Wat Duitschland wil
Bocht te vroeg genomen:
3 autopassagiers verdronken
2000 granaten
op Madrid
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Hitier stelde geen eischen
Godsdienst en
gezantschap
Verminkte bank
biljetten
Het kleedinq- en dekking
fonds van Minister Romme
Fransch overheids
personeel wil méér
Piet de Boer
internationaal
UL/eerbericht
Franco rekent op de
overwinning
N.V. WACO - Hoorn
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16066
DONDERDAG
25 NOVEMBER 1937
65e JAARG. No. 8166
Eén overleefde
ramp bij Weert
VxtfJ&al
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
SPANJE
Hevig gevecht in de
Universiteitswijk
HELDERSCHE COURANT
Thans overleg met de Fransche
regeering.
In Britsche en Dnltsche kringen
te Londen, aldus Reuter, worden
de veronderstellingen, dat Hitier
Halifax een aantal eischen zou heb
ben voorgelegd, fantastisch ge
noemd.
Volgens Britsche kringen was de ontmoe
ting bedoeld als een gelegenheid om con
tact te zoeken. Er was een informeele be
spreking, waarbij de politieke toestand in
oogenschouw werd genomen, doch er was
geen sprake van onderhandelingen of ge
marchandeer aan een van beide zijden.
Te Londen ontkent men de geruchten
over een wijziging in den Britschen politie-
ken koers tegenover Duitschland.
Hoewel een vergemakkelijking der
Britsch-Duitsche handelsbetrekkingen wel
kom zou zijn, is de toenadering tot Duitsch
land langs oeconomische wegen slechts een
der vele.
De Britsche regeering streeft er naar goe
de betrekkingen met Duitschland te hand
haven en het wenscht daartoe de Duitsche
opvattingen te begrijpen. Het heeft bijna
twee jaren geduurd voor Groot Brittannië
en de Vereenigde Staten een basis te vin
den, waarop onderhandeld zou kunnen wor
den over een handelsverdrag. Daarom moet
men het niet als een verrassing beschou
wen, indien de basis voor een algemeene re
geling in Europa niet onmiddellijk tot
stand zou kunnen worden gebracht en in
dien men dit voor oogen houdt, zal men
voor het oogenblik in hoofdzaak zijn ver
wachtingen moeten vestigen op een gedach-
tenwisseling langs diplomatieke kanalen.
Waarover Duitschland wil spre
ken.
Uit de vrij nauwkeurige inlichtingen, die
in Engelsche politieke kringen konden
worden verkregen, blijkt, dat bij de be
sprekingen. die Lord Halifax in Duitsch
land gevoerd heeft, do volgende hoofd
punten naar voren getreden zijn:
1. Duitschland houdt zich hij het stelsel
van tweezijdige verdragen door onderhan
deling tusschen de staten afzonderlijk.
2. Het koestert geen stelselmatigen af
keer'jegens Genève en zou eventueel met
tertijd niet weigeren, terugkeer te over
wegen naar den Volkenbond, indien deze
zou worden hervormd.
3. Duitschland heeft in Midden-Europa
geen territoriale bedoelingen.
4. Met Tsjecho-SIowakije wenscht het
betrekkingen van goede nabuurschap, die
verkregen zouden kunnen worden door
rechtstreeksche onderhandeling, leidende
tot een overeenkomst, gelijk aan 't Duitsch-
Oostenrijksche verdrag van 11 Juli 1936.
5. Duitschland verlangt koloniën, die 't
noodig heeft in verband met zijn gebrek
aan grondstoffen, zijn dichte bevolking en
zijn prestige als. wereldmacht.
Karige mededeelingen in het La
gerhuis.
In het Britsche Lagerhuis heeft minister
president Chamberlain, na er nog eens op ge
wezen te hebben, dat het bezoek van Lord
Halifax aan Duitschland geheel van parti
culieren en niet-officieelen aard was, op een
desbetreffende vraag van den Labour-afge-
vaardigde Thurtle verklaard, dat de bespre
kingen, die Halifax met Hitier, Goering,
Goebbels en andere vooraanstaande leiders
in Duitschland heeft gevoerd, een vertrouwe
lijk karakter droegen, en dat hij er van over
tuigd was, dat het Huis niet van hem zou
verwachten, dat hij hierover in dit stadium
een nadere verklaring zou afleggen.
Het is echter mijn meening, zoo
vervolgde Chamberlain, dat het be
zoek van waarde is geweest voor de
bevordering van het, naar mijn mee
ning in beide landen algemeen ge
koesterde verlangen naar de tot
standkoming van een beter weder-
zijdsch begrip.
Op een andere vraag antwoordde de Pre
bier, dat hij er wel op wilde wijzer, dat, de
in de pom verschenen beweringen niet
slechts onverantwoordelijk, doch tevens in
hooge mate onjuist zijn.
De Lahour-afgovaardigde, Arthur Hender-
son vroeg vervolgens of toezeggingen \va-
ren gedaan, en of de Fransche regeering
volledig op de hoogte werd gehouden van
wat er gebeurt. Hierop verklaarde Cham
berlain, dat geen toezeggingen waren ge
daan en dat, de Fransche regeering natuur-
ü.ik nog niet van het, resultaat der bespre
kingen op de hoogte was gesteld.
Op een nadere vraag van Attlee verklaar
de de premier, dat natuurlijk geen verplich
tingen van welken aard ook zouden wor
den aangegaan, zonder dat het Huis m de
gelegenheid zou worden gesteld, hierovei
zijn meening kenbaar te maken.
Chamberlain deed vervolgens de mede-
deeling, dat de Fransehe ministor-president
en de Fransche minister van buitenland-
srhe zaken een uitnoodiging van de Brit
sche regeering hebben aanvaard om op 2.
en 30 November een bezoek aan Londen te
NEVILLE CHAMBERLAIN.
brengen voor het wisselen van gedachten
over den internationalen toestand met hem
zelf en met Eden.
De a.s. besprekingen tusschen Chamber
lain, Eden, Chautemps en Delbos zullen niet
beperkt blijven tot hét resultaat der ge
sprekken van Lord Halifax in Duitschland,
doch zullen den geheel en in
ternationalen toestand be
treffen.
Katholieke vertegenwoordigers
in Katholiek buitenland niet
noodzakelijk.
Bevordering Nederlandsche be
drijfsbelangen in den vreemde.
De minister is niet al te somber gestemd
ten opzichte van de behartiging der Neder
landsche bedrijfsbelangen in den vreemde,
aldus lezen wij in de Memorie van Antwoord
inzake de begrooting van Buitenlandsche
Zaken. Zijne Exc. stelt zich voor, aan onze
gezantschappen in het buitenland, zoo noo
dig en zoo mogelijk, economische werkkrach
ten toe te voegen.
De minister meent niet, dat be
noeming van een katholiek vertegen
woordiger in een katholiek land
noodzakelijk is voor een goede waar
neming van het gezantschap.
Talrijke niet-katholieke diplomaten hebben
hun taak in katholieke landen uitmuntend
vervuld.
Gezien de geringe belangstelling hier te
lande voor den diplomatieken dienst van
geschikte jonge katholieke krachten, zou
aanvaarding van bovengenoemde stelling
hierop neerkomen, dat het meerendeel van
H. M.'s gezanten zou moeten bestaan uit niet
uit het diplomatieke corps voortgekomen
katholieken, een figuur, tegen welker aan
vaarding de minister overwegend bezwaar
heeft.
Hij wenscht voor den diplomatieken dienst
de meest geschikte krachten aan te trekken,
ongeacht de vraag naar hun godsdienst.
Geraffineerde vervalscher te
Rotterdam aangehouden.
Onlangs kwamen er op het bijkan
toor van de Nederlandsche Bank te
Rotterdam enkele bankbiljetten bin
nen, die vrij ernstig verminkt waren
Aangezien beschadiging niet zoo erg was,
dat men de bankbiljetten niet meer herken
de, was het bankpapier niet ongeldig, maar
men vermoedde toch wel, dat er iets niet in
de haak was. Daarom waarschuwde men de
valschgeld centrale. De herkomst van de bil
jetten werd nagegaan en het onderzoek van
de politie had tot resultaat, dat telkens meer
verminkte biljetten in beslag konden wor
den genomen. Verschillende winkeliers, die
de biljetten in betaling hadden gekregen,
konden zich den man nog vaag herinneren.
Aan de hand van dit vage signale
ment slaagde de politie er niettemin
in een man aan te houden, die zich
bezig hield met het uitgeven van deze
echte valsche, of valsche echte bil
jetten. Het bleek namelijk, dat deze
man weer een heel nieuw trucje had
uitgedacht om zijn geld te vermeer
deren.
Hij verminkte n.1. een aantal goede
bankbiljetten zoodanig, dat hij deze
nog net kon uitgeven als betaalmid
del, terwijl hij van de rest een nieuw
en eigenlijk niet eens valsch biljet
samenstelde.
Een en ander heeft de man op zoo vernuf
tige wijze gedaan, dat de politie de geheele
zaak geheim houdt en elke inlichting in
verband met het publieke belang weigert.
De man is met deze praktijken reeds een
maand of vijf aan den gang geweest en hij
opereerde vooral aan den Linker Maasoever,
waar de politie hem ook heeft aangehouden.
Hij is inmiddels naar het huis van bewaring
overgebracht.
Actie slaagt.
De minister van sociale zaken, prof. mr.
Romme, heeft gisteravond over beide zen
ders een rede gehouden over de nationale
actie voor het kleeding-, schoeisel- en dek
kingfonds. Spr. constateerde, dat de wek
roep. die hij tot het volk richtte, niet tever-
geefsch is geweest. Het doel, om met ingang
van den winter, tijdig, den achterstand in
te halen in de gezinnen van die werkloo-
zen, die daarvoor ook zelfs wekelijks wat ter
zijde leggen hun aantal groeit met den
dag dat doel wordt bereikt.
VAN ZEVEN METER HOOGE WAL
KANT IN ZUID-WILLEMSVAART
GETUIMELD.
Gisteravond tegen zes nur heeft
zich even voor de Hoogbrug te Ne-
derweert (Noord-Brabant) een ern
stig auto-ongeluk voorgedaan,
waarbij drie personen het leven ver
loren. Het zijn de rector van de
Landbouwhuishoudschool te Poster-
holt, de heer F. H. Wevers, pastoor
P. J. de Fauwe uit Leveroy en het
lid van de Prov. Staten van Lim
burg, de heer P. J. Kessels uil Heyt
huizen. De mede-inzittende, de heer
Derks, eveneens nit Heythuizen, kon
worden gered.
Het gezelschap kwam van een vergade
ring van jonge boeren te Weert en was op
weg naar Leveroy. Rector Wevers zat aan
het stuur. Na de bocht, welke de weg met
de ernaast loopende Zuid-Willemsvaart
achter Nederweert maakt, te hebben geno
men. heeft de bestuurder, misschien in de
meening. dat hij reeds zoo ver was gevor
derd. dat hij rechts af kon slaan, om in de
richting Heythuizen te rijden het stuur
krachtig naar rechts om gegooid met het
gevolg, dat de wagen van den meer dan
zeven meter hoogen walkant de Zuid-Wil
lemsvaart inreed.
Op het geschreeuw van de inzittenden
kwamen verschillende dorpsbewoners toe
gesneld.
Door den stroom meeneslenrd.
Luttele minuten later was ook een agent
van politie, die gewaarschuwd was, ter
plaatse. De politieman begaf zich onmid
dellijk te water. Inmiddels hadden de inzit
tende van de auto kans gezien het portier
te openen en uit den wagen te klimmen,
alleen de heer Derks was de zwemkunst
machtig. Hij zwom naar den kant en werd
met behulp van een touw opgehaald.
De andere drenkelingen zijn, nog voordat
de agent van politie hen had bereikt, ver
dronken.
De slachtoffers werden door den sterken
stroom, welke op dat oogenblik in het ka
naal stond, meegesleurd.
Personen, die in roeibootjes te hulp wa
ren gekomen, vonden de drie slachoffers op
grooten afstand van elkaar. Zij brachten de
drenkelingen aan boord en voeren er ijlings
mee naar den wal.
Gedurende anderhalf uur hebben daar
dokter van der Wouw uit Nederweert. die
de eerste hulp verleende, en een geneesheer
van het St. Jansziekenhuis te Weert, die na
gewaarschuwd te zijn, met een verpleegster
ter plaatse verscheen, kunstmatige adem
haling toegepast, waarbii ook nog van een
zuurstofapparaat gebruik werd gemaakt.
Dit alles heeft echter niet mogen baten.
Kapelaan P. Geraets verleende geestelij
ken bijstand en diende den slachtoffers het
H. Oliesel toe.
De lijken zijn per ziekenauto naar het
St. Jansziekenhuis te Weert overgebracht.
De heer Derks, die zeer overstuur was,
werd hij omwonenden binnengebracht, waar
men hem van droge kleeren heeft voorzien
en onmiddellijk onder de wol heeft gestopt.
Gisteravond om half twaalf is de auto
met een takel uit het water gelicht.
De remmen van den wagen zaten vast,
zoodat men vermoedt, dat de bestuurder op
het laatste oogenblik nog getracht heeft het
ongeluk door krachtig remmen te vermij
den.
En nu komt het sluitstuk van deze actie.
Wanneer gij woont in een der weinige
plaatsen, waar de collecten nog niet gehou
den zijn, en waar zij slagen moeten zooals
bijkans zonder uitzondering elders het ge
val is geweest, hebt gij, door de alweer ge
heel belangelooze medewerking van het be
drijf der posterijen, een briefkaart in uw
bus gevonden.
Zes vrachtwagens vol zijn ervan
uitgegaan over Nederland. Zorgt,
landgenooten, dat er weer 6 vracht
wagens vol van binnenkomen, maar
danbeplakt met één of meer
postzegels, met postzegels van groo-
te waarde of met postzegels van
kleine waarde, al naar gelang ge
kunt.
Geeft uw medewerking ook aan den bouw
van dit sluitstuk, zeide spr. Ik vraag het u,
met evenwel aandrang als vertrouwen.
Tenslotte richtte spr. zich tot degenen, die
nog niet door leveranties of prestatie hun
ner onderneming steun haddon verleend en
beval het fonds warm bij hen aan.
Chautemps wenscht onmiddel
lijke beraadslaging in de Ka
mer. Kwestie van vertrou
wen zal worden gesteld.
Zooals destijds werd gemeld, heeft Chau
temps de „Delegation des Gauches", der
Fransche ambtenaren, die een flinke sala-
risverhooging wenschen in verband met de
duurte der eerste levensbehoeften, toege
zegd de begrooting van 1700 millioen voor
ambtenarensalarissen te zullen verhoogen
met 220 millioen. Deze verhooging werd
door de belanghebbenden niet voldoende
geacht. Men eischt volledige inwilliging der
eischen. Chautemps heeft de delegatie ech
ter te verstaan gegeven, dat er niet meer
was en dat er dus ook niet meer was te krij
gen.
Een gistermiddag gehouden bijeenkomst
der „Delegation des Gauches'' over de kwes
tie der verhooging van de ambtenaarssala
rissen heeft niet geleid tot de gisteroch
tend verwachte overeenstemming.
De vertegenwoordigers der ambte
naren verklaarden, dat zij niet hun
definitieve goedkeuringen kon
den hechten aan de in den brief van
Chautemps vervatte voorstellen.
Gisteravond is Chautemps gehoord door
de commissie voor de financiën. Hij gaf een
uiteenzetting van de in zijn brief aan de
„Delegation des Gauches" vermelde overwe
gingen en rechtvaardigde de gebiedende
beweegredenen, die de regeering ertoe heb
ben gebracht niet de grens der opofferin
gen. waarin zij reeds had toegestemd, te
overschrijden.
Hij bevestigde zijn voornemen de onmid
dellijke beraadslaging over het ontwerp te
eischen en de kwestie van vertrouwen te
stellen.
Minister Bonnet heeft de in het wetsont
werp vermelde bedragen der credieten be
vestigd. Hij deed uitkomen, dat, indien vol
daan zou zijn aan alle eischen der ambte
naren, de last der staatsbegrooting de drie
milliard zou overschrijden.
Nu voor de tweede maal een KFC-
midvoor geroepen wordt de oranje
trui te dragen, heeft een redacteur
van de „Zaaniander" gemeend Piet
de Boer even te moeten gaan felici-
teeren.
Hij vertelt ons daarvan het volgende:
„En Piet, hoe voel je je nu, als a.s. inter
national?" vroegen wij.
De jonge tengere KFC-er blijkt niet in het
minst uit zijn gewone doen gebracht en op
zijn echt-jongensachtige wijze is zijn eerste
antwoord: „Ik hoop maar, dat men er niet
al te veel drukte over maakt, want tenslotte
is het toch maar voethal! Ik had zelf nog
wel een paar jaar willen wachten, want ik
hen pas 18 jaar en had dus nog wel even
den tijd gehad."
„Wanneer kom je nu weer voor goed naar
de Zaan?"
„Waarschijnlijk met Kerstmis," aldus Piet
„en haar ben ik blij om, want dan kan ik
eindelijk weer eens met KFC trainen."
„Dat zal dan een drukke training worden,
merkten wij op, „tweemaal in de week voor
het Ned. Elftal en dan nog eenmaal voor je
eigen club".
Piet twijfelt even, doch dan klinkt het on
miskenbaar: Aan trainen in den Haag of
Botterdam begin ik niet, daar volgens mij
de chihtraining voor gaat en ik bovendien
om studieredenen zeker geen drie avonden
van huis weg kan."
„Zie ie een beetie op tegen den wedstrijd
tegen Luxemburg?"
„Niet in het minst" aldus Piet. Het zijn
ook maar gewone menschen en ik zal mijn
best doen KFC waardig te vertegenwoordi
gen."
„Was je verkiezing een verrassing voor
fe, vroegen wij verder.
Verwachting: Zwakke tot mati
ge Noordoostelijke tot Noor
delijke of Noordwestelijke
wind. toenemende bewol
king. aanvankelijk weinig
of geen regen, lichte vorst
des nachts, in het Oosten
met gladde wegen, overdag
zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Toene
mende wind met kans op
regen.
Ineenstorting van het regeerinqs-
jront verwacht. De beslissende
slag nabij?
Aan den vooravond van het groote,
misschen wel het grootste offensief
der nationalisten, is men in leidende
kringen te Salamanca zeer opti
mistisch gestemd. Het is duidelijk,
dat er min of meer op 'n spoedige
en volkomen ineenstorting van het
front der roode troepen wordt gere
kend.
Gedurende de geheele maand November
heeft Franco, niet afgeleid door groote
krijgsverrichtingen, het offensief kunnen
voorbereiden. De vorige maanden echter
reeds, toen Franco nog zijn zegetocht vol-
barcht langs Badajoz, Toledo, Malaga, Bib
bao, Santander, en Gijon, heeft hij, volgens
Un. Press gewerkt aan de vorming van een
krachtig leger op zuiver Spaanschen grond
slag en nu het Noordelijk front ineen is ge
stort, heeft hij de beschikking over een ar
mee, die kan steunen op een oorlogsindus
trie, welke volkomen aan de eischen beant
woordt ja zelfs hier, dat alleen in een der
sectoren, waarop het offensief gericht zal
worden, ruim 300.000 man zijn geconcen
treerd.
Men is te Salamanca van meening, dat 't
offensief niet op een bepaald doel gericht
zal zijn, doch zal bestaan uit een groote
troepenverschuiving, waarbij het geheele
leger over de 1500 K.M. lange frontlijn
vooruit zal dringen.
De werkzaamheden van „Guardia Civil"
geven den indruk, dat men het einde van
den oorlog nabij acht. Met koortsachtigen
ijver worden voedsel- en brandstofconvooien
gereedgemaakt voor alle deelen van het
roode leger. Ook in de afgeloopen week
zijn weer rapporten binnengekomen, dat
de leden der roode militie bij „honderden"
overloopen naar het leger van Franco.
Madrid is gisteren gedurende
meer dan één gebombardeerd.
Meer dan tweeduizend granaten
zijn op de stad terecht gekomen.
Men weet nog niet hoeveel slacht
offers er te betreuren zijn.
In de laatste avonduren is een vrij hevig
gevecht geleverd in de sector van de Uni
versiteitswijk.
De Francotroepen probeerden deze wijk
te verlaten en slaagden er in de linies der
regeeringst roepen te naderen.
Een hevig vuur, dat de regeeringstroepen
onmiddellijk ontketenden, dwong de: op
standelingen zich snel terug te trekken en
veroorzaakte vele dooden en gewonden.
Om half elf gisteravond zijn de recht-
schen overgegaan tot een bombardement
van de hoofdstad, waarbij zij gebruik
maakten van granaten, voor het meeren
deel van het kaliber 77 mm. en 155 mm.
Te middernacht zijn nog eenige granaten
op de stad neergekomen.
Met ingang van 3 October winter-
dienst. Zomerdienstregeling 1937
blijft onveranderd gehandhaafd als
winterdienstregeling.
Dienstregelingen a 5 cent verkrijg
baar bij onze chauffeurs.
„In zeker opzicht wel, omdat ik slechts
éénmaal buiten clubverband speelde en in
Rotterdam uit den aard der zaak niet mijn
beste vorm bereikte".
Hiermede was het gesprek geëindigd en
monter stapte de lenige sportfiguur weg...
