dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
„Ik bekende onder dwang"
roept Krestinski uit
Mr. Oud en de
Ds. Niemoeller ten tweeden male
gearresteerd
Rijksbegrooting
De andere beklaagden bekennen
Italië regeert Abessinië
REIST PER WACO
Dc tocht van dc
Indische sportvliegers
1
Het monsterproces te Moskou
DONDERDAG
3 MAART 1938
66e JAARG. No. 8248
Pe predikant houdt zijn onschuld vol
De Koningin wenscht
geen standbeeld
Engeland erkent
Dtt nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTI
Britsch-Japansche spanning
HE LDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uitg.-Mi|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Wat in de vroegere processen nog nooit
jg gebeurd: een der beklaagden, de gewezen
onderministei Krestinski, heeft het „niet
sshuldig" uitgeroepen. Hij riep uit zijn ver
klaringen tijdens het vooronderzoek onder
dwang te hebben afgelegd en hield deze
houding den heelen dag vol, ook toen zijn
medebeklaagde Rijkov zeide, dat Krestinski
joog. Deze antwoordde toen:
Niemand van jullie
waarheid, behalve ik.
spreekt de
Toen de openbare aanklager vroeg, wan-
peer Krestinski dan was begonnen met de
>vaarheid te spreken, zeide deze: „Met den
dag van heden".
Voor het eerstl
Steeds hebben de beklaagden in de mon-
gterprcessen der Sovjetrepublikeinen prmpt
erkend schuldig te zijn aan alles wat hun
werd ten laste gelegd. Hun onbegrijpelijke
houding wekte steeds de verwondering van
ieder, die deze dingen nuchter en objectief
beschouwt.
Buffetten, koffie, gebak
De mise-en-scène voor deze gedenkwaar
dige zitting was als steeds. In de corridor
waren weer buffetten ingericht, waar men
koffie, mineraalwater en gebak kon krij
gen. Er waren in ie zaal vijf- a zeshonderd
menschen aanwezig. De uniformen der le
den van de G.P.Oe beheerschten het beeld.
Enkele buitenlandsche diplomaten waren
aanwezig.
Bekentenissen!
Om twaalf uur precies werden,
bewaakt door tientallen gewapende
Gepoesoldaten, de 21 beklaagden
binnengeleid. Boecharin en vooral
Rykof maakten den indruk van de
diepste verslagenheid. Ook de ande
re beklaagden zagen er murw en
willoos uit. Jagoda is geheel ver
grijsd.
'Als gramofoonplaten die worden afge
draaid, zegden de beklaagden hun lesje op.
Rakonski verklaarde een spion van Japan
te zijn. Rykof vnd zichzelf een misdadi
ger, Jagoda had veel met vergif gewerkt.
Allen verklaarden Trotzkisten, vijanden des
volks geweest te zijn, die den dood hadden
Verdiend. Tot zoover dus had de regisseur
eer van zijn werk. Toen viel de verklaring
van Kretinski.
als een bom
5n de rechtszaal! De beschuldiging tegen
hem was, dat hij in 1931 in opdracht van
Trotzki in contact is getreden met de Duit-
sche spionnagedienst. Zestien jaar lang zou
Wj dus tegen de Sovjets in stilte geageerd
hebben.
Blok van rechts-Trotzkiïsten.
De acte van beschuldiging behelst o.a.:
dat de beklaagden in opdracht van spionna-
gediensten van aan de sowjet-unie vijandi
ge mogendheden een samenzweerdersgroep
hebben georganiseerd onder den naam „blok
van rechts-Trotzkiïsten". Deze groep stelde
fich ten doel, de socialistische maatschappij
in de Sowjet-unie ten val te brengen, het ka
pitalisme en de macht van de bourgeosie te
herstellen en deelen van 't land af te staan
kan genoemde mogendheden.
De leden van het blok, die in de Sowjet-
Une zelf geen steun vonden, stelden al hun
hoop op gewapende hulp van buitenland
sche aanvallers, Vele leidende deelnemers
waren sinds langen tijd agenten van bui
tenlandsche spionnagediensten. Dit geldt
Vooral voor de ziel der samenzwering, den
«volksvijand." Trotzki. De beklaagde Rosen-
goits begon zijn spionnagewerk voor de
Duitsche generale staf in 1923 en voor de
Kngelsche spionnagedienst in 1926. Rakows-
ki was sedert 1924 agent van de F.ngelsche
spionnagedienst. Grinko werd in 1932 spion
van Duitsrhland en Polen.
Rykow, Boecharin en anderen waren hier
in volkomen op de hoogte en bevorderden
deze m~
spionnage. Eenige beklaagden zijn
sge.nt, geweest van de tsaristische geheime
politie (Ochrana).
Kwestie-Gorki.
Phi het onderzoek" werd vastgesteld, dat
"rki. Koeibvsjew en Mensiinski het slacht
j er zijn geworden van gewelddaden, door
ae samenzweerders hedreven. Volgens __.Ta-
goda was het de bedoeling, een verwijde-
ing te veroorzaken tusschen Gorki en
tl'a'in. Qorki bleef Stalin echter trouw.
h»aarorn besloot .Tagoda. Gorki te doen ver
fijnen. Jagoda verzekerde zich de me
ewerking van dr Lewin, den vroegeren
huisarts van rK)rki van prof. Pletnew,
®n Gorki's en zijn eigen secretaris. Boe-
rnarin bevestigde dit alles. Tomski had
h'vn daarover in 1935 gesproken. Rykow
hc^estierte dit eveneens.
Jagoda zou Gorki's secretaris hebben
angeraden. ziin meester kou te laten vat-
T. daar Gorki's longen <Ht niet meer zou-
pu kunnen verdragen. Dr. Lewin bekende
0f)k srhuld. TTij had niet de goede medicii-
rpn voorgeschreven. On hevel van .Tagoda
iad bh samen metd r. Kazakow den G.P.Oe
v°u"zitter Menziinski vermoord.
A dus do arte van beschuldiging.
Krestinski heeft echter de regie in. de
war gegooid.
Een der beklaagden:
BOECHARIN.
In de kwestie Gorki valt de onlogische
beschuldiging op. dat de samenzweerders
de gpiegenheid voorbij lieten gaan, Stalin
te verwonden, maar een longlijder als Gor
ki en een hartpatiënt Menziinski wier da
gen geteld waren, als slachtoffer kozen!
Met dit proces is echter bewezen, dat Stalin
om de meening van het buitenland geen
steek meer geeft, maar slechts ziin eigen
onderdanen aan wil toonen, dat zijn hand
zwaar neerkomt op een ieder die het waagt
zich to~<*n hem in de weer te stellen.
Uit de briefwisseling, welke gevoerd is
naar aanleiding van aanvragen van vereeni-
gingen aan de Koningin, om een standbeeld
van H.M. te mogen oprichten ter gelegen
heid van Haar regeeringsjubileum, moet
volgens de Maasbode worden afgeleid, dat
het H. M. niet aangenaam zou zijn, wanneer
bij Haar leven reeds standbeelden voor
Haar zouden tot stand komen.
DE OVERTREDING VAN
DS. NIEMOELLER.
De tekst van de kanselparagraat,
waartegen Ds. Niemoeller zich. ver
grepen zou hebben, luidt als volgt:
„Een geestelijke of ander bedie
naar des Woords, die in uitoefening
of naar aanleiding van de uitoefe
ning van zijn beroep in het open
baar voor een menschenmenigte, in
een kerk of op een andere voor re
ligieuze bijeenkomsten bestemde
plaats voor verscheidene toehoor
ders aangelegenheden van den staat
op een den openbare vrede in ge
vaar brengende wijze tot onderwerp
maakt van een proclamatie of be
spreking, wordt bestraft met gevan
genis- of vestingstraf tot ten hoogste
twee jaren."
ZEVEN MAANDEN VESTINGSTRAF
EN HOOGE GELDBOETE GE-
EISCHT.
Na het verlaten van het gerechts
gebouw te Berlijn, werd Ds. Niemoel
ler gisteren door de Gestapo opnieuw
gearresteerd en naar het hoofdbureau
van politie gebracht. Men veronder
stelt, dat deze maatregel werd geno
men om te voorkomen, dat te Dahl-
hem, waar men met spanning wacht
te op den terugkeer van den predi
kant, een betooging zou worden ge
houden.
Honderden personen stonden bij den uit
gang van het gerechtsgebouw op den vrij ge
laten predikant te wachten en waren getuige
van deze opzienbarende tweede arrestatie.
Hei vonnis.
Ds. Niemoeller werd door het Bij
zondere Gerechtshof, wegens voortge
zet vergrijp jegens paragraaph 130
a., artikel 1 van het wetboek van
strafrecht veroordeeld tot zeven
maanden vestingstraf. Voorts werd
hij wegens vergrijp tegen de verorde
ning van 28 Februari 1933, een veror
dening tot bescherming van den
Oud-minister spreekt voor
studenten.
de
Het studentencorps aan de vrije universi
teit te Amsterdam heeft een zg. politieken
dag" gehouden, bij welke gelegenheid Mr..
P. J. Oud, oud-mnister van financiën en
lid van de Tweede Kamer een inleiding
heeft gehouden over:
„De Rijksbegrooting in haar politieke en
juridische beteekenis".
De Staten-generaal, aldus mr. Oud, behoo-
ren de koorden van de beurs in handen te
houden. Spr. ging de oorsprong en ontwik
keling van het budgetrecht na. Er mag geen
belasting worden geheven zonder wet, dus
OUD-MINISTER P, J, OUD.
goedkeuring der Sta ten-Generaal is noodig.
De begrooting wordt gesplitst in de be
grooting van uitgaven en middelenwet. Bij
de eerste vraagt de regeering machtiging
voor het doen van een maximaal bedrag
aan uitgaven. In de middelenwet komt dc
opsomming der heffingen voor, waaruit de
regeering de baten hoopt te krijgen.
De begrooting van uitgaven bestaat uit
twee titels: de gewone en de buitengewo
ne dienst. De vraag of een post op „gewoon"
of op „buitengewoon" zal worden gebracht,
behoort tot de uitsluitende bevoegdheid van
den minister van financiën.
Is het geld eenmaal toegestaan, dan be
slist de minister van financiën over het on
derbrengen op „gewoon" of „buitengewoon"
Bij het belasten van „buitengewoon"
den kapitaaldienst moet hij de toekomst
in het oog houden, om zijn opvolger niet
voor groote lasten te plaatsen.
De grondwet verbiedt niet, dat een lid der
Kamer een suppletoire begrooting indient.
Spr. achtte het echter in strijd met de goede
verhouding tusschen regeering en parlement
Het recht van amendemen kan in verschil
lend licht worden bezien. Verwerpt de Ka
mer een post, dan blijft zij op haar terrein.
Onderscheid in de juridische en politieke
waarde komt niet alleen bij verlaging, doch
ook bij verhooging van een post tot uiting.
Bij verhooging wordt bevoegdheid tot
uitgeven, geen verplichting tot uitgeven,
verleend.
Juridisch loopt de regeering vrij,
maar politiek niet. indien zij de uit
spraak van de Kamer naast zich
neerlegt.
Wanneer een regeering geld uit
geeft, dat niet op de begrooting staat
dan komt men op het terrein van de
ministerieele verantwoordelijkheid.
Aanvankelijke wilde men deze verant
woordelijkheid drieledig: strafrechterlijk po
litiek en financieel. Tot neerlegging van
deze gedachte in de grondwet is het nim
mer gekomen. De verantwoordelijkheid is in
de practijk uitsluitend politiek.
Spr. besloot met te zeggen, dat wij het
Nederlandsche staatsrecht in eere moeten
handen. De verschillende verantwordelijk
heden moeten wii goed uit elkaar houden.
Een geanimeer debat volgde op deze in
leiding.
De minister-president, dr. H. Colijn, had
bericht gezonden dat hij was verhinderd de
vergadering bij te wonen.
DS. NIEMOELLER,
staat, veroordeeld tot een geldboete
van 500 R.M. en wegens een verder,
gelijk vergrijp tot een geldboete van
1500 R.M.
De vestingstraf en de 500 R.M. geld
boete worden geacht door het voor
arrest te zijn voldaan. In plaats van
de boete van 1500 R.M. komt, ingeval
van nietbetaling een gevangenisstraf
van drie maanden.
Bovendien werd beklaagde ver
oordeeld in de kosten van het pro
ces.
Protestantsche elementen nader
tot de overheid?
Men beschouwt het tegen Niemöller uit
gesproken vonnis als vrij verzoenend. Het
zal, naar de opvatting te Berlijn de protes
tantsche elementen nader tot de overheid
brengen. De strijd tegen het „politieke ka
tholicisme" zal echter zonder respijt voort
gezet worden.
Negus bezoekt Lord Halifax.
Tijdens het proces, dat de Negus een
Britsche maatschappij heeft aangedaan, ten
einde een regeling te krijgen van de beta
ling der gelden, welke de maatschappij hem
schuldig is, in verband met een overeen
komst over een draadlooze verbinding tus
schen Engeland en Ethiopië, verklaarde een
der advocaten, dat hij het ministerie van
buitenlandsche zaken heeft gevraagd uiteen
te zetten of de Britsche regeering erkende,
dat de Italiaansche regeering „De Facto" de
regeering van Ethiopië was en of zii erken
de, dat Italië in werkelijkheid geheel Ethio
pië beheerschte.
De advocaat verklaarde verder dat het
Foreign Office hierop heeft geantwoord dat:
De Britsche regeering de Italiaan
sche regeering erkende als regeering
„de facto" over dat deel van
Ethiopië, dat zij bezet houdt. Aan
gezien on het ongenblik Italië prac-
tisch geheel Ethiopië beheerscht,
erkende de Rritsrhe regeering. dat
Italië „de facto" de regeering uit
oefent in Ethiopië.
De som. welk'e de negus eischt bedraagt
10.613 pond sterling. De Britsche maatschap
pij heeft erkend deze som schuldig te zijn.
doch zij deed opmerken, dat ook de Itali
aansche regeering er aanspraak op maakt
en zij is niet voornemens aan twee perso
nen het bedrag uit te betalen.
De rechter heeft nog geen beslissing ge
nomen.
De Negus bezoekt het Foreign
Office.
Gisteravond heeft de Negus een bezoek ge
bracht aan het Foreign Office, waar hij
ontvangen door Lord Halifax.
door geheel West-Friesland naar Den Hel
der. Wieringermeer en Amsterdam.
VLUG. VEILIG GOEDKOOP.
Verwarmde wagens.
Verwachting: Matige, in het N
tiidelijk nog krachtige, meest
W. wind. betrokken tot zw
of half bewolkt, weinig of
geen regen, weing verande
ring in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
Luchthavenautoriteiten in den
vreemde vol argwaan. Mist
en wind getrotseerd.
Om tien minuten over half twee
kwamen de Indische sportvliegers,
wier vlucht van Batavia naar Ne
derland in het kleine, ranke „Hor-
neth-Moth" sportvliegtuig met zoo
veel belangstelling gevolgd werd,
gisteren op Schiphol aan.
Zondag 20 Februari zijn zij van Batavia
naar Nederland vertrokken en gistermid
dag op den elfden dag na hun vertrek
uit Batavia zetten zij voor de eerste
maal voet op Hollandschen bodem.
Een luid gejuich steeg van het terein op,
toen de heeren Rous en Souman, uit de
met bloemen volgeladen cabine stegen.
Luchtvaartautoriteiten, familie en sport-
collega's bereidden de vliegers een hartelijk
welkom.
Het verloop van de vlucht.
Wij hebben even gelegenheid gehad den.
heer Rous enkele bijzonderheden omtrent
zijn vlucht te vragen.
De vlieger vertelde, dat de weersom
standigheden over het algemeen erg slecht
waren geweest. Reeds den eersten dag
toen van Batavia via Singapore naar Alor-
star werd gevlogen was het weer verre
van gunstig.
Den tweeden dag werd Rangoon bereikt,
waarna den derden dag tot Gava werd ge
vlogen. Tiidens deze laatste étappe zoo
vertelde de heer Rous moest ik voor de
eerste maal sinds Ik vlieg geheel op de
instrumenten afgaan. Dat was hoven de
Golf van Chittagon, waar een dichte mist
elk uitzicht belemmerde.
Maar we kwamen er gelukkig goed door
heen. In Gava (Britsch Indië) begon de
groote ellende met de papieren. Deze heb
ben op bijna alle vliegvelden groote moei
lijkheden veroorzaakt. Opvallend was het
daarbij hoe argwanend men was Soms moest
vele uren worden gewacht, voordat men
deze wilde afteekenen.
Tusschenlanding in de woestijn.
Den zesden dag zoo vertelde de heer
Rous verder was het weer bijzonder slecht.
We hadden te kampen met een tegenwind
van 85 K.M. en waren hierdoor gedwongen
om in het midden van de woestijn bij het
pompstation H. 5 een tusschenlanding te
maken.
Den zevenden dag bereikten wij Alexan-
drië. vlogen den volgenden dag over Libye,
in Hamsit en overnachtten tenslotte in Beng
kasi. Gedurende deze heele étappe hadden
de vliegers behalve de woestijn, niets anders
dan forten en soldaten gezien.
Zoowel in Hamsit als Bengkasi wa
ren de autoriteiten zeer argwanend
geweest en het had den vliegers de
grootste moeite gekost om de haven
autoriteiten ervan te overtuigen, dat
zij maar gewone sportvliegers wa
ren en dat van spionnage of andere
bijzondere voornemens hoegenaamd
geen sprake was.
Via Sardinië, Corsica en Cannes waren de
vliegers den tienden dag Dinsdag in
Dyon geland om Woensdagochtend in bijnn
4 uur de laatste étappe naar Holland rn
daarmede de geheele vlucht te volbrengen.
De Britsch—Japansche betrekkingen te
Sjanghai zijn weer gespannen tengevolge
van het neerschieten van een Chineesch bur
ger op onder Britsche bewaking staand ter-
rein door een Japanschen soldaat,
Volgens een officieele Japansche lezing had
de Chinees koperdraad gestolen op Japansrb
gebied en weigerde hij gevolg te geven aa i
de sommatie van een .Tapansch schildwacht
om te blijven staan. Tokio meldt, dat stren
ge maatregelen tegen spionnage zullen wor
den genomen. Japansche bladen kanten zie i
vooral tegen buitenlandsche toeristen, die
ongeveer allemaal spionnen zouden zijn. De
Amerikaansche garnizoenstroepen zijn voor
het grootste gedeelte uit Tientsin vertrokken.
