VAN
r~
O O ^1
Dc grondverschuiving
in de hoofdstad
Roekeloos
bestuurder gedood
Radioprogramma
i'EDGAR RICE
IBURROUGHS
Sfeun aan Nederlandsche
werkloozen in Duifscbland
Filiaalhoudsters bedrogen
Onze Oost
Korporaal schiet twee
soldaten dood
Massamoord in
Joodschc wijk
Maarschalk Bluecher
ongenade 1
in
Enge'sche visschers
opgebracht
DOOR
la
aatlitaiatiaaiaaaainiaiM
Nr. 95.
Lord Greystoke nam haar hoofd tussen
zijn handen en keek haar diep in de ogen;
in zijn eigen ogen lag een gelukkige glans.
Zijn stem klonk ontroerd. „Liefste", zei hij,
„ik vond haar en... hem!" De vreugde van
Lady Greystoke was zo groot, dat zij het
slechte nieuws vergat, dat Meriem wachtte.
En zo reed een uur later, Korak, de doder
naar huis, naar zijn moeder en vond in haar
armen en in haar ogen de liefde en verge
ving waarnaar hij zo had verlangd. En nu
vertelde de moeder aan Meriem. dat Morison
Baynes aan zijn wonden bezweken was. De
uitdrukking in de ogen van Meriem was be
droefd, maar ze deed niet als een vrouw, die
beroofd is van haar geliefde. „Het spijt me",
zei zij zacht. „Hij hield van me maar ik
wist niet wat liefde was totdat ik wist, dat
Korak nog leefde." Lady Greystoke keek
snel naar haar zoon, die eens Lord Greystoke
zou worden en uitte een zachte kreet van
vreugde. De liefde, die ze zag, beantwoordde
de vraag in haar hart. Er kwam geen ge
dachte bij haar op aan het verschil in stand
tussen haar zoon en het meisje. Voor haar
was Meriem goed genoeg voor een koning.
Zij wilde alleen maar weten of haar zoon dit
arabische meisje liefhad. Haar armen om hen
beiden heen slaande, kuste zij hen om beurten
en verklaarde: „Nu zal ik werkelijk een doch
ter hebben". Een paar dagen na de huwelijks
voltrekking vertrokken ze allen naar de kust
om passage naar Engeland te nemen. De da
gen die volgden, waren de heerlijkste in Me-
riems leven. Zij had niet kunnen dromen,
zelfs niet vaag, van de heerlijkheden, die de
beschaving nog voor haar in petto had. Het
grote oceaanschip vervulde haar met verwon
dering. En toen zij in Londen kwamen,
stokte haar adem bij het zien van de luxe,
waarmede het huis van de Greystoke's in de
stad was ingericht. Als ze maar wist, of ze
door haar geboorte bij haar man hoorde! Wie
en waar waren haar eigen vader en moeder?
Veenbodem, tot stilstand geko
men.
De zachte veenbodem onder de 'ter
reinen van de N.V. voor zwavel-
zuurbereiding, v.h. Ketlen aan den
overkant van 't IJ te Amsterdam
welke grond, zooals wij gisteren
meldden, onder den zwaren druk
van bijna 15 inillioen kilogram py
riet bezweek en begon te stroomen,
is tot stilstand gekomen.
Sinds gisterochtend werkt de bodem niet
meer en blijkens het nauwgezet onderzoek
dat door den gemeentelijken dienst van
bouw- en woningtoezicht is ingesteld, be
staat er geen direct gevaar meer voor ver
dere verzakkingen.
Men heeft dan ook toegestaan, dat er
weer in de loods, waar het in den. bodem
weggezakte pyriet ligt opgeslagen, gewerkt
wordt.
Loods wordt gestut.
Wij vernemer, dat de loods, die sterk
naar een zijde overhelt, doch overigens
geen belangrijke schade heeft gekregen, niet
zal worden leggehaald. De hoeveelheden py
riet worden dus niet verplaatst. Het zal nog
wel eenige maanden duren alvorens de voor
raden, geheel in de fabriek zullen zijn ver
werkt. Eerst dan zal de loods weer worden
rechtgetrokken en voor zoover noodig ge
repareerd. Om echter op alle eventualiteiten
voorbereid te zijn heeft men in overleg met
bouw- en woningtoezicht maatregelen ge
nomen om een mogelijke instorting te voor
komen. Zoo zal do loods op diverse plaat
sen van stutten worden voorzien.
Omtrent de schade valt nog niets met
zekerheid te zeggen omdat nog niet vastge
steld kon worden, welke hoeveelheden py
riet in den grond zijn weggezakt, of door
water zijn bedorven.
Het negentiende congres van den Neder-
landschen Bond in Duitschland zal dit jaar
op Zondag 16 October a.s. in het Messe-ge-
bouw te Keulen worden gehouden. Onder
andere zal worden behandeld een voorstel
tct het ondernemen van pogingen om de
ondersteuning der werklooze Nederlanders
in Duitschland verhoogd te krijgen, speciaal
in verband met den hoogeren levensstan
daard in Duitschland en de daardoor, ver
oorzaakte ongelijkheid in levensomstandig
heden tusschen de Nederlandsche gesteun-
den in het vaderland en in Duitschland, en
een voorstel het hoofdbestuur op te dragen,
bij de Nederlandsche regeering aan te drin
gen op een wettelijke regeling van de on
dersteuning aan Nederlanders in Duitsch
land.
Handige oplichterstruc in de re
sidentie toegepast.
Zaterdagavond werd een der filiaalhoud
sters van de broodfabriek der firma Paul
Kaiser te 's-Gravenhage opgebeld door een
man, die zeide employé der fiwua te zijn en
inderdaad den naam van één hunner op
gaf. Hij gaf haar toen opdracht in verband
niet den diefstal welke dien ochtend in het
filiaal Zorgvlietstraat had plaats gehad, d"
ontvangsten af te geven aan een man, dien
hij zou sturen.
De bewuste man kwam en ontving bij hef
filiaal in de Fahrenheitstraat f 70.in een
tweede filiaal aan de Vaillantlaan gelukte
de truc eveneens en de „afgezant" kreeg
ook hier f 70.mee.
De filiaalhoudster aan de Weimarstraat
was listiger, want zij belde, toen de man het
geld kwam halen eerst het hoofdkantoor
op, omdat zij. zich herinnerde, dat een der
gelijke truc vroeger hier te rstede bij een
groot bedrijf was toegepast. De man be
merkte onraad en nam de vlucht.
Het spreekt vanzelf, dat de firma de op
dracht niet had gegeven.
Hij had kunnen weten, dat de
noodlottige trein elk oogenblik
passeeren kon...
Op den onbewaakten overweg te
Nijezijl, gemeente Sneek, is gister
ochtend een personen-auto door den
trein- gegrepen. De bestuurder is
hierbij om het leven gekomen.
Omstreeks tien uur passeerde de wagen,
welke bestuurd werd door den 60-jarigen
heer Haagsma uit Sneek. directeur van de
Kon. Ned. Roomboterfabrieken, den onbe
waakten overweg en werd door den snel
trein LeeuwardenStavoren gegrepen. De
auto werd weggestooten en kwam tien me
ter verder tegen den schuinen kant van
den spoorbaan tot staan, met de voorwielen
op het pad langs den spoorbaan en met het
achterstuk tegen het talud, zoodat de
spoorweg geheel vrij bleef. Het voertuig
werd ernstig beschadigd.
De heer Haagsma werd door de
achterruit uit den wagen geslingerd-1
en kwam 35 meter verder terecht.
Hij was vrijwel op slag dood.
Onoplettendheid.
Het ongeluk is vermoedelijk te wijten
aan onoplettendheid van den chauffeur. Hij
had den bewaakten overweg wllen passee
ren ,doch daar deze gesloten was, is de
heer Haagsma naar den ..één kilometer
verder gelegen onbewaakten overweg te
Nijezijl gereden.
Het slachtoffer had vrij uitzicht op de
spoorbaan. Aan den anderen kant van den
overweg stond een melkauto voor denzelf
den trein te wachten. Het regende op dat
oogenblik, hetgeen het uitzicht even belem
merd schijnt te hebben, wat den heer
Haagsma noodlottig is geworden.
De slachtoffers hadden f 5000.
gestolen.
In den nacht van 9 op 10 Sep
tember is door insluiping toegang verkre
gen tot 't kantoor van den kwartiermeester
te Taroetoeng (residentie Tapanoeli, af-
deeling Bataklanden). Het slot van de brand
kast werd doorgevi.jld. Hieruit zijn toen du
plicaatsleutels van de brandkast in den mi
litairen wacht gehaald, waarmede deze
tweede brandkast werd geopend, waaruit
ruim f 5000.is ontvreemd. Die brandkast
is weer op normale wijze gesloten. De du-
plicaafsleutels en het doorgevijlde slot wer
den niet gevonden.
Na een onderzoek dat werd ingesteld dooi
den plaatselijk militairen commandant, in
samenwerking met de veldpolitie en het
binnenlandsrb bestuur, viel de verdenking
op eenige militairen.
In den nacht van 20 op-30 September ging
een militair, die wacht deed. met één van
zijn collega's er van door; Zij hadden een
karabijn en wachtpatronen meegenomen.
De confroleerende korporaal ach
tervolgde hen en militaire patrouil
les, alsmede de veldpolitie, zochten
de omgeving af.
Op 30 September heeft deze kor
poraal zich des avonds hij de wacht
gemeld. Hij bracht de karabijn en
•de wachtpatronen van de gedros-
ten mede. De korporaal verklaarde
de gevluchte militairen te hebben
aangeschoten.
De gevluchte militairen zijn latei-
dood aangetroffen in een huisje op
een droog rijstveld. Op de lijken
werd nog een bedrag van f 3000.
aangetroffen.
De betrokken korporaal is. naar de N.R.
Crt. meldt, in arrest gesteld.
Volgens beschikbare gegevens zijn te Ta
roetoeng geen Europocsche militairen als
gewoon soldaat gelegerd, zoodat het aan
te nemen valt, dat het hier militairen van
inheenischen landaard betreft.
Arabieren plegen
overval.
gruwelijken
Op de Joodsche wijken van Tiberias in
Palestina heeft Zondagavond laat een over
val plaats gehad, welke twee uur duurde.
Deze overal was een volkomen verrassing,
daar het in dit district den laatsten tijd
rustig was geweest;
Meer dan honderd Arabieren dron
gen, nadat een Joodsche wachter
was doodgeschoten, de huizen bin
nen. Zij brachten mannen, vrou
wen en kinderen met geweerschoten
en dolken om het leven. Later werd
brand gesticht in de synagoge, re-
geeringsgebouwen en andere hui
zen.
Toen zij zich terugtrokken, stieten de op
standelingen op een patrouille, waarbij vier
hunner gedood en drie gevangen genomen
werden. In het geheel zijn 21 Joden om het
leven gekomen en 3 gewond.
Te Haifa is gisterochtend een Joodsche
machinist doodgeschoten. Een Chirstelijke
wachtsman van de Irak Petroleum Co. werd
vermoord.
Het bevel over het Roode Leger
zou hem zijn ontnomen.
Te Moskou doen, volgens de Daily Tele-
graph and Morning Post hardnekkige ge
ruchten de ronde, dat maarschalk Bluecher
ontheven zou zijn van het bevel over het
Roode Leger in het Verre Oosten en dat hij
thans in zijn woning te Moskou moet blij
ven.
Verzekerd wordt, dat hij van zijn com
mando ontheven is wegens de fouten door
hem in Augustus gemaakt bij het incident
van Tsjang Koe Feng..
Door Sovjet autoriteiten.
De Sovjetautoriteiten hebben drie Brit-
sche trawlers, die in de noordelijke wateren
aan het visschen waren, in beslag genomen
en opgebracht naar de Russische vlootbasis
Ie Moermansk. Het betreft de schepen York
City, St. Attalus en Dalmatia.
De Britsche ambassadeur, burggraaf Chil-
slon, heeft de aandacht op het gebeurde
gevestigd en uiteengezet, dat het hem voor
kwam dat men hier te doen heeft met een
schending der Engelscli-Russische vissche-
rijovercenkomst van 1930.
WOENSDAG 5 OCTOBER 1938.
Hilversum I, 1875 en 301,5 m.
NCRV-uitzending, 6.307.00 Onderwijs,
fonds voor de Scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie.
8.15 Berichten, gramofoonmuzek (9.309.45
Gelukwenschen
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Cello met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.30 Het All Round Sextet en gramofoon
muziek.
2.303.55 Solistenconcert en gramofoon.
muziek. (Om 3.45 Berichten).
4.00 Gramofoonmuziek.
4.45 Gelukwenschen.
5.00 Voor de kinderen.
5.45 Gramofoonmuziek.
6.30 Taalles en causerie over het Binnenaan-
varingsreglement.
7.00 Berichten.
7.45 Reportage, eventueel gramofoonmuz.
8.00 Berichten ANP. Herhaling SOS-Ber.
8.15 Utrechtsch Stedelijk Orkest en solist.
9.15 Causerie over Boerhaave.
3.45 Gramofoonmuziek.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Causerie over leerbewerking.
10.20 Apollo-kwintet.
10.45 Gymnastiekles.
11.00 Vervolg kwintetconcert.
11.5012.00 Schriftlezing.
Hilversum II, 415,5 m,
VARA-uitzending. 10.0010.20 v.m. VPRO.
6.30—7.00 RVU. 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek (Om 8.16 Berichten),
9.30 Causerie „Onze keuken",
10.00 Morgenwijding.
10.20 Uitzending voor Arbeiders in de Conti
nubedrijven.
11,40 Causerie „Wat is beter, arbeid of
steun?"
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 Berichten.
12.17 „Esmeralda", en gramofoonmnuziek.
1.00 Orgelspel.
I.301.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Voor de vrouw.
3.15 Voor de kinderen.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.00 Orgelspel.
6.30 Paedagogische causerie.
7.00 Felicitaties.
7.06 Koorzang.
7.15 Causerie „Van streven en strijden".
7.30 Causerie „De oorzaken van de werkloos
heid".
8.00 Herhaling SOS-Berichten.
8.03 Berichten ANP en VARA-Varia.
8.15 VARA-Orkest en solisten.
9.00 Radiotooneel.
10.00 Berichten ANP.
10.05 Zang en orgel.
10.30 Damnieuws.
10.35 Cor Steyn's Accordeonorkest.
II.00 Eugenetische causerie.
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
FEUILLETON
MAURICE WALSH
3.
„Niks geen haast," antwoordde Paddy Joe
laconiek. Een kleine pauze, vol verwachting,
toen grinnekte Alistair vroolijk. „We hebben
eigenlijk een soort van snoode afspraak met
den havenmeester bij de aanlegplaats om den
hoek," probeerde hij.
„Die vent wil beweren, dat er meer manieren
zijn om zalm te vangen dan één."
„Ik ken een fijne methode, dat deden we
vroeger in Canada," zei Alistair.
„Met een net!" lichtte Paddy Joe toe, „op
een niet al te donkere nacht!"
„En Tom Whelan, de havenmeester is een
ware vraagbaak."
„Daarom gaan we ons licht maar eens bij
hem opsteken. Wil je soms mee? Er kunnen
best drie in de boot."
Rogan keek naar beneden, waar het note-
dopje gemeerd lag aan den voet van een hel
lend steenblok. Het was een typisch Iersch
vaartuigje van dufThe latten overtrokken met
geteerd zeildoek; desnoods konden er drie per
sonen in varen met kalm water, maar het
zou verschrikkelijk nauw zijn.
„Neen, liever maar niet. Ik zal maar gaan
loopen."
„Kgk dan naar ons uit bij den havenmeester
en als we daar niet zijn, in de gelagkamer
van het „Wapen van Harty"," inviteerde
Alistair.
„Waar een zekeren Maclan ons voor deze
keer een rondje zal geven," vulde Paddy Joe
aan.
„Ik zal maar eerst eens in het Wapen van
Harty gaan kijken," antwoordde Rogan glim
lachend.
Hij bleef op zijn steenknobbel zitten en keek
toe, hoe de anderen naar het water klauter
den, en behoedzaam in het dobberende bootje
stapten. Alistair nam de smalle roeiriemen,
Paddy Joe maakte de lijn los van het leege
petroleumblik dat als boei dienst deed en het
schuitje begon over de golfjes weg te glippen
en te dansen met alle luchtigheid en veiligheid
van een eierdop.
3.
Paddy Joe zat achterin, met de ellebogen op
de knieën, een poosje stil te rooken: zijn
schouders volgden in een deinende beweging
het rhythme van den riemslag.
„Een geschikte vent was dat," opperde
Alistair na een poosje.
„Ik zat ook aan hem te denken," zei Paddy
Joe.
„Maar hij heeft iets in zijn oogen, diep ach
ter in zijn hoofd zooiets als een straal koud
water langs je rug. Hoe zou dat komen, Paddy
Joe? Begrijp jij dat?"
„Ik begrijp het helaas maar al te wel. Dat
beroerde schrijvers-geheugen ook van me!"
„En bepaald geen zwakkeling geen vrou
wen of drank
„Reken maar van niet! Twee jaar geleden
deed hij voor geen enkelen kerel onder, die
ooit voor Schotland de blauwe trui gedragen
heeft, en dat zegt nog al wat. Ik heb
hem eens een keer dien zwaren Con
Dolan tegen de vlakte zien helpen, vijf meter
van de lijn, en Con weegt z'n honderd kilo
wel. en er zat een vaart achter van een tor
pedo."
„Dat deed ik ook. Denk eens even na. Ro
gan Stuart! Wekt die naam geep herinnerin
gen bij je op?"
„Rogan Stuart? N-nee, ik ben geen rugby -
maniak!" Paddy Joe staarde naar het vlecht
werk van de boot en hij fronste het voor
hoofd.
„Mijn lieve Norrey met je mooie krulle-
bol," zei hij peinzend, half tegen zich zelf,
„en de kleine apen de hemel beware ze..."
„Waar wil je heen?"
„Als hun eens iets overkwam een onge
luk
Alistair trok verwoed aan de riemen. „Hou je
mond, Paddy Joe! Vlieg op kerel, wat een be
roerd idee. Wil je dwars over Ierland en
Schotland jagen
„Met Rogan Stuart was er iets dergelijks."
„Wanneerwat?"
„Niet zoo heel lang geleden. Hij woont in
Dublin of dat deed hg. Zijn vrouw ging met
hun dochtertje van een jaar of twee met de
nachtboot over, den vorigen winter, en de
boot kreeg een aanvaring in de mist bij den
mond van de Mersey en verging."
„Kwamen ze allebei om?"
„Opgesloten in hun hut. En daarbij waren
er nog allerlei praatjes dat gaat gewoon
lijk zoo. Er werd beweerd, dat zij bij haar
man vandaan was geloopen cn er werd nog bij
verteld, dat zij op weg was naar een ander
groote goden! Wat een wonderlijke samen
loop!"
„Wat?"
„Dienzelfden man hebben we gisteren door
het dorp zien loopen."
„Die knappe, lange kerel, dien je me aan
wees?"
„Ja Eudmon Butler, ze noemen hem den
Zwarten Hoofdman een ware duivel in het
gevecht even goed als in de liefde."
„Misschien zit Rogan Stuart hem wel ach
terna?"
„Dat zou wel kunnen jongens, wat een
vechtpartij zou er dan van kunnen komen!
Maar laten wij er ons niet mee bemoeien,
vriend. Laat de dooden rusten. Rogan Stuart
moet zijn eigen boontjes maar doppen. Er
wordt op 't oogenblik van jou en mij niets
verlangd en als dat wel het geval is, zullen
we niet in gebreke blijven.
Kijk uit, wat je doet. Stuurboord halen, an
ders ga je tegen den kant op."
TWEEDE HOOFDSTUK.
1.
De morgenbries ging liggen en de zon, nu
recht boven de helling van den Slievemoal,
begon te branden, wel wat te veel voor Ro
gan Stuart, die nog steeds in doezelige afge
trokkenheid op zijn steenklomp zat te soezen.
Door zjjn doezeligheid heen voelde hij de
drooge hitte schroeien i' zijn nek en lui keek
hg rond naar een plekje schaduw.
Aan deze zjjde van het paardepad rees een
bazaltzuil manshoog boven den grond uit en
wierp een streep schaduw van een paar voet
breed over de heistruiken. Langzaam stond
hij op en klom er op zijn gemak heen. „O,
schaduw der rotsen in dorstige landen!"
mompelde hij met een diepe stem, terwijl hij
zich in hét heidekruid liet valen; hij schurkte
zijn schouders tusschen twee knobbels van
een steen, en zuchtte behaaglijk. Van boven
zijn knie af lagen zijn beenen in den zonne
gloed. maar door zijn flanellen broek heen,
was de warmte niet onpleizierig, hij vouwde
zijn handen op zijn vlakke buik ineen en doe
zelde verder.
Als hg zijn hoofd naar links draaide, kon
hij het paardepad zien ombuigen langs een
rotspunt een honderd meter verder; rechts
keek hg over de heele lengte van di baai van
Corrulish een paar kilometer verder. De eb-
stroom liep terug door de engte en door een
soort van gezichtsbedrog leek het net of het
water daar van beneden naar boven stroom
de. een kanaal van bleekglanzend goud, in
gebogen Ign overgaande in den hemel.
Verder was de baai één spiegelglad vlak,
waar zilveren rimpels op uitvloeiden. Aan
den overkant, onder den -nderen oever die
zandig en overhangend was, had het water
een doorschijnend groene kleur, maar aan
deze zijde, waar de basaltrotsen tot het water
afdaalden, was het donkerblauw tot leigrauw
verdiept.
„Zoo direct val ik in slaap," dacht Rogan
Stuart.
Den vorigen nacht had hg niet zoo heel
goed geslapen in zijn bed van varens, maar
dat was niets bizonders; den laatsten tgd had
de slaap hem maar zelden zijn veilige haven
geopend. De zeelucht was koud geweest en
de jaren, die hij in de stad had doorgebracht,
hadden zijn Schotsch bloed dun gemaakt. De
kille dageraad had hem gewekt en Hg had
met een vreemd gevoel van verlatenheid
staan kijken naar het berglandschap om hem
heen, scherp beljjnd in de bleeke lucht; het
oppervlak van de baai was een koude grijze
spiegel geweest, waar de toppen op hun kop
in stonden. In die belichting waren de bergen
donkerder dan 't donkerste Daars, dieper
der dan het diepste blauw, en een dikke streep
mist van het zachtste parelmoer trok een
brug over de vallei van Glounagrianaan en
slingerde zich als een sluier om de schouders
van den hoogen Leaccamore. Nu teekenden
d bergen zich niet meer zoo schril af en
leken verder en grooter; groen grasland, wa
zig in het zonlicht, nestelde zich over de hel
lingen tusschen scherpe rotsen; hooger op
glinsterde het basalt geel en lichtrose en
roestbruin; verwischte schaduwen dreven in
dal en vallei; de rotsige kantigheid der sple
ten en holten waren zacht omfloersd.
Hij bewonderde het frissche groen aan den
overkant. Hoe vredig en schoon lag daar de
wijde vallei, welk een rust voor het oog in
die donkere boomgroepen!
Maar wie was de vandaal, die daar die
roode torentjes had lurven bouwen? De één
of andere snoeshaan, naar deze Iersche dalen
overgewaaid, en de burchtheer uithing met
zijn namaak kasteel van roode baksteen!
(Wordt vervolgd.)
