Chamberlain heden
naar Londen terug
De onlusten te Eger
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De Tsjechen steeds
meer geïsoleerd
Er is behoefte aan
cultuurgrond
John Coff slaat
Capt» Eyston
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
V R IJ D A G
16 SEPTEMBER 1938
66e JAARG. No. 8414
Hoop op
goede
resultaten
Besprekingen te Berchtes-
gaden op vriendschappelijke
wijze gevoerd
minister-
Duitsch-
Meer troepen naar
Palestina
Het absolute snelheidsrecord op
563,592 km.
Dit nummer bevat 8 pagina's
vl/EERBERlCHT
DE BILT SEINT:
ra n ra Reeds meer dan honderd dooden?
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Vandaag
ra a d,
morgen
opnieuw
vertrek
naar
land.
Vandaag zal Chamberlain ie Londen
terugkeeren en reeds Zaterdagmor
gen opnieuw naar Duitschland ver
trekken om de onderhandelingen te
vervolgen. In Londen meent men,
dat de oorzaak van Chamberlains
vervroegd vertrek uit Berchtesgaden
alleen kan zijn, dat hij een uiterst
belangrijk voorstel aan het kabinet
heeft voor te leggen. Omtrent den
aard van het voorstel tast men in
het duister.
Ook Lord Runciman, de Britsche
bemiddelaar, is naar Londen ver
trokken. Het kabinet vergadert he
denavond.
Het volgend onderhoud met Hitier
zal niet te Berchtesgaden plaats vin
den, doch in een nog niet aangewe
zen stadje nabij Keulen.
Hitier had zich tegenover Chamberlain
verontschuldigd vanwege het feit, dat hij
hem de lange reis naar Berchtesgaden had
laten maken, en hieraan toegevoegd, dat hij
als de jongste den premier tegemoet had
moeten komen. Hij had er evenwel de voor
keur aan gegeven, deze ontmoeting het ka
rakter te laten dragen van een uiting van
goeden wil der beide mannen en niet van
een officieel bezoek, zooals het geval ge
weest zou zijn, als de ontmoeting te Berlijn
zóu hebben plaatsgevonden. Om echter zijn
goeden wil te toonen, 'zou Hitier Chamber
lain hebben voorgesteld, hem de volgende
keer in West Duitschland tegemoet te ko
men.
De hoeden in de hoogte!
Toen Chamberlain uit Muenchen op het
Station te Berchtesgaden aankwam, werd hij
door een ongewoon groote menigte toege
juicht. De menschcn wierpen hun hoeden
in de hoogte en men hoorde zelfs hoerage
roep. De weg naar het buitenverblijf van
Hitier was bewaakt en voor het gewone
verkeer gesloten.
Na het onderhoud met Hitier, keerde Cham
berlain in het Grand Hotel terug, vergezeld
van Henderson, Wilson, Meisner en den
chef van het protocol. Von Ribbentrop bleef
op den Obersalzberg. Chamberlain werd
door het Duitsche publiek mét een „heil"
begroet. Na een kort verblijf in de hal
begaf hij zich naar zijn vertrekken, waar hij
onmiddellijk een telefoongesprek met Lon
den aanvroeg.
Vermoeid
Chamberlain zag er bij zijn terugkeer
naar zijn hotel uiterst vermoeid tut en toen
hij de menigte, die zich bij het hotel had
verzameld, groette, scheen hij diep in ge
dachten verzonken. Hij trok zich direct in
zijn appartementen terug.
De zeer optimistische gevoelens,
die men in het begin van den dag
in perskringen te Berchtesgaden
koesterde, maakten later op den
avond plaats voor pessimisme,
doch het communiqué, waarin ge
zegd wordt, dat nieuwe besprekin
gen zullen worden gevoerd, heeft
de hoop in ale kringen eenigszins
doen herleven.
De snelle wending, die de Engelsch-Duit-
sche besprekingen hebben genomen, wordt
in Duitsche politieke kringen uitgelegd als
een aanwijzing, dat Engeland op de hoogte
is van het standpunt van Hitier ten aan
zien van het Sudetenduitsche probleem en
zijn plannen voor een definitieve oplossing
van dit vraagstuk. Men verklaart in dit
verband steeds weer, dat een volksstemming
geen kans van slagen zou hebben, indien
niet van te voren het politie- en bestuurs-
gezag in handen van de Sudetenduitsche
partij zijn gelegd. De ministerpresident zou
zich niet door het geven van een antwoord
hebben willen binden en verzocht hebben,
zijn colega's en de buitenlandsche vrienden
van Engeland te mogen raadplegen.
Naar volgens een verklaring van semi-
officiëele zijde vernomen» wordt, zijn de
besprekingen tusschen den Britschen pre
mier en den Duitschen Fuehrer en Rijkskan
selier in een alleszins vriendschappelijken
geest gevoerd. Het onderhoud, dat, naar
men weet, wordt voortgezet, heeft 2'A uur
geduurd.
Te Berchtesgaden overheerscht de indruk,
Het bezoek van Neviile Chamberlain aan Hitier. De Engelsche premier na
aankomst per vliegtuig te Miinchen, waar hij door den Duitschen minister ran
Buitenlandsche Zaken, Von Ribbentrop, verwelkomd werd
dat het eerste contact tusschen de beide
staatslieden l ijkbaar goed vërloopen is,
zoodat men de volgende ontmoeting met
vertrouwen en hoop tegemoet ziet.
Verrassing te Parijs.
Het vertrek van Chamberlain heeft te
Parijs een ware verrassing teweeggebracht.
Te Parijs zijn nog in het geheel geen of-
ficiëele inlichtingen ontvangen omtrent de
reden waaroiu de gedachtenwisseling zoo
kort van duur was.
Men acht het niet onwaarschijnlijk, dat
de Britschen premier een welomlijnd plan
is voorgelegd, dat verstrekkende eischen
omvat, en dat deze daarom de onderhande
lineen zoo snel heeft meenen te moeten on
derbreken om naar Londen terug te kee-
ren.
Zoowel de Fransche als de Italiaansche
pers hebben groote waardeering voor het
initiatief Chamberlain.
Ook andere minderheden eischen
zelfbeschikkingsrecht.
De voorzitter van de Ilongaarsche Liga
voor herziening der vredesverdragen heeft
een manifest gepubliceerd, waarin hij voor
de Hongaarsche minderheid in Tsjechoslo-
wakije zelfbeschikkingsrecht opeischt. Hij
wil een „onmiddellijke volksstemming on
der onpartijdig toezicht".
Hij zegt in het manifest, „de onderdrukte
Hongaren hebben niet den steun van een
groot rijk, maar hun vrijheidsverlangens en
hun rechten zijn niet minder gewettigd dan
die van andere nationaliteiten."
Het bestuur van de Liga heeft besloten in
dezen zin een telegram te zenden tot Dala-
dier, Chamberlain, Hitier, Mussolini en
Skladkowski.
De Hongaarsche pers betoogt, dat de his
torische rechten van Hongarije op de min
derheid in Tsjecho Slowakije veel meer ge
grond zijn dan de Duitsche rechten op de
Sudeten, omdat het Sudetenduitsche gebied
een domeiD vrfn de Oosienrijksche kroon
vormde, terwijl het door Hongaren bewoon
de gebied altijd deel heeft uitgemaakt van
het Hongaarsche koninkrijk.
Volgens Lidove Noviny hebben de Roe-
theensche autonomisten besloten, gezien den
toestand, niet aan te dringen op een directe
verwezenlijking van autonomie in Subkar-
patisch Rusland. Zij hebben besloten te
wachten totdat de regeering zelve een con
creet plan zal aanbieden.
Officieel wordt medegedeeld, dat twee re
gimenten cavalerie en een bataljon uit Enge
land naar Palestina zullen worden gezon
den, terwijl uit Britsch Indië drie bataljons
derwaarts vertrekken.
AutomoMtUnie
EYSTON LAAT HET ER MET BIJ
ZITTEN!
Maandag j.1. had de Engelsche
coureur John Cobb op de zout-
vlakten bij Bonneville bewezen, dat
zijn Napier Railton bijna even snel
was als de Thunderbolt van zijn
landgenoot, Capt. Eyston.
Gister heeft Cobb getoond, dat de
wagen nog sneller is dan die van
Capt. Eyston. Cobb volbracht het
om het absolute snelheidsrecord op
het land, hetwelk Eyston op 27 Aug.
j.1. met een snelheid van 556.010 K.
M. bad gevestigd, te verbeteren en te
brengen op 563.592 K.M.
Maandag reeds bracht Cobb het record
van Eyston in gevaar door met een ge
middelde snelheid van 551.2 K.M. te rijden
en slechts door den te vochtigen toestand
van de zoutvlakte was het hem toen niet
gelukt, om het record te verbeteren.
Gisteren waren de omstandigheden beter
en de belofte, welke zijn rijden Maandag
inhield, heeft hij op prachtige wijze ver
vuld.
De omstandigheden gunstig.
Toen Cobb gistermorgen met zijn 2500
p.k. Napier Railton op de vlakte verscheen,
was het uitstekend weer, terwijl ook de
bodem de vereischte gesteldheid bezat, in
den eersten rit had Cobb den lichten wini
mee.
Na zijn aanloop raasde hij over
over den afgebakenden mijlafstand
met een gemiddelde snelheid van
568.521 k.m. een snelheid, waarvan
men zich moeilijk een voorstelling
zal kunnen vormen en welke nog
nooit eerder op het land is bereikt.
Op den terugtocht was Cobb minder
snel, hij behaalde toen „slechts"
een gemiddelde snelheid van 558.660
k.m., zoodat de gemiddelde snelheid
van beide ritten tezamen 563.592 k.m.
bedroeg. Cobb reed de beide mijlen
tezamen in gemiddeld 10.28 seconden
Natuurlijk verbeterde de Engelsche cou
reur en passant ook het wereldrecord over
den kilometer, door dezen afstand thans
af te leggen met een gemiddelde snelheid
van 563.282 k.m. zoodat hij ook op den ki
lometer reeds het absolute snelheidsrecord
van Eyston overschreden had.
De snelste man ter wereld op het
land.
Wat dus vrijwel onmogelijk leek, om het
senlheidsrecord van de 6.000 n.k. Thunder
bolt te verbeteren, heeft Cobb in zijn 2500
p.k. wagen, welke bijna de helft lichter
Verwachting: Matige tot zwak
ke Noordelijke tot Westelij
ke wind, gedeeltelijk be
wolkt, weinig of geen regen,
heldere, koude nacht, zelfde
temperatuur overdag.
Verdere vooruitzichten: Krim
pende wind, toenemende be
wolking, zachter.
weegt, bewaarheid. Cobb heeft een ongeloof
lijke prestatie verricht, door welke hij ten
volle waard is den trotschen eerenaam.
van „den snelsten man ter wereld op het
land" te dragen.
Eyston, die bij deze zoo ten volle geslaag
de poging aanwezig was, uitte zijn bewon
dering voor het rijden van Cobb en zijn
wagen en wenschte zijn landgenoot geluk
met het behaalde succes.
Indien de omstandigheden gunstig zijn,
zal hij waarschijnlijk heden reeds een po
ging doen om Cobb te onttroonen en het
absolute snelheidsrecord met zijn Thunder
bolt te heroveren.
Het overweldigend aanbod van
boeren, die in den Wieringer-
meerpolder willen beginnen, be
wijst dit.
Heden hield in de diergaarde te Rotter
dam de Nedcrlandsche Heide-Maatschappij
haar vijftigste drukbezochte algemeene ver
gadering.
De voorzitter, mr. J. C. A. M. van de Mor
tel, herinnerde er in zijn openingsrede aan,
dat de opleving, welke het vorig jaar op het
platteland viel waar te nemen, niet van be-
teekenis heeft doorgewerkt.
Dat desniettemin de koop- zoowel
als pachtprijzen van landerijen vrij
sterk stijgen, wijst er wel op, dat de
behoefte aan cultuurgrond in ons
land zeer groot is. Vele jonge boeren
staan gereed zelf een bedrijf te be
ginnen. Het overweldigende aanbod
van boeren, die in den Wieringer-
meerpolder willen beginnen, is daar
look een symptoom van. Dit wettigt
dan ook de verwachting, dat alles
gedaan zal worden, wat mogelijk is,
om de oppervlakte cultuurgrond in
ons land uit te breiden.
De nieuwe Ruilverkavelingswet is bereids
aangenomen. Deze zal ongetwijfeld veel
goeds tot stand kunnen brengen. Daarnaast
blijven toch no<* groote oppervlakten grond,
die voor cultuur geschikt zijn, te bewerken.
In een tijd van groote werkloosheid, waar
onder wij nog altijd gehukt gaan, is hier,
aldus spr. voor zeer velen veel en nuttig
werk te verrichten.
Sudetenduitschers moeten zich
tegen arrestaties verzetten.
VLUCHTELINGEN NAAR DUITSCH
LAND, MAAR OOK NAAR PRAAG.
Hoewel de regeering te Praag nog
steeds volhoudt, dat de incidenten
te Eger en in andere nlaatsen van
voorbijgaanden aard zijn geweest,
blijkt uit andere mededeelingen en
voornamelijk uit die van Duitsche
zijde, dat de toestand veel ernstiger
is, dan men doet voorkomen.
Reeds eergisteren waren, zegt het Duit
sche Persbureau D.N.B., de „marxisten"
uit verren omtrek te Eger samengekomen
en van wapens voorzien.
Gistermorgen werden zij, zooals ooggetui
gen vertellen, in de militaire kazerne van
Eger door gendarmerie en politie beëedigd.
Tegen half zeven in den avond verzamel
de zich een groote menigte gewapende man
nen in de nabijheid van hel station. Daarop
vielen geweerschoten, terwijl drie tanks te
gen het hoofdgebouw der Sudetenduitsche
partij oprukten. Machinegeweren en tanks
traden in werking de Marxisten en Tsje
chen schoten op alles wat zich vertoonde.
Een zwaar gewapende bende ondernam een
overval op het districtskantoor der S.D.P
waarbij een distrfctsleider werd neergescho
ten. De schietpartijen duurden voort tot
half elf en de gewapende benden drongen
zelfs in de huizen door om menschen te ar
resteeren. Het aantal slachtoffers van deze
gewelddadigheden is nog niet te schatten.
Een ooggetuige verklaart echter, dat van
morgen om acht uur meer dan honderd
dooden en een groot aantal evvaar gewon
den geteld waren. Militairen arresteerden
functionarissen der partij.
EEN ARRESTATIEBEVEL TEGEN
HENLEIN?
Het Tsjechische blad „A-Zet" meldt, dat
tegen Konrad Henlein en de geheele lei
ding der Sudeten-Duitsche partij bevelen tot
arrestatie zouden zijn uitgevaardigd.
Van officieele zijde wordt dit bericht te
gengesproken.
In ieder geval heeft het bestuur der Su
detenduitsche partij alle partijfunctionna-
rissen en alle leden van den veiligheids
dienst order gegeven zich onder alle om
standigheden en met alle middelen aan ar
restatie te onttrekken.
Vluchtelingen
In Duitschland zijn 3000 vluchtelingen in
het Sudetenduitsche gebied aangekomen.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt: het aan
tal Sudetenduitschers, dat op Duitsche ge
bied redding heeft gezocht, bedraagt reeds
meer dan vijfduizend. Ook gisteren zijn ge
heele gezinnen aangekomen, die soms da
genlang zonder voedsel in de kelders hun
ner huizen hadden doorgebracht, omdat bui
ten straatgevechten woedden.
Te Praag kwamen tien extratreinen met
Tsjechische en Duitsche vluchtelingen af
komstig uit de Sudetenduitsche gebieden te
Praag aangekomen.
Op het Masarykstation zijn gisteren 400
Duitsche en Tsjechische democraten gearri
veerd. De pachter van het stationsbuffet
beeft soep beschikbaar gesteld en melk voor
de kinderen.
Bovendien is om negen uur een speciale
trein uit Warnsdorf aangekomen, waar even
eens de staat van beleg is afgekondigd.
De trein bestond uit veertien wagens,
waarin 800 personen zaten, bijna alle vluch
telingen droegen insignes met de Tsjecho-
slowaaksche nationale kleuren, insignes der
Sokols en van de socialistische partij. Over
het algemeen zijn het vrouwen, kinderen en
grijsaards, die al wat zij bezitten, hebben
meegenomen. Zij worden door maatschappe
lijke instellingqn ondergebracht.
RESERVISTEN OPGEROEPEN.
De oproeping van reservisten in
Tsjeeho Slowakije heeft Woensdag
en Donderdag buitengewone afme
tingen aangenomen, aldus meldt het
Duitsche Nieuwsbureau. In de grens
gebieden leggen Tsjechische mili
tairen versterkingswerken aan. Au
tobussen, personenauto's en motor
fietsen zijn door het leger op groote
schaal gerequireerd. Bijna overal in
hei> Sudetenduitsche gebied zijn de
scholen gesloten.
Stakingen en betoogingen.
Te Liberec (Reichenberg) is een staking
uitgebroken. Alle fabrieken zijn gesloten,
aan het einde van den middag had men
echter geen enkel bericht ontvangen, dat de
Duitsche mededeeling over de afkondiging
van een algemeene staking bevestigde.
De bevolking van het Sudetenduitsche
grcnsplaatsje Philipsdorf heeft zich gister
middag over de Duitsche grens begeven en
heeft op Duitsch gebied een betooging ge
houden. Met haakkruisvlaggen keerden zij
terug, waarna zij de vlaggen aan hun hui
zen heschcn.
In het district Rumburg is het standrecht
afgekondigd.
In den namiddag is de staat van beleg
afgekondigd in de districten Reichenberg,
Rumburg en Sloknov.
In Komotan en Warnsdorf was het stand
recht reeds afgekondigd.