Mikado moet zelf 'mm is dom Eirapa tot
excuses aanbieden wa"ko°P 5all,atl,t
Dansles na een moord!
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Nota van Hirota aan
Engeland
Vastberaden houding van Roosevelt
&cAa&en
Locomotief rijdt vrachtauto
in tweeën
Hoeveel menschen doodde de Weidmann-bende
Duitschland zal Tsjang-Kai-
Sjek blijven erkennen
Dc situatie van de „Aldabi"
wordt slechter
Tien personen in een
lawine omgekomen
Euwc haalt misschien nog
een punt
Militaire opleiding voor
vrouwen
Ongelooflijke roekeloosheid
Economische onderdrukking
is erger dan een
militaire nederlaag
WOENSDAG
15 DECEMBER 1937
65e JAARG. No. 8183
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTj
heldersche courant
PITGAVE» 50 POSTGIROREKENING 1Ó066
Scherpste eischen, die ooit in
moderne tijden werden gesteld.
Door hooggeplaatste Amerikaan-
sche regeeringsautoriteiten wordt
er, volgens Un. Press, op gewezen,
dat slechts de aanbieding van ex
cuses door keizer Hirohito persoon
lijk, benevens de verzekering, dat
een dergelijk incident zich onder
geen beding zal herhalen, Roose
velt genoegdoening kan verschaffen
voor de vernietiging van de „Pa-
nay".
De eischen die staatssecretaris
Huil namens Roosevelt aan Saito
heeft overgebracht, beschouwt men
in regeeringskringen als de scherp
ste, die de Amerikaansche regeering
ooit In moderne tijden aan een
vreemde mogendheid heeft gesteld.
Deze eischen beoogen een einde te maken
aan wat de Amerikaansche regeering be
schouwt als een „caricatuur van den we
reldvrede". Dat men daarvan inderdaad
kan spreken wordt geïllustreerd door het
gemak waarmede de Japansche regeering
en de militaire leiders hun verontschuldi
gingen aanbieden en hun deelneming be
tuigen over herhaalde malen voorkomende
schandelijke gewelddaden, om dan voort te
gaan met nieuwe soortgelijke en ernstiger
incidenten.
Bittere pil voor Japan.
De eischen van Roosevelt betee-
kenen voor de Japansche legerlei
ders „een bittere pil", want het lijdt
geen twijfel, of de aanbieding van
excuses door keizer Hirohito per
soonlijk beteekent een openlijke
schade voor Japan. Het zou name
lijk beteekenen, dat een „heilige fi
guur" in wereldsche zaken gemengd
wordt en gedwongen wordt excuses
te maken voor wat haar leger en
vloot gedaan hebben.
De Britscihe ambassadeur te Washington
heeft naar Havas meldt, met den plaats-
vervan,genden secretaris van buitenland-
sche zaken, Welles, een onderhoud gehad
over de incidenten op de Jangste bij Nan-
king.
De Amerikaansche pers levert krachtige
commentaren op het incident met de „Pa-
nay". „Hoe kan Japan, aldus vraagt de
„New York Times", beloven, dat dergelijke
incidenten zich niet meer zullen voordoen?
Zoo lang het Japansche leger in China zal
blijven, zijn dergelijke beloften niet meer
waard dan het papier, waarop ze geschre
ven zijn. De guerilla zal voortduren en de
©enige waarborg, welke Tokio zou kunnen
geven, is de terugtrekking van zijn leger
van indringers en de lirfuidatie van het im
perialistische avontuur."
De „Herald Tribune" eisoht, dat de ver
antwoordelijke officieren worden genoemd
en dat strenge discliplinaire maatregelen te
gen hen worden genomen. „Indien zulks
niet geschiedt, aldus het blad, zouden er
mot een dergelijke regeering geen diploma
tieke betrekkingen meer kunnen worden
onderhouden."
Buitenlandsche schepen moeten
Yangtse verlaten.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de woord
voerder der Japansche marine te Sjanghai
aan de pers verklaard heeft, dat de Japan
sche autoriteiten alle maatregelen hebben
genomen om nieuwe internationale inciden
ten te vermijden, maar dat zij het, gezien
de mogelijkheid van een uitbreiding der ge
vaarlijke zone op den Jangtse, als de beste
oplossing zouden beschouwen, dat alle sche
pen van andere mogendheden uit de rivier
zouden worden teruggetrokken.
Hij voegde er aan toe, dat een mcdedee-
ling in dezen geest was gedaan aan den
Amerikaanschen en den Britschen admiraal.
Admiraal Yarnell, de opperbevel
hebber der Amerikaansche vloot-
strijdkrachten in China heeft, naar
Reuter nader meldt, tegengesproken
een Japansch verzoek tot terugtrek
king der Amerikaansche oorlogssche
pen uit de Jangtse te hebben ontvan
gen. Hij verklaarde tevens dat een
dergelijk verzoek niet zou worden
ingewilligd.
Ook Berlijn protesteert.
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
te Berlijn hoeft bij de Japansche ambassade
alhier geprotesteerd tegen het teit,
pansche artillerie Zaterdag aanhoudend he
Britsche s.s. „Wangpoe" heeft heschoten lal
het bureau der Duitsche ambassade in China
Pan boord had.
PRESIDENT ROOSEVELT.
Japan biedt verontschuldigingen
aan. De oficieele tekst der Ja
pansche nota.
De tekst van de officieele Japan
sche nota, die Hirota den Ameri
kaanschen ambassadeur gisteren
heeft doen toekomen, is te Tokio ge
publiceerd.
Hij vermeldt o.m.: Wegens het
slechte zicht hebben de Japansche
vliegtuigen, hoewel zij tamelijk laag
vlogen, geen enkel kenteeken kun
nen onderscheiden, dat aangaf of het
Amerikaansche schepen of oorlogs
schepen waren. Daarom zijn de „Pa-
nay" en de schepen der Standard
Oil Company aangezien voor Chi-
neesche schepen, welke vluchtende
Cbineesche troepen aan boord had
den. Zij werden gebombardeerd en
tot zinken gebracht.
Aangezien het in het licht van het boven
staande duidelijk is, dat het incident ge
heel moet worden toegeschreven aan een
misverstand, betreurt de Japansche regee
ring levendig, dat schade is toegebracht
aan een oorlogsschip der Vereenigde Sta
ten en aan andere schepen en slachtoffers
te betreuren zijn. Zij biedt hierbij haar op
rechte verontschuldigingen aan. De Japan
sche regeering zal alle a.ngerichte schade
vergoeden en tegenover degenen, die ver
antwoordelijk zijn voor het incident pas
sende maatregelen nemen.
Voorts heeft zij reeds strenge bevelen doen
toekomen aan de autoriteiten ter plaatse
met het doel een herhaling van dergelijke
incidenten te voorkomen.
De Japansche regeering hoopt innig, dat
de zeer vriendschappelijke betrekkingen
tusschen Japan en de Vereenigde Staten
door deze ongelukkige aangelegenheid niet
zullen worden geschaad.
Plan van de Poolsche regeering.
De Poolsche regeering en de militaire
autoriteiten hebben een plan in studie om
de geheele Poolsche jeugd een militaire op
leiding te geven, teneinde in geval van oor
log de kaders van het leger te versterken.
Sinds verscheidene jaren bestaat er reeds
een militaire opleiding op de middelbare
scholen. Men wil thans verplichte militaire
oefeningen invoeren voor de studenten:
15.000 jongemannen zullen zich hieraan
moeten onderwerpen.
Tevens heeft men een plan in stu
die genomen, om de verplichte mili
taire opleiding uit te breiden tot de
vrouwen, en wel tot den leeftijd van
45 jaar, en alleen zij, die middelbaar
of hooger onderwijs hebben genoten.
Zij zouden betrokken worden bij de
hulpdiensten, als de verpleging, den
verbindingsdienst, de passieve lucht
verdediging, enz.
Voor vrouwen die alleen lager onderwijs
hebben gevolgd zou de opleiding facultatief
worden.
Autobusbestuurder in Roemenië
opent gesloten spoorboomen en
veroorzaakt ernstig ongeluk.
Nabij Kronstadt (Roemenië) is een auto
bus op een overweg door een trein gegrepen.
Vijf personen vonden hierbij den dood, ter
wijl acht personen gewond werden. De
chauffeur van de bus had de reeds gesloten
spoorboomen geopend om nog voor den trein
te kunnen passeeren.
Voordracht van den heer Th.
Ligthart.
Voor het departement 's-Gravenihage van
de Nederlandsche Maatschappij voor Nijver
heid en Handel hield de heer Th. Ligthart,
oud-directeur van de Javasche bank, gis
terenavond: „eenige economische beschou
wingen naar aanleiding van den strijd in
het Verre Oosten."
De heer Ligthart begon met te
verklaren, dat hij volstrekt niet zoo
pro-Japansch is als sommigen uit
een vorige rede hebben afgeleid. Hij
hoopt, dat er een wonder zal ge
beuren en dat Japan genoodzaakt
zal worden zich uit China terug te
trekken, omdat Japans aanval onge
motiveerd en onbillijk is en in de
tweede plaats omdat een overwin
ning van Japan zeker niet in het
belang van onze positie in Ned.-In-
dië zou zijn. Politieke aspecten wil
spreker verder laten rusten en zich
bepalen tot economische beschou
wingen.
De heer Ligthart beschouwt de verstar
ring van het geheele ruilverkeer, veroor
zaakt door een verkeerde tarievenpolitiek,
door een scherpe tegenstelling tusschen de
bezitters en de niet-beziters, het groote pro
bleem van dezen tijd.
Spr. noemde Japan een arm land, welks
bodem weinig oplevert, geen export- cul
tuur en welks bevolking sterk den invloed
van de oude Chineesche beschaving heeft
ondergaan. In groote trekken ging de heer
Ligthart de politieke en economische ont
wikkeling van dit land na.
Vanaf 1868 kwam het land tot een zekere
bloei als gevolg van maatregelen naar
Europeesch voorbeeld genomen. Met dezen
gang van ontwikkeling ging een zelfbewus
te drang naar expansie gepaard. Japan
voelde zich veel sterker dan China. Beide
landen kregen oorlog, welken Japan won
en met een voordeelige vredesverdrag be
zegelde. Engeland sloot later een verdrag
met Japan, daar het zijn positie in het Oos
ten zeker wilde stellen tijdens den boeren
oorlog. Toen kwam de Japansch-Russische
oorlog, waarvan het resultaat bekend is
(vrede van Portsmouth).
Economisch ging Japans ontwikkeling
verder, trots groote moeilijkheden: gebrek
aan grondstoffen (steenkool, petroleum),
toeneming der bevolking en geen geld, om
dat er geen export-product was.
Tijdens den wereldoorlog kreeg Japan
een kans en „overstroomde" de wereld
markt met zijn producten.
Na den oorlog begon de economische
strijd tusschen het Oosten en het Westen,
van de zijde van het Westen, naar sprekers
meening, zonder eenig moraal of beperking
gevoerd, zoodat Japan tot wanhoop werd
gebracht. Gelijkstelling met de Europeanen
kreeg Japan te Versailles niet. Zoo kwam
het volk in opstand en spreker gelooft, daJ
als wij doorgaan onze welvaart voor onszelf
te reserveeren (protectionisme, ordening),
wij een ras van desperado's scheppen. De
militaire regeering kreeg het heft'in han
den en al wil spreker Japans houding nidt
goed praten, toch meent hij, dat er ver
zachtende omstandigheden aanwezig zijn.
Economische onderdrukking is
veel erger dan militaire onderdruk
king, heeft spr. eens gelezen en daar
is hij het geheel mee eens. Deze
strijd, zoo besloot de heer Ligthart,
moet ons wakker roepen en wij die
nen ervoor te zorgen, dat de oorlog
niet eindige met een verdrag van
Versailles.
De heer C. J. P. Zaalberg, die de verga
dering leidde, heeft den spreker hartelijk
gedankt voor zijn heldere uiteenzetting.
Het liep nog betrekkelijk goed a{,
Op den onbewaakten overweg bij Bad-
Boekelo is gistermiddag een ongeluk ge
beurd, dat gezien de omstandigheden, nog
betrekkelijk goed is afgeloopen.
Een met 200 zakkep zout beladen vracht
auto, bestuurd door den heer G. Slootheer
uit Enschede, naderde den overweg, terwijl
in de verte een rangeerlocomotief kwam aan
rijden. De machinist gaf signalen, doch deze
scheen de chauffeur niet gehoord te hebben.
Met groote snelheid reed de loco
motief op de vrachtauto in, met het
gevolg, dat de wagen in tweeën werd
gespleten. De tractor kwam aan den
linkerkant tegen een schutting te
recht, terwijl de aanhangwagen van
de spoorbaan naar rechts in een
sloot werd geworpen.
De chauffeur sloeg uit de auto, en liep
verwondingen aan het hoofd op. Hij werd
door een geneesheer verbonden en daarna
naar zijn woning te Enschede overgebracht.
Naast hem was nog in den wagen geze
ten de heer R. Heuten, eveneens uit En
schedé, die met het voorste gedeelte van
de auto tegen de schutting werd geworpen.
Hij kwam er wonder boven wonder zonder
eenige verwonding af.
De vrachtauto is vrijwel totaal versplin
terd. terwijl de locomotief van voren zoo-
nadig beschadigd werd, dat zij dor een lo
comotief uit Enschede moest worden wegge
sleept. De schutting is over een lengte van
zeven meter vernield. De auto had slechts
met een vaart van 15 K.M. gereden.
Wandelaars liepen langs het lijk
van Janine Keiler.
Op aanwijzingen van Weidmann
heeft men het lijk van zijn zesde
slachtoffer, Janine Keiler, ontdekt in
den z.g. „grot der bandieten", op een
kilometer van Barbizon in het bosch
van Fontainebleau. Het lijk lag dicht
aan de oppervlakte op een plaats,
waar des zomers veel wandelaars
komen, maar die des winters verla
ten is.
Nu Weidmann ook zijn zesde moord heeft
bekend en Million ervan beschuldigd den
moord op Leblond te hebben gepleegd is de
politie ervan overtuigd, dat men met een
bende gangsters te doen heeft.
In politioneele kringen acht men
het een veeg voorteeken, dat na de
bekentenis van de vijf moorden, het
eerste het beste vermoeden van an
dere misdaden reeds aanstonds be
vestigd wordt.
De vrees, dat nog meer personen
vermoord zijn, neemt zeer toe en de
rechter van onderzoek wordt letter
lijk bestormd met mededeelingen
omtrent vermissingen, die een ern
stig onderzoek noodig maken.
De zaken, waaraan nu, volgens de Msb..
aandacht moet worden besteed, betreffen
twee moorden op taxi-chauffeurs, die beiden
op dezelfde wijze zijn omgebracht als de
chauffeur, die op weg van Parijs naar Or-
leans werd vermoord en voorts de verdwij
ning van een andere vrouw uit den F.lzas
waarvan men vreest, dat zij het lot van
Janine Keiler heeft ondergaan.
Mooie betrekking.
Wat Janine Keiler hetreft, deze vrouw
had door een advertentie, waarin om een
betrekking werd gevraagd, de aandacht
van de bende getrokken. Zij werd in haar
hotel opgezocht en men bood haar een
mooie betrekking aan de Cöte d'Azur, waar
heen men per auto zou vertrekken. Den 2en
October haalde men haar en de bagage,
waarom het vooral te doen was, af. Aan
vankelijk was het de bedoeling haar alleen
te berooven. doch door het woud van Fon
tainebleau rijdend, kwamen Weidmann en
Million overeen, dat het eenvoudiger was
haar maar uit den weg te ruimen.
Er werd gestopt en een kleine wam
deling gemaakt, voldoende om tus
schen de boomen te verdwijnen en
daar werd het slachtoffer op dezelf
de wijze neergeschoten, namelijk
met een schot in den nek, als alle
andere slachtoffers. Het lijk werd
in een kuil in het terrein onder
zand en bladeren begraven en wat
het slachtoffer bii zich had aan geld
en sieraden, werd meegenomen.
Op tijd terug voor de dansles.
De moordenaars kwam nog juist op tijd
te Parijs terug voor hun dansles. Colette
Tricot ging een postmandaat van frs. 131)0
wisselen, dat men in het taschje van de
vermoorde had gevonden en frs. 100 uit
haar portemonnaie werd op de dansles ge
deeld. Colette Tricot kreeg de sieraden, die
het slachtoffer had gedragen.
Weidmann heeft uitvoerig verklaard, hoe
hij aan zijn helpers les gaf in het met zeker
heid en zonder gevaar voor te veel bloed-
vloeien neerschieten van slachtoffers.
Een onderzoekcommissie vertrekt naar Ca
nada waar, naar vermoed wordt, Weidmann
tenminste één moord heeft bedreven.
Weidmann tracht op het oogenblik" nog
Colette Tricot te sparen, maar de gevonden
pruiken in de villa Celle St. Cloud doen ver
moeden. dat zij de blonde of kastanje-roode
vrouw is geweest, die bij de verschillende
misdaden een rol heeft gespeeld,
Verwachting: Meest matige Z.-
oostelijke tot Z.-westelijke of
N.-westelijke wind zwaar be
wolkt met tijdelijke opkla
ringen, kans op regen ol
natte sneeuwbuien, weinig-
verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Onzeker
Ook tegenover de Britten ver»
ontschuldigingen aangeboden.
De Japansche minister van buitenlandseha
zaken, Hirota, heeft gister aan dm ox<&
bassadeur van Groot-Brittannië, Craigie, een
nota laten overhandigen, waarin hij het
volgende verklaart:
„Ik heb de eer, Uwe Excellentie het diep
leedwezen mijner regeering te betuigen we
gens de incidenten, waarbij de Britsche oor
logsschepen „Bee", „Cricket" en „Scarbee''
bij vergissing door de Japansche luchtmacht
werden gebombardeerd.
Ik stel er prijs op, Uwe Excellentie ervan
in kennis te stellen, dat de Japansche re
geering onverwijld de noodige maatregelen
heeft getroffen, om een herhaling van
zulke incidenten te voorkomen en dat zij
wanneer zij den uitslag van het onderzoek
zal hebben ontvangen, den personen, die
voor deze incidenten verantwoordelijk zijn,
straf zal opleggen, die zij verdienen. De
Japansche regeering blijft bereid, de noo-
dige schadeloosstelling voor de door Groot-
Brittannië geleden verliezen, te betalen."
Hirota besluit de nota met het uitspreken!
van de hoop, dat de incidenten de vriend
schappelijke betrekkingen tusschen Japa.-*
en Groot-Brittannië niet zullen aantasten.
In welingelichte kringen te Ber
lijn wordt verklaard, dat de vorming
eener nieuwe republikeinsche regee
ring in China geen wijziging brengt
in de betrekkingen tusschen Duitsch
land en Tsjang-Kai-Sjek, wiens be
wind door Berlijn als de eenige wet
tige regeering in China beschouwd
zal blijven worden.
Volgens een gisteravond bij de reederij van
Nievelt Goudriaan te Rotterdam ontvangen
draadloos bericht van den kapitein van het
bij Kaap Santa Martha op de rotsen geloo-
pen Nederlandsche s.s. Aldabi, waait er sinds
Zondagavond een harde zuidelijke tot zuid
westelijke wind. Er komen zware brekers
over het schip. De boot stoot zwaar op de
rotsen. De situatie van het schip wordt lang
zaam slechter.
Op de Col Fordol in het Brenner-
gebergte (Italië), is een groep van
ruim twintig skieërs door een lawi
ne overvallen. Tien jongelieden zijn
hierbij om het leven gekomen.
Twaalf personen werden gered en
één wordt nog vermist.
De 29ste partij van de match tusschen Dr.
Euwe en Dr. Aljechin, welke gisteravond in
de Doelenzaal te R'dam is gespeeld, is na
40 zetten in een voor Aljechin critieke stel
ling afgebroken.
De partij wordt vanmiddag om 2 uur
voortgezet in het gebouw van het Rotter-
damsch Nieuwsblad.
