Geen gesloten maatschappij van beroepsstanden Wij lazen voor II Nobelprijswinnaar wil niet naar Italië terug Het is nog geen botertjen tot den boom in ons district Uit de Pers van heden NIEUWJAARSREDE VAN DEN VOOR ZITTER DER KAMER VAN KOOP HANDEL TE ALKMAAR. De verbeteringen van de prijzen der zui- vel-export.producten, die in 1937 konden worden waargenomen, vonden in 1938 he laas geen voortgang. De internationale handel voor zuivelpro ducten werd moeilijker. Dit gold zoowel de prijzen als het uitvoerkwantum. De uit komsten der zuivelbereiding zullen derhal ve over 1938 ongetwijfeld ongunstiger zijn geweest dan die over 1937. Tegen de kaasmelkpasteurisatie werden helaas geen maatregelen genomen, hoe noodzakelijk dit ook door belanghebbenden wordt geacht tot het behoud van den goe den naam onzer kaas en ter beperking van de productie met eenige millioenen kilo's. De groote groep produoenten van prima kaas uit goed gewonnen, niet gepasteu riseerde melk mag met goed recht en in het belang van ons zoo belangrijk nationaal product „de goede kaas" voor dergelijke maatregelen krachtig pleiten, daarbij den steun inroepende van onze Regeering om de totstandkoming daarvan ten spoedigste te bevorderen. De opbrengsten van de varkenshouderij waren iets minder gunstig dan in het vori ge jaar. Die van de schapenhouderij waren belangrijk ongunstiger. De vetweiderij leverde ook een ongunstig resultaat op. Gelet op al deze feiten, blijkt het duide- i lijk, dat voor de melkveehouderij de rege ringsmaatregelen tot steun van deze be drijven, nog niet kunnen worden gemist. Het mond- en klauwzeer liet ook dit jaar weer zijn nadeeligcn invloed gelden en was aanleiding tot menig'cn belangrijken schadepost. Voor de granen waren de prijzen in veel gevallen laag. Grove tuinbouwproducten. De eendenhouderij had vaak te kampen met den afzet. Toch waren de resultaten der eendenhouderij niet onbevredigend. De p iep ku iken f o k k er ij gaf dit voorjaar re delijke inkomsten. Visscherij en vischhandel te Den Helder. De visscherij en vischhandel te Den Hel der verkeert helaas nog steeds in een kwij nenden toestand. Vooral wat- de trekvisch betreft, die* vóór de afsluiting van de Zui derzee regelmatig in het seizoen vanuit de Noordzee dóórtrok naar de Zuiderzee en bij den terugtocht onze kust aandeed. Haring en geep bijv. zijn dit jaar niet noemenswaardig gevangen. Ansjovis toonde bij de geringe vangst van vorige jaren geen verdere achteruitgang. Hoewel er weinig garnalen te vangen wa ren, kon door het mieer intensief bevissohen de totaal aanvoer op ongeveer dezelfde hoog te blijven als in het vorige jaar. Het groot ste deel werd in levenden toestand verhan deld. Voor export was er weinig vraag. De sardijn (sprot) vischerij, die de laatste jaren niets had opgeleverd, gaf dit najaar enkele weken onverwacht een goed resul taat en de vangsten konden vlot tegen be vredigende prijzen worden afgezet. De Noordzeevissoherij was voor de kustvaartuigen (motorbotters) niet loonend. Daarentegen konden de groote moderne motortrawlkotters, evenais de vorige jaren, voldoende besomitnigen bereiken. De vloot van dit soort vaartuigen breidt zich langzaam uit en wanneer ail hun vangsten aan den gemeente viscihaf- slag te Den Helder verkocht zouden worden, dan zou dit een groot be lang voor de gemeente, den handel en de nevenbedrijven be t eekenen en zou de kwijnende toestand in bloei kunnen verkeeren. De totaal opbrengst der in den gemeenite- visohafslag te Den Helder verkochte viseh is, dank zij de onverwachte sardijn vangst, ongeveer gelijk gebleven aan die van het vorige ongunstige jaar. Dat de vischhandel en nevenbedrijven niet rooskleurig zijn onder deze omstandig heden, behoeft wel geen nader betoog. Bankbedrijf. Het bankbedrijf kan, evenmin als op vorige jaren, ook niet op 1938, met genoegen terugzién. De geringe vraag naar credieten en de abnormaal lage rente, - die speciaal voor gelden op korten termijn gold, waren twee factoren, die het bedrijf in ongunsti- gen zin beïnvloedden. Scheepsbouw. De geringe werkverruiming in den scheepsbouw, die in het vorige verslag werd geconstateerd, heeft zich bij eenige scheeps werven in het district der Kamer ook in 1938 kunnen handhaven. Binnenscheepvaart. De uitkomsten van de particuliere vaart waren over het algemeen bevredigend te noemen. Dank zij de medewerking en de bemiddeling van de Bevrachtingscommissie zijn de uitkomsten voor de schippers, die met modern, prima materiaal van courante tonnage varen, doorgaans goed geweest. Met de beurtvaart in dit district is het nog verre van rooskleurig gesteld. In de kringen der ondernemers is de hoop geves tigd op de nieuwe Wet tot coördinatie van het vervoer, waaromtrent ook de Kamer haar standpunt aan de Tweede Kamer heeft kenbaar gemaakt. Wieringermeerpolder. Evenals In vorige jaren gaf de Wlerin- germeer aan handel en industrie gelegen- heid hun belangen aldaar te versterken. Op het oogenblik zijn in pacht uitgegeven 268 bedrijven met een gezamenlijke opper vlakte van pl.m. 10.630 H.A. Het resteeren- de deel zal, op pl.m. 1000 H.A. na, die in staatsexploitatie worden gehouden, in 1939 en '40 worden verpacht. Voor deze uitgifte bestaat een steeds toe nemende belangstelling, waartoe de over het algemeen gunstige exploitatiecijfers in de Wieringenmeer verkregen, stellig bijdra gen. Weet Middenmeer, met zijn wekelijk- sche beurs, zich als handelscentrum te handhaven, de beide andere dorpen, Sloot- dorp en Wieringerwerf, ontwikkelen zich tot zuivel- respectievelijk bestuurscentrum. Voor den bouw van boerderijen, aankoop van draineerbuizen, landbouwbenoodigd- heden, wegenverbetering, arbeidsloonen, enz. werd in het afgeloopen jaar van overheids wege alleen reeds pl.m, f 4.000.000 uitge geven. Steeds duidelijker vertoont de Wieringer- meer het beeld van een zich gunstig ont wikkelend zelfstandig landbouw- en vee- teeltgebied. Middenstand. De toestand in de middenstandsbedrijven is nog geenszins bevredigend. De koop kracht bleet dalen. Dit zal U duidelijk zijn wanneer ik daaraan toevoeg, zegt voorzit ter, dat het aantal aangeslagene» in de Rijksin komsten,belasting, dat in 1930-31 be droeg 1.9 millioen, in 19367-37 gedaald is tot 1.3 millioen, terwijl het bedrag der inko mens in die jaren daalde van 4367 millioen tot 2666 millioen guldens. Wanneer men aanneemt, dat circa 50 pet. van het inkomen voor winkelaankoopen wordt besteed, volgt daaruit dat de omzetten in het Neder- landsche winkelbedrijf in die 6 jaren ge daald zijn met 850 millioen gulden. Het verheugt de Kamer, dat de Minister van Economische Zaken heeft verklaard, dat bet vraagstuk der warenhuizen en fili aalbedrijven zijn aandacht zal hebben en dat hij zich bereid heeft verklaard maat regelen tegen evcntueele uitwassen te willen voorstellen. Erkentelijk kunnen wij tevens zijn voor het door onze Regeering in uit zicht gestelde „werktuigencrediet" ad f 500.000.— ten behoeve van kleine nijveren en ambachtslieden, alsmede voor het ver gemakkelijken van de voorwaarden voor de bijzondere credietverleening aan midden standers, waarvoor indertijd 2 millioen gul den beschikbaar werd gesteld. De Vestigingswet, welke thans van toepassing is verklaard op een 10-tal bedrijfstakken, geeft in dit district over het algemeen reden tot voldoe ning, al blijven er terzake nog wenschen en klachten. De Kamer betreurt het, dat de Minister van Economische Zaken nog geen aanlei- OOK DE ORDENAAR IS TEVREDEN. Onder hét hoofd „De opgeruimde oprui ming" lezen wij in het Handelsblad (lito.), o.m. het volgende: Opruiming, opruiming, roepen de win kelramen, en voor de winkeldeuren ver dringen zich de consumenten, die ondanks de December-aderlatingen nog reserves heb ben om te koopen tegen prijzen die hun convenieeren. Ouderwetsche economisten, die nog in de werking van vraag en aan bod gelooven en die meenen, dat de koopens wel voor den dag komen wanneer de goe deren binnen het bereik van hun beurzen worden gebracht, herwinnen hun econo misch zelfvertrouwen, dat in een wereld van steeds meer kunstmatige dwang-econo- mie bijwijlen teloor dreigde te gaan. Ook voor hen begint het nieuwe jaar rooskleu rig. Maar de ordenaren zijn eveneens tevre den. Elk wat wils. Want ook de „oprui ming" is immers sedert de „uitverkoop-wet" van het najaar van 1935 geordend. Men ruimt in Nederland al lang niet meer op wat, hoe en wanneer men wil. Neen, voor den winteruitverkoop en de zomer-oprui- ming zijn bepaalde tijdvakken aangewezen. Zonder speciale vergunning mag mien den consument niet van extra-voordeelige aan biedingen laten genieten. De rechters en gezaghebbers van Nederland hebben er de handen aan vol gehad om precies uit te maken waar de grenzen van de verkoops vrijheid nu eigenlijk liggen. En zij hebben elkander heel wat tegengesproken. En de consument moet tot midden in den winter of midden in den zomer wachten tot een prijsdaling datgene binnen zijn bereik brengt, wat hij misschien aan het begin van den winter of het begin van den zo mer met nneer profijt had kunnen gebrui ken. Maar „orde" is er geschapen... En zoo is de wedstrijd naar de laagste prijzen gestuit en ook de ordenaar is te vreden. Opgeruimd wordt er opgeruimd. OPGEDRONGEN HUWELIJKSLEER. Het wetsontwerp-Goseling, dat beoogt een einde te maken aan de heerschende proees-practijk, waarbij huwelijken door on derlinge toestemming ontbonden worden, niettegenstaande de wet dit uitdrukkelijk verbiedt, ontmoet feilen tegenstand in het Volk (s.d.a.p.). Dr. J. Valkhoff houdt in dit blad een uit voerig betoog, aan het slot waarvan hij tot de conclusie komt, dat het bewuste ont werp twee mogelijkheden biedt. Of, aldus de schrijver, de door minister Goseling voor gestelde regeling heeft, eenmaal wet ge worden, succes en maakt en einde aan „de groote leugen", zoodat ook ongelukkige huwelijken in stand moeten blijven. De toe stand wordt' dan onverkwikkelijker dan hij nu is. Wij zullen de overspel-comedies be leven, zooals Engeland die bijvoorbeeld kent. Bovendien zien wij hier, zoo gaat dr, Valkhoff voort, een ergerlijk op dringen van de katholieke en de orthodox-protestantsche leer aan andersdenkenden, daar de echt scheidingsgronden in de wet zoo uiterst beperkt zijn en blijven. De tweede mogelijkheid en deze is veel grooter dan de eerste is, dat deze nu voorgestelde wettelijke regeling in de prac- tijk slechts een schijnhandeling blijkt te zijn. Van de eene onwaarachtigheid verval len wij in de andere. De echtscheiding met onderling goedvinden zou dan practisc-h voortgang hebben, doch een goede regeling van deze, en tevens van haar gevolgen zou uitblijven. Hoe het ook zij, in beide bovengenoemde gevallen is er, zoo eindigt schr., alle reden ons met kracht tegen deze nieuwe pogin" van een katholieken bewindsman, om °een echtscheidingswet op zijn naam te stellen, te verzetten. HET HEETTE ANDERS s „De Journalist" vraagt zich af of ook de pers een taak heeft ten aanzien van de campagne voor de geestelijke herbevvane- nmg, doch komt tot de conclusie, dat nie mand de pers daarbij den nractischen weg aanwijst. Het orgaan verziybt; Ais dan de lettflrkundisre Anion van Duin- *»eiken veizekert: „Ilcistel het gezin', dan ding kon vinden met voorstellen voor een wettelijke regeling van het cadeaustelsel t« komen. Dat binnenkort ook m den markt- en straathandel door een wettelijke regeling zal worden voorzien, heeft ongetwijfeld de instemming der Kamer. Mijn slotwoord tot den nóg zelfstandigen middenstand is dit: sluit U zoo krachtig mogelijk aaneen, want slechts door een eensgezind optreden kunt U de oplossing van Uw vraagstukken naderbij brengen! Een eindindruk, Tenslotte geeft voorzitter nog eenige alge meen® indrukken. Ten aanzien van de voor gestelde coördinatie van het vervoer acht hij de raad van Prof. Verijn Stuart op zijn plaats, luidende: „dat voor het bewijzen van „service" noodig is, dat aan hen, die nieuwe wegen willen inslaan en betere methoden weten te vinden, vrij baan moet worden gelaten. Het streven naar gesloten bedrijven en beroepen, naar een maatschap-* pij, ingedeeld in „beroepsstanden", leidt tot een verstarring, welke uiterst gevaarlijk is in een samenleving met voorshands nog sterk toenemende bevolking en met. dage-* lijks verouderende en verbeterde productie* techniek". In zijn dankwoord aan allen, die da werkzaamheden van de Kamer 'bevorderen en steunden, bedankt voorzitter de leden, het personeel en de pers, om dan als volgt te besluiten: Het nieuwe jaar is aangebro ken! Laten wij ons werk met goeden moed! en vastberadenheid voorzetten erti moge daarop de Zegen des Allerhoogsten ruisten, opdat gij en de Uwen naderhand terecht van een gelukkig jaar 1939 zult kunnen! getuigen, i zal de rest zich zelf herstellen" eru prof, Kohnstamm: ,Ik zie in de geestelijke herbewa' pening den plicht om als persoonlijkheid liet te zijn en gemeenschappelijk te pogen, tot verstandhouding te komen, zonder verdoe» zeling van eigen standpunt", of prof. Van Riel: „Terug tot de kerk van Christus, die bij de verkondiging van het Woord ook de middelen schenkt, waardoor de mense-h de noodige kracht tot ommekeer (bekeering) eni tot standvastigheid in zijn nieuwe teven! ontvangt", dan openen zich voor ons helaas geen nieuwe gezichtspunten,. Wij hebben dit ons leven lang aldoor ge hoord en men sprak er dan niet bij van geestelijke herbewapening. DE DEMOCRATIE KAN HET MOND- BN KLAUWZEER NIET GENEZEN! Het Nationale Dagbl. (n.s.b.) heeft een ge heel e pagina gewijd aan het onderwerpt mond- en klauwzeer. Het blad betoogt, dat Nederland zeer onvoldoende maatregelen tegen de kwaal neemt, doch zegt tot troost:, „De hiervoor te treffen maatregelen kan de Regeering in Duitschland leeren, wan neer tenminste haar afgevaardigden wor» den toegelaten...!" Dat de bestrijding van het euvel in ons land niet zoo succesvol zou zijn, ligt aan de democratie! Lees maar: Toen in de zuidelijke en Hollandsche pro vincies van ons vaderland de ziekte reeds hevig woedde, heeft men verzuimd imindei overige provincies de markten te verbie den, met als^ gevolg, dat besmet vee en vee, dat in het incubatie-tijdperk verkeerde en waarbij dus nog geen mond- en klauwzeer- verschijnseien vielen waar te nemen, over groote afstanden in nog niet-besmette stre ken werd ingevoerd. De z.g. directe han delsbelangen wogen blijkbaar zwaarder dan de zorg voor een gezonden veestapel! Voor de geheide democraten is dit overigens niets bijzonders, aangezien de handel en de industrie bij hen ten troon zijn gelieven. Hieraan dient in de toekomst een radicaal einde te worden gemaakt. Aldus de Mussertkrant, die, na een op somming van een aantal „nationaal-socia- listische maatregelen" tegenover de „slappe, echt-democratische verordeningen" besluit; Van de tegenwoordige Regeering, die uit» sluitend denkt in geld en die zelfs geeu termen aanwezig vindt om een collecte „Zorg voor eigen Volk" te doen plaats vin den, zijn genoemde maatregelen welhaast niet te verwachten. Ook hier zal het Nati- onaal-Socialisme het verlossende woord moeten spreken! „Want ik ben een Jood". De „Daily Herald" meldt uit Kopenhagen dat professor Enrico Fermi, die element nummer 93 heeft ontdekt, te Stockholm ver toeft om er den Nobelprijs voor natuur kunde in ontvangst te nemen. Toen Fermi vier jaren geleden zijn ont dekking deed, schreef de Italiaansche pers: „Een fascistische overwinning op het ge bied der wetenschappen". De journalisten te Stockholm waren min of meer verrast,, toen zij zagen, dat Fermi in gezelschap was van zijn vrouw en beide kleine kinderen, terwijl hij bovendien een groote hoeveelheid bagage bij zich had. De verklaring voor een en ander ontvingen zij in de mededeeling van den bekroonden ge leerde: „Ik ga niet naar Italië terug, doch begeef mij met mijn gezin naar Amerika. De jongste Italiaansche wetten hebben het voor mij onmogelijk gemaakt mijn we tenschappelijk werk in mijn eigen land voort te zetten. Want. ik ben eer. lood". liofessor Enrico Fermi, de Italiaansche natuurkundige, werd in 1901 geboren. Hij studeerde te Pisa, Gottingen en Leiden. Hij was eerst hoogleeraar aan de Universiteit moo 'oreI1p.e .e" voor kort te Rome. Sedert was nij lid van de Italiaansche acade mie van wetenschappen, correspondeerend lid der universiteiten van Turijn en Le ningrad, In zijn Nieuwjaarsrede tijdens de vergadering van de Kamer van Koophandel te Alkmaar door den voorzitter, den heer S. W. Arntz, uitgesproken, geeft spr. een somber beeld van den internationalen toe stand, welke op tal van maatrege len in ons land zijn funesten in vloed heelt doen gelden. Voorzitter is van oordeel, dat de particuliere belastingbetalers reeds ondraaglijk zijn belast en juist deze belasting druk het herstel van vele bedrijfs tak! en verhindert. Als een te nauw keurslijf ziet de Kamer het ingrij pend wetsontwerp tot coördinatie van het vervoer. Het streven naar gesloten bedrijven en beroepen, naar een maatschappij van be roepsstanden, leidt tot een verstar ring, welke uiterst gevaarlijk is in een samenleving met voorshands nog sterk toenemende bevolking en verbeterde productietechniek. Als gewoonlijk geelt voorzitter een uitge breid overzicht van het werk van de Kamer, die men, volgens spr. hoe langer hoe meer als een raadgeef ster en natuurlijke verdedigster zijner belangen blijft zien! Nadat voorzitter eenige algemeen® wei nig rooskleurige indrukken van den inter nationalen toestand heeft gegeven, schetst hij den bedrijfsgang in het district der Kamer over i939. Allereerst bespreekt hij den Kaashandel De kaashandel niet ook in 1938 veel t.e wenschen over. De steun, die door regee- ringsmaatregelen aan het product wordt gegeven, leidde ertoe, dat de opbrengst voor de producenten redelijk genoemd mag worden. De marktprijzen liggen echter te laag om de productiekosten goed te ma ken. Deze steun blijft dus voorshands on misbaar. Alleen een vergrooting van de contingenten zou tot een beteren handel kunnen leiden. De vooruitzichten daarvoor zijn evenwel niet gunstig. De uitvoer van 40 plus Edammer kaas bedroeg in: Jan./Nov. 1938: 14.912 tons ter waarde van f7.580.000.tegen Jan./Nov. 1937: 15.491 tons ter waarde van f7.599.000.-. De aanvoer ter Alkmaarsche kaasmarkt bedroeg in: 1937: 3810 stapels wegende 4.737.602 K.G.; 1938 3506 stapels, wegende 4.267.752 K.G. Derhalve wederom een ver mindering, zoowel van het aantal stapels, als van het aangevoerde gewicht. De te Alkmaar opgerichte Kaasbeurs bleef de belangstelling behouden van 1 fa briek. Op monster werd in den loon van het geheele jaar 372.557 K.G. verkocht. Gewag kan worden gemaakt van de plan nen, die in ons land worden beraamd om tot oprichting eener proeffabriek voor melk wol te geraken» Gecondenseerde melk en melk producten. D-> uitvoer van gecondenseerde melk en melkpoeder was opnieuw zeer 'belangrijk. Het prijsniveau brokkelde echter gedurende bet afgeloopen jaar regelmatig af. De con currentie op de nog vrije markt is grooter dan ooit te voren. Het ware te wenschen, dat de melkpoli- tiek van de Regeering, met alles wat daar aan annex is, in het jaar 1939 geconsoli deerd zal worden, opdat tenminste voor de toekomst de onzekere factor „landbouw crisis-politiek" zal kunnen worden uitge schakeld. Zuivelbereiding en landbouw. De handel in roode-, witte- en gele kool verliep in het afgeloopen winterseizoen be ter dan in het jaar daarvoor. De handel in vroege aardappelen ging vooral in het begin vlot. België nam door vertraging van den eigen oogst direct flin ke hoeveelheden, evenals het binnenland. Toen België zich terugtrok, kwam Duitsch land als afnemer, terwijl ook naar Enge land een weinig ging. Alleen op het einde ging de afzet met moeilijkheden gepaard. De onverkochte partijen vonden echter spoedig afzet naar overzee, zoodat de campagne als bevredi gend beschouwd mag worden. Zuid-Amerika trad dit jaar zoo goed als niet als kooper op. Voor uien was de winter 1937/38 een bui tengewoon jaar. Er werden, hooge prijzen besteed. Door de aansluiting van Oostenrijk en Bobemen bij Duitschland, wordt de oriënteering van onzen export steeds eenzijdiger. Indien Nederland zijn tuinbouwexport in de toekomst rendearend wil maken, en dit is toch noodzakelijk, is het een drin gende eisch, dat het handelsver keer met Duitschland toeneemt en de beperkingen tot een minimum, teruggebracht worden. Duitschland begint zich meer en meer op Zuid- Oost-Europa te oriënteeren. Laten wij derhalve trachten ons beste af zetgebied te behouden en maatrege len daartoe bevorderen, voordat het te laat zal blijken te zijn. Bloembollen. Het resultaat van de bloembollenkweeke- rijen in het afgeloopen jaar is middelmatig te noemen. De vraag van Engeland, Zweden en Noor wegen was goed; van Amerika, Denemar ken en Duitschland iets minder dan het vorige jaar. Naar Oostenrijk, Hongarije, Polen en Tsjecho-Slowakije werd weinig uitgevoerd, terwijl Frankrijk iets minder nam, een gevolg van de monetaire moeilijk heden. aldaar. Het was ook in 1938 niet mogelijk Rus land in den afnemers kring te betrekken. Dank zij de clearing zijn de gelden uit Duitschland goed binnengekomen. De beta lingen in Engeland gingen iets langzamer daar de bloemenprijzen, tengevolge van de warme maand Maart, zeer laag waren. De weder-openstelling van Amerika voor narcissen openit voor de toekomst meer perspectief. Over het algemeen zullen de financieele resultaten, alhoewel deze zeer uiteenloopen, dit jaar iets minder zijn geweest. De volgende hoeveelheden bloembollen (incl. knolsiergewassen etc.) werden naar het, buitenland verzonden: Jan./Nov. 1938 50.903 tons ter waarde van c.a. f30 mill.; Jan./Nov. 1937 41.532 tons ter waarde van c.a. f27 mill. Eieren. Het. jaar 1938 was voor de pluimveehoude rij niet bepaald ongunstig, al zijn d!e betere vooruitzichten, welke in het begin van het jaar bestonden, lang niet in vervulling ge gaan. De gemiddelde eierprijzen bleven vrijwel onveranderd, zij schommelden nu eens boven, dan weer beneden, die van het vorig jaar. De uitvoer va.n eieren was grooter dan in eenig jaar tevoren, doah tamelijk eenzijdig, n.1. op Engeland, georiënteerd. De eier-uit- voer naar Duitschland was kleiner doordat mindter deviezen beschikbaar werden ge steld. Voornamelijk tengevolge van dien teohni- schen vooruitgang in verschillende deelen van het bedrijf, waren d'e uitkomsten bij vele pluimveehouders wat beter. FRANKRIJK ZENDT KLEURLINGEN-SOLDATEN NAAR SOMALI-LAND. Ter versterking van het garnizoen te Dziboeti heeft de Franschc regeering zwarte troepen derwaarts gezonden. Onze foto geeft het vertrek weer. ujd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 8