestrijding der
werkloosheid te bevorderen, en an
derzijds den meest dringenden nood
door de werkloosheid veroorzaakt
te lenigen, aldus de Memorie, van
Antwoord op het voorloopig ver-*
slag over de begrooting van Sociale
Zaken.
Er moet, zegt de minister, met
alle kracht, welke het nationale
draagvermogen veroorlooft, naar
worden gestreefd, die personen, die
niet langs normale wegen in het
productieproces worden opgenomen,
langs andere wegen te onttrekken
aan den lediggang, welke op hen
en hun gezinnen een demoralisee-
rende werking uitoefent en het ge
heel der volkskracht aantast.
Als „andere wegen", voorzoover meer
In het bijzonder liggende binnen zijn ge
bied, ziet de minister:
le. Bevordering van opneming van ar
beidskrachten in 't Nederlandsche bedrijfs
leven door regelingen op het gebied van
den arbeid;
2. Vervroegde uitvoering van openbare
werken van algemeen maatschappelijk nut.
3e. Stimuleerïng van emigratie.
4e. Werkverschaffing.
Bedrijfsraden land- en tuin
bouw.
In verband met het verzoek lot het verlee-
nen van een rijksbijdrage over 1937 aan de
bedrijfsraden in den land- en tuinbouw,
deelt de minister mede, dat artikel 29 der
Bedrijfsradenwet slechts spreekt van bij
dragen, wisselende tusschen f500 en f2000
per jaar. Aangezien de toekenning van een
bijdrage van ten minste f500 niet steeds ge
motiveerd is, zal een wijziging van ge
noemde wetsbepaling worden voorgesteld.
Welke bedragen aan de verschillende be
drijfsraden zullen worden verstrekt, valt
thans nog niet te zeggen.
Vermindering gezinslasten.
De minister kan in het vooruit
zicht stellen, dat het voorontwerp
van een wettelijke regeling inzake
toekenning van kinderbijslag, wel
ke regeling voorshands beperkt is
tot loontrekkenden, vermoedelijk
nog vóór het einde van dit jaar aan
den Hoogen Raad van Arbeid om
advies zal kunnen worden gezonden.
Meer arbeidskrachten in het
bedrijfsleven.
De Regeering zal zoo noodig, hetzij in
den vorm van een wettelijken maatregel,
hetzij door een tijdelijke verleening van fi-
nancieelen steun, ertoe medewerken, dat
zooveel mogelijk arbeidskrachten in het
bedrijfsleven worden ingeschakeld.
Werkverschaffing.
De minister laat met kracht zoeken naar
voor werkverschaffing geschikte objecten.
Binnenkort zal er een wetsontwerp tot
verhooging van het voor het Werkfonds be
schikbaar gestelde bedrag ad. 100 millioen
gulden, aan de Staten-Generaal worden voor
gelegd.
Steunverleening.
De Regeering boopt zeer binnenkort een
staatscommissie in het leven te roepen,
waaraan zal worden opgedragen de regee
ring te adviseeren betreffende de vraag
in hoeverre in de huidige wijzen van nulp-
verleening met betrekking tot de groepen
van valide, werkwillige personen, die voor
namelijk tengevolge van maatschappelijke
oorzaken niet in het onderhoud van zich
zelf (en hun gezin) kunnen voorzien, ver
andering behoort te worden gebracht en
voorstellen betreffende de regeling van
hulpverleening ten deze, anders dan bij
wijze van armenzorg, te doen.
De mailboot „Prinses Juliana", van
de Stoomvaart-Maatschappij Zee
land, is Zondagmiddag om kwart
over vijf, komende van Harwich, tij
dens den mist ter hoogte van de
Wielingersluis te Cadzand, omhoog
gevaren.
Onmiddellijk zijn de te Vlissingen
gestationneerde sleepbooten vertrok
ken om eventueel assistentie te ver-
leenen.
Het schip zat dicht bij het strand te Cad
zand aan den grond, doch de positie was
niet in het minst gevaarlijk.
De Belgische sleepboot „Goliath" en het
bergingsvaartuig „Argus bevonden zich in de
nabijheid van het schip. Het lag in de be
doeling, de 35 passagiers aan boord van
.deze sleepboot naar Vlissingen over te bren
gen.
Dit plan kon echter met worden uitge
voerd, aangezien het schip geheel droog lag,
zoodat communicatie niet mogelijk was. De
opvarenden moesten dus aan boord van het
schip blijven. Men zou vannacht om een of
twee uur, tegen welken tijd de vloed komt
op zetten, probeeren het schip te naderen.
De kapitein seinde gisteravond te ruim ne
gen uur, dat de positie van het schip vol
komen ongevaarlijk was. De zee was buiten
gewoon kalm en er stond slechts weinig
wind, terwijl het zicht iets beter begon te
worden.
Aangezien de „Prinses Juliana accomoda-
tie voor den nachtdienst bezit, konden de
passagiers zich ter ruste begeven.
Hedennacht te ongeveer kwart voor, drie
is het de sleepbooten gelukt het schip vlot te
krDeejPrinses Juliana" is thans opgestoomd
naar Vlissingen.
Mevr. Kirbv-Grern en haar begeleider
Clouston, die Zaterdagmorgen om 11 u./Uje
-Marseille waren geland en om 11 uur to w
vandaar waren vertrokken, zijn om 3 uu -
(Amsterdamschen tijd) op Croydon «eland.
Zij zijn in twee dagen, negen uur en 2-1 rmn.
van Kaapstad naar Londen gevdogen, waar
mede zij het record van Brook, zijnde
dagen 22 minuten, «ebroken hebben.
Mevr. Kirbv-Green en Clouston hebben hier
mede een drievoudig record op h"n
gebracht, t.w. het record Engeland
stad. Kaanstad- Engeland en de rondvh ch
van 11.000 mijlen, welke zu hebben vern ht
in vijf dagen, 17 uur en 27 m
Besprekingen waren „vrij, open
hartig, informeel en vertrouwe
lijk."
Lord Halifax, die in Duitschland
besprekingen heeft gevoerd over de
betrekkingen tusschen het Derde
Rijk en Engeland, heeft den Duit-
schen minister van Buitenlandsche
Zaken von Neurath, voor een tegenbe
zoek uitgenoodigd. Halifax is in
middels te Londen teruggekeerd.
Voor zijn vertrek heeft hij te Berlijn te
genover de pers verklaard, dat zijn bespre
kingen met Hitier, Göring en von Neurath,
„vrij, openhartig, informeel en vertrouwe
lijk" zijn geweest. Lord Halifax zeide te ho
pen, dat als resultaat der besprekingen de
deur een beetje open is gekomen voor een
opklaring van de atmosfeer tusschen Groot
Brittannië en Duitschland en voor een be
ter wederzijdsch begrip tuschen de beide
landen.
Hoewel nog geen datum voor het bezoek
van von Neurath aan Londen is vastge
steld, gelooft men, dat dit pas na Kerstmis
zal plaats vinden.
Vlgens inlichtingen uit gewoonlijk
goed ingelichte bron zullen de Duit
&che koloniale eischen bij de be
sprekingen niet op den voorgrond
worden geplaatst. Duitschland zou
voor alles zijn westelijke grens
door een nieuw Locarno gewaar
borgd willen zien.
Duitsche volk nief op de hoogte
gesteld.
Het bericht van de tot von Neurath ge
richte uitnoodiging zich naar Londen te
begeven, is door de officieuze Duitsche
radiozenders, die op het buitenland wer
ken. verspreid, doch het is tot nu toe nosr
niet ter kennis van het Duitsche volk
<u>brarh<t. De aanzienlijke weerklank van
dit bericht in het buitenland en de uitleg
gingen, die er aan zijn gegeven, zijn te
Berlijn niet onopgemerkt gebleven.
Van beslissende beteekenis voor
den uitslag der match?
De Zaterdagmiddag in het Philips-
ontspanningslokaal te Eindhoven ge
speelde negentiende partij om het
wereldkampioenschap schaken tus
schen Dr. Euwe en Aljechin is na 40
zetten afgebroken met een pion ach
terstand voor Euwe, wiens stelling
houdbaar werd geacht.
Gisteren half twee is de partij voort
gezet en remise geworden na den
49sten zet van dr. Euwe, die wit had.
Dr. Aljechin heeft nu 10Vz punt, dr.
Euwe 8Vz punt.
Door zijn weifelmoedigheid was dr. Alje
chin Zaterdagmiddag reeds bij" den zesden
zet in de knel geraakt, waarvan Euwe niet
voldoende partij heeft getrokken.
De wereldkampioen had de kans te profi-
teeren van een inzinking bij zijn tegenstan
der. Het werd een gemiste kans. Euwe's
spreekwoordelijke nuchterheid liet hem in
de steek en het kwam zoover, dat hij zelf in
het nauw raakte, doordat hij een kans op
voordeel bij den 22sten zet miste, van welke
nalatigheid Aljechin wel partij trok.
De deskundigen waren het erover eens,
dat het toreneindspel wel remise zou wor
den en zoo is het gistermiddag ook uitge
komen.
De afgebroken stelling was:
Wit: Euwe Kf2, Tb7, pionnen b2 en g2.
Zwart: Aljechin Kg7, Ta7, pionnen a7, f7
en g6.
Men vraagt zich af, waarom aan dezen
stand een extra-zitting moest worden be
steed. Immers het toreneindspel met twee
pionnen tegen één, op denzelfden vleugel, is
volgens de theorie remise en daar zwart de
liquidatie op den damevleugel niet kan voor
komen had men zich tijd en moeite kunnen
besparen.
Aan deze tweede zitting behoeft
men dus geen enkele waarde toe te
te kennen, doch aan die van Zater
dag zooveel temeer. Het zou wel eens
kunnen blijken, dat deze Eindhoven-
sche Zaterdagmiddagzitfing van be
slissende beteekenis voor den eind
uitslag der match is geweest.
Naar bekend geworden is, is tusschen den
opperbevelhebber van het Japansche leger
in Centraal China, genereel Matsoei. en den
Italiaanschen ambassadeur. Cora, een ge
sprek gevoerd tijdens een niet-formeel be
zoek van den ambassadeur aan den gene
raal.
Matsoei gaf uiting aan zijn warme waar
deering voor den goeden wil die door d. am
bassadeur en de Italiaansche militaire of
ficieren betoond is jegens het Japansche
leper sedert het uitbreken van het incident
Cora antwoordde hierop met hulde te
brengen aan het Japansche leger voor het
behaalde schittenrende succes. Hij herin
nerde er aan, dat hij twee iaar in Japan
verblijf had gehouden en zeide. dat hij* dus
coed bekend was met de kracht van hel
Japansche leger. Hij hoopte dan ook. dat
de Japansche militaire or>eraties verder vlot
zouden verloopen.
Lachende antwoordde Matsoei hierop:
.Zij zullen verloopen naar Nanking en
Hankau."
Cora merkte toen weer op, dat de voor
spellingen van Matsoei altijd uitkomn
maar dat het toch jammer is, dat het aan
houdende slechte weer de Japansche mi li
taire operaties belemmert.
Matsoei zeide te hopen, dat het thans
heersrhende slechte weer den Japanneezen
een goede rustperiode zou geven en tege
lijk den Chineeschen troenen den kans zon
Breven hun houdine te herzien.
Cora zeide deze hoon te deelen en merkte
op, dat een herziening der houding opge
merkt kon worden onder Chineesche staats
lieden in Nanking en vele Chineezen in
Sjanghai.
Matsoei zeide hierop: „Eerlijk erzegd wil
ik. het Chineesehe volk en den Chineeschen
troepen niet nog meer verliezen en leed toe
brengen. China is niet onze vijand. Wij
moeten iets trroots. dat zich achter China
verbergt, tezamen met u, bestrijden."
Toen het gesprek zoover gevorderd
was, deed de Italiaansche ambas
sadeur de volgende opmerkelijke
vraag: ..Zijt pij voornemens Chinee
sche troepen te gebruiken in den
komenden grooten oorlog?"
Matsoei antwoordde: „Het Chinee
sche leger staat niet onder mijn
controle, en ik kan het derhalve niet
gebruiken. Mogelijk echter zijn er
onder de Chineesche troepen ele
menten, waarvan wij onze kame
raden kunnen maken."
Cora gaf hierop uiting aan zijn meening,
dat Italië in den strijd Japan steun moet
verleenen ten behoeve van het Anti-komin
ternfront.
DUCE NEEMT ZELF DE PORTE
FEUILLE VAN OOST-AFRIKA.
Op voorstel van den duce heeft de
koning-keizer den hertog van Aosta
benoemd tot vice-koning van Itali
aansch Oost-Afrika.
De hertog van Aosta zal in de eer
ste helft der maand December in
Addis Abeba aankomen, waar
maarschalk Graziani hem zijn be
voegdheden zal overdragen.
De duce heeft aan maarschalk
Graziani een eigenhandig geschre
ven brief gezonden, waarin hij hem
dank zegt voor het pacificatie-werk,
dat hij in Italiaansch Oost-Afrika
heeft verricht.
Mussolini heeft zich heiast met de por
tefeuille van het ministerie van Oost-Afri
ka, daar Lessona als minister heengaat.
Tot onderstaatssecretaris van koloniën is
benoemd Teruzzi, oud-gouverneur van Cy-
renaica.
In de „Voce d' Italia" schrijft Gayda over
de politiek, die Mussolini ten aanzien van
Oost-Afrika denkt te volgen.
Het zal de politiek van een landbouwen
de en militaire mogendheid zijn. Een me
nigte Italianen zullen naar Afrika worden
overgebracht. De kolonisatie zal niet slechts
het werk van particuliere ondernemingen
zijn, maar ook dat van uitgebreide gemeen
schappen. De kolonisatie op het gebied van
landbouw en nijverheid zal de voortbren
ging van hoeveelheden en soorten vermeer
deren. Het is een beslissende étappe in de
vorming eener politiek van autarkie. De
overbrenging van groote contingenten Ita
lianen zal bovendien de Militaire organi
satie aan de Roode Zee, aan den Indischen
Oceaan en het centrum van het zwarte we
relddeel Verhaasten. Het evenwicht dei-
krachten zal zoowel in als buiten Europa
hersteld worden tusschen de nieuwe impe
riale mogendheid Italië en de oude mogend
heden.
Minister van Sociale Zaken voelt
er niet voor.
Een voorstel tot betreding van
den weg naar Staatspensioen, die
overigens door den wetgever te on
zent afgesloten is, is van den minis
ter niet te verwachten, lezen wij
in de Mem. van Antw. op het ver
slag over de begrooting van Sociale
Zaken.
Iets anders is het treffen van een voor
ziening voor degenen, die niet door eigen
verzuim buiten de werking der invaliditeits
wet en ouderdomswet zijn gebleven, maar
die tengevolge der maatschappelijke cri
sis-verschuivingen thans een risico loopen
dat zij bij de letter der huidige wettelijke
regelingen niet hebben kunnen ondervan-
Verwachting: Zwakke tot ma
tige wind uit Zuidelijke rich
tineren, nevelig tot licht oi
half bewolkt, weinig of
geen neerslag, koude nacht
weinig verandering in tem
peratuur overdag.
Verdere vooruitzichten: Onzeker
gen. doch dat die wettelijke regelingen in
het algemeen bedoelen te dekken.
Het ligt in het voornemen van
den minister, de voorbereiding de
zer aangelegenheid verder ter hand
te nemen, opdat voorstellen ter zake
aan de Staten-Generaal kunnen
worden gedaan, zoodra zulks in
verband met den financieelen toe
stand des rijks oirbaar kan wor
den geacht.
BUITENGEWOON GOEDE ONTVANGST
OVER DE GEHEELE WERELD.
Naar wij vernemen, is de ontvangst van
de jubileumuitzending van den Philips
kortegolfzender P.C.J. met de draaibare
zendantenne zoowel in Europa als overzee
zeer goed geweest.
Zoo seinde men o.m. uit Panama: „Jubi
leumprogramma prachtig ontvangen. Ge
luidsterkte buitengewoon".
Uit Svdney: „P.C.J.-programma in geheel
Australië en Nieuw Zeeland uitstekend
ontvangen: minstens 25 stations in Au
stralië en Nieuw Zeeland gaven heruitzen
dingen".
Uit Ecuador: -„Gefeliciteerd pracht pro
gramma ontvangst zeer goed".
Uit Cairo: „P.C.J. ontvangst en plaatse
lijke -heruitzending voortreffelijk".
Uit Mauritius: „Jubileum-programma hier
zeer goed ontvangen vele luisteraars in
stadhuis verzameld".
Uit Congo: „Uitstekende ontvangst".
De directeur van den radiodienst van
Suriname telegrafeerde: „Uitzending sto-
ringvrij. Geluidsterkte enorm'.
„HET JOCHIE" IS EEN MAN GEWORDEN
Jackie Coogan getrouwd.
Wie heeft in zijn jonge jaren nooit de films
met „het jochie" gezien, dat Amerikaansche
„Boefje", die met zijn wijde slobberbroek en
veel te groote pet en kwajongensstreken, ons
bijna de kaak deed verrekken van 't lachen?
Jackie Coogan was over de heele wereld
beroemd en zijn meest bekende rol was die
van „The Kid" in de gelijknamige film, waar
in hij met Ch^rlie Chaplin samen speelde.
Kleine kinderen worden groot. Jackie ver
dween van het witte doek. Kinderen en
groote menschen vergaten hem. Maar tal van
prettige herinneringen komen op, wanneer
wij lezen, dat het volwassen „jochie" eind
vorige week te Los Angeles in het huwelijk
is getreden met de filmactrice Betty Grabble.
Zondagavond om over zessen is op den
weg van Assen naar Hooghalen een gecom
pliceerd verkeersongeluk gebeurd, waarbij
een autobus, waarin het tweede voetbalelftal
van Alcides uit Meppel, dat te Groningen
tegen G.V.A.V. 2 gespeeld had, huiswaarts
keerde, in een sloot is terecht gekomen. Ook
een personenauto en een wielrijder geraakten
te water.
Van de voetballers werden er zes gewond,
van wie twee vrij ernstig.
De chauffeur van de bus, de eenige inzit
tende van de personenauto en de wielrijder
kwamen er vrijwel zonder letsel af.
Omtrent de toedracht van het ongeluk ver
nemen wij het volgende: De wielrijder Tj.
Rijlsma uit Assen reed rechts van den weg
in de richting Hooghalen. Achter hem na
derde op eenigen afstand de autobus, welke
bestuurd werd door J Westenberg uit Mep-
nej, en daarachter reed met grootere snel
heid een personenauto, bestuurd door den
heer D. Oechies uit Hoogeveen. De laatste
reed de bus voorbij en zwenkte waarschijn
lijk te vroeg naar rechts. In ieder geval
kwam de auto in aanraking met de spatbor
den van de bus, terwijl vervolgens de wiel
rijder omver gereden werd, de man kwam
met fiets en al in de sloot aan den rechter
kant van den weg terecht, doch hij kon spoe
dig weer op het droge komen, zonder letsel
te hebben opgeloopen.
Toen daarop de personenauto vaart
minderde om te stoppen, kon de be
stuurder van de autobus niet meer
uitwijken en een tweede botsing
volgde. Hierbij verloor ook de chauf
feur van de personenauto de macht
over het stuur en achter elkaar reden
de voertuigen in de sloot links van
den weg.
Autobus botste na het bad tegen
een boom.
De personenauto kwam zoodanig terecht,
dat zij gemakkelijk en vrijwel onbeschadigd
weer op den kant kon worden gebracht,
doch de autobus raakte een vrij dikken
boom, welke aan den overkant van het wa
ter stond, zoodat de zijkant van den wagen
zwaar gehavend werd. De boom drong een
eind in de bus, met het vermelde gevolg. Na
dat de inzittenden waren bevrijd, hebben
twee dokters uit Assen de eerste hulp ver
leend. De voetballers J. Arendshorst en R.
v. d. Berg die er vrij ernstig aan toe wa
ren, zijn naar het Wilhelmina Ziekenhuis
te Assen overgebracht. De overige gewonden
de heeren T. de Vries, H. Schuring. G. J.
Neteman cn W. Vos waren licht gekwetst en
konden, na behandeld te zijn, met de rest
van het gezelschap de reis voortzetten.
Het is een wonder, dat de chauffeur, die
aan den vernielden kant zat, er zoo goed is
afgekomen.
De gemeentepolitie en de koninklijke
marechaussée, hebben het onderzoek in han
den.
De personenauto en het wrak van de auto
bus zijn in beslag genomen.
