De „Nieuw Amsterdam1' versleept
Amerika's belangen
Japan rukt langzaam
verder
De varkens van
Sir Henry
Postvluchfcn op Indië
in het Verre Oosten
Zij wachtte hem op
Vier gewonden bij
auto-ongeluk
Duizenden slaan het machtige
schouwspel gade
Wervelwind richt groote
schade aan
Vergeefsche vlucht
„Desnoods de kop van de
SD.A.P. er af!"
Treintje in een mijn
ontspoord
Geheime zender houdt vol
NEDERLAND'S GROOTSTE KOOP
VAARDIJSCHIP NAAR WILTON-
FIJENOORD.
Gistermiddag om een uur is Nederland's
grootste mailboot, de „Nieuw-Amsterdam"
van de Holland-Amerika-Lijn, haar eersten
tocht begonnen.
Negen sleepbooten van Wilton en de Rot-
terdamsche Droogdokmaatschappij hebben
het schip overgebracht van de wenen der
R.D.M. naar Wilton-Fijenoord, waar het in
Europa's grootste dok is neergezet.
De 1200 arbeiders, die op de Nieuw-Am-
sterdam hebben gewerkt, hebben heden bij
Wilton-Fijenoord de werkzaamheden aan 't
«chip hervat.
Het moeilijke kanvei is vlot verloopen
bij het indraaien van de vaargeul naar
Wilton dreef het schip even gevaarlijk
naar den Oostelijken wal toe, maar spoe
dig hadden de sleepbooten den onbestuur-
baren kolos weer in bedwang. Zoo lag de
N'ieuw-Amsterdam reeds te drie uur in het
dok en nog geen 2Vz later kon men be
ginnen met het voortzetten van de werk
zaamheden.
Het weer was goed, maar
Het weer was aanvankelijk prachtig, maar
tegen half 1 sloeg het plotseling om: de
lucht betrok, de wind stak op en en/kcle
minuten later veegden hagelbuien over de
dekken, de golven staken plotseling hun
koppen omhoog, kranen en gebouwen aan
de overzijde verdoezelden plotseling en
over rivier en omgeving, hing binnen zeer
korten tijd een grijs waas, dat aan den ge
zichtseinder alles aan het oog onttrok.
De spanning werd steeds grooter. Op den
wal logden de arbeiders de laatste hand
aan hot doorbranden van de tweemaal drie
kettingkabels, die Neerlands grootste koop
vaardijschip nog met den Droogdok-wal
•verbonden en even voor 1 uur kwam er
beweging in de „Nieuw-Amsterdam".
Het duurde maar even: toen lag de kolos
weer stil.
Inmiddels was een sneeuwjacht opgesto
ken. maar toen de eerste zonnestralen om
1 uur weer doorbraken, was de Oceaan-
stoomer plotseling los van den wal. In rook
wolken gehuld werkten de sleepbootjes als
razende roelants en... daar ging Rotterdams
trots de rivier op. Het was een prachtig
schouwspel!
Toen het achterschip los was van de voor
ste duckdalf, hetgeen bet eekent, dat het
voorste deel van het schip zich ongeveer in
het midden van de rivier bevond, zwierven
de vier voorste sleepbooten gelijk op links
om, de Slipwav en de De Boer hielden het
schip opzij stijf en achter zwaaide het trio
slcepe.rs mee om.
De meeuwen gaan mee.
Rond de formidabele schoorsteen klap
wiekten de meeuwen, zij trokken mee met
het schip, kleine arabesken trekkend in de
lucht en zij hebben het vergezeld tot in het
Wilton-dok.
Hoewel het een ongelooflijk zwaar
werk was om bij dezen Noordwester
en vloeiend water het machtige schip
te laten draaien, geschiedde dit op
merkelijk snel. In minder dan geen
tijd lag het schip evenwijdig met
den wal en de Slipway en De Boer
maakten toen direct een groote boog
voorom, teneinde aan bakboord het
schip stijf te gaan houden.
Met een vaart van vier tot vijf kilometer
zakte de sleep rustig af naar Wilton.
Ondanks den wind en de koude waren er
duizenden op de been om de „Nieuw Am
sterdam" op stroom te zien. Op het Schie-
damsche hoofd zag het heelemaal zwart van
de menschen.
Daar was inmiddels het immense dok 4,
bestemd voor schepen tot 46.000 tons, in ge
reedheid gebracht om het schip te ontvan-
gen.
Een zuiger van Volker te Sliedrecht heeft
de haven tot op twintig meter uitgediept en
aangezien de Nieuw Amsterdam, die voor
stabiliteit ballast had ingenomen, ongeveer
zes tot zeven meter water stak, was er
speling genoeg.
Het zwaarste traject.
Prompt kwart voor twee lag het schip
voor de Wiltonhaven, hier werd het even
wachten. Het schip was iets te ver doorge-
loopen en men moest net de tien tot vijftien
minuten dood tij te baat nemen om 't schip
naar binnen te loodsen, omdat de ebstroom
betrekkelijk snel weer doorkomt.
Tijdens het afzakken van de rivier was
de wind ongeveer een kwart slag omgeloo-
pen, zoodat deze vrijwel pal in het Noorden
zat. Dat had dit voordeel, dat de „Nieuw
Amsterdam" pal in den wind kon komen
Toch heeft het binnenbrengen in de Wil
ton-haven nog moeilijkheden genoeg gekost
en de groote oceaanstoomer was dan ook op
betrekkelijk geringen afstand het Oostelijk
havenhoofd genaderd.
Om kwart voor drie waren de sleepbooten
namelijk weer gaan werken, waarbij de
voorste het schip naar de linkerzijde trok
ken.
Echter bleek de afstand tot den
Oostelijken wal steeds kleiner te
worden en er is heel wat stuur
manskunst ten beste gegeven vóór
het schip veilig en wel recht in de
haven lag. De booten aan zij- en
achterkant hadden in korten tijd de
„Nieuw Amsterdam" echter weer in
de richting gebracht en toen was
het gauw gebeurd. Binnen een kwar
tier lag het schip binnen de dokwan-
dcn. De uitgaande „Aagtckerk"
schoof op dat moment gelijk achter
de „Nieuw Amsterdam" weg zee
waarts.
Minister Colijn grijpt in!
Dr. Ir. M. D. Dijt te Haarlem, uitvoerder
van het „plan-Deterding", deelt aan het Hsb.
mede, dat in den loop van Donderdag te zij
nen huize een brief is gekomen van den
secretaris van Dr. H. Colijn.
Deze schrijft namens Dr. Colijn:
Met verwijzing naar mijn schrijven van 3
December heb ik de eer U in opdracht van
den Minister van Staat, Minister van Alge-
meene Zaken te berichten, dat de in Uw
brief van 2 December a. p. behandelde aan
gelegenheid opnieuw in beschouwing is ge
nomen en dat de Regeeringscommissaris
voor den Akkerbouw en de Veehouderij zich
thans voor een nadere bespreking terzake
schriftelijk tot den heer Deterding heeft ge
wend.
De secretaris van het Ministerie
van Algcmeene Zaken,
w.g. Reyseger.
Het feit, dat de minister den Regeerings
commissaris den heer S. L. I.ouwes, op
dracht laat geven, om zich direct in ver
binding te stellen met Dr. Deterding en Dr.
Dijt, daarvan onmiddellijk doet verwittigen,
kan de mogelijkheid openen tot een liquida
tie, mits de resultaten vair onderzoek en be
spreking volledig openbaar zullen worden
gemaakt. Alsdan zullen onze vragen een in
directe beantwoording vinden, zegt het Hsbl.
verder.
Vast staat nu, dat de „doofpot" in Den
Haag, dank zij de zeer snelle reactie van
Dr. Colijn, thans zij het dan ook zeven
maanden na de enveloppen-vergissing en
twee maanden na het ecreraad-voorstel
uit het gezicht is verdwenen.
En het dolkmes suisde in het
holst van den nacht door de
lucht.
In de Bergschclaan te Rotterdam heeft
zich in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
een klein echtelijk drama afgespeeld. Sedert
eenigen tijd woont daar een 43-jarige koop
man, die uit Den Haag afkomstig is. Zijn
vrouw is echter in Den Haag blijven wonen
en herhaalde malen heeft zij al, zij het te
vergeefs, getracht haar man te bewegen weer
in de echtelijke woning terug te keeren. Vrij
dagavond is zij opnieuw naar Rotterdam
gereisd. Haar man was echter niet op het
adres aan d Bergschelaan. Zij heeft hem
toen buiten staan opwachten. Omstreeks half
twee is de echtgenoot thuis gekomen. Tus
schen het echtpaar ontstond de zooveelste
twist en daarbij heeft zij plotseling een dolk
mes uit haar tasch te voorschijn gehaald. Zij
bracht haar man een paar steken toe in het
hoofd en in den rug. Nadat dr. Karo hem
voorloopig had behandeld is de man in het
ziekenhuis aan den Bergweg opgenomen. De
vrouw is aangehouden en opgesloten.
Boven de Betuwe.
Zaterdagmiddag is er tijdens den sterken,
met groote snelheid over de Betuwe voort-
jagenden storm, in de omgeving van Tiel
een vrij aanzienlijke schade aangericht door
een wervelwind, die gepaard ging met zwa-
ren hagelslag.
De weg, dien de wervelwind, welke onge
veer half twee kwam opzetten, volgde, loopt
nagenoeg geheel over vlak land. Dit is een
groot geluk, omdat anders de schade niet te
schatten geweest zou zijn, daar alles wat zich
op den gcvolgden weg bevond, totaal vernield
is.
Een groote golfijzeren landbouwschuur te
Kerk-Avezaath werd geheel tegen den grond
geduwd. Het zich daarin bevindende vee kon
evenwel nog bijtijds uit zijn benarde positie
worden bevrijd.
Hoe krachtig de slechts één seconde op
dezelfde plaa's woedende wind was, bewijst
wel het feit, dat verschillende golfijzeren
platen over een afstand van ongeveer 20 me
ter meegenomen werden.
Een 25-jarige boerenknecht, die op het erf
liep, werd opgenomen en 10 meter verder te
gen den grond geworpen.
Een boomgaarde te Drumpt was er ech
ter erger aan toe, daar deze voor minstens
de helft totaai ontworteld of althans zoo be
schadigd is, dat hij volgens de schatting niet
meer productief is. Volgens de meening van
deskundigen bedraagt de schade in dezen
boomgaard alleen al minstens f3000.—.
Zestienjarige jongen legt het af
tegen politie-auto.
Zaterdag heeft de gemeentepolitie
van Geleen den zestienjarigen A. S.
aangehouden, die de vorige wèek
Zondag uit het opvoedingsgesticht
Zandbergen bij Amersfoort was ont
vlucht, na het verbreken van een
deur.
De jongen was aan het zwerven gegaan
en had te Zeist een fiets gestolen, waarna hij
via Brabant naar Limburg trok. Donderdag
werd door den Commissaris van Politie te
Amersfoort zijn opsporing en aanhouding
per radio verzocht. Zaterdag werd S. in een
logement te Geleen aangetroffen. Toen de
politie hem wilde arresteeren, is hij langs
de achterzijde van het pand gevlucht. Per
auto werd een achtervolging ingezet, waar
op hij in Beek kon worden gegrepen. De
jongen is op transport gesteld naar Zeist.
Troelstra's geest herleve!
„Het Vrije Woord" In actie.
Het comité-Anema dat in de bekende
kwestie-Kiès in de bres sprong voor den ge-
ro.veerden S.D.A.P.-man Kiès, is, zooals men
weet, uitgegroeid tot de zgn. Troelstra-Ver-
eeniging „Het Vrije Woord".
In Friesland telt deze vereeniging op het
oogenblik reeds 49 afdeelingcn. In 46 andere
plaatsen zijn afdeelingen in oprichting; over
enkele weken zullen er dus 95 zijn.
Het aantal leden en sympathisee
renden zal dan zoovele duizenden
tellen, dat de S.D.A.P. gedoemd zal
zijn te sterven, tenzij zij de geest van
Troelstra zal doen herleven, zoo riep
de heer Kiès Zaterdag in een pro-
pagandavergadering te Amsterdam
uit.
Geen politieke, maar een cultu-
reele beweging.
Op deze vergadering besprak, aldus het
Ilsbl., de heer H. Wassing, lid van het ge
westelijk bestuur der S.D.A.P. in Friesland,
die thans ook de zijde van den heer Kiès
heeft gekozen, o.m. de vraag, waar deze be
weging naar toe wil.
Men heeft van ons verlangd, zeide hij,
dat wij een zelfstandige politieke organisa
tie zouden maken van „Het Vrije Woord".
Wij hebben er echter een cultureele ver
eeniging van gemaakt. Dit is het laatste
bewijs, aldus spr., van volle trouw aan een
S.D.A.P., waarin waarachtigheid heerscht.
Wij willen niet uit de S.D.A.P., zoo riep
hij uit, wij zoeken recht binnen het kader
der partij, wij wenschcn het recht om onze
eigen inzichten te verbreiden. Als dat niet
mag, dan is het best mogelijk, dat wij
straks met een eigen partij komen.
Spr. zeide voorts ten aanzien van het
conflict niet meer in een compromis te
gelooven. Als men ons in de partij wil
houden, dan zal de leiding tenminste aan
merkelijk worden gewijzigd, aldus besloot
do heer Wassing.
De heer Kiès zeide voorts er naar te ha
ken, de gezondheid te laten terugkeeren in
de S.D.A.P., desnoods door den kop eraf te
slaan. Spr. uitte opnieuw een aantal grie
ven tegen het hoofdbestuur dezer partij
en noemde voorts de communisten, op wie
hij ook een beroep tot financieelen steun
deed, zijn „kameraden van de bezitlooze
massa".
Bestuurder verleende geen voor-
Op het kruispunt Trompstraat
Frans Naereboutstraat te IJmuiden-
Oost zijn gistermiddag omstreeks
half twee een personenauto en een
autobus met elkaar in botsing geko
men. Van de personenauto werd het
voorstuk geheel ingedrukt, terwijl
de autobus aan den linkerkant werd
opengescheurd.
In de personenauto zaten twee heeren uit
Haarlem en twee kinderen uit IJmuiden-
Oost. Een der heeren kreeg een hersenschud
ding. Hij is in het St. Anthoniusziekenhuis
te IJmuiden ter verpleging opgenomen. Ook
de andere heer, die oogenschijnlijk geen let
sel had opgeloopen, is daar ter observatie
opgenomen. De kinderen werden slechts
licht gewond. Na ter plaatse te zijn verbon
den, zijn zij naar huis gebracht. Van de
inzittenden van de autobus, die op weg
was naar Katwijk, werd niemand gewond.
Het ongeluk is te wijten aan het feit, dat
de hestuurder van de personenauto ven
zuimde den autobus den voorrang te ver-
leenen. De autobus kon op eigen kracht
naar de garage terugkeeren. De personen-
auto moest worden weggesleept.
Drie arbeiders gewond.
Zaterdagavond is in de staatsmijn Maurits
een wagon van een personentrein j
spoord. Van de vier arbeiders die zich hienn
bevonden, werden twee ernstig ge
melijk T. uit Broek-Sittard en L. uit^Bunde.
De eerste kreeg inwendige kneuzingen en 1
naar het ziekenhuis te Sittard vervoerd L.
is met een schedelbreuk in .zorfveK^"^"
toestand naar het ziekenhuis te Heerien
overgebracht. Een derde arbeider liep
eens verwondingen op. maar van mimici
stigen aard. Na te zijn'verbonden, kon mj
naar. huis worden vervoerd.
Naar gemeld, is Zondagmorgen 6 Febr. j.
1. in een boerderij te Diepenheim, de in den
achterhoek van Gelderland zoo populair ge
worden geheime zender „De Nachtegaal in
beslag genomen, doch gistermorgen was
deze weer op het appel en liet zooals voor
heen zijn geluid weer hooren. De omroeper
maakte bekend, dat in beslag waren geno
men voor ruim zes houderd gulden aan in
strumenten, doch hij was van plan om voort
te blijven gaan. Bovendien deelde hij mede,
dat hij een versterkte zender aan het bou
wen was. Het adres van „De Nachtenaar
was evenals de andere in Hengelo (O.)
Chineesche tegenstand wordt
steeds hardnekkiger. Japan
antwoordt de mogendheden.
Wil Engeland Japan isoleeren?
Reuter meldt uit Tokio, dat de Ja-
pansche troepen, welke zich zuid
waarts langs de spoorlijn Peiping
Hankau bewegen, er in geslaagd zijn
ruim 20.000 man der Chineesche
voorhoede in een val te laten loopen,
door om hen heen te trekken en hun
een terugtocht onmogelijk te maken.
Dit geschiedde te Ikautsjen, op 20
mijl ten zuiden van Tsjangteh. Te
vens wordt beweerd, dat de Japan-
neezen in zuidelijk Hopei, Poeyang
veroverd hebben.
Officieele berichten over het Japansche of
fensief langs den l:in PeipingHaukau zijn
niet ontvangen. Men gelooft echter, dat het
Japansche succes slechts langzaam zal gaan,
aangezien de Chineezen de spoorlijn over
35 mijl geheel vernield hebben en de dijken
beneden Tsjangte hebben verwoest.
De Chineesche guerilla tegen de Japansche
verbindingslinies is volgens de berichten hef
tiger geworden in den laatst en tijd.
Bloedige gevechten bij de Hwai.
Volgens een bericht uit Hankau zijn de
Japanneezen erin geslaagd onder bescher
ming van zwaar geschut de rivier Hwai over
te steken. Op den noordelijken oever is het
daarbij tot een bloedig gevecht van man
tegen man gekomen.
De Chineezen moesten hun front 30 k.m.
noordwaarts verplaatsen tot Koctsjeng. Bij
de gevechten zijn zes Chineesche regiments
commandanten gevallen. Ook de Japansche
verliezen moeten zeer groot zijn. Volgens
de Chineezen zouden de Japanneezen meer
dan 2000 gesneuvelden hebben.
De vier groote slagen, welke in de
laatste tien dagen zijn geleverd om
den overgang over den Hwai zijn
naar de meening van Chineesche
deskundigen de hevigste welke tot
nu toe in den Chineesch-Japanschen
oorlog hebben plaats gevonden.
Vertrek van Aankomst ts
Pelikaan Rant? 13 Febr. .Singap. 13 peb
(heenreis) I ur
Oehoe I ythenc 13 Febr' Mars. 13 Febr
(terugreis) I
Wielewaal |Basra 13 Febr. 1 lodph. 13 Febr,
(heenreis) I
Valk I Band. 10 Febr. Singap. 10 Febi
itcrugreis) I 1
Nandoe l\apels 13 Febr Brind. 13 Febr
(heenreis) I 1
Reiger I Athene 13 Febi Mars. 13 Febr
iterugreis) I
Buizerd singap. 13 Febr Rang. 13 Febr
iterugreis) I
Emoe I Jodph. 13 Febr. IBagd. 13 Febr
^terugreis) 1
Lvdam 15 Febr.
(heenreis) 1
De Valk bevindt zich nog met motorsto
ring te Singapore; de Nandoe ging niet ver
der dan Brindisi wegens slecht weer.
De Chineesche luchtmacht is actief ge.
wcest Volgens (Chineesche) berichten uit
Hankau zouden twintig vliegtuigen het sta
tion van Tengpoe in puin hebben geschoten
en veel Japansch materiaal hebben vernield.
De toestand te Haukau,
Hankau blijft overbevolkt. Ondanks waar
schuwingen van autoriteiten en ondanks de
dagelijksche luchtaanvallen wacht de bevol
king rustig af. Er zijn weinig steenkolen,
en men vreest uitbreiding van besmettelij
ke ziekten. De luchtverdediging is ver-
Japan heeft spijt.
De Japansche regcering heeft in haar antr
woord op de Amerikaansche nota van 17
Januari j.1. haar spijt uitgedrukt over de
betreurenswaardige incidenten bij het bom
bardement van Nanking, waarbij Amerikaan
sche belangen geschonden werden. Een hoog
officier is speciaal naar China gezonden, 0111
herhaling te voorkomen. De schade zal wor
den vergoed.
Het vlootbouwprogram niet be
kend gemaakt!
Zooals werd verwacht heeft Japan Zater
dag de nota's der mogendheden beantwoord
liet geeft te kennen dat het verstrekken
van inlichtingen betreffende den vlootbouw
niet tot een redelijke ontwapening zou bij
dragen aangezien een kwantitatieve beper
king der bewapening ontbreekt.
De Japansche regeering is daarom niet bij
machte aan den desbetreffenden wensch de
zer staten gevolg te geven.
De Japansche reeering zou het diep be
treuren, indien de groote vlootmogendhe-
den tot een uitbreiding van hun bewapening
en van hun vlootbouw zouden overgaan. In
dat geval zouden zij Japan geen anderen
keus laten, dan wijziging te brengen in de
bestaande Japansche vlbotbóuwplanncn, ten
einde aan de nieuwe ontwikkeling het hooid
te kunnen bieden.
Wil Engeland Japan isoleeren?
De Japansche bladen zijn weinig gesticht
over het feit, dat bij de openingsplechtigheid
van de vlootbasis te Singapore geen Japan
neezen tegenwoordig mogen zijn.
Nadat Engeland in den wereldoor
log Duitschland met succes heeft
geïsoleerd, tracht het thans met Ja
pan hetzelfde toe te doen, zegt de
Japansche pers. Het brengt een
Britsch-Amerikaansch-Nedcrlandsch
front tot stand in den stillen Oce
aan.
De Japanners beschouwen do plechtigheid,
waaraan 3 Amerikanasche kruisers deetae
men en waarbij 12000 gasten zijn uitgenoo-
digd niet anders dan als een demonstratie
tegen Japan.
Zij zijn niet in dollars en cen
ten af te wegenVolken
rechtelijke principes staan op
den voorgrond.
Tengevolge van de ernstige ver
wikkelingen, die zich tegen het ein
de van 1937 tusschen de Vereenigde
Staten en Japan als gevolg van de
aanwezigheid van Amerikaansche
strijdkrachten en particuliere per
sonen in het Chineesche oorlogsge
bied voordeden, is in Amerika en
wel in de pers alsook in het parle
ment, herhaaldelijk de eisch gesteld,
dat de U.S.A. de gewapende macht
uit China zou terugtrekken en aan
alle Amerikaansche burgers den
raad zou geven, China onmiddellijk
te verlaten, met de waarschuwing,
dat de Amerikaansche regcering
voor de burgers, die desondanks in
het Verre Oosten zouden willen blij
ven, geen garanties op zich zou
kunnen nemen.
Ter argumentatie van dezen eisch werd
aangevoerd:
le dat Amerika niet de in den wereldoor
log gemaakte fout mocht herhalen en
zich niet in buitenlandsche conflicten
zou mogen laten mengen;
2e dat Amerika zoowel in Abessinië alsook
in Spanje deze terugtrekking bevolen
zou hebben;
3e dat de belangen van Amerika in China
niet groot genoeg zouden zijn, om te
hunner bescherming daar strijdkrachten
te onderhouden en het risico van een
oorlog te loopen.
Het Panay-incident droeg er toe bij, hot
aantal aanhangers v. genoemd voorstel nog
te versterken en leidde er zooals hekend ten
slotte zelfs toe, dat de petitie ter behande
ling van het wetsontwerp van den afgevaar
digde Ludlow, volgens hetwelk afgezien
van aanvallen op Amerikaansch gebied
de Amerikaansche regeering slechts na een
volksstemming oorlog zou kunnen verkla
ren, in het Huis van Afgevaardigden de
vereischte stemmen kreeg.
Begeering llijft vasthouden.
De Amerikaansche regeering heeft aan
deze eischen niet toegegeven. Weliswaar is
het wegens het Panay-incident niet tot oor
log en zelfs niet tot een afbreken der diplo
matieke betrekkingen gekomen, wijl de Ja
pansche regeering zeer prompt op alle in
dit verband door Amerika gestelde eischen
inging. Verder heeft de regeering het ge
daan gekregen, dat de stemming over het
wetsontwerp-Ludlow zelf in het Huis van
Afgevaardigden met een nederlaag der iso-
lationisten eindigde en daarmede dezen
eisch voor lange jaren bij de acten gevoegd.
Bovendien heeft zij besloten en
verkondigd, dat de Amerikaansche
strijdkrachten, of het nu landtroepen
of oorlogsschepen betreft, onder de
tegenwoordige omstandigheden niet
uit China teruggetrokken zullen wor
den. Tenslotte heeft de regeering in
den vorm van een schrijven van den
minister van buitenlandsche zaken
Huil aan den vice-president der Ver
eenigde Staten, den sonaatimresi-
G»I7ler- principieel verklaard,
dat de belangen van Amerika in het
Verre Oosten zich niet in dollare en
centen laten afwegen, maar dat zii
zonder rekening te houden met de
hoogte van het daar geïnvesteerde
kapitaal verder haar invloed op de
wederinachtname van volkenrechte
hjke principes en het normale inter
nationale verkeer zal geldend maken
Nog geen scheiding van de Phi-
lippijnen.
Een verderen belangrijken stap in deze
richting deed de Amerikaansche regeering.
toen president Roosevelt verklaarde, dat hij
het plan had, de bestaande economische be
trekkingen tusschen de Vereenigde Stalen
en de Philippijnen niet onmiddellijk na het
intreden van de volledige Philippijnsche on
afhankelijkheid in het jaar 1946 te verbre
ken, maar aan de Philippijnen naar het
voorbeeld van de betrekkingen met Cuba
nog 14 jaren daarna, dus tot 1960, een bij
zondere positie in te ruimen.
Deze verklaring is des te merk
waardiger, wijl de Philippijnen nog
korten tijd geleden wensch ten, dat
de onafhankelijkheid reeds in dit
jaar of in 1939 zou worden geprocla
meerd en zeer invloedrijke agrari
sche kringen in de Vereenigde Sta
ten sinds vele jaren aandrongen op
een zoo spoedig mogelijke economi
sche scheiding tusschen de Vereenig
de Staten en de Philippijnen, omdat
zij in de Philippijnsche producten
een ongewenschte en naar hun mee-
ning ongerechtvaardigde concurren
tie voor de inheemsche voortbreng
selen zagen.
Het betreft hier hoofdzakelijk suiker,
palmolie en hennepproducten. Bovendien
stellen de Amerikaansche vakvereenigingc11
aan de Westkust zich te weer tegen de im
migratie van goedkoope Philippijnsche ar
beidskrachten.
M anneer de Amerikaansche regcering des
ondanks de economische banden met d®
1 mlippnnen niet verscheurt en deze zelis
al is zij wettelijk daartoe niet gedwongen,
eze nog tot 1960 in stand wil houden, dan
zijn daarvoor klaarblijkelijk zekere politie*
0 o\ erwegingen doorslaggevend geweest
en men zal den plank niet mis slaan, in*
men men aanneemt, dat de verklaring van
oosexelt m de eerste plaats aan 't adres van
Japan wasg ericht. Of het federale parle
ment zijn plannen zal goedkeuren, dient in*
usschen nog afgewacht te worden.
