RADIO
T&11S2&N
De „Karimata" gereed voor
den stapelloop
Speciafe marktdag voor
reactievrij vee
de don juan
EDGAR RICE
B U R R O U G H S
Belastingfraude in Den Haag
Misplaatst vertrouwen
Tweede verdeeling van
de opbrengst Kleedingfonds
PROGRAMMA
DOOR
I No. 2.
Doch nog meer verwonderd was hij, toen
hij enige dagen later bezoek ontving van zijn
aartsvijand. Tarzan raakte hierdoor zo buiten
zichzelf van woede, dat hij Rokoff naar de
keel vloog, nog vóór deze het doel van zijn
komst had kunnen vertellen. Met moeite wist
de misdadiger te ontkomen. Rokoff had zo
mogelijk nog meer haat tegen Tarzan dan
voorheen en hij smeedde allerlei complotten
om Tarzan te treffen. In een café in een ach
terbuurt kwam hij met een medeplichtige
overeen, dat ze Tarzan een lelijke poets zou
den bakken. Intussen waren Lord en Lady
Greystoke reeds twee jaar terug in Engeland.
Een jaar na hun terugkeer was hun zoontje
Jack geboren en het kind, dat zo juist zijn
eerste verjaardag had gevierd, was de oog
appel van zijn ouders. En waar kon Rokoff de
ouders dieper in treffen dan in hun.kind? De
handlanger begaf zich naar de kapitein van
een schip, de „Kinsaid" geheten en sloot daar
een monsterachtige overeenkomst. Hij be
raamde zijn plannen en op zekere avond voerde
hij die uit. Hij sloop om het huis van Lord en
Lady Greystoke heen en toen hij zag, dat hun
kind in zijn bedje lag, en dat de kamer verder
leeg was, opende hij het raam, greep het kind
en sprong even later in de gereedstaande auto.
Het kindermeisje, opgeschrikt door het geluid
van het dichtslaande portier, keek naar bui
ten en zag tot haar schrik wat er gebeurd was.
Heelemaal van streek rende zij de kamer van
Jane binnen en vertelde in één adem, wat er
gebeurd was.
(Nieuwe spelling.)
Tinbaggermolen, die de Doejoeng
in afmettingen overtrfet.
Kinderdijk, 15 Februari.
Het is nog niet eens een vol jaar
geleden, dat de enorme tinbagger-
molen de „Kantoeng" nabij de En-
gelsche kust is vergaan. Sindsdien is
er reeds een tweede tinbaggermolen,
de „Doejoeng," met succes naar' In-
dië vervoerd, en thans ligt er bij J.
K. Smit's Scheepswerven te Kin
derdijk wederom zoo'n stalen kolos
gereed voor den stapelloop: 's we
relds grootste tinbaggermolen, de
„Karimata", zal op 26 Februari a.s.
te water gelaten worden.
De „Karimata" is nagenoeg gelijk aan de
„Doejoeng", met dit verschil, dat de nieu
we tinbaggermolen de „Doejoeng" in afme
tingen overtreft. Dit heeft dan uitsluitend
betrekking op de lengte van het ponton en
de maximum baggerdie,^ uiteraard van
groot belang want ï.reedte holte, ern-
merinhoud en motorkracht van beide bag
germolens zijn volkomen gelijk.
Wij betreden het ponton.
Het ponton van de „Karimata" is thans
geheel voltooid, terwijl ook de bovenbouw
reeds grootendeels gereed is. Wanneer men
het 75 meter lange en 23 meter breede pon
ton betreedt, kan men zich eerst goed een
beeld vormen van het enorme gevaarte
van ijzer en staal.
Onheilspellend steken de ijze
ren pooten van dezen metalen dui
zendpoot naar alle zijden. Voor een
leek is het alsof men groote stuk
ken ijzer op de meest grillige en wil
lekeurige wijze aan elkaar heeft ge
klonken.
Dit reusachtige geraamte, dat in de tech
nische terminologie boventuimelaar heet,
reikt tot een hoogte van 15.10 meter boven
het dek. Ook in dit opzicht is de „Karimata"
volkomen gelijk aan de „Doejoeng."
Groot baggervermogen.
Met de „Karimata" zal men echter een
diepte van 32 meter kunnen bereiken terwijl
de baggerdiepte van de „Doejoeng" slechts
25 meter bedraagt. Dit meerdere baggerver
mogen wordt verkregen door een grootere
lengte van de ladder en een grooter aantal
emmers. De „Doejoeng" had n.1. 117 emmers
en de „Karimata" 130, allen met een inhoud
van 400 L.
Evenals de „Doejoeng" is de „Karimata"
uitgerust met drie' Dieselmotoren van 600
P.K. elk.
Hoe gebaggerd wordt.
De „Karimata" moet op een grootere
diepte kunnen baggeren in verband met
haar bestemming. Zij zal n.1. naar de Straat
Karimata bij Billiton worden gezonden,
waar de Gemeenschappelijke Mijnbouw
Maatschappij Billiton te Den Haag haar
voor de tinwinning zal gebruiken. Hiertoe
baggert de molen den grond op tot een diep
te van 32 meter. De grond wordt gestort in
een stortbak, de voor het transport naar een
steeds draaiende zeeftrommel zorg draagt.
Via in dezen trommel aangebrachte gaatjes
komt de tinhoudende grond in een verdeel-
bak. Het tinhoudende materiaal wordt in
z.g. verdikkers van overtollig water ont
daan, waarna het naar de jigs wordt ge
voerd ter verdere wassching en concentratie
Jigs zijn instrumenten, die door een afwis
selende zuigende en persende werking een
zekere separatie tot stand brengen. Door
het persen wordt de grond n.1. in zweven-
den toestand gehouden. Het zware mate
riaal zet zich dan vast op de zeefplaat, ter
wijl de lichtere hestanddeelen naar boven
worden geperst en door de tailinggoten af
gevoerd en achter het schip geworpen.
In de bakken verzamelt zich op deze wijze
een substantie, die reeds een zeer hoog tin-
gohalte heeft. Dit concentraat wordt nu via
verdikkers naar z.g. „clean-up"-jigs gevoerd,
waar 'n tweede separatie volgt, waarna het
thans vrij zuivere tinconcentraat naar de
schudtafels wordt geleid. Hier wordt de sub
stantie voor de derde maal gewasschen en
wanneer dit is geschied heeft de tinbagger
molen zijn werk'verricht.
Waf er aan de Karimata nog ge
beuren moet.
Zoo heeft iedere staaf van dit ijzeren
monster zijn beteekenis. Thans is de „Ka
rimata" nog slechts een onafgewerkt geheel.
De bovenbouw is er, maar zij moet nog ge
heel worden afgeklonken. Bovendien moe
ten ladder, emmers en electrische instal
latie nog aan boord worden gebracht en ook
de tailinggoten, die de overtollige stoffen
ver achter do molen moeten werpen, opdat
deze niet meerdere malen onnoodig waarde-
loozen grond baggert, ontbreken nog.
Geen comfort voor de bemanning.
Zoodra de „Karimata" te water gelaten
zal zijn, zullen al deze voorzieningen wer
den getroffen. Ook worden er dan vier tij
delijke verblijven gebouwd voor vier run
ners, alsmede een verblijf voor een machi
nist. Tijdens de overtocht zullen zich een
machinist en vier runners aan boord van
den molen bevinden. Zoodra deze echter in
Indië gearriveerd zal zijn worden deze ver
blijven afgebroken: een tinbaggermolen is
geen woonschip, doch voor 100% utiliteits
schip. Comfort, in hoe geringe mate ook,
zal men hier tevergeefs zoeken.
Voor de tweede maal binnen het tijdsbe
stek van één jaar hebben J. K. Smit thans
een tinbaggermolen gebouwd, die er aan
spraak Op mag maken in zijn soort de
grootste ter wereld te zijn. 4172 ton meet dit
logge gevaarte, hetgeen nog bijna 200 ton
meer is dan de „Doejoeng".
De „Karimata" is gereed voor den stapel
loop. De belangstelling zal zeker niet zoo
groot zijn als het geval is bij de tewaterla
ting van een passagiersschip, maar toch past
ook hier groote eerbied voor onze scheeps
bouwkundige ingenieurs, die ook op een
zeer speciaal gebied als dat van den bagger
mol enbouw volkomen beslagen ten ijs ko
men.
Hoe Drente de runder t.b.c.
bestrijdt.
Reèds verscheidene jaren wordt in Dren
te langs organisatorischen weg de t.b.c.
onder het rundvee bestreden. Het resultaat
hiervan is dat een groot percentage der
stallen reactievrij is bevonden.
Een der voorwaarden verbonden aan het
lidmaatschap is, dat geen reageerders mo
gen worden aangekocht. Aangekocht vee
moet direct worden onderzocht. Meermalen
komt het voor dat dit vee reageert en
moet worden teruggestuurd aan den ver-
kooper.
Het is bekend, dat tegen Mei heel wat
vee wordt gekocht en verkocht.
Het Bestuur van den Gezondheidsdienst
voor Vee in Drente besloot, naar het or
gaan van den Alg. Ned. Zuivelbond meldt,
op Woensdag 27 April a.s. in Assen een
marktdag te organiseeren, speciaal voor
reactievrij vee afkomstig van reactïevrije
stallen. Speciale maatregelen, ook bij het
vervoer naar deze markt zullen aan de koo-
pers van dit vee de zekerheid geven dat ze
ook inderdaad reactievrij vee krijgen. Ieder
dier, dat gemarkt wordt, moet zijn voor
zien van een speciaal bewijs van den Ge
zondheidsdienst, Alleen courant vee zal
worden toegelaten.
PRINS BERNHARD EERE-VOORZITTER
VAN HET KON. NED. AARDRIJKS
KUNDIG GENOOTSCHAP.
Naar wij vernemen, heeft Z.K.H. Prins
Bernhard het eere-voorzitterschap aanvaard
van het Koninklijk Nederlandsch Aard
rijkskundig Genootschap te Amsterdam.
Hotelier krijgt zware geldboete.
De Haagsche rechtbank heeft den Katwi.jk-
schen hotelier C. de J., die opzettelijk zijn
aangifte-biljet voor de vermogens- en in
komstenbelasting met eenige duizenden
guldens te laag heeft ingevuld, veroordeeld
tot drie maanden gevangenisstraf, nadat de
officier van Justitie de maximumstraf van
acht maanden had gevorderd.
De procureur-generaal heeft bevestiging
van dit vonnis gerequireerd.
Het Hof wees gisteren arrest in deze zaak
en legde verdachte in plaats een gevange
nisstraf een geldboete van f 2500.subs. 3
maanden hechtenis op.
In een pension in Amsterdam-Zuid heeft
een dertigjarig man het vertrouwen, dat een
mede-kostgangster, een oude dame, in hem
stelde, ernstig misbruikt.
Zij machtigde den man geld van haar
spaarbankboekje af te halen.
Dit ging zoolang goed tot hij op zekeren
dag het geld niet meer aan de vrouw af
droeg. Aangifte bij de politie volgde. De man
werd aangehouden en verdacht van oplich
ting ten bedrage van driehonderd gulden,
op het bureau Leidscheplein ingesloten.
Naar ons wordt medegedeeld, heeft dezer
dagen de tweede verdeeling plaats gehad
van de opbrengst der collecte, gehouden ten
bate van het kleeding-, schoeisel- en dek
kingfonds, in het leven geroepen door mi
nister Romme.
Tezamen met de eerste verdeeling, welke
in December heeft plaats gehad, is in totaal
f 319.883.aan de spaarders ten goede ge
komen.
„Hallo, Gustaaf, hoe gaat het met je?"
„Geweldig man, 'k heb tegenwoordig
twee baantjes tegelijk, 's Morgens deel ik
reclamebiljetten uit en 's middags veeg ik
ze, weer bij elkaar.
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1938.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 12.00
AVRO. 4.00 VARA. 7.30 VPRO. 9.00 VARA,
10.40 VPRO, 11.0012.00 VARA.
8.00 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Declamatie.
10.30 Alt en piano.
11.10 Vervolg declamatie.
11.30 Orgelspel.
12.00 Gramofoonmuziek.
'12.30 Solistenconcert.
I.30 Lyra-trio.
2.15 Causerie „De tuin in Februari".
2.35 AVRO-Dansorkest, de Croaking Nightin»
gales en declamatie.
4.05 Gramofoonmuziek.
5.00 Voor de kinderen.
5.30 Esmeralda-Septet.
6.00 Optreden van amateurs.
6.30 Politiek radiojournaal.
6.50 Orgelspel.
7.00 Causerie „Herinneringen aan de „Nieuwe
School" (II).
7.20 Gramofoonmuziek.
7.25 Berichten ANP.
7.30 Berichten.
7.35 Causerie „Lezen in de Bijbel".
8.00 Pianovoordracht.
8.30 Causerie „Modern Gezondheidsverlangen'
9.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Reportage.
10.00 Religieus-socialistische uitzending.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Avondwijding.
II.00 Viool en piano.
11.30 Jazzmuziek (gr.pl.).
11.5512.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum n, 301,f m.
Algemeen Programma, verzorgd door de
KRO.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Bijbelsche causerie.
12.00 Berichten.
12.15 Modern Kleinorkest, en Gramofoonpl.
2.00 Orgelconcert en Gramofoonmuziek.
3.00 Gramofoonmuziek.
3.10 KRO-Kamerorkest en solist.
4.05 Gramofoonmuziek.
4.15 KRO-orkest.
5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 De KRO-Melodisten en solist.
6.00 Land- en tuinbou\ causerie.
6.20 De KRO-Boys en solist.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie „Invloed van de huidige con
junctuur op de arbeidsmarkt".
7.35 Gramofoonmuziek.
7.45 Berichten ANP.
8.00 le Helft v. d. revue „Neerlands Bloed".
10.30 Berichten ANP.
1 10.40 José de Sousa Pinto en zijn Portugeesch
orkest.
11.1512.00 Gramofi nmuziek.
FEUILLETON.
roman door
e. phillips-
oppenheim
HOOFDSTUK XXII.
Halverwege het diner, waarvan het begin
door verscheidene cocktails vertraagd was, za
ten ze hand in hand in een bijna verlaten eet
zaal, en eerst nu viel haar de verandering op,
die bij hem plaats gegrepen had.
„Is je iets overkomen, Peter Cradd?" vroeg
ze.
„Wat zou mij kunnen overkomen zijn?"
Zij glimlachte gelukkig. „Och, niets, natuur
lijk, maar je praat vanavond zoo druk. Je
schijnt veel menschelijker, maar toch zul
je niet boos op mij worden?"
„Dat zou ik niet kunnen." antwoordde hij,
„daarvoor zie je er veel te mooi uit."
„Alweer een complimentje!" lachte zij. „Je
schijnt een beetje uit den band gesprongen.
Ik ben bijna bang van je. Als jij het niet W*A
zou ik denken dat je te veel gedronken hadt.'
„Dat heb ik niet. Ik heb er wel over ge
dacht."
„Waarom? Maar, ik had eenige reden om
te vragen of je iets overkomen was. Je bent
veranderd. Dat valt niet tegen te spreken."
„In mijn nadeel?" vroeg hij.
Zij keek hem met haar mooie oogen aan.
Het was als zocht ze op zijn gezicht naar iets.
dat haar nog ontvliedde, want haar toon
klonk een weinig raadselachtig, bijna teleur
stellend.
„Ik beken," zei ze, dat, toen wij hier
voor 't eerst dineerden, ik zooveel van je ver
wachtte, en je scheen die uare terughoudend
heid van je maar niet te kunnen laten varen.
En ik voel, dat je vandaag totaal anders bent.
dat je mij nader staat, en toch verder weg
van de heele wereld Ik maak me bijna be
angst."
„Bang van een nietig kereltje zooals ik?"
lachte hij bitter. „Vijf en een halve voet en
ingevallen borstkas! Een .nul, die zijn leven
heeft doorgebracht in slavernij. Wat zou ik
kunnen doen, dat jou zou deren, kindje?"
„Dat weet ik niet," antwoordde zij, nog
vaag ongerust. „Peter Cradd, vertel mij eens.
zijn er moeilijkheden ontstaan, omdat ik
sympathie voor je voel? AI het mijne is het
jouwe als je er om vraagt. Ik zou zoo mijn
best doen om je te troosten."
Hij glimlachte uit wanhoop. De ketens, die
om hem heengesmeed waren, kluisterden hem
voor eeuwig. Hij zou altijd een gevangene
blijven, maar zelfs een gevangene smaakt
zijn oogenblikken. Hij kan de hoogere dingen
met de lagere dooden.
Zij stond vlug op en hij betaalde de nota
Zijn hand beefde, maar zijn stem klonk vast.
Hij herinnerde zich haar adres, en gaf het den
chauffeur op.
Hij liep met groote stappen in de
tusschendeur opengaan en zij binnenkomen.
Hjj kon zich haar zoo goed voorstellen in
een zijden peingnoir, smachtend naar liefde,
haar oogen zoo vol beloften. Hij leunde een
oogenblik tegen den schoorsteenmantel, zijn
hoofd op zijn armen. Toen hij het oprichtte,
spitste hij de ooren naar iedere beweging,
die zij maakte. Als om aan die gedachte te
ontkomen, vestigde hij volkomen werktuige
lijk de oogen op een paar foto's op Jen schoor
steenmantel. Plotseling schenen ze zich niet
te kunnen afwenden van één de achterste.
Hij nam de foto in de hand, en staarde er
naar, met open mond. Toer de deur eindelijk
openging en zij hem naderde, stond hij nog in
dezelfde houding. Zij had het licht aange
knipt en nestelde zich tegen hem aan.
„Liefste Peter," lispelde zij, „wat bekijk je
daar met zulk een aandacht?"
Hij hield haar de foto voor. Zij bemerkte
twee nieuwe groeven op zijn gezicht, iets on
beschrijfelijks in zijn strakke oogen.
„Hoe ben je hier aan gekomen?" vroeg hij,
„Het is het portret van mijn echtgenoot,"
antwoordde zij. het hem zacht uit de hand
nemende. „Hij behoeft geen bezwaar voor je
te zijn. We zijn sedert jaren gescheiden ge
weest. Hij houdt al lang niet meer van mij.
Hij zal zich nooit tusschen ons plaatsen,
lieveling."
Peter Cradd boog zich voorover, en greep
haar hij de schouders.
„Dan ben jij de vrouw van George Barn-
slow de vrouw die hem verliet?" schreeuw
de hij.
„Jawel maar Peter;"
Hij rukte haar de foto uit de ,iand, scheur
de haar aan stukken, er wierp die in het
hrardvuur. Hij verliet haar. Zij keek hem na.
te bang om een beweging te maken, bleek en
half bezwijmd, terwijl hij de trap afstormde,
lachende als een krankzinnige, tot hjj buiten
kwam.
HOOFDSTUK XXIII.
„De warmste omhelzing van mijn leven!"
riep Reginald, toen hjj door den conducteur
en Peter in den reeds rijdenden wagon ge
trokken werd. „Hoera! Wie had gedacht, dat
ik nog kans had. Weet je wel, man, dat ik je
briefje pas om tien uur ontving?".
„Neem me niet kwalijk," was het ant
woord kOit. „Ik zal het je later uitleggen."
De conducteur bracht hun eerbiedig naar
het achterste compartiment een privé-
salon. Reggie keek vol ontzag om zich heen.
„Oef!" riep hij uit. „Je neemt het er niet
minnetjes van, waarachtig! Ik voel me als
een vorst! Conducteur!"
„Tot uw dienst, sir."
„Zijn die verdraaide verbodsbepalingen ook
van kracht in rollend materieel?"
„Naar verkiezing, sir," antwoordde de man,
glimlachende.
„Dan een dubbele whisky-soda," bestelde
Reginald.
„En ik ook een," sprak Peter Cradd hem
na.
Zijn makker keek hem met onverholen ver
bazing aan.
„Zeg eens, leg jij het niet wat te hard
aan?"
„Ik heb een slechten nacht gehad. Mijn
reisgezelschap werd ziek kan niet komen.
Toen dacht ik vanmorgen aan jou, en schreef
je dat briefje."
,Ik heb nog niet de helft van mijn kleeren
ingepakt," zei de jonge man, „maar was da
delijk bereid mee te gaan. Ik heb den ouden
heer niet gesproken ik zal hem in Dover
telegrafeeren. In ieder geval, op kantoor is
er niet veel voor mij te doen. Je ziet er uit,
alsof je den geheelen nacht aan den boemel
geweest bent."
„Dat gaat nogal. Maar ik heb niet kunnen
slapen. Ik ga wat op den divan liggen."
Hij sloot de oogen om een gesprek te ont-
loopen. De gouden pijl gleed snel zuidwaarts.
Op datzelfde uur in den morgen, zat Eula in
bed op, haar oogen vol verbazing. De kringen
onder haar oogen schenen dieper te worden,
toen zij las:
„Eula, lieve vriendin, ik durf nauwelijks op
je vergiffenis hopen. Hoor de waarheid. De
vrouw, die ik bemin, stelde mij gisteren
teleur, en George Barnslow, jouw echtgenoot,
is de eenige man op aarde, die goed voor mjj
geweest is mijn dierbare en eenige vriend.
Zal dit bijdragen om je mijn gedrag te laten
begrijpen, dat je zoo onverklaarbaar voorge
komen moet zijn? Ik weet hoe moeilijk het
leven dit oogenblik voor je is. Toon mij, lieve,
dat je mij vergeven hebt, door mij toe te
staan je te helpen. Stort dit in je bank, en
vergeet. Vergeef mij, dat ik zulk een teers
gevoelszaak in een briefje behandel. Ik hoop
alleen, dat je, terwille van de aangename uren,
die wij te zamen sleten, onze vriendschap als
hecht genoeg beschouwen zult om dit kleine
geschenk van mij aan te nemen zonder be-
leedigd te zijn.
„Ik vertrek vanmorgen naar Parijs. Na mijn
terugkeer hoop ik je dikwijls te ontmoeten.
Peter Cradd."
Een chèque voor duizend pond! Ze bekeek
haar, draaide haar om en om, en keek weer.
Toen werd ze door een vlaag van hartstocht
overmeesterd. Zij frommelde brief en chèque
tot een balletje ineen, smeet het op den vloer,
begroef haar gezicht in het kussen en snikte
het uit. Een orkaan van hartstocht en woede
deed haar mooi lichaam van het hoofd tot de
voeten schokken. Weldra werd zij kalmer, en
lag een tijdje doodstil. Toen ging ze overeind
zitten, strekte een arm uit, en raapte het bal-
tje papier op. Zij wikkelde de chèque zorg
vuldig uit het papier, streek haar glad, en
legde haar op een veiligplaatsje onder haar
kussen. Zij schelde, en kronkelde zich onder
de dekens ineen.
„Breng mij over een uur mijn koffie, Anna",
zei zij tegen haar dienstmeisje. „Tot zoolang
wil ik niet gestoord worden. Ik wil nog wat
slapen."
(Wordt vervolgd.)
