Franco staat aan de kust
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Japanners melden
successen
De doop van
Prinses Beatrix
Welk Paaschweer?
Schip in tweeën
geslagen
LL/eerbericht
Blum was duur
Vakvereeniqingen achter
Daladier
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
ZATERDAG
Verbinding Barcelona-Valencia afgesneden
De spil Rome—Berlijn
niet verzwakt
UIT ONZE OOST
Aardbeving zette klokken stil
De nieuwe fascistische
partij
Succes voor Ned. kweekers
Dit nummer bevat 16 pagina's
DE BILT SEINT:
Nieuwe onderzeeboot
voor onze Marine
Hongaarsche Jodenwetten
Reisf per WACO Aufobusdiensfen
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-Mjj. Holland» Noorderkwartier N.V. te Den Helder
16 APRIL 1938
66e JAARG. No. 8286
De troepen van generaal Aranda
zijn Vinaroz, dat ten zuiden van Tor-
tosa aan de kust der Middellandsche
Zee ligt, binnengetrokken, waardoor
de verbinding Barcelona en Valencia
is verbroken.
De spoorweg- en telegraafverbin
dingen op den weg tusschen Barce
lona en Valencia zijn afgesneden
door rechtsche strijdkrachten.
Tevoren hadden de Franco-troepen Lacenia
San Raphael en San Jorje bezet. De weg
ValenciaVinarozBarcelona werd toen
bestreken door het geschutvuur der recht
sche troepen.
Ook zijn de plaatsen Benlcarlo, Alcanar en
Ulldecona ingenomen.
Het front langs de kust is 30 K.M. breed.
Ook elders succes voor Franco.
Behalve van het bereiken van de kust
der Middellandsche Zee maakt het com
muniqué van het rechtsche hoofdkwartier
melding van de bezetting van belangrijke
posities in den sector Forcall. In den sector
Noguera, Pallasera en Ribagorzana zijn ver
scheidene dorpen bezet. In den sector Bala-
guer zijn des nachts twee aanvallen krach
tig afgeslagen.
Regeering over den toestand.
De permanente Cortesvertegenwoordi-
ging die gistermorgen in vergadering bijeen
gekomen is. heeft met algemeene stemmen
goedkeuring gehecht aan de uiteenzettin
gen van den minister-president, Negrin, over
den militairen toestand, den binnenland-
schen en internationalen toestand en de re
denen, die de laatste crisis hebben doen
ontstaan. Ook heeft Negrin tegenover de
parlementsleden uiteenzettingen gegeven, in
groote lijnen, over het oorlogsplan der regee
ring. De permanente vertegenwoordiging
hechtte eveneens goedkeuring aan verlen
ging van den staat van alarm en wees vier
afgevaardigden aan om het Spaansche par
lement te vertegenwoordigen in het congres
der interparlementaire unie te Nice.
Tsjang Kai Sjek tóch gewond?
Minister-President Konoje zal
niet aftreden.
Uit Tokio meldt Reuter, dat de Japans'che
troepen, die in het Zuidoosten van Sjansi
opereeren, acht divisies Chineesche troepen,
waaronder communistische en geregelde
troepen, vernietigd hebben en een aantal
steden ingenomen, o.m. Woesian.g, Yoeshi
Tsinjoean, Siangjoean.
De woordvoerder van het depar
tement van buitenlandsche zaken
verklaart, dat naar de pers uit „be
trekkelijk betrouwbare" bron verno
men heeft, Tsjang Kai Sjek tijdens
het bombardement van Tsjangsja
op 10 April j.1. door Japansche ma
rinevliegtuigen, aan beide beenen
gewond is geraakt. De zwager van
den opperbevelhebber, de minister
van financiën, T. V. Soeng, zou
verwondingen hebben bekomen in
<ien maagstreek en aan den rech
terarm.
200.000 Chineezen tegen
Japanners.
50.000
In grooten getale zijn Japansche verster
kingen van den spoorweg Peiping Hankau,
uit Tsjingtau, Jehol en Noord-Honan, naar
Sjantoeng gezonden om den Chineeschen op-
marsch bij Ji Hsien tegen te houden. Vol
gens de Japansche militairen zijn zij er in
geslaagd den Chineezen den pas af te snij
den en hun zware verliezen toe te brengen,
aldus U. P., uit Shanghai.
In Shanghai is men van oordeel dat op
het oogenblik in Sjantoeng een zeer belang
rijke fase van den oorlog zich afspeelt over
het 60 mijl breede front van Hang Tsjwang
tot Lin Ji. Ongeveer 200.000 man Chineezen
staan daar tegenover 50.000 Japanners.
De Japanners zeggen, dat het 52ste leger
corps van Soen Lin Tsioeng hij Ji Hsien een
zware nederlaag geleden heeft. Zij peven
echter toe, dat de Chineezen hardnekkig te
genstand bieden.
Een Chineesch communiqué verklaart, dat
de Chineezen gebruik hebben gemaakt van
bet terugtrekken der Japanners en de Gele
Rivier weer overgestoken zijn, waarna zij
ten inval in Znid-Sjansi gedaan hebben.
Bij Ping Loe, 60 mijl ten Oosten van
Toeng Kwan, zou een woedend gevecht in
vollen gang zijn. Reeds dreigen de Chi
neezen de Japanners te dwingen tot terug
trekken van de Gele Rivier in Zuidwest-
Sjansi, daar zij den spoorweg van Anji af
snijden. waardoor de Japanners bij Toeng
Kwan geïsoleerd worden.
De positie van prins Konoje.
De minister van justitie, Sjiono, heeft van
middag een bezoek gebracht aan den eer
sten minister, Konoje, waarna hij tegen
over vertegenwoordigers van de pers ver
klaarde, dat Konoje niet het geringste
voornemen heeft tot aftreden, ondanks de
andersluidende geruchten.
De premier overweegt ernstig maatrege
len, om zijn kabinet te versterken. Hij is
vastbesloten, alles in het werk te stellen,
om den toestand te stabiliseeren en over
weegt een ministerie voor publieke welvaart
in te stejlen als eersten stap naar verster
king van zijn kabinet.
De Britschïtaliaansche toena
dering geen invloed.
Alle bladen juichen de Britsch—ïtaliaan
sche overeenkomst toe en leggen er den na
druk op, dat men tot samenwerking tusschen
Rome en Londen teruggekeerd is.
Intusschen acht de „Giornale d'Italia' het
wenschelijk er op te wijzen, dat het accoord
geen vijandelijke bedoeling tegenover eenige
andere mogendheid kan hebben en geen wij
ziging van de ïtaliaansche politiek kan be-
teekenen. De ïtaliaansche politiek blijft de
lijn, vastgesteld door de spil RomeBerlijn,
volgen. Die spil is in het geheel niet ver
zwakt.
In den vorigen nacht is, naar de N.R.Crt.
meldt, tegen 00.30 uur te Ambon een aard
beving gevoeld. Deze aardbeving was zoo
duidelijk te voelen, dat menigeen wakker
geschrokken is, terwijl de klokken bleven
stilstaan. De duur van de beving was een
minuut. Rirlitinfir vermoedelijk Oost-Weef.
Groote kinderaubade.
Naar de Msb. verneemt, zal op Donderdag
12 Mei, den dag waarop Prinses Beatrix zal
worden gedoopt, aan het Prinselijk Gezin
een groote kinderzanghulde gebracht wor
den vóór het Paleis aan het Noordeinde.
Aan deze zanghulde zullen de hoogste
klassen van alle lagere scholen in Den Haag
deelnemen, in totaal ruim 9000 inderen.
Vóór- en achterschip van 't Griek-
sche s.s. „Mount Kyllene" dre
ven gescheiden rond. Vier
man verdronken. Velen ge
red.
Een ontzettend avontuur hebben
de elf mannen van het Grieksche
s.s. „Mount Kyllene", die gister
avond aan boord van het Engelsche
tankschip „Inverlee" te Amsterdam
zijn aangekomen, achter den rug:
midden op den Atlantischen Oceaan
is hun schip in tweeën gebroken en
vergaan, met de uiterste moeite
zijn na uren en uren van doods
angst de leden der bemanning op
vier na gered.
In een der officierskamers vinden wij,
aldus het Hb., een groep Grieken somber en
donker bijeen onder leiding van den eer
sten officier John Patteras. Er is gelukkig
ook een tolk en wij vinden de heeren gaar
ne bereid ons van hun avonturen deelge
noot te maken.
Zaterdag den 9en April bevonden we
ons op den Atlantischen Oceaan: 44 gr. 6'
N.B. en 27 gr. 4' W.L. was des morgens te
6.30 ons bestek.
Er stond een vliegende storm en het was
bar koud. Het schip begon hevig te „rijden"
het kreeg ontzettende stooten en vier of
vijf maal knikte het.
De romp kon de spanningen niet
verdragen en ter hoogte van de
stookplaats knapte hij af; het schip
brak in tweeën. Van een ontplof
fing is ons niets bekend, we weten
alleen, dat het schip door den storm,
door de zware zeeën, in tweeën
werd geslagen!
Lijk bleef op het wrak achter.
Vier man zijn omgekomen: twee matro
zen, een tremmer en de marconist.
De tremmer werd op de stookplaats door
de ramp overvallen en verdronk jammerlijk.
Eén matroos sprong van schrik over boord
en verdronk, zonder dat we iets konden on
dernemen. En een andere matroos geraakte
tusschen het wrak en een der sloepen be
klemd en kreeg zulke zware verwondingen,
dat hij na twee uur overleed. Men heeft het
stoffelijk overschot op het wrak moeten ach
terlaten.
Inmiddels had de marconist noodseinen
uitgezonden.
In twee stukken dreef het schip
rond.
De „Mount Kyllene" dreef weldra in twee
stukken rond: het voorschip met 17 man
aan boord en het achterschip met 14 man
E)e stukken dreven uiteen. Eerst was de af
stand ongeveer één mijl. den volgenden dag
reeds meer dan twee mijlen.
Eén en een kwart dag zijn de beide
schee pshelften drijvende gebleven. Zater
dagavond heeft een Noorsch schip, de „Kaia
Knudsen" vijftien van de zeventien man
van het voorschip weten af te halen, o.a.
ook de kapitein.
Den volgenden ochtend wist een Engelsch-
man. de „Atherfoam", nog van de restee-
rende twee één te redden.. Ook de marco
nist sprong te water, om gered te worden...
helaas... Constantijn Papatheodorus sprong,
maar kwam niet meer boven.
Een held was heengegaan...
Van het 2 mijlen afgedreven achterschip
werden elf van de veertien man door het
nu te Amsterdam aangekomen motorschip
„Moerlee" gered en de drie anderen door
de „Atherfoam".
Per autobus zijn de Grieksche schipbreu
kelingen gisteravond om tien uur naar Rot
terdam overgebracht om daar voor hun con
sul te worden geleid. De consul zal voor
hun terugreis naar het vaderland zorg
dragen.
Br. Deterding niet van de partij.
Medcdeelingen verschenen over de oprich
ting eener nieuwe fascistische partij door de
heeren Mr. Duys, Ds. van Duyl en Dr. Dvt
Ook de naam van Dr. Deterding is in ver
band met dien van Dr. Dvt door enkele
bladen genoemd. Men verzoekt ons mede te
deelen. dat er tusschen Dr. Deterding en
Dr. Dvt geene betrekkingen meer bestaan
en dat Dr. Deterding zich steeds krachtig
tegen alle pogingen om nieuwe partijen te
vormen, heeft verzet.
Nog geen warm voorjaarsweer.
Overigens gunstige vooruitzich
ten.
De weerkundige medewerker van het
Hdbld. waagt zich aan een weervoorspelling
voor de beide Paaschdagen en merkt daar
bij op dat nu al 20 dagen lang een Noorder-
wind waait. Dit is in het voorjaar een ge
woon verschijnsel en wordt als volgt ver
klaard: Na den winter blijft de Oceaan lan
ger koud dan het vasteland. Daardoor wordt
de luchtdruk op den Oceaan relatief hoog en
dat beteekent voor ons aan de kust van Eu
ropa Noordelijke wind. Waarschijnlijk is de
tegenstelling dit jaar door de hooge tempe
raturen in Maart nog sterker geworden Doch
met al dien Noorderwind komen wij er de
zen keer nog goed af. Ongetwijfeld is de te
genstelling met Maart groot, maar slechts
een enkelen dag was het werkelijk koude
lucht, die ons land bereikte, meestal hebben
wij te doen met luchtaanvoer die op den
Oceaan uit het Zuiden kwam en vervolgens
langs den Noordrand van den hoogen druk
naar het O. omhoog, om daarna weer in
onze richting naar het Z. te trekken. Dit is
een heel wat gunstiger situatie dan wanneer
zooals in vele voorjaren de hooge druk
zich telkens weer tot de Poolstreken uit
breidt, waardoor dan de echte polaire lucht
zich over Europa uitstort met sneeuw- en
hagelbuien en vorstnachten als attributen.
De komende dagen.
De hier geschetste situatie zal zich
waarschijnlijk nog wél even hand
haven. Dit beteekent voor de eerst
komende dagen: geen regen van
beteekenis ten hoogste kleine
beetjes, zooals Donderdag; geen be
langrijke stijging van temperatuur,
doch evenmin kans op verdere af
koeling. Wij zullen in hooge mate
afhankelijk zijn van de nukken van
de bewolking, waarvan moeilijk iets
vooruit is te zeggen: een betrekke
lijk korte opklaring midden overdag
kan het weer belangrijk aangena
mer maken, en eenzelfde opklaring
's avonds beteekent voor het publiek
weinig. De neiging van de lucht-
drukverdeeling om ons betrekkelijk
rustig weer te geven doet in dit jaar
getijde de kans op zonneschijn wel
toenmen. De eindconclusie is dus,
dat er nog wel geen uitbundig voor
jaarsweer venvacht kan worden,
doeh dat het in liet algemeen zal
meevallen.
Onderscheiden op Gentsche ten
toonstelling.
Op de Internationale Bloemententoonstel
ling te Gent, hebben»de Nederlandsche bloe-
menkweekers belangrijke resultaten bereikt.
De inzendingen der Nederlanders besloegen
een groot gedeelte van het expositieterrein
en trokken algemeene aandacht.
De Bond van Bloemenveilingen legde be
slag op de gouden medaille en de Coup de
Banque Belgique Generale.
Het bestuur van den Bond werd aan den
Koning voorgesteld.
De geheele Nederlandsche inzending is be
kroond met een bijzonderen prijs, den grooten
beker van Ger'.
IN VERSNELD TEMPO NAAR OP
LOSSING DER ARBEIDSCONFLICTEN.
De Franscbe vakvereenigingen hebben op
duidelijke wijze blijk gegeven de pogingen
van de regeering-Daladier, een einde aan
de stakingen te maken, te steunen.
Gisteravond hebben de vakver
eenigingen der metaalarbeiders or
der gegeven de bezette fabrieken te
ontruimen.
Aangeeien de gewone arbiters geen ac
coord tot stand konden brengen, was de
directeur-generaal van Openbare Werken te
Parijs tot hoogste arbiter benoemd. Deze kon
den minister van arbeid meedeelden, dat
de metaalarbeiders de gedane voorstellen
hadden aanvaard.
Gisteravond waren reeds een dertigtal me-
faalfabrieken om Parijs ontruimd. Heden
zullen de ontruimingen in versneld tempo
worden voortgezet.
Geen repressaillemaatregelen.
Er zullen geen sancties worden toegepast
naar aanleiding van de staking en de loo-
nen, welke op het oogenblik van het uitbre
ken van de staking verschuldigd waren,
zullen worden uitbetaald zoo spoedig moge
lijk na bet ontruimen van de fabrieken door
de stakers. Er is een nationale collectieve
overeenkomst geteekend. waarin de arbeids
voorwaarden en loonen van employés en ar
beiders in de luchtvaartfabrieken, genatio
naliseerde en niet-genationaliseerde, wor
den geregeld.
Verwachting: Matige, meest N.
wind, aanvankelijk betrok
ken, later opklarend, weinig
of geen regen, iets kouder
des nachts, overdag iets zach
ter.
Verdere vooruitzichten: Nog wei
nig verandering.
Het departement van Defensie heeft aan
de scheepswerf Wilton-Fyenoord opdracht
gegeven tot het bouwen van een onderzee
boot, waarvan de aflevering in 1940 zal ge
schieden.
De belastingopbrengst dekte
slechts voor de helft de 200 mil-
liard uitgaven.
In het tijdvak 19361938 heeft Frankrijk
vier volksfrontregeeringen gekend, een tijd
vak afgesloten door den val van de tweede
regeering-Blum nu enkele dagen geleden. In
dit tijdperk is te constateeren dat.de Staat in
ronde getallen frs. 200 milliard heeft moe
ten uitgeven; frs. 100 milliard hiervan wer
den door de belastingen gefourneerd, frs.
50 milliard door uitgifte van leeningen en
frs. 40 milliard door overschot van de
emissiebank. Het overschot, een tiental
milliarden francs, is onbetaald gebleven,
vertegenwoordigt derhalve het bedrag, dat
de Staat aan zijn leveranciers schuldig is.
50 pet. dekking door belasting
opbrengst
De belastingontvangsten hebben dus ter
nauwernood de helft der betalingen ge
dekt. Verder is op te merken (rekening hou
dend met aflossingen en consolidaties), dat
aan de geldmarkt en den belegger zeer be
langrijke bedragen, rond frs. 50 milliard,
gevraagd moesten worden. Dat deze sommen
niet nog hooger geweest zijn ligt daaraan,
dat klaarblijkelijk de krachten van geld
markt en spaarder niet verder strekten.
Verder valt het oog op de enorme afmetin
gen van het beroep, dat men op d^bankbil-
jetten-pers heeft moeten doen, waarbij dan
ten slotte nog op te merken is, dat zelfs
na alle bronnen van inkomsten waarover
een Staat beschikt aangeboord te hebben,
de verplichtingen nog niet ten volle nage
komen zijn.
Leon Blum heeft, aldus het Hsb. meerma
len aangetoond, dat de Staat naast zijn be
grotingsontvangsten, zich dit jaar iedere
week ongeveer één milliard francs aan bui
tengewone ontvangsten moest verschaffen.
Inderdaad is het vraagstuk van de naaste
toekomst hiermede op sobere doch juiste
wijze geponeerd. Men zal spoedig vernemen,
hoe de nieuwe regeering zich de oplossing
ervan voorstelt.
Het volk geloofde niet alles
Overigens heeft de overgroote meerderheid
van het Fransche publiek geen oogenblik
geloofd, dat het door de regeering Blum uit
gewerkte financieele programma ooit toege
past zou worden. Weliswaar durfde het er
niet op rekenen, dat de Kamer dit overwe
gend socialistische plan zou verwerpen,
maar het was ervan overtuigd, dat de Se
naat revolutionnaire maatregelen als voor
gesteld waren, wetsontwerpen die den eco-
nomischen, socialen en politieken grondslag
van het land hadden kunnen aantasten,
nooit zou voteeren.
Niet zoo streng als de Duitsche
wetten.
De Hongaarsche pers publiceert een toe
lichting op de jodenwetten en officieele sta
tistieken over het joodsche percentage in het
economische en cultureele leven.. Daarin
wordt gezegd, dat de joden, die slechts vijf
procent der bevolking vormen, zeer belang
rijke functies in handel, bankbedrijf, nijver
heid en cultureel leven innemen, doch van
geen beteekenis zijn voor landbouw, ambte
narenstand en leger. De joden zijn er niet in
geslaasrd, zich moreel met de Hongaren te
assimileeren.
De Jodenwetten zijn, aldus wordt gezegd,
minder streng dan de wetten van Neuren
berg en ook de uitvoering zal lang niet de
felheid der Duitsche maatregelen bereiken.
VERENIGINGEN EN CLUBS
laat U vervoeren met moderne WACO Toe-
ringcars.
Vlug Veilig. Billijk.