Gevarieerde Begrootingsdebatten
Ayenda
K
MIJNHARDTJES'
Die NACHT-HOEST
zal ophouden!
ou en uriep
Bach's
Donderdag 23 December 1937
Tweede Blad
Wethouder v. d. Vaart: „Geen militairisaite
bij onze politie"
Betoog weth. Van der Vaart
akker'S Abdijsiroop
De „tweede instantie
Scherp verweer van
Dr. Feenstra-Kuiper
Avondvergadering
Jan Rapalje
Kerstwijding Luthersche kerk
Weezenstraat
Er is hulp noodig
Vervoer naar alle plaatsen
per „ESONA"
Yllatine&eAicMen
Weihnachts-oratorium
Gistermiddag 2 uur heeft de Gemeenteraad
de behandeling van de begrooting-1938 voort
gezet. Afwezig waren de heeren W de Boer
wethouder en C. Bot (c.d.).
Het woord was allereerst aan den wethouder
van Financien, den heer P. S. v. d. Vaart (s.d.).
Weth. v. d Vaart (s.d.) begint met een
tegenstrijdigheid van opvatting bij de heeren
Schoeffelenberger (opp.) en Terra op te mer-
ken. Spr. verwondert er zich over dat de laat-
ste in dezen tijd, als fractieleider van de R.K.
de gedachte aan salarisverlaging van het ge-
meentepersoneel kan hebben.
Spr. maakt vervolgens enkele opmerkingen
over den arbeid van de gehuwde vrouw en
eischt als vertegenwoordiger van s.d. partij
het vrije recht van de vrouw om haar eigen
positie te bepalen. Spr. hekelt de aantasting
van de democratische vrijheid in deze door ver
schillende raadsleden, vooral van den opposant
Schoeffelenberger. Spr. acht thans een wijzi
ging in het beheer van de gem. huishouding
niet gewenscht; de heer Schoeffelenberger
heeft dit nota bene zelf erkend! Spr. critiseert
de gemaakte opmerking over verlaging van
erfpachtscanon; zou deze verlaagd worden dan
zou dit drukken op de bezitters van den goed
kooperen grond.
Verlaging van belasting zal slechts kunnen
plaats vinden als het kén; wannéér dit moment
komt, is echter volkomen onzeker.
Den heer Kraak antwoordt spr., dat er
niet zooveel goedkoopere grond meer beschik
baar is. Op 't oogenblik heeft het college geen
behoefte om grond van particulieren over te
nemen. Er is immers in de naaste toekomst
geen nijpend gebrek aan arbeiderswoningen
te verwachten. Het college zal de bouwnijver
heid echter in zooverre ter zijde staan, dat het
niet zal aarzelen krotwoningen e.d. te doen
opruimen.
De politie en de militairen.
Spr. vestigt er de aandacht op, dat het
z ij n instemming niet heeft, dat de politie
agenten voor de officieren moeten saluee-
ren. Moeten ook alle lagere militairen voor
onze inspecteurs salueeren? Onze politie
moet niet op een militairen geest geschoeid
worden. Spr. verzocht den burgemeester
alsnog rekening te houden met de wen-
schen van een gedeelte der burgerbevol
king in deze.
Met herziening van de precario-verordening
moet uiterste voorzichtigheid betracht wor
den. Spr. ontkent, dat het college speculeert
op bedrijfswinst. Het houdt slechts rekening
met feiten.
B. en W. trachten voortdurend aan de wen-
Bchen van den Middenstand tegemoet te komen.
Is de Middenstand echter wel inderdaad een
verdrukte groep? Is er wel reden toe om voor
den Middenstand zóó in het krijt te treden?
Neen, antwoordde spr., hij wordt op de meest
coulante wijze behandeld tegenover elk andere
bevolkingsgroep, wat de electriciteitstarieven
ibetreft.
Beter is 't om voor den kleinen ver-
ibruiker te strijden.
Het cafébedrijf is een in zekeren zin be
schermd bedrijf en heeft dus eenig voorrecht
op de anderen; ook déze groep is niet een der
meest verdrukte onzer gemeenschap.
Nadat spr. zich accoord verklaard had met
de door den heer v. Loo gemaakte opmerkin
gen, antwoordde hij den heer Terra, dat de
prijzen voor de bemaling niet verder verlaagd
kunnen worden. Met herziening van de gas-
prijzen dient z.i. eveneens gewacht te worden.
T.o.v. den toestand van den Huisduinerweg is
het college volkomen doordrongen van den
ernst; is echter, gelet op de huidige positie
van Huisduinen, een groote kapitaalsuitgave
in deze wel verantwoord?
Spr. zegde den heer Boogaard toe, dat hij
bereid is de excessen in de vastrechttarieven
nader in het college van B. en W. te overwegen.
De wethouder antwoordde thans den heer
Feenstra Kuiper. Hij deelt mede, dat de oor
spronkelijke werkmethode voor de behandeling
van de begrooting zonder aanwezigheid van
den voorzitter vastgesteld werd. De heer F.
Kuiper kan hoogstens zeggen, dat de tijd van
voorbereiding wat kort geweest is. Spr. be
antwoordt dan een paar algemeene opmer
kingen, concludeerend in de zorgelijke ver
schijnselen door dr. Kuiper genoemd. Het
college heeft altijd getuigd van ernst en zal
dat ook bij deze „verschijnselen" doen. Spr.
noemt de uitgebreide wijze van vragen van
Dr. F. Kuiper in openbaren Raad: raadsels op
geven. Dit had en moet in de toekomst ook
eigenlijk zoo zijn in het Alg. rapport ge
daan moeten worden. Thans lijkt 't op: elkaar
vliegen afvangen, en dat is niet juist, waar
Raad en College een eenheid behooren te vor
men. Spr. betoogt, dat het stellen van vragen
alleen dan gedaan moet worden als het in het
algemeen belang is. Voor het overige in
sectie-vergaderingen of voor administratieve
kwesties bij de betreffende afdeeling van de
Secretarie.
Van het batig saldo 1934 is in 1936 gebruikt
54.973.Dat had de heer F. K. in de
Stukken kunnen zien.
Spr. geeft dan een voor het groote publiek
Nauwelijks hebt Ge U ter ruste begeven,
of die kwellende nachthoest begint weer I
Neem daarvoor nu de vanouds beproeide
Akker's Abdijsiroop,welke dooreen nisuwe
toevoeging van Apotheker Dumoni t ans
nög sneller en nóg krachtiger werkt
Begin vandaag nog en vannacht reeds zu
Ge rustig kunnen slapen door de bekende
het beproefde Hoest geneesmiddel!
p.r po et f 1.50, f. 2.40. Overal verkrijgbaar.
Hoe grooter flacon, hoe voordeeliger het gebrui
minder interessante, doch technische beschou
wing over de begrootingscijfers.
Toekomstige fin. politiek.
Over de in de toekomst te volgen politiek
in de gemeentefinantiën zegt spr., dat B. en
W. de grootst mogelijke voorzichtigheid en
zuinigheid zullen betrachten. Vooral wat het
opleggen van nieuwe kapitaalslasten betreft.
Deze lijn is van invloed op de „laksheid" welke
men het College ten aanzien van enkele groote
objecten soms wil verwijten.
Met de opmerking, dat de vacatures in de
gemeente-betrekkingen weer bezet zullen wor
den, besloot de heer v. d. Vaart zijn betoog.
Thans werd een aanvang gemaakt met de
replieken. Het was de heer Schoeffelenberger
(opp.) die de sprekers rij opende met den heer
Smith (s.d.) te verzekeren, dat wat hetgeen
spr. gezegd had over de hooge leerlingenschaal
wel eens groote instemming in de partij van
den heer Smith zou kunnen hebben. Men moet
de door hem geopperde tijdelijke sluiting van
de scholen beschouwen als een laatste middel
om verlaging van het klassengemiddelde te
verkrijgen, om daarmede a.h.w. pressie op de
regeering uit te oefenen. De heer Van Loo
heeft gezegd, dat spr. tijdens de sectievergade
ring zijn stem niet heeft doen hooren. Spr.
verweet 't den leider van de v.d.-fractie, dat
deze zoo'n groote belangstelling vpor „Schoef"
getoond had. Waarom die interesse? infor
meert spr.
Toch een nazi-vlag in de klas?
Terugkomende op het betoog van wethouder
De Boer, zeide spr., dat hij het met den wet
houder eens is, dat de plaatselijke onderwijzers
er geen nationaal-socialistische ideeën op na
houden; zij zijn geen nazi's. Wel is echter juist,
dat in een der klassen van een der plaatselijke
scholen een hakenkruisvlag hangt of gehan
gen heeft. Spr. noemt ook thans niet „man en
paard", doch onderstreept met z'n eerewoord
de geloofwaardigheid van zijn betoog.
Spr. maakte vervolgens nog een opmerking
over het ververschen van het Spuikanaal met
het water van het IJselmeer door middel van
een gemaal. Dit idee is echter z.i. practisch
niet mogelijk, de afstand is te groot. Spr. gaf
nog als zijn meening ten beste, dat straks wel
licht een suppletoire begrooting noodig zal zijn
vanwege de hooge lasten die „defensie" de
burgerij oplegt, hij pleit voor „de gehuwde
vrouw in het huishouden" en voor verlaging
van den erfpachtscanon. Minder prettig vindt
spr. de „addertjes in het gras" van weth. v. d.
Vaart, die hem blijkbaar in een slecht daglicht
bij zijn kiezers moeten stellen.
Tenslotte vroeg de heer Schoeffelenberger
nog, wat de oorzaak is van de zoo spoedige
behandeling van de gemeentebegrooting. Is dat
voor het overwerk van de gemeenteambtenaren
of een meerdere aanzetting van de werkkracht
van het personeel?
De heer Smith (s.d.) repliceert vervolgens
en verwijt den heer Uithol, dat deze eveneens
op de gemeenschap leunt als hij geld voor de
luchtbescherming vraagt. Spr. herinnerde aan
de toezegging van den burgemeester op de
desbetreffende vergadering om een proef met
melkverstrekking op een school te nemen.
De heer Terra (r.k.) heeft datgene wat hij
over de salarissen van het gemeentepersoneel
gezegd heeft, als een persoonlijke mee
ning weergegeven, zegt hij. Spr. hoopt, dat B.
en W. in 1938 herziening van den grondslag
van de wegenbelasting alsnog tot stand zullen
brengen.
De heer R a n (r.k.) begrijpt niet, dat de
burgemeester het woord onelegant gebruikt
heeft ter gelegenheid van de uittreding van de
r.k. zuster uit het consultatiebureau.
Speciaal in dezen tijd achten de katholieken
't van belang, dat de gehuwde vrouw in het
huishouden blijft. Ook spr. verklaart dat de
heer Terra als persoon gesproken heeft en
dat spr. en wethouder Smits geenszins voelen
voor verlaging van salarissen van het ge
meentepersoneel.
Schoef, de martelaar.
De heer Van Loo (v.d.) verweet den heer
Schoeffelenberger (opp.), dat deze den marte
laar uitgehangen had. Ook, dat de opposant
vaak holle phrasen ten beste geeft. Spr. noem
de het „onbeleefd", dat men in openbaren Raad
over dingen gaat spreken, die door anderen in
de sectievergadering aangesneden zijn. De heer
Schoeffelenberger had n.1. in de sectieverga
dering geen mond open gedaan om thans in
openbaren Raad over allerlei zaken te spreken.
Spr. herinnerde den heer Terra er aan, dat de
salarissen van het gemeentepersoneel door de
Gemeente in overeenstemming met het Rijk
vastgesteld zijn. Spr. vond het een gelukkig
verschijnsel, dat de overige Raadsleden er
anders over dachten dan de heer Terra.
Een lans voor de caféhouders wordt nog
maals gebroken door den heer Uithol (nat.
herstel). Evenals voor den Middenstand (electr.
tarieven). Spr. zag gaarne, dat aan geen
enkel voorstel van den heer Smith gevolg ge
geven werd.
Dr. Feenstra Kuiper (gem. belang),
thans aan het woord komend, verklaarde,
dat hij het niet tactvol van den burgemeester
gevonden had, dat deze hem „sabotage" ver
weten had, althans dat wat spr. gezegd had:
op sabotage leek.
De voorzitter had moeten bedenken, dat
spr.'s verzoek ernstig gemeend was. Spr.
had inderdaad niet veel tijd om de begroo
ting te bestudeeren. De voorzitter moet dan
ook de gemaakte opmerkingen voor z ij n
rekening nemen. Deze heeft spr. gewaar
schuwd, dat hij „buitengewoon moest oppas
sen voor onhebbelijke en grove uitdrukkin
gen". Spr. kaatst dezen bal echter naar den
burgemeester terug. Hij voegt hieraan toe,
dat de voorzitter maar bewijzen moet, dat
de door spr. gebezigde uitdrukkingen „on
hebbelijk" en „grof" zijn. Daarom stelt hij
voor een commissie te benoemen van drie
leden, één lid aan te stellen door den burge
meester, één door hemzelf en het derde door
de twee benoemden. Is deze commissie van
meening, dat op het gezegde van hem, spre
ker, de kwalificaties „grof" en „onhebbelijk"
van toepassing zijn, dan zal hij in openbaren
Raad zijn excuses aanbieden. De burgemees
ter moet zich echter verplichten om als de
commissie anders verklaart, hetzelfde ten
opzichte van hem, spreker, te doen. Mocht
de burgemeester niet op dit voorstel ingaan
dan geeft hij daarmede, volgens spreker,
blijk van gebrek aan moed, terwijl spr. dan
het oordeel over de houding van den voor
zitter aan hen, die van een en ander kennis
genomen hebben, overlaat.
Duplieken van B. en W.
Weth. v. d. Vaart (s.d.) volstond in tweede
instantie met het maken van enkele opmer
kingen op de door de raadsleden gesproken
woorden. Zoo nam hij de door den heer Terra
gemaakte opmerking over herziening van den
grondslag van de wegenbelasting over om deze
naderhand in het college van B. en W. te bren
gen. Spr. hekelde 't in hen, die de gehuwde
vrouw gaarne niet aan den arbeid zien, dat
deze wel de mogelijkheid open laten, dat de
slecht betaalde betrekkingen wèl voor de ge
huwde vrouw beschikbaar blijven..
Tenslotte meende spr. nog een aanval te
moeten doen op de H. C., waar deze destijds
het verpraten van den Raadstijd gecritiseerd
had.
Des avonds te 8 uur wordt de des mid
dags gehouden vergadering voortgezet. Af
wezig de heeren Bot en De Boer, die echter
te kwart over 9 arriveeren.
De heer Uithol aan het woord.
Het is de heer Uithol (n.h.), die als
eerste op dien avond de gelegenheid gebo
den wordt het woord te voeren en die deze
benut, door enkele opmerkingen te maken
aan het adres van den heer Van der Vaart
inzake diens aanval op de Heldersche Cou
rant.
Het gaat volgens spr'. hier voornamelijk
over het gewraakte woord „babbelen", een
woord, dat ook door den heer in kwestie wel
eens in den raad gebruikt wordt. Overigens
meent spr., dat in de krant voornamelijk be
doeld werd debatten als in Maart 1936 (bij
de bekende „Zesdaagsche") tegen te gaan,
toen voor de begrooting 11 vergaderingen
noodig bleken.
Hij eindigt zijn opmerking met de woor
den van den heer Van der Vaart als niet op
hun plaat3 en opgeblazen te kwalificeeren.
De heer van Loo (v.d.) is het met den
heer Van der Vaart eens. Het gaat niet aan
voor te stellen of de raadsleden maar wat zit
ten te praten. Het belang der gemeente is
met deze voorstelling van zaken niet gediend
Wethouder Smits (r.k.) geeft eveneens
te kennen voor 100 procent achter den heer
Van der Vaart te staan.
De Burgemeester, hierna het laat
ste woord over deze kwestie zeggend, advi
seert dergelijke kwesties niet in de raadzaal
uit te vechten. Daarvoor moet men zijn tijd
hier niet gebruiken.
Zich tot den heer Schoeffelenberger wen
dend, wijst hij er nog eens met nadruk op,
dat het den vasten wil van het College is.
steeds zooveel mogelijk in de toekomst met
de begrooting op tijd te komen. Bij een nor
malen gang van zaken kan dat zeer goed en
men hoopt volgend jaar zelfs nog iets vroeger
te komen.
Den heer Smith (s.d.) antwoordend over de
melkverschaffing op de scholen, zegt de voor
zitter, dat deze er rekening mede dient te
houden, dat de commissie van onderwijs een
advies bracht, dat allesbehalve enthousiast
was. Integendeel! Daarbij kwam nog het feit,
dat inmiddels (na 9 September, den datum,
waarop door spr. gezegd was, dat hij wel
bereid was eens een proef op een school te
nemen) de toestand veranderd is: het mond
en klauwzeer was uitgebroken, tengevolge
waarvan de hoeveelheid melk belangrijk daal
de en de prijs steeg. Dit zou de eventueel
aangesloten scholen voor niet geringe moei
lijkheden geplaatst hebben.
Door spr. is toen gezegd, dat men voor-
loopig van het plan afstapt. Dat wil niet zeg
gen, dat uitstel hier afstel is, doch vooreerst
zal er niets van kunnen komen.
Nadat door den burgemeester de vraag van
den heer Terra (r.k.) inzake grondbelasting
beantwoord is, wendt hij zich tot den heer
Uithol, inzake diens opmerkingen over den
Luchtbeschermingsdienst.
De Luchtbeschermingsdienst.
Voor dezen dienst is, zooals de leden weten,
een bedrag uitgetrokken, een bedrag wat
helaas niet grooter kon zijn. Ondanks het
feit, dat de heer Uithol gelijk heeft als hij
zegt, dat hier haast geboden is.
Wij zijn integendeel, vervolgt spr. in de z.g.
eerste gevaren-klasse, iets wat niet alleen
een nadeel beteekent, aangezien voor deze
klasse de regeering bij zal hebben te sprin
gen. En in dit opzicht is men dus verplicht
even af te wachten wat van deze zijde zal
komen.
Men denke niet te licht over den dienst: er
zijn 1300 personen voor noodig, die ieder een
gasmasker dienen te hebben. Ieder gasmasker
vergt een bedrag van 38.hetgeen in
totaal beteekent, alleen voor maskers 40.000.
Men houde er echter rekening mede, dat
het College inzake den Luchtbeschermings
dienst dilligent blijft. Mocht het noodig zijn,
dat er direct materiaal noodig is, dan zal
spr. persoonlijk met voorstellen ter tafel ko
men. Er wordt nog op gewezen, dat enkele
onderdeelen reeds in een vergevorderd sta
dium zijn en spr. is het eens, dat de organi
satie zoo spoedig mogelijk en tevens zoo goed
mogelijk zal dienen te functionneeren.
Evenwelmen dient af te wachten, wat
de Regeering zal doen. Het gaat niet aan
hiervóór reeds zelf ingrijpende beslissingen te
nemen.
De Burgemeester antwoordt Dr.
Feenstra Kuiper.
Vervolgens heeft de burgemeester dr.
Feenstra Kuiper (g.b.) geantwoord op diens
verdrijft U wonder snel met
CACHETS MIJNHARDT
1Ófel'en teerU/f
Koker 12 cachets 50 ct. Proef doosje 2 stuks 10ct.
persoonlijken aanval op hem. Spr. zegt a
priori, dat hij door mededeelingen van enkele
leden van den raad een anderen kijk op deze
zaak gekregen heeft. De kwestie ontstond
door de woorden „dan komt U maar niet op
de vergaderingen".
De heer Ritmeester zegt, tenzeerste ver
wonderd geweest te zijn over de sectieverga
deringen. Hij meende, dat men op deze
vergaderingen binnenskamers nu eens breed
uit over de belangen der gemeente sprak,
waar door B. en W. dan op de gestelde vra
gen antwoord gegeven werd. Deze zienswijze
was nieot juist, de sectievergaderingen wer
den op deze wijze niet gebruikt. Men komt
doorgaans met een getypt velletje papier,
overhandigt dit op plechtige wijze enzie
daar: een sectievergadering.
Maar nu heeft spr. den euvelen moed ge
had te zeggen „dan komt U maar niet" op
een dergelijke vergadering en nu is de heer
F. K. zwaar beleedigd en voelt hij zich ge
drongen deze opmerking zoo zwaar mogelijk
te wreken. Spr. vindt de zienswijze van den
heer F. K. echter ten zeerste overdreven,
zelfs komiek en weigert ten eenenmale op de
vorming van de door den heer F. K. genoem
de commissie in te gaan.
Tenslotte verwijt de burgemeester den heer
F. K., het feit, dat deze 3 weken lang na
gedacht heeft om op de meest geraffineerde
wijze, hem (spr.) te antwoorden, en dat zoo
onbehoorlijk mogelijk, en hij denkt er niet
aan één der gesproken woorden terug te ha
len. Het gaat hier om gekwetste ijdelheid en
alleen dén trekt spr. zijn woorden terug, in
dien de heer F. K. zijnerzijds toegeeft, dat
de woorden van hem anders bedoeld zijn.
(Zie vervolg pag. 2.)
Geen Kerst- en Nieuwjaarspost
zonder Kinderzegel
Wij herinneren er aan, dat hedenmiddag en
morgenmiddag, van 2 tot 8 uur de kaarten
op ons kantoor kunnen worden ingeleverd, te
gen bewijs van deelname aan den eindwed-
strijd, in Januari.
Onder verwijzing naar onze mededeeling
dienaangaande, voorkomende in het nummer
der Heldersche Courant van Dinsdag 21 De
cember j.t. herinneren wij aan de Kerstwij
ding, die Vrijdag 24 December, des avonds
om half elf in de Luthersche Kerk in de
Weezenstraat zal plaats vinden. Toegang is
voor ieder vrij. Voor verdere bijzonderheden
leze men ook de advertentie, voorkomende in
dit nummer.
De Bond van Barmhartigheid verzoekt ons
daarvoor een oproep tot hulp te plaatsen,
hulp, die dringend noodig is.
Er zijn eenige gevallen van schrijnende
armoede, waar het aan huisraad en bedde-
goed ontbreekt, de goederen zullen gaarne
afgehaald worden, als men even bericht geeft
aan het adres van:
Leger des Heils, Spoorgracht;
D. Dissel, voorzitter van den Bond van
Barmhartigheid, Spoorgracht 13;
v. Engelsdorp Gastelaars, secr. van den
Bond van Barmhartigheid, v. d. Duyn van
Maasdamstraat.
EEN JUBILARIS.
Vandaag herdenkt de drukker A. Boxmeer
den dag, dat hij voor 25 jaar in dienst trad
van de firma H. J. P. Egner, Keizerstraat.
VERNIELZUCHT VAN DE JEUGD.
De eigenaar van een autobox aan den
Ruijghweg deed aangifte, dat men van dit ge
bouwtje een ruit had ingegooid..
FIETS GESTOLEN.
Een bewoner van de Dahliastraat deed aan
gifte van ontvreemding van zijn fiets, die hij
een oogenblik onbeheerd op de Buitenhaven
had laten staan.
HIJ WERD BEDREIGD.
Een bewoner van de Breewaterstraat werd
gisterenmiddag door een bewoner van de Mo
lenstraat beleedigd en bedreigd, van welk feit
hij op het hoofdbureau melding maakte.
OP HEETERDAAD BETRAPT.
Een jongeman, die onder verdachte omstan
digheden een rijwielplaatje trachtte te ver-
koopen, werd naar het hoofdbureau getrans
porteerd.
Bij K.B. van 20 December 1937 is:
aan den officier van den marinestoomvaart
dienst der 2e klasse C. L. Oudshoorn, met in
gang van 1 Januari 1938, eervol ontslag uit
den zeedienst verleend.
De Heldersche afdeeling v. d. Maatschappij
tot Bevordering der Toonkunst heeft gisteren
avond, onder leiding van den directeur, den
heer A. J. Leewens, Bach's „Weihnachts-Ora-
torium" ten gehoore gebracht. Bij den aanvang
deelde de voorzitter, Ds. H. A. Enklaar, mede,
dat er verschillende coupures zouden worden
aangebracht en dat de afsluiting van dit werk
zou geschieden na nr. 43: „Ehre sei dir, Gott!"
De kerk was bijna geheel gevuld.
Behalve het koor, waren er vier solisten en
twee accompagnateurs. Mevrouw C. W. Velt-
huysHuchshorn verzorgde de pianobegelei
ding. terwijl de orgelist, Feike Asma uit Lei
den, de zware taak op zijn schouders zag ge
legd, de orgelpartij voor zijn rekening te
nemen.
Alle medewerkenden hadden een taak te ver
vullen. Bach stelt de allerhoogste eischen aan
de executanten en tevens aan de toehoorders.
Het koor zag zich voor zeer moeilijke pro
blemen geplaatst, maar, dank zij de vaste lei
ding van des heeren Leewens hand, overwon
het koor de eene moeilijkheid na de andere
Het is een chronisch verschijnsel, bij alle
zangvereenigingen hier ter plaatse en daar
buiten, dat de mannen-afdeeling het zwakst is
bezet; zoo ook hier. De dames wonnen het in
quantiteit. De qualiteit echter was goed uitge
wogen, deze was vrijwel in evenwicht. De
heeren toonden hun willen en kunnen.
De begin-choralen werden capella gezon
gen, de voordracht van alle stemmen was daar
bij te loven, hoewel wij toch begeleiding zoo
sober mogelijk hadden geprefereerd. Het
eerste groote koor was Coro no. 21: „Ehre sei
Gott", op denzelfden tekst van het slotkoor,
maar anders bewerkt door Bach. De sopranen
galmden en jubelden dezen lofzang met over
tuiging uit, de alten deden in voordracht niet
voor de sopranen onder, terwijl de tenoren en
bassen in dit nummer op vele plaatsen schit
terden. Uit technisch oogpunt gezien, hebben
de mannenstemmen in dit onvolprezen nummer
een moeilijker partij te vervullen, het is voor
hen een zingen zonder ophouden! No. 24: „Her-
scher des Himmels", in fugatischen stijl ge
accompagneerd wordt als het ware op mar
tiale wijze vertolkt! De bassen zijn zelfs op
enkele plekken te sterk, wat niet belet, dat dit
koor prachtig werd vertolkt. Er valt een
climax te bespeuren, de stemmen zijn nu geheel
los, „Lasset uns gehen gen Bethlehem" wordt
subliem genomen. Dit koortje blinkt uit door
kortheid en kracht. Van geheel anderen inhoud
is 't koor: „Fallt mit Danken, fallt mit loben".
Met innige overtuiging wordt dit teere num
mer gezongen. Een der mooiste momenten van
den avond. Ook de tenoren komen hier uit hun
schuilhoeken te voorschijn, de overtuiging is in
volle mate aanwezig. Bij het choral „Jesus
richte mein Beginnen" wordt het gedragen
karakter van den zang telkens vervolgd door
de tusschenspelen van den orgelist, op een
minder gedragen wijze, het rhythme, maar ook
de rust van dezen schoonen inhoud, wordt hier
door verbroken en gestoord. Het slotkoor met
zijn anticlimax in de melodie en met zijn syn-
copischen inslag is een der paarlen aan den
kroon van' Bach's oeuvre, hierin worden de-
krachten mobile gemaakt; alle medewerken
den geven zich onvoorwaardelijk, zoodat dit
slotkoor wel een der hoogtepunten van den
koorzang wordt.
Over de solisten kunnen we kort wezen.
Mevr. E. BoerdijkSok is alleszins bekend
in Heider's zangwereld. Zij vervulde haar moei
lijke taak op dankbare wijze; haar helderheid
van stem en zuiverheid van toon gaven vele
mooie momenten van solozang te hooren.
Mej. Guus Max, alt, was vooral in de diepere
tonen op haar best.
„Geert de Boer, tenor, Den Helder!"
Van de solisten spande hij de kroon. Het was
als het ware zijn Bach-debuut. Bach laat niet
met zich spotten, dat weet iedere musicus, dat
weet iedere zanger. Maar Geert de Boer stond
Bach. Uit alles mochten wij concludeeren, dat
hij met nauwgezetheid heeft gestudeerd, want
zonder accuratesse en... ausdauer behaalt men
niet die hoogte, waarvan zijn stadgenooten ge
tuige waren. „Bravo!"
De bas, Ds. J. B. Oskamp, behoort niet tot
de beroepszangers, de juiste hoogte is vaak te
hoog, waardoor de melodie moet worden ver
bogen. De uitspraak van dezen zanger is uit
stekend, dit laat niets te wenschen over. Even
wel moet de zang voor het zingen in een kerk
nog in vele opzichten vertaald worden. In de
duetten was de bas goed op dreef, met de so
praan deelde hij in dit succes van den avond.
Tenslotte vermelden we nog de goede kwali
teiten van de pianiste, Mevr. Velthuys—Huchs
horn. Zij accompagneert zeer slagvaardig, be
schikt over een warme voordracht, zij be-
heerscht haar instrument. In den hooge troon
de onze oud-stadgenoot Feike Asma, op de
orgelbank! Zijn accompagnement is overbe
kend te noemen, ook hier bleek hij weer „the
right man, on the right place" te zijn.
Onze nestor, de heer Leewens, dirigeerde
met jeugdig vuur. Op vitale wijze heeft hij
Bach's oratorium geleid, moge het hem ge
geven zijn, nog. vele zulke uitvoeringen onder
zijn beproefde leiding te mogen voorbereiden
en leiden.
Bioscopen:
Tivoli-theater, Spoorstraat: aanvang _,t 8:
„Vlammende Harten" en „Beloof maar
niets".
Rialto, Spoorstraat, aanvang half 8:
„Giovanni de veroveraar" en „De witte
majesteit".
Witte Bioscoop, Koningstraat, aanvang half 8:
„Alice Adams" en „Baron van Trautenig".
Vrijdag 2.', December.
Tivoli-theater, Spoorstraat, half 8. „Amster
dam bij Nacht" en „De Pleegvader".
Rialto, Spoorstraat, half 8. „Chineesch
Goud" en „Fiakerlied".
Witte Bioscoop, Koningstraat, half 8. „In
den schaduw van den Wolkenkrabber" en
„De Oesterprinses".
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Licht op: 16.16
Barometerstand Den Heider 765.9
Temperatuur lucht 5.5
Laagste temp. lucht gisteren 1.1
