Azana of Negrin?
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Diplomatieke bedrijvigheid te Londen en Parijs....
Wie treedt af:
Bevroren benzine voor
vliegtuigen
Gaat de K N.I.L.M.
op Honkong vliegen?
De verdediging van
Nederlandsch-Indië
Botsing tusschen Fransche
oorlogsschepen
DONDER DA G
Wetten der pharao's
gevonden
Mussolini in het nauw
Wartaal van een
Duitsche krant
Dit nummer bevat 8 pagina's
ÈERBER1CHT
DE BILT SEINT,
Candidatenlijsten
Statenverkiezingen
Duitsche kruiserbouw
bedreigt Engeland niet
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT T8, DEN HÏLDIR, TRJPOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uttg.-Ml). HoHande Noorderkwartier N.V. te Den Helder
9 FEBRUARI 1939
67e JAARG. No. 8538
Geruchten
over oneemg-
heid tusschen
de linksch'
Spaansche
regeerings-
hoofden
bevestigd
Vooraanstaande Spaansche repu
blikeinen die te Parijs zijn aange
komen bevestigen, dat de geruchten
omtrent oneenigheid tusschen Pre
sident Azana en zijn eersten minis
ter Negrin juist zijn. Hardnekkig be
weert men, dat een van de twee zal
aftreden. Negrin bevindt zich thans
nog op Spaanschen bodem, hij is te
Le Terthus, in het Spaansche gedeel
te van deze grensplaats.
De Spaansche afgevaardigden José Diaz,
leider der Spaansche communistische partij,
en Giral, minister zonder portefeuille, en
oud minister van buitenlandsche Zaken, zijn
te Parijs aangekomen.
Comorera, secretaris generaal van de ge-
«nifieerde socialistische partij, heeft tegcnl
over den specialen verslaggever van Havas
te Perthus verklaard, dat zijn partij zonder
voorbehoud de politiek van verzet van dr.
Negrin steunt.
Kalmte in Madrid en Valencia.
Uiterlijk is in den toestand in het centrale
linksche gebied door de gebeurtenissen in
Catalonie niets gewijzigd. De pers, die tot
verzet blijft aansporen, doet buiten het offi-
cieele legerbericht geen mededeelingen om
trent Catalonië. De openbare orde is uitste
kend en aan de fronten heerscht vreedzame
rest. Het regeeringsgezag is voor het geheele
gebied overgedragen aan generaal Miaja.
Algemeen wordt aangenomen, dat de re
geering te eeniger tijd haar zetel in het cen
trale gebied zal vestigen. De meeste men-
schen gelooven, dat het verzet zal voortdu
ren, en dat bemiddeling onwaarschijnlijk is.
Ook te Valencia is het kalm.
Fransche vakvereenigingen aan
Linksche zijde.
In een communiqué verklaart de C. G. T.,
dat de vakvereenigingen solidair zijn met de
republikeinsche strijders en wijst zij er op,
dat het niet te verdedigen zou zijn, wanneer
de vrijheid, die gelaten wordt aan zekere
valide vluchtelingen om zich te begeven naar
de door de „Spaansche opstandelingen be
zette gebieden" vergezeld ging van een ver
bod aan de andere vluchtelingen om naar
het republikeinsche Spanje te gaan.
Berard weer spoedig naar Burgos?
Men neemt aan, dat Berard, de vertegen
woordiger der Fransche regeering, die over
zijn eerste reis naar Burgos zeer tevreden
schijnt te zijn, binnenkort weer naar Fran
co's regeeringscentrum zal vertrekken. Hij
zo.u van meening zijn, dat een erkenning de
jure van de regeering te Burgos in cfen
kortst mogelijken tijd tot stand moet ko
men.
Hij heeft va.n den minister van
buitenlandsche zaken, generaal Jor-
dana, reeds de beslissing kunnen
krijgen, dat men de Italiaansche
troepen van het Catalaansche front
doet terugtrekken, opda zij zich niet
zullen kunnen bevinden in de nabij
heid van de Fransche grens in ver
band met den rechtschen op-
marsch. Dat is een eerste betoon
van den wil tot kalmeering, die
door Burgos te' kennen is gegeven.
Burgos wil de volledige politieke
onafhankelijkheid handhaven, on
danks de geboden buitenlandsche
hulp. Het blijkt dus, dat de terug
trekking der Italiaansche troepen
zal volgen op het einde van den bur
geroorlog, dat thans nabij schijnt.
Berard zou den indruk hebben, dat Fran
co zeer zeker tot medewerking bereid is.
Het voornaamste doel der missie betrof
het vraagstuk der vluchtelingen en dat der
rechtsche krijgsgevangenen, die zich in han
den der republikeinen bevinden.
De besprekingen van Berard over deze i
kwetie hebben nu reeds geleid tot tastbare
resultaten in den zin, zooals Frankrijk
wenscht.
I>e zorg der Fransche regeering te zier. j
dat de burgervluchtelingen zoo spoedig roo- 1
gelijk weer hun haardsteden bereiken, wordt i
ten volle g" held door de autoriteiten van
Burgos.
Drukke besprekingen tusschen
Londen en Parijs.
De „Jour" meldt uit Londen: Wij meenen
te weten, dat sedert 48 uur drukke bespre
kingen gehouden worden tusschen Londen
en Burgos. Franco zou gezegd hebben dat
hij geen beperking van de Spaansche sou-
vereiniteit zal dulden door uit den burger
oorlog voortvloeiende politieke of militaire
afspraken. Naar wij vernemen zal de En-
gelsche regeering haar wettige erkenning
der regeering van Burgos laten afhangen
van twee voorwaarden:
1. De totale terugtrekking der vreemde
lingen.
2. een „menschelijke" regeling van het
(Vluchtelingenvraagstuk.
Bevat o.a. bepalingen der huurwet.
Bij de opgravingen op een ondcrgrondsch
kerkhof te Toena el Gebel nabij Assioet in
Opper-Egypte is een papyrusrol gevonden,
welke het eerste en eenige ooit gevonden
exemplaar is, dat door de pharao's in de
oudheid uitgevaardigde wetten behelst.
Deze vondst werd gedaan door' professor
Sami Gabr ^an de Foad Universiteit en de
Egyptologen beschouwen de ontdekking als
een van de belangrijkste der laatste jaren.
Men verwacht, dat hierdoor licht zal wor
den geworpen op de Egyptische wetgeving.
De papyrusrol is omstreeks anderhalve
meter lang en 75 centimeter breed. Zij was
stevig opgerold geborgen in een kruik en
stond op een lessenaar, welke blijkbaar
heeft toebehoord aan een hoogen priester.
De rol is uitstekend bewaard gebleven.
Aan de eene zijde bevat zij een aantal
wetten, geschreven in het oud-Egyptische
volksschrift, waarin de verhouding tus
schen eigenaar en huurder wordt omschre
ven.
De andere zijde is bedekt met geometrische
stellingen en andere teekeningen. Het eerste
artikel van de wetgeving luidt als volgt:
„Een eigenaar, die zijn grond verhuurt, zal
het daartoe benoodigde zaad aan zijn huur
der verschaffen en deze op zijn beurt zal
den grond bebouwen en na den oogst een
gelijkwaardig bedrag voor het zaad aan den
eigenaar geven, gelijk met de overeengeko
men huur".
Verder zijn bij de opgravingen honderden
heilige ibissen en bavianen gevonden, die
op het kerkhof begraven waren.
Hij heeft zich zeker verplicht
zijn troepen t.z.t. terug te trek
ken, zegt Chamberlain.
Chamberlain heeft in het Lager
huis bevestigend geantwoord toen
opnieuw de vraag werd gesteld of
het de meening der Britsche regee
ring was, dat de Italiaansche regee
ring zich verplicht heeft haar troe
pen uit Spanje terug te trekken,
zoodra de vijandelijkheden ten einde
zullen zijn.
Het schijnt dat Chamberlain zich heeft
uitgesproken voor een krachtige bemidde
lingsactie. De kabinctszitting van gister
morgen is bijna geheel aan de Spaansche
kweStie gewijd geweest..
De Italiaansche pers houdt, niettegen
staande de meer tegemoetkomende houding
van Mussolini, vast aan het eerder in het
officieuze regeeringsorgaan geschrevene.
Zoo lezen wij in de Gazatta del Popoio:
„Aangezien men zich bezorgd maakt over
de vraag of en wanneer de Italiaansche le-
gionnaires Spanje zullen verlaten, moeten
wij verklaren, dat zij zeker niet teruggetrok
ken zullen worden, voordat iedere bedrei
ging van een terugkeer van het offensief
der rooden verdwenen is.
Wie zou kunnen meenen, dat wij het bloed
van duizenden jonge Italianen vergoten
hebben om de voldoening te hebben, Span
je terug te geven aan den Franschen vrij
metselaarsinvloed, vergist zich. Voorts blijft
de Italiaansche pers de solidariteitsverkla
ring van Chamberlain niets bijzonders vin
den. Chamberlain zou tijdens zijn bezoek te
Rome iets dergelijks reeds aan Mussolini
verteld hebben.
In verantwoordelijke Romeinsche kringen
is men van meening, dat Italië, hoewel het
zijn vredespolitiek moet voortzetten, niet
andere kan doen, dan nog meer te streven
naar bespoediging van de voltooiing der mi
litaire voorbereiding van het land.
Brandgevaar uitgesloten.
De Hongaarsche oorlogsvlieger Jordanoff
heeft te New York voorgesteld „bevroren"
benzine te gebruiken om het brandgevaar in
vliegtuigen tegen te gaan. Jordanoff heeft
eens vlieglessen gegeven aan den grooten
uitvinder Edison. Hij is van meening, dat
een brandstof, welke zoo koud is, dat men
tijdens een demonstratie met een steekvlam
veertien seconden noodig had om haar te
doen ontbranden, ook ontploffingen bij een
vliegongeluk onmogelijk zou maken.
In oorlogstijd zouden vijandelijke brand
bommen benzine depots niet meer kunnen
doen ontbranden.
De benzine wordt volgens het procédé van
Jordanoff afgekoeld tot 150 giaden Fahren
heit onder het vriespunt. Op die tempera
tuur is zij onontvlambaar, maar toch nog
vloeibaar genoeg om uit de tank in een ver
warmingstoestel te loopen, waar het bruik-
baar gemaakt wordt voor de motoren.
Volgens luchtvaartkringen in Honkong, al
dus meldt het Chineesche telegraafagent-
schap, zal de K.N.I.L.M. de lijn Java-Saigon
verlengen tot Honkong, teneinde aldus een
verbinding tot stand te brengen met de lijn
HonkongSan Fransisco der Pan-AmeriCan
Airways.
De lijn JavaSaigon vormt een aftakking
van de lijn BataviaPalembang—Singapore
Een maal per week vliegt de K.N.I.L.M.
toestel dit traject.
Uit Nederland zouden naar Lon
den geruchten worden overge
bracht, volgens welke Duitsch-
land van plan zou zijn, ons land
in Maart aan te vallen,
OP EEN DUIDELIJK WOORD
AANGEDRONGEN.
De Bcrlinor Boersenzeitung schrijft
De Nedeilandsche minister van Buiten
landsche Zaken heett vastgesteld, dat in
Nederland en in het Duitsche rijk goede
wil tot het onderhounen van de boste be
trekkingen aanwezig is. Des te bedenkelij
ker is het, dat uit Nederland steeds nog
geruchten naar Londen worden overge
bracht dat Duitschland van plan zou zijn in
Maart. Nederland aan te vallen. Deze geruch
ten hebben de bedoeling in de eerste plaats
den indruk van ontspanning, welke de rede
van den Fuehrer heeft gewekt, weg te ne
men en in de tweede plaats de openbare
meening van Engeland te vergiftigen ten
einde een nieuwe crisisstemming te veroor-
zaken. Gezien de hardnekkigheid der duis
tere elementen zou het in het algemeen be
lang zijn indien van Nederlandsche zijde
nogmaals een duidelijk woord zou worden
gesproken.
Het duidelijke woord is
sprokenl
al ge-
Naar aanleiding van bovenstaand telegram
kan na informatie te bevoegder plaatse
worden opgemerkt, dat belichten als waar
op de Berliner Boersenzeitung doelt, hier
te lande onbekend zijn.
Een duidelijk woord van Nederlandsche
zijde als waarop het Berlijnsche blad aan
dringt, is juist enkele dagen geleden gespro-
ken door den minister van Buitenlandsche
Zaken in de memorie van antwoord inzake
de begrooting voor 1939, in de uitvoerige
paragraaf, welke daarin aan de betrekkin
gen tusschen Duitschland en Nederland
werd gewijd en welke in de Nederlandsche
pers in extenso is afgedrukt. De tekst van
dit regeeringsstuk. opgenomen in de Neder
landsche bladen van Dinsdag, ston-1 te zelf-
der tijd ter beschikking van het officieele
Duitsche Nieuwsbureau Men zou er zich
dus over moeten verbazen, indien de Bcrli-
ner Boersenzeituing daarvan tot heden nog
geen kennis heeft gedragen.
Geen speciale besprekingen mei
de Britsche regeering.
Op een vraag betreffende samenwerking
tusclien de Britsche en de Nederlandsche
tusschen de Britsche en de Nederlandsche
genheden in het Verre Oosten, heeft de on
derstaatssecretaris van buitenlandsche zaken
Butler in het Engelsche Lagerhuis verklaard
dat buiten de normale uitwisseling van in
lichtingen omtrent technische punten ver
band houdende met defensie-aangelegenbe
den, zooals deze tusschen verscheidene regee
ringen en o.a. ook die van Nederland, is ge
schied, geeix speciale besprekingen zijn ge
voerd.
DUITSCHERS EN BELGEN PACHTEN
NEDERLANDSCH GRONDGEBIED.
Enkele Eerste Kamerleden vestigen er in
een nota over Economische Zaken de aan
dacht op, dat landerijen in de omstreken
van Groesbeek in steeds talrijker getale
worden gepacht door Duitschers, en dat in
Zeeuwsch-Vlaanderen een toenemend aan
tal gronden in handen van Belgen komt. Zij
dringen er op aan, dat de regeering aan dit
punt ernstige aandacht zou wijden.
M
Verwachting: Voor de kuststrook
Matige, tijdelijk krachtige
Zuidelijke tot Zuidwestclij-
ken wind, meest zwaar be
wolkt, tegen den avond toe
nemende kans op eenigen
regen, zelfde temperatuur
Vlg. vooruitz.: Tengevolge van
toenemende depressie-acti
viteit geleidelijk slechtei
wordend weer, aanvankelijk
met verdere stijging van
temperatuur.
Op de candidatenlijst der anti-revolution-
naire partij in de kieskringen Den Helder
en Hoorn komen o.m. de volgende personen
voor:
1. J. Wagenaar Cz., St. Panci'as,3. A. Lever,
Den Helder; 5. H. Schelhaas, Broek op' Lan-
gendijk; 7. Joost Hooimeijer, Bi-eezand; 9.
Jac. Jong, Noordscharwoude; 11. G. J. Eijl-
ders, Den Helder; 13. K. Vlaming, Oosterend
(Texel).
Op de lijst van de Chr. Hist. Unie voor de
kieski'ingcn Deix Helder, Hoorn en Zaandam
komen o.a. voor:
2. J. Hollestelle, Den Helder, 3. J. Ki-oonen-
burg, Sint Panci-as; 4. F. H. Ringers,. Alk
maar; 6. B. P. IJtsma, Broek op Langendijk,
8. A. Lestei'huis, Alkmaar, 10. G. Grondsma,
Alkmaar.
Bij de ingekomen candidaten van de, R.K.
Statcnkring Hoorn, die in alfabetische volg
orde zijn opgegeven, treffen we aan burge
meester van Baar van Edarn (voorheen Oude
Niedorp) en burgemeester Peters van Me-
demblik.
Zware mist de oorzaak.
De Fransche kruiser „Georges Leygues"
en de Fransche torpedojager „Bison" zijn
gisteravond op 15 mijl ten Zuid-Oosten van
Penmarch, naar men gelooft ten gevolge
van den mist, met elkander in botsing ge
weest. De „Georges Leygues" heeft de „Bi
son" midscheeps getroffen. Twee personen
zijn gedood, dertig gewond.
Nader vernemen wij nog: De marinecom.-
mandant van Loriënt meldt, dat aan boord
van den Bison negen manschappen vermist
wordén. Daar de telling der bemanning nog
niet geheel voltooid is, zou het kunnen zijn,
dat nog meer personen verdwenen zijn. Bij
de aanvaring zijn verder twee personen ge
wond en hebben twaalf anderen kneuzingen
bekomen. De Bison werd in het voorschip
bijna in tweeën gesneden. Men gelooft niet,
dat het schip Loriënt zal kunnen bereiken
voor hedenochtend.
DE WEG TERUGZonder ophouden vloeit de stroom der Spaansche vluchtelingen naar Frankrijk. Geslagen, moede
loos ziet men op onze foto de linksche soldaten op hun vlucht voor het leger van Franco. Hun militaire uitrustingen heb
ben z^ reeds weggeworpen, in hun koffers en bundels voeren zij nog slechts wat schamel lijfgoed mee
In het Lagerhuis heeft Shekespeare, de
financieele secretaris der admiraliteit, ant
woord gegeven op een vraag inzake het recht
van Duitschland een nieuwen kruiser, van
10.000 ton, de Seyflitz, te wapenen met acht
duims kanonnen, in plaats van met zes-
du ims.
Hij zeide, dat de admiraliteit het er niet
mee eens kon zijn, dat de wijze, waarop
Duitschland dit verdragsrecht uitoefende,
een bedreiging zou zijn voor Engeland of
een anderen staat, Hij verklaarde, dat het
Duitsche standpunt bij de mededeeling de
zer besluiten was. dat Duitschland onder
de tegenwoordige omstandigheden op inter
nationaal gebied niet langer bereid kon zijn
er van af t.e zien zijn vlootstrijdkrachten te
ontwikkelen tot het peil, dat het bij verdrag
is toegestaan.
De Duitschers hebben verklaard, de ton
nage v. duiklxooten te vergrooten van 45 lot
100 pet der Britsche tonnage. Deze uitbrei
ding zal geleidelijk geschieden.
S'liakespcare verklaarde, dat de uitbrei
ding der duikboottonnage niet zal geschie
den met overtreding der voorwaarde, dat
de totale Jonnen maat der Duitsche marine
met de 35 ixct. der gezamenlijke tonnage
der marine van het Britsche gemeenebest
zal overtreffen.
Alexander (laboor) vroeg, welke stappen
de admiraliteit zich voorstelt te nemen tor
bescherming van de Britsche scheepvaart
en de Britsche belangen tegen deze bedrei
ging.
Shakespeare ried Alexander aan af te wach
ten to-t de vlootbegTooting zal word" i in<*e-
dMmL
