Met de „Hydrograaf
op stap
J y TTi I^TJ
GEVESTIGD
te Hippolytushoef
W. A. DE HERDER
BABY
UITZETTEN
"CaïdioUot
zijn Artikelen
Tegen
Eenheids-
Prijzen
fapo
&ew)c,pLeceó
teMl tcijfan bij,
S^AaAd UloMn
KeifyeJióikaat
Betrekkingen
Te huur
Te koop
Diversen
Vischafslag Den Helder
Burgerlijke Stand
Oiijjon cmioxc
De
RUGGEGRAAT
Voor PIJNLOOSE VOETBEHANDELING
Mej- J. H. Dauve, Med. Ged. Voetkundige
„HALLELUJA"
1/2 Pond
voor stechk 1b
ttcroJi de, nieuure
BONTES REINDERS
n
Hoe men werkt.
De witte pet verdwijnt met het klasje terwijl
ons de eer van een bezoek aan de teekenkamer
te beurt valt.
„Ziet U dit blad, hier, dit is het z.g. con-
Btructieblad. Voorloopig ziet U er nog niet
veel op, omdat we hier pas begonnen zijn. Die
omcirkelde stippen, dat zijn de diverse land
punten, die vanuit zee te zien zijn. Kijk, ziét U
daar den vuurtoren van Westkappelle Dat
is dit punt, en dit is b.v. de toren van Middel
burg, en dat is Groede, dat torentje daar, TJ
kunt het vaag zien, midden in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Wanneer wij nu met onze sextanten de hoe
ken tusschen die punten meten, kunnen wij
d.m.v. die hoeken onze positie construeeren,
vandaar dat dit blad het constructieblad heet.
Die blauwe streeppuntlijnen zijn de koersen,
die wij al loodende hebbende afgelegd. Met
behulp van calqueerpapier brengen we deze
loodingsslagen heel dunnetjes in potlood over
op een nieuw blad, en vermelden dan over die
Slagen heen de dieptecijfers. Zoodoende krij
gen we het minuutblad, een vel papier waarop
het krioelt van getalletjes, en waaruit we
dan het beloop van de dieptelij nen kunnen
vinden, en zoodoende te weten komen, hoe of
de geulen loopen, en waar de gevaren liggen.
Hier, bekijkt U dit blad maar eens."
Wat ons voorgelegd wordt, kunnen we haast
geen blad meer noemen; op een afstand be
schouwd is het een scnilderij, een pronkstuk.
Lijnen in vier, vijf. tinten omsluiten geulen en
banken, welker namen in keurig redisschrift
Zijn bijgeteekend: Sardijngeul, Nolleplaat. Maar
van naderbij beschouwd is het om tureluursch
te worden. Honderden, neen" duizenden getal
len krioelen daar doorheen. Hoe is het moge
lijk, dat een zeeman, wiens beroep hem anders
in de verre ruimten pleegt te doen staren, daar
uren over zoo'n blad gebukt heeft kunnen
staan om als maar cijfertjes neer te zetten,
en hoe!
Wat 'n pietepeuterig werk! We worden er
haast kriegel van.
De commandant merkt het, en begint te
lachen.
„Maar op zoo'n manier ziet men door de
boomen toch het bosch niet?" wagen we het
op te merken.
Zeekaarten.
Inderdaad, maar dit is daarom ook nog
maar enkel het minuutblad en nog lang niet
de zeekaart, zooals die in den handel gebracht
wordt. Dit minuutblad wordt ingediend bij de
afdeeling Hydragrafie van het departement
van defensie in Den Haag. Daar wordt het
photografisch verkleind tot de gewenschte
schaal, en dan worden door cartografen de
zeekaarten aan de hand van het minuutblad
geteekend, en door graveurs in koperen platen
uitgestoken. Hier ziet U b.v. een zeekaart, met
er naast het origineele minuutblad. Herkent
U den vorm van de banken en die geul daar
Merkt U, dat er op de zeekaart lang zooveel
dieptecijfers niet voorkomen, alleen hier en
daar, juist genoeg om een beeld van den zee
bodem weder te geven? Deze zeekaart nu is
een aïdruk van een kopergravure. Blijkt nu
een bepaald gedeelte van de kaart te zijn ver
anderd, dan behoeft niet de geheele gravure
vernieuwd te worden. Enkel wordt het te wijzi
gen gedeelte afgeschaafd, rond dit afge-
s chaafde gedeelte wordt met klei een soort
dijkje gemaakt, binnen dit dijkje wordt een
koperoplossing gegoten, en electrolytisch
wordt nieuw koper op de plaat gelascht. Het
plekje wordt gepolijst en volgens de laatste
gegevens opnieuw gegraveerd, waardoor de
afdrukken van de gravure weder up-to-date
zijn."
Geen oorlogsschip.
l „Wij hoorden, dat U en Uwe oficieren lui
tenants ter zee zijn, maar dit is toch geen
oorlogsschip, wel?"
„Neen, in Indië voeren de opnemingsvaar
tuigen wèl de oorlogswimpel, maar hier in
Holland zijn het rijksvaartuigen met een
burgerbemanning. Alleen de commandant en
de état-major zijn militair."
„Vormt de hydrografie nog een apart corps
bij de marine, zoo iets als de topografie?"
„Neen, wij blijven gewoon zeeofficier en
moeten daarom ook geregeld terug naar de
vloot, om onze geoefendheid op echte oorlogs
schepen te behouden."
„Nou, om U de waarheid te zeggen, is het
nog zoo heel lang niet geleden, dat wjj, even
als Noach destijds de berg Arrarat, de diep
ten met een slaggaard of een handloodje aan-
loodden, maar tegenwoordig doen we het met
een echograaf. Wacht, voelt U wat voor een
kop koffie? Dan is het meteen tijd om te
gaan looden, want ik zie dat het water
alweer een meter gewassen is. Ziet U daar
die peilschaal? Met bot van laag wees hij 12
aan. en nu staat hij bijna op 115."
„Waarvoor gebruikt U zoo'n peilschaal?"
„Om de diepten, die we aanlooden, te her
leiden tot een bepaalden stand, het zooge
naamde reductievlak. U begrijpt zeker wel,
dat op een bankje, waar wij met hoogwater
bijvoorbeeld 72 decimeter op bevinden, met
laag water belangrijk minder water zal staan.
Deze peilschaal wordt nu voortdurend afge
lezen, zoodat wij voor elk tijdstip kunnen
nagaan, hoeveel decimeter wij van onze loo
dingen moeten aftrekken, om ze tot één en
hetzelfde niveau te herleiden.
Wel is waar werd deze peilschaalstok van
morgen geheel willekeurig in den grond ge
stoken, maar door de getijkurve, die vandaag
uit de peilschaalwaarnemingen wordt ver
kregen, te vergelijken met de kurven van de
automatische peilschalen te Vlissingen en
Westkapelle kunnen de waterstanden alhier
herleid worden tot het N.A.P.-vlak, het zoo
genaamde Amsterdamsche Peil."
„Ha, daar is de koffie, dat het U goed
moge smaken." Inderdaad, het bakkie troost
is overheerlijk. Het schijnt dat op het water
altijd alles beter smaakt. „Als de zee maar
kalm is," merkt lachend een der officieren op.
De apentafel.
Intusschen heeft de motorvlet de veertien
badgastjes en „juf" weer veilig op het strand
gebracht en bestijgen thans wij de stalen
motorkap, waarop een soort babybox is aan-
Het eerste artikel is opgenomen in ons
nr. van Zaterdag 10 Septmber.
gebracht. „Ja, zoo'n ding heet een apentafel
en dient om de meters tegen overboordslaan
te beveiligen. Het eeuwenoude zeemansprin
cipe „one hand for ship one hand for me" is
tijdens het sextantmeten moeilijk toe te pas
sen, daar je met één hand het instrument
moet vasthouden en met de andere de alhi-
dade moet verplaatsen.
Ziet U deze twee potten buitenboord? Dat
zjjn de zend- en ontvangoscillator van het
echolood. Door de eene pot wordt een tril
ling uitgezonden, Deze verplaatst zich met
een zekere snelheid door het water, wordt
wordt tegen den zeebodem teruggekaatst en
in de tweede pot opgevangen. De electrische
kabeltjes, die U uit de potten ziet komen,
voeren naar het registreermechanisme, dat
het tijdsverschil tusschen het moment van
uitzenden en ontvangen der trillingen regi
streert, waardoor de diepte bekend wordt.
Het echolood werkt.
We zullen nu het echolood op gang bren
gen."
Gelijk een zenuwachtig sidderaaltje zién
wij een pennetje heen en weer dansen en op
draaiende papierband een donkerbruine streep
opteekenen, die naar mate we de kust nade
ren, langzaam oploopt.
„Dat komt, doordat het minder diep wordt.
Het mooie van dit systeem is, dat men niets
op zijn weg overslaat. Vroeger met het hand-
lood b.v. werd van een rug vrijwel altijd de
minste diepte gemist, terwijl thans door het
aaneengesloten profiel geen kruimeltje wordt
overgeslagen. Zelfs een school visschen wordt
thans aangelood als een bruine massa, welke
boven den zeebodem zweeft, terwijl een
wrak lijnscherp wordt opgeteekend. Wat was
dat vroeger niet altijd een gemartel om met
het handlood een wrak te vinden. Daar kon
den uren mee gemoeid zijn!
Zelfs bjj de visscherjj.
U heeft zeker wel eens gelezen hoe of er
enkele jaren geleden met eeri dergelijk echo
lood naar het wrak van de Lusitania is ge
zocht. Ook op de visschersvaartuigen wordt
er tegenwoordig gebruik van gemaakt om
de vischscholen op te sporen."
„Het echolood is op snelheid, commandant,"
meldt de telegrafist, die blijkbaar tevens be
last is met het echolood. „Mooi, dan gaan we
beginnen. De snellius is Westkapelle, Groede,
Kadzand, Veen de eerste hoek, Kramer de
tweede. Koers zuid-zuid-west, vooruit volle
kracht, opgepast... stop!!!"
„Eerste hoek tachtig vijftien..." „Tweede
hoek drieënzestigveertig" klinkt het direct
erop uit de kelen van de twee meters boven
in de babybox. Dat de apetafel (veiligheids
halve wachten we ons voorloopig dit woord
hardop uit te spreken in de nabijheid van de
twee meters, want we zijn er nog niet heele-
maal van overtuigd, dat we niet voor de gek
worden gehouden, en straks zouden we er nog
van verdacht worden, de meters voor apen te
willen uitmaken) geen overbodige luxe is,
merken we al dadelijk, wanneer juist de Zee
landboot met vierentwintig mijls vaart voor
ons over loopt en onze vlet in de hooge boeg
golf een solonummer big-apple-hot-jazz weg
geeft.
En zoo gaat het voort, den geheelen dag.
Eerst enkele mijlen zeewaarts, dan een dikke
honderd meter noordelijker weer den wal in,
en zoo vervolgens, als maar heen en weer
koersend. Gelijk een futuristisch kunstschil
der teekent intusschen het sidderende penne
tje van het echolood het profiel van de afge-
stoomde route als bruine bergen bergen tegen
een witten hemel, de eerste gegevens, waar
uit later de zeekaart zal worden gedistilleerd.
Veel rust en tijd om te praten blijken de
opvarenden intusschen niet te hebben, want
nawelijks probeeren we wat te vragen, of dan
klinkt weer het. commando: „Opgepast...
stop!" en galmen groepen van cijfers door de
lucht, met luider stemme herhaald door den
matroos, die alles in een boekje opteekent.
Wanneer dan ook op een gegeven oogen-
blik, na het woordje „Eindigen" een vlag om
hoog gaat(ja, mijnheer, dat is de
aardappelvlag, dan zet kokkie de Zeeuwsche
blauwen op)... en de n eters, zich het zweet
van het voorhoofd wisschend, uit de apetafei
omlaag klauteren om de zoo lang ontbeerde
pijp te stoppen, kunnen we niet anders zeg
gen, dan dat dat warme hapje en smooltje ten
volle verdiend zijn.
Even nog wordt het strand aangeloopeh,
na een hartelijk dankwoord wippen wij van
boord, en weg is de vlet alweer.
Hydrograaf, we namen een prettigen indruk
van U mede.
Een goede looderij en gezondheid met elkan-
er' Landmeter.
13 Sept.
Aangebracht door korders:
Tongen
Slips
Schol le soort
Schol 2e soort
Schar
Door garnalenvischers;
Levende garnalen
Gerookte garnalen
p. kist
0
p. kg 1.20—1.50
0.80—0
6.50—5.10
2.40—2.00
2.10—1.70
lit
kg
1.35
0.15
van 13 September 1938.
BEVALLEN: Ph. M. M, van DoorenGot-
wald, z.
OVERLEDEN: D. Bethlehem, (m.), 36
jaar; J. de Leeuw, (m.), 69 jaar.
Hel oordeel von fijnproevers luidt
.Iets buitengewoons"
fIRMA H. J. HOOGHOUDT GRONINGEN
HOOGHOUDT is 't wel toevertrouwd
ven etk Hoed recleme-plen
Courantenr»clame
Heden overleed na een
kortstondig lijden onze ge
liefde Vrouw en Moeder,
Mevr.
WILHELMINA CH. VAN
VEEN—WESTENDORP,
in den ouderdom van 42
jaar.
Den Helder, 13 Sept. 1938.
Spechtstraat 7.
Uit aller naam:
TH. VAN VEEN.
De ter-aarde-besf Tlling za.1
plaats vinden Vrijdag 16
Sept., vjn. 11 uur vanaf
Spechtstraat 7, op de Alge-
meene Begraafplaats te
Huisduinen.
met Ingang van 12 Sept. 1938:
TANDARTS
Spreekuur van 9-11 en van 1-2 uur
Behoudens Zaterdags en volgens
afspraak.
Voorloopig adres:
Hotel „DE HAAN"
t. a.
Mevr. v. d. KUIJL
en MIXY.
a/b „Chr. Huygens".
Vraagt onze complete
keurig verpakt
in wit kartonnen doos.
Uitzet A, 42 delig,
bevat:
6 st. kat. Luierhemdjes
4 st. flan. Bandjes
3 st. flan. Luiers
6 st. kat. Bébétruitjes
6 st. Flanelletjes
1 Lakentje
1 Sloopje
12 st. gerstekorrel Luiers
3 st. molton Onderleggers
samen voor 9.^®
Ook duurdere uitzetten
voorradig, zooals B. 45-delig
voor 13.85 en C. 70-delig
voor 24.50.
Ink. Comb. „Nederland"
Spoorstraat hoek Koningstraat
Inrichting Sperwerstraat 45 b. d. Meeuwenstraat
Spreekuur dagelijks, desgewenscht behandeling aan huis.
ATEP
36e WETTIGE HACO-TRËKKING
4e KLASSE, 2e LIJST
TREKKING VAN DINSDAG 13 SEPTEMBER 1938
HOOGE PREMIËN:
t 25.000.— 12909
t 5.0C0.— 20062
1 1.000.— 19427
i 400.— 1041 10687
1 200.— 2254 9230 9752 14423 20114
t 100.— 731 835 3271 3443 4025 4071 15526 17688
PREMIËN VAN 65.-
4
233
466
665
902
634
1185
1588
1843
2237
2494
2640
2821
3221
3596
3970
4261
4480
4762
5038
5447
5995
6421
6640
6921
7134
7149
7510
7836
8148
8512
8954
9284
9528
9817
14
247
478
701
981
1268
1618
1849
2299
2502
2641
2830
3222
3624
4022
4263
4508
4773
5048
5471
6024
6501
6654
6923
7156
7531
7853
8154
8544
9004
9297
9544
9875
Ger. Zang Ver.
Het Bestuur deelt mede, dat
de REPETITIES weer zijn
aangevangen.
Aller opkomst gewenscht.
10026 10033
10364 10370
10575 10584
10822 10839
11129 11134
11413 11449
11661 11668
11912 11931
12220 22222
12454 12460
12783 12795
13086 13^52
13417 13495
13596 13701
13892 13936
14104 14114
14357 14364
14628 14644
14899 14902
15218 15228
15376 15426
15741 15749
15931 15946
16158 16249
16534 16610
16872 16934
17202 17233
17588 17606
17933 17953
18377 18423
18592 18593
13778 18792
19127 19148
19328 19361
19496 19523
19745 19802
20005 20031
20333 20383
20562 20601
20744 20769
24
264
479
743
1004
1294
1642
1867
2319
2515
2649
2846
3263
3729
4026
4293
4527
4778
5050
5478
6033
6503
6662
6942
7201
7698
7866
8167
8616
9014
9309
9581
9886
10059
10415
10610
10847
11137
11475
11692
11971
12227
12470
12823
13181
13515
13717
13955
14141
14387
14658
14918
15238
15475
15761
15948
16267
16628
16975
17300
17631
17968
18474
18601
18801
191:'4
19381
19528
19858
20088
20418
20606
20771
32
314
488
768
1011
1308
1651
1869
2329
2553
2651
2895
3300
3820
4042
4362
4598
4817
5057
5667
6071
6509
6681
6947
7205
7710
7885
8196
8618
9036
9325
9657
9896
10086
10419
10648
10854
11154
11493
11702
11987
12247
12475
12839
13210
13529
13732
13984
14145
14388
14688
15000
15269
15574
15765
16025
16237
16684
17050
17336
17651
17979
18498
18602
18900
ldloü
19385
19542
19868
20132
20430
20612
20803
340
503
770
1031
1328
1689
1942
2352
2555
2694
2909
3341
3830
4094
4405
4612
4846
5249
5 708
6131
6543
6682
6973
7285
7723
7912
8262
8635
9142
9326
9693
9970
10132
10436
10650
10907
11161
11494
11713
12026
12271
12553
12884
13224
13538
13741
14007
14247
14419
14691
15007
15283
15587
15805
16033
16285
16745
17061
17387
17702
18033
18501
18611
18937
191/5
19411
19568
19869
20137
20450
20652
20876
102
347
541
784
1039
1343
1744
2131
2355
2561
2696
2950
3376
3868
4120
4410
4617
4850
5266
5724
6175
6585
6712
7012
7298
7751
7926
8310
8667
9151
9392
9727
9991
10145
10441
10667
11043
11169
11506
11800
12053
12385
12591
12918
13239
13551
13785
14014
14248
14428
14749
15030
15306
15593
15875
16087
16333
16765
17078
17440
17714
18103
18518
18625
18938
19205
19414
10619
19891
20160
20465
20681
20892
145
368
557
771
1083
1381
1767
2150
2386
2582
2712
2970
3391
3876
4134
4434
4650
4852
5308
5759
6285
6591
6713
7013
7381
7759
7932
8334
8682
9223
9394
9732
9997
10209
10470
10691
11072
11257
11569
11810
12127
12399
12637
12933
13278
13573
13799
14048
14282
14512
14751
15072
15335
15654
15878
16107
16360
16776
17132
17457
17829
18139
18565
18629
18970
19265
19434
19625
19903
20178
20518
20685
20936
173
430
567
797
215 218
441 449
613 651
822 899
1156 1160
1441 1484
1769 1782
2176 2202
2455 2458
2587 2600
2731 2813
3140 3160
3392 3434
3892 3895
4178 4218
4454 4462
4659 4680
4939 4984
5318 5325
5776 5856
6338 6406
6594 6603
6821 6857
7035 7044
7409
7772
8067
8337
8731
9229
9462
9766
10001
10244
10491
10759
11085
11261
11606
11871
12156
12421
12662
12988
13349
13639
13816
14049
14311
14586
14756
15159
15353
15661
15886
16120
16377
16823
17141
17519
17858
18146
18566
18669
19016
19293
19437
19666
19928
20199
20.540
20704
20942
7416
7787
8087
8424
8894
9253
9484
9795
10006
10286
10508
10804
11123
11272
11609
11889
12157
12435
12715
13077
13391
13658
13855
14058
14320
14607
14787
15189
15369
15696
15888
16125
16437
16840
17165
17557
17862
18186
18583
18711
19020
19300
19491
19669
19956
20266
20554
20706
20952
1184
1576
1826
2225
2481
2616
2818
3169
3484
3912
4225
4473
4719
5033
5399
3942
6420
6628
6869
7070
7431
7802
8105
8479
8938
9258
9499
9807
10025
10310
10560
10811
11126
11292
11631
11897
12186
12447
12764
13084
13397
13673
13869
14075
14334
14613
14817
15195
15370
15714
15905
16135
16465
16857
17184
17565
17890
18319
18584
18739
19079
19302
19492
19688
19982
20358
20555
20722
20999
bieden momenteel nog te koöp aan van teekening (dus zonder
kosten) riante WOONHUIZEN met douchecel op mooien stand.
Zeer ruim uitzicht. Lage erfpacht.
Inlichtingen Ooievaarstraat 127 of Narcisstraat 52.
aangeboden
Gevraagd:
NET MEISJE,
zelfstandig kunnende werken.
Adres: Bureau van dit blad.
Gevraagd net persoon voor
Loop- en Colportagewerk.
Schoenmakerij „De Magneet",
Zuidstraat 7374.
FLINKE JONGENS
gevraagd.
Comm. Venn. J. v. d. BERG en
Sons, Breezand.
Gevraagd een bejaarde Vrouw
voor kost en inwoning als Huis
houdster bij werkman alleen.
Adres: J. FABER,
Nes bij Schagen.
gevraagd
GEM. ZIT-SLAAPKAMER
gevraagd.
Brieven onder No. 629, aan het
Bureau van dit blad.
Gevraagd voor direct Slaap
kamertje met pension.
Brieven met prijsopg- onder
No. 628, Bureau van dit blad.
aangeboden
Te koop: GROOTE GARAGE
met twee Bovenwoningen, Laan
44—46.
Te bevragen: Kerkgracht 49.
Te koop
EEN STUDIEPIANO.
Adres: Ooievaarstraat 59.
CAFÉ BILLARD.
Te koop. Goede stand.
Brieven onder No. 627, aan het
Bureau van dit blad.
Te koop:
EEN HAARD.
Adres: Kerkgracht 36.
Te koop: mooi rasecht Pinrhertje
reu, 1 y2 j. oud.
Brieven onder No. 626, aan het
Bureau van dit blad.
Eiken Linnenkasten, Sl.k.kasten,
een pr. Buffet, 2 Cr. 4 St., 1-pers.
Ledikant m. spiraal, eiken Ledi
kanten, beste Wringer.
Hoofdgracht 24.
Te koop:
LUXE AUTO, Ford V 8,
t.e.a.b., met wegenkaart.
Adres: Koningstraat 81.
Wie geeft één uur per week
des avonds
M. U. L. O.
Brieven met conditie onder
No. 624, Bureau van dit blad.
Een Retourvracht Verhuizing
gevr. van Den Helder richting
R'damVlissingen.
P. C. KAAN, Jonkerstraat.
Wanneer kan ik je spr. A.G.
Dat is ook G. O.
M.
100 pCt. verkoopswaardcl