Snapshots van onze tweede Bridge-drive
De oorsprong der Stafmuziek
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
Beoefenaren van Musica geen zonen
van Neptunes
Tweede Blad
Was het te halen?
Hoerade partner kwam goed uit
Had 't geen slembod kunnen worden?
Een koninklijk besluit
De laatste dagen van
een eiland
De 100ste
bonte Dinsdagavond-trein
uit Den Helder
Het legioen vermaakt zich
Franco!
Dienst voor sociale zaken
te Den Helder
Kinderhuis
Bond van Barmhartigheid
Bal Masqué
Burgerlijke Stand van Den Helder
„Er moet gediend worden," was zeer zeker
een leus, die, in den tijd der zeilvaart, op
geld deed! Het manoeuvreeren met drie- en
viermasters was handwerk en vergde
vooral met eenig ruw weer het uiterste
van materieel en bemanning.
Al mocht dan ook op sommige schepen
eenig stoomvermogen aanwezig zijn, zeilen
was hoofdzaak.
„Stampen en slingeren en gieren van
het schip; huilen van stormwind door
het want, zoodat men ieder oogenblik kon
verwachten een stuk mast op het hoofd
te krijgen; „brokken" water, die over
kwamen, dek- en verblijven blank zetten
de; stem toe, waarde lezer, dat alles is
nu juist niet het middel om een landrot
op zijn gemak te stellen!
En ziedaar, een der oorzaken, dat de
„Scheepskapellen", als „formatie", aan boord
van de zeilschepen, altijd aan bloedarmoede
leden.
De „Muzykanten", die als zoodanig mon
sterden, waren toch geen zeelui, en oefenden
aan boord wel degelijk hun beroep als zoo
danig uit. Talloos zijn degenen, die gepro
beerd hebben langs dezen weg hun bestaan te
vinden, maar het meerendeel haalde al bak
zeil na eenige zeedagen.
Aan boordvormden zij een groep op zich
zelf, waren door hun vakverwantschap op
elkaar aangewezen, en waren met storm
zichzelf en anderen te veel. Zij waren met
slecht weer verplicht bcnedendeks te ver
blijven, konden door zeeziekte niet gezamen
lijk repeteeren, en alle lust om voor zich
zelf te studeeren ontbrak, ook al door de
zeer ongunstige omstandigheden, waaraan
zij waren blootgesteld.
Het gevolg was, dat, wanneer een schip
een havenplaats aandeed, de pas aangemon
sterde „muzykanten" het voor gezien hiel
den, en, veelal in het buitenland, er vandoor
gingen!
Het resultaat laat zich niet moeilijk ra
den! De kapelmeester bleef met een paar
menschen zitten, meestal niet de besten van
de kapelen kon maar zien hoe hij daar
de scheepshonneurs mee waarnam.
Tijdens de ligdagen in zoo'n havenplaats
trachtte men dan een aanvulling te vinden
en dat lukte ook wel meerdere malen maar
ja, „scharrelen" bleef het, men kreeg ook al
weer niet het beste van het beste! Een vol
gende reis was het toch weer zoo.
Geen- sinecure.
Dat het varen in die dagen geen sine
cure was, blijkt wel uit het verhaal van
één onzer stadgenooten, wiens vader als
musicus een reis meemaakte naar de
„Spaansche wateren"; (toen ook al); en
half invalide weer in Den Helder terug
keerde; door een mast getroffen zijnde
tijdens vliegend stormweer, gelukkig
geen erger gevolg gehad hebbende dan
een gebroken been.
De vele gevallen van desertie onder de
muzykanten, had natuurlijk ook ten gevolge,
dat door den Kommandant en Directeur der
Marine naar wegen werd gezocht om deze
vele „absentiën" te ondervangen.
Hieraan werd eerstens tegemoet gekomen,
door aan den muzykanten, die in het Nieuwe-
diep woonachtig waren, toestemming te ver
kenen, om aan inwoners van deze plaats,
„die daarvan gebruik wensc^ten te maken,
muzieklessen te gaan geven".
Mede werd bevorderd het ^lesgeven aan
de Adelborsten van het Koninklijk Instituut
der Marine. _H
Dit alles echter onder het beding, dat zij
verplicht waren zoo dicht mogelijk 0-
haven te gaan wonen; (velen waren gehu
zoodat zij bij „eerste ordonnantie zich zo
spoedig mogelijk aan boord van hun sch p
honden melden. .„t
Dc resultaten waren al spoedig te zien.
De gelegenheid werd al meer en meer g
ven, om zich in de plaatselijke burgerlijk
muziek- en tooneelkringcn in te werken.
Met het 25-jarig bestaan der Synagoge
aan den Kanaalweg werd een gr""
feest gegeven en formeerde zich uit dc
„schcepsmuzy kanten" een orkest van
vele goede strijkers en blazers, dat, ge
zamenlijk met een toendertijd zeer be
kende tooneelvereeniging, een uitvoering
gaf van de Opera „La Juive" van J.
FromentalHalcvy.
Die medewerking van de muzykanten was
zoo goed, dat bij overlevering, in de kringen
die het aangaat, er nu nog over gesproken
wordt.
Allengs werd er meer gebruik gemaakt
van de muzykanten.
Ging een Commandant van een der sche
pen op reis, of een Hoofdofficier der Marine,
dan deed de muziek hem uitgeleide.
Ook op de Maritieme Etablissementen te
Willemsoord werd gestreefd naar vooruit
gang.
Zoo werd daar op 28 Juni 1859, door den
toenmaligen Directeur en Kommandant der
Marine, Zijne Excellentie de Vice-Admiraal
D. Bijl de Vroe, de eerste steen gelegd voor
de bemetseling van het zoo juist gegraven
droge dok. (Het groote dok uitkomende
op de Doksteeg).
Een eerewacht van mariniers met aan het
hoofd de „scheepsmuzykanten", bewees daar
de gevorderde eer; de muziek door bij het
betreden en verlaten van de put het
Volkslied te spelen.
,,'s Avonds ten acht ure begon een nóg
zeldzamer feest. De aannemers van het
graafwerk, de Heeren A. Visser Comp.,
gaven namelijk een „Soirée-dansante" op
den vloer van het dok, 10 metiers onder den
beganen grond, in een doeltreffend inge
richte en met smaak gedecoreerde zaal,
schitterend met gas verlicht, prijkende met
de woorden „Minister Lotsy" (de Minis
ter van Marine), en het wapen van Den
Helder. In het midden der zaal verspreidde
eene fontein van duinwater eene aange
name frischheid.
„Moeilijk is het eene beschrijving te vin
den van dit feest, dat tot den vroegen mor
gen voortduurde. Mocht die waarlijk luis
terrijke partij niet uit het geheugen der
deelgenooten gewischt worden door het toe
passelijk balboekje, dat elke invité werd
aangeboden."
Een aardige herinnering is, dat deze Soirée
werd verzorgd door de toen ook al zeer be
kende familie Polak, dansleeraren in Den
Helder.
Alle zoodanige eerbewijzen hebben ook de
stoot gegeven tot het samenstellen van een
vast korps, en zoo werd het in het begin
van het jaar 1864 aan Zijne Majesteit Koning
„Willem III", toestemming gevraagd, tot
'een vaste formatie over te gaan van een
zoodanig korps, dat altijd ter beschikking
zou zijn van den Commandant en Directeur
der Marine.
Bij Koninklijk Besluit van den dertienden
Februari 1864, werd daartoe fiat verleend.
De Stafmuziek van de Koninklijke Neder-
landsche Marine was in wording.
Wat dit voor onze stad beteekende, zou de
tijd leeren.
Van regeeringswege werd her- en der
waarts kennis gegeven van dit voornemen,
heel de papierenmachinerie werd in werking
gesteld en zoo naderde de dag der geboorte.
I
De film der Zuiderzee-drooglegging.
Dinsdag 7 Maart a.s. wordt in Casino, uit
gaande van de Nederlandsche Christelijke
Film-Centrale, de film „De laatste dagen van
een Eiland" gedraaid, iets waarover wij reeds
eerder het een en ander schreven. Het is de
verfilming van den roman van K. Norel
„Aan Dood Water", en wij vestigen er de
aandacht op, dat het hier een film betreft,
die zeker de algemeene belangstelling zal
trekken, niet in het minst in Den Helder,
welke stad zoo na bij deze droogmaking be
trokken is.
Het is een Hollandsche geluidsfilm, waarin
door uitsluitend Hollandsche artisten wordt
opgetreden. Daar zijn o.m. Jules Verstraete,
Coen Hissink, Aaf Bouber, Max Croiset,
Jeanne Verstraete en Daan van Ollefen. Zij
allen hebben kans gezien van deze rolprent
iets bijzonders te maken.
Wij mogen er tenslotte nog de aandacht
op vestigen, dat van deze voorstelling ook een
kindermiddag gegeven wordt. Deze vindt
plaats des middags half vijf in het Casino.
Voor entreeprijs en de adressen waar men
zich van kaarten kan voorzien, verwijzen wij
naar de desbetreffende advertenties.
Belanghebbenden worden, door middel van
een adv. in dit nummer, verzocht hun reke
ningen voor leveranties ten behoeve van
Maatschappelijk Hulpbetoon, het Algemeen
Weeshuis, het Verpleeghuis Kerkgracht, den
B-steun en de Spaarregeling, betrekking heb
bende op het afgeloopen dienstjaar (1938)
zoo spoedig mogelijk, liefst vóór 15 Maart
1939, in te zenden.
Het blijkt ons, dat aan tal van stadgenoo
ten niet bekend is, waar zich het eergisteren
geopende Kinderhuis van den Bond van
Barmhartigheid bevindt. Dit is in de Sta
tionsstraat no. 2.
Zaterdag in Casino.
Men schrijft ons:
Het door Casino georganiseerde Bal-
Masqué op a.s. Zaterdag belooft wederom
druk bezocth te worden. Veel deelname is er
van gecostumeerden, vooral van buiten de
stad komt een flink aantal gemaskerden.
Uit Anna Paulowna, Schagen, Alkmaar en
zelfs Enkhuizen hebben zich deelnemers op
gegeven en het laat zich aanzien, dat er voor
dit carnavalsfeest groote animo is. Casino zal
er weer fleurig uitzien met de rijke verlich
ting en versiering der zalen. Twee bands; de
Casino-Band en Johnny Andersons Comedian
Swingers zullen medewerken de stemming
van dit bonte feest op te voeren.
van 28 Febr. 1939,
BEVALLEN: W. J. KoornGerdirigh, d.
M. SnellemanFokke, z.
OVERLEDEN: J. Semeijn, (m), 72 jaar.
Vele honderdduizenden Nederlanders plegen
zich sedert vele maanden consekwent iederen
Dinsdagavond terug te trekken in hun huis
kamer, teneide aldaar de genietingen te on
dergaan van den zoogenaamden „Bonte Dins
dagavond Trein", een uitvinding van den
AVRO, en een uitvinding die, gezien het uit
bundig enthousiasme van het massaal luister-
vinkengezin zoo langzamerhand zoo bij
deze omroep-organisatie is gaan b'ehooren als
„Guus", als „Bob" en 't nummer 128000...
Gisteren vertrok er ook een trein naar Hil
versum. Het beginpunt was Nieuwediep en hij
was samengesteld uit niet minder dan 8
wagons, tezamen bevatten 338 vinken van
beiderlei kunne. Vinken met blauwwitte vlag
gen zwaaiend, met insignes en broche's. Vin
ken. zóó weggeloopen uit de beslommeringen
des huisgezins, en vinken van standing. Vin
ken van allerlei slag, stand en aard. maar in
één opzicht aan elkaar gelijk: in AVRO-geest-
drift.
Vertrek van het legioen.
Daar was vreugde in dien trein, in dat bonte
vehikel, dat Hilversumwaarts toog. Uitbun
dige vreugde. Men stapte in en uit, men nam
afscheid en zei z'n kennissen vaarwel als gold
het een reis naar Jan Oost. Op het laatste
nippertje moest dan ook terdege opgelet wor
den dat geen enkele dezer bonte Vinken ach
terbleef en toen dat tenslotte niet het geval
bleek te zijn, gaf AVRO's hoofdconducteur-
machinist-leider, de heer Uithol, het sein en
ving de reis naar Radio-City aan.
Het was een sneltrein, die alleen in Amster
dam slechts pro forma even stopte. Hij was
uitsluitend voor het AVRO-gezin bestemd, dat
joelende, lachende en pretmakende gezin, dat
van den bonten trein een plezier-trein ge
maakt had. Hoe kan dat trouwens anders als
men onder de passagiers beroeps-humoristen
aantreft als de heer Makelaar.
Incomste.
In radiostad stond de Postharmonie opge
steld en achter de flambouwen loodste men 't
legioen, via de hoofdstraten, naar de studio.
Hilversum was voor een niet klein deel uit-
geloopen. Hetgeen begrijpelijk is als men na
gaat dat er vele Nieuwediepers in deze Gooi-
sche dreven verblijf houden. Nieuwediepers,
die hun oude vrienden nog gaarne eens bij
tijd en wijle terugzien.
De 100ste!
Het legioen trok binnen, en om kwart
over acht, misschien was het ook iets
later, 'ving de voorstelling aan. Eerst of
ficieel met een speech van AVRO's voor-
zitter-met-de-zilveren-haren, die het een
en ander vertelde, dat in verband stond
met het belangrijke feit, dat deze Bonte
Avond precies de 100-ste was.
100 Dinsdagavondtreinen... dat beteekent
50.000 bezoekers alléén op deze avonden!
Inderdaad, een respectabel aantal. Vandaar
dat de 50.000ste ook een luxe pul cadeau kreeg
De ontvangende dame bloosde er van...
Bruids-trein.
Er was nog méér, wat meneer de Clercq te
vertellen had. Onder anderen het feit dat deze
Nieuwediepsche trein een bruidstrein was:
de familie Verver bleek namelijk juist haar
zilveren bruiloft ingezet te hebben en dat was
aanleiding voor een hartelijk applausje van
het vinken-leger.
Toen kwam Guus...
Guus, lang en dun, maar bekend en sympa
thiek, en Guus gaf het legioen twee minu
ten microfoon-les... dat men niet moest hoes
ten en ook niet kuchen. En niet ritselen met
zuurtjes-zakjes en niet schuiven op de stoelen.
Vanwege luisterend Nederland.
Dan begint de Bonte Avond; een nonstop-
programma van orkestmuziek, van humoristen,
van solisten en xylophonisten Van charmante
girls en van Snip en Snap.
In levende lijve mocht het legioen hen niet
aanschouwen, aangezien het verafgoode duo
in Krasnapolsky optrad. Maar er hingen luid
sprekers in de studio, zoodat we tóch mee
geluisterd hebben. Er was veel goeds in dezen
trein. Het applaus knetterde herhaaldelijk en
enkele malen groeide dit aan tot een ovatie:
bijv. bij het optreden van The Radio Revellers
van Kurt Engel, en Bob Scholte, welke laatste
een serie oude liedekes uit den nog ouderen
doos tooverde. Het was zóó tien uur en veel
te vroeg kwam de zwart-gerokte Guus het
legioen de boodschap brengen dat het einde
in zicht was en dat de bezoekers bedankt wer
den. Er was geen enkele passagier, of hij vond
dat dit einde er veel te spoedig was.
Toen kwamen er bloemen; van de Helder-
sche vinken voor den heer Vogt en voor Guus,
welke laatste zijn boeket teeder omhelsde. Er
kwam nog méér: voor iederen legionnair een
doos Droste-bonbons;vele ervan werden ter
stond „soldaat" gemaakt.
Laatste bedrijf.
Het voorlaatste bedrijf speelde zich af in het
restaurant, waar de koffie en de sla-tjes klaar
stonden en waar men zich inwendig kon wape
nen tegen de vermoeienissen van de terugreis.
Om half twaalf vertrokken de acht wagons:
en weer een trein vol lachende Nieuwediepers,
die tevreden waren en vastbesloten deze laat
ste anderhalf uur op de meest vroolijke wijze
door te brengen.
Hieraan ontbrak het niet: men zong en
lachte zich het eerste uur van den nacht
door en zelden zal op het Heldersche per
ron een trein gearriveerd zijn, zóó laat en
met zoo'n vroolijlt legioen!
Deze 100-ste trein, gevuld met vogels van
de meest verscheiden pluimage heeft zijn
jubileumsplicht vvèl vervuld
Het legioen beidt reeds nü de volgende!
Hij is erkend onze „vriend" Franco.
Na maandenlange worsteling, na veel
miskenning en ontkenning, hebben
Frankrijk en Engeland besloten, zich bij
de voldongen feiten neer te leggen en de
regeering Franco te erkennen. Het geeft
toch niets meer of ze langer zich verzet
ten, uit practische overwegingen is het
niet verstandig den knoop door te hak
ken en de vrienden Engeland en Frank
rijk zijn gelijktijdig tot de erkenning van
het Franco-bewind overgegaan. Daarmee
hebben ze voor de wereld opnieuw hun
eenheid gedemonstreerd.
De erkenning heeft onvoorwaardelijk plaats
gehad. Er waren, vooral van Franschen kant,
wel verschillende moeilijkheden te overwin
nen, die wenschelijk waren om niet direct
na de erkenning in botsing te komen met het
nieuwe Spaansche bewind, maar van beide
kanten heeft men wat water in den wijn ge
daan en daarmee is de zaak beklonken. Na
tuurlijk, als straks de vertegenwoordigers
van de beide landen in Spanje zullen ge
accrediteerd worden, zal er nog wel wat on
derhandeld moeten worden, maar over d«
groote .lijn is men het eens geworden.
Beteekent dit nu een versterking van
den Europeeschen vrede De Fransche
onderhandelaar, senator Bérard, heeft
gezegd, dat hij meende goed werk voör
Frankrijk, voor Spanje en voor den
Europeeschen vrede te hebben gedaan.
Zeer zeker kan het accoord voor den
vrede van Europa zijn beteekenis hebben.
Iedere spanning, die weggenomen wordt, kan
dien vrede slechts bestendigen, al moet dan
ook erkend, dat Duitschland en Italië wei
nig gesticht zijn over de houding van Frank
rijk en Engeland en zeker over die van...
Franco. Dat Franco zijn bondgenooten nu
hunkerend aan den kant laat staan wordt
allesbehalve gewaardeerd! Dat hij zooveel
ruggegraat toont, dat hij een zelfstandige
regeering vormt, een onafhankelijk Spanje
dus, is een lichte ergernis. Daarover heeft
Chamberlain echter zijn voldoening uitge
sproken. De oppositie in Engeland was na
tuurlijk allesbehalve gesticht over de erken
ning. Dat is te begrijpen en ook niet te ver
wonderen, want bij alle practische bezwaren,
die men kan aanvoeren als men Spanje niet
zou erkennen, er is moreel toch wel heel veel
tegen te zeggen.
Franco heeft echter verschillende toezeg
gingen gedaan ten opzichte van de strafmaat
regelen, die hij zal toepassen, waarbij hij al
leen de daders van crimineele misdaden zal
straffen. Dat is verheugend. Men krijgt dus
niet een aantal wraaknemingen.
Overigens, we herhalen, is in deze geschie
denis van groote beteekenis de eenstemmig
heid van Engeland en Frankijk, die ook
Duitschland en Italië wel iets te zeggen zal
hebben.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Iederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
in Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is. verteert Uw voedsel
virVto^t i ''hU v0e-lt U °PKeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber in.
De me^te laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen
U moet CARTER S LEVERPILLETJES nemen om
®eP vr« te doen stroomen en U zult weer
overtrof°"scha(JelÜk, plantaardig, zacht, on-
vfeJnt f s te doen stroomen.
drogisten f. u.753. LeverP'llet->es W aP°tbekers en
GESLAAGD. De lieer D. J. Kortman, wo
nende Brakkeveldweg 176, alhier, is voor de
gehouden examens te Utrecht en Haarlem
voor Pluimvee-keurmeester, diploma C ge
slaagd.
