De Schuilkelders Aspirin In Den Helder van weinig nut Voedt Uw huid 'snachts met Purol Het gedenkboek der R.H.B.S. Woensdag 4 Tanuari 1939 Tweede Blad WadlnieiuM Het hoofd van den luchtbeschermings dienst zegt: Schuilkelders buiten het huis Koop vandaag of morgen nog Kinderzegels Vluchtelingetjes naar Hellevoetsluis Burgerlijke Stand van Den Helder Wat de Noord- en Zuid- Hollandsche reddingmij. deed in 1938 Oliebrand in „Parkzicht" Dames-kapsalon Henk Hol Geval van kolendamp vergiftiging Den Helder, dat ik nooit vergeet Corsica en Tunis spreken zich uit Koop Kinderzegels Naar aanleiding van de reeds door ons geplaatste artikelen over de al of niet doel matigheid van schuilkelders, schrijft ons het hoofd van den luchtbeschermingsdienst: Hoewel het niet in mijn bedoeling ligt een polemiek uit te lokken over het vraagstuk „schuilkelders" behandeld in Uw blad van 2 Januari, meen ik toch niet te moeten na laten ook mijn standpunt omtrent deze kwes tie te publiceeren. Ik sta op het standpunt, dat goede schuilkelders haar nut kunnen hebben, dit afhangende van de gemeente, waar zij gebouwd worden. Ik deel niet het stand punt, dat ze in Den Helder onontbeerlijk zijn. Een eerste vraag is, of men niet eerst moet bezien of het bouwen van bruikbare schuilkelders in Den Helder wel uitvoerbaar is en of zij dan te be talen zijn öf te kostbaar voor de bescher ming die zij bieden. Als men hier 1 meter diep graaft, heeft men water; voor een kelder van eenige diepte moet men dus eerst een soort vijver graven, deze droogpompen en dan daarin een kelder metselen, die als hij klaar is voortdurend in het water staat en op de buitenzijde den niet geringen druk van water en natten grond moet weerstaan. Begrijp ik het goed, dan zal zoo'n kelder,, om niet te verzakken en daardoor te scheu ren, ook wel onderheid moeten worden. Een andere zaak is of men die kelders dan onder de huizen of naast de huizen zou moe ten maken. Als een huis er op instort zal het voor degenen, die in den kelder zijn, met 3 4 m3 lucht per hoofd beschikbaar en na genoeg of in 't geheel geen luchtverversching, vrijwel onmogelijk zijn den zwaren arbeid van uitgraven te verrichten. De zuurstof, die er dan is, wordt dan nog sneller opgebruikt dan normaal en men zal spoedig het werk moeten staken. Geen illusies over snel uitgraven. Wie, zooals ik, gezien heeft hoe bijna een heele stad in puin lag, maakt zich weinig illusies over snel uitgraven door reddings ploegen. De puinhoop van een gemeubileerd huis met vloerkleeden. zeil, gordijnen, bed den, matrassen plafonds, glas en wat dies meer zij, kan niet met gereedschappen als schoppen en houweelen worden behandeld; men zal dit met de hand moeten doen en zelfs met veel helpers zal men als er een aantal huizen ingestort is, pas na dógen de laatste begravenen hebben bevrijd; of ze dan nog leven, betwijfel ik. Men zou mijns inziens dus schuilkel ders buiten het huis moeten maken, of anders uit den kelder twee gangen moe ten construeeren, die eenige meters van het huis uit monden. De heer Westerveld spreekt over Spanje en Barcelona, doch ik vond het volgende be richt, d.d. 19 Maart 1937. „Barcelona, 19 Maart. „Naar Reuter van het Spaansche pers agentschap te Barcelona verneemt, had „men om middernacht in totaal 1300 dooden „uit de ruïnes gehaald, allen slachtoffers van „de luchtaanvallen der laatste 3 dagen. Voor „zoover bekend, loopt het aantal gewonden in „de 2000." Het volk te Barcelona aldus seint een United Press-correspondent acht zich niet meer veilig in de vele bomvrije schuilplaatsen; een stroom van vluchtelingen verlaat de stad en zoekt een toevlucht in de bergen, waar de trefkansen minder groot zijn. Circa 500.000 menschen zijn te voet, per trein of per auto de Catalaansche Hoofdstad ontvlucht. In alle straten ziet men vele menschen gepakt en ge zakt hun huizen verlaten. Schrik en ontzet ting staan op hun gelaat te lezen. Zelfs in de avonduren, toen de stad met het oog op nieu we luchtaanvallen in het duister gehuld was, waren er nog velen, die door de donkere stra ten een uitweg zochten naar de veilige bergen. Onder puin bedolven... Indien dit bericht op waarheid berust (ik heb geen reden er aan te twijfelen), zou men hier, waar de kans op ineenstorten van de huizen, die minder solide gebouwd zijn dan vele Spaansche, die zware muren van steen- brokken hebben, zeer zeker rekening moeten houden met het onder puin bedolven worden van vele kelders. Stel U voor de paniek in een kelder met 40 a 50 willekeurige burgers, mannen, vrouwen en kinderen, als deze bedolven is en men niet spoedig redding krijgt. Tot morgenavond 9 uur bent U in de gelegenheid. Heeft U al Kinderzegels gekocht Een rare vraag; natuurlijk deed U dat reeds. Maar ze zijn wellicht verbruikt en ge wilt alsnog een paar series aanschaffen. Indien dit het geval is, raden wij> U aan dat te doen vóór morgen (Donderdag)- avond 9 uur, want dat is het tijdstip dat de actie gesloten wordt. Conclusies. Mijn conclusies zijn dus deze: le. Kelders moeten, als ze gemaakt wor den, buiten de huizen komen; 2e. men moet nagaan of het maken van in Den Helder bruikbare kelders in vol doend aantal, (b.v, plaats voor 1 op 3 inwoners) niet zulke kosten vergt, dat men er niet aan denken kan om ze te laten maken; 3e. schept men met het maken van een schuilkelder, die niet bomvrij is, niet een denkbeeldige veiligheid en is de naam massagraf voor zulk een kel der niet goed voor het geval hij een vol treffer krijgt. Het eerste en voornaamste doel van lucht bescherming is sparen van menschenlevens. De kans op verliezen zijn mijns inziens grooter bij' het concentreeren van vele men schen op een punt. Missch'en heb ik het mis en leert de kansberekening, dat de veiligheid in procenten uitgedrukt bij groepen van 40 50 op grooten onderlingen afstand, meer is van enkelingen op kleineren afstand van elkaar. Verspreiden geeft veiligheid. Ik voor mij meen, verspreiden geeft veilig heid, niet concentreeren. Men kan zich hier verspreiden, er is op korten afstand van de huizen open ruimte genjeg; de meeste huizen hebben een flinken tuin. Men ontgaat dan de kans om onder de puinhoopen terecht te ko men. In een groote stad waar men de ruimte niet heeft om te verspreiden, zijn kelders wellicht van groot nut; de kans bestaat dan nog dat bij de huizen met eenige verdiepingen het puin ten deele op een dezer verdiepingen wordt opgevangen en de kelder dus niet ge heel wordt bedolven. Hier in Den Helder kan men ze naar mijn a leening missen, zoolang men niet kan overgaan tot het maken van werkelijk bomvrije kelders, die ook niet scheuren en volloopen met grondwater, waar door ze onbruikbaar worden bij bomaanslag in de nabijheid. Vandaag zullen wederom enkele honderden Duitsche vluchtelingetjes de grens overschrij den. Met den middagtrein uit Duitschland worden via Oldenzaal tweehonderd en via Emmerik zestig vluchtelingetjes verwacht. Hiervan zullen er 160 naar Einhoven gaan; honderd zijn bestemd voor Bergen aan Zee. Gistermiddag te kwart voor één zijn te Hellevoetsluis 182 Joodsche vluchtelingen aangekomen, die onder werden gebracht in het voormalige rijkshospitaal. Deze vluchtelingen zijn uit het kamp te Veen- huizen, dat wordt opgeheven, in alle stilte haar Hellevoetsluis overgebracht. Het vervoer vond plaats via Utrecht en Rot terdam en werd strikt geheim gehouden. van 3 Januari 1939. BEVALLEN: J. L. T. Molly—Bruininger, z.; M. C. Colijnde Vries, z. OVERLEDEN J. A. Schendelaar (m.), 72 jaar. Amsterdam, 3 Januari. Gedurende het jaar 1938 z(jn de reddingsbooten der N.Z.H.R.M. 43 maal uitgevaren voor het verleenen van diensten aan in nood verkeerende schepen. In totaal werden 14 reddingen ver richt, waarbij 61 schipbreukelingen werden gered. 87 van de 43 redding- tochten werden door motorreddingboo- ten, de overige door roeireddingbooten verricht. Het totaal aantal geredde schipbreu kelingen der Reddingmij. sedert haar oprichting steeg tot 6040. Krachtig optreden van den directeur voorkomt erger. Gisteravond om ongeveer half 8 werd brand ontdekt in den verwarmingskelder van huize „Parkzicht", bij het Timorpark. Een van de meisjes, die in den kelder moest zijn, sloeg de zware oliewalm tegemoet, toen zij de deur opende, waar de centrale verwarming, een oliestookinrichting, is opgesteld. Zij waar schuwde oogenblikkelijk den directeur, den heer Rozema, .die zich met grooten spoed naar de plaats des onheils begaf. De walm had zich reeds zoo verdicht, dat het ontsteken van het licht niets gaf. De heer R. ging dus tastend den kelder in om de oorzaak van den brand te ontdekken. Het bleek, dat heftige vlammen uit den linker motor sloegen. Waar schijnlijk door een lek in de olieleiding was de brand ontstaan. Het was van groote beteekenis krachtdadig den brand te bestrijden, omdat de toevoerlei ding van de groote olietank, die juist den dag tevoren met 6000 liter stookolie gevuld was, reeds heet begon te worden. Het overslaan van den brand in deze olietank zou oorzaak van een explosie kunnen worden. Vóór alles moest uitbreiding dus voorkomen worden. De heer Rozema requireerde het gedienstige per soneel voor het aanvoeren van emmers zand, terwijl hijzelf begon het steeds in den kelder aanwezige zand op den vuurhaard te werpen. En gelukkig had hij resultaat. Het vuur werd gesmoord. De olietoevoer was natuurlijk reeds afgesloten. Toen de brandweer kwam, had zij niet meer actief op te treden. Het is aan het krachtig optreden van den directeur te danken, dat erger voorkomen werd, terwijl ook het feit, dat de stookinrich ting in een stevigen betonnen kelder staat, zijn groote nut bleek te hebben. Nu bleef alles rustig en merkte men er zoo goed als niets van, dat beneden gezwoegd werd en ge streden tegen dien gevaarlijken vijand, dien men vuur noemt. De burgemeester was op het terrein van den brand, evenals dokter Rienks, we zagen ook de adj.-directeur van Gem.-werken, den heer Visser. Verder politie-autoriteiten en per soneel, benevens verschillende leden van de brandweer. Verplaatst van naar No. 10. Koningstraat 16 Onder verwijzing naar de desbetreffende advertentie vestigen wij er de aandacht op, dat de dameskapsalon Henk Hol van gisteren af verplaatst is van Koningstraat 16 naar Koningstraat 10. Het bedrijf is geheel geres taureerd, terwijl eveneens een make-up afdee- ling o.l.v. Max Factor ingericht werd. Liever dadelijk een paar Aspirintjes dan een paar dagen onder de wol. Geen beter middel tegen verkoud heid dan HET PRODUCT VAN VERTROUWENI Bjj de familie Klei op de Binnen haven. Gisterenmorgen heeft zich op de Bin nenhaven, ten huize van den heer Klei, een geval van gasvergiftiging voorge daan, dat, dank zij het ingrijpen op het laatste moment, gelukkig geen slacht offers geëischt heeft. Wat de toedracht betreft, des morgens vroeg verliet de heer K. zijn woning, Binnen haven no. 103, nadat door hem eerst de kachel was voorzien. Naar alle waarschijnlijkheid was de schoorsteen echter op de een of andere wijze verstopt (door roet), zoodat zich al spoedig de uiterst gevaarlijke kolendamp ging ont wikkelen. Zoowel de echtgenoote van den heer K. als diens zoon bevonden zich toen nog te bed. Op een gegeven moment is de jonge man ontwaakt en bemerkte hij, dat er iets niet in den haak was. Hij zag kans het bed te verlaten en den buurman te waarschuwen. Deze riep direct genees kundige hulp in, en spoedig was een dokter ter plaatse, die inderdaad kolen dampvergiftiging bij beiden moest consta- teeren. Het was een geluk bij een ongeluk, dat men zoo spoedig maatregelen had kunnen nemen, zoodat erger voorkomen werd. Toch moesten beiden het bed houden, daar zij door de ingeademde gassen geheel van streek waren. Indien men zich van het bed ophief, vertoonden zich n.1. direct verschijnselen als braken en duizeligheid. Een waarschuwing voor anderen om den schoorsteen in het vizier te houden. KONINKLIJKE MARINE-LUCHTVAART DIENST. Voor het jaar 1939 kunnen bij de opleiding voor onderofficier-vlieger worden toegelaten candidaten, die op 1 April reeds 19 jaar, doch nog niet 24 jaar oud zijn. Vereischt:: einddipl. M.U.L.O.; einddipl. Zee vaartschool; dipl. 3e stuurm. gr. vaart; ge tuigschrift ambachtsschool of dipl. A. als ma chinist koopvaardijschepen. Aanmelden vóór 16 Febr. 1939. Inlichtingen bij het Departement van Defensie Ille Afd. A. want zij wordt er zoo zacht en mooi, zuiver en gezond door Doe dit 1 of 2 x per week. Ook vetwormpjes, vlekjes, pukkels en uitslag verdwijnen er door. Tube 45 Doos 60-30 ct. Zooals men zich ongetwijfeld nog zal herinneren, is enkele maanden geleden het feit herdacht, dat de Heldersche Rijks Hoogere Burgerschool vóór vier decen nia opgericht werd, een feit dat, zoowel door leerlingen als oud-leerlingen, op bijzonder prettige wijze is gevierd. Daar waren sportfeesten, excursies, een receptie in het Casino, een avondfeest en een réunisten-diner. Oude HBS-veteranen stonden zij aan zij met de „broekjes" van deze generatie. Men ontwaarde gesnorde en gebaarde, oud-HBS-ers, naast knapen in de korte broek en moeders van gezin nen in gezelschap van bakvisschen, wien de ernst des levens nog volkomen vreemd is. Het geheel kenmerkte zich door een bijzon der opgewekten sfeer, zoowel de nieuwe en hernieuwde kennismakingen, de speeches en de toasts. Velen zullen het dan ook betreurd hebben dat dit herdenkingsfeest zoo spoedig tot het verleden behoorde. Het is daarom te loven, dat enkele HBS- koppen bij elkaar gestoken zijn en besloten werd, dat onder redactie van den heer G. W. Wolthuis een gedenkboek samengesteld zou worden. Welnu, dit gedenkboek, dat de wel zeer karaktervolle titel draagt van „Den Helder, dat ik nooit vergeet", is verschenen en bereids aan de inteekenaren verzonden. Men kan er van verzekerd zijn, dat ze dit stuk oude en „nieuwe" historie in den bekenden „één adem" uitgelezen hebben. Gedenkboeken zijn doorgaans deftige, doch ganschelijk onleesbare folianten. De bladzijden zijn veelal dorre woestijnen van grafieken, van leerlingen-curven en andere zaken, waarvan iedereen zegt dat ze interessant zijn, doch die iedereen even snel vergeet. Het is de verdienste van d i t gedenk boek, dat het niet dor is, ook niet taai en nog minder zwaar-op-de-hand, z(j het, dat het bij zulk een traditie-volle HBS behoort. Het lééft, dit boek, er zit vaart en pit in en het is niet „deftig" in de ongunstige beteekenis van het woord. Dit boek (dat verscheen bij de N.V. Druk kerij Uitgeverij v. h. C. de Boer Jr., Den Helder/Amsterdam) zal verslonden worden door al wat eens de HBS aan den Kanaalweg bezocht. Men zal er bij lachen en een voorbije periode zal opeens weer diepte en leven krijgen. Een enkele maal zult ge, oud-HBS-er zijnde, wellicht een ietsje weemoedig gestemd worden bij het lezen van al datgene wat voor bij is. Een periode die eens zoo moeilijk leek, doch in werkelijkheid een der schoonste van Uw leven was. In de eerste plaats een woord van hulde voor den heer Wolthuis, die als redacteur de weinig benijdenswaardige rol te ver vullen kreeg van arbiter elegantiarum. Hij moest verzamelen en schiften, hij moest, legio brieven verzenden, (soms aan een „verdwenen" oud-HBS-er, niet minder dan ...18) En hij moest zorgen dat al deze essays en schetsen, parabelen en gedichten tenslotte door één bindend motief ibjj elkaar bleven behooren, n.1. het motief van „Den Helder, dat ik nooit vergeet". Hij is er in geslaagd. Ten volle en dit boek is een schoone voleindiging van veel, zij het dankbaar, werk. Het is te verleidelijk om hier en daar een greep te doen, of uit enkele der bijdragen te gaan citeeren. Al was het maar alleen uit die sprankelende „Herinnering" van Tjebbo Franken, uit het ffjngevoelde „Moment Musi cal" van J. C. M. Kruisinga, of uit die uiterst knap van visie zijnde schets van Annie Ro meinVerschoor (de echtgenoote van dr. Jan Romein) „Terug naar Den Helder". Het is voortreffelijk werk, dat temeer boeit waar het oud-HBS-ers zijn, die hier aan het woord kwamen. Daar zijn HBS-ers van een latere generatie, als Piet Janzen, B. J. G. Schokking, H. W. A. Madsen, Jan Jonker, Rein Timman, Roosje Grünwald, Leny Zuiderbaan, Anneke Grone- man, Ina Boels en anderen, en ook zij zeggen weer ieder op hun wijze, welke plaats die oude HBS aan den Kanaalweg in hun leven innam. Ziehier, het literaire deel van dit boek, dat echter gevolgd wordt door een naam lijst der leerlingen. Een lijst van alle leerlingen die de HBS hebben bezocht. De een 1 of 2 jaar, de ander 5 jaar. Het is de moeite waard na te gaan wat er uit al dat jonge volkje gegroeid is. Er zijn promi nente persoonlijkheden bij! Voorts werd opgenomen de rede van den directeur, den heer A. E. Loen, en enkele andere hoofdstukken. Een tweetal réunie- foto's zijn eveneens gereproduceerd, ter wijl het geheel op eenvoudige, doch zeer stemmige wijze uitgevoerd werd. Amerika weert zich tegen Japan en Duitschland. De Tunisiërs en Corsicanen hebben het Mussolini duidelijk laten voelen, dat zij van de Italiaansche interesses niet gediend zijn. De hartelijke en geestdriftige ontvangst op Tu nis en Corsica van den Fransche minister president, Daladier, hebben een duidelijke taal gesproken voor Frankrijk èn voor Italië. Toen er te Bastia bloemen gelegd werden aan voet van het monument, opgericht ter nage dachtenis aan 40.000 gesneuvelde Corsicanen, heeft de voorzitter van de oud-strijdersver- eeniging de volgende duidelijke woorden ge sproken, die binnen de grenzen van het Ita liaansche rijk gehoord zullen zijn: „Laat ons op onze wapenen, onze vrouwen en onze wie gen zweren, dat wij als Fransche zullen leven en sterven". De menigte antwoordde daarop als een man: „Ja, laat ons zweren" en om nog een markant geval aan te halen, zoo heeft de gouverneur van Tunis, generaal Musafa Sfar, aan een vertegenwoordiger van Havas verklaard: „Geen enkele andere mo gendheid dan Frankrijk zou geduld kunnen worden als beschermster van het Tunesische volk." Krachtiger kan het moeilijk gezegd worden en het is goed, dat Italië weet waar het aan toe is, als het 'ijn begee- rige vingers zou uitstrekken naar het bezit van andere mogendheden. We weten, terwijl we dit overzicht schrij ven nog niet, hoe de Italiaansche pers op deze aanhankelijkheidsbetuiging aan Frank rijk gereageerd heeft, maar het moet wel zuur voor Italië zijn, deze spontane ontvangst en er zullen zeker wel meer openlijke of be dekte hatelijkheden gezegd worden aan het adres van Frankrijk. Krachtige taal heeft ook Amerika ge sproken aan het adres van Japan en Duitschland, die den Amerikaanschen handel belemmeren, in het bizonder in dat deel van China, dat door Japan be zet is en waar Amerikaansche onderne mingen, zoowel van opvoedkundigen en philantropischen, als van commercieelen aard, opzettelijk geworgd worden. Amerika zal overgaan tot het nemen van repressailles als beide landen daarmee niet ophouden! Amerika kan invoerrechten heffen op arti kelen uit die landen afkomstig, het kan ook overgaan tot het verbieden van Invoer uit die landen, zoodat deze wel een wat voorzichti ger toon aan mogen slaan. Amerika is niet van plan het bij een dreigement te laten, en blijft men het tegenwerken, dan zal het inderdaad tot maatregelen overgaan, die voor de betrokken landen allesbehalve aangenaam zullen zijn, omdat ze heel wat grondstoffen en producten uit Amerika noodig hebben. Koopt thans nog de kinderzegels Van het zoo misdeelde kind, Dat in kleine liefdedaden IIoop en troost en redding vindt, Dat door U gesteund kan worden Door een hart'lijkheidsbewijs, Geef het ook Uw gave mede Op zijn smalle levensreis! Nauw'lijks zult ge het bemerken, Dat het U iets extra's kost, 't Is een zeer bescheiden toeslag Op de zegels van de post, Maar als elke Nederlander Even aan dit „kleine" denkt, Wordt het „groote" weer geboren, Dat daadwerk'lijk hulpe schenkt! Zwakke en misdeelde kleinen Zien zoo hoopvol naar U uit, Vóór de verkoop dezer zegels Aan de postkantoren sluit; Zwakke en misdeelde kind'ren Zien U stil en vragend aan, En dan zegt U bij Üzelve: „Ja, we hebben het verstaan!" Even weer wat zonlicht brengen, Ongemerkt en ongezien, Waar de dagen vaak verdonk'ren, Of geen zonlicht komt misschien. Even voor Uzelven weten: Hier heb ik aan meegewerkt, Dat, wat zwak is en misdeeld is, Door mijn gave wordt gesterkt! Koopt dan thans nog kinderzegels, Zóóveel zijn er mee gebaat! TOT DEN 10DEN JANUARI, Dus het is nog niet te laat! Al uw kleine liefdedaden, Tot dit groote doel bereid, Zijn een zegen en een weldaad, Juist in dezen donkr'en tijd! Januari 1939. (Nadruk verboden.) KROES Benoemd is tot leerares in vasten dienst aan de Rijks Hoogere Burgerschool alhier, mej. I. M. l. Bijvoet, thans tijdeljjk leerares aan die school. VALSCHE SCHAAMTE BIJ DIENSTMEISJES? In het artikeltje „Valsche schaamte bij dienstmeisjes", opgenomen in ons no. van gis teren, staat in de 2e kolom, regel 5 van bo ven, een zinstorende fout: „gezond" moet „ongezond" zijn.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 5