Hoe Nederland de
Iblijde tijding ontving
Gewijzigd Radioprogramma
Nationalen Feestdag
Plechtige proclamaties en
uitbundige feestvreugde
De K.N.I LM. mag op
Australië vliegen
Tegelijk met de
Prinses geboren
Auto met zusters
verongelukt
Hospartij op hef Departement van Sociale Zaken
Advocaten in toga de straat op
Opkomst van dienstplichtigen
een dag uitgesteld
op den
51 Januari 1938, des morgens en
kele minuten vóór tienen. Over het
heele land beginnen de klokken te
luiden, loeien de sirenes, dreunen
de kanonschoten.
51 maal een donderend saluut:
een Prinses geboren!
Hoewel op Soestdijk in de omgeving van
het Paleis terwille van de Prinselijke Moe
der en Haar Kind, de grootste stilte in
acht wordt genomen, klopt hier toch het
hart van de Oranje-vreugde. Heel Baarn
leeft in e«n roes; men schudt elkaar op
straat de hand en een ware horde journa
listen en fotografen heeft zich voor de witte
Residentie opgesteld, eindelijk voedsel
vindend voor haar copie- en plaatjeshon-
ger.
Van Baarn begint de victorie!
Drie herauten in middeleeuwsche kleedij
trekken te paard door de straten om de be
volking op de hoogte te stellen van het heug
lijke feit,
Met luider stemme wordt door één der
herauten de volgende oorkonde voorgelezen:
„Aan de burgerij van Baarn wordt
hierbij kond gedaan, dat ons heden
op het paleis Soestdijk een Prinses
is geboren.
Dat het Gode moge behagen, dat
Zij groeie en bloeie tot vreugde van
Haar Prinselijke ouders en tot heil
van Volk en Vaderland.
Lang leve het Prinselijk Paar!"
In de Hofstad.
Van de Prinselijke gaan wij naar de Ko
ninklijke residentie, welke zich ditmaal
noode de eer van het blijde gebeuren binnen
haar veste zag ontgaan.
Onmiddellijk na het bekend worden van de
Oranjc-gchoorW brandt het eerste saluut
schot vanaf het1 Malieveld {os. De stad loopt
uit en vol spanning telt hét saamgestroom-
de publick de schoten19, 50, 51 hol.
De garnizoenscommandant, kolonel A. R.
van den Bent, komt even na 10 uur op het
Malieveld aan en is bij het afschieten van
de laatste schoten aanwezig.
Het stadsbee^l heeft zich in een
minimum van tijd veranderd. De bin
nenstad: écn vlaggcnzee. Overal
waar men kijkt: wimpels, guirlan
des, versieringen en él wat men
hoort: gejubel, muziek!
Niet het minst zorgt de schooljeugd, die
a.h.w. uit de scholen losgebroken is, voor
een uitbundige stemming.
Rechters hollen in toga de straat
op!
Nog vóór de zitting van rechtbank en
gerechtshof te 's-Gravcnhage is begon
nen. wordt het feit van de blijde gebeurte
nis bekend.
Als nu om ongeveer tien uur de
kanonnen op het Malieveld, begin
nen te bulderen, zijn vele advoca
ten hun gevoelens niet meer mees
ter en hollen in toga gehuld do
straat op, om zich er van te over
tuigen dat het werkelijk zoo is.
Ambtenaren aan het hossen.
Bon jubelende schare scholieren heeft
gisterochtend omstreeks half elf een ovatie
gebracht aan onzen minister-president, dr.
H. Colijn.
Op het departement van Economische Za
ken trachten de ambtenaren nu reeds een
vrijen dag te forceeren en hossend trok
men door de diverse ganecn onder het ge
roep: „In naam van Oranje, doe open de
poort"!
Plechtige zitting van den Hoo-
gen Raad.
In verband met de Prinselijke geboorte
is de Tweede Kamer bijeengeroepen tegen
Woensdag a.s. des middags te half drie.
Aan de gewone strafzitting van den Hoo-
gen Raad der Nederlanden, ging gister
ochtend een plechtige zitting van ons hoog
ste rechtscollege vooraf, bijgewoond door
alle raadsheeren.
De president, jhr. mr. Rh. Feith hield een
rede, waarin hij de vreugde van den Raad
over de vermeerdering der Koninklijke Fa
milie tot uitdrukking hrar.ht."
Deze rede wordt door de vele belangstel
lende leden van de balie staande aange
hoord.
Hoe de hoofdstad reageert.
Van het plechtige 's-Gravenhage
zetten wij onzen trip voort naar het
levenslustige Amsterdam. Dat de
Amsterdammers zich niet onbetuigd
laten in het uiten van hun Oranje-
vreugde, laat zich aanzien!
Ook hier gejuich, opgewondenheid en
blijdschap! Duizenden kinderen trekken on
der het zingen van Vaderlandsche liederen
door de straten. De city leeft in een roes.
Op de Dam, het historische plein, dromt
vóór het oude schoone paleis de massa sa
men en luistert naar de bronzen carillon-
muziek, waaraan het doffe gedreun van sa
luutschoten, elders uit de stad komend, een
donkeren machtigen ondertoon geeft.
Herauten snellen uit de Kalverstraat het
oude plein op. Een historisch gebeuren in
historischén trant den volke kond gedaan!
Niemand blijft achter.
Ook uit Rotterdam bereiken ons de meest
enthousiaste berichten over de feestviering!
En een stroom van geesdriftige verslagen
komt binnen over de vreugde in alle andere
steden van ons vaderland, in de dorpen, op
het platteland. Niemand blijft achter.
Oranje-blijdschap.
Treffend is een reportage uit on
zen Oost. Het glorieuze moment valt
voor onze koloniën om 5.15 u. in den
namiddag. Boven Batavia ronken
K.N.I.L.M.-vliegtuigen met twee
oranje-linten aan den romp beves
tigd.
Eereschotcn weerklinken. Het volk loopt
te hoop en een diepe ontroering maakt
zich van de Nederlanders meester als zij
het schoone nieuws uit het moederland
vernemen.
Een vreugdegolf is geslagen over ons land
en onzen Oost, waar men den dag vóór den
nafionalen feestdatum, zijn blijdschap en
dankbaarheid niet meer kan beheerschen.
Tien minuten na het bekend worden van het
bericht was de Dam te Amsterdam vol
juichende enthousiaste menschen.
TOESTEMMING DER AUSTRA
LISCHE REGEERING.
De Australische regeering heeft besloten
de K.N.I.L.M. toe te staan haar luchtdienst
tot Australië uit te breiden, gelijktijdig met
de instelling van den Rritschen vliegboot-
dienst. De Nederlandsche dienst mag niet
later dan 1 Juli begonnen worden.
In verband met den nationalen
feestdagen op 1 Februari heeft de
minister v. Defensie bepaald dat alle
personen, die op dezen datum moe
ten worden ingelijfd of in werkelij-
ken dienst moeten komen, op 2 Fe
bruari bcliooren te verschijnen op
plaats en uur voor deze inlijving of
opkomst vastgesteld.
De burgemeesters en korpscom
mandanten ontvangen geen nadere
medcdccling.
Het echtpaar Tegenbosch-Kem-
pel te 's Hertogenbosch is verblijd
met de geboorte van een dochter,
vrijwel op hetzelfde oogenblik, als
de Prinses werd geboren. Het
meisje zal denzelfden naam dra
gen als het Prinsesje.
DOOR VALLENDEN BOOM GETROFFEN.
Doodelijk ongeluk te Nijmegen.
De 35-jarige P. J. Renjers is gistermorgen
door een vallenden boom gedood.
Aan den Graafsclienweg te Nijmegen was
gemeentepersoneel bezig met het rooien
van boomen. R. raapte spaanders hout op,
juist toen een te vellen boom omviel, waar
door hij getroffen en gedood werd.
HET MEISJE DAT ZOO GRAAG NAAR
SCHOOL GING.
Toen zij er af was, pleegde zij
zelfmoord.
De veertienjarige Barbara Rice-Kingsley,
die onthutst was, omdat ze de school ver
laten moest, legde haar mond op een gas
kraan, nadat zij eerst een handdoek over
haar hoofd had gebonden. Toen volgens
de Daily Express haar dertienjarig broer
tje naar huis terugkeerde, rook. hij een
sterke gaslucht welke uit de kamer van z'n
zuster kwam. Hij vond liet arme kind dood
over de gaskraan. Ze had twee brieven na
gelaten één voor haar ouders en écn voor
het hoofd der school.
(Dus heden Dinsdag).
HILVERSUM I. 1875 en 415.5 M.
Nationaal Programma, verzorgd door: 8
4 uur VARA, 4—7.20 uur AVRO., 7.20—8 uur
VPRO. 8—12 uur AVRO.
8.00 Wilhelmus; 8.04 Rede door Dr. H. E.
van Gelder; 8.24 Ba-ch-Cantate; 8.45 Gra-
mofoonmuziek; 10.00 Declamatie; 10.20 So
praan en orgel; 11.00 Declamatie; 1.20 Gra-
mofoonmuziek; 12.00 Populaire gramofoon-
muziek; 1.45 Dialoog! 2.00 Rede door Z. Exc.
Dr. H. Colijn; 14.15 VARA-Orkest en solist.
2.45 „Willem van Oranje", hoorspel. 3.45 Ka
merkoor „Pro Musica". 4.00 Feestrede Maj.
b.d. W. G. de Bas. 4.30 Orgel en bariton.
5.00 Oranfe-Nassau cantate. 5.20 Reportage.
5.35 Het Omroeporkest m.m.v. soliste en het
Haagse matrozenkoor. 6.30 Reportage. 6.50
Rede. 7.20 Wijdingsdienst. 8.00 Rede door Z.
Exc. Dr. H. Colijn. Daarna: Wilhelmus. 8.15
Berichten A.N.P. 8.25 „Een vorstelijke ro
mance" klankbeeld. 9.10 „In het jaar der
Oranjes", hoorspel. 10.05 Het Omroeporkest
m.m.v. solisten. 10.45 Rede „De indruk van
het bericht in Indië". 11.05 Eventueel berich
ten A.N.P. en Reportage. 11.35—12.00 Gra
mofoonmuziek.
HILVERSUM II
Nationaal programma, verzorgd door: 8.00
—4.00 NCRV; 4.00—7.20 KRO; 7.20—8.00 VP
RO; 8.00—12.00 KRO.
8.00 Openingswoord en Wilhelmus. 8.05
Morgenwijding. 8.30 NCRV-orkest (Om 9.15
rede door oud-minister Mr. H. Bijleveld),
10.30 Reportage. 11.00 Zang en orgel. 11.30
Wijdintgshalfuur. 12.00 Berichten en gramo-
foonmuziek. 12.15 Orgelspel. 1.15 De Neder
landsche Bach-vereeniging. 2.00 Rede door
Z.Exc. Dr. H. Colijn. Hierna: Wilhelmus.
2.15 Gramofoonmuziek. 2.30 Zangklasse van
liet Blindeninstituut te Bussum. 3.00 Repor
tages. 4.00 De KRO-Melodisten. 4.45. Decla
matie. 5.00 Het KRO-orkest. 5.45 Kinderzang.
6.00 Vroolijke miarschen. 6.20 rede door pas
toor W. Nolet. 6.40 Gramofoonmuziek. 7.00
Berichten, gramofoonmuziek. 7.20 Wijdings
dienst. 8.00 Rede door Z.Exc. Dr. H. Colijn
Hierna: Wilhelmus. 8.15 Berichten ANP,
gramofoonmuziek. 8.30 Nationaal concert
door het Stedel. orkest van Maastricht. 9.00
„De gebeurtenissen in het jaar 1909. 9.20 Ac
tualiteiten. 9.50 De KRO-Melodisiten. 10.30
Berichten ANP. 10.4012.00 Aetherfeestklan-
ken.
Brie gewonden.
Tijdens het noodweer van Zondagavond is
omstreeks negen uur, tengevolge van de
gladheid van den weg in de Maastrichter-
laan te Beek (L.) een auto geslipt van de
Eenvaarde Zusters van het Retraitehuis te
Roermond. De auto reed tegen een boom,
die door den hevigen schok tusschen voor-
wil een motor doordrong, togen de voorruit
sloeg. De boom viel vervolgens op het elec-
trsch net, waarvan een der draden afknapte
en op den rijweg terecht kwam. De chauf
feur was bekneld geraakt, maar hij kon tij
dig bevrijd worden. Hij had slechts eenige
lichte venvondingen opgeloopen. Van de
drie inzittenden, twee zusters en een be
jaarde dame uit Luik, werd de laatste en
een der zusters zeer ernstig gewond.
Beiden werden op last van don bohandclen-
den geneesheer dr. Stassen uit Reek, onmid
dellijk overgebracht naar het ziekenhuis te
Sittard.
Wachtmeester Schel, van de brigade der
Koninklijke Marechausse te Beek maakte
proces-verbaal op.
Twee eeuwenoude Vorstenhuizen
in nieuwen
DE OPKOMST VAN LIPPE EN
NASSAU.
Lippe en Nassau, deze twee Duit-
sche vorstenhuizen, waaruit Prin
ses Juliana en Prins Bemhard zijn
ontsproten zijn beide ontstaan om
streeks 1100.
VAN MOEDERSZIJDE.
Het huis Nassau stamt af van een vóór
1124 overleden graaf van Laurenburg (aan
de I.ahnj, wiens beide zonen Ruprecht en
Adolf de burcht Nassau bouwden.
Stichter van de dynastie Nassau, de eer
ste graaf van Nassau, was Walram I (om
streeks 11461198), een zoon van Ruprecht.
Twee kleinzonen van Walram I regeer
den tot 1256 het graafschap Nassau. In dat
jaar verdeelden zij het graafschap: Otlo
koos hef gebii'd benoorden de I.ahn (Sicgen,
Ilerborn en Dillenburg) en Walram kreeg
de gebieden ten zuiden van dit riviertje
(Idstein en Wcilburg). De Ottonische linie
steeg in den loop der eeuwen aanzienlijk in
macht door verwerving van nieuwe bezit
tingen. In de veertiende eeuw verwierf zij
het machtige graafschap van Vianden
deen van den hertig van Luxemburg) en
verschillende zeer aanzienlijke Nederland
sche heerlijkheden, toen Engelbcrt I graaf
van Nassau, Diez en Vianden (1380—1442)
Johanna van Polanen, erfdochter van Bre
da huwde.
Toen Reinier van Nassau-Breda
in 1544 kinderloos stierf, liet hij al
zijn bezittingen, waaronder het
prinsdom Oranje, bij testament na
aan den oudsten zoon van zijn oom
Willem den Oude, graaf v. Nassau,
Deze oudste zoon was eveneens Wil
lem gehccten en geboren in 1533 op
len Dillenburg. Willems levens
taak werd: de zelfstandigheid der
Nederlanden op de Spaansche mo
narchie te bevechten.
Nederland's eerste koning.
De tak der Oranjes stierf in de manne
lijke linie uit met Willems achterkleinzoon
in 1702, toer de koning-stadhouder over
leed. De titel „Prins van Oranje" ging in
1702 over op een afstammeling van Jan
den Oude, die de tweede zoon van Willem
den oude was Diens zoon. Prins Willem
IV, werd de oerste stadhouder van de ze
ven Vercenigde Nederlanden en diens
kleinzoon, de eerste koning van Neder
land, die in 1814 uit Engeland naar Neder
land overstak en door de aanvaarding van
de koningskroon het koningschap in Neder
land instelde
De Ottonische tak van het huis van Nas
sau stierf in 1890 in de mannelijke lijn uit,
toen koning Willem III overleed. Diens
dochter, H.M. Koningin Wilhelmina, is de
laatste loot van den tak Oranje-Nassau.
Door het huwelijk van de Koningin met
hertog Hendrik van Mecklenburg, uit welk
huwelijk Prinses Juliana in 1909 werd ge
boren, behoort Prinses Juliana tot het huis
Oranje-Nassau-.Mecklenburg.
De vijf peetmoeders van de
Prinses.
Juliana, Louise, Emma, Marie, Wilhel
mina zijn de namen van de Nederlandsche
Kroonprinses.
Haar eerste peetmoeder is Juliana van
Stolberg, de echtgenoote van Willem den
Oude, ook wel Willem de Rijke gehecten,
omdat hij rijk aan kinderen was. Prins
Willem 1, de strijder voor Neerlands onaf
hankelijkheid en Jan de Oude, beiden hier
boven genoemd, waren twee harer zonen.
De naam Louise dankt H.K.H. aan Louise
de Coligny, de dochter van den vurig pro-
testantschen admiraal Gaspard de Coligny,
die in den Bartholomcusnacht gedood werd.'
Louise de Coligny was één van de gemalin
nen van Prins Willem I.
Emma en Marie waren de namen van de
heide grootmoeders van Prinses Juliana,
ondcrschcidelijk van moeders- en vaders
zijde en Wilhelmina heet H.K.H. naar haar
Moeder, de tegenwoordige Koningin.
VAN VADERSZIJDE.
De eerste voorvader van het huis Lippe
is Edelherr Bomhard I, die omstreeks 1123
geleefd heeft en behoorde tot de kleine
Wcstfaalsche riddergeslachten, waaruit
langzamerhand dynastiehuizen groeiden
Na dc „Edelherren zur Lippe" verschenen
,d,-JPale£ zur Lippe in (le geschiedenis
(lo38 1&>2). De grafelijke tak Lippe-Bies-
terfehl dateert van 1762. Van 1897—1918
heeft deze tak regeerende functies gehad en
den troon van Lippe bezet.
1' riedrich (1706—1.31) was de eerste uit
het Lippische geslacht, die den naam Bies
terfeld verwierf. De stamvader van de tegen
woordig nog bestaande vorstelijke linie Lip-
pc-Bicstcrfeld bezat in het vorstendom Lip
pe geen regeeringsmacht. Die macht be
rustte bij het huis Lippe-Detmold.
De grafelijke tak Lippe-Biester-
teld tot vorstelijken rang ver
heven.
De regeeringsfunctie kreeg eerst
graaf Ernst zur Lippe Biesterfeld
(1842—1904) en wel in 1897. Hij over
leed in 1904 en werd opgevolgd
door zijn oudsten zoon, Leopold.
Giaaf Ernst was niet dan na hevi-
gen tegenstand van den tak
Schaumburg-Lippe op den troon ge
komen. Het geschil tusschen beide
huizen, den zgn. Lippischen troon-
stnjd, werd beslist door het Reichs-
gericht in 1905, bij welke beslissing
de nakomelingen van graaf Ernst
tot de opvolging in de regeering
\an het vorstendom Lippe gerech
tigd werden verklaard. Door deze
beslissing was de grafelijke tak Lip-
pe-Biesterfeld tot den vorstelijken
rang verheven.
D® brper van dezen Leopold was Bem
hard, die een jaar jonger was en in Prui-
sischen militairen dienst zou treden. Deze
Bomhard huwde in 1909 Armgard Kuni-
ffunde Alharda Agnes Oda von Cramm.
it hun huwelijk werden twee zonen gebo-
ren. De eerste was graaf Bnrnhard Leopold
von Biesterfeld, gehorep fe Jcna in 1911 en
sinds 1916 Prins zur I.ippe-Biesterfeld.
n nu is uit de verbintenis tusschen deze
twee eeuwenoude vorstenhuizen een nieu
we loot ontsproten, een Prinses is geboren,
En wij hebben reden te hopen, dat een
nieuwe eeuw den wnardigen ouderdom
van de vorstengeslachten zal verlengen!
Moge het een glorievolle zijn!
