Poolsche parlement
ontbonden
De internationale pers zegt:
De Franschman voelt al den
ransel op den rug.*
De F*N*Z* is geen
wonderdokter
„Allah zegene dc Koningin!"
Wielrijders,
Ernstig auto-ongeval
Morgen de critieke dag
N*S.B+ predikant met
twee gezichten
Een half millioen kermisgasten
in Amsterdam
Japan achter Duitschland
en Italië
Dc Duitsche pers over
het ultimatum
tijdig lichten aan
WieZtemien
Fraaie prestatie van
Loatti
Uit onze Omgeving
Nieuw proces tegen Hines
Betoogingen in Frankrijk
verboden
IN DUITSCHLAND:
De algemeene opvatting te Praag
is, dat morgen, 15 September, de
datum waarop te Aussig het Su-
detenduitsche congres zal worden
geopend, de volgende critieke dag
dag zal zijn. Indien dan nog geen
regeling zal zijn tot stand gekomen,
zal de kwestie van de volksstem
ming zeer zeker iormeel aan de
orde worden gesteld.
Mohammedanen bidden voor het
Oranjehuis.
In alle moskeeën in geheel Neder-
landsch-Indië werden Maandag
avond 5 September nah et Isa-gebed
dankdiensten gehouden in verband
met het regeeringsjubileum van
H. M. de Koningin.
Te Batavia en Meester-Cornelis
zoo schrijft Aneta—A.N.P. nog
zijn in een twintigtal moskeeën de
ze diensten gehouden, door dui
zenden Mohammedanen, zoowel in-
heemschen als Arabieren, bijge
woond.
r
In de moskee van de bekende Habib Ali
Alhabsji op Kintang smeekte Habib Ali,
alvorens tot een gebed over te gaan, Allah
°m zegen en voorspoed voor de Koninklijke
Familie en alle onderdanen van de Ko
ningin. Nadat het gebed uitgesproken was,
werd deze plechtige dankdienst besloten
inet een gezamenlijken maaltijd.
Dankdiensten der Chlneezen.
In alle Chineesche bedehuizen werden
eveneens dankdiensten gehouden.
De hoofd-klenteng te Batavia achter
Pantjoran was met groen en guirlandes
versierd, terwijl de illuminatie nip-t weinig
heeft bijgedragen tot den feestelijken aan
blik van het bedehuis.
De dienst werd geleiddoor den Hwee
Sioh (Chineeschen hoofdpriester) en bijge
woond door een talrijk Chineesch publiek.
De dienst begon om 8 uur n.m. met het
uitspreken van een gebed door den hoofd
priester, en eindigde omstreeks 9 uur n.m.
De dankdiensten in de klenteng van Goe-
noeng Sari en Angke, werden bijgewoond
door resp. den kapitein en den luitenant
der Chineezen. de heeren Lie Tjian Tjoen
en Lie Boen Sin.
Wie gaf nu een „vertooning"?
Uit onzen lezerskring maakt men er ons,
aldus de Msb., op attent, dat ds. mr. L. C.
W. Ekering, ie Amsterdam, die zoo pas bij
de privé-herdenking van het 40-jarig regee-
ringsjubilé onzer Koningin in besloten kring
door de N.S.B. zoodanig meende te mogen
afgeven op dc viering van dit zeldzame
feestgetij door het niet-nationaal-socialisti-
sche volksdeel, welke hij o.a .als een „ver
tooning" kwalificeerde zelf op den na-
tionalcn feestdag van 6 dezer heeft deelge
nomen aan die „vertooning" door aan het
nationaal radio-program (en wel in een ge
deelte door dc A.V.R.O. verzorgd) zijn mede
werking te verleenen.
Indien deze opmerking niet op een ver
gissing berust, hebben we hier (och wel met
een vreemde figuur te doen. Maar het zou
niet de eerste inconsequentie zijn, waar
aan men zich, aldus het blad, van de zijde
der N.S.B. schuldig maakte.
Prins Carnaval komt ook!
De kermissen, welke gedurende de feest-
week en ook nog deze geheele week tot en
met Zaterdag a.s. op tien verschillende
plaatsen te Amsterdam zijn gehouden,
kunnen beschouwd worden als een experi
ment, nadat ruim dertig jaar lang de ker
mis in de hoofdstad was afgeschaft.
Het experiment kan in elk opzicht ge
slaagd worden genoemd, want tot en met
Zaterdagavond j.1. hebben meer dan een
half millioen menschen de beide Lunapar
ken aan het Frcderiksplein en aan de Jan
van Galcnstraat en de acht kleinere kermis
sen op pleinen in verschillende wijken be
zocht-
Autoriteiten en publiek waren het erover
eens, dat de kennissen zeer tot het slagen
van de feestweek en tot bevordering van de
feeststemming hebben bijgedragen en dat
zich bij dit alles geen wanklank heeft
voorgedaan.
Zaterdag a.s. zal bovendien des middags
te 3.15 uur Prins Carnaval met gevolg zijn
intocht doen te Amsterdam en zullen de
kermissen dit weekend geheel in Cam&val-
stemming worden gesloten.
De woordvoerder van het ministerie van
huitenlandsche zaken heeft het volgende
verklaard:
Evenals altijd is Japan bereid zijn krach
ten te vereenigen met Duitschland en Ita
lië om, overeenkomstig den geest van het
anti-kominternpact, dc roode manoeuvres
te bestrijden. De verantwoording voor de
huidige verwikkelingen in het Sudeton-
duitsche vraagstuk berust in hoofdzaak bij
de Komintern.
„De maat ls vol"
schrijft de „Angriff" boven zijn berichten.
De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft:
„Het antwoord der Tsjechen op Hitiers rede
is de moord op drie Sudetenduitschers en
de afkondiging van het standrecht in Su-
detenduitsche steden".
Het „Berliner Tageblatt" verklaart, dat
Praag een „bijdrage" heeft geleverd en de
ergste verwachtingen gerechtvaardigd heeft.
De „Times", die het gewaagd heeft de rede
van den Fuehrer onzinnig en pervers te
noemen, heeft een vreeselijk antwoord ge
kregen.
IN ENGELAND:
„Oorlog kan vermeden worden."
De vrede kan nog bewaard blijven, aldus
de „News Chronicle", indien de Britsche re
geering resoluut optreedt, in de nauwste
samenwerking met Tsjecho Slowakije zelf.
en met Frankrijk en Rusland. Er valt geen
moment te verliezen.
De „Daily Mail" meent, dat aan elk ver
zoek om een volksstemming of aan elk an
der plan dat de minderheden in staat stelt
over hun eigen toekomst te beslissen, de
grootste aandacht moet worden geschonken.
Slechts een haarbreedte zijn wij verwij
derd van een zoodanige Duitsche invasie,
welke een Europeeschen oorlog beteekent,
en dan een oorlog, waarbij Engeland ter
stond betrokken wordt, schrijft de „Daily
Herald". De beschikbare tijd is wanhopig
kort, maar zoolang er gelegenheid is, hoe
gering ook, moet zij worden aangegrepen.
Doel: herziening der kieswet op
democratischen grondslag.
De president der Poolsche repu-
blik heeft gistermiddag om 2 uur
een decreet uitgevaardigd, houden
de de ontbinding van het parle
ment.
De datum der volgende verkie
zingen is nog niet vastgesteld, maar
volgens de grondwet is de presi
dent verplicht binnen dertig dagen
volgend op de parlementsontbinding
nieuwe verkiezingen uit te schrijven
die binnen de daarop volgende zes
tig dagen moeten worden gehouden-
Het nieuws heeft in politieke
kringen te Warschau groote sensa
tie gewekt.
De ontbinding van het parlement wordt
in het decreet van den staatspresident ge
motiveerd met de aanzienlijke wijzigingen,
die zich Tri hét binnenlandsch politieke le
ven sedert de laatste parlementsverkiezin
gen hebben voorgedaan en door de nood
zakelijkheid, die steeds sterker gevoeld
wordt, in breed lagen der bevolking, dat
actiever wordt deelgenomen aan den ar
beid voor den staat.
Het is de kwestie binnen 24 oi
48 uur.
De militaire maatregelen in Frankrijk
worden zonder veel uiterlijk gerucht ver
der uitgebreid zegt Het Volk. Op het mi
nisterie van Oorlog zijn besprekingen ge
voerd over de verdediging van Parijs. Er
zijn allerlei luchtbeschermingsmaatregelen
voor de bevolking van Parijs genomen. Na
bij Parijs is reeds een groote voorraad zand
verzameld, dat eventueel onder de bevol
king zal worden verdeeld om op de zolders
te brengen.
Parijs kalm.
De bevolking van Parijs is na het verne
men van het hoogst ernstige nieuws, dat het
eerst door een extra-editie van de „Paris-
Soir" bekend werd, kalm gebleven. De ex
tra-edities van de bladen vliegen natuurlijk
weg, maar de opwinding is niet zoo groot
als na de rede van Hitier. Men had een ulti
matum of zoo iets eigenlijk al wel verwacht
en men wacht nu alleen op het Praagsche
antwoord. Men rekent er wel op, dat Praag
In ieder geval alles zal doen om tijd te win
nen, teneinde zich met de regeeringen van
Engeland, Frankrijk en Rusland in verbin
ding te stellen.
De bevolking bereidt zich reeds voor op
een mobilisatie. Zou men nog 24 uur tijd
hebben of 48 uur, dat is de vraag. Maar ie
dereen voelt al den ransel op de rug, zonder
deze als een drukkende last te ondervinden.
Wanneer het land hen roept, staan zij ge
reed.
Internationale toestand dwingt
regeering tot maatregelen.
De Fransche regeering heeft hesloten
voorloopig alle bijeenkomsten en betoogin
gen op den openbaren weg, georganiseerd
in verband met de buitenlandsche gebeur
tenissen, te verbieden.
Gistermiddag is op het ministerie van
oorlog een conferentie over de passieve ver
dediging gehouden tusschen den minister
van binnenlandsche zaken, den chef van
het militair kabinet van Daladier, den pre
fect van de Seine en de Politieprefect.
Om kwart over twaalf heeft minister
president Daladier het ministerpresidium
verlaten. Aan de journalisten, die hem met
vragen bestormden, verklaarde hij: „liet
schijnt dat de dingen nog in orde zullen
komen. Wij moeten kalm blijven, het
hoofd koel houden en een open oog voor
de feiten hebben."
Een massa van 3% millioen zon
der leiders in wanhoopsstem-
Strijd tusschen de wèU en niet-
erporteerende boeren. Hel
gaat niet goed...
Hoe betreurenswaardig het feit
ok is, de aangeslotenen van de le
den van den Algemeenen Neder-
landschen Zuivelbond zijn in twee
kampen verdeeld, merkte de voor
zitter van de F.N.Z. tijdens de ver
gadering van den bond te Nijmegen
op.
In het eene kamp bezit men op grond
van zijn verleden exportrecht en wenscht
dit, het zekere voor het onzekere, te behou
den. Het andere kamp heeft vóór de cri
sis zich niet meer met den export be
moeid, maar heeft zijn producten aan den
handel verkocht en heeft geen goed verle
den om thans te mogen exporteeren. Daar
bij doen zich dan verschillende nuances
voor. al naar het de verschillende produc
ten betreft of de landen, waarheen geëx
porteerd wordt.
En voor het niet goed loopen
wordt de F.N.Z. verantwoordelijk
gesteld. Algemeen schijnt men al
dus spr. de F.N.Z. tp beschouwen als
een wonderdokter die iedereen ievre-
den kan stellen en kan genezen van
allerlei kwalen.
Eenheid der boeren ontbreekt.
Naast al deze uitsluitend door de crisis
verorzaakte beroeringen, zijn er aangele
genheden, die reeds korter of langer de
aandacht hadden. De voornaamste is wel
de hoe langer hoe grooter wordende in
vloed van wat men noemt het groot-kapi
taal. Men acht het noodig dit te bestrijden
en heeft hierover een groote mond.
Men vergeet echter de F.N.Z. van
een uitstekend wapen te voorzien
n.1. de boereneenheid en verwondert
zich dan nog dat degenen, dien den
strijd moeten voeren niet meer kun
nen bereiken.
Een en ander acht spr. voldoende om aan
te toonen, dat het in de organisatie thans
niet geheel goed loopt. Dit moet, zoo zeide
hij, anders worden en met den meesten
aandrang wekt hij de bonden op ernstig te
beraadslagen over hetgeen gedaan moet
worden om weder te komen tot een zoo
groot mogelijke eenheid in de algemeene
organisatie.
ONZE SNELLE „NIEUW-AMSTERDAM".
De „Nieuw-Amsterdam", die uit New-York
vertrok op Dinsdag 6 September om 12 u.
4 m. plaatselijken tijd en gistermorgen te G
u. 42 m. Amsterdamschen tijd te Rotter
dam aankwam, beeft den overtocht vol
bracht in 6 dagen, 13 uur en 18 minuten.
Dit is de kortste reisduur, binnen welken
tot nu toe een Nederlandsch schip het tar-
ject over den Atlantischen Oceaan heeft
afgelegd.
De K.N.A.C. heeft uer laatsten tijd klachten
ontvangen "an automobi'isten, rie in hoofd
zaak van wegen moeten gebruik maken zonder
lantaarn en daarmede dus ook hun roode ach
terlicht aansteken. Het s een algemeen bekend
feit, dat de slechtste zichtbaarheid op den weg
voor den automobilist zich manifesteert in den
schemer, wanneer het vliswaar nog niet vol
komen donker is, maar men toch weinig nut
heeft van de koplampen. Juist in dien tijd kun
nen de roode achterlichtjes zeer nuttig wer
ken. Het ware d. n ook te wenschea, dat de
wielrijders ook in hun eigen belang dit
begrepen, en ti'dig d.w z. bij invallende sche
mering, hun lampen zouden inschakelen. Voor
vrijliggende Ijwielpaaen is dat natuurlijk niet
noodig, maar des te meer voor de wegen met
gemengd v-rkeer. Missch en is in dezen de
mede werking van de wielrijders te verkrijgen.
Zij zullen er zelf baat bij hebben.
Nieuwe Italiaansclie records.
De bekende Italiaansche amateursprin:
ter Loatti, tweede in het onlangs te Amster
dam gehouden wereldkampioenschap, heeft
op de Vigorellibaan te Milaan eenige
fraaie prestaties verricht, welke nieuwe
^Italiaansche records beteekenden. Over
500 m. met vliegend vertrek deed Loatti
30 seconden, waarmee hij slechts 1/5 sec.
boven het wereldrecord bleef, dat Michard
op 11 Augustus 1932 heeft gevestigd. Het
oude Italiaansche record stond ten name
van Linari met 30.fi sec. Verder reed Loat
ti den hal ven miil in 51 sec., terwijl het
wereldrecord op 50 2/5 sec. staat, gevestigd
door den Amerikaan Clark op 24 Augus
tus 1908.
ANNA PAÜLOWNA
AANVANG MIDDENSTANDSCURSUS.
Gisteravond is in school I de cursus van
het Instituut voor Middenstandsontwikke
ling aangevangen met 24 deelnemers voor
den gewone- en 15 voor de spoedcursus.
Loco-burgemeester Keuris, wethouder Op
't Veld en de gemeentesecretaris gaven
door hun aanwezigheid blijk van hun be
langstelling en werden door den heer C.
Kaan, voorzitter van het gevormde school
bestuur welkom geheeten. Ook het bestuur
van de middenstandsvereeniging, de heeren
Mol en Den Hartog, die het onderwijs zul
len geven, de pers en de .cursisten riep
spr. een welkom toe en uitte den wensch
dat de cursus in alle opzichten mocht
slagen.
De loco-burgemeester verzekerde, dat
het gemeentebestuur het tot stand komen
van den cursus toejuichte. F.r is een tijd
geweest, zei spr., dat een deel van den mid
denstand zich niet veel aan vakkennis en
andere ontwikkeling gelegen liet liggen.
Men stichtte maar winkeltjes en begon
zaken. Men kon spreken van een chaott
schen toestand. De regeering greep door
de vestigingswet in. Het peil van den mid
denstand behoort hooger te worden en zoo
zal ook hier ter ontwikkeling deze cursus
gehouden worden. Spr. hoopte dat zii mocht
slatren, dan zou uit den slechten tijd nog
iets goeds geboren zijn.
De heer Mol sprak, mede namens z'n
collega den heer Den Hartog de hoop uit,
dat met medewerking van allen de cursus
een goed verloop mocht hebben. Ook hij
lichtte het „waarom" van de vestigingswet
toe en complimenteerde het schoolbestuur
en vooral den heer B. Zon voor het vele
werk dat de oprichting van den cursus
vooraf ging.
De heer Kaan tenslotte dankte alle be
langstellenden voor hun aanwezigheid en
de heeren Keuris en Mol voor het gespro
kene, waarna hij de leiding aan de cursus
leiders overdroeg.
WIERINGF.N
VER TER BEVORDERING VAN DE
BIJENTEELT.
Maandagavond J.l. vergaderde in hotel
Kaan de afd. Wieringen van bovengenoem-
den vereeniging. Na opening door den heer
R. Kat. werden door den heer Jb. v. d. Ham
de notulen voorgelezen welke onveranderd
werden goedgekeurd.
De suikèrbestelling, welke hierna plaats
had, bedroeg 2100 kilo, welk kwantum dus
besteld zal worden.
Besloten wer'd om voor het gebruik der
leden een wassmelter te koopen. In de ko
mende winter zullen eenige heeren uitge-
noodigd worden om voor deze afdeeling
enkele lezingen te houden.
Na eenige huishoudelijke besprekingen werd
de vergadering gesloten.
WARMENHUIZEN
Vijfjarig kind onder een luxe
auto; vreeselijk verwond en
dat op haar verjaardag! Chauf-
leur treit geen schuld.
Dinsdagmorgen omstreeks 10 uur is aan
den Oudewal alhier een ernstig ongeluk
gebeurd. De melkrijder Boekel' was bezig
met bussen melk op zijn auto te laden,
zooals iedere morgen dit vaste gewoonte is.
Toen hij hiermede gereed was, reed hij
l.angzaam ,w.eg; ipmirjdels. wqs het vijf
jarig dochtertje van het echtpaar Koorn ko
men aanloopen, die de auto volgde en vast
hield.
Plotseling schoot zij achter de melkauto
weg, toen juist uit de tegenovergestelde
richting een luxe auto passeerde, waar
door het kind werd gegrepen en tegen
den grond werd gesmakt. Het geval liet
zich zeer ernstig aanzien.' De ontboden
geneesheer Dr. van Hesteren en Zuster
ïleman ter Burg waren spoedig ter plaatse
waarna laatstgenoemde het kind heeft ver
bonden en arm en beenen heeft, gespalkt.
Het patiëntje hield het bewustzijn, waar
door wordt verondersteld, dat geen inwen
dige kneuzingen zijn veroorzaakt.
Van deskundige zijde werd bevestigd, dat
het kind had bekomen een gekneusde kaak,
gebroken been, gebroken arm en een ge
broken voet. Per auto is het arme kind
onder leiding van Zuster Heman ter Burg
naar het Centraal Ziekenhuis te Alkmaar
vervoerd.
De bestuurder van de luxe auto was ge
heel van streek, maar treft absoluut geen
schuld.
Een tragische bijzonderheid is, dat de
arme kleine gisteren juist jarig was.
PURMEREND, 13 Sept.
Gemeentel. Kaasbeurs. Verhandeld 17 par
tijen, wegende 22.000 Kg., handel goed,
hoogste prijs f 22.9 stapels kleine Boe
renkaas 22.50; 1 stapel Volvette f 26; 790
kg. boter 1.411.46; 587 stuks runderen;
300 vette koeien 6169 stug; 139 gelde koei
en 120180; stug 60 melkkoeien 180260
stug; 88 stieren 0.460.52 matig; 17 paar
den S01S0 stug; 124 vette kalveren 28—48
stug; 346 nuchtere kalveren voor de slacht
712 stug; nuchtere kalveren voor de fok
1118 stug; 226 vette varkens voor dc slarht
0.520.54 matig; 43 magere varkens 18
32 stug; 164 biggen 10—16 stug; 92 bokken
311; kipeieren 4.254.75 100 st. eendeieren
3.60 per 100 st.; oude kippen en hanen 30
45; uitzonderingsprijs 4714; N.H. Blauwen
55—6214; uitzonderingsprijs 6714; Jonge ha
nen 404714; eenden 30150; duiven 30
50; ganzen 40; 17000 eendeneieren 3.503.75
kleine 2.503.15; 60.000 kippeneieren 6566
kg. 4.90—5; 63—64 4.80—4.95; 60—62 kg. 4.60
—4.85; 58—59 kg. 4.50—470; 56—57 kg. 440
4.60 53—55 kg. 4,30—4.50; 50—52 kg. 4—
4.20; 45—49 kg. 2.75—4.—.
NOORDSCHARWOUDE, 14 Sept.
Groote muizen 2.30. r. duken 1.301.40,
hl. eigenh. 2.40—2.70, Bevel. 1.80. uien 2.40—
2.80, drielingen 2210, grove 3.303.50, gele
nep 5.205.40, peen 2.202.30, kleine peen
1.101.30, sperciehoonen 10.9014.70. kroten
0.902.20, roode kool 1.302.40, witte kool
11.10, gele kool 1.501.70.
BROEK OP LANGENDI.TK. 14 Sept.
Aanvoer: 11300 Kg. aardappelen: eigenh.
22.10, bl. dito 2.502.70, 14000 Kg. uien
2.402.70, drielingen 1.90—2, grove 2.90
3.10. gele nep 5.405.50, peen 1.802.70.
1750 kg. spercieboonen 10.1015.30; 6 dui
zend kg. kroten 2.402.80: 40 duizend kg.
roode kool 1.302.40; 13 duizend kg. witte
kool 0.90—1.10; 25 duizend kg. gele knol
12.60; 1000 kg. bloemkool 5—7.40; idem
2e soort 1.501.60; 400 komkommers 11.50
De president zegt: „Ik achtte mij
verplicht de kamers te vernieuwen
opdat het nieuwe parlement een be
tere weerspiegeling kan zijn van de
stroomingen in het land Het nieu
we parlement zal zich over de nieu
we kieswet moeten uitspreken.
Gistermiddag is het kabinet in verga
dering bijeengekomen.
Voldoening bij de oppositie.
Het besluit tot ontbinding heeft levendi
ge voldoening gewekt in de kringen der op
positie, waar men sedert 1935 niet opgehou
den heeft de afschaffing van het oude in
directe verkiezingsstelsel te eischen, die het
indertijd mogelijk gemaakt heeft een volko
men regeeringsparlement te vormen, waarin
de oppositie geen enkelen vertegenwoordiger
had.
Men herinnert zich, dat alle oppo
sitiepartijen in 1935 de verkiezing
geboycot hadden en dat zij sedert
dien steeds gestreden hebben voor
een kieshervorming op democrati
schen grondslag.
De verkiezingen voor de Kamer zullen
worden gehouden op 6 November, die voor
den Senaat op 12 November.
VRIJWILLIGERS VOOR DEN CHINEE
SCHEN GUERILLA-OORLOG. Kijkje in
een werf-bureau, waar de sollicitanten voor
den krijgsdienst de geheimen van het „vak"
verklaard worden.
ming.
De Duitsche pers publiceert op in het oog
loopende wijze het ultimatum van Henlein
en de incidenten in Bohemen.
De „Voelkischer Beobachter" schrijft: zie-^
daar het antwoord aan Benesj.
Het blad geeft toe, dat de toestand bui
tengewoon gevaarlijk is, omdat een massa
van 3'A mill. menschen zonder leiders tot
daden van wanhoop kan. worden gedreven.
Het „Berliner Tageblatt' spreekt van „ras-
senrecht in nood, maar wijst er tevens op,
dat de Fuehrer alle verantwoording voor
de vrije onderhandelingen tusschen de Tsje
chische regeering en de Sudetenduitschers
heeft opengehouden.
Het blad voegt hieraan toe: Duitschland
zal de onderhandelingen, die vrij en onbeïn-
vloed moeten zijn, niet verstoren.
De pers richt tevens verwijten aan Enge
land, wegens zijn gebrek aan begrip der
redevoering van Hitier.
Het proces tegen Hines, den leider van
Tammany Hall, beschuldigd van corruptie
op groote schaal, is wegens formeele fouten
in de dagvaardiging, gestaakt.
De officier van justitie, Dewev, heeft gis
teren aangekondigd, dat zoo spoedig moge
lijk een tweede proces zal worden aanhan
gig gemaakt en wel op grond van dezelfde
beschuldiging, n.1. politiebescherming te
hebben verleend aan de organisatoren der
verboden loterijen, welke door wijlen „dutch"
Schulz werden geëxploiteerd.
