SCHUDT UW LEVER
WAKKER
/tyenda
ftacUn'leuiut
„'t Was één van mijn vuilste nachten",
zegt kapitein de Vries
Kranig werk van de Utrechi"-bemanning
ÏÏlaUtw^ücMen
££^£A^CcAteri
Tweede Blad
De „Utrechtbrengt Vlissingsche loodsboot binnen
Hachelijk avontuur op een
„vliegende post''
„Zeebad Huisduinen"
Belangrijke mutatie bij het
Regiment Kust Artillerie
Marine Club en Dienst
voor Sociale Zaken
krijgen beide f1000
subsidie
Aanrijding
in de Hoogstraat
Vanmiddag komt de „Tromp"
binnen
Hr. Ms. „Sumatra" naar de
Middellandsche Zee
De winterdienstregeling
De jongens van het 21ste
naar huis
Uit het politierapport
de adaeAlerUiei
wui vandaag,
itaat qaed nleuuci
Het laatste offer
Burgerlijke Stand
Toen gisteravond om 8 uur de sleepboot
„Utrecht", metVlangszij de Vlissingsche
loodsboot no. 10, die gedurende 60 uur ge
worsteld heeft tegen het vuilste weer dat
men zich op de Noordzee denken kan, bin
nenkwam, was er geen publiek Er waren
wat oude Nieuwediepers en visschers die
zich door den neerstriemenden regen en
den opnieuw fel opstelcenden wind niet
hadden laten afschrikken, maar daar bleef
het ook bij.
En tóch hadden met name de mannen I
van de „Utrecht" beter verdiend, want zij
hebben daar bij de Haaks weer eens een
ouderwetsch stukje sleepwerk klaarge
speeld, dat nog dagen lang onderwerp van
gesprek aan den buitenkant zal zijn. Deze
kerels bestonden het, onder leiding van
kapitein van der Burgt, bij stormweer
reeds de eerste keer vast te maken, iets
waarover met name de Vlissingers gister
avond vol waren.
„Generaal Twent" klaart het niet.
Dinsdagmiddag laat kwam het bericht door:
15 mijl ten N.W. van de Haak:, zat de loods
boot no. 10 uit Vlissingen met een verspeeld
roer in de misère. De schuit zou volkomen aan
de willekeur van wind en zee zijn overgeleverd.
Lang werd er niet beraadslaagd en kort na
de roep om hulp verliet de Loodsboot no. 1, de
„Generaal Twent" (kapitein C. Minneboo,) de
haven, teneinde te pogen verbinding met haar
onfortuinlijke zuster te verkrijgen en haar zoo
mogelijk naar binnen te sleepen.
Zooals wij reeds berichtten is dat niet mogen
gelukken. Kapitein Minneboo bracht zyn schip
zoo dicht mogelijk bij de No. 10, die inderdaad
volkomen stuurloos bleek en zich tot op dat
oogenblik vastgehouden had aan een anker
met 120 meter ketting, maar zag geen kans
het gehoopte contact te verkrijgen. Tot drie
maal toe poogde men een tros over te brengen
maar evenzoovele malen werd gemist. Toen
begreep men dat het op deze wijze niet zou
gaan en dat andere maatregelen genomen
moesten worden.
De „Utrecht" gaat 't probeeren.
Deze bestonden uit het zeekiezen van de
„Utrecht" van Bureau Wijsmuller. Kapitein
hierop was de heer van der Burgt. Het was
dit schip, dat er in slaagde reeds bij de eerste
poging vast te maken en dat daarna de Vlis-
singer behouden in Nieuwediepsche haven
bracht.
Om 8 uur kwam de „Utrecht", na ongeveer
een uur op de* ree gelegen te hebben, tenein
de de 300 meter lange tros in te hieuwen, de
haven binnen. Langszij bevond zich de No. 10
met aan de reeling de Vlissingsche loodsen, 6
in getale. Ze staarden wat somber naar de
duistere contouren van Den Helder, dat er bij
den stroomenden regen en den fluitenden
Noord Wester allesbehalve gastvrij uitgezien
moet hebben.
Zoo spoedig als de schepen gemeerd waren
hebben wij een der equipage-leden van de No.
10 onder schot genomen. Het was een relaas
van veel storm, van veel kojangen op de
grondzeeën nabij de Haaks en van angstige
uren die men doormaakte, vóórdat men zeker
Wist dat er redding daagde.
Een verhaal van een wilden Noordwester
die een enkele maal orkaankracht bereik
te. Dinsdagmiddag sloeg het roer finaal
aan stukken, tengevolge waarvan het
schip stuurloos werd overgegeven aan de
Willekeur van zee en wind. „Dat waren
©ogenblikken", aldus onze zegsman, „die
we niet spoedig zullen vergeten. We zaten
toen op een mijl of 15 N.W. van de Haaks
en wisten in het begin waarachtig niet
wat we er van moesten denken. Het zag er
donkerbruin uit.
De „Wiegende post".
Ter verduidelijking van het feit, dat zich
zoover Noordelijk een Vlissingsche loodsboot
bevindt wete men, dat men hier een z.g. „vlie
gende post" heeft. Permanent kruisen daar 'n
tweetal loodsbooten, een Belg en een Vlissin-
ger, die er op uit zijn elkander een vlieg af te
vangen. Het gaat er om, wie het eerst
een loods kan afzetten op de passeerende
schepen.
De man op de No. 10, waarmede wij pra
ten ziet er bleek en bek-af uit, maar zijn oogen
gaan schitteren als hij vertelt van de
„Utrecht". Hij had nooit gedacht, dat die het
zoo verbluffend gauw zouden kunnen klaar
spelen onder zulke omstandigheden.
Wat kapitein De Vries er van zegt.
Ook andere opvarenden uiten zich in ge
lijke bewoordingen. Hulde voor kapitein Van
der Burgt en z'n manen, die dat kunststukje
klaarden. Men vindt het een prestatie van
den eersten rang. Wij spraken eveneens nog
kapitein de Vries, van de No. 10. „Wat ze
geflikt hebben op die sleepboot, kan ik niet
in een paar woorden zeggen", aldus deze be
varen Vlissinger, maar het was dik in orde.
Wat kunnen die kerels magnifiek manoeu
vreeren. maar ik zal niet dat moment ver
geten. dat ze op me afkwamenIk dacht,
dat het toen al te handig ging. Blikskaters
Kapitein VAN DE BURGT
van de „Utrecht".
nog aan toemaar ze klóArden het en
dó.t is het voornaamste!
„Het is een van de vuilste nachten ge
weest, die ik heb meegemaakt", aldus ka
pitein de Vries, „en ik vaar toch al zoo'n
aardig tijdje bij het -loodswezen. 37 jaar.
Ik stond 60 uur op m'n beenen en meer
heb ik niet te vertellen."
We averij.
Wat de gemaakte averij van de loodsboot
betreft, het blijkt, dat de achterzijde van het
schip „glad af" is. Het roer is verspeeld,
evenals de roersteven, terwijl men vermoedt,
dat ook de achtersteven er niet zonder kleur-
scheuren afgekomen is. In verband hiermede
is het schip vanmorgen naar de Marinewerf
gesleept, waar het gedokt zal worden.
Op de „Utrecht"
Bij het opnemen van een en ander bleek,
dat de loodsen op de No. 10 reeds den wal
opgezocht hadden. Die waren blij eindelijk
weer eens vasten grond onder de voeten te
hebben. Op de „Utrecht" waren ze al weer
bezig de trossen op te schieten. Pezige han
den duwden de onwillige, vuistdikke sleeper
weg en schurend kronkelt de stalen tros als
een koppige boa constrictor over het ijzeren
dek. Nat en vuil zwoegen ze daar in hun
zwart oliegoed, dat druipt van het water.
Bij een winsch staan kapitein van de Burgt
en de marconist, de heer Hoebe. Ze vinden
het heele karwei eigenlijk maar doodgewoon,
maar geven toch toe, dat de omstandigheden
vrij ongunstig warenEn lachend strom
pelen ze over de reeling, om rapport te gaan
uitbrengen.
De loodscommissaris, de heer P. C. van
Diest, maakte de tocht met de „Utrecht"
mede en ook hij roemde zoowel schip als
bemanning. „Deze menschen zyn paraat
en staan voor hun werk", aldus zeide hij
ons. „Het is prettig voor hen, dat ze
zoo geslaagd zijn." Jammer vond de heer
Van Diest het, dat de loodsboot uit Den
Helder geen succes mocht boeken. .Wel
iswaar is deze uiteraard niet voor sleep
werk bestemd, maar bij minder ongun
stige. omstandigheden had ik haar een
goede kans gegeven".
Gisteravond heeft de NV. Zeebad Huisdui
nen een algemeene vergadering van aandeel
houders gehouden, welke door burgemeester
G. Ritmeester werd geopend, waarna de notu
len der vorige vergadering door den secretaris
werden voorgelezen en zonder opmerkingen
goedgekeurd.
Bij de laatst gehouden vergadering was er
inzake de balans en verlies- en winstreke
ning geen accoord verkregen, omtrent de af
schrijvingen met de Naaml. Vennootschap en
het gemeentebestuur van Den Helder, waar
door het noodzakelijk was dat deze rekening
alsnog gewijzigd werd. De gewijzigde reke
ning werd gisteravond overlegd, waarmede
het gemeentebestuur zich kon vereenigen. Het
verlies, dat hierop thans aangegeven staat, is
f 501.15 grooter dan aanvankelijk op de balans
vermeld stond. Voorts werd besloten dividend
bewijs No. 17 per 10 October a.s. betaalbaar
te stellen.
Uit de vergadering kwamen ook thans
wederom diverse stemmen naar voren, die
naar de mogelijkheid vroegen een inten
siever bezoek aan het Zeebad mogelijk te
maken. Er werd medegedeeld, dat dit de
volle aandacht had van commissarissen.
Er wordt geen mogelijkheid tot stimulee
ring van dit bezoek onbenut gelaten.
Tegen de tijdsomstandigheden staat men
echter voor een belangrijk deel machteloos.
Een lichtpunt was de mededeeling dat er,
met betrekking tot de omzetten een kleine
stijging ten gunste valt waar te nemen. Men
hoopt dat deze zich in de toekomst voort zal
zetten.
Na enkele vragen en opmerkingen werd de
vergadering gesloten.
Staf en mobilisatie-bureau naar
Den Haag.
Naar wy vernemen, zal [ter
1 November a.s. een belangrijke mutatie
by het Regiment Kust-Artillerie plaats
vinden. Het commando, de staf en het
mobilisatie-bureau zouden n.l. worden
verplaatst naar Den Haag. Het „bureau
Langestraat" (administratie) zou echter
intact blijven.
Voorts vernemen wij, dat de Garni
zoenscommandant, overste J. H. C.
Bentz van den Berg, binnenkort den
dienst met pensioen zal verlaten.
In verband met de minder gunstige
finantieele omstandigheden van de ver-
eeniging „Marine-Club" te Den Helder is
het verleenen van steun in den vorm van
een subsidie noodzakelijk, aldus lezen wij
in de Defensie-begrooting. Bedoelde Club
voorziet in een onmisbare behoefte voor
wat betreft de ontvangst van vreemde
oorlogsbodems en autoriteiten, zoodat in
standhouding van deze sociëteit in
's Rijks belang wordt geacht.
Men stelt dan voor de Marine Club een
subsidie te verstrekken van 1.000.
Sedert eenige jaren is, zooals men
weet, bij de Koninklijke Marine een dienst
voor Sociale Zaken werkzaam, die tot
taak heeft om aan militairen der zeemacht
en meer speciaal de vrouwen, op wie de
zorg voor het gezin rust, wanneer de
militairen der zeemacht in de tropen die
nen of aan boord der schepen, die buiten-
landsche reizen maken, met raad en voor
lichting te dienen, bij de groote en kleine
moeilijkheden, waaraan zij het hoofd heb
ben te bieden.
Het is noodig gebleken over eenige gel
den te kunnen beschikken, teneinde in
bijzondere gevallen hun, die in financieele
moeilijkheden geraakt zijn, een voorschot
te kunnen verstrekken.
De gevraagde subsidie op de Defensie-
begrooting bedraagt hiervoor 1.000.
Gistermorgen, te omstreeks 10 uur, heeft
op den hoek van de Koningdwarsstraat en
Hoogstraat een vrij ernstig verkeersongeluk
plaatsgevonden.
Op genoemd tijdstip naderde uit de Koning
dwarsstraat (richting Koningstraat) de heer
de Wit met zijn melkbakfiets, terwijl in de
Hoogstraat (richting Spoorstraat) op de mo
torfiets een soldaat kwam aangereden. Juist
op het kruispunt reden beide voertuigen op
elkander in. Door den hevigen slag waren
oogenblikkelijk tal van omwonenden present.
Het bleek dat de soldaat op straat lag en niet
kon opstaan. Hij bloedde uit een been en uit
zijn hand. De motor had enkele behoorlijke op-
stóppers gekregen.
Erger was de bakfiets van den heer de Wit
er aan toe. Behalve dat diverse flesschen melk,
eieren en pakjes boter weggeslingerd waren,
was het vehikel leelijk beschadigd.
Wat de oorzaak is valt thans nog niet
met juistheid te zeggen. Er wordt beweerd
dat de motorrijder te hard gereden zou
hebben en geen signaal gegeven heeft.
Of dit met de waarheid overeenkomt, wa
gen wij niet te veronderstellen, daar de
meeningen op dit punt uiteenloopen.
Zij nog vermeld dat dokter Loesberg de eerste
hulp verleende en dat door de politie proces
verbaal werd opgemaakt.
Hedenmiddag tusschen 4 en 5 uur wordt
Hr. Ms. „Tromp" in de haven van Nieuwe-
iiep terugverwacht.
Maandagmiddag 2 uur vertrek.
Hr. Ms. „Sumatra" zal Maandag 10 Oc
tober a.s. des middags 2 uur voor een reis
naar de Middellandsche Zee uit de haven
vertrekken.
HR. MS. „JOHAN MAURITS V. NASSAU".
Om 2 uur in de haven.
Hr. Ms. „Johan Maurits van Nassau" komt
hedenmiddag om 1 u. op de reede en zal om
2 uur in de haven komen.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zuit 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
in Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel
niet. het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLLTJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eiscnt Carter's Leverpilletjes bij apothekers en
drogisten, f. U.75.
Door verschillende omstandigheden was het
ons niet mogelijk, zooals we van de week mee
deelden, den winterdienst op 1 October bij onze
krant te voegen.
Vandaag vinden onze abonné's echter het
boekje, dat zoo langzamerhand een onmisbare
gids is geworden, ingelegd. Het is weer zoo
volledig mogelijk samengesteld, zoodat onze
abonné's wat de spoordiensten en wat de boot
diensten en vrachtdiensten, alsmede de auto
busdiensten betreft, niet tevergeefs zullen
zoeken.
Vanmorgen zijn de jongens van het 21e
Reg. Infanterie weer naar Amersfoort ver
trokken. Opgewekt marcheerden ze naar het
station, blij, dat ze Den Helder konden ver
laten, want vooral de laatste dagen zullen
ze niet veel vriendelijks van onze stad ge
dacht hebben.
Gisterenmiddag om 2 uur heeft de com
mandant der Marine, schout-bij-nacht H. Jol
les, de troepen op het sporterrein van fort
Erfprins geïnspecteerd. Bij de poort werd hij
ontvangen door den garnizoenscommandant,
in wiens gezelschap hij de troepen inspecteer
de. Onder stroomenden regen had de inspec
tie plaats.
In een korte toespraak dankte de schout
bij-nacht de militairen voor de bewezen dien
sten, terwijl hij er zijn blijdshap over uit
sprak, dat het verblijf niet voor ernstiger
gebeurtenissen noodig was geweest.
Mutaties.
De opnemingen der militaire hydrographie
in de verschillende vaarwaters onzer zeegaten,
zijn voor dit jaar beëindigd en is het opne-
mingsvaartuig „Hydrograaf" te Willemsoord
buiten dienst gesteld om aldaar in conser
vatie te worden gebracht. De aan boord van
dit vaartuig dienenden luit. ter zee 2e klasse
H. G. Brand en 3e kl. R. Hordijk, worden
met 5 dezer resp. geplaatst aan boord Hr. Ms.
Wachtschip en den onderzeedienst te Wil
lemsoord.
De officier van den Marine-Stoomv. dienst
2e kl. T. Vos, met 6 dezer ter beschikking
gesteld, is bestemd voor uitzending naar Ned.
Indië, waartoe hij 2 November per m.s. „In-
drapoera zal vertrekken.
OVERPLAATSING.
De kapitein A. Eterman, commandant van
de le Schoolcompagnie van het Regt. Kust-
Artillerie te Den Helder, is overgeplaatst naar
Den Haag, en wordt aldaar werkzaam gesteld
bij de Commissie van Proefneming.
DIEFSTAL VAN GEWAS.
Gisteren werd iemand verbaliseerd wegens
het stroopen van te velde staande groenten,
die zijn eigendom niet waren.
DROEVIG GEVAL.
Iemand die verdacht werd van het plegen
van niet nader te noemen handelingen met
een minderjarig meisje, werd in arrest
gesteld.
VAN AUTO GEVALLEN.
Hedenmorgen viel een Amsterdamsch
chauffeur voor de Poort in de De Wetstraat
van zijn vrachtauto. Hij kwam met zijn hoofd
tegen een muur terecht. Met zijn eigen auto
werd hij ter observatie naar de St. Lidwina-
Stichting overgebracht.
Verschillende bekeuringen werden gisteren
tegen verkeersovertreders opgemaakt.
HAVEN VAN NIEUWEDIEP:
Aangekomen als bijlegger het Nederland-
sche motorschip „Heron" van Swansee, met
bestemming Amsterdam.
Aangekomen van Goole en vertrokken naar
Harlingen het Nederlandsche s.s. „Oude
water".
Aangekomen van Londen en vertrokken n.
Harlingen het Engelsche s.s. „Leeuwarden".
Aangekomen van Harlingen en vertrokken
naar Londen, het Engelsche s.s. „Falcon".
Benesj is gevallen als slachtoffer van
de Duitsche politiek. Gevallen voor zijn
vaderland. Het vrijwillig aftreden van de
Tschechoslowaakschen president vindt zijn
oorzaak in het feit/ dat hij op deze wijze
meent het best zijn land te kunnen die
nen.
Gistermiddag kwamen berichten uit Ber
lijn, die er op wezen, dat het met de onder
handelingen in de internationale commissie,
niet best vlotte. De Duitsche eischen waren
zoo onverzettelijk (en natuurlijk zóó groot!),
dat men zeer moeilijk tot overeenstemming
kon komen. Nieuwe complicaties konden dus'
verwacht worden. Dit heeft Benesj voorzien
en terwille van zijn volk en den vrede van
Europa, heeft hij zijn ontslag genomen. Hit-
Ier had immers reeds te kennen gegeven, dat
hij edelmoediger zou zijn, wanneer Tschecho-
slowakije een ander staatshoofd zou hebben.
Welnu, ook dit laatste offer heeft Benesj voor
zijn volk gebracht.
Met grooten eerbied zal het Tsjechische
volk naar zijn afgetreden president op kun
nen zien. Minister-president Syrovy heeft
dien dank voor de radio uitgesproken. „Hij
(Benesj) is aldus met inbegrip van deze
daad een stralend voorbeeld van zelfver
loochening gebleven. Dit besluit is voor ons
zoo smartvol, dat woorden slechts een zwakke
afschaduwing zouden geven van onze gevoe
lens", zoo zei de minister, die tijdelijk Be
nesj' positie zal waarnemen, totdat een op
volger gekozen zal zijn.
Het is een smartelijk offer, dat Benesj
heeft moeten brengen. Met aiasaryk was
hij de stichter van den Tsjechoslowaak-
schen staat. Groote offers heeft hij in den
loop der jaren daarvoor moeten brengen,
maar het zwaarste zal het offer van gis
teren zeker geweest zijn. De laatste we
ken zijn zeer bitter voor Benesj geweest
en nog gisteren heeft hij het voor de ra
dio moeten getuigen, dat de offers, die
men van Tsjechoslowakije verlangd heeft,
onrechtvaardig waren.
Zoo gevoelt het hêel de wereld, doch men
aanvaardt ze, terwille van den vrede, al vra
gen velen zich met bezorgdheid af, waar we
op deze wijze heengaan.
De keizer van Abessinië is voor de over
macht moeten wijken. Schusschnigg volgde
zijn gang en nu betreedt Benesj dit pad. Wie
zal moeten volgen? In de internationale po
litieke heeft de Tschechische president ook een
belangrijke rol gespeeld. Hij was een geziene
figuur in den Volkenbond en met belangstel
ling werd steeds naar zijn uiteenzettingen
geluisterd. Nu laat echter heel de wereld den
president van Tsjechoslowakije alleen staan.
Wie op den menseh zijn vertrouwen stelt,
komt wel zeer bedrogen uit.
HET NIEUWE VLIEGVELD TE
SOERABAJA.
De voorbereidende werkzaamheden voor het
nieuwe vliegveld te Soerabaja zijn thans aan
gevangen, lezen wij in de „N. R. Ct.", het
grondverzet vangt aan na aankomst van de
machinerieën uit Amerika, die dezer dagen
worden verwacht. Ten behoeve van deze werk
zaamheden vroeg de directeur van de haven
5000 aan. De directeur van de haven ver
trekt binnenkort naar Bandoeng ter bespre
king van het vliegveldproject.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 912 en van 13.30—
17 u.. Zaterdag van 912 uur.
Westgracht 80: Tentoonstelling Historisch
Genootschap „De Kop van Noord Holland".
Eiken werkdag van 710 uur.
Zaterdags van 35 uur en van 710 uur.
BIOSCOPEN:
Tivoli-theater, Spoorstraat, half 8:
„Dame op Commando" en „Overval in
Hollywood".
Rialto, Spoorstraat half 8:
„De Boekanier".
Witte-Bioscoop, Koningstraat, half 8:
„Puberteit" en „Dr. Syn".
Heden.
Musis Sacrum, 2.30 u. n.m.: Filmmiddag Ned.
Ver. v. Huisvrouwen.
Vrydag 7 October.
Zeevaartschool: Weer- en Sterrekundige
kring. Dr. J. J. Raimond Jr. spreekt over
„Kometen en Meteoren".
Zaterdag 8 October.
Casino 8.15 uur: Uitvoering Speeltuinvereni
ging.
Zondag 9 October.
Casino 3.30 en 8.00 u. Dansmiddag en -avond.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder 752.1
Temperatuur lucht 11.9
Wind; richting: W.Z.W., kracht: 6
Licht op 5.56
ONDERTROUWD: G. Greeuw en N. Koke
laar. L. Mos en H. J. Koene. J. W. Cats en J.
Smit. P. J. van Mullem en A. Erkamps. H.
van den Akker en W. van der Dujjn Schouten.
L. M. Meijer en H. J. Verhoeks.
