01
UUQ-
Het doel der Russische
Poolexpeditie
I
TARZAN I
L
De gestoorde
Robinson
de don juan
Radioprogramma
E
B
D G A R R C E
URROUGHS
1
Sr
-r
een directe vliegverbinding
moskou—san francisco.
langzaam maar zeker
brokkelt de ijsschots
AE
DOOR
No. 49.
De kogel vloog rakelings over Tarzans
hoofd zonder hem te deren. Voordat zijn
vijand opnieuw kon vuren, had de aapman
hem het geweer ontrukt en duwde hij de
strompelende figuur voor zich uit. Het was
Rokoff, de Rus, alias „Monsieur Thuran".
Jane smeekte Tarzan de man aan het Fran
se gerecht over te leveren en de matrozen
sloegen hem aan boord van de kruiser in de
boeien. Eerst werd hij echter gefouilleerd en
tot blijdschap van Tarzan kwamen de gesto
len documenten te voorschijn. Kort na deze
opwindende gebeurtenissen stelde Jane Tar
zan en Tennington aan elkaar voor. „John
Clayton, Lord Greystoke, mij Lord," zei ze.
Er moesten verschillende voorvallen uit het
leven van de aapman verteld worden, om
Lord Tennington er van te overtuigen, dat
zij zich niet vergiste. Laat in de middag keer
den Tarzan en zijn krijgers met de eerste
lading van zijn bezittingen uit het oerwoud
terug. Toen de mannen de staven schitterend
goud zagen, omzwermden zij de aapman met
duizenden vragen. Maar Tarzan weigerde
lachend nadere verklaringen te geven; het
enige, wat hij zei was: „Ik heb duizenden
staven achtergelaten".
Toen ze de schat aan boord van de kruiser
hadden opgeborgen, zei de kapitein, dat hjj
zich voelde als de commandant van een oud
Spaans galjoen, dat terugkeerde met de schat
van de steden der Azteken. Maar Tarzan
hechttte geen waarde aan het goud in verge
lijking met het goudharige meisje, dat h(j ge
red had uit de gouden stad.
(Nieuwe spelling.)
Verontrustende berichten over de
Russische Pool-expeditie bereiken
ons. De ijsvlakte, waarop Papanin
met zijn mannen de tenten opge
slagen had, is langzaam maar ze
ker tot een ijsschots afgebrokkeld
en drijft steeds verder Zuidwaarts
in de richting van Groenland.
Toen wij omstreeks het vorige jaar April
vernamen, dat eenige Russen van plan wa
ren, den winter op de Noordpool door te
brengen, om wetenschappelijke waarne
mingen te verrichten, schudden wij beden
kelijk het hoofd en vroegen ons af, of dat
daar in die barre koude wel mogelijk zou
zijn. Maar spoedig bleek, dat onze bezorgd
heid ongegrond was en dat de leden der
expeditie zich op de Noordpool geheel in
geburgerd hadden. Zij hadden een groot
radio-station opgericht „Upol" waarmee zij
dagelijks berichten naar de bewoonde we
reld uitzonden en omgekeerd ook berich
ten opvingen. Over het algemeen was de
stemming uitstekend, iederen dag werd er
vlijtig gewerkt, werden er waarnemingen
gedaan, terwijl ook het klimaat zeer goed
uit te houden bleek. Zelf noteerden zij tot
hun groote verbazing zelfs wel temperatu
ren boven het vriespunt, iets, wat aan de
Pool toch eigenlijk ondenkbaar en onlo
gisch is, daar aan de Pool toch meestal een
temperatuur van 40 tot 60 graden onder
nul heerscht.
Voorjaarskoelte aan de Noordpool.
Maar inderdaad is het een feit; dat
de temperatuur aan de Noordpool
althans, in de laatste jaren lang
zamerhand wat hooger wordt. Men
kan dit bijvoorbeeld ook opmaken
uit de wereldstatistiek van de
vischvangst. Daaruit blijkt, dat de
vissc'herij zich in den laatsten tijd
steeds meer naar het Noorden ver
plaatst.
Reeds langen tijd houdt de wetenschap
zich bezig met dit raadselachtig warmer
worden van de IJszee-zöncs.
Over het algemeen heeft men kunnen
vaststellen, dat de doorsneetemperatuur
FEUILLETON.
roman door
e. phillips-
oppenheim
43,
HOOFDSTUK XX.
Peter Cradd bracht twee drukke dagen
door. Op Dinsdag had hij Louise in het Park
ontmoet, en Zaterdag zouden ze op reis gaan.
Hij wachtte geduldig bij Cook tot hij kreeg
wat hij verlangde den salon in de Pullman-
tot Dover, de beste kajuit tot Calais. De
auto zou hen vergezellen, en daarmee zouden
z'j van Parijs naar de Azuurkust rijden. Hij
maakte al zijn plannen degelijk en met zorg.
toch bewoog hij zich al dien tijd als een e-
Woner van een andere planeet, onzeker van
Wat kon gebeuren, angstig over zijn ge-
luk na te denken, uit vrees dat het ieder
°ogenbük van hem weggerukt kon worden.
Dp Donderdag kwam zij in Arlington Stree
thee bij hem drinken. De geheele kamer
Prijkte met donkerroode rozen, de theetatei
Was rijk voorzien. Maar, bij haar binnen
ongeveer een heele graad hooger is dan
vroeger het geval was.
Hoewel de expeditie-leden daar in het be
gin natuurlijk zeer mee ingenomen bleken,
zouden zij het thans misschien wel anders
wenschen. Want de groote ijsvlakte smolt
langzaam maar zeker afen er bleef niet
veel meer van over dan een ijsschots, waar
op de mannen hun tent hadden staan. Met
groote snelheid drijft de schots met tent
naar het Zuiden, dus steeds naar warmer
water en bevindt zich thans reeds in de
nabijheid van Groenland.
Toch is tenslotte het werk, dat de man
nen verricht hebben en dat, wat zij thans
nog doen, indien zij er de gelegenheid toe
hebben, lang niet onbelangrijk geweest.
Hun voornaamste werkzaamheden
waren, waarnemingen te doen met
het oog op een eventueel op te
richten vliegstation Immers, de
Russen zijn voornemens, een di
recte vliegverbinding tusschen Mos
kou en San Francisco tot stand te
brengen, welke over de Noordpool
gaat. Teneinde deze verbinding
mogelijk te maken, zal op de Noord
pool een vliegveld met vliegstation
ingericht moeten worden, waar voor
raden ingenomen kunnen worden.
Om deze verbinding voor te bereiden,
hebben reeds eenige Russen, waaronder
Lewanefski, een non-stop-vlucht naar San
Francisco gemaakt, welke met goed gevolg
afgeloopen is.
Ook waarnemingen onder zee.
Behalve waarnemingen in de lucht, heb
ben de expeditie-leden van Papanin ook
waarnemingen onder water verricht. Tus
schen den 86sten en Sósten breedtegraad
hebben zij bijvoorbeeld diepten van 3500 tot
4300 meter waargenomen. Ook de opvatting,
dat in de IJszee geen organisch leven mo
gelijk is, hebben zij verworpen, want zii
hebben er een primitieve plantengroei
(plankton) waargenomen, welke de hoofd
voeding van alle zeedieren vormt.
Deze expeditie, die zoo schitterend en
voorspoedig begonnen is, eindigt dus wel
zeer abrupt en teleurstellend. Het ware veel
mooier geweest indien de vier mannen na
een jaar gewoon langs denzelfden weg
hadden kunnen terugkeeren. Het heeft
evenwel niet zoo mogen zijn. In ieder
geval is het te hopen, dat zij er in zullen
slagen. Groenland te bereiken, zoodat zij
dan vandaar per schip of vliegtuig naar
hun vaderland kunnen terugkeeren.
De cameraman staat gereed
Thans vernemen wij, dat de beken
de filmoperateur van de Moskousche
komen sloeg hem de schrik om het hart. Die
vermoeide trekjes bij oogen en mond waren
bij haar teruggekeerd. Het volgende oogenblik
evenwel, had zij haar gezicht diep tusschen de
rozen begraven.
„Je bent op weg mij te bederven, geloof ik,"
zei ze.
„Ik zal er mijn best toe doen," beloofde hij.
„Je begrijpt natuurlijk." waarschuwde ze
hem, in een luien stoel zinkende, „dat ik mij
niet met bagage belasten zal. De wereld weet
niet beter, of ik ga een weekend doorbrengen
bij kennissen in de buurt van Tunbridge
Wells. Een afgrijselijke uitvlucht, zoo'n week
end," besloot zij met een rilling. „Dezelfde
waartoe een patroon zijn toevlucht neemt,
wanneer hij een snoepreisje maakt met zijn
typiste.'
„Ons weekend zal zijn als een regenboog,"
antwoordde hij ernstig, „omdat het van het
eene einde des hemels naar het andere zal rei
ken. Er bestaat zelfs geen aanleiding om te
denken
„Ik ben op mijn plaats gezet," viel ze hem
in de rede. „Ik was bijna ordinair, nietwaar?
Ik blijf hier theedrinken, luieren, en jij reikt
me alles aan wat ik verlang. Waar sprak ik
ook weer over? O ja, japonnen. Weet je dus
wel, dat je in Parijs kleeren voor mij zult
moeten koopen?"
Weer kwam in zijn oogen dat innerlijke
licht, dat altijd daarin verscheen, wanneer hij
terugdacht aan het groote avontuur. Klee
ren koopen voor héér!
„Ik weet niet wat menschen zooals u als
rijkdom beschouwen," merkte hij op. „Ik wel,
geloof ik, want ik heb die anderen een inko
men van ongeveer tienduizend pond per jaar
verschaft."
„Hoe heerlijk!" mompelde zij. „Dan zullen
we bij de Fieaole een villa kunnen huren. Wat
heb ik daarnaar verlangd! Gedurende de reis
zal ik beginnen met je Italiaansche les te
geven."
studio voor nieuwsberichten, Mark
Trojanowski, die het vorige jaar
reeds de aankomst van de vier ge
leerden op de drijvende ijsschots
filmde, deelneemt aan de expeditie,
die met de ijsbreker „Tajmyr" qt>
3 Februari is vertrokken, om Papa-
nin's groep af te halen. Trojanowski
zal de reis van de „Tajmyr", het
Noordpoolstation en het vertrek van
Papanin, Sjirsjow, Fedorow en
Krenkel en hun terugreis filmen'.
Daar hij in het duister van den Pool
nacht zal moeten werken, heeft Troja
nowski een draagbaar verl'ichtingtoestel
meegenomen, dat met stroom van de
„Tajmyr" kan werken. Wanneer het onmo
gelijk blijkt, dicht genoeg bij. de ijsschots
te komen, heeft hij de beschikking over een
kleine draagbare generator en magnesium.
EEN MENSCH, DIE DE EENZAAM
HEID ZOCHT, VEROORZAAKTE
GRENSCONFLICT. IS ER DAN
NERGENS RUST?
i
Tusschen Argeptmië en Uruguay
kwam1 het wegens een kléin'eiland
tot een origineel'grensconflict, welks
onmiddellijke oorzaak nogal zon
derling geweest is.
Senor Quintana had genoeg van de
menschen en nam dientengevolge op zeke
ren dag het besluit, zich in dë eenzaamheid
terug te trekken. Hij liquideerde zijn zaken,
kocht voor een deel van de opbrengst een
motorboot en vertrok' om een piekje aarde
te zoeken, waar hij het leven en de men
schen zou kunnen vergeten.
Reeds na een korten tijd scheen hij iets
passends gevonden te hebben. Het was het
eiland Garcia, een onbewoond eiland in de
Uruguay-rivier, daar waar de stroom de
grens tusschen de beide staten Argentinië
en Uruguay vormt.
Schoon en aantrekkelijk was dit eiland
zeker niet. Het onderscheidde zich in niets
van de overige in de delta van de Uruguay-
rivier gelegen kale en verlaten •étlandon.
Ook was het niet groot; hoogstens 2 ki
lometer lang bij een breedte van 400 a 500
meter. Maar den. zonderling beviel het best.
En voor alles geloofde hij hier de rust te
kunnen vinden, die hij zocht.
De rivierpolitie waakt.
Hij leidde een stil en teruggetrokken le
ven. De eenige luxe, die de moderne Robin
son zich nog permitteerde, bestond daarin,
dat hij af en toe tochtjes met zijn motor
boot ondernam, in het bijzonder wanneer
hij gebrek aan levensmiddelen begon te
krijgen.
Juist deze tochtjes met de motorboot
zouden hem echter noodlottig worden, want
de Argentijnsche rivierpolitie heeft een
waakzaam oog.
In ieder geval landde op zekeren dag
een ambtenaar van deze politie op het ei
land en beval senor Quintana onmiddel
lijk naar Gualeguaychu, de hoofdstad van
de Argentijnsche grensprovincie Entrerios,
te gaan en daar zijn motorboot aan te ge
ven.
„Wat U hier uitvoert, is ons onverschil
lig," verklaarde de ambtenaar, „maar voor
Uw boot moet U belasting betalen!"
Senor Quintana blijft op zijn stuk
staan.
Senor Quintana was woedend over deze
storing: hij zou dus klaarblijkelijk nergens
rust kunnen vinden! Nog denzelfden dag
stapte de opgewonden Robinson in zijn
boot en vertrok. Maar niet naar Gualegu
aychu, zooals de ambtenaar van de rivier
politie hem aangeraden had, maar naar
Fry Bentos, het Uraguaansche grensplaats-
je. Senor Quintanas kon in dergelijke
dingen zeer eigenzinnig zijn.
Daar in Frey Bentos vertelde hij
den autoriteiten, wat hem overko
men was. Het gevolg daarvan was,
dat nu de rivierpolitie van Uru
guay onmiddellijk een afdeeling
van zes man naar het eiland stuur
de om het in naam van den staat
Uruguay in bezit te nemen.
De diplomatie wordt actief.
Daarmede was het conflict uitgelokt. En
Quintana kon zich erop beroemen, daar
van de oorzaak te zijn.
Overigens was in politiek opzicht de situ
atie als volgt: In het jaar 1916 waren de
beide aan de Uruguay-Rivier grenzende lan
den overeengekomen, de grens in het mid
den van de rievier te trekken. Op grond van
deze regeling behoorde het eiland Garcia
eigenlijk aan Argentinië. Maar dit verdrag
was nimmer geratificeerd, zoodat er eigen
lijk nog niets vaststond.
Nu was de kwestie echter plotseling weer
actueeler geworden. De diplomaten kwamen
in actie. De zaakgelastigde van Uruguay in
Argentinië reisde naar Montevideo om daar
aan zijn regeering instructies te vragen. De
nota's vlogen heen en weer. Tenslotte zet
te men zich aan de conferentietafel om te
onderhandelen.
Van het eiland wapperen nu
twee vlag gen I
ïntusschen is er reeds een provisorische
oplossing van dit zoo plotseling uitgebroken
grensconflict gevonden.
De regeering van Uruguay heeft
zich bereid verklaard van het détache-
ment van 6 man, dat het eiland bezet houdt
3 man terug te trekken. Omgekeerd heeft
de Argentijnsche regeering het recht gekre
gen, harerzijds 3 man als voorloopige „oc
cupatie-troepen" aan land te zetten.
Sinds eenige weken waaien dientengevol-
DINSDAG 15 FEBRUARI 1938.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
AVRO-uitzending.
8.00 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek.
10,30 Ensemble Jetty Cantor.
11.00 Huishoudelijke wenken.
11.30 Orgelconcert en zang.
12.15 Jetty Cantoris ensemble.
1.00 Omroeporkest.
I.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Vervolg concert.
2.45 Knipcursus.
3.45 Pianovoordracht.
4.30 Kinderkoorzang.
5.00 Kinderhalfuur.
5.30 De Palladians.
6.30 Gramofoonmuziek.
7.00 Voor de kinderen.
7.05 AVRO-Dansorkest.
7.30 Engelsche les.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 Gramofoonmuziek.
8.30 Bonte Dinsdagavondtreln.
10.15 Gramofoonmuziek.
II.00 Berichten ANP. Hierna; AVRO-Dans
orkest.
11.4012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II. 301,5 M.
KRO-uitzending. 4.005.10 HIRO.
8.009.15 Gramofoonmuziek.
10.00 Radiotooneel (gr.opn.).
11.30 Godsdienstig halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-orkest.
1.00 Gramofoonmuziek.
I.20 De KRO-Melodisten en solist.
2.00 Vrouwenuur.
3.00 Modecursus.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.25 „Vivisectie als doel en als middel".
4.30 Gramofoonmuziek.
4.35 HIRO-Post.
4.40 Gramofoonmuziek.
4.45 Causerie „De weg naar Onsterfelijkheid".
5.10 De KRO-Melodisten en solist. Om 5.45
Felicitatiebezoek)
6.40 Esperantocursus.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie „Katholicisme en Nationaal-
Socialisme".
7.35 Sporthalfuur.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.15 Stedelijk Orkest van Maastricht, m.m.v.
solist. (Van 9.009.15 Gramofoonmuziek).
10.00 KRO-orkest. (Van 10.3010.40 Berich
ten ANP).
II.3012.00 Gramofoonmuziek.
ge op het eiland Garcia twee vlaggen: die
van Uruguay en die van Argentinië. Met
de rust van senor Quintanas is het echter
voor goed afgeloopen. De moderne Robinson
is daarover ontroostbaar. Het liefst zou hij
elders zijn tenten willen opslaan. Maar ook
dit is op het oogenblik niet meer mogelijk,
want intusschen heeft men zijn mooie mo
torboot in beslag genomen.
Weer die tinteling! Hun reis! De reis, met
haar alleen!
„Ik vrees, dat ik me erg dom zal voor
doen," antwoordde hij spijtig. „Ik spreek
zelfs geen Fransch, en," eindigde hij met een
zuchtje, „ik zal ook wel te oud zijn om nog
vreemde talen te leeren."
„Die leer je niet uit een lesje," moedigde
ze hem aan. „Men vangt hier en daar wat op,
door anderen te hooren spreken. Uit den
aard der zaak, is Italiaanseh gemakkelijker
dan Fransch."
„Het zal noodig zijn, dat wij de finantieele
aangelegenheden bespreken, begon hij nu ver
legen. „U moet een inkomen van uzelve heb
ben
Zij belette hem met een driftig handgebaar
het verder spreken.
„Daar zijn wij nog niet aan toe," zei ze.
„Spreek er asjeblieft niet over. Ik wil dat
vergeten, 't Is niet uit een oogpunt van weel
de o, waarom tracht ik mezelve te recht
vaardigen?" brak ze haar woorden af. „Wat
ik verlang, is ophouden met mij te laten mee
drijven met een wereld, die ik begin te haten.
Er zou mij weldra iets overkomen. Peter
Cradd, wanneer ik voortging met half in
Chelsea en half in Grosvenor Square te leven.
De wereld is krankzinnig geworden, geloof
ik voornamelijk die van Chelsea. Niemand
schijnt nog langer te gelooven in iets dat de
moeite waard is. De laatste vorm van humor
schijnt het bedrijven van zedelijken zelf
moord te zijn. En in Grosvenor Square dan
sen wij als marionetten op een verschillend
wijsje. Alles is kunstmatig, aan beide kanten.
Peter. Op het Zeemeeuwen Eiland was ik
dichter bij de waarheid ik ben voornemens
in Florence, of waar wij heen mogen gaan,
dichter bij de waarheid te levenHeb je
de plaatsbiljetten?"
„Ik heb alles," antwoordde hij.
„Laat het mij zien."
Hij trok een lade open, en overhandigde
haar een pakje. Haar vingers sloegen de wel
bekende gele blaadjes om Victoria Dover
Pullman Dover Calais, Staatsiehut
Calais-Parijs biljetten voor de eerste
serie van de lunch. Zij doorliep alle, sloot
het boekje, en gaf het hem terug.
„Om iemand weer met zijn voeten op de
aarde te laten terugkeeren, gaat niets bo
ven het zien van nuchtere, praktische dingen,"
zei ze glimlachende. „Hier heb je de biljetten.
Als je die ziet, geloof je pas dat je op reis
gaat. Ik ben nieuwsgierig wat George zal zeg
gen."
„George is geestelijke," riep hij bijna boos
uit. „Hij zal het verschrikkelijk vinden, omdat
hij moet. Onze levens liggen in de weegscixal,
niet het zijne. Buiten deze kamer, ben ik niet
tot denken in staat. Ik heb slechts één vrees
de vrees, dat ik u niet gelukkig zal kun
nen maken. Mislukt het mij, dan is mijn
leven mislukt. Ziet u, ik word door een on
metelijke zelfzucht verteerd."
Zij stak een sigaret aan en strekte zich
vadsig bij het haardvuur uit.
„Ik ben blij gekomen te zijn, Peter," zei ze,
„jij weet mij altijd te troosten en te over
tuigen. En je doet het zoo doodbedaard ook.
Andere menschen winden zich daarbij zoo op.
Jij geeft je die moeite niet. Ik wou, dat het
morgen al Zaterdag was."
„Morgen is het Vrijdag," antwoordde hij,
„en dan nog maar één dag."
„Lieve praktische man!" mompelde zij.
..Vanavond ik zal mij vanavond vermoede
lijk niet amuseeren, Peter. Lady Durcott
geeft een diner, en daarna gaan we naar een
van die dancings. Gelukkig, zal alles gauw ge
leden zijn. Wat ga jij doen?"
„Ik dineer met mijn advocaat, of liever, hij
met mij. Daarom had ik je juist over willen
spreken..."
..Laat dat asjeblieft rusten," drong zij aan.
„Daarn.ee moet je geduld hebben. Kun je het
niet begrijpen?"
„Het spijt mij ten zeerste," antwoordde hij
nederig.
Zij wierp haar sigaret weg en stond op.
,,'tls dwaas van mij," hernam zij, met een
gedwongen glimlachje, „maar ik heb geeste
lijk zooveel doorgemaakt. Ik bezit jouw een
voudige beschouwing van alles niet. Dat trekt
mij juist zoo bij je aan, Peter Cradd," ging
ze voort, haar hand licht op de zijne rusten
de. „Jij ziet alles vierkant onder de oogen,
en daarin heb je gelijk. Als men de dingen
aldus beziet, eerlijk en oprecht, dan hebben
die slangachtige gedachten, die iemand soms
door het brem spelen, geen kans. Vergeef mij,
wanneer ik een oogenblik niet aardig was.
Alles zal terecht komen."
„Je gaat toch niet weg?" vroeg hij teleur
gesteld.
„Bestenaar de pendule wijzende „ik
ben een uur hier geweest, en je kunt je niet
voorstellen welk een massa ik te doen heb."
Hij maakte de deur met een berustend ze-
baar open.
„De auto wacht op je," zei hij, haar buiten
de kamer volgende. „Maak er naar believen
gebruik van. Ik woon hier slechts weinige
ellen van mijn club af, en daar ga ik dinee-
ren. Tot morgen?"
Zij schudde het hoofd. „Morgen volstrekt
niet. Zaterdag, om kwart voor elven aan Vic
toria. Ik zal geen bagage hebben om te laten
inschrijven. Zorg voor die van jou, en wacht
mij bij het linksche boekenstalletje. Dan kun
nen we onze plaatsen dadelijk innemen."
Om kwart voor elf," herhaalde hij, haar in
den Auto helpende.
Wordt vervolgd.)