Schager Kermis begint Zaterdag a.s. 4 uur 4 Electriciteitswet aangenomen Woensdagsche Mijmerij Mn Wendelaar handhaaft zijn enquête-voorstel Post vluchten op Indië Tsjecho-Slowakije door Brazilië uitgeschakeld Kortsluitng ia electriscben trein Tweede Kamer Bondselftal—Zwaluwen te Hoorn Eliskascs leidt te Noord wijk Ledig carbidvat ontploft Het mag om Oss niet duister blijven BEPERKING DER WINSTMOGE LIJKHEID VAN DE GEMEEN TEN UIT DE WET GELICHT. In de vergadering der Tweede Kamer Kwam opnieuw in behandeling het wetsont werp, houdende algemeene regelen terzake de electriciteitsvoorziening. De heer Drees (S.D.) acht het juist dat men geen kleine centrales wenscht, doch dan moet er ook toezicht zijn op de hou ding van grootc gemeenten met eigen pro ductiebedrijf jegens omliggende kleine ge meenten. Het is wenschelijk, dat de tarieven zoo laag mogelijk zijn. In hooge tarieven zit een stuk belasting niet naar draagkracht, kien moet deze zaak echter zien uit een oogpunt van algemeene gemeente-financiën en van de andere bedrijven. De heer Zandt (Staatk. Ger.) betoogt dat steeds meer door het Rijk wordt gere geld. Het particulier bedrijf wordt stukge maakt. Ook in dit wetsontwerp met zijn concessiesfelsel zit een teeken des tijds. Waar een snelle beslissing in electriciteits- zaken dikwijls geboden is, zal nu dikwijls moeten worden gewacht op de ambtenaren uit Den Haag. Spr. acht een wettelijke regeling niet ur gent. Men late ook de koppeling iangs na tuurlijken weg zich ontwikkelen. Door wet telijke voorschriften en ambtenarij worden de prijzen der electrische artikelen omhoog gedreven. De heer v. d. Putt (R.K.) wenscht een wettelijk recht voor de gemeenten om hun distributiebedrijf in stand te houden. Uit niets is gebleken dat deze in de practijk een obstakel zou zijn tegen de ontwikkeling der electi-icitcit. Er is geen grond, ze uit te schakelen. De gemeenten hebben de winst uit de bedrijven hard noodig. Waar heeft de mid denstand meer aan, aan een middelmatig stroomtarief met matige winst, dan aan verhooging der directe belastingen, welke nog meer ingezetenen over onze grenzen zou drijven. De lieer Wendelaar zegt dat het ontwerp «e gasfabrieken niet, in den grond mag bo ren. Spr. hoopt dat er aan de gemeentelijke distributie-bedrijven geen verdere moeilijk heden in den weg zullen worden gelegd. De minister van Waterstaat, de heer van Buuren, constateert dat over het algemeen een wettelijlffe.regeling toch begeerd wordt. Spr. erkent den lieer Botferweg dat we hier të lande op "het gebied der electriciteitsvoor ziening niet achterlijk zijn. Doch we .had den de provinciale voorzieningen, welke nu behooren te worden vervangen door een na tionale. Dat dit ook geldt voor gas en wa ter, ontkent spr. De bepalingen omtrent intrekkingen der concessies en naasting geven voldoende waarborgen. Bij naasting wordt er met de belangen van het personeel rekening gehouden. Bo vendien komt naasting zeiden voor. In Nederland zijn we met de 20 centrales al aardig genaderd tot het aantal, door de directeuren der bedrijven op het meest wenschelijke genoemd, liggende tusschen 10 en 17, Ook de defensie-belangen zijn hierbij betrokken. Wat de distributiebedrijven be treft, de tusschenschakels behooren te wor den weggenomen, ze belemmeren de elasti citeit. Spr. noemt een reeks statistische gege vens uit heel het land, ten betooge dat bij directe aansluiting door productiebedrijven het stroomverbruik het sterkst toeneemt. Spr. betoogt dat de regeering zich niet af zijdig kan houden. Spr. noemt bepaalde gevallen, o.m. betreffende de gemeente Alk maar. De regeering mag toch wel een oor deel hebben over eenconcessie die ze zelf heeft uitgegeven. Wat spr. in het art. 4 heeft voor gesteld, is een schuchtere stap tot regeling der winsten. Die gaat niet verder dan tegen toeneming der te genwoordige winsten. Gegeven de zeer groote winsten der tegenwoor dige electriciteits-bedrijven, moet verdere toeneming daarvan worden voorkomen. Spr. wijst op het nut van de bevorde ring der veiligheid door deze wet. De con sumenten zullen niet het loodje behoeven te leggen. Wat betreft de koppeling, zullen er besparingen zijn op exploitatie- en kapitaalkosten. Volbelaste ma chines kunnen dan dag en nacht doorwerken. Des Zondags kunnen machines stopgezet worden, enz. Spr. noemt een aantal technische verbe teringen door het gebruik van mo derne machines in grootere bedrij ven. Bij de replieken wijst de heer Botterweg (a.r.) op de bemoeilijking der gasfabrieken door deze wet. De heer van der Waerden (s.d.) wijst op de goede resultaten, door de provincie Noord Holland bij de overname verkregen, terwijl ze geen overmatige tarieven kent. Spr. zegt dat de vergelijking met groote gemeenten zeer gunstig is voor de provincie. Men moet de na tuurlijke ontwikkeling der dingen niet tegengaan, ook in het belang van het platteland. Na eenig debat verdedigt Jhr. dë Geer een amendement op art. 4 der de lid, om te schrappen de bepaling dat de winsten van gemeentelijke electriciteitsbedrijven niet boven die van 1937 mogen uitgaan. Het ge meentelijk en bedrijfsbeleid zou te zeer aan banden worden gelegd. De ervaring ieert dit. Singuliere bepalingen als de voorgestelde maken dat beleid vrijwel onmogelijk. In het algemeen verdient het geen aanbeveling, door onnatuurlijke voorschriften overheids bedrijven de mogelijkheid van normale ont wikkeling te onthouden en hun werkwijze stroef te maken. De heer Oud (v.d.) sluit zich aan bij het geen de heer de Geer heeft gezegd. Er zijn bezwaren tegen al te hoog opvoeren der ta rieven. Maar het zwaartepunt ligt niet bij de winsten. Inderdaad dragen de tarieven voor een goed deel het karakter van plaat selijke belastingen. Als er toezicht noodig is, dan in het ka- Emancipatie van den man. Tot groote ergernis van de dames, die ook hadden ingeschreven voor een wed strijd in het koken te Sydney, werd de eerste prijs gewonnen door den heer L. Duckworth. Hij had vijf maanden kook les gehadvan zijn vrouw. Ik herhaal: de eerste stap is gezet. Op den weg naar de emancipatie van den man. Er was een tijd, dat de man nog wat in de melk te brokkelen had. Hij hulde zich in beestenvellen, ging op jacht en braadde het wild aan het spit. Wat is er van over gebleven Het is de vrouw, die de beesten vellen draagt. Alleen staatslieden gaan nog maar op jachten zij misbruiken die jachtfestijnen dermate voor politiek gekon kel, dat het hun ook nog wel eens door hun vrouwen verboden zal worden. En het spitdat ...hebben wij alleen nog maar in den rug. Doordat we de beestenvellen hebben moeten afstaan, gemakzuchtig in een warme kamer zitten te wachten op het kippenboutje van den poelier, of op een tochtig kantoor cursief liggen over bloede- looze cijferreeksen en tabellen. Het is ver met ons gekomen. Vroeger trokken we als kerels zelf op lijftocht uit. Nu weten we niet wat onze lijftocht zal zijn vóór we aan tafel zitten, netjes met een servet op schoot en met een bij voor baat tevreden gezicht. Bij de minste toe speling op ossehaas, kreeft thermidor of zelfs maar caviaar, moeten we ons gedwee onwelwillende opmerkingen over de ontoe reikendheid van het huishoudgeld laten welgevallen. Een controleerend bezoek aan de keuken wordt beschouwd als een vijan dige inbreuk op de onvervreemdbare rech ten des vrouws: ik zeg des vrouws, om dat, ondanks de spitsvondigheden van onzen minister Spellingmaker, de persoon lijkheid die de dictatuur over onze maag uitoefent niet langer als een kennelijk vrouwelijke zelfstandigheid kan worden be schouwd. Sinds lang worden dergelijke be zoeken aan de keuken gelijk gesteld met overtredingen van art. 461 W.v.S. en ge- strengelijk gedesavoueerd, met de degra datie van den overtreder tot een „Jan Hen". Laten wij, mannen, den Australiër L. Duckworth dus in eere houden. Hij wijst ons den lichtenden weg naar rechtsherstel. Hij, de Sylvia Pankhurst van het man nendom, toont ons wat mannelijk door zettingsvermogen vermag. Eeuwenlang heeft de vrouw ons, onder voorwendsel, dat wij „het sterke geslacht" vormen, met alle onprettige werkjes opge knapt. W ij moeten vroeg uit de veeren, om bijtijds in winkel, werkplaats of kan toor te zijn. W ij hadden den plicht om uit onafzienbare reeksen candidaten, van wie de één ons nog onbekender was en verder stond dan de anders, een parlement samen te stellen en als we het ongeluk had den zélf daarin gekozen te worden, was onze ellende heelemaal niet meer te over zien. Gelukkig dat tenminste aan dót on recht een einde is gekomen, doordat wijze mannen inzagen, dat het niet langer aan ging, hiervoor alleen de mannen te laten opdraaien en dat het een zaak van billijk heid en recht was, dit onplezierige karwei gelijkelijk te laten deelen door man en vrouw. En daarmee is het volstrekt nog niet uit. W ij hebben den plicht een levensgezel lin te zoeken, den moeilijksten, verantwoor delijksten plicht van alle. De vrouw heeft zich, sedert de schepping van de wereld, op een allergemakkelijkste manier daar van af gemaakt. Ze wacht eenvoudig af, wat zich komt aanbieden, en behoudt zich notabenne nog het recht voor, nee te zeg gen ook! De vrouw heeft het recht mooi te zijn. Een „mooie man" daarentegen geldt als een onding, een onmaatschappelijk verschijnsel, een mikpunt van spot. Het wordt tijd, dat in dit alles verande ring komt. Wij willen onze beestenvellen terug en wij willen in de keuken, net als meneer Duckworth. Liever dan. als sterk geslacht, de bedompte luchtjes in te moe ten ademen van onze kantoren en fa brieken, willen wij de warme geuren op snuiven van versch gebraad en kippesoep, van gebakken uien en spiegeleieren met ham, van muscaatnoot en saffraan. En laten onze vrouwen dan maar de parle menten bevolken of met monstercollecties op stap gaan. Wij gunnen haar de eer. der van de gemeentewet Dat toezicht is dikwijls gewen6cht, moet echter niet hij deze wet worden geregeld. Spr. zal zijn stem aan het ontwerp geven. De heer Bongaerts (r.k.) bestrijdt het amendement-de Geer. We hebben nu een concreet voorstel. De gelegenheid is er thans. De kleine gebruikers moeten nu naar verhouding de grootste betalingen doen. Dit geldt ook voor den middenstand. Hoe lager de tarieven, hoe grooter het gebruik, hoe geringer de kosten enz. en dit zal de win sten niet verminderen. De minister dankt den heer Bongaerts voor diens bestrijding van het amende ment. Als het voorgestelde middel ondeug delijk is om redelijke tarieven te behou den, waarom heeft de heer de Geer dan geen beter middel voorgesteld? Misschien dat regeling bij de gemeentewet beter ware maar thans is de electriciteitswet aan de orde en hierbij is de verbetering mogelijk en geboden. Spr. brengt een wijziging aan, waardoor de tarieven niet hooger mogen zijn dan door de ministers van Waterstaat, Finan ciën en Binnenlandsche Zaken wordt goedgevonden. De heer de Geer (c.h.) beeft geen ander middel voorgesteld omdat het niet in deze wet thuis behoort. Men komt on een heel ander terrein dan dat van dit wetsont werp. Spr. kan zich niet neerleggen bij de wijziging van den minister. De heer Bongaerts (r.k.) zegt dat nu duidelijk blijkt dat de electrici teitsvoorziening in Nederland staat in het teeken van de gemeentefi- nanciën. De gemeentelijke electri citeitsbedrijven maken 41 millioen winst. Het verwondert spr. dat daar niet méér tegen geprotesteerd wordt. Het amendement-de Geer wordt aange nomen met 58 tegen 15 stemmen (cenige soc. dem., eenige r. kath., de heeren Pos- thuma, chr., dem., Ebels, v.d., en Biere- ma, lib.) Het wetsontwerp wordt vervolgens aan genomen met 47 tegen 27 stemmen (tegen de a.r., behalve de heer Meyerink, eenige chr. hist., r.k. en s.d.) Uaeifrat HOLLANDIA BESTAAT 40 JAAR. De voetbalvereeniging „Hollandia" te Hoorn viert .dezen zomer.haar 40-jarig be staan. De club behoorde het grootste ge deelte van die lange periode tot dë sterkste tweede-klassers van Noord-Holland, maar is eenige jaren geleden naar de derde klasse gedegradeerd. Desondanks viert men het prachtige jubileum met vreugde en het voet balfestijn, dat ter gelegenheid van dit feit werd georganiseerd, wordt a.s. Zondag ge opend met een wedstrijd tusschen de Zwa luwen en een Bondselftal. Deze wedstrijd is mogelijk geworden door de groote medewer king van den K.N.V.B. De elftallen zijn als volgt samengesteld: Bondselftal: Doel: Dijkstra (Z.F.C.); Achter: v. d. Heyde (Feijenoord), Pienter (Be Quick). Midden: Hogcnbirk (Be Quick), Kuppen (Feijenoord) en Been (Ajax). Voor: Drager (D.W.S.), Van Spaendonck (Neptunes), de Boer (K.F.C.), De Vroct (Feijenoord), de Harder (V.U.C.) Zwaluwen: Doel: Michel (V.S.V.) Achter: Wildcrs (Blauw Wit) en van Se- rand (Wliiem II). Midden: Delil (Roermond), van Woer- kum (De Hollandiaan) en Blom (H.S.C.) Voor: De Winter (Haarlem), Lenstra (Hee- renvecn), R. Pijpers (Roermond), Smit (Haarlem), Ooms (D.W.V.) Zuid-Amerikanen winnen met 21. Wel forsch, maar geen excessen. Brazilië heeft den kwarteind strijd van het tournooi om het we reldkampioenschap met 21 van Tsjechoslovakije gewonnen, waar door dit land morgen in Marseille voor de halve finale tegen Italië nit- komt. De andere demifinale tusschen Hongarije en Zweden wordt te Parijs gespeeld. Totaal gewijzigde ploegen. De ontmoeting tusschen de Tsjechen en de Brazilianen van Zondag j.1. heeft toch nog groote gevolgen gehad. In de ploegen, wel ke gisteravond in den tweeden wedstrijd tus schen beide landen tegenover elkaar hebben gestaan, waren zoovele wijzigingen aange bracht, dat zij niet meer te herkennen wa ren. In de Braziliaansche ploeg waren negen spelers vervangen, slechts doelman Walter en midvoor Leonidas waren opnieuw opge steld. Bij de Tsjechen ontdekten wij zes an dere spelers, o.m. moest Planicka vervan gen worden. Hij ligt met een armfractuur in het ziekenhuis, waarheen ook Ncjcdly ver voerd is. De Tsjechen ontplooiden het ook in Hol land zoo bekende klassieke spel. Dé Brazi lianen speelden enthousiaster, forscher bij het ruwe af, nu en dan op het kantje van het geoorloof de. Brazilië was in de eerste helft steeds iets sterker in het veld, doch zag geen kans dit in doelpunten uit te drukken. Tot veler ver rassing wist Tsjechoslowakije juist in die periode een goal te maken. Het voetbal, da hier gedemonstreerd werd, was wel van een apart genre. Het was een spelletje met kunst grepen, vooral van de zijde der ZuukAmen- kanen, die fantastische goochelstukjes ver richten, welke voor ons, nuchtere Hollan ders, onbegrijpelijk leken. De wedstrijd. Ongeveer vijftienduizend toeschouwers woonden den wedstrijd bij. Brazilië was on middellijk in de meerderheid en het scheel de niet veel, of het eerste doelpunt was er reeds geweest. Onstuimig trokken de Brazilianen steeds weer ten aanval. Doch uit een doorbraak van de Tsjechische voorhoede kwam juist een doelpunt aan de andere zijde. Kopecky profiteerde van een mooie kans en schoot na twintig minuten hard en laag in. Toen de rust aanbrak, hadden de Tsjechen nog steeds de leiding. In de tweede helft waren de Brazilianen over het algemeen sterk in de meerderheid Het Tsjechische doel werdl etterlijk gebom bardeerd. Enkele schoten gingen kort achter elkaar vlak langs of over doel. Een voor zet van Britto werd keurig door midvoor Leonidas opgevangen en onhoudbaar inge schoten 11. Met nog een half uur te spelen was de stand weer gelijk; fel werd er verder ge streden. Men voelde intuïtief, dat het elf tal, dat nu een doelpunt wist te maken, ook winnaar zou zijn. De Brazilianen oefenden nu een geweldigen druk uit. Een doelpunt van Brazilië werd wegens buitenspel geannuleerd, doch even later gaf Boberto over aan Leonidas, die keurig naar Luizino plaatste. De Braziliaansche rechtsbinnen schoot buiten bereik van Bur- kert in het Tsjechische doel. Dit doelpunt werd een twintig minuten voor het einde gemaakt. In den resteerenden tijd zetten de Tsjechen er alles op den gelijkmaker te forceeren, doch de Braziliaansche verdedi ging was op haar hoede cn speelde zeer voorzichtig. Het einde kwam met een 21 zege der Zuid-Amerikanen. Miakert Landau remise met Bogoljubov. De resultaten van de gisteren voortgezet te partijen uit de derde en vierde ronde lui den: Derde ronde: LandauBogoljubov KYi. Vierde ronde: BogoljubovSpielmann K-K TartakowerSchmidt 10; KeresEliskases K-K. De stand is thans: 1.-Eliskases 3 punten; 2. en- 3. Keres en Sir G. A. Thomas ieder 2K punt. 4. Bogoljubov 2 punten. Vertrek van Aankom* fc Buizerd Pelikaan (terugreis) Athene 14 Juni A'dam 14 Junj Valk (heenreis) Jodhp. 14 Juni Rang. 14 Juni Torenvalk (terugreis) Jodlip. 14 Juni Basra 14 Juni Wielewaal (heenreis) A'dam 14 Juni Athene 14 Juni Emoe (terugreis) Band. 14 Juni Medan 14 Juni 5. en 6. Euwe en Spielmann ieder K punt 1 afgebroken partij. 7., 8., 9. en 10. Landau, Schmidt, Pirc erj. Tartakower ieder lK punt. De vijfde ronde wordt hedenavond ge speeld met de volgende partijen: Sir. G. A. Thomas—Bogoljubov Eliskases—Landau SchmidtKeres Euwe—Tartakower Spielmann—Pirc De lijn Rotterdam—Gouda ge blokkeerd. Tengevolge van kortsluiting is de elec trische trein, welke om 16.23 van Rotter damMaas naar Eindhoven vertrekt, tus schen Rotterdam en Capelle tot stilstand gekomen, Het gelukte den wagenbestuur der echter de trein nog langzaam tot Ca pelle te brengen. Toen was er echter geen beweging meer in te krijgen. De lijn Rotter damGouda was hierdoor versperd. Alle treinen werden hierdoor opgehouden en kwamen met flinke vertragingen op hun bestemming aan. De te Capelle tot stilstand gekomen trein is door een treinstel uit Rotterdam opge haald. Te zes uur was de dienst weer normaal, Gisteravond omstreeks zes uur was de smid met een knecht in zijn werkplaats te Tholen aan het lasschen, toen door onbe kende oorzaak een ledig carbidvat met een hevigen knal ontplofte. De smid werd zeer ernstig aan 't hoofd gewond en is in bewusteloozen toestand naar het algemeen burgergasthuis te Bergen op Zoom vervoerd. Zijn knecht werd niet gewond. In de smidse werden de ruiten verbrij zeld. Overigens werd er geen schade aan gericht. Eenige wijzigingen. Nieuwe fei ten brachten nieuwe ongerust heid. Natuurlijk kan niemand, aldus de heer Wendelaar in zijn memorie van antwoord op het voorloopig verslag over zijn initiatiefvoorstel inzake 'n enquête over Oss, en dus ook een minister niet iedereen bevredigen. Wanneer dus de critiek niet ophield in een dagblad, waarvan we gewend zijn dat het critiseert om te critisee- ren (waarmede spr. dus op de Tele graaf doelde) is dat niet verontrus tend. Echter daarbij bleef het niet... De heer Wendelaar gaat dan nogmaals de geschiedenis na aan de hand van de feiten, welke zich hebben voorgedaan en zegt, dat de gevolgtrekking gewettigd is, dat aan hen, die van oordeel zijn, dat in de onderhavige zaak meer licht kome en volledige nadere op helderingen verschaft worden, dit licht en deze opheldering niet door den minister van justitie gebracht kunnen worden, daar hij toch naar zijn beste weten licht op deze zaak heeft geworpen in de vergadering van de Kamer van 7 April j.1. en van hem niet verwacht kan worden, dat hij nadere ophel dering kan verschaffen, nu hij uit eigen we tenschap door bestudeering van de hem ge worden dossiers, verbalen en rapporten tot liet ormen van zijn oordcel is gekomen. Een enquête de eenige weg! Gebleken is, dat deze zaak niet door wis seling van schriftelijke vragen cn antwoor den tot opheldering is gekomen en, ik voeg hieraan toe, zelfs ook niet door het houden van een interpellatie Maar ik ga verder en wijs er op, dat bei de door sommige leden aangegeven wegen' opnieuw vragen stellen of een tweede inter pellatie, voor de Kamer onbegaanbaar zijn. Na de afhandeling van de inter pellatie-Drop was het volgens het ongeschreven recht onmogelijk opnieuw een interpellatie aan vragen over hetzelfde onderwerp Er blijft dus geen andere voor de Kamer over om het wenschte licht over de politietoe standen te Oss te verspreiden dan liet aanvaarden van mijn voorstel tot het houden van een enquete, aldus de heer Wendelaar, om te weg Re- Eenige wijzigingen. is de heer Wendelaar bereid aan te bren gen in de omschrijving van de taak der en- quete-commissic. Het onderzoek naar de bevoegd heid vantden minister vervalt, even als dat naar alles wat zweemt naar een onderzoek over het beleid des ministers, aangezien dit slechts door de Kamer zelf beoordeeld kan worden. Een minister kan immers volgens de wet van 5 Augustus 1850 door een enquete-commissie niet eens ondervraagd worden. Daarentegen wordt het onderzoek naar de feiten zoodanig uitgebreid, dat, om het kort uit te drukken, de geheele toestand op politieel ge bied te Oss voorwerp van onderzoek zal zijn. Spr. noemt dan twee feiten, welke op nieuw ongerustheid hebben gewekt, name- ijk het ïnvrijheid stellen van de van ze- enmisdrijf verdachten wachtmeester, en de beschuldiging tegen een wachtmeester, die een inwoner van Berghem zou hebben doodgeslagen. Verschillende bezwaren tcsren zijn voor stel weerlegt de heer Wendelaar dan. Ook hij verklaart zich tegen sensatie, want de democratie wordt niet gediend „?or !?et vergiftigen van de publieke opi nie, daarentegen wordt zij gediend door net oefenen van gezonde critiek. Maar juist omdat ik het aldus zie, kan ik niet egeven, dat mijn enqucte-voorstel niet °kenen, die voor de gemaakte sensatie aansprakelijk zijn, meewerkt om bet voor- a in deze tijden zoo noodigc vertrouwen jn de regeering te ondermijnen, zegt de heer Wendelaar. Hij blijft van meening, dat dit voorstel op zqn zakelijke merites moet worden be oordeeld, zooals ook alleen zakelijke mo tieven hem hebben bewogen tot bet indie nen^ van dit voorstel. Een rustige over weging van de door den minister ver strekte en uit andere bronnen ter beschik king staande gegevens gaven hem de over tuiging, dat deze zaak niet als afgedaan beschouwd kon worden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 2