Op de drijvende ijsschots
Een halfjaar tegen
oud burgemeester geëischt
Klap met een bijl gegeven
Vrouwen contra
Minister Romme
Post vluchten op Indië
„Vrijheidsbond" wordt
„Liberale Staatspartij"
Papanin en de zijnen
in gevaar
Waarom werden de
Glenn Martins niet in
Nederland gebouwd?
Het arbeidsconflict
bij Spoorijzer
Onderofficieren kunnen geen
officier worden
De „Ladoga" vlot
Nieuw Muiderpoorfsfation te
Amsterdam
Van de stelling gevallen
Toenemend verlies van
humus een wereldziekte
De lastige kraag van de
leger jas
Paarden in het leger
onmisbaar
Bijgaand kaartje geeft de situatie weer,
waar zich volgens de jongste berichten het
drijvende Noordpoolstation zou bevinden.
Op dit betrekkelijk kleine ijsveld bevindt
zich een wetenschappelijke Russische pool
expeditie welke 21 Mei '37 door een vlieg
tuig in de omgeving van de Noordpool werd
gestationeerd.
Deze 4 geleerde menschen zouden belang
rijke wetenschappelijke waarnemingen ver
richten voornamelijk in het Noordpoolbek-
ken. Voor de geleerden van alle landen en
de intelectueele menschheid hadden deze
onderzoekingen een groote waarde; men wist
zoo goed als niets van de gesteldheid van
het Poolgebied.
Vier moedige Poolvorschers, Papanin,
Krenkel, Sjirsjof en Fedorof namen de taak
op zich ongeveer een jaar lang in dit ruw
onherbergzaam oord te vertoeven, en alles
trachten vast te leggen wat tot nu toe voor
de wetenschap onbekend was
Tot hun taak behoorden waarnemingen
van het weer, voor het opstellen van vaste
weerberichten, het vaststellen van de hydro
logische gesteldheid van het middenpunt in
het poolgebied; waarnemingen over de drift
van het ijs dat zich voortdurend in de rich
ting naar Groenland beweegt.
Onderzoekingen over den toestand van het
Noorderlicht zouden verricht worden alsme
de controleerlingen van het zoutgehalte van
het water.
De ijsschots waarop de expeditie gehuis
vest was werd in de driftstroom opgeno
men en legde een weg af in 8 maanden on
geveer zooals het kaartje weergeeft.
De pijltjes geven de richting' van deze
stroom weer;
De drift nam in snelheid toe hoe meer
het eenzaanxheidseiland zich in de Grocn-
landsche zee voortbewoog; de schots hak
kelde gestadig af door 't opelkaar stooten
van massieve ijsvelden.
Men dacht eerst aan het gevaar dat het
drijvende Poolstation tegen de Oostkust van
Groenland zou stooten.
Eenige dagen geleden kwam een radio be
richt van de expeditie binnen, dat de ijs
schots waarop zij zich bevonden gebarsten
was: een cycloon welke in de Groenlandsche
zee zich had ontwikkeld had veel schade
aangericht.
Hulp zal nu van alle zijden verleend wor
den.
Een verkenningsvaartuig de „Moerma
nets" maar geen ijsbreker dus, bevindt zich
in de nabijheid van het Jan Mayeneiland,
maar kan niet tot daadwerkelijke hulp over
gaan.
Op 2 Februari j.L vertrok Prof. Otto Smndt
de leider van de Noordpool expeditie uit
Moermansk met den ijsbreker „Taimyr";
op dit schip bevinden zich vliegtuigen wel
ke zullen trachten in de nabijheid van het
drijvende station te landen, mits de ijs
velden hiervoor nog groot genoeg zullen
zijn. De ijsbreker zelf zat trachten door te
dringen tot den uiterste rand van het ijs
veld.
De Deensche radiostations zullen hun me
dewerking verleenen als mede de Poolstati-
ons welke als luisterpost alles zullen door
zenden.
Vol spanning volgt men de berichten hoe
men de moedige overwinteraars van deze
gevaarlijke slijtende ijsschots zal redden.
Wegens omkooperij en verduis
tering.
Gister diende voor het Haagsche Ge
rechtshof in hooger beroep de strafzaak te
gen den oud-burgemeester van Ouddorp,
den 46-jarigen G. J. F. G. du S., die wegens
verschillende knoeierijen in zijn functie van
burgemeester gepleegd, door de Rotterdam-
sche rechtbank veroordeeld is tot een ge
vangenisstraf van zes maanden, na een
eisch van een jaar.
Eén van de voornaamste knoeierijen was
de volgende:
Een schipper van de N.V. Beurtvaarton-
derneming Ouddorp had geld van zijn pa
troon T. Tanis, verduisterd en de burge
meester had geen proces-verbaal laten vol
gen. doch gezorgd dat de familie van den
schipper den benadeelden directeur schade
loos stelde; deze die tevens kolenhandelaar
was, schreef uit dankbaarheid f 100 van de
kolenrekening van den burgemeester af
„Ik heb hem (den directeur) wel
driemaal gevraagd of hij een pro
ces-verbaai wilde hebben", zeide ver
dachte, „maar hij zei, dat hij liever
zijn geld terug had!"
Ook ontkende hij de f 100 geaccepteerd te
hebben.
Zeven maal was het faillisse
ment van den burgemeester aan
gevraagd.
Verder zou verdachte gelden, voor uitkce-
ringen bestemd, verduisterd hebben.
President: „Ais de menschen, die recht op
bijslag in de pensioenen hadden, bij u kwa
men klagen, kregen ze nog geen geld. Er is
zelfs bij de stichting en den Commissaris
der Koningin over geklaagd. U verkeerde in
financieele nood. Er zijn negen vonnissen
(civiel) in deze zaak tegen u gewezen en
later is zeven maal uw faillissement aange
vraagd!
Verdachte: „Tk erken, dat ik slordig ben
geweest, ik heb de uitbetalingen te laat ge
daan. Maar ik heb het geld niet ten eigen
bate aangewend. De menschen, die over de
uitbetaling klaagden, zijn opgestookt!"
Getuigenverhoor.
De getuigenverklaringen werpen meer
licht op de eigenaardige practijken van den
bu reemeester.
Een werkzoekende zou f 200 betalen aan
verdachte, mits deze gunstige inlichtingen
over hem aan een bepaalde firma zou ver
strekken. Toen de werkzoekende niet be
taalde, werden er anonyme brieven over
hem geschreven en de man. die zich be
dreigd voelde, liet f 30 bij het hoofd der ge
meente bezorgen.
Met betrekking tot de verduisterde uit-
ïceeringsgelden zeide één der getuigen, dat
hier meer van nalatigheid dan van verduis
tering sprake was.
Requisitoir.
De procureur-generaal eischte aan het
slot van zijn requisitoir bevestiging van het
vonnis, uitgesproken door de Rotterdamsche
rechtbank, waarbij du S. tot zes maanden
gevangenisstraf werd veroordeeld.
Minister van Defensie verant
woordt zich.
Ten aanzien van den aanmaak van
materiaal voor de defensie bij de
Ncderlandsche industrie deelt de
minister in de mem. v. antw. inza
ke de defensiebegrooting mede, dat,
mede in verband met de belangen
van de industrieele verdedigings
voorbereiding, de betreffende op
drachten zooveel als maar eenigs-
zins mogelijk is aan de Binnenland-
sche industrie worden gegeven.
De opmerking betreffende het risico, dat
door Nederlandsche vliegtuigfabrieken
wordt gedragen bij de ontwikkeling van een
bepaald vliegtuig-type, vindt reeds beant
woording door het feit, dat een zoo belang
rijke bestelling van het bedoelde vliegtuig
type werd gedaan, dat het risico daardoor
ruimschoots is gedekt. Ten aanzien van de
Glenn Martin bommenwerpers voor Indië
moge worden aangeteekend, dat deze voor
'ie Indische landmacht werden aangeschaft
Met het oog op den vereischten spoed was
er geen andere keuze, aangezien in Neder
land geen type was ontwikkeld, dat voor
het gestelde doel zou kunnen dienen, en ook
overigens de leveringstermijn aan enge
grenzen moest worden gebonden.
Voorstel van den rijksbemidde
laar.
De_ partijen betrokken in het conflict bij
de N.V. Spoorijzer te Delft vergaderden gis
termiddag onder leiding van den rijksbe
middelaar prof. Josephus Jitta.
Aan het einde der besprekingen heeft de
ze den vertegenwoordigers der directie van
Spoorijzer in overweging gegeven op korten
termijn met een voorstel te komen. Ander
zijds verzocht de rijksbemiddelaar aan de
arbeidersorganisaties 't door haar gestelde
ultimatum een week op te schorten om de
wederpartij gelegenheid te geven zich om
trent een en ander te beraden.
Schoolonderwijs onvoldoende.
Het ligt niet in het voornemen van de re
geering den overgang van onderofficieren
naar het officierskorps mogelijk te maken,
omdat het door de onderofficieren genoten
sclKJolonderwijs in het algemeen niet vol
doende waarborgen biedt, dat de opleiding
tot officier met vrucht kan worden gevolgd,
aldus lezen wij in de Mem. van Antw. op
het Voorl. Verslag over de begrooting van
Defensie 1938.
Om f 400 loterijgeld.
Een 60-jarige Amsterdamsche winkelier,
kreeg het gistermiddag in zijn koffie- en
theczaak in de Gerard Doustraat te kwaad
met een 45-jarigen man.
Op het moment, dat de gemoederen het
kookpunt bereikt hadden, haalde de bezoe
ker een kleine handbijl uit zijn zak en
diende den ander daarmee een harden slag
op het hoofd toe. De dader koos onmiddel
lijk het hazenpad, doch de winkelier, die he
vig uit het .hoofd bloedde, kon nog juist een
agent, die zich op slechts enkele meters af
stand van den winkel bevond, bereiken,
wien hij den dader aanwees.
Na een korte achtervolging wist de agent
den man aan te houden.
Het bleek, dat de winkelier twee kleine
hoofdwonden had opgeloopen.
In het politiebureau verklaarde de dader,
dat hij f 400.— aan loterijgeld te vorderen
had van den winkelier. Reeds herhaalde
malen had hij hem tot betaling gesommeerd
doch telkens zeide de winkelier niet in
staat te zijn het bedrag te betalen.
De „Aldan" heeft weinig kans.
Het Russische stoomschip „Ladoga", dat
bij het assistentie verleenen van de gestran
de „Aldan" eveneens bij Terschelling aan
don grond was geloopen, is omstreeks mid
dernacht, bij hoog water, door sleepbooten
van de firma DoekSen vlot getrokken.
Getracht zal nog worden ook het. andere
Russische schip vlot te krijgen, alhoewel de
kans hierop wegens afnemende tij vermin
dert.
DIENSTWEIGERAARS WAREN TOT NU
TOE BEVOORRECHT!
In verband met het door de Regeering in
gestelde werkkamp voor dienstweigeraars
op het eiland Rozenburg, vermeldt de Mem.
van Antw. op het Voorl. Verslag over de De
fensiebegrooting 1938 het volgende:
Indien men de overbrenging van de dienst
weigeraars naar een werkkamp wil beschou
wen als een achteruitgang in hun positie,
dan wordt deze hierdoor gemotiveerd, dat
het gewenscht is een einde te maken aan
de bevoorrechte positie, welke de dienstwei
geraars tot dusver, in vergelijking met de
dienstplichtigen, genoten.
Nabij de Berlagebrug.
In een gistermiddag gehouden persconfe
rentie zijn eenige mededeelingen gedaan
over den voortgang der nieuwe spoorweg-
werken in Amsterdam Oost.
De totale kosten van deze werken bedra
gen 28 millioen, waarvan rijk en gemeen
te samen 18 millioen betalen. Het Muider-
poortstation zal o.a. worden vervangen door
een nieuw station nabij de Berlagebrug,
waar de spoorweg van Ütrecht en het Gooi
samenkomen. De spoorwegovergangen in
Amsterdam Oost, ernstige verkeersbelemme-
ringen, zullen verdwijnen. De fundeering
van het nieuwe station Muiderpoort is
reeds gereed.
Doodelijk ongeval te Rotterdam.
Bij het verrichten van werkzaamheden
aan het s.s. „Aldebaran" is de 34-jarige stel
lingwerker H. van de Mei-we, van een stel
ling geslagen, te water geraakt en verdron
ken. Het lijk is later opgehaald.
Reeds 44 millioen H.A. door stof
stormen verwoest!
Voor de Nederlandsche Vereeniging tot be
vordering der Biologisch-Dynamische Land
bouwmethode, sprak gisteravond in Den
Haag de heer E. Pfeiffer over: „De vrucht
baarheid der aarde".
Spreker herinnerde aan de „Black Bliz-
zards" (stofstormen) in Noord-Amerika, wel
ke tot voor een tiental jaren bijna onbekend
waren, doch welke de laatste jaren tot een
groot gevaar zijn geworden.
De oppervlakte van het bebouwde land is
tot zulk een losse en bewegelijke massa ge
worden, dat in periodes van droogten de
humuslaag door de winden vele honderden
mijlen ver wordt weggevoerd. Op deze wijze
zijn belangrijke stukken bouwgrond in
woestenijen herschapen. Tot nu toe is reeds
1/3 gedeelte van de geheele bebouwbare op
pervlakte door dit verschijnsel aangetast.
Meer dan 44 millioen hectaren zijn geheel
verwoest. Het doet denken aan de rampen,
welke in den bijbel vermeld worden.
Nog merkwaardiger zijn de overstroomin
gen van de rivieren de Ohio en de Mississip-
pi. Haar hoogste peil stijgt nog elk voorjaar
aanmerkelijk. Het raadselachtige daarbij is,
dat de meteorologen in die drie jaar geen
toeneming van den regenval rapporteerden.
Het water stroomt snel en in groote hoe
veelheden dalwaarts. Oorzaak hiervan is: de
beschermende humuslaag is verwoest, waar
door het bindende element in den bodem
„HET IS AAN DE VROUW, OVER
VROUWENARBEID TE BESLISSEN'
Niets kan de minister onderne
men tegen luierende, en boe
melende vrouwen, zegt Mr.
Wendelaar.
Het comité tot verdediging van de vrij
heid van arbeid door de vrouw heeft 81S^
avond in de groote zaal van het Concen-
gebouw te Amsterdam een openbare verga
dering belegd om te protesteeren tegen het
voorontwerp van wet-Romme, beoogende
het verbod van arbeid voor de gehuwae
vrouw. Het was stampvol en eenige hon
derden konden geen plaats meer krijgen.
Het gehoor bestond uiteraard in meeider-
heid uit vrouwen.
Prof. Mr. C. P. M. Romme
Minister van Sociale Zaken
De presidente van het comité, mej. Mr.
Marie Anne Teilegen, zei, dat de meeste
vrouwen met een gevoel van beklemming
kennis hadden genomen van den inhoud
van het voorontwerp-Romme. De vrouwen
voelen zich bedreigd door het plan van den
minister, dat een ondragelijke aantasting is
van de persoonlijkheid van de vrouw.
Mej. Mr. E. Ribbius Pelitier, lid van de
Eerste Kamer, gaf een uiteenzetting van
den inhoud van het voorontwerp.
De minister beoogt bescherming van
het gezin, maar het oogstwerk, waarmee de
landarbeidersvrouw dikwijls de te geringe
gezinsinkomsten helpt uitbreiden, kan de
minister niet verbieden. Hier, waar de kin
deren aan hun lot moeten worden overge
laten, maakt de minister zich opeens niet
meer bezorgd over het welzijn van het ge
zin, maar wel in die gevallen, waar gemak
kelijk voor een goede plaatsvervangster kan
worden gezorgd. Zoo zal de vrouw uit het
wettelijk beschermde bedrijf worden wegge
drongen naar de vrije, onbeschermde beroe
pen. Het is aan de vrouw, over vrouwenar
beid te beslissen!
Mevr. Ch. L. Polak-Rosenberg citeerde de
woorden van den minister, dat de taak van
de vrouw de verzorging van het gezin is.
Het zijn juist de bridgende, teasende en klet
sende vrouwen, die de minister met zijn
wetsontwerp niet kan bereiken. Het gaat
niet om het aantal uren, dat de vrouw in
het gezin doorbrengt, maar om den geest,
die zij er brengt in de uren, die zij er door
brengt.
De moderne jongeman, aldus de secr. van
de Vrijz. Dem. Jongerenorg., apprecieert 't in
het geheel niet, dat de jonge vrouw wordt
teruggedrongen in de positie van haar groot
moeder of overgrootmoeder. De jongeren
zullen zich dan ook krachtig tegen dit wets
ontwerp verzetten.
Mej. Teilegen, las de rede voor, die een
Belgische afgevaardigde had willen houden,
hetgeen echter verboden was. In haar voor
gelezen rede hield de vertegenwoordigster
der Belgische vrouwen met academische op
leiding een vurig pleidooi voor het recht
der vrouw. De vrouwen in België van alle
gezindten en van alle stonden hebben een
krachtigen strijd aangebonden voor de rech
ten der vrouw, en uit dezen strijd zijn zij
niet alleen te voorschijn getreden als over
winnaars, doch zelfs sterker dan tevoren.
Mr. W. C. Wendelaar, voorzitter van de
liberale staatspartij, en lid van de tweede
kamer zeide, dat de minister er niet mee
beoogt de bescherming van de zwakken, hij
ontbreekt en het water niet meer vastge
houden wordt. Wind en watererosies veroor
zaken een meedoogenloos vernielingswerk.
„Dustbowl" (het stofgebied) breidt zich
naar het oosten uit met een snelheid van
60 K.M. per jaar.
Wat spr. in 1933 voorzag is heden treu
rige werkelijkheid geworden. Thans is het
toenemende verlies van humus en de toe
nemende zuurgraad van den bebouwden
bodem een wereldziekte.
In Sertao (Noord-Brazilië) telde men in
1937 meer dan honderd duizend menschen
die voor den honger vluchtten. Australië
wedijvert met deze rampen.
Men zou kunnen meenen dat Holland met
zijn waterrijke bodem veilig zou zijn, ware
het niet dat ook hier de toeneming van
den zuurgraad on vele andere degeneratie-
verschijnselen te denken geven.
De ontbossching in de wereld neemt hand
over hand toe. Volgens de onderzoekingen
van 't Oostenrijksche boschwezen zullen de
voor de Industrie beschikbare houtvoorra
den van Europa binnen 40 jaar uitgeput
zijn.
De drang naar steeds grootere oogsten
bevorderde éénzijdige landbouwmethoden
waardoor de structuur van de humuslaag
achteruit ging.
Het eenige wat kan helpen is een bodem
behandeling die de humus spaart, het op
geven van éénzijdige bebouwing (bijv te
veel graan na elkaar), verbeterde organi
sche bemesting, benevens voldoende her-
bebossching en gelijkmatige verdceling
van bosch en bouwland,
Reiger
theenreis)
Emoe
(heenreis)
Buizerd
(heenreis)
Ibis
(terugreis)
Gier
(heenreis)
Torenvalk
(terugreis)
Pelikaan
(heenreis)
Vertrek van
lodhp. 2 Febr.
Rang. 7 Febr.
Jodhp. 7 Febr.
Bagd. 7 Febr.
Alex. 7 Febr.
Rang. 7 Febr.
A'dam 8 Febr.
Aankomst W
Allah, 2 Febr.
Singap. 7 Febr,
Rang. 7 Febr.
Athene 7 Febr,
Basra 7 Febr,
j Jodhp. 7 Febr.
heeft er geen enkele sociale bedoeling mee,
ook doet hij het niet ter bestnjding van de
werkloosheid. De minister doet het .uit
beginsel.
Allen, die hier aanwezig zijn, hebben het
recht zich uit beginsel vierkant er tegen
over te stellen. De minister kan- mets on
dernemen tegen de luierende, slonsende en
boemelende vrouwen.
Spr. verzet zich tegen dit overheidsin
grijpen in het gezinsleven op grond van zijn
liberaal beginsel.
De minister gaat vijftig jaar terug en wil
de vrouw terugdringen naar de keuken en
de kinderhuizen, Maar al wat in Nederland
jong en frisch voelt, wil zelf bepalen, hoe
het zijn hoogste plichten jegens God en de
natuur moet vervullen.
(Luid applaus.)
Ook mej. Bruining, voorzitter ter V.P.R.0,
sprak nog. Is de bedoeling van den wetge,
ver, dat Prinses Julianu haar taak over
draagt aan Haar Gemaal?, vroeg zij.
Dank zij het medewerken van de moeder,
kunnen in vele gezinnen ook de meisjes een
opleiding krijgen en komen ze niet later, zoo
als maar al te vaak voorkomt, ten laste van
de broers, die daardoor soms jaren lang geen
gezin kunnen vormen.
Bij de conclusie van mevr. Van Amstcl
(chr.-hist.) is, dat dit voorontwerp in zijn
principieelen grondslag in tegenspraak is
met den geest der Heilige Schrift. De vrouw
ontving haar roeping als mensch bij schep
pingsordening en uit haar taak als mensch
vloeien alle andere taken voort. Ook Christus
zag de vrouw in eersten aanleg als mensch
en niet als geslachtswezen.
De vrouw is eerst mensch, dan ge-
slachtswezen. In de Christelijke wereldorde
gaat persoonlijkheid boven geslacht".
Na het slotwoord van de voorzitster werd
besloten een protesttelegram te zenden aan
den minister van Sociale Zaken.
Staatkundige taak der partij dient
herzien.
In de jaarvergadering van de Liberale
Staatspartij „De Vrijheidsbond", welke dezer
dagen in Utrecht gehouden werd, kwam hel
rapport betreffende een beginselprogram aan
de orde, dat de commissie van voorbereiding
onder leiding van jhr. ir. O. C. A. van Lidt
de Jeude heeft samengesteld.
De commissie was van oordeel, dat
de geldende beginselverklaring onge
wijzigd moest worden gelaten, omdat
in de bestaande grondslagen van het
Nederlandsche liberalisme haars in
ziens geen verandering dient te wor
den gebracht. De algemeene verga
dering heeft zich met deze zienswijze
vereenigd.
Zij was echter met de commissie van oor
deel, dat voor de instandhouding van het li
beralisme een voortdurende herziening van
haar staatkundige taak in vooruitstrevenden
zin noodig is, in verband met de zich steeds
wijzigende maatschappelijke structuur. Daar
om meende zij, dat in dezen tijd het accent
van de liberale politiek verlegd diende te
worden.
De partij wenschte het voeren van
een principieele liberale politiek en
in verband daarmede werd de naam
verkort tot „De Liberale Staatspartij",
Proeven met nieuwe modellen.
De minister vestigt in de Mem. van Ant-
wooid op het Voorl. Verslag over de Defen
siebegrooting ten deze de aandacht op de
f™ ingestelde commissie, welke se
dert. 1 October 1937 werkzaam is om na te
gaan, op welke wijze o.m. verbeteringen in
t model van de veldjas zouden kunnen
worden aangebracht, waardoor het uiterlijk
aanzien zou worden verbeterd en de bezwa
ren welke tegen den staanden kraag be
staan, zouden worden ondervangen.
vo.'fni,-nOOITroef met (1rie modellen, die uit
verschalende proefmodellen zijn gekozen,
- nj een aantal legeronderdeelen worden
nrnofm,e.1' w'modo1- dat het. best bij deze
i blijken te hebben voldaan, zal ver-
g ns op grooter schaal worden beproefd.
Voortschrijdende motoriseering
Ondanks de motoriseering van de
weermacht is het reeds in vredes-
iinfofnWezl? zijn van 0011 voldoend
al paarden een eerste eisch.
rin!.' I" 'ict voornemen der regee-
over to afschaffing der bereden eskadron
Mem vtirfaf'T\' 200 lezen vrij verder in de
de Defensiebegrooting?1 VC1'S,a* °V0r
toPhPr£!,0riSeeri?g zaI zirh niet beperken
UnV °rps "ldende artillerie.
komVSmn'.Pt .bl,itpngesIoten. dat in de toe-
SLïï?.,»nSCenn? van <epn deel) der
Voorsbniifi r'0» za' vvorden overwogen,
ganisatie'ni ac,der een zoodanige reor
ganisatie niet in het voornemen.
