Na de onderteekening
van het accoord
Perscommentaren over het
resultaat te München
Sneller dan snel!
CL
DE
GEEN OORLOG MEER
MAAR OVERLEG
EENS
GEPROBE
Postvluc. "hf
Indië
Duifsch-Britsche gelofte
Een historische
plechtigheid
r
Stijgetde belastingdruk
De eindstreep getrokken
Chamberlain bejubeld
door de Duitsche
vrouwen
Stormachtige
toejuichingen na afloop
PUBLICATIE
Lauweren voor Chamberlain
Nu 't weer rustig is
Waardeering voor 3
het veldlegei 3
K.L-IVL-record in dc West
Was het gevoel van opluchting na
het bekend worden van het resul
taat van de bijeenkomst te Muen-
chen al groot, nu deze inderdaad
een oorlog blijkt te hebben verme
den, geelt men overal in de wereld
uiting aan zijn blijdschap.
Ook de regeering te Praag immers
heeft de plannen van Muenchen
aanvaard, niet echter dan na hier
aan te hebben toegevoegd, dat haar
geen andere weg open stond dan
aan te nemen.
De volkeren zullen er haar echter
zeker dankbaar voor zijn. Van Tsje-
cho-Slowakije, van Europa is het
dreigende oorlogsgevaar geweken.
Na de benauwende uren van V/oens
dag, toen ieder het onheil als met
een fatale onafwendbaarheid zag
naderen; na drie enkele oogenblik-
ken rond half vier, toen gemeld
werd, dat een geheel nieuwe faze
in den internationalen toestand was
ingetreden, welke een vermijden
van gewapend geweld mogelijk maak
te; na de hooggespannen verwach
tingen van den geheelen Donderdag,
tot het oogenblik, dat medegedeeld
werd, dat de viermogendheden-
conferentie in beginsel volkomen
overeenstemming bereikt was, is het
begrijpelijk, dat, nu het protocol on
derteekend is en daarmede het wa
pengeweld is vermeden, het koel-
overwegende, nuchterberckenende
verstand even terugtreedt, om alles,
wat op dit oogenblik aan mensche-
lijke gevoelens opwelt, den vrijen
loop te laten.
Het was een historische plechtigheid,
toen na een bespreking van in totaal 8 uur,
Hitier 28 minuten na middernacht als epr-
sfe de overeenkomst der vier mogendheden
in duplo, alsmede de daarbij behoorende
volkerenkaart van Tsjecho Slowakije, met
aanduiding van de af te stane Sudetenduit-
sclie gebieden, onderteekend Hierop volgden
de handteekeningen van non Britschen mi
nisterpresident Chamberlain, van den leider
der Italiaansche regeering, Mussolini en
van den Franschen minister-president, Da-
ladier.
Het magnesiumlicht der fotografen zette
deze gedenkwaardige oogenblikken vast,
waarop de eerste staatslieden der vier groot
ste landen van Europa den eindstreep trok
ken onder de Tsjechoslowaaksche crisis.
Bij de onderteekening, en reeds van tevo
ren bij de laatste voorlezing van de over
eenkomst, en van de vier aanvullende ver
klaringen, hadden alle rechtstreeks bij de
besprekingen betrokken hoeren zich in de
werkkamer van den Fuehrcr verecnigd.
In de grootc behagclijke clubfauteuils za
ten aan de ronde tafel in een halven cir
kel rondom den grooten schoorsteen, onder
het portret van den eersten Duitschen rijks
kanselier. Otto von Bismarck, de vier regee-
ringsleiders met hun medewerkers.
Vóór de onderteekening van de overeen
komst werd het document voor de laatste
maal voorgelezen. Na eenige. korte beraad
slagingen over den inhoud der aanvullende
verklaringen, ging men tot de onderteeke
ning over.
Een hartelijke stemming.
Nadat vervolgens tegen 1.30 uur alle for
maliteiten waren vervuld, nam de Fuehrer
op hartelijke wijze en onder dankzegging
afscheid van de buitenlandsche regeerings-
leiders. Hij sprak hun tevens namens het
Duitsche volk zijn dank uit voor hun mpeite
en voegde hieraan toe. dat hun eigen volke
ren stellig even gelukkig erover zouden zijn
als het Duitsche. dat thans deze crisis tot
een eoede oplossing kon worden gebracht.
De Fuehrer drukte vervolgens Mussolini,
Chamberlain en Daladier bijzonder hartelijk
de hand. Neville Chamberlain verklaarde
zijnerzijds dat het voor hem persoonlijk een
groot genoegen geweest was, naar Munchen
te zijn gekomen. Hij zeide er zeker van te
zijn dat het F.ngelsche volk do gevoelens
deelt waarvan de Fuehrer zoo juist gespro
ken had. Daarna nam de Fuehrer nogmaals
op bijzondere harteliike wijze afscheid van
de drie regeeringsleiders en de heeren die
hen vergezelden.
Hoe buitengewoon groot de angst voor
den oorlog te München geweest is, blijkt
wel uit de stormachtige toejuichingen, d'e
hebben plaats gehad na het bekend wor
den van de onderteekening van 't accoord.
Het meest is wel toegejuicht de Engel-
sche premier Chamberlain, die in de hal
van zijn hotel door talrijke Duitsche vrou
wen met bloemen werd opgewacht, om
hem op die wijze hun dank te brengen, dat
hun zonen niet in den oorlog behoefden.
Een onafzienbare menigte stond ook
vóór het hotel en uit ontelbare monden
hoorde men de kreet: „Danke Chamber
lain, Danke Chamberlain". En met volle
overtuiging werden deze jubelkreten geuit.
Het was een sfeer van algemeene ver
broedering, die over de menigte gekomen
was.
De uitroepen hielden zóólang aan,
dat Chamberlain zich tenslotte ge
noodzaakt ziet op het balkon van
zijn hotelkamer te verschijnen. Het
wordt een ware ovatie. De woor
den „Danke" en. „Chamberlain?'
overstemmen elkaar. Achter hem
WL^ Wmm
TRIOMFEERENDE
staat een bediende met de armen
vol bloemen, de bloemen, die hij
van de Duitsche vrouwen kreeg. Het
is een grootsch oogenblik.
Vijf minuten lang blijft Chamberlain op
het balkon, vijf minuten lang zwaait hij
lachend met zijn arm tot die duizendkoppi
ge menigte, die steeds maar aangroeit en
die in uitbundige verrukking is om Cham-
beriain, om Hitier, neen, voor alles om
den vrede, omdat hun zonen niet in den
oorlog moeten, en de zonen, omdat zijzelf
niet ten strijde behoeven te trekken.
Ook nadat Chamberlain zich terugge
trokken hoeft blijft de menigte wachten.
Ilun wachten wordt beloond. Tien minuten
later komt Chamberlain Be trap af. Réchts
en links woédt geapplaudiseerd en op
nieuw stijgt een golf van gejuich uit «de
menigte op.
Een groote donkere wagen rijdt vooc. Ge
weren worden gepresenteerd. Chamberlain
stapt in. links en rechts de menschen groe
tende, die hem toejuichen. Hij begeeft zich
naar den rijkskanselier, die hem wacht in
het Führerhaus.
Hjer wordt een zeer belangrijke verklaring
opgesteld, waarvan men den inhoud elders
op deze pagina vindt vermeld.
Hoezeer de menschen meeleefden.
Hoezeer de menschen meeleefden
blijkt uit hetgeen Daladier is
overkomen, toen hij gisteravond in
de pauze tusschen de voorlaatste
en de laatste bespreking aankwam
bij zijn hotel Vier Jahreszeiten. Twee
vrouwen pakten hem dadelijk bij de
hand en verzochten hem in het
Duitsch op dringenden toon om te
werken aan een goede verstandhou
ding tusschen Frankrijk en Duitsch-
De Nederlandsche telegraaf
dienst maakt een goed figuur
In de laatstgehouden internatio
nale statistiek betreffende de snel
heid van overbrenging van tele
grammen voor het buitenland
over 1937 neemt Nederland' een
eervolle plaats in.
Als normaal wordt aangenomen,
dat 75 procent van de telegrammen
in het land in verbinding moet
zijn ontvangen binnen 30 minuten
in het rechtstreeksche verkeer, en
binnen 45 m. in het verkeer met
voorafgaande binnenlandsche over
brenging.
Voor Nederland is dit percentage
in de meeste gevallen dicht bij de
100 procent.
Ons land neemt op de lijst der
landen, gerangschikt naar de snel
heid der telegrafische overbren
ging, de derde plaats in, na Dene
marken en Luxemburg, waarbij
moet worden aangestipt, dat gedu
rende het over 3 dagen loopende
onderzoek, het aantal in Nederland
gecontroleerde telegrammen (4770)
belangrijk hooger was dan in De
nemarken (998) en in Luxemburg
(376)
Wèl een bewijs, dat de Nederland
sche telegraafdienst het publiek
niet alleen accuraat, maar ook snel
bedient.
i
land. De Fransche minister, die
eerst de beteekenis van de woorden
niet begreep, antwoordde, toen de
woorden vertaald werden, den bei
den vrouwen met een krachtigen
handdruk.
De Munchener bevolking is gisteravond
met groote geestdrift den ingang gaan vie
ren van het Octoberfeest. het populairste
feest in Zuid-Duitschland. Zij legde de aan
wezigheid van de vier staatslieden te Mun
chen uit als een bewijs, dat zij veilig feest
kon gaan vieren
Om 2 uur vannacht keerden Göring en
Ribbentrop terug in het hotel Vier Jahres
zeiten, ongeveer eèn kwartier later kwam
Daladier, wieiris gesprek met Chamberlain
in Rcgint Palast was afgeloopen. De Fran
sche premier gaf den buitenlandschen cor
respondenten, die op hem afstormden, een
kort overzicht van den inhoud van de over
eenkomst en. begaf zich daarna naar zijn
kamer.
MuOjfolmT is dadelijk weer vertrokken.
Hij heeft sléchts 14"ttnr te Munchen ver
toefd. Hitier bracht «fe'rn haar den trein en
beide staatslieden werden op hun rit door
de stad geweldig toegejuicht. Aan het por
tier van zijn wagon nam Ilitler afscheid
van Mussolini met een langdurigen, krach
tigen handdruk. Vervolgens nam Musso
lini afscheid van Göring en andere Duit-
schers, o.a. Hess en Ribbentrop. Toen ging
hij zijn wagon binnen en kwam voor hef
raam staan. Om 10 minuten over half twee
vertrok de extra trein. Baron von Dörn-
berg, de chef van het protocol, vergezelt
Mussolini tot aan de Italiaansche grens.
Chamberlain en Daladier hadden minder
haast. Daladier en de verdere Fransche
delegatie verlieten pas gistermiddag om
streeks één uur per vliegtuig Munchen.
STEUNVERGOEDING VELDBOONEN
De Nederlandsche Akkerbouw-Centrale
maakt bekend, dat de stcunvergoeding voor
veldboonen van den oogst 1938 welke, vol
doen aan de kwaliteitseischen en in het
tijdvak 26 September tot en met 29 Septem
ber 1938 zijn gedenatureerd door telers of
handelaren, f 1.75 per 100 kg. zal bedragen.
's Gravenhage, 30 September 1938. (Adv.)
VERKLARING VAN HITLER EN
CHAMBERLAIN.
De Führer en Rijkskanselier en de Britsche minister
president hebben na hun onderhoud van gisteren de vol
gende gemeenschappelijke verklaring gepubliceerd:
„Wij hebben vandaag een verdere bespreking gehad
en zijn het met elkaar eens, dat de kwestie der Duitsch-
Engelsehe betrekkingen van de allereerste beteekenis is
voor beide landen en voor Europa.
Wij beschouwen het gisteravond onderteekende ver
drag en het Duitsch-Engelsche vlootverdrag als symbolisch
voor den wensch van onze beide volken nooit weer oorlog
tegen elkander te voeren.
Wij zijn vastbesloten ook andere vragen, die onze
beide landen aangaan, te behandelen volgens de methode
van overleg en er verder naar te streven eventueele oor
zaken van meeningsverschillen uit den weg te ruimen,
teneinde op deze wijze hij te dragen tot de verzekering van
den vrede van Europa."
Adolf Hitier, Neville Chamberlain.
OPLUCHTING IN ENGELAND.
De „Daily Mail" zegt, dat de con
ferentie te München wellicht den
grondslag gelegd heeft voor een
Europeesche overeenstemming, wel
ke voor het bewaren van den vre
de noodzakelijk is.
Volgens de „Daily Herald" is het gevoel
van opluchting natuurlijk, doch het blad
spreekt de vrees uit, dat de Tsjechen
misschien tot verdere concessies genoopt
zullen worden.
„Chamberlain komen de lauweren toe",
aldus de „Daily Express".
FRANKRIJK WIL MééR.
De „Journal" schrijft, dat de regeling der
Tsjechoslowaaksche kwestie het verkrijgen
van maximale resultaten mogelijk moet
maken, terwijl de „Echo de Paris" bpmerkt,
dat men van de bestaande omstandigheden
gebruik moet maken om andere vraagstuk
ken, in het bijzonder het Spaansche, te li
quideeren.
De „Populaire" vraagt: „Kunnen we
zeggen dat alle gevaar voor langen tijd
verdwenen is? Niemand gelooft dat. Maar
men herademt.!"
In de „Humanite" lezen wij:
„Men zegt ons, dat wij tot e-lken
prijs den vrede moeten koopen. Het
is al heel gemakkelijk daarop te
antwoorden dat men nooit den vre
de koopt door capitulatie, terug
krabbelen, zijn woord niet te hou
den. Al maanden lang betaalt men
Hitier en Mussolini, en het is niet^
de vrede, dien men daarvoor krijgt
het zijn de Duitsche mobilisatie, de
uitvallen te Neurenberg, de ultima
tums van Berchtesgaden en Godes-
berg, de invalsdreiging op Tsjecho-
slowaaksch grondgebied, de onze
kerheid, die steeds ernstiger en het
gevaar, dat steeds grooter wordt."
De prijs was hoog, doch niet te
hoog, zegt Amerika.
Uit de „New Vork Times": Laat niemand
beweren, dat de vrede tegen te hoogen prijs
gekocht is, tenzij hij bereid is in een oorlog
de levens van degenen, die hem lief zijn,
te wagen. Echter zal niemand, die zichzelf
respecteert, beweren, dat geen hooge prijs
betaald is."
Twee concessies van Hitier, zegt
de Duitsche pers.
De „Völkischer Beobachter" brengt naar
voren, dat Duitschland twee concessies ge
daan heeft. Ten eerste is de door den
Fuehrer gestelde ontruimingstermijn van 1
October tot 10 October verschoven.
Hetgeen echter wel een nog veel grootere
concessie genoemd mag worden, is dat de
zone, waarin plebiscieten gehouden zullen
worden, aanzienlijk zijn uitgebreid, terwijl
de zones welke tot 10 October door de Duit
sche troepen bezet zullen worden, evenre
dig zijn verkleind.
Italië huldigt Mussolini.
Stefani schrijft:
Het volk is verlangend om zijn leider uit
drukking te geven van de bewondering en
dankbaarheid voor de beslissende bijdrage
tot redding van den wereldvrede.
Een stem uit Praag.
De „Cesko Slovo" merkt op:
Nu men heeft onderhandeld op den grond
slag van het zelfbeschikkingsrecht der vol
ken, mag men niet vergeten dat de Tsjechi
sche minderheid te Weenen op hetzelfde
recht aanspraak kan maken."
Slechts uitstel? vraagt Japan.
Het populaire Japansche bladKokoemin
Sjimboen is van meening, dat de nieuwe
overeenstemming wellicht slechts zal dienen
tot een uitstellen van een Europeesche cri
sis, omdat de Polen en Hongaren in Tsje-
choslowakije" nog hun radicale zelfbeschik
king eischcn in overeenstemming met de
Poolsche en Hongaarsche regeeringen en
met den steun van Duitschland en Italië.
Verschillende regeeringsmaat-
regelen opgeschort. - Een ver
zoek.
De regeeringspersdienst meldt:
De minister van defensie maakt bekend,
dat zij, die een oranjewaarschuwing heb
ben ontvangen, om zich gereed te houden
voor onmiddellijke opkomst bij voor-mobi-
lisalie, kunnen handelen, alsof deze waar
schuwing niet was uitgereikt.
De overgang naar de aanvullingsreserve
van dienstplichtigen der lichting 1923 en
van dienstplichtigen van andere lichtin
gen. die met de lichting 1923 de eerste oefe
ning hebben volbracht, wordt aot nader or
der opgeschort. In verband hiermede wordt
de inname van rijksgoederen van deze
dienstplichtigen voorloopig gestaakt.
Het verbond van Nederlandsche Werkge
vers heeft zich tot den minister van defen
sie gewend met het verzoek zoo spoedig
mogelijk een regeling in het leven te willen
roepen om aan arbeidskrachten, die voor
het bedrijfsleven onmisbaar zijn, bij voor
baat een bewijs van vrijstelling van militai
ren diensfclicht te doen verleenen.
ekr,kona*t W
Sd. 30 Sept.
J j&pst. 30 Sept.
,'rah 30 Sept
^fasrah 30 Sept
Buizerd
(heenreis)
Ibis
(heenreis)
Pelikaan |Athene 30 V
(heenreis) I
Zilverreiger ^iecjan 30 gó] Rang. 30 Sept.
(terugreis) I II
Vastberaden
regelen aa
van den Ci
erden de maat-
i aard. Order
c mandant.
De commandai
leger heeft de vqende order uit
gegeven:
Voor de houdir
van het veld-
van de onder
mij ressorteerendf anderdeeien der
weermacht, waarl ingedeeld o.m.
de herhalingadicl ingen 1932 en
1934 betuig ik mijtbijzondjr» waar
deering.
Zoowel bij het jiperken der be
wegingsvrijheid, a bij de verschil
lende, dikwijls onferwacht in den
nacht verrichtte verplaatsingen
per spoor en metauto's is geen
wanklank gehoord Deze verplaat
singen verliepen dnk zij de goede
maatregelen, getrcJen door de er
bij betrokken commandanten, op
uitstekende wijze.
De maatregel, (14 de lichtingen
in werkelijken dieist moesten wor
den gehouden, wird op ernstige
wijze, vastberaden aanvaard. Een
ieder werkte aldui ten volle me
de tot het bevorefcren van de
groote belangen, waarvoor hij gg|
werd gesteld of wellicht zou ko-
men te daan.
Sprekende cijfers.
Het Central Bureau voor de Statistiek
heeft weder le nieuwste gegevens op be
lastinggebied vereenigd tot een publicatie,
die onder de naam van „belastingdruk iu
Nederland 138/1939" het licht heeft gezien.
Over de jren 1934/1935 tot 1938/1939
wordt een vcgelijking gemaakt tusschen
den totalen blastingdruk op het inkomen,
in de verschlende gemeenten.
Het blikt, dat over 1938/1939 bij
een inkoien van f 1000.de hoog
ste totale druk 1.33 en bij een
inkomen 'an f 10.000 13.06 van
dit inkoien bedraagt. Over laatst
genoemd aar betaalt een gehuwde
zonder kiidcren bij een inkomen
van f800— minstens 0.46 en hoog
stens 1.67 pet. van dit inkomen
aan inkonsten- en gemeentefonds
belasting e zamen, terwijl bij een
inkomen van f500.000 minstens
36.88 en hrogstens 45.12 pet, van dit
inkomen noct worden betaald.
9
Bij een vernogen van f 20.000 moet aan
vermogens- en verdedigingsbelasting te za«
men minstens 0.13 en hoogstens 0.16 pet,
van dit vermogen betaald worden, terwijl
bij een vermogen van f 1 millioen dit het
'geval is voor resp. 0.46 en 0.55 pet. van dit
vermogen.
Ook betreffende andere belastingen war-
den in de inleiding vergelijkingen gemaakt,
waaruit duidelijk blijkt, dat de belasting-
druk in de laatste jaren nog belangrijk is
toegenomen.
Duizendste passagier in Septem
ber geboekt.
Het K.L.M.-bedrijf in de West boek ln
de laatste maanden steeds betere resulta
ten. Was het aantal passagiers nog onge
veer 880, voor de maand September wordt
het een aantal, dat voor de eerste maal
met vier cijfers zal worden geschreven, op
28 feeptember namelijk werd de 1000ste pas
sagier van de maand September reeds ver
voerd.
In de eerste acht maanden van dit jaar
werden per maand gemiddeld 723 passagiers
vervoerd tegen 520 passagiers in dezelfde
periode van het vorige jaar. Dit beteekent
een stijging van ong. 39 pet.
In totaal vervoerde de K.L.M. dit jaar
reeds bijna 6800 passagiers in West Indië,
Voor een niet gering deel zullen deze cij
fers in gunstigcA' zin zijn beinvloed door
groote bcdrijviglicitj in de olieindustrie.
Uiteraard gaat in Venezuela en het gebieds
deel Cura^ao hierv
king uit,
een opwekkende wer-