EEN BALKAN-SPIL Werkloosheid in de Unie Zarah Leander in ons land Massa-proces tegen helers Vasteland-Nederland B Brieven uit Zuid-Afrika Verkiezingen en oorlogsdreiging doen hun invloed terdege gelden Ook de bouwwoede is historie geworden Onze Oost Order van twintigduizend gasmaskers Record haring-aanvoer Valsche rijksdaalders in omloop Zwendelbank failliet De overneming van gerst Het eerste Franco-schip in Nederlands wateren „Gevaarlijker dan vreemde troepen'' De „plak" weer in eere Drie mogelijkheden voor de Vereen* Staten Spanje bezuinigt op elecfriciteif Vijf dooden bij vliegonge'uk Duitschers gearresteerd aan Panamakanaal Een nieuw Duitsch koloniënplan Fransche gezant in Italië Uaet&at Brakpan, Sept. 1938. Nu weer eens iets over den algemeenen toe stand en de dientengevolge mindere kansen op werkgelegenheid. Over het algemeen is hier een merkbare teruggang in het zakenleven. Ik zal hierbij een stukje overschrijven uit een der nieuwsbladen, dat luidt als volgt: „Betrekkelijke stilstand in het zakenleven wordt aangeduid door de Statistiek van het Departement van Handel en Nijverheid. Waar gedurende de eerste zes maanden van 1937 de waarde van kapitaal van geregistreerde maat schappijen met 37 toegenomen was, is dit gedurende die eerste 6 maanden van 1938 met niet minder dan 80.4 gedaald. Verkoop van motorvoertuigen, als auto's en dergelijke, wat die eerste 6 maanden van 1937 een stijging gaf te zien van 9.2 was in de eerste 6 maanden van 1938 met 18 gedaald. Bouwplannen goedgekeurd, waren in 1937 toe genomen met 37 doch toonen van dit jaar een daling met 17.6 Het opschrift luidt: „De Unie en oorlog" en over het algemeen beweert men, dat de kri tieke toestand in Europa van dit alles de schuld is. Vele menschen zijn dan ook door dezen stand van zaken uit hun werkkring gestooten en het is niet eenvoudig weer klaar te komen en men moet somwijlen ver reizen per auto, trein of fiets. Het laatste is wel het moeilijkste door de groote verschillen in hoogte. Voor mij en de anderen, die hier al eenigen tijd zijn, gaat het nog, doch voor de nieuwe lingen, die hier pas arriveerden en den weg en de adressen niet weten, is het dubbel moeilijk. Ook neemt een patroon spoediger iemand aan, die hij alreeds kent, dan een vreemdeling, waar zij soms weer veel teleurstellingen mede beleven. De een kan de taak niet, een ander staat weer vreemd tegenover de werkwijze, enz., enz. Volgens de geruchten gaan er dan ook weer vele Hollanders en andere naar hun vader land terug. In den goeden tijd, het begin van mijn verblijf alhier, is er een enorme aanvoer geweest van buitenlandsche werkkrachten, de booten en treinen waren meest allen druk bezet met emigranten en ieder kreeg meestal spoedig een kans een emplooy te vinden. Nu de toestand zich wijzigt, i er natuur lijk juist in tegenovergestelde richting veel kans om zonder werk te komen, daar het aanbod nu de vraag overtreft. Het is hier natuurlijk nog niet zóó slecht als ir Holland, dat men maanden en zelfs jaren moet rondloopen eer men weer eens aan de beurt komt, doch men krijgt hier, daartegenover ,ook geen cent steun bij werk loosheid. En men gaat veel vlugger achteruit. Doch werkt men weer eenige.. tijd, dan kan men met eenig overleg cok spoedig de schade weer inhalen. Dit alles wat ik hier schrijf is meer een waarschuwing aan hen, die tengevolge van mijn vroeger schrijven, toen de toestand stukken beter was, zich misschien al te groote voorstellingen over dit land zouden maken en mede omdat ik vernam, dat er heden ten dage nog steeds in de Hollandsche couranten over Zuid-Afrika wordt geschre ven, als het land van belofte. Dat zou voor velen tot groote teleurstellingen kunnen leiden. Zoo ik reeds eerder schreef, wordt hier de volle 100 van de capaciteit van den werk- neme. geëischt. I'. den drukken tijd werd er wel eens door een gelukkige verkondigd, dat hij nu eens een job had, waar men het met het tempo niet zoo nauw nam, doch nu bij het groote aanbod van werkkrachten worden de bogen weer wat tral ker gespannen, en presteert men niet voldoende, dan staat men spoedig weer op straat r is de plaats gauw genoeg ingenomen door een nieuw slacht offer, dat meestal al zijn capiciteiten aan wendt om er in te blijven. Vorige week stond ook in „the Daily Ex press", dat er in Johannesburg zoo enorm veel flats leeg stonden als in jaren niet was ge beurd en dat de eigenaars de huren reeds verlaagden, teneinde deze flats bewoond te krijgen. Alzoo is er dus ook geen behoefte aan nieuwbouw van flats, wat voorheen de grootste bouwdrukte veroorzaakte. Flats van 10, 21 en zelfs 14 verdiepingen verrezen als paddestoelen uit den grond. Van dit voorjaar hebben wij ook een slap pen tijd gehad (dat i« hier het begin van den winter). Men gaf toen de schuld aan de op handen zijnde verkiezingen voor bet parle ment. Men wist n.1. niet zeker in welke rich ting de verkiezing zou uitvallen en men vreesde een partij, welke sterk tegc^. de joden Voor de burgers. Het Indische departement van oorlog is voornemens binnenkort over te gaan tot plaatsing van een order voor den aanmaak van 20.000 zg. burger-gasmaskers bij de rub berfabriek Ngagel te Soerabaja. Het masker door de fabriek ontworpen is goedgekeurd. Slechts de z.g. filters van deze fabriek zijn afgekeurd. Deze zullen echter tot een be perkt aantal door de pyrotechnische werk plaatsen te Bandoeng worden aangemaakt, waarna bij gebleken geschiktheid de aanmaak te Soerabaja volgt. De directeur van de fabriek zal, aldus de N.R.Crt., over dit punt. te Bandoeng nog met het departe- inent besprekingen voeren. was gekant. Dezen hielóen toen hun geld vast en alles leek in gedrukte stemming en overal veroorzaakte het stagnatie. Na de verkiezing, die voor de joden in gun steen zin uitviel, k'vam er weer opleving, doch nu spelen de oorlogskansen weer een rol en gaat alles in dalende ljjn. Doordat het land enorn. groot is, is er ook veel gelegen heid tot verplaatsing. Hier ziet me er niet tegen op om zich naar een beter oord, hon derden mijlen verwijderd te verplaatsen en zoodoende doer zich die verschijnselen voor als nu in Johannesburg bestaan, met het leeg staan van onteloare hui/en. Zoo is dus de huid'ge staru van zaken en is het, ook gezien de groote kosten, niet loonend om voor een betere bestaansmoge lijkheid zich naar hier te begeven. Dit schrijven mag wel niet optimistisch zjjn, doch neende ik dit er even tusschen in te moeten lasschen in verband dat men, naar mijn vorig schrijven te oordeelen, misschien voor teleurstellingen zou komen te staan. Men noemt het hier het land van up and downs, dus zal het misschien wel weer beter worden. Ve hopen alle weer op beter tjjden. Ik zelf ben ook al een enkele maal uit mij werk geweest, doch heb nog lang geen plannen om naar Holland terug te keeren, als het niet slechter gaat. Volgende brief hoop ik iets te schrijven in verband met het eeuwfeest van de Voortrek kersgeschiedenis en waarom alle Afrikanen op enkele uitzonderingen na nu hun baard laten groeien en daar wedstrijden in worden gehouden. J. v. W. De beroemde filmster niet af- keerig van een interview. Na een ononderbroken reis van niet minder dan vijf en dertig uur is de bekende Ufa-actrice Zarah Leander gisterochtend te 9.19 uur uit Stockholm aan het Centraal Station te Amsterdam aangekomen. Zarah Leander werd verwelkomd door de heeren A. Wolff en Dick Schiferli, resp. di recteur en perschef der Ufa in Nederland. Zij was vergezeld van den heer Carl Opitz, den „Auslandspressechef" der Ufa, die haar een eindweegs tegemoet gereisd was. On danks de vermoeiende reis heeft Zarah Leander terstond na haar'aankomst de ver tegenwoordigers der pers in het Amstelho- tel ontvangen. Ingeleid door de heeren Schi ferli en Opitz heeft de actrice, die voor de eerste maal een bezoek aan ons land brengt, allerlei wetenswaardigheden omtrent haar nieuwe films verteld. In de eerste plaats stelde zij vast, dat zij haar contract met de Ufa, waarvoor zij uitsluitend werkzaam is, juist dezer dagen heeft verlengd. Zij had Vrijdag de première van haar film „Ónver- breekhare banden" in Stockholm temidden van haar landgenooten bijgewoond. Speci aal het groote succes, dat zij in haar vader land geoogst heeft stemde haar natuurlijk tot groote voldoening. „De Vrouw met den Blauwvos". Haar nieuwste Ufafilm „De vrouw met den Blauwvos", is juist gereed gekomen. Dit is de eerste comedie, waarin zij voor de film optreedt. Willy Birgel is hierin haar partner. De regie is van Viktor Tour.jans»ki De drie films, die verder op het programma staan zijn „De tragedie van een Koningin", waarin het leven van Maria Stuart in een nieuw licht wordt bezien, „Es war eine rauschende Ballnacht", een film over het leven van Tsjaikowski, alsmede „Mona Li sa", voor welke film onze landgenoot Gerard Rutten het draaiboek zal schrijven. Geen arbeidsvergunning. Als aardige bijzonderheid kunnen wij nog mededeelen, dat bij het overschrijden van de Nederlandsche grens Zarah*Leander aanvankelijk ernstige moeilijkheden in den weg werden gelegd, omdat zij haar ar beidsvergunning voor het' optreden voor de A.V.R.O. gisteravond niet toonen kon. Deze bevond zich namelijk reeds te Am sterdam. Deze moeilijkheden waren echter spoedig overwonnen. Hedenochtend te 10.54 uur komt Zarah Leander te Den Haag aan, waar zij morgen bij de opening van het nieuwe Asta-theater der Ufa met haar film „Onverbreekbare Banden" aanwezig hoopt te zijn. Ongeveer 33.000 kanljes aan de markt gekomen. In de Scheveningsche haven heerscht op het oogenblik groote bedrijvigheid. Niet minder dan 34 haringschepen zijn sinds Zondagnacht binnengekomen, met een vangst van 1S.360 kantjes haring. De los- kaden, zoowel in de nieuwe als in de oude haven, liggen vol met vaten, gevuld met het kostelijk zeebanket. Tezamen met de hoeveelheid die de 18 schepen welke Zaterdag huis waarts waren gekeerd, hadden aan gebracht, kwamen er gisteren plm. 29.000 kantjes haring aan de markt, een recordaanvoer voor den Sche veningsche afslag. De zeer groote aanvoeren hebben tot ge volg gehad, dat er momenteel geen ledige vaten meer ter beschikking zijn. Zoodoende kwam gisteren voor het eerst van het sei zoen een partij versche haring aan de markt Enkele schepen zullen dezer dagen speci aal voor de visschenj van versche haring worden ingericht. De vrachtboot „Geziene Henderika" is in de haven aangekomen, om een groote la ding haring voor Polen in te nemen. Haring naar Rusland De Reedersvereeniging voor de Nederland sche Haringvisscherij heeft gisteren van de vangst 1938 aan Rusland verkocht 13.000 Schotsche tonnen haring. Koper en pijpaarde, overtrokken met zilver. Op aanwijzing vftn een winkelierster te Leiden heeft de politie een man aange houden, die kort tevoren bij haar een val sche rijksdaalder in betaling had gegeven. Bij fouilleering werd nog een tweede val sche rijksdaalder op hem gevonden. Ver scheidene ingezetenen deden bij de politie aangifte, eveneens valsche muntstukken van f 2.50 te hebben ontvangen. De man zeide J. B. te heeten en woonachtig te zijn in Den Haag. In samenwerking met de Haagsche re cherche en de centrale inzake falsificaten te Amsterdam werd een uitgebreid onder zoek ingesteld, dat nog niet is beëindigd. De munten zijn vrij goed nagemaakt, doch ongeveer een millimeter te dik. Ook de klank is niet geheel zuiver. Het mate riaal bestaat vermoedelijk uit koper en pijpaarde, overtrokken met zilver. De rechtbank te Amsterdam heeft giste ren failliet verklaard de Commanditaire Bankvereeniging Wiegerinck, Muschter en Co., Keizersgracht 213 aldaar. Ook de bedde directeuren, de heeren Wiegerinck en Muschter zijn persoonlijk.failliet verklaard. „Koopjes, die duur te staan komen. Gisteren moest zich voor de Am- sterdamsche rechtbank een aantal personen verantwoorden, verdacht van diefstal en heling ten nadeele van de te Amsterdam gevestigde firma Wijers, grossier in tapijten, gordijnen, kleeden, enz. Tegen een jeugdigen expeditieknecht eiseht de Officier van Justitie wegens he ling van eenige kleedjes, een voorwaarde lijke gevangenisstraf van 4 maanden. De verdediger pleit clementie. Een stoffeerder, eveneens van heling ver dacht, houdt vol onschuldig te zijn. Wèl had hij, toen hij de gestolen divankleeden opkocht, vermoed, dat liet „geen zuivere koffie was" De Officier merkt op ,dat verdachte, als klant van de fa. Wijers, wist dat de door hem gekochte goederen veel te laag ge prijsd waren. Spr. vordert anderhalf jaar gevangenisstraf met aftrek van de \oor- loonige hechtenis. Hij wist het óók niet De volgende beklaagde, een Hilversuimsche winkelier beweert, eveneens, dat hij niet wist, gestolen goederen te hebben gekocht. Wel zag hij er een gelegenheid in om „een koopje" te halen, hij meende, dat het grootendeels incourant goed was, dat door de firma weid opgeruimd. Het rapport luidt gunstig over den verd., die zich heeft opgewerkt van arbeider tot een gezeten winkelier, hij is een harde werker, een spaarzaam man zonder schul den. De officier van Justitie vordert een jaar gevangenisstraf met aftrek van de voor- loopige hechtenis. f 100.boete en een voorwaardelijke ge vangenisstraf van zes maanden niet een proeftijd van 3 jaar werd geëischt tegen 'n jongen, ook in dienst der gedupeerde fir ma, die gestolen goederen buiten het ge bouw gebracht had en daardoor van de bendeleden f 20.vergoed kreeg. In de middagzitting stonden twee win keliers terecht, die evel van de goederen hadden gekocht. Tegen den eerste eischte de officier tweehonderd gulden boete, be névens een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden. Tegen een tweeden winkelier eischte het O.M. vijftig gulden boete met een voor waardelijke gevangenisstraf van vier maan den. De verdedigers pleitten in de diverse ge vallen vrijspraak. De rechtbank zal in al deze strafzaken uitspraak doen c;i 31 October a.s. Van bevoegde zijde wordt ons, met be trekking tot de een dezer dagen aangekon digde aankoopen van gerst, medegedeeld, dat voorioopig de aangekochte gerst nóch voor hinnenlandsch gebruik noch voor uit voer beschikbaar zal worden gesteld. Als gevolg van de op 27 Juli 1.1. te 's-Gra- venhage tusschen Nederland en de nationale Spaansche regeering (regeering-Franco) ge- teekende overeenkomst, wordt in de Rot terdamsche haven het s.s. „Aguirre Men- di" verwacht, geladen met pyriet, afkomstig uit Huelva. Zooals uit den inhoud van bovenbedoelde overeenkomst bekend is geworden, zullen de schepen, welke de vlag van een der heide partijen voeren, in de havens van de andere partij worden toegelaten. De .Aguirre Mendi" is het eerste stoom schip, dat varende onder de rood-gele vlag de Nederlandsche wateren zal bevaren. VAN DE DUITSCHE GRENS TOT AAN DE ZWARTE ZEE. Zuid-Oost-Europa en Klein-Azië bezitten vrijwel alles, waaraan Duitschland behoefte heett Drie ministers komen naar Berlijn. In de ,.B. Z. am Mittag" vertelt de Duit- sche minister van Economische Zaken, Funk, dat hij de ministers van handel van Zuid-Slavië, Bulgarije en Turkije heeft uit- genoodigd naar Berlijn te komen en dat deze uitnoodiging aanvaard is. Funk ver klaart voldaan te zijn over de resultaten van zijn Balkanreis. Hij schrijft: „Zuid-Slavië, Bulgarije en Turkije, die politiek bevriend zijn, vormen een soort Balkanspil, die reikt van de Duitsclie grens tot de Zwarte Zee. Daardoor kan men onderhandelen over grootsche economische organi satie-ontwerpen voor deze drie lan den, zooals aanleg van wegen en directe telefoonkabels op groote schaal. Door de groote beteekenis van den Donau voor Zuid-Oost- Europa bestaat er een economisch gebied van Noordzee tot Zwarte Zee, waarvan vele deelen elkaar op natuurlijke wijze aanvullen. Zuid-Oost Europa en Klein-Azië bezitten vrijwel alles, waaraan Duitschland behoefte heeft". Dultsche hulp. Funk vertelt verder, dat hij heeft onder handeld over de vraag, op welke wijze de productieve krachten dezer landen met Duit sche hulp ontwikkeld kunnen worden, op dat er een vergrooting van den goederen- ruil tot stand komt. Over de eoederen- credieten. die Duitschland zich nog voor stelt in Zuidoost-Europa toe te staan, schrijft de minister: „In het algemeen wil len wii onze economische betrekkingen met deze landen vestigen op den grondslag, van overeenkomsten, die voor verscheidene iaren geldig zijn, zoodat de producenten in Zuid-Oost-Europa kunnen rekenen op vaste leveranties tegen vaststaande prijzen". Funk is er van overtuigd, dat ziin onder hartdelingen met succes bekroond zijn. Duitschland zegt hij, moet in den Balkan groote hoeveelheden katoen en oliezaden koopen om zijn textielproductie te ver- grooten en ziin voorziening in smeerolie uit te breiden. Daartegenover zal zij de Bal- k insta ten bijstaan bij de exploitatie van hun delfstoffen. In Amerika wetgeving voorge steld tegen buitenlandsche poli tieke instellingen. Martin Dies, de democratische afgevaar digde uit Texas, en voorzitter van de com missie uit het Huis van Afgevaardigden, welke een onderzoek instelt naar on-Ame- rikaansche actie, heeft in een radioredevoe ring aangedrongen op een wetgeving, waar bij communistische, fascistische en derge lijke organisaties in de Vëreenigde Staten worden verboden. De Vereenigde Staten aldus Dies, loopen meer gevaar door de invasie van buiteivlandsche leerstellingen, dan van vreemde troepen. Hij stelde voor, dat alle on-Amerikaansche organisaties ver plicht worden elk halfjaar bij de regeering een ledenlijst in te leveren, met vermelding van wat met de ontvangen gelden is uit gevoerd. Onderiviizers te Hamburg mo gen de kinderen slaan! De onderwijzers te Hamburg hebben voortaan in beginsel het recht lichamelijke Richtingen toe te passen. In'de „Hamburger Lehrerzeitunge" wordt uiteengezet, dat dit recht niet onbeperkt mag worden uitgeoe fend. De onderwnzer zal voorafgaand over leg met het hoofd der school moeten ple gen, indien hij meisies of meermalen per dag jongens wil tuchtigen. Indien scholie ren een voortdurende neiging tot bepaalde gebreken toonen, moet tevoren een onder eede staand geneesheer geraadpleegd wor den. De tuchtigingen zullen in een speciaal register aangeteekend worden. Het land is bezig zijn houding vast te stellen. De „New York Herald Tribune" wijst er op, dat de regeering der Vereenigde Sta ten te kiezen zal hebben tusschen drie po litieke mogelijkheden: 1. een volkomen isolement; 2. goedkeuring der realistische politik van Chamberlain en samenwerking met het nieuwe te München opgezette systeem! 3. een houding van „interventie" met het doel deel te nemen aan het herstel der be ginselen van recht en zedelijkheid, zooals deze door Cordell Huil zijn neergelegd. Het blad besluit: de keuze, welke Amerika zal maken zal grootem deels worden bepaald door hetgeen de Amerikanen zullen denken en zeggen en door de houding, welke de Europeesche staten dezer dagen1 zullen aannemen. De meesters der nationaal-socialistische propaganda betoonen zich even dom als Chur- chill zich een bekwaam en schitte rend redenaar betoont. Want of Duitschland l\et weet of niet, het Amerikaansche volk is bezig zijn hou ding vast te stellen nopens de verschillen de aspecten van zijn internationale politiek en het resultaat dezer evolutie zal waar schijnlijk voor de geheele wereld van een kapitaal belang zijn. Werkuren vervroegd. De Spaansche generaliteit te Barcelona hef ft een decreet uitgevaardigd, waarin de dagelijksche werktijd wordt vastgesteld op de uren van 9 tot IR in plaats van 10 tot 13 en 16 tot 20, zooals het voordien was. Het decreet zegt, dat. het onlangs geleden ver lies aan waterkracht voor electricitcit slechts ten deele vergoed wordt door fabrie ken. die \an ingevoerde steenkolen gebruik maken. Strenge grenzen worden aangege ven voor het gebruik van electriciteit voor niet-militaire doeleinden, Noodlottige rondvluchten boven Delroit. Te Detroit (Michigan) zijn Zondag vijf menschen omgekomen, toen twee vliegtuigen welke voor rondvluchten boven de stad ge bruikt worden, op een hoogte van 300 voet op 't vliegveld brandend neerstortten. Oog getuigen verklaren, dat een toestel juist omhoog ging om de rondvlucht te beginnen, toen het andere toestel wilde dalen. De slachtoffers zijn vier mannen en een jarig knaapje. L SpionnageT De autoriteiten van Colon (Panama) heb ben aldaar gisteren vier Duitschers, waar onder een vrouw, gearresteerd, toen zij fo to's genomen hadden van de kustverdedi ging te Fort Randolph. Vier hunner zijn gevangen gehouden in Fort de Lesseps, ter wijl inmiddels het onderzoek gaande is om vast te stellen of een aanklacht wegens spi- onnage tegen hen kan worden ingediend. Hitier moet eerst rust nemen. De Daily Telegraph and Morning Pbst meldt uit München, dat Hitier vandaar per auto naar Berchtesgaden is vertrokken. Hij zal te Berchtesgaden blijven fot 9 November en dan terugkeeren naar München voor de jaarlijksche herdenkingsbijeenkomst der N. S.D.A.P. De correspondent verneemt, dat de Führer voornemens is de eerste drie weken rust te nemen en dan een nieuw programma zal uitwerken voor de Duitsclie campagne ten behoeve van koloniën. Rome acooord met benoeming van Poncet. De Italiaanscfhe regeering heeft haar goedkeuring verleend aan de benoeming van FranQois Poncet tot ambassadeur van Frankrijk te Rome. De Italiaansche regeering heeft aan de Fransche medegedeeld dat zij binnenkort de goedkeuring verzoeken zou voor de be noeming van een Italiaansoh minister te Parijs In goed ingelichte kringen verwacht men, dat voor deze post zal worden geko zen de ambassadeur van Italië te Buenos Aires, Guariglia. DenemarkenNederland te Ko penhagen. Het uur van aanvang der ontmoeting Continent—Nederland B op Zondag 23 October a.s. is nader vastgesteld op half drie. De reden hiervan is, dat de tweede helft van den wedstrijd Denemarken'Ne derland te Kopenhagen om vijf minuten voor twee Nederl. tijd begint, welk ge deelte door de A.V.R.O. wordt uitgezonden. Er is een regeling getroffen, dat in het Olympisch Stadion deze uitzending tot half 3 te volgen zal zijn. In de pauze van den wedstrijd ContinentNederland B, zal no~ een resumé van de laatste minuten uit Kopenhagen worden gegeven. Het is thans definitief, dat Vernati, de spil van de Zwitsersche cluib Grasshop pers, voor den oefenwedstrijd niet naar Amsterdam zal komen. Voorts vernemen wij nog. dat de wed strijd Denemarken—Nederland geleid zal worden door den Noorschen scheidsrechter Nordbö. Twee Zweedsche scheidsrechtere zullen als grensrechters fungeeren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1938 | | pagina 3