Geen onverdeelde vreugd
bij Chamberlains vertrek!
Tegen het voorjaar een
weieidooriog voorspeld
ONS KOPPEL IN POLEN m
Duitsche toestellen veer
onze militaire luchtvaart
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Göbbels in ongenade?
Italië zal de Britten
spontaan ontvangen
KRUIT—VAN KAMPEN VORDEREN SNEL
EERBERICHT
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELETOON 50 (2 LIJNEN)
WOENSDAG
11 JANUARI 1939
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
Uttgave der UHg.-Mtj. He&aadi Noorde*w«rWer N.V. t« De« Helder
r "r,1|<w n II iwnei^iHK ll JJ
67e JAARG. No. 8513
De reis van Chamberlain naar Rome
is niet zonder incidenten verloopen.
Bij zijn vertrek uit Londen stonden
op eenigen afstand werkloozen. Men
riep: „Help de werkloozen niet
Mussolini". Een aantal werkloozen
droeg een zwarte doodkist, waarop
stond: „Hij kreeg geen hulp in den
winter". De politie raakte slaags met
de betoogers en toeschouwers meng
den zich hierin met de kreet: „Wa
pens voor Spanje" en ook „Helpt de
Tsjechen". Velen toonden de gebalde
vuist.
Chamberlain legde geen verklarin
gen af. In zijn onmiddellijke omge
ving werd luid gejuicht.
Gistermiddag om 2 uur arriveerden Cham
berlain en Halifax te Calais, en om 17.43 kwa
men zij aan het Gare du Nord te Parijs aan.
Twaalf minuten daarna begonnen reeds
de besprekingen met de Fransche ministers.
Om 19.30 vertrokken de Britsohe staatslie
den weer. Na de besprekingen werd een
communiqué uitgegeven, luidende: „Op door
reis te Parijs, op weg naar Rome. hebben do
Britsche premier en lord Halifax van de ge
legenheid gebruik gemaakt om van gedach
ten te wisselen op den Quay d'Orsay met
Daladier en Bonnet. Deze bespreking stel
de in staat volledig de algemeene identi
teit te bevestigen der opvattingen, welke te
voren was vastgesteld tusschen de beide re
geeringen".
Omtrent de besprekingen der Britsche en
Fransche ministers verluidt, .dat de geheele
toestand onder oogen werd gezien in het
licht van de reeds genomen besluiten. De
Britsche ministers gaven een overzicht van
hetgeen zij te Rome zouden zeggen en Da
ladier en Bonnet bleken het volkomen eens
met het Britsche standpunt. Men gelooft,
dat Daladier en Bonnet een uiteenzetting
hebben gegeven van hun standpunt ten aan
zien van de Italiaansche eischen en dat de
Britsohe ministers het daarmede geheel eens
waren.
Britsche communisten roeren zich.
In Engeland heerscht vrij veel communis
tische bedrijvigheid. Leden van de commu
nistische partij hebben een vlugschrift rond
gedeeld, waarin stond: „de reis van Cham
berlain naar Rome is een nieuw teeken van
gevaar voor het Engelsche volk. Het be
zoek aan Rome dreigt Engeland en Frank
rijk verder in gevaar te brengen. Wat is de
waarde van die bewering van den minister
president dat hij naast Roosevelt zal staan
in de bescherming van de democratie, wan
neer hij enkele dagen later gaat konkelen
met den dictator die openlijk heeft ver
klaard de democratie, overal waar deze be
staat, te zullen vernietigen."
De „Stem van het Volk" te Londen schrijft
„Geen kunsten met Mussolini, geen rechten
van oorlogvoerende, wapens voor Spanje".
Rome in afwachting.
De stad der Caesars zal den Engelschen
staatslieden haar „alledaagsche" gezicht
toonen, met slechts hier en daar een kleine
„retouche". Niet. zooals bij het bezoek van
den Fuehrer noodig geoordeeld werd, zal
ditmaal een groote pracht en praal worden
tentoon gespreid. De gelegenheid is een an
dere en de toon van het bezoek zal ernstig
zijn.
Ditmaal zullen de gevels der huizen niet
verscholen zijn achter duizenden vlaggen,
het zal niet als een Carnaval alles
schitteren van goud, maar Rome zal er te
wezenlijker om zijn! Slechts hier en daar
een Union Jack en een driekleur zullen
aanduiden, dat er een zoo belangrijke gast
is.
Echter, ook de vele politiemaatregelen, die
bij Hitlere bezoek genomen waren, konden
ditmaal achterwege blijven. De premier zal,
zooals gebruikelijk is. bewaakt worden door
politie en detectives in burger, doch orders
als die, welke bij Hitlere bezoek b.v. de
conciërges van alle huizen ontvangen had
den, dat zij tijdelijke bewoners moesten re-
gistreeren, achterdeuren moesten afsluiten
etc. zijn niet gegeven.
Er zal ook geen vertoon zijn van militaire
macht. Tanks en kanonnen, vliegtuigen, oor
logsschepen en ook de soldaten in uniform
zullen discreet op den achtergrond blijven,
het land zal zich toonen, gedisciplineerd en
streng, waardoor het een wereldbekendheid
gekregen heeft
Het zal spontaner zijn!
Er is nóg een merkwaardig verschil, zegt
de Msb.
Hitier bracht geen bezoek aan den Paus.
Ditmaal echter zal de Heilige ader den
niet-katholieken Britschen premier in au
diëntie ontvangen.
De bevolking van Rome ontveinst zich
niet., dan ondanks deze verschillen
Incidenten en betoogingen van
werkloozen. Besprekingen te Pa
rijs bevestigen algeheele overeen
stemming tusschen Engeland en
Frankrijk.
juist daardoor de ontvangst van Cham
berlain hartelijker en oprechter zal zijn,
dan die van den Fuehrer. Waarschijnlijk
zal aan Chamberlain het warmste welkom
worden bereid, dat eenige buitenlandsche
diplomaat sedert den wereldoorlog heeft
ondervonden, een welkom, dat in opvallende
tegenstelling zal zij met de „geregisseerde"
demonstraties voor den Buitschen rijkskan
selier.
Persstemmen.
De Britsche pers, met name de Times,
welk blad zooals bekend doorgaans de mee-
ning der regeering weergeeft, zegt o.a. dat
Engeland niets behoeft te vragen aan Ita
lië, noch aan eenig ander land. In de ko
mende besprekingen heeft geen van beide
partijen den ander iets te vragen. Cham
berlain gaat naar Rome om de groeten van
een imperiale mogendheid over te brengen
aan den leider van een andere en in de
hoop, dat beide mogendheden nauwer tot
elkaar gebracht zullen worden door beter
begrijpen.
Tenslotte schrijft het blad. dat misschien
te veel gehoopt zou zijn, dat het bezoek
onmiddellijk positieve gevolgen zou hebben
Het heeft evenwel toch waarde, wanneer
hierdoor wordt bijgedragen in het normali-
seeren van de internationale betrekkingen.
De Fransche pers wijdt, hoofdartikelen aan
de reis, en zegt even eenstemmig, dat een
bezoek van Chamberlain niets kan verande
ren aan het Fransche standpunt. „Geen duim
breed gronds zullen wij goedschiks afstaan"
Mad. Tabouis (1'oeuvre) schrijft: De Fueh
rer en de Duce hebben tot de iaatste dagen
gemeend, dat Frankrijk zou toegeven. Qaar
zij deze gedachte moeten opgeven beginnen
zij te vreezen dat het niet mogelijk zal zijn
een conferentie van vier te verkrijgen. Ber
lijn is thans meer en meer besloten Italië te
steunen nu het verzekerd is van de neutra
liteit van Polen". Zij voegt hier aan toe, dat
het een gedachte van Hitier zou zijn van
Chamberlain de belofte van een neutraliteit
van Engeland te verkrijgen ingeval van een
aanval van Italië op Frankrijk. De prijs,
welke Duitschland er op zou zetten, zou de
belofte zijn van de neutraliteit van Duitsch
land.
In ingewijde Fransche kringen wordt de
reis van de Engelsche ministers naar Rome
verschillend beoordeeld.
Sommigen vreezen, zegt het Hsb. dat Cham
berlain in zijn wensch onder alle omstandig
heden den vrede te bewaren, geneigd zal
zijn tot zekere nieuwe concessies. Anderen
echter verwachten dat hij, gesterkt door de
Fransche flinkheid zich nu zelf ook onver
zettelijk zal toonen met name in de Spaan-
sche kwestie die een voornaam onderdeel
van de besprekingen zou uitmaken.
AMERIKAANSCHE AMBASSA
DEURS HANGEN EEN SOM
BER BEELD OP VAN DEN IN
TERNATIONALEN TOESTAND
ONTHULLINGEN VAN LIND-
BERGH.
DE AMERIKAANSCHE LUCHTMACHT
LATE ZICH DE LEIDING NIET
ONTNEMEN.
Wat zal Lindbergh onthullen?
In het zoo juist uitgegeven rapport der
Amerikaansche nationale commissie van
advies in luchtvaartaangelogenheden waar
van o.m. Lindbergh lid is, wordt het noo
dig geacht ,dat de productie van Amerikaan
sche vliegtuigen zal worden vergroot, dat
meer geld zal worden beschikbaar gesteld
voor luchtvaartkundig onderzoek, dat de
militaire en marine luchtstrijdkrachten zul
len worden uitgebreid, en dat men de proef
nemingen voort zet met vliegtuigen „lichter
dan lucht."
Het rapport waarschuwt het con
gres er voor dat de Vereenigde Sta
ten zich niet de leiding op het ge-
bied der luchtvaart moeten laten
ontnemen.
Een somber beeld.
De Amerikaansche ambassadeurs in Enge
land en Frankrijk hebben gisteren verslag
uitgebracht over den Europeeschen toestand
in een gezamenlijke, besloten vergadering
van de commissies voor militaire zaken van
het Huis van Afgevaardigden en van den
Senaat.
Een congreslid, dat de vergadering had bij
gewoond, verklaarde: „Het was zeker een
somber beeld voor den vrede".
De beide diplomaten waren bijna twee uui
in de commissie aanwezig. Van betrouwbare
zijde wordt verklaard, dat zij aanbevelingen
uitspraken voor een vergrooting van de Ame
rikaansche defensie, doch zich bepaalden tot
het afschilderen van een beeld van wat be
schreven wordt als de volkomen chaotische
toestanden in Europa.
William M. Bullith, Amerikaansch
ambassadeur te Parijs.
Kennedy, de ambassadeur te Lon
den, heeft volgens een lid der com
missie gezegd, „dat wellicht in het
voorjaar een wereldoorlog zal uit
breken". Bullitt, de ambassadeur te
Parijs, zou dezelfde meening hebben
geuit. Kennedy, aldus de zegsman,
voorspelde, dat de oorlog op een ol
twee manieren zou kunnen uitbre
ken, ten eerste na overweldiging van
van de Oekraine door Duitschland
en ten tweede na een Italiaansche
poging zich van Tunis meester te
maken.
Een oud lid van de commissie zcide, dat
de door de beide ambassadeurs gedane ont
hullingen de „ontsteiiendste waren, die ik
gehoord heb. sedert ik in hut congres kwam'
Kennedy zou de commissie gegevens heb
ben voorgelegd betreffende de sterkte der
Duitsche luchtmacht, welke door Lindbergh
zijn verzameld. Men zegt, dat volgens het
rapport van Lindbergh Duitschland 10.000
vliegtuigen der eerste linie bezit en dat hier
maandelijks 1200 toestellen bijkomen. De les,
die men hieruit kan trekken, aldus zou Ken
nedy verklaard hebben, is. dat men gereed
dient te zijn.
Verklaard wordt, dat de ambassadeurs het
voorgesteld hebben, alsof Duitschland ver
heugd er over is, dat het rapport uitge
bracht is. Uiteengezet werd echter, dat de
inlichtingen voor een groot deel bevestigen,
wat reeds door de militaire waarnemers ver
nomen was.
Alle leden verlieten de vergadering met
betrokken gezichten. Verscheidene verheel
den niet den ernst van den door de ambassa
deurs in het licht gesteiden toestand.
Wanneer de bedoeling van de vergadering
was, zooals velen te New York veronder
stellen, het geweldige bewapeningsprogram
Gisteravond ontvingen wij het volgende telegram: 20 uur, grenzen Polen, alles in orde. Weg met ijs. Ont
moeten Bakker-Scbut-Nortier.
Verwachting: Voor het geheele
land: in den morgen regen,
later meest zwaar bewolkt,
zacht weer, matige, tijde
lijk tot krachtig toenemen
de Z.O. tot Z.W. wind.
van Roosevelt te vergemakkelijken, dan lijkt
het op het eerste gezicht alsof men hierin
bijzonder goed geslaagd is.
Roosevelt heeft bekend gemaakt, dat hij
zijn defensieboodschap Donderdag aan het
congres zou doen toekomen.
Defensie bestelt drie Foeke Wulf
Weihe"-vlie gt ui gen.
Naar de N. R. Crt. verneemt, heeft
het departement van defensie drie
Focke Wulf-vliegtuigen van het type
F W 58 (Weihe) besteld ten behoeve
van de vliegopleiding bij de lucht
vaartbrigade te Soesterberg.
Met deze bestelling doet een geheel nieuw
type vliegtuig zijn intrede bij de Nederland-
sche luchtstrijdkrachten. Het zal gebruikt
worden als overgangsvliegtuig ten behoeve
van hen, die deel zullen uitmaken van de
bemanning van de Fokker-luchtkruisers T 5.
Het is thans voor de ersfe maal in de ge
schiedenis van de Nederlandsche militaire
luchtvaart, dat buitenlandsche vliegtuigen
worden aangeschaft.
Bijzonderheden.
Enkele bijzonderheden omtrent de Weihe
mogen hier volgen De Weihe wouw in
het Nedierlandsch is een product van de
Focke Wulf Flugzeugbau A.G. te'Bremeai.
welke o.a. de bekende vier-motorige FW 200
Condor-verkeersvliegtuigen vervaardigt. Zij
is een twee-motorig oefenvliegtuig, zooals ge
zegd, voor de opleiding van vliegers en de
andere leden van de bemanning van bom
menwerpers en is uitgerust met twee
lucht-gekoelde Argus-motoren, elk van 240
p-k. De spanwijdte bedraagt 21 m„ de lengte
ruim 13 m. en de hoogte ruim 4 m. Leeg be
draagt het gewicht 1890 k.g. de lading weegt
910 kg. het totale gewicht is 2800 kg. De
maximum snelheid bedraagt 258 km. per uur
de kruissnelheid (afhankelijk van het mo
torvermogen) bedraagt 210 a'238 km. per uur
De landingssnelheid is 80 km. per uur, het
vliegbereik bedraagt 740 km. De romp, welke
rechthoekig van doorsnede is, is vervaardigd
van gelaschte stalen buizen, welke met lin
nen zijn bekleed. In den neus bevindt zich
een mitrailleurpost. Daarachter is een geslo
ten stuurhut, welke aan twee personen
plaats biedt. De kajuit is geheel ingericht
met richt- en afweermiddelen, draadlooze
telegrafie, biind-vlieginstrumenten enz.
Achter.de stuurhut bevindt zich de tweede
mitrailleurpost.
De Weihe is een laagdekker met eenigs-
zins V-vormigen vleugel, welke ten deele
ver-spannen is. Het onderstel is intrekbaar
en heeft olie-veering en oliedruk-remmen.
Goed bruikbaar als bewakings
vliegtuig.
In oorlogstijd is dit type vliegtuig goed
bruikbaar als bewakingsvliegtuig. Boven
dien kan er thans een nuttig gebruik van
worden gemaakt als controle-vliegtuig bij
luchtbeschermingsoefeningen, speciaal om
het effect van een verduisterde stad van de
lucht uit gade te slaan. De Weihe is boven
dien goedkoop in onderhoud en exploitatie.
Voorts is het vliegtuig gemakkelijk als drij
ver-vliegtuig uit te rusten, hetgeen slechts
een verwisseling van wielen in drijvers van
zeer korten duur vordert.
De stippellijn geeft aan welke route onze rijders tot dusver hebben afgelegd.
De Beriijnsche correspondent van de N.
R. Crt. verneemt, dat er weer verschillende
geruchten over minister Göbbels gaan.
Ditmaal heette het dan, dat hij voor een
half jaar met verlof zou gaan en daarna
niet meer op zijn post zou terugkeeren. Om
dit te weerleggen, heeft minister Göbbels
afgezien van een verklaring met woorden
en een dienstreis door Oostenrijk onderno
men, waarover dagelijks wordt bericht. Hier
door, zoo wil een ander gerucht nu weder
weten, heeft de minister moeten afzien van
een verlof van een dag of veertien dat hij
inderdaad van zins was te nemen.
Interessant blijft van dit alles alleen het
feit op zich 'zelf, dat er over dezen minister,
vooral sedert de onlusten van November, tel
kens weer geruchten van weinig wehvillen-
den aard in omloop worden gebracht. Voor-
loopig hebben zij echter, behalve als symp
toom, geen waarde*