dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Belgrado ontvangt
Delbos met enthousiasme
Amerikaansche kanonneer
boot tot zinken gebracht
Fenomenale turnkunst
der Zwitsers
Comestibleszaak
uitgebrand
JJeerbericht
Betooging en botsing
Vrachtauto in den
Rijn gereden
Actie van Japanscbe vliegtuigen
als oorzaak
Uit de tram geslingerd
„Wijziging Crisis-invoer-
wet hoort thuis in een
autoritairen staat"
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
Topprestaties in Theater Royal
te Schagen
HELDERSCHE COURANT
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16068
MAANDAG
13 DECEMBER 1937
65e JAARG. No. 8181
EEN DOODE EN VERSCHEI
DENE GEWONDEN.
De Fransche minister van buiten-
landsche zaken Delbos, is gisteren
morgen te Belgrado aangekomen. Bij
aankomst van den trein werd hij o.a.
verwelkomd door den Joegoslavi-
schen premier Stojadinowitsj, met
wien hij daarop de eerecompagnie
inspecteerde.
MINISTER DELBOS.
Na een korte receptie in de salons
van het station, begaf Delbos zich
naar de Fransche delegatie. Toen hij
het station verliet, werd hij toege
juicht door een menigte van minstens
60.000 menschen, die zich voor het
station en langs den weg, die de auto
van den minister moest volgen, had
opgesteld. Velen riepen: Leve Frank
rijk", terwijl ook tal van doeken wer
den gezien met de woorden: „Leve
het democratische Frankrijk", „Leve
de democratie" en „Leve het bondge
nootschap met het democratische
Frankrijk."
De departement van marine der
Vereenigde Staten deelt mede, dat de
regeerings-kanonneerboot „Panay"
tot zinken is gebracht.
Het is nog niet bekend, hoeveel
personen daarbij om het leven
kwamen, doch eenige overlevenden
konden de kust bereiken.
Een tweede kanonneerboot der Ver
eenigde Staten spoedt zich naar de
plaats van het ongeluk.
Naar verluidt hebben Japansohe
vliegtuigen de Amerikaansche ka
nonneerboot tusschen Nanking en
Woehoe tot zinken gebracht.
President Roosevclt heeft aan de de
partementen van marine en van binnen-
landsehe zaken verzocht hem op de hoogte
te houden van alle gebeurtenissen met be
trekking tot het doen zinken van de „Pa-
nay".
Het schip lag voor anker op ongeveer 2S
mijl boven Nanking. De „Panay was opge-
stoomd teneinde eventueel vallende grana
ten te kunnen ontwijken.
Nader wordt vernomen, dat 55 overleven
den van de „Panay" er in geslaagd zijn (ie
kust te bereiken. Ecnigen van hen zijn
zwaar gewond.
Volgens de tot nog toe ingekomen be
richten bevonden zich aan boord van net
schip o.m. twee secretarissen van de Ame
rikaansche ambassade te Nankin™ Tot e
overlevenden behoort ook de bevelhebbe
van de „Panay" Hughes, die evenwel
een der beenen heeft gebroken.
Vroeg in den ochtend, was de i,»
reeds door een vuurlijn van Japansche
schepen gevaren, terwijl het schip uucn-
telingcn uit Nanking opnam. t
Het Britsrhe oorlogsschip „Bee en
Amerikaansche schepen snoedden zien naar
de plaats van het ongeluk.
De regeering der Vereenigde Staten
onmiddellijk een nauwkeurig onderzoeK
doen instellen.
Ben tankboot van de „Standard Oil Com-
paay" is volgens te Washington ontvangen
kerioëten eveneens tot zinken gebraoht.
Incidenten.
De betooging ten gunste van Frankrijk
nam weldra een politiek karakter aan. Een
groep studenten en meisjes, die op de eerste
rij stonden, liet in het Fransch de Marseil-
laise hooren. De affzetting werd verbroken
laise hooren. De afzetting werd verbroken
meeren. Politie drong de betoogers naar het
trottoir terug, doch eenige duizenden studen
ten wisten niettemin de omgeving van het
ministerie van buitenlandsche zaken te be
reiken, waar zij door bereden politie met de
blanke sabel uiteen werden gedreven. Eenige
honderden betoogers trokken daarop naar
de rsjecho-Slowaaksche legatie, waar twee
schoten werden gelost. Ook op andere pun
ten der stad duurden de betoogingen voort,
o.a. voor het studentenhuis.
Volgens geruchten, die te Belgrado de ron
de doen, zouden bij de betoogingen in totaal
een persoon gedood en verscheidene gewond
zijn. Den geheelen morgen heerschte in de
stad een opgewonden stemming. Herhaal
delijk kwam het, voornamelijk van de zijde
van studenten, onder den kreet: „Leve
Frankrijk", tot betoogingen, waarop de po
litie ingreep en nieuwe vechtpartijen ontston
den, zoo o.a. voor het huis van afgevaardig
den.
Betuigingen van wederzijdsche
vriendschap.
Delbos heeft van kwart over tien tot elf
leefdheidsbezoek was 'in antwoord op het
na hij gedurende drie kwartier een bespre
king had met prins-regent Paul.
Om drie uur gisterenmiddag, na het noen
maai, werd Delbos door de koningin-moeder
ontvangen. Den maaltijd, welken Stoyadino-
vvitsj aanbood, werd gebruikt in het Casino
der gordeofficieren.
Bij hun besprekingen heeft Stovadinowitsj
Delbos op de hoogte gesteld van zijn bezoek
aan Italië, terwijl Delbos mededeeling .deed
over zijn ontmoetingen te Warschau en Boe
karest..
Stovadinowitsjj heeft er den nadruk op
gelegd, dat zijn bezoek aan Rome een be-
leefdheidsbeozek was in antwoord op het
bezoek van Ciano.
's Middags heeft Delbos voor 2500 studen
ten een lezing gehouden over de geschiede
nis van de derde republiek en van de
Fransche democratie.
Verder was het op straat weer rustig.
Morgen zullen beide ministers een handels-
en betalingsovereenkomst onderteekenen.
Ketting en kabel van pont ge
broken.
Gistermiddag om half drie is een
met goederen geladen vrachtauto
van de gebroeders van Beekhof te
Tiel bij het oprijden van de gier-
pont te Eek en Wiel, doordat een
keting van het vaartuig brak, in
den Rijn gereden.
Twee der drie personen, die in de cabine
zaten, konden zich bijtijds in veiligheid stel
len. De derde geraakte te water, doch hij
kon na eenige oogenblikken op het droge
gebracht worden.
Toen de vrachtwagen, die een lading van
vier ton zeep van Tiel naar Kampen ver
voerde, aan de Betuwsche zijde overgezet
wilde worden, lag de pont als gewoonlijk
vastgemeerd met een ketting. Zooals gebrui
kelijk bij het oprijden van zwaarbeladen
automobielen werd de pont ook ditmaal ex
tra vastgemeerd met een stalen kabel.
Door tot nu toe onbekende oorzaak
is bij het oprijden echter zoowel de
ketting als de stalen kabel gebro
ken. Hierdoor kwam de pont los te
liggen en werd door den druk van
de voorwielen van den walkant af
geduwd. Dit had tot gevolg, dat
tractor en aanhangwagen in de ri
vier verdwenen.
Poat vaart thans over de auto
heen
Doordat het ter plaatse zeer diep is, onder
vindt de overtocht met het veer geen ver
traging, want ondanks den lagen waterstand
kan de' pont gewoon over de in het water
liggende auto heenvaren.
Waarschijnlijk zal de hulp van een dui
ker ingeroepen worden om de zeep weer op
het droge te brengen. Mogelijk zal deze dan
ook behulpzaam zijn bij het ophalen van
tractor en aanhangwagen.
Een 23-jarige jongeman, die op het balcon
van een tram stond, is, toen de tram de
scherpe bocht aan liet einde van de Sar-
phatistraat bij de Muiderpoort te Amster
dam, naar de Linnaeusstraat toe maakte,
door' de snelheid, waarmede de tram door
de. bocht ging, uit den wagen geslingerd.
Hij kwain met het hoofd op de straat te
recht en moest met een hersenschudding
naar het Wilhelminagasthuis worden ver
voerd, waar hij ter verpleging ie opgenomen,
Vergasser bij het vischbakkcn
omgevallen. Kranig werk van
de Amsterdamsche brandweer.
In den afgeloopen nacht tegen kwart voor
één is een felle brand uitgebroken in het
jierceel Vijzelstraat 135, te Amsterdam,
waarin een fruit- en comestibleszaak is ge
vestigd van den heer Lacroix. De geheele
breedte van het perceel wordt door den
winkel in beslag gnomen, en des avonds
staat tegen het étalagevenster aan den
straatkant een reeks automaten, waarin
o.a. warme eetwaren worden verkocht.
In verband hiermede wordt ook des
avonds laat in het vertrek achter de winkel
visch gebakken. Een 18iarige bediende was
hiermee bezig en gebruikte een petroleum-
vergasser, terwijl hij eenige pannen met
warme olie in zijn nabijheid had staan.
Waarschijnlijk door een onhandigheid stoot
te hij tegen de bank, waarop de vergasser
stond.
Het toestel viel op den grond
en de brandende petroleum ver
spreidde zich over de vloer. De jon
gen trachtte nog met een emmer
zeepsop, waarmee' hij den grond
kort tevoren had geschrobd. het
vuur te stuiten, doch hij slaagde
hierin niet. Integendeel bereikten de
vlammen de pannen met heete olie
en hevig ontdaan vluchtte dé be
diende uit de laaiende vuurzee, waar
in het vertrek in een ommezien her
schapen was.
De vlammen sloegen naar voren en naar
hoven, waar zich drie gelukkig onbewoonde
verdiepingen bevinden. Toen de brandweer
ter plaatse kwam sloeg het vuur aan den
voorkant door de ramen van alle verdiepin
gen naar buiten en weldra sloeg het ook
door het dak.
Alarm groote brand.
Het vrij diepe oude huis grenst aan het
hoekhuis van de Prinsengracht, waarin een
bakkerij is gevestigd. Ook de daarnaast ge
legen huizen aan de Prinsengracht! hebben
hun achterkant zeer dicht bij den achter
kant van het brandende perceel, en de brand
weer achtte bot dan ook geraden het alarm
„groote brand" te geven.
Van een viertal kazernes rukte materiaal
uit en weldra waren verscheidene motor
spuiten. ladderwagens en personeel wagens
ter plaatse. Ook de stafwagen en eenige nia-
terieelwagens nikten uit en onder leiding
van den commandant, den heer Gordijn,
werd het vuur met acht stralen aangetast,
waarvan drie gevoed werden uit het open
water van de Prinsengracht.
De buren verlieten hun woningen.
Inmiddels had men de buren van
de belendende perceelen voorzichtig
heidshalve geadviseerd om, voorzoo
ver zij dat niet reeds uit eigen bewe
ging hadden gedaan, hun woningen
te verlaten. In nachtgewaad gekleed
een overjas of mantel snel omgewor
pen, en de kleine kinderen in de
kens gepakt, vonden zij een toe
vlucht bij op grooteren afstand van
het brandende huis wonende buren.
Hoewel het aan den achterkant der hui
zen van de Prinsengracht eenigen tijd span
de, slaagde de brandweer er in, te voorko
men dat het vuur zich naar een der be
lendende perceelen uitbreidde en tegen half
twee was zij den brand mees-ter. Alle ver
diepingen en de kap van het huis waren
toen uitgebrand.
Opgelucht konden de bewoners dan ook
tegen twee uur in hun woningen terugkee-
ren.
De bediende, die bij het uitbreken van
den brand aanwezig was, was eenigen tijd
later nog zoodanig van streek, dat de ge
neeskundige dienst, die zooals bij eiken
grooten brand, met een ambulance-wagen
aanwezig was, zich over hem moest ont
fermen.
Ondanks het late uur sloeg een groote
menigte, die door de politie op voldoenden
afstand werd gehouden, den brand gade.
Landbouw bij de industrie ten
achter gesteld.
Regeering moet meer vrijheid
hebben op handelspolitiek gebied
Pro en contra van de Eerste
Kamer.
In het voorloopig verslag der Eerste Ka
mer over het wetsontwerp tot wijziging van
de crisisinvoerwet lezen wij o.a.:
Eenige leden waren van oordeel, dat de
voorgestelde regeling niet zal leiden tot de
tevens er mede beoogde exportverruiming,
doch Oer tot een daaraan tegengesteld resul
taat. De uitkomst zal,.zoo betoogden zij,
meestentijds veeleer zijn een verscherping
van-den economische!! strijd.
Zij, die getroffen worden.
Andere leden spraken hun afkeuring uit
over het tweeslachtige karakter, dat volgens
hen de ten onzent gevoerde handelspolitiek
kenmerkt.
Verder betreurden zij ten zeerste, dat de
voorgestelde bevordering van den export ten
koste gaat van de "importeurs, en van hen
die in den importhandel werkzaam zijn,
voorts van de industrieën, die belang heb-
Verwachting: Aanv. krachtige
later tot matig afnemende
Westelijke tot Zuidelijke
wind, half tot zwaar be
wolkt, later weer betrok
ken, regenbuien, aanvanke
liik nog met hagel of natte
sneeuw, aanvankelijk guur
later iets zachter.
Verdere vooruitzichten: Zachte,
met tijdelijk regen.
ben bij den grondstoffeninvoer van de
scheepvaart. Werkloosheid in de havenste
den zou kunnen toenemen.
Eenige leden betoogden, dat een
zoo ver strekkende delegatie van
wetgeving, als hier wordt voorge
steld, slechts op hare plaats zou zijn
in eenen autoritairen, op corporatie
ven grondslag rustenden, staat. Bo
vendien duchtten deze leden, dat de
wapens, welke de voorgestelde rege
ling bedoelt te stellen in handen van
den Minister van Economische Za
ken, voornamelijk zullen worden ge
hanteerd ten bate van de industrie,
zonder dat daarbij genoegzaam reke
ning zal worden gehouden met de
belangen van den landbouw.
Ettelijke leden erkenden, dat de gevraag
de volmachten onder de gegeven omstan
digheden aan de regeering niet kunnen
worden geweigerd. Zij meenden echter, dat
ons land het zwaartepunt van de bescher
ming der arbeidsmarkt moet leggen op de
tarieispolitiek.
Volgens verscheidene leden moet het cri
siskarakter van het wetsontwerp worden
gehandhaafd.
Vele leden betuigden hun volledige in
stemming met de ontworpen regeling.
Zij meenden, dat de regeering
zooveel mogelijk vrijheid van bewe
ging op handelspolitiek gebied moet
hebben en zij aan een bepaald be
ginsel. bijv. den vrijhandel, niet ge
bonden moet zijn
De overheid moet volgens deze leden naar
omstandigheden kunnen handelen
de economische politiek kan slechts op de
basis der wederkeerigheid worden gevoerd.
„Geen geld, geen Zwitsers", gold reeds in
den tijd toen de Zwitsersche huurlegers op
de Europeesche slagvelden triomphen vier
den. Deze waarheid heeft ongetwijfeld ten
aanzien van de turnphenomenen uit het land
van Wilhelm Teil niet aan beteekenis in
geboet. In het woord van hulde dat de Turn
kring H.N.K. voor het organiseeren van de
zen kostbaren avond verdient ligt tevens
dus wel een zeer uitdrukkelijke verwerping
opgesloten van de destijds gepropageerde
stelling, dat in den Turnkring een Jan Salie-
geest zou heerschen.
Mr. Breebaart kon een stampvol Theater
Royal het welkom toeroepen en noemde het
een voorrecht aan de gansche omgeving een
optreden van de kunstturners te kunnen
aanbieden. „De turners", zoo zeide spreker,
„zijn gekomen uit het land van Genève, de
stad van den vrede,", daarmede zinspelend
op de schoone kameraadschap in den waren
zin des woords, die door internationaal
sportcontact wordt geschapen.
In het Duitsch richtte spreker zich daarna
tot de Zwitsersche turners, die op een rij met
de vlag hunner natie voor een halven cir
kel H.N.K. dames stonden opgesteld en met
het Zwitsersche volkslied en het Wilhelmus
waren begroet.
Mr. Breebaart hoopt o.m. dat het genoegen
van liet optreden wederzijdsch zou zijn en
dat de turners goede en prettige herinnerin
gen naar hun land zouden mee terugnemen.
Het programma.
Hot zevental Zwitsersche kunstturners
heeft de avond door zijn viermalig optreden
evenzoovele hoogtepunten bezorgd. Ze open
den met vrije oefeningen. Het werk van d,e
Zwitsers in puntentellingen neer te leggen
is welhaast niet mogelijk. Daarvoor ontbre
ken ten eenen male de maatstaven, die van
een geheel andere grootheid zijn dan die
waarmee ons provinciaal gymnastiekpeil
wordt gemeten. Laat ons duidelijk genoeg
geweest zijn door te verzekeren dat de zaal
met haar turnlicvende bezetting na elke
oefening een orkaan van applaus deed aan
zwellen, die voortkwam uit intense bewon
dering voor de schoone turnkunst.
Bestuur Turnkring Holl Noorderkwartier en de Zwitsersche Kunstturners aan een diner
vereenigd. Van links naar rechts: WernerBiicher. S. Keesman, tech. leider H.N.K.,
Al bert Spöui, Werner Kappeler. Ernst Frosch, Hans Handloser. Mr. D. Breebaart,
Voorzitter H.N.K.. Otto Hunkler, J. Sleutel, Penningm. H.N.K., Jozef Voigtman en Ar-
thur Diantonmé.
He spel bijv. dat deze heeren met
het allermoeilijkste toestel speelden,
het paard, grensde aan het ongeloof
lijke. Trouwens ook aan brug en
rek werd subliem werk geleverd.
Telkenmale weer trof de buitenge
wone afwerking. Soms waren de
oefeningen op zich zelf niet eens zoo
erg lastig, maar de wijze van af
werking, van lichaamsbeheersching,
gaf het hooge plan aan waarop deze
kantonnale kampioenen van Zwit
serland staan.
Het zou onwaarheid zijn te betoogen, dat
de rest van het programma tijdverdrijf was.
Zelfs meenen we H.N.K. te moeten compli
menteeren voor de avondvulling, Want het
programma was met bijzondere zorg samen
gesteld en niet overladen; het had verme
den saaie oogenblikken te scheppen, mede
doordat hetgeen H.N.K. en haar vereenigin-
gen zelf brachten op een ander terrein lag
dan dat der Zwitsers. We zagen voor de
pauze een heel mooie dans van dames van
Lycurgus, Schagen en een rhythmische
knotsoefening van Wieringen.
Na de pauze flatteerden de Winkeler da
mes (Sparta) met hun „Sneeuwballet" het
tooneei. Z.S.C., Burgerbrug, vergastte ons op
een alleraardigste matrozendans met de
I< 18 op den achtergrond, terwijl het „Harle
kijnen-ballet' van de Lycurgus-dames de rij
sloot en het meest" insloeg. Niet in 't minst
door de uitmuntende wijze waarop de dames
Deutekom en Breet de hoofdrolletjes ver
tolkten. Laatstgenoemde kwam haar uitste
kende zang daarbij zeer te stade.
Mr. Breebaart sloot met weigekozen woor
den van dank, allereerst tot de Zwitsersche
gasten, daarna tot de medewerkenden en de
aanwezigen. Maar meer nog dan de fraaie
woordkeus was het de toon waarop Mr.
Breebaart sprak, die de enthousiaste scha
re uit het hart gegrepen was.
Het was dan ook ln een woord: ©en fe
nomenale avond, die aan de allerhoogste
eischen voldeed en op allen een onvergete-
lijken indruk heeft gemaakt.
Nadat de Jongedames van Sparta, Win
kel, de turners elk een souvenir hadden
aangeboden, werd met 't Zwitsersche volks
lied gesloten.
Dat het bal na een dergelijke avond met
zoo'n geestdriftige jonge schare geslaagd
is, behoeft nauwelijks' te worden betoogd.