ROTH blijft
Vijftig jaar interlocale Telefoon
Problemen rond de
Vestigingswet
Vuur!" en de boeren
rookten
Postvlucbten op Indië
Pleit voor een vrij
bedrijfsleven
Het lijk van den
zwervenden Pool
wereldkampioen
Licht in ouden overval 1
350 zuigelingen in de lucht
Krankzinnigheid zij reden
tot echtscheiding
Verdwenen meisje
gevonden
De Imbosch aan „Natuur
monumentenovergedragen
Sterfte door
mond' en klauwzeer
Zweedsche Prins in
ons land
Gappende zusters op heeter-
daad betrapt
Franschc kruisers naar
onze Oost
Wat is een algemeen erkende
centrale organisatie
In de laatste vergadering van den Mid-
denstandsraad werd ó.m. het volgende on
derwerp behandeld: „Wat is een algemeen
erkende centrale organisatie?"
De Vestigingswet Kleinbedrijf "bepaalt, daj
verzoeken voor het stellen van vestigings-
eischeri moeten worden ingediend door
rechtspersoonlijkheid bezittende vereenigin-
gen van ondernemers, aangesloten bij een
algemeen erkende centrale organisatie. De
laatste toevoeging is bij amendement in do
■wet gekomen. De voorstellers hiervan heb
ben wel degelijk bedoeld, dat voor zoover
de ondernemers middenstanders zijn de ver-
eenigingen moeten zijn aangesloten bii een
standsorganisatie, i.c. de Middenstandshon
den. De Minister wonschte geen dwang-or-
ganisatie, maar heeft toch het amendement
overgenomen.
Een belangrijke meerderheid in
den Raad is van meening, dat hier
door is komen vast te staan, dat ver
zoeken van vereenigingen, niet bij
een der Bonden aangesloten, niet
ontvankelijk zijn. Een centrale van
vakorganisaties is geen algemeen
erkende centrale organisatie. Wat
hieronder te verstaan is, blijkt uit
andere wetten; alleen de standsor
ganisatie valt onder dit begrip.
De moeilijkheid is nu, dat sommige vak
organisaties, die vestigingseischen voor hun
vak wenschen, hetzij om geldelijke, hetzij
om principieele redenen zich niet kunnen
of niet wenschen aan te sluiten bij een der
drie middenstandsbonden.
Misschien zou voor deze organisa
ties de bedoelde moeilijkheid kun
nen worden ondervangen, wanneer
de drie bonden gezamenlijk een cen
trale stichten, waarbij de bedoelde
vakorganisaties zich dan zouden die
nen aan te sluiten.
De Raad zal zich tot den Minister wen
den en dezen op de mogelijkheid wijzen, dat
de rechter een algemeenen maatregel van
bestuur, bevattende vestigingseischen, onver
bindend zal verklaren, wanner de aanvrage
tot het stellen van die eischen is ingediend
door een vereen iging van ondernemers, wel
aangesloten bij een centrale vakorganisatie,
dóch niet aangesloten bij een der drie cen
trale standsorganisaties, of de eventueele
op te richten centrale van de drie centrale
standsorganisaties.
moderne cultuur.
In de te Utrecht gehouden bestuursver
gadering van den Katholieken Ned. Boercn-
en Tuindersbond is, volgens het Hsb., be
sloten een commissie in te stellen, welke
tot taak heeft na te gaan. wat er ten aan
zien van de cultureele vorming van het
boeren- en tuindersvolk kan worden ge
daan.
Wedstrijd in het rooken.
Het bevorderen der cultureele vorming van
de boeren en tuinders het is Landbouw
en Maatschappij geweest, die dit het eerst
principieel en practisch naar voren heeft
gebracht als programpunt zal dus wor
den onderzocht in de R. K. standsorgani
satie. Ongetwijfeld zal deze commissie het
belang ervan inzien, om vooral de jonge
boeren, het opgroeiende geslacht dus, er in
te betrekken.
In dit verband citeert het Hsb. zonder
commentaar het volgende versla,sje van
de afdeeling Bornerbroek van don R.K.
Bond van Jonge Boeren, orjangs afgedrukt
in het R.K. Boeren- en Tuindersblad (de
firmanaam is weggelaten).
„Op 30 Nov. organiseerde de Fa.... een
rookwedstrijd voor onze afdeeling, die in alle
opzichten geslaagd mag heetcn.
De vertegenwoordiger der Firma, de heer
M., wees in 't openingswoord vooral op de
groote voordeelen, die aan 't rooken van rijpe
tabak gelegen zijn. De Firma streeft er dan
ook steeds naar deze in z'n diverse soorten
te verwerken, vandaar de algemeen bekend
heid der Firma als koopster van deze tabak
op de beurs.
Voor dc nu te beginnen wedstrijd hadden
als juryleden plaats genomen, de G. A. kape
laan Ruiters en 3 vertegenwoordigers der
Firma, op het commando „vuur" staken de
31 deelnemers de brand er in, en naarmate
de tijd vorderde steeg de spanning, eindelijk
iia 56 min. was de eerste uitvaller te notee-
rcri en geleidelijk kwamen er meer, na 1 uur
30 min. dongen nog 7 deelnemers mee, die
allen van een prijs verzekerd waren.
Met een toepasselijk woord werden de
prachtige prijzen uitgereikt, terwijl allen als
troostprijs een ons tabak ontvingen.
De heer M. dankte allen voor de getoonde
medewerking dezen avond, speciaal aan
pastoor Groenen, (die ook nog van z'n be
langstelling blijk gaf) en kap. Ruiters, als
voorzitter van de jury.
De voorzitter dankte namens alle leden en
prijswinnaars en sloot vervolgens dezen ge-
nopgelijken avond.
Vereenigingen, die inlichtingen wenschen
omtrent deze rookwedstrijden kunnen zich
wenden tot den heer H. Z."
De marechaussee te Sittard heeft in
verband niet een overval, welke in October
1933 op den G7-jarigcn landbouwer R. T. te
Oplioven (gem. Sittard) is genleegd. aan
de gevolgen waarvan de alleenwonende
oude man enke'e dagen later overleed, vier
personen uit Sittard aangehouden.
Drie van hen. de gebroeders van der D.
en zekere G. zijn na verhoor op vrije voe
ten gesteld, doch de vierde, zekere K. be-
yindt zich nog in arrest.
Geen bewondering voor de Ves
tigingswetten te Den Haag.
In de gisteren gehouden vergadering van
den Nijverheidsraad heeft de voorzitter, de
heer C- J. P. Zaalberg, een Nieuwjaarsrede
gehouden, waarin hij o.m. opmerkte, geen
bewonderaar te zijn van vestigingswetten,
voor zoover daarin Nieuw-Malthusiaansche
theorieën in praktijk worden gebracht. Spr.
is n.I. bevreesd, dat het middel erger is
dan de zeer ernstige kwaal van een over
bevolkt distributie-apparaat.
Het is een waan te gelooven, zeide
spr., dat de overheid beschikt over
de wetenschap en de krachten, die
in een gebonden economie de taak
kunnen overnemen van wat in een
vrij bedrijfsleven de ondernemer
tot stand brengt, dank koopman
schap en ondernemingsgeest, vrije
prijsvorming, vrijheid van produc
tie en vrij handelsverkeer.
Hierna betoogde dc heer Zaalberg, dat het
niet de toeneming van de overheidsbemoei
ing is, die hem afschrikt, doch de wijze,
waarop en de soort menschcn, waardoor dit
geschiedt.
Tenslotte zeide spr., dat een vast vertrou
wen in de uiteindelijke overwinning van
het goede, zij het aanvankelijk ook maar
van het gezond verstand, ons de plicht en
de kracht geeft voort te gaan met te werken
voor de maatschappij, die wij beter aan onze
kinderen willen nalaten.
Voor de industrieelen is in dat gezamen
lijk streven de eerste taak van hun bedrijf
trots alle moeilijkheden in stand t.e houden
en voor zwaarder strijd uit te rusten, daarin
gesteund door het onvermoeide en bekwame
werk der besturen van de in den Nijver
heidsraad vertegenwoordigende bonden.
Ernstige kneuzingen geconsta
teerd. Slachtoffer van een aan
rijding?
Naar de Tel. verneemt, is het stoffelijk
overschot van den Pool, dat deze week op de
binnenplaats van de Joodsche Invalide te
Amsterdam gevonden werd, nog niet door
de Justitie vrijgegeven.
Bij de schouwing van het lijk is
n.1. gebleken, dat het slachtoffer niet
aan een hartverlamming is gestor
ven, doch ten gevolge van ernstige
inwendige kneuzingen.
Justitie en politie-autoriteiten houden zich
thans bezig met de vraag, hoe de man op de
binnenplaats van het gebouw der Joodsche
Invalide is gekomen en wat er voordien
met hom is' gebeurd.
Is het slachtoffer misschien, kort voordat
hij hier den dood vond, aangereden? De po
litie acht dit niet uitgesloten en publiceerde
een oproep, waarbij de commissaris van po
litie in de vierde sectie getuigen oproept
van een aanrijding door een auto op het
Wesperplein in den avond van Dinsdag,
zich ten spoedigste tot het geven van inlich
tingen tot het politiebureau aan het J. D.
Meyerplein te willen wenden.
Moeilijk kan men aannemen, dat,
zoo de man zou zijn aangereden, tot
nog toe onbekend gebleven personen
hem hier op de binnenplaats zouden
hebben neergelegd. In dit drukke
stadsgedeelte moet het vrijwel uit
gesloten worden geacht, dat men een
gewonde ongemerkt wegdraagt.
Wat niet onmogelijk zou kunnen zijn is,
dat het slachtoffer b.v. na een aanrijding
zelf nog kans heeft gezien zonder hulp naar
het vooi hom zoo bekende gebouw van de
Joodsche Invalide, waar hij eenige koeren
was geholpen, te loopen en daar in elkaar is
gezakt. Vreemd is het voorts, dat de man
eenige dagen te voron aan twee menschcn
heeft gevraagd of zij een kleine som gelds
voor hem wilden bewaren.
De K.L.M. meldt een record!
Onze nationale luchtvaart maatschappij
.bracht het record voor zuigelingen vervoer
op haar naam met het aantal van 350 in
liet afgeloopen seizoen. De grens tusschen
bahies en kleuters, die nog nauwelijks 2
stappen in het ongewisse kunnen wagen, is
moeilijk te onderscheiden. Dit 350-tal heeft
den luchtweg dan ook niet uitsluitend in
een wieg afgelegd, maar uit het aanzienlijke
aantal moge toch blijken, dat het vervoer
van kinderen door de lucht een steeds groo
teren omvang aanneemt
Vereeniging tot verruiming der
echtscheidingsmogelijkheid opge
richt.
Nadat de vorige maand te Amster
dam en Den Haag voorbereidende
vergaderingen waren gehouden, is
gisteravond in een te Haarlem gehou
den bijeenkomst defintief besloten
tot oprichting van de vereeniging tot
verruiming van de echtscheidingsmo-
gelijkheid.
Na een inleiding van den heer L. B. van
den Muyzenberg uit Voorburg, zijn de sta
tuten der nieuwe vereeniging vastgesteld,
waaruit o.a. blijkt, dat de vereeniging streeft
naar opneming van krankzinnigheid in de
wet als echtscheidingsgrond, een andere re
geling van de scheiding van tafel en bed,
waardoor partijen een tijdige ontbinding van
het huwelijk kunnen verkrijgen, opneming
in de wet van echtscheiding door overeen
komst en behartiging van de belangen van
degenen, die door de tegenwoordige echt
scheidingsprocedure gedupeerd zijn.
Op zoek naar werk.
De vorige week Zaterdag is bericht, dat
te 's-Gravenhage werd vermist een 16-jarig
dienstmeisje, Jobanna Hubcrtina Theodora
van der Lee. Op 10 Januari j.1. verliet het
kind in overspannen toestand de ouderlijke
woning, nadat zij kort te voren had gezegd
zich te zullen verdrinken. Donderdag is 't
meisje echter uit eigen beweging in de ou
derlijke woning teruggekeerd. Het hééft ver
klaard met een vriendin naar Amsterdam
te zijn geweest op zoek naar werk. Het twee
tal had de nachten in logementen doorge
bracht.
Voor de vereeniging tot behoud van na
tuurmonumenten zal de 21e Januari een
heuglijke datum blijven, want op dien dag
van het jaar 1938 werd het landgoed de
Imbosch aan haar bezittingen „het nationa
le park de Veluwezoom" toegevoegd.
De koopsom voor den Imbosch is geheel
van particuliere zijde bijeengebracht, zon
der dat de overheid daarvoor, in welken
vorm ook, steun verleende.
De week van 9 tot 15 Januari.
In de week van 9 t.m. 15 Januari kwa
men de volgende aantallen sterfgevallen
tengevolge van mond- en klauwzeer voor,
waarbij dc totaal aantallen sedert 19 Sep
tember j.1. tusschen haakjes zijn geplaats:
66 (2887) runderen, 105 (3330) kalveren,
80 (2710) varkens en biggen, 1 (193) scha
pen en 0 (46) geiten.
Prins Karei van Zweden zal op een
doorreis van Brussel naar Zweden van de
gelegenheid gebruik maken eenige van
Prins Karei van Zweden.
zijn kennissen in ons land te bezoeken,
's Prinsen bezoek aan ons land draagt dus
een zuiver particulier karakter.
Prins Karei is een broer van wijlen
Koningin Astrid van België.
Alles was van haar gading.
Reeds geruimien tijd bemerkte de
familie B. te Oegstgeest, dat, hoe
wel zij de garderobe en de linnens-
kast steeds aanvulde, dat deze met
groote snelheid verminderde. Ten
einde de oorzaak hiervan te ach
terhalen nam men de politie in den
arm. Men koesterde het vermoeden,
dat de dienstbode van deze onge
wenschte vermindering wel eens de
daderes kon zijn.
Het was de gewoonte, dat wanneer de
familie B. een avond uitging, de dagdienst
bode A. van B. en haar zuster M. van B.,
beiden wonende te Sassenheim, bij de
kinderen kwamen oppassen.
Donderdagavond gingen de heer en mevr.
B. weer uit en de dames kwamen zooals
gewoonlijk op hun post. Omstreeks half
twaalf in den avond kwam de familie B.
thuis en de gezusters gingen daarna per
rijwiel naar huis.
De politie had zich in de omgeving van
de woning van B. verdekt opgesteld en
voordat de dames het huis van B. hadden
verlaten, had de politie reeds een zak met
appelen gevonden, welke zij te voren op 't
erf hadden klaargezet.
Toen de gezusters van B. buiten
kwamen, zetten zij den zak met ap
pelen op de fiets. Doch nu kwam
de politie te voorschijn en rekende
het tweetal in. De gezusters van B.
bekenden reeds geruimen tijd een
groote hoeveelheid kleeren en eeni
ge sieraden van de familie B. te
hebben ontvreemd.
Wanneer de familie B. uit was, zochten
zij rustig alles van hun gading on. Bij een
gehouden huiszoeking in de woning van de
stelende gezusters vond de politie een
groote hoeveelheid dames- en kinderklee-
ding. alsmede 7 paar schoenen en laarzen,
leesboeken en een gouden dameshorloge.
Vertrek van
Wielewaal |SinRap. 21 Jan.
(heenreis) I
Oehoe
heenreis)
Emoe
(terugreis)
Nandoe
(heenreis)
Buizerd Jsingap. 21 Jan
(terugreis) I
Ibis I A'dam 22 Jan.
(heenreis) 1
Basra 21 Jan.
Jodhp. 21 Jan.
Napels 21 Jan.
Aankomst t»
Band. 21 Jatu
Jodhp. 21 jaili
Bagd. 21 jan<
Alex. 21 Jan.
Rang. 21 Jan>
Op 4 Februari zal te Tandjong Priok een
eskader van drie Fransohe kruisers aanko
men. Het eskader, onder bevel van schout
bij-nacht Godfroy, komt, aldus de N.R.Crt,
van Tonkin en blijft tot 9 Februari ie Tand
jong Priok, waarna het de reis voortzet
langs Sumatna naar Reunion en Madagas-
oar. De kruisers meten elk 7500 tons en zijn
bewapend met 9 kajnonne en 8 mitrailleurs,
De bemanning telt 509 koppen.
Besselmann op punten geslagen,
In het uitverkochte sportpaleis te Berlijn
zijn gisteravond internationale bokswed
strijden gehouden, waarvan de hoofdpartij
werd gevormd door een gevecht in het
halfzwaargewicht tusschen den wereld- en
Europeesch kampioen der I.B.U. Gustave
De twee kampvechters:
Boven: Gustave Roth.
Onder: Josef Besselmann
Roth (België) en den Duitsohen middenge
wicht-kampioen Josef Besselmann. Roth
had in deze partij zijn beide titels vrijwil
lig op het spel gezet.
Roth bokste een goede partij, waartegen
de nog weinig routine hebbende Bcssel-
mann niet zoo heel veel had in te brengen.
De wereldkampioen kon zijn titels dan-
ook behouden.
Steeds meer mogelijkheden.
Op 23 Januari a.s. zal het vijftig
jaar geleden zijn, dat de eerste inter
locale gesprekken in ons land ge
voerd werden tusschen Amsterdam
en Haarlem. In een betrekkelijk
kort tijdsbestek heeft de interlocale
telefoon zich ontwikkeld tot een in
stelling, zonder welke de moderne
samenleving niet wel denkbaar is.
En toch is het nog slechts vijftig jaar ge
leden, dat dit uiterst belangrijke communi
catiemiddel voor het eerst, en op bescheiden
schaal in ons land werd toegepast. Trou
wens, liet geheele telefoonwczen in ons land
dateert nog slechts van hol jaar 1881, toen de
Ncderlandsche Bell Telephoon Maatschappij
de eerste locale verbindingen exploiteerde.
Dezelfde Maatschappij verkreeg bij Konink
lijk Besluit van 7 December 1887 dc concessie
voor den aanleg en de exploitatie van tele
foonverbindingen tusschen Amsterdam,
Haarlem en Zaandam en op 23 Januari 1888
werd het eerste gesprek tusschen Amsterdam
en Haarlem gevoerd. Spoedig volgden de lij
nen AmsterdamBotterdam, Rotterdam—
Dordrecht, Den HaagRotterdam, Den Haag
—Amsterdam en HaarlemZandvoort Deze
lijnen stonden ook onderling met elkaar in
verbinding. Voor de lijnen tusschen Amster
dam, Haarlem en Zaandam bestond een
abonnementstarief van f70.per jaar; voor
de overige lijnen bedroegen de kosten 50
cents per gesprek van drie minuten.
De concessie van de Nederlandsriie Bell
Telephoon Maatschappij werden hij I\. B. van
17 November 18S9 ingetrokken en in gewij-
zigden vorm opnieuw verleend, zoodanig, dat
een eventueele overgang in Staatsexploita
tie geen moeilijkheden met zich zou bren
gen.
Staatsexploitatie.
Met Ingang van 1 October 1897 werd
de staatsexploitatie van de interlo
cale lijnen een feit. De gunstige in
vloed van deze wijziging in de exploi
tatie was onmiddellijk merkbaar,
want in 1898 werd het aantal interlo
cale gesprekken verdubbeld. In dat
jaar werden er reeds 300.000 inter
locale gesprekken gevoerd.
Men noemde deze toen nog intercommu
nale gesprekken. De exploitatie bestond toen
uit twintig bureaux. Dc tarieven bedroegen
50 cents per drie minuten van 11.40 v.m. tot
3.40 namiddag Greenwichtijd en 25 cents per
drie minuten gedurende dc overige uren. Bo
vendien schafte de Staat onmiddellijk het
abonnementsgeld van f5.—, dat de N.B.T.M.
vorderde bij het verlecnen van het recht
om interlocaal te telefoneercn, af. Zeer snel
heeft het interlocale telefoonverkeer zich
daarna ontwikkeld, en de verbeterde outil
lage en aanpassing der tarieven heeft zich
steeds bij deze ontwikkeling aangepast Het
telefoonnet, dat aanvankelijk alleen de groote
steden omvatte, breidde zich spoedig uit tot
de kleinere gemeenten. De groote moeilijk
heid was het onderhoud van het net, dat
jaarlijks met duizenden km. draad werd uit
gebreid. Aanvankelijk werd uitsluitend van
draden gebruik gemaakt, hetgeen hij sneeuw
en ijzel vaak ernstige storingen met zich
bracht. De kabellegging bcteekende in dit
opzicht een aanzienlijke verbetering.
De eerste eigen interlocale lijn.
Ook de diverse wijzigingen in het tarie
venstelsel waren even zoovele verbeterin
gen. In 1908 werd de mogelijkheid openge
steld tot het in exploitatie nemen van een
eigen interlocale lijn, waarvan gebruik ge
maakt werd door de firma Muller op het
traject Rotterdam-Den Haag. Dit aantal
eigen lijnen is vooral in de eerste jaren na
den oorlog aanzienlijk toegenomen. In 1910
werd een begin gemaakt met speciale tarie
ven voor gesprekken op korten afstand, het
geen in 1930 geleid heeft tot de volledige
invoering van het zónestelsel, dat tariefs
kringen onderscheidt van 10, 15 en 35
K.M. In 1937 werd bovendien een zone van
25 K.M. ingesteld.
Ook de organisatie van het interlocale
telcfoonwezen is in den loop der jaren
eenige malen herzien en verbeterd. Zoo
werd bij K.B van 4 Maart 1922 een beper
king ingesteld op interlocale gesprekken in
bijzondere gevallen, zooals storingen, ram
pen, enz. Voorts werden er in den loop der
jaren diversp hulpkantoren omgezet in pu
blieke telefoonstations, terwijl anderszins
het aantal uren, dat do kantoren geopend
waren, regelmatig werd opgevoerd.
Telefonisch vergaderen.
Steeds heeft men een open oog gehad voor
de wenschen van het publiek en de service
van de Rijkstelefoon is altijd voorbeeldig
geweest. Een voorbeeld hiervan is ook ge
weest de instelling van diverse strecknet-
ten. Als een bijzondere service kan zeker
ook genoemd worden het openstellen van
de mogelijkheid tot telefonisch vergaderen.
De eerste poging hiertoe is ondernomen in
1930 door middel van een te Utrecht opge
stelde installatie. Thans bestaat de moge
lijkheid om via zeven lijnen telefonisch te
vergaderen.
Een ander voorbeeld van service is de in
stelling der z.g. reisgesprekken, welke het
eerst werden toegepast in 1933 op het baan
vak Amsterdam—Oldenzaal. Gedurende de
reis kon men dan b.v. in Amersfoort een
gesprek Amsterdam aanvragen, welk ge
sprek dan op een der volgende stations ge
voerd kon worden. Deze faciliteit bestaat
nog, doch er wordt slechts bitter weinig ge
bruik van gemaakt.
Van de belangrijkste feiten uit de laat
ste jaren zouden wij in de eerste plaats wil
len noemen het krachtige streven naar al-
geheele automatiseering, welk streven ia
uitzicht stelt, dat men eerlang zonder hulp
van telefonisten met iedere willekeurige
plaats in ons land kan spreken.
De telex.
Een ander zeèr belangrijk feit uit
de laatste jaren is het in werking
stellen van het A.N.P.-telex-net op
6 Mei 1936, waardoor 84 redactiebu-
reaux doorloopend in contact staan
met het hoofdkwartier van het
A.N.P. en waardoor het belangrijk
ste nieuws in een minimum van tijd
naar alle rcdactiebureaux kan wor
den gedistribueerd.
Steeds grooter wordt het aantal moge
lijkheden van de interlocale telefoon en
wanneer men haar ontwikkeling in de af
geloopen- vijftig jaar beschouwt, dan vraagt
men zich af hoe die ontwikkeling in de ko
mende vijftig jaren voortgang zal kunnen
vinden. Thans reeds worden er veertig
millioen interlocale gesprekken per jaar ge
voerd of wel ongeveer 110.000 per dag. De
meeste verbindingen komen nagenoeg zon
der tijdsverlies tot stand. Het lijkt alsof de
interlocale telefoon, vooral wanneer dc al-
geheele automatiseering is doorgevoerd, de
volmaaktheid nabij is. Maar de techniek
schrijdt voort, en wanneer straks het eer
ste eeuwfeest van de interlocale telefoon
herdacht wordt, zullen ongetwijfeld nog
talrijke .verbeteringen zijn aangebracht.
