PARIJS!
Kan Mexico den vreemdeling
missen
Interview met den
K.LM.-directeur
Wat zal Mexico's
toekomst zijn
Het tweeploegenstelsel
bij de „Arnaud"
Onnoozele lieden
bedrogen
Vee gesmokkeld
Eerst de spaarduitjes infeeren
Lage waterstand op het
IJsselmeer
Inbraak in Londensch
station
Luisteren naar Sovjet-
uitzendingen strafbaar
Ver» Staten moeten
gereed zijn!
De Mexicaan, door de eeuwen
slachtoffer van hardvochtige heer-
schers, meent als de leuze „Mexi
co voor de Mexicanen" werkelijk
heid is geworden, het spel gewon
nen te hebben
HET GEJUICH OM DEN PRESI
DENT, DIE DE MOGENDHEDEN
TARTTE, KLINKT NIET MEER
ZOO LUIDRUCHTIG!
Jaren geleden ontnamen de Spanjaarden
den Indiaansclien peon zijn grond. Zij
dwongen hem te werken in de mijnen, hij
leed honger In den loop der eeuwen
heeft hij geleerd honger te hebben. Telkens
was het noodig den buikriem nauwer aan
te halen. Toen Mexico onafhankelijk werd,
lieten de hacienderos hem werken als lijf
eigene. Toen de dictator Porfirio Diaz van
1877 tot 1911 met ijzeren hand regeerde,
was zijnl ot erbarmelijk.
Na Diaz kwam Madero, na Madero kwam
C.aranza, na Caranza kwam Calles en na
Calles kwam Cardénas
Langzamerhand zijn de presi
denten tot de conclusie gekomen,
dat wilden zij een Mexico vormen
onafhankelijk van het buitenland,
zij zich aan het hoofd hadden te
stellen van de bezitlooze massa van
ontevredenen
Een nieuwe macht
is gevormd, die, eenmaal geconsolideerd, 'de
ontwikkeling steeds verder stuwt, maar
ook gestuwd wordt!
„La tierra es para quien la trabaja"
de grond is voor dengene, die hem. be
werkt is de leuze geworden, die, een
maal in de practijk gebracht, de ontwikke
ling van Mexico steeds verder naar links
heeft gestuwd, zoodat men tegenwoordig
spreekt van socialisme.
Mexico para los Mexicanos,
Mexico voor de Mexicanen, is een twee
de parool, en toen Mexico groote schulden
kreeg te betalen, als schadevergoeding aan
vreemdelingen voor onteigende olievelden,
stond het Mexicaansche volk achter zijn
regeering
Duizenden hebben in de straten van
Mexico-City voor hun president gedemon
streerd; duizenden, arbeiders van de pe-
troleumvelden, kantoor- en winkelbedien
den, sombere Indiaansche peones, hebben
gezongen, gejuicht, hoog de wuivende ba
nieren en spandoeken met national en re-
volutionnaire leuzen boven zich uit gedra
gen; de vrouwen hebben hun juweelen,
ringen en andere sieraden, ja zelfs potten
en pannen, kippen en kuikens aan het
vaderland „geofferd", als bijdragen voor de
regeering, zegt het Handelsblad.
Mexico is trotsch, Mexico juicht, maar...
Mexico is ook bevreesd, want
wat zal de toekomst brengen?
Mexico is een rijk land. Het goud en zil
ver in de bergen is grootendeels noa- niet
opgedolven; de vlakten zijn vruchtbaar en
kunnen overvloedigen oogst leveren; langs
de kust liggen uitgestrekte petroleumvel-
den, gedeeltelijk nog onontgonnen, maar
de r':kdom vloeide naar overzee en het
was geen wonder dat de ontwikkelde
Mexicanen zich daartegen verzetten. Waar
om de winsten niet in het vaderland ge
ïnvesteerd? De gematigden bepleitten sa
menwerking met het buitenlandsche kapi
taal, de radicalen eischten nationaliseering
der bedrijven.
Wij weten (hans, welke sirooming het
pleit heeft gewonnen. Onder den druk van
links heeft Cardenas toegegeven. De petro-
leummaatschappijen zijn onteigend, suiker-
spoorweg- en andere belangen worden ge
nationaliseerd.
Wij weten ook, hoe het buitenland hierop
heeft gereageerd. De zilveraankoopen zijn
stopgezet. De productie der petroleumvel-
den is sterk gedaald, de uitvoer wordt be
moeilijkt. Langzaam dringt het tot Mexi-
co's bevolking door, dat nu de belastingen
der buitenlandsche maatschappijen niet
meer in de schatkist vloeien, de nationale
opbouw wordt bedreigd.
Het gejuich voor „el presidente",
die het gewaagd heeft de groote
mogendheden te weerstaan, is niet
zoo luidruchtig.
De vreemdeling wordt gehaat; men be
schuldigt hem van de zwaarste misdaen,
doch blijkt thans niet, dat Mexico het zon
der dezen vreemdeling niet kan stellen?
Nog gaat het leven zijn ge
wonen gang
in de hoofdstad. De zakenman doet zijn
zaken, de winkelier verkoopt, doch er
hangt spanning in de lucht. De toekomst
is onzeker geworden; de prijzen zijn geste
gen door de snel verslechterende economi
sche situatie, door de hoogc, beschermende
tariefmuren, door de daling van de peso.
Uit den staat San Luis Potosi komen ver
ontrustende berichten over den opstand
van Cedillo. De winkelier verkoopt, doch
zijn omzet wordt steeds kleiner.
Op de petroleumvelden langs de kust,
van Texas tot Tehuantepec, wordt bijna
niet gewerkt. Maar moet de olie heen?
Waar zijn de technische leiders?
De arbeiders hebben steeds hooger loon
geèischt: zij verdienden reeds meer dan
waar elders in Mexico. Thans eischt de re
geering offers. De extra pesos, die de bui
tenlandsche maatschappijen moesten op
brengen, komen niet meer in de loonzakjes
Nu de bedrijven zijn onteigend, is er van
loonsverhoogingen geen sprake meer.
In het katoen-district van La Lagua wer
ken dertigduizend arbeiders: vaste, behoor
lijke loonen, onder toezicht van den staat
De vakvereeniging heeft thans aangekon
digd, dat voor 15.000 man geen geld meer is.
Ver van de bestofte wegen liggen de pro
ducten van het zesjaarplan, de nieuwe
enorme krachtstations en irrigatiewerken
voor de bevloeiing van de veldenhalf
afgewerkte. De betonmolens staan stil, de
spaden zijn achteloos in den grond gezet en
voor hun hutten zitten de arbeiders, die nietf
begrijpen, waarom zij plotseling zijn ont
slagen.
En Cardenas? De president handelt; hi.
verbreekt de betrekkingen met Engeland
México para los Mexicanos!" Nog staat het
volk achter hem, doch de toekomst is onze
ker.
DE VLIEGVELD-KWESTIE
„EéN VLIEGVELD IS VOOR ONS
LAND MEER DAN GENOEG."
De meeningen over de regeerings-
iplannen tot het stichten van eeni
centraal vliegveld loopen wel zeer
Sterk uiteen.
Het scherpst tegenover elkaar staan
wel de weth. van Amsterdam, on
der wien Schiphol ressorteert, mr.
G. C. .1. D. Kropman en de direc
teur van de K.L.M. de heer A.
Plesman. Beide heeren hebben wij
naar hun meening gevraagd.
„Het is een plan, waarmede Amsterdam
zich onder geen beding kan vereenigen
zoo zeide de heer Kropman. De houding
van de Regeering is onbegrijpelijk. Nog
dezer dagen hebben wij een aanbesteding
gehouden van f 500.000.— voor de voltooi
ing der startbanen en van de zijde der
regeering is niet de geringste waarschu
wing gekomen. Nog sterker vond de heer
Kropman het echter, dat de gemeente nog
zeer kort geleden op zeer vriendschappe
lijke wijze met de Regeering heeft onder
handeld over den aankoop van Rijksgrond
ten behoeve van Schiphol. De heer Krop
man gaf voorts als zijn meening te kennen,
dat het luchtvaartverkeer onherroepelijk in
dalende lijn zal gaan als het vliegveld op
zoo grooten afstand van Aimsterdain komt
te liggen.
Lijnrecht hiertegenover Staat de
meening van den heer Plesman,
dien wij eveneens over de plannen
met de negeering spraken. De heer
Plesman kon en wilde zich echter
niet over deze plannen uitlaten en
hij betreurde het, dat de gemeen
ten Amsterdam en Rotterdam zich
op zulk een eng en plaatselijk
chauvinistisch standpunt stelden.
De heer Plesman wees er op, dat
één vliegveld voor ons land meer
dan genoeg is en zeker te verkie
zen boven twee voor het interna
tionale luchtverkeer. Amsterdam
zou nu dat ééne centrale vliegveld
tot zich willen trekken, zooals
het alles tot zich wil trekken, maar
de moderne organisatie van eeni
staat vereischt, dat men belangrijke
instellingen en lichamen over het
geheele land verdeelt, aldus de heer
Plesman.
„Neemt U eens een kaart van Nederland
cn bestudeert U eens grondig de ligging
\an Leiderdorp ten opzichte van de groote
steden, zoo zeide de heer Plesman ons. Ver
gelijkt U deze ligging eens met de nieuw
st wegenplannen, cn trekt U dan zelf Uw
conclusie."
Wij hebben zulks gedaan en die conclu
sie is, dat de ligging van Leiderdorp als
centraal vliegveld zeer gunstig moet zijn
De groote verkeerswegen Den Haag—Am
sterdam—Utrecht zorgen voor voortreffelij
ke verbindingen met de groote steden. Iets
anders is echter, dat Amsterdam op het
oogenblik voor het luchtvaartverkeer van
verreweg de grootste beteekenis is. Zoo be
liep het personenvervoer het' vorig jaar
°j)'000 Personen, tegen Waalhaven slechts
Het argument van kapitaalverlies, acht
te de heer Plesman niet van beteekenis. De
acht millioen, die in Schiphol zijn belegd,
gaan natuurlijk niet verloren.
Defensie heeft een goed vliegveld in do
nabijheid van Amsterdam noodig en het zal
dat in Schiphol ongetwijfeld vinden, waar
bij Amsterdam zeer zeker een behoorlijken
koopprijs zal kunnen bedingen. (Defensie
hoeft, de hoofdstad inmiddels doen weten
dat het Schiphol als militair vliegveld van
geen beteekenis acht. Red.)
Zoo staan de opvattingen scherp tegen
over elkaar en er dreigt een onverkwikke
lijke strijd tusschen plaatselijke en alge-
meene belangen.
Overtreding Arbeidswet?
Gisteren werd de bekende arbeids-
kwestie bij de kalkzandsteenfabriek
„Arnaud" te Bloemendaal door den
Hoogen Raad behandeld. Zooals
men weet, werd de directeur dezer
fabriek, A. H. baron van Harden-
broek van Ammerstol, die beschul
digd werd van overtreding der Ar
beidswet hij had n.1. in strijd
met deze wet nachtarbeid laten ver
richten door de Haagsche recht
bank ontslagen van rechtsvervol
ging.
Tegen deze beslissing ging de officier van
Justitie in hooger beroep en gisteren werd
dit cassatieberoep voor den Hoogen Raad
bestreden door Mr. S. van Oven en Mr. de
Groot uit Haarlem.
Mr. van Oven wees er op, dat de Arbeids
wet diende tot bescherming van de belan
gen der arbeiders en deze belangen zeer
goed bij de „Arnaud" worden behartigd. Bo
vendien heeft de minister in 1929 zijn goed
keuring aan het in de fabriek toegepaste
tweeploegenstelsel gehecht.
De instelling van het tweeploegenstelsel
bracht een grondige reorganisatie van het
bedrijf mede, welke de „Arnaud" 1.2 mil
lioen gulden kostte. De directeur meende,
ook na het Werktijdenbesluit van 1937, uit
de gedane toezeggingen te mogen conclu-
deeren, dat hij niet in overtreding was en
zegt alsnog recht te hebben op een vergun
ning voor nachtarbeid.
De „Arnaud" kan thans niet meer
terug uit den toestand, welke met
medewerking der regeering ten
koste van buitensporige offers is
geschapen, betoogde mr. O. de
Groot, e fabriek zou anders niet
loonend meer kunnen werken en te
gronde gaan. Een verzet daarte
gen is volgen® pleiter dan ook zeer
zeker volkomen gerechtvaardigd.
Pleiter is derhalve van oordeel, dat met
vrucht ten deze een beroep op art. 83 der
Arbeidswet kan worden gedaan. Volgens
dit artikel is een handeling niet strafbaar,
indien deze onder de gegeven omstandig
heden als gerechtvaardigd is te beschou
wen. De rechter heeft volgens pl. deze be
paling met juistheid toegeipast.
De procureur-generaal zal op 7 Juni con
clusie nemen.
Nedcrlandsche Bcleqqinqs XJnie
bleek een slechte beleqqinq.
Staats-aandeelenkwamen niet
van den Staat.
Van het feit ,dat twee inwoners van Bo
degraven van de aandeelen in de „Neder-
landsche Beleggings Unie" niets dan narig
heid hebben gehad, heeft een slim Hilver-
sumsch koopman gebruik gemaakt om de
onnoozele lieden op afbetaling er nog
eenige premieloten legen veel te hoogen
prijs en op zeer onvoordeelige voorwaar
den bij te laten koopen.
Hij zeide namens den Staat der Nederlan
den te komen, want de staat had zich het
lot va nde gedupeerden der NBU aange
trokken en wilde hen schadeloosstellen. De
koopman loonde groote papieren met de
kop „Hollandsche Commissie-bank voor
Staatsaandeelen."
Dat wekte vertrouwen en de een
voudige Bodegravers gingen op de
transactie met den slimmen koop
man in. Zij betaalden f 50.en
teekenden een stuk, waarop zij zich
verplichtten elke drie maande nnog
f 10 te storten, totdat er in totaal
f 300 was betaald. Voor die f 300.
kregen ze Belgische premieloten
ter waarde van... plm. f 217.
Bovendien ontvingen ze, voordat de f 300
geheel betaald was, geen rente en hadden
slechts een beperkte trekkingskans.
De zaak kwam vor den rechter en de
oplichter werd tot één jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Gisteren stond de man in hoo
ger beroep voor het Haagsche gerechtshof
terecht.
Wat de qcdupeerden was voor-
qespieqeld.
De beide -gedupeerden, als getuigen ge
hoord, verklaarden, dat, verdachten het
voorgesteld had, alsof zij de f 50, welke zij
dadelijk stortten, later terugkregen, dat ze
jaarlijks f 12 rente zouden ontvangen en
dat ze op den duur hun f 300 welke zij bij
de beleggings-iinie hadden verloren, zouden
terugkrijgen. Als waarborg kregen ze dan
zoolang de Belgische premieloten.
De procureur-generaal achtte de oplichting
bewezen. Het is weer liet oude liedje, aldus
de proc.generaal, slimme colporteurs komen
bij eenvoudige lieden met zeer ingewikkel
de verbalen.
Het feit is zeer ernstig.
Spr. vorderde bevestiging van het vonnis
an de rechtbank (een jaar gevangenisstraf)
De verdediger achtte de oplichting niet be
wezen, en concludeerde tot vrijspraak,
Uitspraak 13 Juni.
PARIJZENAARS ZIJN VERWEND!
Met een lichtstoet is het seizoen
te Parijs geopend. De laatste jaren
gevoelt men er behoefte aan de voor-
jaarsweken tot ongeveer midden Ju
li luister bij te zetten door de or
ganisatie van feesten voor den ge
wonen man.
Het comité had, aldus de N.R.Ct., tot dus
ver niet veel genoegen van zijn werk, al
mocht het 't vorig jaar met de groote ten
toonstelling niet klagen. Maar in '36 ver
stoorden de politieke gebeurtenissen de on
misbare rust, al voerde de kroning te Lon
den weer veel toeristen mede naar Parijs.
Het bleef een tasten om de juiste formule
te vinden, elke greep mocht niet gelukkig
heeten. De nog korte ervaring heeft uitge
wezen, dat zoowel de vertooning van het
mysteriespel vóór de Notre Dame als de
nachtelijke paarderennen te Longchamp in
iets als een behoefte voorzien. Deze num
mers zijn een blijvend gedeelte van het pro
gramma, waarvan andere in'uitzicht geno
men moesten worden opgegeven.
Verheerlijking van de electrici-
teit.
Het ongeluk wil, dat de beste voorne
mens, in een omgeving als Parijs uitgevoerd,
onvoldoende tot hun recht komen, aan ve
len onnoozel voorkomen en een mislukking
blijken tot schade van de mannen, die er
het initiatief toe nemen evenals voor den
opzet der feestweken in het algemeen.
De verheerlijking van de electri-
citeit in den vorm van 26 praalwa
gens en figuranten, door muziekka
pellen afgewisseld, heeft daarop
Door de Parijsche straten trok de
zer daqen een Carnavals-achtige
optocht, waarin tal van oriqineelq
waqens werden meeqevoerd.
Hierboven een waqenwaarop
men Montmartre-bij-avond in mi
niatuur had aanqebracht.
1
geen uitzondering gemaakt. Het Pa
rijsche publiek is kinderlijk en toe
gevend, maar de koude avond, het
verlate vertrek en de trage gang be
moeilijkten de waardeering voor
wat in het variété indruk had kun
nen maken, maar in de openlucht
te weinig monumentaal aandeed. De
mannen van het geleide liepen er
maar verveeld bij de arme kerels
bibberden en de muziek was on
voldoende.
Er had met luidsprekers gewerkt moeten
worden en verder onthulde zich dit alles
te nietig in verhand met de breedte van de
straten en de afmetingen van de huizen,
Er waren vernuftige vondsten en van het
z.g. zwarte licht was met beleid partij ge
trokken, zoodat deze gevaarten een fee-
ërieken indruk maakten, maar nabootsin
gen van Sacré Coeur en andere stadstate'
reelen bleven te dicht hij de werkelijkheid
In elk geval kan dit alles fantastischer in!
den trant van reusachtige blaaspoppen zoo
als men die in het Zuiden kent of waartoe
Amerika het voorbeeld gegeven heeft. Maar
het is onnoodig kritiek te gaan oefenen, heli
was een poging, die eenige beweging ge
bracht heeft, al werd het publiek er eer
door van de wijs gebracht dan tot bewon
dering gestemd.
Men ziet het a.s. Seizoen' met vertrouwen
tegemoet in verband met de nieuwe deva
luatie en het feit, dat vele niet-Franscheni,
die het vorige jaar den weg naar Parijs
leerden, weer om kamers geschreven heb
ben.
Als de hotelbedienden nu maar niet gaan
staken!
De smokkelaars ontkomen.
Na een opwindende achtervolging zijn
douanebeambten erin geslaagd tusschen Ze-
le en Overmeire (België) een vrachtauto
met gesmokkeld vee uit het buitenland aan
te houden. Dank zij de duisternis zijn de
beide inzittenden van de auto erin geslaagd
naar de Nederlandsche grens te vluchten.
De auto met het gesmokkelde vee, vaarden
en kalveren, werd in beslag genomen.
Dan steun.
Bij het gemeentebestuur van Vriezenveen
is gisteren van den minister van Sociale
Zaken het bericht ingekomen, dat de minis
ter geen termen kan vinden om een soepe
ler regeling te stellen voor die arbeiders,
die de komende weken geheel of gedeeltelijk
werkloos zullen worden op de weverij van
de firma Jansen en Tilanus en die door
het bezit van overgespaard geld voorshands
niet voor overheidssteun in aanmerking
komen.
Het gemeentebestuur had begin van deze
maand verzocht, voor dergelijke gevallen
voor het geheele land oen regeling vast te
stellen, waarbij de colleges van B. en W.
elk geval op zich zelf konden beoordeelen,
zoodat niet meer, zooals nu, personen, die
hun bezit niet voldoende te gelde gemaakt
hebben, helaas buiten steun moeten blijven.
Vele schepen liqqen qeheel drooq.
Door den Zuidwesterstorm is het water
op het IJsselmeer en het buiten-IJ zoo ver
gedaald, dat het schutten door de Oranje
sluizen gestaakt is. Vele «schepen op het
buiten-IJ liggen geheel droog, evenals alle
fuiken van_de visschers. Het water is ge
daald tot 1.75 nieter beneden Amsterdamsch
peil, d.i. ong. 1.50 m. lager dan normaal.
De scheepvaart is geheel stilgelegd.
374 pond sterling verduisterd.
f" den nacht, van Zaterdag op Zondag zijn
inbrekers binnengedrongen in het Edgware
luhc station te Londen.. Zij verschaften
zich toegang door het verbreken van een
ruit Zij slaagden erin met een steekvlam
de brandkast te openen en verdwenen on
gehinderd met een bedrag van 374 pond
sterling in bankbiljetten van een pond en
tien shilling. Een bedrag van 370 pond in
zilver en koper lieten zij onaangeroerd.
De diefstal werd eerst ontdekt, toen eeni
ge uren later het personeel het kantoor
binnentrad,
Streng verbod van de Duilsché
Justitie.
Het luisteren naar Russische radio
uitzendingen kan in Duitschland be
schouwd worden als „voorbereiding
tot samenzwering tegen de veilig
heid van den staat" en kan aanlei
ding geven tot veroordeelingen tot
de doodstraf.
De „Deutsche Justiz", het orgaan van bet
Rijksministerie van Justitie, levert commen
taar op een onlangs op een dergelijke over
treding uitgesproken vonnis en preciseert,
dat allen, die naar Sovjetuitzendingen luis
teren dit als een misdaad kan worden aan
gerekend. De kwestie is daarbij te weten of
voorbedachte rade aanwezig is. Om dit 19
kunnen bepalen, zal rekening dienen te
worden gehouden met het politieke verle
den en het algemeene optreden van den b®'1
schuldigde.
Nfet om oorlog te voeren, docfi
om zich bnlten een oorlog 1®
honden!
Tijdens de plechtige viering op Long T9,1
land van den Memorial Day, ter herdenking
van de in den wereldoorlog gesneuvelde
Amerikaansche soldaten, heeft de onder
staatssecretaris van oorlog, Johnson, c*11
rede gehouden, waarin hij o.a. heeft gezegd,
dat de Vereenigde Staten op hun hoede
moeten zijn, zoolang zekere leden van de
familie der mogendheden gebruik maken
van geweld in hun politiek. De vrede wordt!
bedreigd door enkele aanvallende landen,
die zijn teruggekeerd tot de barbaarsche
wet, welke van kracht recht maakt.
Johnson besloot zijn rede met de verkla
ring, dat de Vereenigde Staten wel gewa
pend moeten blijven, niet om aan te vallen,
doch om te verdedigen. Zij moeten gereed
zijn, niet om oorlog te voeren, doch om zich
buiten een oorlog te houden.
