Redding voor den jongen werklooze! DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Regeering geeft geld en grond Da'adier straft de communisten af Slagschepen of kruisers? Felle anti-Duitsche betoogingen in Polen KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER," TELEFOON 50 (2 LIJNEN) ZATERDAG 25 FEBRUARI 1939 67e JAARG. No. 8552 Werkkampen voor jongens en meisjes schippers en hoeren De Nederlandsche landman naar den Franschen akker? Dit nummer bevat 16 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINTi Het testament van Pius XI Tweede Kamer De vlootkostenverdeeling weer op het tapijt heldersche courant Uhgav» d*t Ultg.-Mlf. Holland* Noorderkwartier N.V. te Den Helder De kracht van ons volk is de jeugd! Doch deze kracht oi dt sinds lang ondermijnd door de afschuwelijke kwaal der wei kloosheid, waardoor vooral de lichaams- en geestes kracht der jongeren als het ware wordt aangevreten. De nood, welke onze jonge mannen en vrouwen, die sinds jaar en dag niet aan den slag kunnen komen, bedreigt, wordt gelukkig door velen ingezien. En de redding schijnt nabij! Want het zal niet lang meer duren waarschijnlijk nog vóór het einde des jaars dat in allerlei deelen van ons land groote kampen zullen verrijzen, waar het lied van den arbeid weerklinkt! Kampen voor jongens, die de handen weer uit de mouwen kunnen steken, een vak leeren, kam pen voor jonge meisjes, die leeren goede huisvrouwen te worden, centra's voor werklooze schippers, èn last but not least een groot vóóropleidingsbedrijf in Brabant, voor den jongen boer, wien de Hollandsche akker geen brood meer oplevert, doch die straks op 'n vruchtbaar stuk land in Frankrijk weer kan ploegen, zaaien en maaien! Naar lichaam en geest zal Nederlands toekomst als vernieuwd uit de kampen te voorschijn komen. De Regee ring stelt grond en geld beschikbaar dappere mannen en vrouwen helpen met hand en hoofd den jeugdigen werk looze, die dreigt ten onder te gaan Met enkele woorden zijn dezer dagen reeds mededeelingen gedaan omtrent de oprichting van de stichting „Nederlands Volkskracht", welke is ontstaan door een samenwerking tusschen de Amsterdamsche Maatschappij voor jongemannen te Amster dam en de volkshoogeschool „Allardsoog" te Bakkeveen, en welke beoogt in den strijd tegen de jeugdwerkloosheid een zeer actieve rol te spelen, niet alleen door het verschaf fen van arbeid en het geven van arbeids- scholing aan jonge werkloozen, doch boven dien door het wekken van een gezonden geest onder deze jongeren, die door de moei lijke economische omstandigheden moreel dreigen te verslappen. Landarbeidersscholen bij kampcentra. de Het werkplan der stichting, waaraan de minister van sociale zaken in beginsel zijn goedkeuring heeft gehecht, bevat in de eer ste plaats het inrichten van vier kampcen tra voor jongeren van 16 tot 24 jaar. Deze kampcentra zullen gevestigd worden op re- geeringsgrond in Westerwolde, Z.0. Fries land, Twente en op de Veluwe, dan wel in Noordbrabant en op den duur ruim 16000 jongeren per jaar herbergen. De deelnemers aan deze kampen zullen naast een dagtaak aan goede werkobjecten een vakopleiding kunnen volgen of ,her" schoold worden. Te dien einde zullen bij de kampen centrale werkplaatsen en landar beidersscholen onder deskundige leiding worden opgericht. Daarnaast zal aan de geestelijke en zede lijke vorming der kampdeelnemers alle aan dacht besteed worden. Ook een „schipperskamp". Naast de 4 groote kampcentra zal een kamp opleiding georganiseerd worden voor jon- gens, die zich tot de binnen-, kust- en rijn vaart aangetrokken voelen. Deze opleiding zal een half jaar duren. De deelnemers wor den ondergebracht in een daartoe bijzonder geschikt gelogen huis aan den I.Tssel bij Zwolle. Zij bezoeken de ter plaatse bestaan de Sehippersschool. Het aantal deelnemers zal 60 per kanm dus jaarlijks 100 bedragen. Maandag ~i Februari wordt een proefkamp officieel ge opend op het daartoe ter beschikking ge stelde gedeelte van het opleidingsschip, de „Koningin Wilhelmina" te Amsterdam. Hier zullen twee cursussen van een ia jaar gehouden worden, heide cursussen wa ren binnen enkele dagen volteekend. Zij worden gegeven door het On derwijsfonds voor de Binnenvaait. welke instantie de Koningin Wil helmina voor dit mooie doel heeft beschikbaar gesteld. Werk voor de meisjes! Voorts zullen vanwege de stichting plaat selijke werkgemeenschappen voor meisjes van 14 en 15 jaar worden georganiseerd, e- ze werkgemeenschappen zullen een moder ne opleiding vormen tot gezins- en huishou- delijken arbeid. Eveneens bestaat het plan meisjeskampen te organiseeren in opzet gelijkend op die der manlijke jonge werkloozen. Er zal in een daartoe beschikbaar gebouw te Doorn een proef worden genomen. Landbouwcentrum in Frankrijk? Tenslotte is gedacht aan de mo gelijkheid van emigratie voor jeug dige werklooze landarbeiders. Plan nen daaromtrent bevinden zich nog in een begin-stadium en de vraag, of zij voor verwezenlijking vatbaar zijn wordt op dit oogenblik door de betreffende instanties serieus onder de oogen gezien. Men overweegt namelijk de vestiging van een landbouwcentrum in Normandië in Frankrijk. Het spreekt vanzelf, dat hier voor eerst de toestemming van de Fransche regeering zal moeten worden gevraagd. Ten aanzien van de organisatie van dit plan is gedacht aan een vóórkamp in Nederland, een model landbouwbedrijf, dat zoo stelt men zich het voor in Bra bant zal worden gesticht en dat bestemd zal zijn voor degenen, die voor uitzending, naar Frankrijk in aanmerking komen en die daartoe hier zullen worden voorbereid en geselecteerd. Zij zullen vervolgens naar Normandië verhuizen, om in het daar te vestigen landbouwcentrum te worden opge leid in de Fransche arbeidsmethoden en algemeen gevormd te worden voor zelfstan dige werkzaamheid in Frankrijk. Dit cen trum zal gevestigd worden temidden van bestaande landbouwbedrijven, waar gelegen heid bestaat tot practische opleiding. Na deze opleiding zullen de deelnemers ge plaatst kunnen worden in Fransche land bouwbedrijven. Een kaderkamp. Kort na Paschen zal op het terrein der volkshoogeschool te Bakkeveen een kamp gevestigd worden, waar de toekomstige lei ders van de jongens- en meisjeskampen opgeleid en geselecteerd zullen worden. De voorzitter der stichting, dr. J. Eyck- man, deelde ons in een conferentie te Am sterdam, waarbij het departement van So ciale Zaken aanwezig was,gisteren nog mede, zeer optimistische te zijn ten aanzien van het slagen dezer grootsche onderne ming. Het eerste proefkamp, dat zonder propaganda geopend werd, had reeds eens zooveel aangiften als er plaatsen waren. Voorts zal de jeugdregistratie door de regeering in het geheele land ter hand worden genomen en zal deze eèn sterken drang tot deelnemen aan de kampen uit oefenen. De Staat betaalt Tenslotte restte ons nog een belangrijke vraag aan den enthousiasten voorzitter; „Op welke wijze wordt het project gefinan cierd?" Hieromtrent werd ons medegedeeld, dat de regeering de benoodigde gronden ter be schikking zal stellen en tevens den opbouw der kampen zal bekostigen. Bovendien zal de regeering 85 pet. van de jaarlijksche exploitatiekosten vergoeden. Als voorwaarden hiertegen zijn gesteld: te. Goedkeuring van de plannen door den mi nister van Sociale Zaken; 2e. Goedkeuring van do benoeming der kampleiders door den minister; 3c. De ontbrekende 15 der jaar lijksche onkosten moeten door de stichting bijeengebracht worden. De kosten per deelnemer worden gerekend op f 6.40 per week. De stichting zal hierin dus f 0.96 bij te dra gen hebben. Voorts moet zij bijdragen een bedrag van f25.50 per week voor salariee- ring van leiders, vast personeel, centrale werkplaatsen, landarbeidersscholen, enz. per kampeenheid van 100 deelnemers. Voor het eerste jaar is, als totale bijdrage der stich ting, een bedrag van f50.000 noodig. Bij ver deren uitbouw van de stichting zal dit be drag geleidelijk toenemen. Gestreefd zal wor den inkomsten te verkrijgen uit subsidies van openbare lichamen, particulieren en fondsen van sociale strekking. De eerste en voornaamste stoot zoo zei- de ons Dr. Eykman zal niet anders dan van particuliere zijde kunnen komen. De stichting kan haar werkzaamheden ter stond beginnen, wanneer de eerste f50.000 verzekerd zijn, De voorbereiding is zoover gevorderd, dat indien dit bedrag binnen twee maanden bereikt is, de eerste kampen reeds in de tweede helft van dit jaar kun nen worden geopend. Het secretariaat van de stichting is ge vestigd te 's-Gravenhagc, algemeen secreta ris is mr. ir. B. W. Haveman, Suezkade 180 aldaar, penningmeester is de heer D. W. de Knijff, Dijkgravenlaan 5, Amstelveen (post giro no. 348.000 te Amstelveen). Met een krachtig beroep op de medewer king van alle Nederlanders tot het wélsla gen van deze nieuwe en grootsche hulpactie aand en jongen werklooze, besloot dr. Eyck- man het onderhoud. Erkenning van Franco beteekent veiligheid voor Frankrijk. De officieele mededeeling, van mi nister-president Daladier in de Fran sche Kamer, dat hij Maandag den Ministerraad zal voorstellen de re geering Franco de jure te erkennen, heeft bij de communisten een storm van verontwaardiging gewekt. Da ladier strafte de uitersMinkschen echter terstond af, door op te mer ken; „Ik pretendc-r niet u te over tuigen. Ik besluit met u het besluit mede te deelen, dat ik genomen heb. Ik ben vastbesloten, er voor te zor gen, dat Frankrijk in de Spaansche aangelegenheden niet geisoleerd wordt, evenmin als het dit in eenig ander deel ter wereld mag zijn. De ze politiek verdedig ik buiten ieder politiek partijverband, vrij van iede- ren druk. Ik heb slechts de veilig heid van Frankrijk in het oog." Ook andere intcrpellanten kregen een ant woord, dat niets aan duidelijkheid overliet. Ik ben inderdaad voornemens den ministerraad Maandag voor te stel len de regeering van Franco te er kennen. zeide hij. Er is gesproken over de veiligheid van een derde grens. Over een lengte van 600 km. Van deze grens is Frankrijk thans in contact met het Spanje van Franco. Dat is de reden, waarom de Fran sche regeering* betrekkingen van goede nabuurschap met de werke lijke regeering moet onderhouden en dat is van nu af aan de regee ring van Franco. Wie kan gelooven, dat het repu- blikeinsche leger langer dan enkele weken weerstand kan bieden? Dat is niet de meening van Azana zelve" Voortgaande gaf Daladier uitdrukking aan de ontroering van geheel Frankrijk ten aanzien van de situatie van president Azana „Azana overwoog reeds lang, dat de strijd hopeloos was. Hij raadde de regeering van Negrin aan vrede te sluiten met generaal Franco." Engeland heeft besloten de volgende week de regeering van Franco te erkennen. Wij zullen dus, dank zij de samenwerking met Groot Brittannië een politiek van edelmoe digheid kunnen voeren en. zoo noodig wa ken voor het behoud van de onafhankelijk heid van Spanje. Wij hebben groote belan gen in Spanje. En vooral met het oog op de internationale politiek, moeten wij een vertegenwoordiger bij generaal Franco heb ben. Dat is ook het standpunt van onze na tionale veiligheid. Daarna nam de Kamer met 323 tegen 261 stemmen een voorstel van Daladier aan, de door de groep der Fransch-Spaansche vriend schap ingediende interpellatie inzake de kwestie der ekenning uit te stellen. Deze interpellatie heeft dus betrekking op de plannen der regeering inzake de er kenning van het bewind van generaal Franco, ofschoon zich nog Duitsche en Ita- üaansche troepen op Spaansch grondgebied bevinden en terwijl het parlement niet van te voren geraadpleegd is. Volgens in de wandelgangen van de Ka mer verkregen inlichtingen behoorden tot de 261 tegenstemmers alle communisten en so cialisten, een vijftiental radicaal-socialis ten en een aantal leden der onafhankelijke linkerzijde en der socialistisch republi- keinsche unie. Studenten in woede ontstoken over hun collega's te Dantzig. „LEIDT ONS NAAR DANTZIG, MAARSCHALK SMIGLY RYDZ" De Poolsche studentenorganisaties in Posen hebben gistermiddag felle betoogingen tegen Duitschland ge houden, waarbij zij een resolutie aannamen, waarin de sluiting ge- ëischt wordt van die Duitsche scho len in Polen, wier aantal uitgaat boven dat van de Poolsche scholen in Duitschland. Een tweede resolutie verklaart, dat de studenten vastbesloten zijn om met hun eigen middelen den toegang te ontzeggen aan de Duitsche studen ten tot de universiteit. Zij zullen alle particuliere betrek kingen met hen verbreken en ver klaren, dat zij niet meer „salisfaktions faehig" zijn. De bevolking achter de studenten. De anti-Duitsche studentenbetoogingen, die de sympathie der bevolking hadden, hebben een ongewoon karakter gedragen. Zij duurden verscheidene uren in verschei- i Verwachting: Meest zwaar be wolkt, geen regen van betee- kenis, zwakke tot matigen, veranderlijke wind, iets kou der. dene deelen der stad. Sedert 1936 waren geen anti-Duitsche betoogingen van dezen omvang voorgekomen. Studenten van alle partijen van rechts, van het nationale kamp en van links, hebben er aan deelgenomen. Heftige kreten werden geuit tegen de politiek van toenadering tot Duitsch land, zelfs keerde men zich tegen Beek persoonlijk. Een student sprak een redevoering uit, waarin hij o.m. zeide: Duitschland begint weer een roofzuchtige politiek te voeren. De schooljeugd is bereid het uniform aan te trekken en geheel haar plicht te doen". Voor de Duitsche ambas sade werd geschreeuwd: „Weg met Duitschland, weg met Hitier, weg met de Duitsche hegemonie over Eu ropa". Een groep van 500 betoogers trok vervol gens naar het gebouw van den inspecteur- generaal van het leger, de woning van maar schalk Smigly Rydz, schreeuwende: „Vice- maarschalk, maarschalk, leidt ons naar Dantzig". De Poolsche bladen hebben strenge in structies gekregen niets te publiceeren over de betoogingen, sommige edities zijn in be slag genomen. Ook de Duitsche kringen te Warschau toonen zich zeer gereserveerd. Duitsche winkels zijn vernield en de rui ten der Duitsche ambassade te Warschau zijn ingeworpen. Directe aanleiding tot deze relletjes is geweest een verwijdering van Poolsche studenten van de polytechnische school te Dantzig. Heilige Stoel, familieleden en menschen uit zijn naaste omge ving bedacht. Gisteren is het testament van Paus Pius XI geopend. Al hetgeen hij als Paus ont vangen heeft in den vorm van schenkingen of legaten, heeft hij vermaakt aan den Hei ligen Stoel en daarmede aan zijn opvolger. Uit zijn particulier bezit heeft hij verschil lende legaten gedaan aan leden van zijn familie en menschen uit zijn naaste omge ving. Het overblijvende deel heeft hij aan liefdadige instellingen vermaakt. „OP HET CRITIEKE MOMENT MOETEN WIJ OVER EEN MACHTSMIDDEL KUNNEN BE SCHIKKEN". De heer Wijnkoop (comm.) heeft gister bij den aanvang van de Tweede Kamerver gadering een interpellatie over het vraag stuk der Spaansche vluchtelingen verzocht, over welk verzoek Dinsdag zal worden be slist. Nog geen leerplicht in Indië. Voortgegaan wordt met de behandeling der Indische begrooting, waarbij minister Weller in antwoord aan de sprekers over de afd. onderwijs zegt dat het percentage schoolgaande kinderen geleidelijk toeneemt en dat voor invoering van leerplicht in In dië de tijd nog niet rijp mag worden ge acht. Wat betreft het eiland Bali, men kan daar het Christendom evenmin weren als den Islam. Bij de afd. Volksgezondheid zegt de mi nister in antwoord op desbetreffende op merkingen van mevr. de VriesBruins (s.d.) dat met de beschikbare financieele midde len, die nu eenmaal begrensd zijn, het noo- dige wordt gedaan. De rest van den middag loopt over de af- deelingen Economische Zaken, Oorlog en Marine, waarbij tevens de motie-Stokvis in zake herverdeeling van de vlootkosten aan de orde is. Het vlootplan. De heer Duymaer van Twist (a.r.) wijst op het groote verschil tusschen de doelstel ling van de vloot van 1930 en die van de vloot van 1939 Is een vloot van 3 kruisers, waar van één onvolwaardig, 12 torpedo booten en 8 onderzeeërs nog doelma tig? Het vlootplan van 1930 moet worden herzien. Reeds in 1930 beant woordde het vlootplan niet aan de doelstelling, thans zeker niet. Zes kruisers zijn noodig. benevens bijbehoorende torpedobootjagers. Op het critieke moment moeten. wij over een machtsmiddel beschikken. Spr. is het principieel eens met de motie-Stokvis, doch wil er zijn stem niet aan geven, daar hij op dit oogen blik geen behoefte heeft aan een commissie voor de verdeeling der vlootkosten. De regeering heeft im mers toegezegd, deze kwestie in 1940 nader onder de oogen te zien. De heer Stokvis (s.d.) krijgt gelegenheid om zijn motie nader toe te lichten, welke zooals bekend, de strekking heeft een groo- fer deel van de vlootkosten voor Nederland sche rekening te brengen. Uit de Indische stukken is.gebleken, dat binnen eenige jaren de Defonsieknsten f 111 millioen zullen bedragen. Spr. bepleit te vens een Defensiefonds. Gevaarlijke situatie. De lieer Baictto (r.k.) wijst op de gevaarlij ke situatie, die zal ontstaan, na beëindiging van het Chineesch-Japansche conflict. Met uitsluitend lichte kruisers zou de veiligheid van Indië in het geheel niet verzekerd zijn. Wil men een daadwerkelijke ver sterking, dan dient een slagschepen eskader met bijbehoorend materiaal te worden opgericht. Spr. toont voorts aan, dat door uitbreiding van de marine geen verzwakking der lucht macht wordt teweeggebracht. Aan een nieuw onderzoek naar de vlootkostenverdeeling heeft spr. geen behoefte. De heer Wendelaar verheugt zich over de aanschaffing dor twee nieuwe kruisers, doch zou wenschen dat de regeering nog wat ver der zou gaan dan de thans voorgestelde plannen. Het plan-Deckers, indertijd het halve minimum genoemd, kan ook naar zijn oordeel niet meer als voldoende wor den beschouwd. Wanneer tot den bouw van drie krui sers, acht onderzeebooten en acht torpedo bootjagers is overgegaan, eerst dan moet men zich uitspreken voor of tegen een slag- schepenvloot. Spr. geeft met overtuiging zijn stem aan de thans voorgestelde versterking der weer macht. De heer Amelink (a.r.) doet een goed woordje voor de onderofficieren, die in 1930 klaar waren voor den rang van onderluite nant en hoopt. dat men hen niet zou nopen zich aan een nieuw examen te onderwerpen. De Regeering beleedigd? Tenslotte vraagt de heer van Poll (r.k.) of het toelaatbaar moet worden geacht, clat een ambtenaar van de Indische Marine in een rede de regeering en het parlement be- leeoigt door te zeggen, dat de regcering niet met^ een voorstel tot den bouw van zes kiuisers durft te komen uit angst, anders in de minderheid te geraken. Spr. wil bij vlootuitbreiding kruisers doen bouwen in plaats van slagschepen, daar de laatste niet op tijd klaar zijn en acht de vloot basis Soerabaja onvoldoende verdedigd door zwaar geschut. TTet tegenwoordige principe der vlootkostenverdeeling acht spr. juist. Het debat gaat Dinsdag verder.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1