et
inistcr
Romme
DAGBLAD VOOR DEN-HELDER EN'HOLLANDS NOORDERKWARTIER
werkende
land
Was er reeds oorlog
in Mandsjoekwo?
De doodelijke
schoten te Eger
Tippelen tusschen
Maas en Waal
Regeling tusschen
Een vangnet om
Ypenburg
door het
Lof voor het Hollandschc
marschtempo!
Nederland en Franco
z<
EERBERICHT
Parmentier aan boord van
de D.C. 4
Maximum snelheid 50 K-M.
REISBUREAU WA CO
KONINGSTRAAT-78, DENHELDER TELEFOON-SO (2 LIJNEN)
28 JULI 1938
66e JAARG. No. 8371
Géén erkenning de jure of de facto
Ellsworfh voor Zuidpoolexpeditie
vertrokken
Oit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
Meer dan 500 uitbarstingen
van de Krakatau
HELDERSCHE COURANT
I
Uitgave der Ultg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V.'te Den Helder
DONDERDAG
BEZOEK AAN DE EERSTE CEN-
TRALE WERKPLAATS VAN NE
DERLAND.
INDIJKING VAN DEN BIESBOSCH
GAF VELEN WERK.
Is eenigen tijd geleden een journa
listieke excursie naar de Maaswer
ken gemaakt, deze week heeit de
minister van Sociale Zaken, prof.
mr. C. P. M. Romme, de organisator
van deze tochten, in persoon een
aantal journalisten naar objecten
van werkverschaffing, werkverrui
ming en jeugdzorg in Zuid-Holland
geleid,
Vanaf Dordrecht begaf 't gezelschap zich
per bus naar de in werkverschaffing uitge
voerde werken aan de oostzijde der stad ge
legen, aan het riviertje ,het Wantij".
Het Wantijpark en het Wantijbad zijn
onderdeden van een plan tot het maken
vap een ontspanningsoord voor de ingeze
tenen van Dordrecht. Langs het Wantij zijn
twee Jachthaventjes ontworpen en tusschen
deze beide haventjes is de zweminrichting
gebouwd.
f210.000 aan loonen.
De werkzaamheden zijn begonnen xn Ju
ni 1933, tot nu toe is aan deze werken be
steed een bedrag Van ruim f500.00.waar
van c.a. f 210.000.— aan loonen voor werkloo-
zen is uitbetaald.
Gedurende c.a. 5 Jaren is aan een aantal
werkloozen varieerend van 40 tot 120 man
werk verschaft.
Werk voor jongens van 1424
jaar.
Na bezichtiging van dit object van werk
verschaffing volgde een bezoek aan de cen
trale werkplaats te Dordrecht, Hier woi'dt
gelegenheid gégeven aan jongens van 14
24 jaar, die al in een vak werkzaam zijn ge
weest, hun eigen beroep practisch te beoefe
nen en daardoor onder deskundige lei
ding hun vakkennis en vaardigheid te
onderhouden en te vergrooten.
De jongens hebben verschillende werken
uitgevoerd, o.a. het bouwen van landbouw-
schuren in de „Biesbosch", dat 41 jongens
Prof. MrC. P. M. Romme
Minister van Sociale Zaken
werk verschafte. Het aantal deelnemers be
draagt thans 73. In het eerste half jaar van
1938 plaatste de centrale werkplaats 268 jon
gens bij verschillende werkgevers.
Goede oogst in den Biesbosch.
De indijking van den Biesbosch,
uitgevoerd door de op instigatie
van het gemeentebestuur van Dord
recht opgerichte vereeniging „De
Biesbosch", met steun van rijk en
provincie, ten doel hebbende de be
strijding van de werkloosheid, heeft
een kleine 1000 h.a. aan den Neder-
landschen bodem toegevoegd. De
kwaliteit der nieuwe gronden is uit
stekend en de oogsten staan kwan
titatief en kwalitatief bovenaan.
Dezen nieuwen polder, waarin nu 16 ge
zinnen wonen, heeft het gezelschap per bus
doorgereden. Dijken ter lengte van ongeveer
8V2 kilometer, een uitwateringssluis, de aan
leg van wegen en het in cultuur brengen
van het ingedijkte gebied gaf velen wat en
sommigen zelfs een levensbesta an. Tot het
einde van 1937 is in totaal f 2.076.-000 aan
directe loonen uitbetaald.
Het gezelschap bezichtigde eenige land-
bouwschuren door jeugdige werkloozen van
de Dordtsche Centrale Werkplaats gebouwd
en reed daarna naar Dordrecht terug, waar
in hotel „Bellevue" geluncht is.
Pionierswerk.
Minister Romme dankte het gemeentebe
stuur van Dordrecht voor de ontvangst en
zeide bijzonder verheugd te zijn, dat
Dordrecht voor deze tweede excursie is uit
gekozen, omdat deze stad in zake werk
verschaffing en jeugdzorg pioniersarbeid
heeft verricht, o.a. door oprichting van een
Centrale Werkplaats, de eerste' in ons land.
De minister sprak als zijn overtuiging
uit, dat dit contact met journalisten niet
anders dan nuttig kan zijn en met het oog
op de belangen van de werkloozen dankte
hij de pers voor haar onmisbare medewei--
king.
DE VELDCOMMANDANT KIJKT TOE.
De tweede dag van de Vierdaag-
sche is al jaren gewijd aan den
tocht door Maas en Waal en naar
het land van Wychen en rijk van
Nijmegen. Het is een open land,
waardoor een vlakke betonnen weg
loopt van Nijmegen tot Drutcn, door
schilderachtige dorpen en langs
boomgaarden en weilanden.
Als de zon aan den open hemel brandt,
is het voor de wandelaars een hard gelag.
Vooral voor de 55'ers, die van Nijmegen tot
Druten en via Horssen en Bergharen naar
Wychen te loopen hebben. Het weer was
gisteren den 4545 deelnemers gunstig ge
zind. Zoolang de route door Maas en Waal
ging, liepen zij onder een bedekte lucht en
bleef het zeer koel, soms op het kille af.
Duitsche 'jeugd loopt mee.
Over hef algemeen werd er in zeer vlot
tempo geloopen onder de bewonderende
oogen van duizenden toeschouwers, zoowel
in de stad als op het land. Ditmaal ging
alle bewondering uit naar de Duitsche
Reichsjugend, die een hijzonderen indruk
maakte en zich gehpel aangepast heeft aan
de sfeer van de Vierdaagsche. Waren zij
eerst wat afgetrokken, langzamerhand zijn
de gasten geheel ingeleefd en voelen zich in
de sportieve sfeer van de Vierdaagsche even
zeer op hun gemak als de Engelschen en
Franschen, Zwitsers, Denen en Belgen, die
al jaren van de partij zijn. De leiders van
de Reichsjugend zijn vol bewondering voor
de organisatie van de Vierdaagsche.
Alles bevalt hun, de ontvangst, de hy
giënische maatregelen in het tentenkamp,
de voeding, kortom de Duitsche leiders zijn
vol lof voor de leiders van de N.B.L.O., die
het zeer goed kunnen vinden met Fuehrer
Kessler, die de verantwoordelijkheid draagt
voor de groep jonge Duitsche mannen van
hoogstens achttien jaar, die in het burge-
lijke leven kantoorbediende, mijnwerker,
smid, enz. zijn eix Zaterdags voor de Vier
daagsche zoo uit hun werk kwamen en er
Zaterdag a.s. ook weer zóó zullen invallen.
Marclïeeren de Jonge Duitschers in
hun eigen tempo en marschorde
voorbeeldig, men onderschatte daar
om nog niet de marschtechniek
van onze Nederlandsche wande
laars, zoowel militaire als burgers,
die bij het défilé voor den comman
dant van het veldleaer, generaal
baron v. Voorsf tot Voorst, die den
marsch aan den Teersdijk gade
sloeg, even vaardig en ferm liepen
als welke buitenlandsche groep ook
Onze kolonialen, onze mariniers,
de huzaren, de cadetten, de adel
borsten, beschikken over even zoo
goede talenten. De burgergroepen
uit Holland kwamen ook nu weer
kranig door den tweeden dag heen
en waren even montere gasten op
het Wychensche marktplein als de
beste deelnemende groep van de
groote wandelaarsfamilie.
Bewondering moet mén hebben voor ou
dere wandelaars als Dinkbuysen, v. d.
Kaay, Heldt, v. d. Kamp. van Santen enz.,
die al jaren loopen met het Gouden Kruis.
Minister Colijn woont de prijs
uitreiking bij.
Vrijdag zal Z. F.xc. Minister Colijn de
prijsuitreiking voor de Vierdaagsche bijwo
nen.
Fr waren gisteren totaal 19 'uitvallers,
terwijl des morgens 16 wandelaars thuis
hieven. Met den eersten dag meegerekend,
zijn er thans in het geheel 44 uitvallers
zoodat er momenteel nog 4526 deelnemers
op de lijst voorkomen:
EEN-AGENT IN SPANJE TENEINDE DE
BELANGEN VAN ONZE LANDGENOOTEN
TE BEHARTIGEN.
De Regeeringspersdienst deelt het volgen
de mede;
In aanmerking nemende, dat het gezag
van generaal Franco zich thans uitstrekt
over het grootste gedeelte van Spanje, heeft
de Nederlandsche regeering met diens be
wind een regeling getroffen inzake wedor-
zijdsche vertegenwoordiging in dier voege,
dat elk van beiden een agent zal vestigen
teneinde de belangen van zijn landgenoo-
ten vóór te kunnen staan.
Bovendien zullen in een aantal nader
overeen te komen plaatsen sub-agenten
kunnen worden benoemd die werkzaamhe
den zullen verrichten, vergelijkbaar met die
van consulaire ambtenaren."
Een erkenning, hetzij de jure, heizij de
facto houdt deze regeling niet in.
Japan doet mededeeling over
'n compleet vuurgevecht tus
schen geregelde troepen. - Offi
cieel ontkenning uit Moskou.
In het Japansche rapport over het
grensincident in Mandsjoekwo wordt
o.a. gezegd, dat 1500 Sovjetrussische
soldaten een eilandje tegenover het
dorp Hsintoeng in de Oessoeri heb
ben bezet. Ind en loop van den dag
staken 150 man over en staken een
groot aantal huizen in de dorpen
Hsingtoeng en Yaolingtse in brand.
Vijfhonderd man van de Japansch-
Mandjoekwosche strijijdmacht vielen
van drie zijden aan en verdreven de
Russen in een gevecht van vijf uur.
De Japansche minister van buitenland
sche zaken neemt eeen afwachtende hou
ding aan en weigert iets te zeggen over den
ernst van de incidenten.
Van officieele Russische zijde worden de
uit Tokio afkomstige berichten tegenge
sproken.
Tsjang Kai Sjek wil een spoor
lijn verkoopen.
Een vertegenwoordiger van de regeering
van Tsjang Kai Sjek heeft onderhandelingen
aangeknoopt met sir Geoffrey Stafford
Northcote, den Britschen gouverneur van
Hongkong, over den afstand van het Chi-
neesche deel van den spoorweg Kanton
Kauloen, van Kanton tot Sjoemtsjoen welke
stad grenst aan het Bi'itsche pachtgebied.
Deze lijn heeft een lengte van ongeveer 89
mijl.
Volgens Japansche berichten is de bedoe
ling van deze transactie fondsen bijeen te
brengen voor den aankoop van meer oor
logsleveranciers uit Brittannië en tevens ten
doel heeft den spoorweg KantoenKauloen
te behoeden tegen Japansche luchtaanval
len.
Hetzelfde bericht zegt ook, dat klaarblijke
lijk plannen ontworpen zijn door Tsjang
Kai Sjek voor onderhandelingen met Frank
rijk over afstand van den Soenning spoor
weg in de provincie Kwangtoeng, van Tau-
sjan tot Kongmoen, een lengte van 158 k.m.
De krijgsverrichtingen
Een telegram, ontvangen uit betrouwbare
buitenlandsche bron te Kioekiang meldt, dat
de gevechten in de stad gisteravond geëin
digd zijn. De Chineesche troepen, die in de
achterhoede streden, zijn waarschijnlijk te
ruggetrokken.
Volgens mededeelingen van Japansche
zijde zijn Maandag te Nanking 6 bommen
geworpen door Chineesche terroristen,
Een politieman en een aantal arbeiders
werden gewond. De Japansche politie heeft
negen verdachten gearresteerd.
Gisteren is Lincoln Ellsworth aan boord
van de „Europa" uit New York naar Enge
land vertrokken met twee vliegtuigen voor
de vierde Zuidpoolexpeditie, welke in het
najaar zal vertrekken. Na enkele weken
jacht te hebben gemaakt op groot wild in
Kenya, zal Ellsworth zich te Kaapstad aan
boord van het Noorsche schip „Wyattearp"
begeven, dat de volgende maand, met ne
gentien man aan boord, uit New York zal
vertrekken.
Ellsworth is voornemens Enderbyland te
onderzoken en hoopt vroeg in hef komende
jaar via Australië terug te keeren,
Slimme Amsterdamsche piloten
zijn Hagenaars te vlug af.
Herkenningsvluchtvan de V.
O.S. uitstekend geslaagd.
Woensdagavond organiseerde de vrijwilli
ge Organisatie van Sportvliegers (V.O.S.)
zooals wij meldden voor de tweede maal een
herkenningsvlucht. De eerste maaL, in
Maart van dit jaar, moest een aantal sport-
vliegei-s zich van Ypenburg naar Schiphol
begeven, zonder door een groep sportvlie
gers, die van het hoofdstedelijke vliegveld
opstegen, gesignaleerd te worden.
Groote cijfers op de neuzen der vliegtui
gen aangebracht, welke op 200 meter af
stand leesbaar waren, vergemakkelijkten
het herkennen.
Twee Haagsche vliegers slaagden er toen
in ongemerkt op Schiphol te komen.
Amsterdam is listig.
Ditmaal was de beurt aan Am
sterdam en door een slim uitgedach
te krijgslist slaagden alle vijf deel
nemende Amsterdamsche machines
er in op Ypenburg te landen, zonder
door de acht „verdedigende" Haag
sche vliegtuigen herkend te worden.
De Hagenaars hadden een waar vangnet
om Ypenburg heen geconstrueerd, waarbij
ieder van de acht vliegtuigen een sector
had om te verdedigen, terwijl de grensge-
deelten extra versterkt waren. Dit systeem
faalde evenwel tegen dé door Amsterdam
toegepaste list. De machines van Schiphol
begaven zich n.1. allen gezamenlijk achter
elkaar, alleen met een hoogte-verschil van
pl.m. 100 meter, op weg via Haarlem en
Noordwijk waar zij natuurlijk door het daar
opgestelde Haagsche vliegtuig werden ge
signaleerd.
Dit vloog evenwel veel te laag
pl.m. 400 meter en toen de be-
1
Verwachting: Meest matige, tij
delijk toenemende wind,
aanvankelijk Zuidoost, later
ruimend naar Westelijke
richtingen, toenemende be
wolking met toenemende
kans op regen of onweer,
aanvankelijk iets warnier.
Verdere vooruitzichten: Koeler.
stuurder de Amsterdamsche machi
nes boven zijn hoofd zag, gaf hij
onmiddellijk vol gas om op hoogte
te komen, doch toen waren alle
Amsterdammers er net doorheen
geglipt en konden, zonder herkend
te worden, op Ypenburg landen.
De andere Hagenaars bleven nog ge-
ruimen tijd in de lucht, maar toen
ze niets zagen, keerden ze één voor
één naar Ypenburg terug, waar ze
tot hun verbazing alle Amsterdam
mers keurig op een rij zagen staan
In September revanche.
Een sportieve oefening, welke zeker ook
haar leerzame zijde heeft. Het ligt in de
bedoeling deze „herkenningsvluchten" tus
schen Amsterdam en Den Haag eenige ma
len per jaar te houden en twee sportvlie
gers hebben hiervoor een wisselbeker uitge
loofd, dien deze maal Amsterdam dus
meeneemt. Nog dit jaar, en wel in Septem
ber hopen de Haagsche sportvliegers re
vanche te nemen.
Politieman voor den rechter,
Advocaten maken ruzie.
Gistermorgen is voor de militaire
rechtbank te Pilsen verschenen de
politieman Koranda, die in den
nacht van 21 Mei op den weg van
Eger twee Sudetenduitschers gedood
heeft, die lid waren van de partij
van Henlein. Het officieele communi
qué, dat dien dag werd gepubliceerd,
wordt in de acte van beschuldiging
opgenomen. Volgens dit communi
qué sommeerde de politie-agent de
motorrijders in het Tsjechisch en in
het Duitsch stil te houdeiv, In plaats
van gehoor te geven aan de somma
ties reden de motorrijders in volle
vaart op den agent af. Deze vuurde
daarop.
De acte van beschuldiging vei-meldt dan
verder, dat de patrouille, waartoe de agent
behoorde, bevel had gekregen den weg van
Franszesbad te bewaken, voertuigen aan te
houden en zich van de wapens te bedienen
wanneer aan sommaties geen gevolg werd
gegeven.
De procureur is van meening, dat de be
klaagde gehandeld heeft zonder alle voor
zorgsmaatregelen te nemen. De beklaagde
houdt zijn onschuld staande.
Talrijke Duitsche journalisten zijn te Pil
sen aangekomen om het proces te volgen.
Koranda verdedigt zich.
Koranda vertelde, hoe hij tracht
te het voorwiel van het motorrijwiel
onder vuur te nemen, zoodat zijn ge
weerschot slechts bij ongeluk de mo
torrijders heeft geraakt. Hij wees er
op, dat na de eerste sommatic de
beide motorrijders zich hadden om
gekeerd en hem hadden bespot.
Tusschen den verdediger van den beklaag
de en den advocaat der slachtoffers ont
stond vervolgens oneenigheid, waarbij de
Duitsche advocaat den Tsjechischen belee-
digde. De voorzitter richtte vermaningen tot
den Duitschen advocaat.
Een getuige verklaarde, dat hij de politie
patrouille op een honderdtal meters afstand
had gezien en dat het onmogelijk is, dat de
beide motorrijders de patrouille niet hebben
opgemerkt.
Het officieele communiqué onjuist?
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat de
inspecteur van politie, Kriegl, toegaf, bevel
fot schieten te hebben gegeven, doch zijn
verklaringen kwamen in strijd met die van
Koranda. Een Tsjechisch vaandrig legde ver
klaringen af, die de bevindingen van de dok
toren, die den lijkschouw hebben verricht,
bevestigden en waaruit gebleken is, aldus
het D.N.B., dat het destijds gepubliceerde of
ficieele bericht niet in overeenstemming
met de feiten is.
De eerste Nederlandsche piloot
die met dit toestel vliegt.
In October zal, naar het Hsb. ver
neemt, de K. L. M.-gezagvoerder K.
D. Parmentier voor eenigen tijd naar
Amerika vertrekken. Deze studiereis
heeft een nauw omschreven doel:
het nieuwste toestel van de Douglas
Aircraft, de D. C. 4, zal tegen dien
tijd aan verschillende groote Ameri-
kaansche vervoersmaatschappijen
worden „uitgeleend", opdat de pilo
ten er ervaringen mee kunnen op
doen.
K. D. Parmentier zal dan in de ge
legenheid worden gesteld med? te
vliegen met de D. C. 4, en zal der
halve de eerste Nederlandsche piloot
zijn, die met dit toestel vliegt.
Zooals bekend is de D. C. 4 door Neder
land nog niet besteld. Immers de eerste se
ries dezer toestellen zijn uitsluitend voor
Amerika bestemd; met den aanbouw daar
van zal eerst worden begonnen, zoodra do
pi'oefvluchten met het prototype D. C. 4 ge
ëindigd zijn.
Een volgende serie zal daarna voor het
buitenland worden vervaardigd. De erva
ringen van Parmentier met de D. C. 4 zul
len ongetwijfeld van invloed zijn op een
spoedige Nederlandsche order voor deze toe
stellen.
Naar de Tel. verneemt, ligt het in de be
doeling van den minister van Waterstaat
binnenkort bij de invoering van de Ver
keerswet voor te stellen voor alle plaatsen
van Nederland eenzelfde maximum snel
heid te bepalen. Vermoedelijk zal dit voor
de bebouwde kommen der gemeente 50 K.
M. per uur zijn.
Waarschijnlijk zal de minister voorstel
len bij de vaststelling van de nieuwe maxi
mumsnelheid een speling van 5 K.M. toe te
staan, zoodat de automobilist of motorrij
der eerst bij het overschrijden van 55 K.M,
strafbaar zou zijn.
Blijkens een rapport van den mantii
van den vulcanologischen dienst te Bata
via, die belast is met de waarneming van
den Krakatau, zijn 18 dezer van 's morgens
8 uur tot 's avonds 8 uur in totaal 538
erupties waargenomen, waarvan de hoogste
tot ongeveer 3000 meter kwam, aldus de
N.R.Crt. Sedert 20 dezer zijn geen berich
ten meer ontvangen.
Wilt U een heerlijke vacantietocht? Dan
een meerdaagsche reis van het
Reisgidsen gratis verkrijgbaar. Reisbureau
W.A.C.O., Den Helder, Kanaalweg 132,
Tel. 773.
