RaHey-obsessie...
IJsdrama voor
Hindeloopen
Vandaag gaat
Chamberlain
naar Rome....
Nieuwe incidenten in
Midden Europa
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Daladier terug
in t Vaderland
Maar de Fiat heeft geknipoogd
De tragische dood van
„Eieren-Bet"
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
9 JANUARI 1939
67e JAARG. No. 8511
(Een sprong dwars over Europa
De erfpachtskwestie
in Amsterdam
Drie tankboofen in kruiend
ijs bekneld
De wereld verdiept zich
weer in gissingen!
Dit nummer bevat 3 pagina's
Von Ra*h was overtuigd
nationaalsocialisf
hF
EERBERICHT
DE BILT SEINT
Duitschlaod is zeer ontstemd
HE LDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
Ja. die laatste dag.
Als je het als adspirant-
Ralley-rijder nog niet op je
zenuwen gekregen had, zou
je het daarvan krijgen.
Van die duizend-en-één-
dingen die je nog moet doen
en van de wetenschap, dat je
er altijd nog een aantal zal
vergeten.
Van het keuren der sokken, die
volgens den een te dik en volgens
den ander te dun zijn. Van de schoe
nen, die de een met bont en de
ander met schapenleer wil laten
bekleeden. Van de raadgevingen
van iederen automobilist, die van
ieder hunner weer anders luiden.
Van de honderdduizend adviezen, die we
reeds kregen over het ontdooien van be
vroren motor's en het uitgraven van auto's
uit de eeuwige sneeuw. Dat alles achter
volgt je al en de laatste dag is het een ob
sessie, die vannacht zelfs een nachtmerrie
werd. In m'n droomen niets dan verliespun-
ten, duizenden in getal, in die droomen het
schouwspel van een auto die reeds bij den
aanvang ten ondergang is gedoemd,
Hallucinaties....
En dan die hallucinaties: van troepen uit
gehongerde wolven, die ons in Polen en Lit-
tauen het leven zullen zuur maken, van
veldslagen met ijsbeeren en ander poolge-
dierte, die goede vrienden ons voorspeld
hebben.
Nee, het wordt eerst alles goed als we
weg zijn. Als we ons vrijgemaakt hebben
van die duizend banden, die ons aan deze
plaats vasthouden, en die weigeren ons los
te laten.
In een donkere garage staat de wegen.
Onze kleine vriend, die ons zal moeten bren
gen naar het hooge Noorden en het verre
Zuiden. Wij hebben hem gekoesterd en ge
prezen. Wij hebben hem als een lieftallige
baby geknuffeld en met weldaden overla
den. Geen auto in Nederland kan met meer
zorgvuldigheid, met meer warme liefde en
genegenheid zijn behandeld dan onze kleine
Fiat. die het de komende weken doen
moet.
Boven: de
Ralley-rijder
Kees Kruit.
Onder: onze-
heer A. C. van
Kampen.
Zal hij het doen...??
Er zijn er die zeggen: het gaat niet. Het
is uitgesloten dat men daarmee in 4 dagen
de 40CO kilometer doorneemt. Er zijn ande
ren, die hoop geven. Veel hoop; dat zijn de
goede vrienden, die het wèl met ons mee-
nen en in gedachten mee zullen reizen op
deze Ralley.
Kop op!
Stil en zonder pretenties staat de auto
in een schemer-donkere garage. Het groene
lap glimt en als er 'n spaarzame lichtstraal
in een der vijf lampen valt, is 't, alsof hij
ons een bemoedigend knipoogje geeft, als
wilde hij zeggen: „Kop op, longens. laat dat
gevalletje maar aan min over.''
Die laatste dag
Tal van dingen, die je vergeten bent of
denkt te vergete. n. Dag van het „vóór-sla
pen", van liet passen van kleeren, van het
nazien van den motor en het keuren van
ieder onderdeel. Eigenlijk is het onnoodig.
Het gebeurde al dagen geleden, en dat het
gedaan wordt is in het oog van ieder alledag-
automobilist overdrijving.
Maar je kunt niet weten!
We weten alleen dat het er vandaag
van is. Dat we vandaag den aanloop
nemen om precies over een week den sprong
te wagen.
Een sprong dwars over Europa.
Zal Fortuna aan het stuur zitten
Niemand, neen niemand kan het voorspel
len.
Ik zelf weet maar één ding:
De Fiat, onze kleine vriend, heeft ge
knipoogd!
Geestdriftige ontvangst in zijn
geboortestad.
Zaterdagmorgen is de Fransche minister
president Daladier te Toulon aangekomen,
vanwaar hij direct doorreisde naar zijn ge
boorteplaats Orange. De stad was in feest
stemming en van de omliggende plaatsen
waren de bewoners gekomen om Daladier
toe te juichen. Bij zijn aankomst werd de
premier verwelkomd door den burgemees
ter, den gemeenteraad en de parlementsle
den van de streek.
In antwoord op de begroetingsrede, die
de burgemeester van Orange tot hem richt
te, heeft Daladier een rede uitgesproken,
waarin hij allereerst wees op dew noodzake
lijkheid van eendracht tusschen alle Fran-
schen voor de handhaving van den vrede.
„Ik kan thans wel zeggen, zoo voegde hi]
hieraan toe, dat wanneer een zekere bui-
tenlandsche pers de bekende campagne
gevoerd heeft, dit zijn oorzaak erin vindt,
dat die pers meende, dat wij verdeeld wa
ren.
In die meening geloofde zij misschien, dat
liet uur zou komen, waarop men de opvol-
ging van Frankrijk in de Middellandscne
Zee en elders zou kunnen nemen. Onze wi
is, dat dat niet geschieden zal en het zal
niet geschieden.
Ik zal Frankrijk en het rijk hand
haven, aldus besloot spr. Ik zal de
orde en de arbeid in het land hand
haven. Dat zijn de beste middelen tot
handhaving van de republiek en
verdediging van de democratie.
In Parijs terug.
Zondagmorgen is de premier te'Parijs
aangekomen, waar hu op het station be
groet werd door verscheidene ministers en
andere vooraanstaande personen. Hij ver
klaarde zeer tevreden te zijn, dat hu tijdiens
zijn reis heeft kunnen vaststellen, dat Al
giers en Tunis zeer aan Frankrijk zijn ge
hecht. Zij wenschen dat Frankrijk steeds
meer eensgezind zal worden om de groote
taak, waarvoor het staat, te vervullen.
Recherche voor een raadselachtig
geval.
De tragische vqfidst van de 81-jarige mej.
Sibbing, de zgn. Eieren-Bet, in haar woning
aan de Joh. Kamphuisstraat te Utrecht,
heeft de recherche voor een moeilijk pro
bleem gesteld.
Hoewel verschillende omstandigheden er
op wijzen, dat zich in deze kleine woning
een drama heeft afgespeeld, waarvan de
vrouw het slachtoffer is geworden, neemt
men toch niet zonder meer aan, dat hier een
roofmoord zou hebben plaats gevonden. Daar
niemand in de omgeving ook maar iets ver
dachts heeft gehoord, neemt men voorloo-
pig aan dat de vrouw aan haar belager wei
nig weerstand heeft geboden. Mogelijk is zij
bij het zien van den inbreker aan een hart
verlamming overleden.
„Wij hebben", aldus verklaarde commis
saris van Ha'moen, "geen enkele aanduiding
of aanknoopingspunt kunnen vinden.
De vrouw leefde volkomen op zichzelf, zoo
dat niemand iets over haar kan mededeelen.
Wij weten niet eens of zij wel geld had en
wat de inbreker heeft ontvreemd. Hoewel hel
onderzoek nog voortduurt, betwijfel ik ech
ter ten zeerste, of wij spoedig succes zullen
hebben. Wellicht levert de lijksectie nieuwe
gezichtspunten op, doch dat zullen wij nog
moeten afwachten".
Stilte voor den storm.
In afwachting van de raadsvergadering
van a.s. Woensdagavond, is over de erf
pachtskwestie te Amsterdam weinig nieuws
te vermelden. Beide partijen maken zich
blijkbaar gereed voor den grooten strijd. B.
en W. hebben den heer Van Wijck, die
eenige vragen had gesteld, beantwoord. Dit
raadslid werd o.a. medegedeeld, dat niet er
kend wordt, dat bepaalde lieden voorkeur
genoten bij de uitgave van erfpachtsgronden
De aiThitect Elte te Alkmaai", wiens naam
door den heer Gulden was gebruikt in ver
band met de zaak, deelt mede, nooit met
den heer Gulden in aanraking te zijn geweest
en hem zelfs niet te kennen.
Stuurhut schoof van het dek
Bemanning te voet naar de kust.
Drie tankbooten, t.w. de Leonide 7,
de Leonide 1 en de Shell 6, gesleept
door de sleepboot Tina van de gebrs.
Wagemakers uit Groningen, hebben
op ongeveer zes kilometer W. N. W.
van Hindloopen op het IJsehneer de
reis moeten staken tengevolge van
het kruiende ijs.
Het convooi was gistermorgen om onge
veer negen uur uit Stavoren vertrokken met
bestemming Kornwerderzand. Het zou de
reis maken via een vaargeul, welke tijdens
de vorstperiode door een ijsbreker was open
gehouden. Tevoren had men uit Stavoren
Kornwerderzand opgebeld om te infortnee-
ren of de geul nog bevaarbaar was, waarop
een bevestigend antwoord was ontvangen.
Veiligheidshalve echter moesten de boo
ten op ongeveer zes kilometer W. N. W. van
Hindeloopen de reis staken. Kort nadat de
schepen gestopt waren, werd de stuurhut
van de Leonide 1 door het kruiende ijs van
het dek afgeschoven Ook onder de twee an
dere tankbooten begon het ijs op te schui
ven en het gevaar was niet denkbeeldig dat
de booten in elkaar gedrukt zouden worden.
De bemanning verliet hierojj de schepen,
sprong op het ijs en begaf zich aan boord
van de sleepboot. Een kwartier nadien, om
ongeveer elf uur, achtte men den toestand
op de sleepboot ook niet meer veilig zoodat
men ook deze verliet. Alleen de bemanning
van de „Tina" zelve bleef aan boord.
Ren zware tocht.
De uit acht leden bestaande bemanning
van de drie tankbooten waaronder de vrouw
van den kapitein van één der booten, aan
vaardde loopend over het ijs den tocht naar
Hindeloopen, waar zij anderhalf uur later
aankwam. Een der opvarenden, die invalide
was, heeft men door middel van een geim-
pi-oviseerde slee over het ijs vervoerd.
Eenige bewoners van Hindeloopen zijn de
opvarenden tegemoet geloopen, om hun een
plaats aan te wijzen, waar zij goed aan land
konden gaan.
De„Tina" houdt vol.
De „Tina" zal trachten alleen naar
Stavoren terug te keeren. De drie
tankers blijven in het ijs liggen. Hun
toestand is zeer critiek, vooral van
de Leonide 1, die reeds vrij diep ligt
en haast niet meer is te zien
Er bestaat groot gevaar dat de boo
ten in elkaaqfgedrukt zullen worden.
Indien het kruien van het ijs tijdig
ophoudt, zal de „Tina" zich weer
naar de tankers begeven om ze vlot
te sleepen.
De Leonide 1, metende 99 ton, was gela
den met 80.000 liter benzine, gasolie en pe
troleum, de Leonide 7, metende 181 ton was
geladen met 20.000 liter petroleum en 40.000
liter waterballast en de Shell 6, metende
175 ton, had 30.000 liter waterbalast in.
De Leonidebooten zijn eigendom van de
firma J. Vroege te Alblasserdam en de Shell-
boot behoort toe aan de Koninklijke Petro
leum maatschappij.
Slechts één oilicieele verklaring:
niet praten over gebiedsafstand
door Frankrijk aan Italië.
HET WELKOM ZAL
HARTELIJK ZIJN.
Zooals steeds bij dergelijke qele-
genheden, putten de meer of minder
ingewijden en de internationale pers
zich aan den vooravond van Cham-
berlains bezoek aan Rome uit, aan
gissingen en veronderstellingen. Wat
zal Chamberlain zeggen? Waarover
zal hij zwijgen? Er is één lormeele
verklaring, namens Chamberlain
aan den Franschen ambassadeur te
Rome gedaan; Chamberlain wil niet
praten over afstand van Fransch ge
bied aan Italië. Voorts is er veel, dat
men „meent te weten"
Duce erin zou toestemmen het Britsche plan
te aanvaarden, dan zou Chamberlain bereid
zijn Italië economischen en financieelen
steun te verleenen.
Chamberlain zou ook een wapenstilstand
in Spanjr voorstellen, gevolgd door bemidde
ling tusschen beide partijen.
De schrijver van het artikel voegt eraan
toe, dat Chamberlain in geen geval erin zou
toestemmen Franco de rechten van oorlog
voerende te verleenen.
Het welkom zal hartelijk zijn.
In verband met het bezoek van Chamber
lain en Halifax aan Rome staat het vast, dat
de Britsche ministers warm verwelkomd
zullen worden door het Italiaansche volk,
dat hoogelijk verheugd is over het herstel der
vriendschap met Engeland. Vooraan in de
gedachten der Italianen staat de kwestie der
Italiaansche eischen tegen Frankrijk en veel
vertrouwen wordt gesteld in de bekwaamheid
van Chainberlain om den weg te bereiden
voor een gunstige behandeling der eischen.
Wat Spanje betreft, heeft Italië de mee
ning, dat het de uiterste concessie gedaan
heeft met de terugtrekking der 10.000 vrij
willigers en dat hef thans hoog tijd is de
rechten der oorlogvoerenden toe te kennen.
Afgescheiden van deze beide kwesties ver
wacht men. dat bet geheele onderwei-p der
betrekkingen tusschen de sjiil en de demo
cratisch mogendheden besproken zal wor
den en men hoopt, dat een openhartige uit
wisseling der Engelsche en Italiaansche
denkbeelden er in zal slagen den toestand
op te helderen in het licht van het nieuwe
evenwicht, dat te Munchen geschapen is.
CHAMBERLAIN.
Heden zal Chamberlain vertrekken en zoo
als reeds gemeld nog vandaag een onder
houd met Daladier hebben.
Men meent dus te weten, in de eerste
plaats, dat Chamberlain, indien Mussolini
het Fransch—Italiaansche vraagstuk ter
sprake brengt, zich ertoe zal bepalen den
Duce aan te raden tot Tankrijk te treden
in een geest van verzoening. Van zijn kant
zou hij den Duce met alle middelen trachten
te overtuigen van de voordeelen om af te
zien van een intimideerend optreden. Onge
twijfeld zullen deze verzekeringen heden
door Chamberlain jegens Daladier herhaald
worden.
Een handeltje?
De Sunday Dispatch behelst, naar de
Parijsche editie van de Daily Mail bericht,
de mededeeling, dat minister-president
Chambei'lain voornemens is Mussolini een
„prijs" aan te bieden voor het terugtrekken
van de vrijwilligers uit Spanje. Indien de
Zijn vader had geen meenings-
verschil met den Führer.
In de moordzaak Grynszpan, welke te Parijs
dient, heeft de onderzoekingsrechter Zater
dag den vader van den vermoorden Duit-
schen legatieraad, Ernst vom Rath, den Re-
gierungsrat B. D. vom Rath, als civiele par
tij en getuige gehoord. De heer vom Rath
was vergezeld van zijn Franschen advocaat
Maurice Garcold.*Hij schilderde het leven
van zijn zoon en zeide er prijs op te stellen
te verklaren dat deze aanhanger was van de
Nat. Socialistische beweging. Hij was par
tijlid sinds 1932, dus nog voordat de bewe
ging aan de regeering kwam. De zaak van
het Nat. Socialisme was hij geheel toege
daan.
In pohtiek opzicht, aldus de heer vom Rath
was ik 't met mijn zoon volkomen eens. Hef
heeft mij gegriefd in sommige bladen te le
zen, dat ik moeilijkheden met mijn regee
ring en tijdens de begrafenis een meenings-
versc.hil met den Führer gehad zou hebben.
Ik sta er op te verklaren, dat dit alles leu
gens zijn. Het gerucht, dat ik in een concen
tratiekamp zou zijn opgesloten, wordt door
mijn aanwezigheid alhier voldoende weer
legd."
Verwachting: Meest krachtige
Z.W. tot Z. wind, betrokken
tot zwaar bewolkt, tijdelijk
regen, weinig verandering in
temperatuur.
Alg. vooruitz. Zacht weer, met
krachtige wind en nu en
dan regen.
HONGARIJE BESCHULDIGT TSJECHO-
SLOWAKIJE ERVAN GEREGELDE AAN
VALLEN TE ONDERNEMEN.
Na het incident te Munaksz een
tweede rel te Uncvar.
De toestand in het door Tsjecho-
Slowakije bij het verdrag van Mun
chen aan Hongarije afgestane gebied
blijft zeer onrustig. Na het eerste in
cident te Muncaksz is een tweede
gekomen bij Uncvar.
Van «emi-officieele Karpatho-Oekrainsche
zijde verluidt, dat gisternacht bij het dorp
Tsjechoslowaaksche grenswacht bij het dorp
Bouhe, bij Ungvar, door Hongaren is aan
gevallen. Het is tot een gevecht van een
half uur gekomen. Een Tsjechoslowaaksche
eerste luitenant en een vaandrig hebben ge
poogd als onderhandelaars in contact te ko
men met de Hongaren, doch werden be
schoten. De vaandrig werd zwaar gewond.
Voorts wordt van Karpatho-Oekrainsche
zijde beweerd, dat ook op andere plaatsen
Tsjechoslowaakshe grenswachten door Hon
garen zijn aangevallen. Er zou de Karpa
tho-Oekrainsche regeering een ultimatum
gesteld zijn, dat heden afloopt en waarin
geëischt wordt het op Karpatho-Oekrainsch
gebied liggende Basilej aan Hongarije uit
te leveren.
Praag zegt: dat Hongaarsche 'terroristen op
7 Januari tegen 21 uur die op Karpatho-
Oekrainsch gebied liggende gemeente Bouhe
hebben overvallen. De overval is gister
morgen tegen 7 uur herhaald. De schiet
partijen, die met dezen overval gepaard gin
gen hebben geduurd tot tegen 11 uur, waar
bij de Hongaren de gemeente Bouh-e eeni-
gen tijd lang bezet hielden. Bij de schietnar
tij is een politievaandrig, Hacha genaamd,
met drie schoten in de borst zwaar ge
wond.
Bij de gisteren gevoerdie TsjechischHon
gaarsche onderhandelingen over het inci
dent van Munkacs heeft de Tsjecbo-Slowaak
sche delegatie, naar roet weet te weten, de
instelling van een neutrale zone aan w'eers
zijden van de demarcatielijn voorgesteld.
Een georganiseerde aanval»
Naar het Hongaarsche telegraafagent-
schap meldt, is in een bij Munikacz buit
gemaakten pantserwagen de portefeuille ge
vonden van den commandant van dien pant
serwagen. een Tsjechiscben feldwebel. In
die portefeuille zou zich een nauwkeurig
opmarschplan voor den aanval op Munkacz
hebben lievonden.
Het Hongaarsche nafkmaail-socialistische
orgaan Virradat meldt, dat twee gevolmach
tigden van de regeering Volosin naar Boeda
nest waren gekomen om daar voor te stel
len, de twee onlangs door Tsjecho-slowakije
afgestane grenssteden Munkacz en Ungvar
te ruilen voor 25 Roetheensche plaatsjes. De
Hongaarsche regeering, aldus meerit het
blad te weten, wees het aanbod af en wei
gerde zelfs over het beginsel van deze aan
gelegenheid te preken. De Viradiat verklaart
vervolgens, dat de overval op Munkacz het
antwoord op deze weigering is en volgens
het blad zouden de Oekrainers beweren,
dat zij door een gi-oote Europeesche mo
gendheid gesteund worden.
Wat zal er verder gebeuren?
Zaterdag kwamen uit Boedapest berichten
dat nieuwe Tsjechische troepenbewegingen
waren waargenomen. Nadere bevestiging is
hiervan niet ontvangen. Eenige Tsjechische
'ou mali sten zijn door Hongarije uitgewe
zen.
Van officieuse zijde wordt vernomen, dat
de Hongaarsche autoriteiten het incident
yan Munkacz niet geregeld achten door het
in Praag gedane vertoog. Er zou neiging be
staan om de regeering van Praag recht
streeks voor de zaak verantwoordelijk te
stellen. Het Hongaarsche telegraaf-agent-
schan maakt eerder geen gewag meer van
de Oekrainsche vrijcorpsen, waarvan het
eerder sprak. Het zegt thans, dat geregel
de Tsjechoslowaaksche militairen een over
val. hebben gepleegd.
Men gelooft te Berlijn dat de
Duttsehe gezanten te Praag en Boeda
pest instructie zullen kunnen krijgen om
stappen te ondernemen bij de onderschei
den regeeringen, ten einde de ontstemming
van Duitschland tof uitdrukking tp bren
gen over hef incident aan de Tsjechoslo-
waateschHongaarsche grens.