/Legenda
Onze stad slaat haar vleugels uit
Kolonel K. v* Aller
verlaat „De Kooy''
Woensdag 19 October 1938
Tweede Blad
140 nieuwe woningen in het voorjaar gereed,
waarvan 110 moderne arbeiderswoningen en
een dertigtal middenstandswoningen
Haar andere man"
Een commandant die in
hoog aanzien stond
lil
mbbèBÊË
De scheidende commandant,
kolonel K. v. Aller
Het echtpaar Geervliet-de Wit,
dat vandaag zijn 45-jarig huwelijksfeest viert
De nieuwe commandant
Kapt. luit. ter zee W. G. v. Hengel
Alg. ledenvergadering
„Het witte kruis"
„Koningin Victoria'
Personeel kustverlichting
Burgerlijke Stand
,De aarde zingt"
Vischafslag Den Helder
Herstel van vertrouwen
noodzakelijk
Rheumatische pijnen
Onze stad heeft een vrjj groot tekort aan
woningen. Het feit, dat de gemeente geen
derde klas grond meer beschikbaar had, was
oorzaak dat de huizenbouw de laatste jaren
practisch gesproken stil stond. Er was vraag
naar woningen, doch naar arbeiderswonin
gen en de bouwers in onze gemeente voelden
er weinig voor, goedkoope woningen op duren
grond te zetten. Er is daarover nogal wat ge
sputterd, doch zonder resultaat. Het ge
meentebestuur, dat ook op zakelijk stand
punt staat, voelde er niets voor eerste en
tweede klas grond te degradeeren, met alle
mogelijke narigheid, die daaraan vast kan
zitten ten opzichte van grond in erfpacht etc.
Dus werd er niet gebouwd.
Alle woningen in onze stad, waarvan
men de lucht had, dat ze leeg konden ko
men, waren maanden van te voren reeds
verduurd en practisch gesproken staat
er og, het oogenblik geen huis meer leeg.
Verschillende huizen worden in tweeën en
drieën bewoond, huwelijken worden uitge
steld, omdat men geen woning kan krijgen.
En onze stad groeide. In negen maanden tijd
nam de bevolking met ruim duizend zielen
toe en deze groei staat niet stop, doch ge
zien de uitbreiding van onze marine mag
verwacht worden, dat de bevolking ook nog
belangrijk zal toenemen.
Het is daarom verheugend te kunnen
meedeelen, dat onze gemeente volgend
voorjaar met 140 woningen uitgebreid
zal zijn, moderne woningen.
De gemeente heeft een stuk grond gekocht
tusschen Balistraat en Celebesstraat, dat
voor 3e klas grond is uitgegeven en waar
nu een groot aantal arbeiderswoningen op
zullen verrijzen. Vervolgens zal het open gat
aan den Singel, bij de Timorlaan worden
volgebouwd met een vijf- of zestal midden
standswoningen, terwijl ook op Javastraat
en Middenweg middenstandwoningen zullen
worden gebouwd. De Javastraat zal daardoor
aan de Zuidzijde, den kant van de Vakschool
dus, geheel worden volgebouwd.
Het stadsbeeld verandert.
Het stadsbeeld zal daardoor in de nieuwe
buurt een heele wijziging ondergaan. De
Balistraat, die twintig jaar lang geïsoleerd
lag, temidden van de weilanden, wordt door
getrokken naar den Middenweg, terwijl het
beeld van de straat zelf van aspect verande
ren zal, doordat van de voortuinen van de
bestaande woningen, aan beide Kanten 1%
meter wordt afgenomen, waarmee de straat
wordt verbreed. Aan den kant van de Java
straat, waar zich het plantsoentje bevindt,
zullen de woningen, die geen voortuin heb
ben, van een tuin van 5 meter breedte wor
den voorzien.
Een tweetal geheel nieuwe straten
zullen er bjj komen, waarvan een, de
Billitonstraat, evenwijdig zal loopen met
de Balistraat en een, de Ceramstraat,
evenwijdig zal loopen met den Midden
weg. Het geheele open gedeelte tusschen
Javastraat, Celebestraat, Middenweg en
Sumatrastraat, zal dus worden volge
bouwd.
De Middenweg zal daartoe, tot de Sport-
laan op de breedte worden gebracht die hij
op het oogenblik heeft tot de Sumatrastraat.
Moderne woningen.
Het ligt in de bedoeling van de bouwers,
de heer Egner laat een tachtigtal woningen
neerzetten en de aannemer J. Geervliet zal
in opdracht van principalen een zestigtal wo
ningen bouwen, moderne woningen neer te
zetten, arbeiderswoningen, die eenvoudig en
degelijk zullen zijn, maar die modern gerief
zullen hebben, terwijl de woningen tegen een
redelijken prijs verhuurd zullen worden.
Er wordt met spoed aan de uitvoering van
de plannen gewerkt. Met de woningen van
tl
Een vroolijke avond voor 35 cent.
Zooals wij in ons nummer van gisteren
reeds bekend maakten, zal op Donderdag, 27
October a.s. in het Casino een tweede opvoe
ring gegeven worden van het succes-blijspel
der T.S.V. (Tooneelclub Speeltuin Vereeni-
ging' „Haar andere Man" en wel ten bate
van de Heldersche Baby- en Moederverzorg-
vereeniging „Beatrix".
Afgezien van het feit, dat men hier een
heel sympathiek streven mee helpt bevorde
ren, is men in staat voor een al zeer laag
entrée (35 cent alles inbegrepen) een blijspel
te zien, dat ongetwijfeld eenige uren van
kostelijke verpoozing zal schenken.
Van alle kanten verkrijgt de organiseeren-
de vereeniging thans belanglooze medewer
king, zoodat alleen de medewerking der stad-
genooten nog noodig is, om dezen avond tot
een groot succes te maken. Een vol Casino
wordt dan ook verwacht.
Wat den kaartverkoop betreft, van heden
middag af kan men kaarten verkrijgen bij:
de 4 Speeltuinen, iederen dag van 68 u.
Drukkerij De Boer.
Boekhandel Daan Schreuder, Koningstr.
Boekhandel P. Spruit, Kanaalweg.
den heer Egner is reeds begonnen, zoodat
verwacht mag worden, dat deze vroeg in
het voorjaar gereed zullen zijn. De heer
Geervliet trof ook reeds de voorbereidende
maatregelen en zal eveneens met spoed aan
den gang gaan, zoodat ook deze woningen
niet te laat in het volgend jaar voor bewo
ning gereed zullen zijn.
Het is verheugend, dat er op het
oogenblik zooveel leven in onze stad is,
verheugend voor onzer middenstand,
verheugend ook voor vele werkloozen,
die dezen winter niet van werk versto
ken zullen zijn. Honderden arbeiders toch
zullen aan dit groote werk direct en
indirect werk hebben en dat zal maanden
duren, terwijl meerdere plannen In den
maak zijn.
Wij willen niet te optimistisch zijn, maar
dit alles geeft toch wel reden, om de toe
komst van Den Helder met opgewektheid
tegemoet te zien.
üi
Morgen zal de commandant van Hr. Ms.
vliegkamp „De Kooy", kapitein ter zee
K. v. Aller, het commando over het vlieg
kamp in handen leggen v~n zijn opvolger,
kapitein luit. ter zee J. W. G. v. Hengel.
Ruim 3 jaar heeft kolonel v. Aller het bevel
over „De Kooy" gevoerd en in die drie jaren,
niet de meest gemakkelijke in het bestaan
van het vliegkamp, heeft kolonel v. Aller zich
getoond een commandant met zeer bizondere
kwaliteiten. Niet alleen was hij technisch een
bekwaam officier, maar hij bezat daarbij
menschelijke eigenschappen, die het afscheid
voor zjjn personeel tot meer dan een gewone
mutatie zullen maken.
Kolonel v. Aller, die zelf den vliegdienst
heeft meegemaakt toen deze nog in de kin
derschoenen stond, kende de ups en downs
van het bedrijf volkomen en hij bezat de gave
om met z'n menschen zoo om te springen,
dat ze hun vertrouwen geheel aan hun com
mandant gaven. Deze verhouding is vooral
van groote beteekenis bij den vliegdienst, een
dienst, laten we nu niet zeggen met meer ge
varen dan de andere diensten, maar die aan
de menschen toch wel bizondere eischen stelt.
Wanneer een commandant, door zijn opge
ruimd humeur, door zijn vriendelijke en wel
willende houding tegenover zijn ondergeschik
ten, een geest van vertrouwen en kameraad
schap weet te scheppen, dan is dat van groo-
ten invloed op den geheelen dienst.
Meermalen hebben we op het bureau van
„commandant Kooy" gezeten en dat niet
altijd onder de meest prettige omstandig
heden, maar ook dan als de Marine vlieg
dienst door een ongeluk getroffen was.
Wel zeer sterk trof ons dan de deernis van
den kolonel met de slachtoffers en het
meeleven met de nabestaanden. Hoe ge
voelvol was b.v. zijn afscheidswoord bij
de teraardebestelling van de slachtoffers
van de vliegramp te Eelde. Hoe hartelijk
leefde hij mee als een onderscheiding een
van zgn mannen ten deel viel. Ja, de man
nen van de Kooy zullen hun commandant
missen.
Erkenning van de technische be
kwaamheden van den scheidenden
commandant.
De technische bekwaamheden van den
commandant van de Kooy werden erkend
door zjjn benoeming in tal van commissies,
waarin hij een adviseerende stem had.
Hij was vertegenwoordiger van den Minis
ter van Defensie in het Hoofdbestuur van de
K.NV.L.; Vertegenwoordiger van den Minis
ter van Defensie in de Commissie voor Lucht
vaartverlichting van de Nederlandsche stich
ting voor Verlichtingskunde; Lid van het col
lege van advies van het Nederlandsche Lucht
vaart-Instituut te Utrecht; Lid van het Be
stuur van de Stichting van het Generaal
Snijders-fonds; Lid van het Bestuur van het
Luchtverdedigingsfonds van de Vereeniging
van Nationale Veiligheid; Lid van het Bestuur
van het Nationaal Luchtvaartfonds; Lid van
het Bestuur van het Nationaal Technisch In
stituut voor Scheepvaart en Luchtvaart te
Rotterdam.
Een lange staat van dienst.
In Augustus 1908 werd de heer v. Aller
benoemd tot adelborst le kl. bij de Kon. Ned.
Marine. Twee jaar daarna, Augustus 1910,
werd hij bevorderd tot luit. ter zee der 2e kl.;
16 October 1919 tot luit. ter zee der le kl.
1 Oct. 1930 tot kapitein-luit. ter zee en 11
Mei 1935 tot kapitein ter zee.
In dien tijd diende hij op tal van schepen
en inrichtingen, waarvan heel wat jaren in
Indië werden doorgebracht. In zijn Indische
periode was hij van verschillende schepen
commandant, terwijl hij ook belast was met
den opnamedienst.
In de periode van 1920 tot 1938, waarbij
een korte onderbreking voor een tropenuit-
zending, diende kolonel van Aller afwis
selend op de vliegkampen „De Mok" en „De
Kooy, van welk laatstgenoemd vliegkamp hij
dan morgen afscheid neemt.
Overste vaii Hengel opvolger.
Tot opvolger van kolonel v. Aller is be
noemd de kapitein-luit. ter zee J. W. G. van
Hengel. Voor overste van Hengel is de vlieg
dienst ook geen onbekend terrein. Bijna een
jaar, van 1 Januari tot 15 November 1919,
diende hij op het vliegkamp „De Kooy", waar
van hij nu het bevel zal overnemen.
Overste v. Hengel werd in Augustus 1912
benoemd tot adelborst le kl. en op 19 Augus
tus 1914 tot luit. ter zee der 2e kl. Acht jaar
daarna, 19 Augustus 1922 volgde zijn bevor
dering tot luit. ter zee der le kl., terwijl hij
16 Mei 1934 werd bevorderd tot kapitein-luit.
ter zee.
Den nieuwen commandant wacht geen ge
makkelijke taak. Hij komt in een tijd, waarin
de vliegdienst op meer dan volle capaciteit
werkt, waarbij het vliegkamp zal worden
uitgebreid, de opleiding in versneld tempo
wordt uitgevoerd. Behalve echter een uitne
mende theoretische scholing overste van
Hengel diende verscheidene jaren op het De
partement van Marine, heeft hij een rijke
practische ervaring bij de Marine. Een hoofd
officier dus, die voor zijn taak berekend is.
Gisteravond heeft de Noord Hollandsche
Vereeniging „Het Witte Kruis", afdeeling Den
Helder, in café Postbrug haar jaarlijksche
algemeene ledenvergadering gehouden.
Als gewoonlijk schitterde het groote aantal
leden door volslagen afwezigheid. Slechts een
tweetal had zich verstout acte de présence te
geven...
Wat de agenda betreft, zooals men dat ge
wend is werd deze in snel tempo afgewerkt.
Na opening door dokter Bakker, las de secr.,
de heer K. Tiemes, de notulen der vorige ver
gadering voor, die zonder opmerkingen gear
resteerd werden. Volgde lezing van een enkel
ingekomen stuk, en de vekiezing van 3
bestuursleden, wegens periodieke aftreding.
Dat waren mevrouw A. DelgorgeMeyers, de
heer P. van Dalen en de heer K. Tiemes. Alle
drie behielden na stemming hun bestuursfunc
tie. Als afgevaardigden voor de aanstaande
algemeene vergadering te Amsterdam, te hou
den op 8 Nov a.s. werden benoemd de hee-
ren Bakker en Delgorge, terwijl als plaatsver
vangend lid de heer Tiemes zich beschikbaar
stelde.
Nadat de beschrijvingsbrief der vorige alge
meene vergadering behandeld was, volgde
mededeeling van de begrooting 1939. Wat de
cijfers der ontvangsten betreft kan nog opge
merkt worden dat de ontvangsten over 1938
hebben bedragen f 10.173.20, en over 1939
begroot worden op f 10.076.20.
Voorts werd mededeeling gedaan dat er
sprake is van een kleine acht~ruitgang in het
ledental. Men zal trachten hierin verbetering
te brengen.
Tot leden eener commissie tot nazien der
boeken over 1938 worden voorts benoemd de
heeren Oosterhout, de Bie en Meyer.
Na de rondvraag, waarvan niemand gebruik
maakte, sloot dokter Bakker de vergadering.
Plaatsbespreken morgen van 56
uur aan Rialto.
Nog eens vestigen wij er, waarschijnlijk
ten overvloede, de aandacht op, dat morgen
avond in het Rialto-theater een voorstelling
der K.S.K. gegeven wordt met de bijzonder
mooie R.K.O.-film „Koningin Victoria".
Voor filmliefhebbers bestaat hier de moge
lijkheid voor een gering entréebedrag een
film te zien, waarover men nog geruimen tijd
zal spreken. Overigens is deze rolprent ge
schikt zoowel voor oudere als jonge oogen.
Zooals reeds bekend gemaakt is kan men
z'n plaats bespreken morgen van 5 tot 6 uur
aan „Rialto" (kaarten meenemen).
In een dezer dagen te Rotterdam gehouden
buitengewone' algemeene vergadering van den
bond van personeel bij de betonning en ver
lichting werd een nieuw bestuur gekozen,
bestaande uit de heeren W. Witters (Den
Helder), voorzitter, P. Th. Binnendijk (Rot
terdam), secretaris en J. Riedijk (Hoek van
Holland), penningmeester, terwijl de aftre
dende voorzitter, de heer D. Velthuysen, die
wegens pensionneering niet langer deel van
het bestuur kon uitmaken, voorloopig als
adviseur aan den bond verbonden blijft.
Uitvoerig werd stil gestaan bij de voor
schriften verscherpte uitkijk marine. Besloten
werd, enkele wenschen betreffende vergoeding
en inkwartiering onder de aandacht van de
marine-autoriteiten te brengen.
Het secretariaat der vereeniging is voortaan
gevestigd; Pupillenstraat 74, Rotterdam W.
van 18 October 1938.
BEVALLENA. G. M. van Bastelaar
Geerden, d.; A. StolkDienaar, z.; P. Baard
Bloem, z.
OVERLEDENWed. A. West, geb K.
Dekker, 84 jaar; R. Bakker, (m.), 81 jaar;
G. R. KohnScheer, 63 jaar.
Plaatsbespreking
In de advertentie betreffende de film
van het Nat. Hist. Museum te geven a.s.
Zaterdagmiddag in het Rialto-Theater
werd de plaatsbespreking abusievelijk
niet vermeld. Deze geschiedt: a.s. Donder
dag- en Vrijdagavond des avonds van 8.00
9.30 uur in Rialto.
Den Helder, 18 October 1938.
Aangebracht door
Tongen
Slips
Schol le soort
Schol 2e soort
Schar
Wijting
Aangebracht door
Levende garnalen
Gekookte garnalen
korders:
per kg 1.36—1.20
0.90—0.80
per kist 7.90—7.30
4.103.60
2.70—2.20
1.50—1.10
garnalenvisschers
per lit 2.00—1.35
per kg 0.15
We gaan een nieuwe periode van diplomatie
tegemoet. De rust, na de hoogspanning van
September, is voorbij, de ministers hebben hun
taak weer aangevangen en het internationaal
overleg kan dus weer beginnen.
Er zijn tal van vraagstukken die de aan
dacht van de staatslieden opeischen, vraag
stukken die een oplossing dringend noodig
hebben, binnen den kortst mogelijken tijd.
Engeland heeft geleerd, dat het problemen
maar niet zonder meer op de lange baan kan
schuiven.
Men zal, we schreven het de vorige week
nog, het koloniale vraagstuk moeten aansnij
den, men zal, wil men de financiën niet ge
heel in de war laten loopen, moeten zoeken
naar een weg tot vermindering van de bewa
pening. Hitier heeft het gezegd: „Duitsch-
land offerde milliarden voor zijn bewapening.
Dat is verloren geld, dat zooveel nuttiger be
steed had kunnen worden. Engeland gaf even
eens fabelachtige sommen uit voor zijn vloot-
bouw, zoowel als voor zijn luchtvloot. En de
andere landen in Europa bleven niet achter,
maar voteerden bedragen, die ver boven de
draagkracht van de bevolking gingen.
Daaraan moet een eind komen, wil men het
niet aansturen op een faillissement van
Europa.
Maar hoe Dat is het groote vraagstuk,
dat de Europeesche diplomaten hebben op
te lossen. Om tot een beperking van be
wapening over te gaan, moet er in de
eerste plaats herstel van vertrouwen zijn.
En dat vertrouwen ontbreekt op het
oogenblik nog ten eenenmale, want de
oorlog moge dan tijdelijk afgewend zijn,
vertrouwen is niet hersteld.
Na alles wat zich te Godesberg en München
heeft afgespeeld is het vertrouwen in het
woord van Duitschland niet toegenomen. In
tegendeel, men wantrouwt het Derde Rijk
meer dan ooit. Dat blijkt uit de maatregelen,
die Amerika neemt, maar niet minder uit
de besluiten van de Engelsche regeering, kort
na München genomen om volkomen gereed te
zijn met zijn bewapening, als het tot een ge
wapend conflict met Duitschlad komt.
Maar nogmaals, het kan dien kant niet op
blijven gaan, omdat het Europa economisch
en financieel ten gronde richt.
Welken weg men zal vinden? Het ligt nog
volkomen in het duister, maar men zoekt
naar een uitweg uit deze chaos, uit dezen
vicieusen cirkel.
Mijnhardtjes doen snel verdwijnen.
12 stuks 50 ct.
Westgracht 80: Tentoonstelling Historisch
Genootschap „De Kop van Noord Holland".
Eiken werkdag van 710 uur.
Zaterdags van 35 uur en van 710 uur.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 912 en van 13.30—
17 u.. Zaterdag van 912 uur.
BIOSCOPEN:
Tivoli-theater, Spoorstraat, half 8:
„De groote Gambini" en „Pioniers van het
Westen".
Rialto, Spoorstraat half 8:
„Mammy" en „Theodora maakt schandaal".
Witte-Bioscoop, Koningstraat, half 8:
„De Man die wonderen kon doen" en „Lon-
don Melody".
Donderdag 20 October.
Rialto-theater8 u. K.S.K.-voorstelling van
„Koningin Victoria".
Vrijdag 21 October.
Casino, 8 u. A.V.R.O.'s revue met Snip en
Snap,
Zaterdag 22 October.
Casino, 8 u. A.V.R.O.'s revue met Snip en
Snap.
Rialto-theater, S u. „De Aarde Zingt".
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder 756.6
Temperatuur lucht 11.7
Licht op 5,27 u.
Wind richting: W.; kracht: 7
Voor het diploma Machineschrjjven
slaagden aan het Instituut „Mercurius",
Loodsgracht 72, de volgende heeren:
P. v. d. Zwaag, G. J. Rietmulder, A. Bester-
veld en J. G. van Pienbroek, allen leerlingen
van het bovengenoemde Instituut.
GESLAAGD: B(j het onlangs te 's-Graven-
hage gehouden examen voor candidaat-com-
mies is geslaagd de heer J. Minneboo, rijks-
klerk bij de inspectie der belastingen alhier.
EEN GIFT VAN HET PRINSELIJK PAAR
TEN BEHOEVE VAN DE ZENDING.
Prinses Juliana en Prins Bernhard hebben
een belangrijke gift doen toekomen aan het
zendingsbureau te Oegstgeest, ten bate van
de samenwerkende zendingscorporaties,
