Had Chamberlain krachtiger moeten optreden? Hoe de storm huishield Brandend schip op het I|selmeer Schepen vergaan, Belasting omlaag in Noord-Holland Post vluchten op Indië Fabrieksschoorsteen omgewaaid Een ongure kostbaas UIT HET ENGELSCHE LAGERHUIS Vragen over de Duitsche Radio propaganda Uitvoerverboden buiten werking Man bekneld menschen verdronken Op het IJselmeer Brand op groentenkweekerij Bloemen voor onze grensbeveiligingstroepen REEDS OP MATIGING IN PERS EN RADIO AANGEDRONGEN. Alvorens de debatten in het Engel- sche Lagerhuis over de buitenland- sche politiek werden horvat, heeft de arbeidersafgevaardigde Grenfell den eersten minister een vraag ge steld over het voortduren van de propaganda der Duitsche radiozen ders, die „de bedoeling heeft ver deeldheid tusschen Tsjechen en Slo- waken te zaaien en de kansen op het herstellen van een Tsjechoslo- waakschen staat te bederven." Gren fell vroeg, of Chamberlain stappen zou ondernemen met het oog op de waarborgen van het accoord van München. Chamberlain antwoordde, dat de Mi nister van Buitenlandsche Zaken stappen heeft gedaan om tot een of ficieel onderzoek te komen. De Britsche ambassadeur te Berlijn heeft reeds bij de Duitsche regee ring gewezen op de wenschelijkheid van matiging in de Duitsche pers en radio. Chamberlain zeide 't beter te ach ten het rapport van den ambassa deur af te wachten, alvorens men verdere stappen zou overwegen. Voortzetting van het debat. Bij de voortzetting van het debat oefende Morrison critiek op Chamberlain, die, zoo als hij zeide, als smeekeling met Hitier had gesproken. Hij zeide: „In plaats van de vrij nerveuze woordvoerder van een Engeland in een toestand van zwakheid had hij de re delijke, maar krachtige vertegenwoordiger van Engeland. Frankrijk. Tsjecho-Slowakije Rusland en misschien nog andere Europee- sche mogendheden kunnen zijn". Hitier en Mussolini zijn ^vellicht even bevreesd ge weest als Chamberlain. Nu heeft men alleen het woord der beide dictatoren, maar Hitier heeft bij vorige gelegenheden zijn woord vrijwel steeds gebroken. Het fascisme, aldus Morrison, acht het dwaas woord te houden, wanneer men een goede kans heeft zijn woord met voordeel te breken. De mogelijkheid heeft bestaan, aldus ver volgde Morrison, dat, wanneer Engeland een krachtige politiek gevoerd had. Polen en de landen in het Zuidoosten Engeland zouden hebben gesteund in een politiek van collectieve veiligheid. Mussolini zelf zal meer dan ooit vrees voor Hitier gevoelen. De toekomstige mogelijkheden voor West- Europa zijn deze: of Engeland en Frankrijk moeten zich onderwei pen aan den wil van Hitier en Mussolini, of zij moeten een oor log onder het oog zien met de groote kans, dat het komt tot een regelrechte botsing tusschen Frankrijk en Engeland eenerzijds en Duitschland en Italië anderzijds. De afgevaardigde Burgin daarentegen, wees er weer op, dat wij ons geplaatst za gen tegenover den grootsten oorlog, dien de wereld ooit gekend heeft en dat het aan één man was te danken, dat dit gevaar werd afgewend. Deze ééne man was Chamberlain. Ook Maxton van de onafhankelijke ar beiderspartij bracht warme hulde aan Chamberlain en. zijn pogingen, den vrede te bewaren. Dit accoord geen drager van de rechtvaardigheid. De tegelijk met Eden afgetreden onder staatssecretaris van buitenlandsche zaken Cranbourne kwam terug op Chamberlains verklaring van Vrijdag j.1., dat hij een vrede in eere had meegebracht. Wij allen, zeide hij. zijn den ministerpresident dank verschuldigd voor zijn onvermoeiden ar- heid in dienst van den vrede. Doch waar is de eer? Het schijnt mij een aanfluiting, het tot stand gekomen accoord zulk een edelen naam te geven. Dit accoord moge drager zijn van den vrede. het. kan niet gekenmerkt worden als drager van de rechtvaardigheid. De afgevaardigde Alexander voegde hier aan toe: Als er een optreden is dat den vrede gered heeft, dan is het wel het, op treden geweest van de Tsjechische regee- rina en indien er een man is die verhoor: lijkt moet worden, dan ge'onf ik dat Be- ne«j hier recht on kan dopn ~elden. Op de mededeeling van Chamberlain om Donderdag de zitting tot 1 November te verdagen, verklaarde Attlee. dat de opposi tie zich hiertegen zou verzetten. Een incident. Er deed zich toen het volgende in cident voor: Op de publieke tribu ne sprong plotseling een jonge vrouw op en schreeuwde: „Wij wil len waarheid en vrede, niet het fascisme. Wij staan op de bres voor de waarheid, doch gij hebt de jeugd van dit land verraden." De vrouw werd voor zij uit kon spreken door een suppoost bij de schouders gegre pen en van de tribune verwijderd. Kort daarop werd de zitting verdaagd. Amendement der Arbeiderspartij. De parlementsfractie der arbeiderspartij heeft besloten een met redenen omkleed amendement op de motie der regeering. die goedkeuring van de buitenlandsche politiek bevat, in te dienen. Naar verluidt zal in het amendement onder meer worden aange drongen op terugkeer naar de collectieve veiligheid en het bijeenroepen van een we reldconferentie. In afwachting van een defini tieve intrekking. In verband met de in den internationa len toestand ingetreden ontspanning heeft de Nederlandsche. regeering besloten de op 28 September j.1. afgekondigde uitvoerver boden, in afwachting van een definitieve intrekking hiervan, die binnenkort te ver wachten is. voorloopig buiten werking te stellen. Dientengevolge is bij beschikking van den minister van Economische Zaken van gisteren algemeene dispensatie- ver leend van alle uitvoerverboden, afgekon digd in de buitengewone Nederlandsche Staatscourant van 28 September j.1. Alle onder die verboden vallende goederen kun- men vanaf het tijdstip dezer bekendmaking derhalve zonder vergunning worden uit gevoerd. Nasleep van den gouddiefstal te Utrecht. Men zal zich de geruchtmakende -oud- diefstal herinneren, welke het vorig jaar in het Tandheelkundig Instituut te Utre<A plaats had en waarbij een student tot de medeplichtigen behoorde. Deze student had zijn kostbaas, een on guur type, die reeds twaalf veroordeelin- gen achter den rug had, alle noodige in lichtingen gegeven, een teekening v.an het instituut gemaakt en aangegeven waar het begeerde goud was opgeborgen. De. kostbaas deed zijn voordeel met de gegevens; hij stelde zich in verbinding met „vaklieden" uit het inbrekersgilde, met het gevolg dat de kliniek korten tijd later geen gouden kiezen meer kon aanbren gen De hoofddaders hoorden zich reeds tot zware straffen veroordeelen, waarin zij be rustten, doch de kostbaas ging in hooger beroep en had zich gisteren wederom voor het Amsterdamsche Gerechtshof te verant woorden. De pres.: Als u er niet geweest was, zou er niets zijn gebeurd. Die student had er zelf geen fut genoeg voor en bovendien kende hij de zware jongens niet". Verd.: Ik ook niet. Pres.: U bent anders twaalf maal veroor deeld, ik zal die oude dossiers eens rustig doorlezen, dan weet ik alles van uw con necties af. Er is zelfs gezegd, dat het heele plan van u is uitgegaan. Verd.: Ik beken het feit toch ook, maar er wordt me veel in mijn schoenen ge schoven, waar ik onschuldig aan hen. De student was niet ter zitting ver schenen en nadat een der inbrekers als ge tuige was gehoord, schorste het Hof de erdere beraadslagingen tot, 15 - November, om dan den student te hooren, die thans ziek is. BEMANNING VAN DE AMSTEL X BELEEFDE BANGE UREN. De redding nabij De bemanning van de 150 ton metende motorboot Amstel X, welk schip toebehoort aan de N.V. Stoombootreederij J. H. van Swie- ten en dat vaart op de lijn Amster damGroningen, heeft in den vo- rigen stormnacht op het IJselmeer bange uren doorstaan. Waren de razende stormvlagen en de hoogop gezweepte, wit geschuimde golven, die meedoogenloos op het dek van het diep geladen schip sloegen, op zichzelve al een avontuur en ver- eischten reeds deze omstandigheden de volle concentratie van kapitein T. .Tongsma en zijn helpers on de navigatie van het stampende schip, veel, heel veel werd er omstreeks vier uur in den nacht van de be manning gevraagd, toen men plot seling tot de ontdekking kwam, dat aan boord van het vaartuig brand was ontstaan. Het vuur woedde in de woning op het achterschip, waar door den storm de ka chel was omgevallen. Toen de orkaan vat kreeg op het vuur, waren de gevaren, waar aan schip en bemanning waren blootge steld, zeer groot. Want aan de woning grenst, de machinekamer en wanneer het vuur naar h,ier zou overslaan, dreef het schip hulpeloos in de wilde golven van het Val van Urk, waar het vaartuig zich on genoemd tijdstip ongeveer bevond. En in dit geval was er geen mogelijkheid de haven van. Urk binnen te vluchten. Storm bevorderde blusschings- werk. De zwiepende stormvlagen waren eenerzijds een groote handicap om dat zij het vuur aanwakkerden, doch anderzijds leverden zij het voor deel, dat de hooge golven, dié over hét dek spoelden, het blusschings- werk bevorderden. - i - Met het water, dat in zoo ruime mate voorhanden was, gelukte het de bemanning tenslotte den brand te localiseeren. Tijdens dit werk naderde de 108 ton metende „Gro ningen IV" van de Lemmerstoombootmaat- sehapPÜ. welke boot iets later uit Lemmer was vertrokken, eveneens met bestemming Amsterdam. Moeilijke redding. De. bemanning van de „Amstel X" trachtte door het zwaaien met brandende lantaarns pn door schreeuwen de aandacht van die der Groningen IV te trekken, hetgeen geluk te. Het was voor den kapitein van laatstge noemd schip, den heer b Vogelenzang, geen gemakkelijk werk de assistentie, die ge vraagd. wgrei, te, verleenen. liet noodweer 'belette hem de Amstel X dicht te nadar-en, dpch nadat, 4?„Groningen IV" enkele ma len rond het. in nood verkeerend schip was gevaren, gelukte het tenslotte een lijn over te gooien en op deze wijze verbinding te krijgen. Aan boord van .de „Amstel X" was men in.tusschen den brand meester geworden. Terwijl Se 'verbinding bleef gehandhaafd, hebben beide schépen de zware reis naar Amsterdam vervolgd, waar zij gistermor gen niet vertraging zijn aangekomen. Van de Oranjesluizen af, is de „Amstel X" aan boord, waarvan de woning geheel is uitge brand, op -eigen kracht verder gestoomd. Doodelijk ongeluk op het post kantoor te Breda. Gisterochtend is te Breda de 38-jarige heer Jansen in het nieuwe postkantoor be kneld geraakt tusschen een ijzeren deur. De mam werd ernstig gewond. Op weg naar het ziekenhuis is het slachtoffer aail zijn ver wondingen overleden. Hij was gehuwd en vader van een kind. DAPPERE REDDING AAN DE FRIESCHE KUST. 't Spookte op de Westerschelde. Gisteren zijn drie sleepbooten op de Westerschelde vprrvicelukt. Het betreft hier het 1000 ton metende Belgische sleepschip „Bailline" dat, geladen niet pyriet, op zijn reis van België naar Dordrecht, op den hoek van Baarland zonk. Het sleepschip „Brabant" is om hoog gezet op de zandplaat aldaar, terwijl de Fransche sleepboot ,,.Tu- piter" recht vóór Hoedekenskerke in de diepte verdween. Laatstgenoemd vaartuig heeft brutoin- houd van 1300 ton en was geladen met hoogovenslakken. Aan boord bevonden zich de schipper en zijn knecht, welke laatste in het water viel, doch spoedig door de be manning van de sleepboot Picternella werd gered. De schipper werd eveneens opgepikt Ook de opvarenden van heide eerstge noemde schepen konden in veiligheid wor den gesteld. Het was o.m. den sleepboot van de fa. Muller uit Tcrneuzen, welke as sistentie verleende. Alle drie vraartuigen moeten als verloren worden beschouwd. Opvarenden zwalkten In boot rond. roei- Maandagavond is op het IJselmeer ten Zuiden van Enkhuizen, tengevolge van den storm het sleepschip „Willem Adri", dat met een lading slakken op weg was naar Duitschland, volgeloopen en gezonken. De opvarenden, de schipper, zijn vrouw en knecht en1 twee kinderen, konden zich in de roeiboot in veiligheid stellen. Na gerui- men tijd te hebben rondgezwalkt konden zij aan boord worden genomen van de sleepboot „Res Nova", dat het sleepschip trok. Zij zijn naar Enkhuizen gebracht. Bak afgedreven. De motorstrandreddingboot „Hilda" van de Noord- en Zuidhollandsrhe Redding Mij. slation Lemmer, is gistermiddag vertrokken naar een bak van de aannemingsfirma van Zanen en Verstoep, welke daar werkt aan de Noordoostelijke inpoldering. De hak was weggedreven met twee man aan boord. De „Hilda" bereikte de hak, doch de heide op- varendon weigerden van boord te gaan. Zij slaagden er in het lek met de keileem, wel ke in de bak werd vervoerd, te stoppen. Het gevaar was derhalve aanzienlijk vermin derd. Later op den avond kwam een sleep boot van van Zanen en Verstoep's Aanne- niings Mij. beschikbaar om de bak binnen te brengen. De „Hilda" heeft daarop de thuis reis aanvaard. Aan de Friesche kust. Uit Hollum wordt over de op het Wad in nood verkeerende schepen nader gemeld, dat de niotorstrandreddingshoot „Adriaan de Bruine" van de Noord- en Zuidholland- sche Redding Mij. tusschen Ameland en de ENKELE PROVINCIALE OPCENTEN MIN DER HALF MILLIOEN VOOR ONT GINNINGSWERKEN. In de provinciale begrooting 1939 doen Gcd. Staten van Noordholland de verheugende mededeeling, dat de belasting verlaagd kan worden. Hoe wel twee opcenten minder zullen worden geheven, is de raming toch nog hooger dan die voor 1938. Wegenfonds en werkverruiming. Voor het wegenfonds wordt f 250.000 ge raamd. Gelet op de door Ged. Staten in de zitting van 1937 overgenomen motie van de leden F. van de Walle e.a„ waarin op uitbreiding van werkgelegenheid werd aangedrongen, hebben Ged. Staten de vraag onder het oog gezien op welke wijze de provincie, naast haar bestaande be moeienis, haar medewerking ter zake het beste zou kunnen verleenen, zeet het Hsb. Ged. Staten hebben thans den minister van Sociale Zaken verzocht hun plan tot drooglegging en ontginning te bestudeeren en de uitvoering daarvan te bevorderen, teneinde meer grond in cultuur te kunnen brengen. Dat met het oog op de zeer hooge be dragen, welke met deze werken zijn ge moeid (de kosten van het ingezonden plan zijn begroot op f 6.400,000), alleen het rijk zich met de uitvoering daarvan zal kunnen belasten, staat voor Ged.Staten wel vast. De provincie stelt zich echter voor hijdra gen te verleenen uit een daartoe te vor men fonds voor ontginningswerken groot f 500.000. Er zal tenslotte op de hegrooting nog een bedrag blijven van f 582.640.voor onvoorziene uitgaven. De belastingen. Ged. Staten stellen den Staten voor in 1939 te heffen 18 opcenten op de hoofdsom der belasting op de gebouwde eigendom men; 18 opcenten op de hoofdsom der be lasting op de ongebouwde eigendommen; 18: opcenten op de aanslagen der belasting plichtigen, bedoeld bij art. la der Wet op de inkomstenbelasting 1914, belastingjaar 1939-1940; 18 opcenten óp de aanslagen der belastingplichtigen, bedoeld bij art. 1 der Wet op de vermogensbelasting 1892, .belas tingjaar 1939-1940. Tertrek van flfeenreis) |Sin*ap" 4 °Ct" Zilverreiger Athene 4 0ct (terugreis) I Nandoe |Basra 4 0ct (heenreis) i Em(>e Jodhp. 4 Oct. (terugreis) I Torenvalk |A'dam 4 Oct. iheenreis) I Gier iBand. 4 Oct. (terugreis) I Aankeaaat fc Band. 4 Oct, A'dam 4' Oct, Jodhp. 4 Oct, Bagdad 4 Oct, Napels 4 Oct. Medan 4 Oct. Broeikas vernietigd. - Vliegvuur bezorgt de brandweer veel werk. Op het terrein van den groenten- kweeker J. A. M. Wolkers aan den Uitweg in het uiterste westen van de gemeente Amsterdam ontstond gis teravond door tot nu toe onbekende oorzaak brand in een houten schuur van 10 bij 8 meter, welke loods o.m. als bergplaats dient voor de rieten matten, die des winters over de broei kassen worden gelegd. Het spreekt vanzelf, dat het voor de brandweer," die spoedig ter plaatse ver scheen, niet mogelijk was ook maar een ge deelte van de houten loods en haar zoo brandbaren inhoud te redden. Door de nog steeds vliegende stormvlagen ontstond veel „vliegvuur" in verband waarmede de brand weer in de eerste plaats haar aandacht con centreerde op de woningen aan de overzij de van den weg en op in de nabijheid gele gen hooibergen, waarbij wachtposten werden uitgezet. Behalve de houten loods ging ook een groote. ongeveer 12 meter lange broei kas. die aan de schuur grenst, verloren. Met drie stralen was men het vuur, dat aan vankelijk aangewakkerd door den storm wind hardnekkig woedde, vrij spoedig meester. De schade wordt door verzekering gedekt. Vlak langs arbgiders van leer. fabriek neergestort. De wind had een snelheid van 33 M. per seconde. Tijdens den storm die Dinsdagmid dag woedde is te ongeveer 3 uur in den namiddag de 23 meter hooge fa brieksschoorsteen van de lederfa- briek der fa. L. Koenraad aan de Bolkensteeg te Dongen afgeknapt en neergekomen in de fabriek. Juist waren daar 4 arbeiders aan het werk. De schoorsteen viel vlak langs deze arbeiders en richtte een ge weldige verwoes'iing aan. Het dak van de looierij werd geheel ven nield en ontzet. Balken, waaronder zelfs een ijzeren verbindingsbalk braken finaal of werden verbogen. De buitenmuur staan- de langs den weg naar Kaatsheuvel is ge* heel ontzet en zal moeten worden afgebro ken. Midden in de looierij kwam een stuK van den schoorsteen terecht van ong. oen meter lengte, een brok steen dat alleen reeds in staat zou zijn geweest, alle aanwezige arbeiders te verpletteren. De looikuipen zijn völ met puin. Het bedrijf kan ter plaatse on mogelijk worden voortgezet. De materieels schade is zeer groot. Feestelijke terugkeer, Gisteren zijn de troepen, die op last van de regeering onder de wape nen zijn geroepen ter versterking van de grensbeveiliging. Waar de mobilisatiecentra tefuggekéérd, het geen met- eehige feestelijkheid ge paard ging. In Groningen, Assen, Dordrecht en Maastricht hebben de troepen voor de militaire en bur gerlijke autoriteiten gedefileerd. Te Maastricht heeft de chef van den ge- neralen staf, luit-generaal I. H. Reynders, het défilé bijgewoond. Voorafgegaan door stafmuziek van het zesde regiment infanterie uit Breda, trok ken de troepene ter gezamenlijke sterkte van bijna 3000 man, van het station de stad binnen. Zij werden door de bevolking, die in dichte hagen langs den in- tochtsweg stond, hartelijk toege juicht. Aan aile manschappen wer den bloemen uitgereikt', die zij ver der op de geweren of op hun uni form meedroegen. De troepen arriveerden om ongeveer éért uur op hot marktplein, waar voor de auto riteiten, die zich voor het stadhuis hadd,:ri opgesteld, werd gedefileerd.. Zwarte Haan twee vaartuigen aantrof, t-w. de tjalk „Hoop op behoud" uit Sneek, schip per H. Akkerman, geladen met grint op weg van Lobith naar Ameland, en de klip per „Johanna" uit Groningen, schipper Kleinman, geladen met steen, op weg van Culemborg naar Nieuw Weerdinge. De „Johanna" verkeerde in zinken den toestand. De zee stond gelijk met het dek. Het vaartuig zal als verloren moetori worden beschouwd. Aan boord bevonden zich slechts de schipper met zijn zuster, die beiden op de „Adriaan de Bruine" overgin gen. De „Hoop op Behoud" had vier personen aan boord, n.1. de schipper met vrouw en dochter en een knecht. Ook zij werden dooi de reddingsboot overgenomen. Schipper Bottenij, die het com mando over de „Adriaan de Bruine" voerde, had een uiterst zware tocht. Hij had te kampen met een holle, hooge zee, waartegen het bijkans geen varen was. Niettemin volbracht hij met zijn mannen zijn opdracht Zes volwassenpn en cenige kinde ren, die benarde uren achter den rug hadden, kwamen dank zij dit kranig stuk werk, veilig aan wal. Twee menschen verdronken. Tengevolge van den hevigen storm is in den vorigen nacht op het Brasemernieer, onder Alkemade. de motorboot „Maria" om geslagen. De twee opvarenden, de 35-jarige kapitein I. Klein en de 40-jarige knecht A. Bil, beiden uit Schiedam, zijn verdronken. Schade aan de Zuiderzeewerken De storm heeft aan de Zuiderzeewerken bi.i Lemmer schade aangericht. De Karma 2. een der kranen, is, evenals de zandperszuiger, „Caspar Robles", gezon ken. De kraan Karma 1 is losgeslagen. Zij dreef naar lager wal tot op de hoogte van, het provinciaal stoomgemaal. Gelukkig heeft men de kraan, doordat het water werd opgestuwd, weer vlot kunnen krijgen, waar na zij de haven werd binnengesleept. Da kraan heeft averij opgeloopen. Vier keileembakken. alsmede een motor- vlet, zijn tegen den in bewerking zijnden dijk geslagen. Een keileembak ligt tegen den zijkant. De sleepbooten, die hun toevlucht in de haven zochten, hadden een moeilijka reis. De dijk heeft veel schade opgeloopen. De „Stad Zaandam" verloor haar roer. Uit Cherbourg wordt gemeld, dat sleep boot no. 4, dertig mijl uit de kust assistentie heeft verleend aan het Nederlandsche stoom schip „Stad Zaandam" van den Halcvonlijn, metende bruto 205S ton en netto 1235 ton, dat. op weg is van Rotterdam naar Chan- teney. In den storm had het schip zijn roer verloren. Zelfs de Nieuw Amsterdam liep gevaar. De Nieuw-Amsterdam, die een vaste loods heeft, kwam gistermorgen eenige uren later dan verwacht werd, te Roterdam binnen. Het meeren kostte ditmaal groote moeite. Bij het zwaaien op de rivier dreigde het schip tegen den wal kant van Katendrecht te loopen. Er moest zelfs een anker worden uitge worpen om het schip in bedwang te houden. Met versterkte sleepboothulp is het schip toen in goede positie gebracht om te kun nen aanleggen. In en om de hoofdstad. Op Schiphol had men van den storm wei nig last. De diensten verliepen zonder eeni ge vertraging. De Amsterdamsche brandweer is 40 maal uitgerukt om assistentie te verleenen bij herstel van stormschade. Langs den straatweg tusschen Amsterdam en V eisen zijn ongeveer de helft van de mec- rendeels jonge hoornen met stutpaaltjei omgewaaid.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 2