Zilveren bazuinen klinken over Rome! Een nieuwe maar wankele regeering in DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Paus Pius XII op indrukwekkende wijze gekroond Oogst-risico's niet voor rekening van de regeering Aankoop van vliegmaterieel in Amerika KONINGSTRAAT 76, DEN HELDER. XEUFOON 50 (2 LIJNEN) 13 M A A R T 1939 67e JAARG. No. 8565 tienduizenden betuigen den kerkvorst opnieuw hun hulde. Een priester-diplomaat tot Staatssecretaris benoemd lil hr, kvklllicllt clgh De nieuwste statie-foto van Z. H. Paus Pius XII Een papieren bewind, zegt Duitschland Nieuwe schepen voor de Holland-Amerika Lijn? Dit nummer bevat 8 pagina's U^EERBERICHT DE BILT SEINT: heldersche courant Uitgave der Ultg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder MAANDAG Een groote dag voor alle Katholie ken der aarde. Gisteren is met plechtig ceremonieel Paus Pius XII gekroond. Tot staatssecretaris is gekozen Kardinaal Maglione, die evenals den nieuwen Paus zich veel op politiek terrein heelt bewogen en o.a. grooten invloed in den Volkeren bond heelt gehad. Een glorierijke dag voor het Katho lieke volk, de plechtige kroning, wel ke zich temidden van het voltallige heilige college van kardinalen, van bisschoppen, prelaten, vorstelijke personen, talrijke ollicieele vertegen woordigers, en een geestdriftige menschenmenigte uit Rome, Italië en vele landen der aarde, heelt voltrok ken. Tienduizenden op het Sint Pie tersplein. Zestigduizend mensclien waren erin ge slaagd toegangskaarten te verkrijgen voor de basiliek van Sint Pieter, waarin de Heilige Vader de plechtige Pausmis zou opdragen. Zeer velen zagen zich het voor recht voorbijgaan, van de plechtigheid ge tuigen te zijn: niet minder dan 250.000 aan vragen voor toegangskaarten had het va- ticaan immers ontvangen. Doch Radio Va- ticana had gezorgd voor een uitzending van de plechtigheden in verschillende talen zoodat de techniek het toch mogelijk maak te het verloop van de kroning en wat daar aan vooraf ging te volgen. Er waren vele genoodigden, o.a. de Bo- meinsche adel en de buitenlandsche diplo maten. Velen waren in vol ornaat. Zilveren bazuinen. kondigen tegen acht uur, de komst van den Paus aan. Zwaar beieren de klokken over de stad Rome. Volgens ooggetuigen was het verschijnen van den indrukwekkenden stoet een ontroerend en onvergetelijk schouwspel. Vooraan den stoet ziet men, op een kussen gedragen, de gouden, met edelsteenen bezette kroon, waarmede de Heilige Vader straks op de Loggia van den Sint Pieter gekroond zal worden. Het is dezelfde Tiara, welke ge diend heeft voor de kroning van Paus Pius IX in 1846, en die van de talrijke tiara's die in de schatkamer van den Sint Pieter bewaard worden den huidigen paus het beste past. Scherp teekent zich het purper en hermelijnwit van 't Heilige College van Kardinalen in den stoet af. In het midden der processie, ach ter de kardinalen, volgt Z.H. Pius XII, de mijter op het hoofd, gekleed in 't wijde goudbestikte gewaad, en gezeten op de „Seda Gestatoria welke getorst wordt op de schou ders van twaalf roodgekleede dra gers, die omringd worden door de leden van de Zwitsersche garde in hun gala-uniform en de leden van de Palatijnsche wacht, de officieren met getrokken degens. Een indrukwekkende stoet van patriarchen en bisschoppen volgt. Hulde der gees.elijken. In het voorportaal ontvangt de Paus eerst c'e hulde van de geestelijkheid, en daarna doet hij zijn triomfalen intocht in de basi liek. Zilveren trompetten klinken en he^ koor zet 't „Tu os Petrus" (Gij zijt Petrus *oor zet 't „Tu es Petrus" (Gi.1 zijt roius in. De enorme menschenmenigte juicht den stoet geestdriftig toe. welke zich langzaam door het middenpad voortbeweegt te mid den van een dubbele rij leden van de Faia- lijnsche wacht, die den Heiligen Vader A ..„«Al-oman in flfi K9-" mnsche wacht, die den tiemg eerbewijzen brengt. Aangekomen in de Ka- Pel der H. Drievuldigheid,, verlaat dei Paus z,.lb draagstoel, om een oogenblik te bidd v°or het Heilig Sacrament, om zich vemd" Rens weer per draagstoel te begeven n< de Sint Gregorius-kapel, waar Hij J.1C °P Z1m troon zet, en de hulde der kardinalen, Artsbisschoppen en bisschoppen m on - rangst neemt De prinsen der kerk knie ën neer'voor den Heiligen Vader en Kus- setl hem den visschersring, terwijl de zan gers van de koren der Sixtijnsche en Ju- liaansche kapel beurtelings liun „Tu es Pètrus" laten wecrkliiii^n. Vorsten aanwezig. Op. de voor de buitenlandsche vertegenwoordigers gereserveerde tribune ziet men den Italiaanschen kroonprins, den minister van bui tenlandsche zaken, graaf Ciano, den Hertog van Norfolk als verte genwoordiger van den Koning van Engeland, ex-koning Ferdinand van Bulgarije, Prins Karei van Vlaande ren, de koningin-moeder van België de familie der Spaansche Bourbons en talrijke andere prinselijke perso nen. Ceremonieën. Daarna vonden de Heilige mis en een plech tige processie plaats. Tijdens de processie van de Gregorius- kapel naar 't altaar van de confessie, nam de ceremoniemeester, die voor den Heiligen Vader liep, drie keer een dot vlas van een zilveren schotel en neerknielend verbrand de hij uit, zeggend: „Pater Sanctie, sic tran sit gloria mundi", (Heilige Vader, zoo ver gaat de glorie der wereld). Onmiddellijk na den apostolischen zege gaf de deken van het kapittel van de basi liek Sint Pieter een witte geborduurde beurs waarin 25 oude geldstukken, als belooning voor het opdragen van de H. mis. De kroning. Te vijl minuten over een weerklin ken de bazuinen en verscheen de Paus. De menigte op hot plein barst te uit in een luid gejubel en handge klap. Nadat de Paus plaats had genomen op den troon, nam de tweede kardi naaldiaken hem den mijter van het hooid en de eerste kardinaal-diaken plaatste hem de tiara op, onder het uitspreken van de oude formule: „Ontvang de tiara, versierd met drie kronen en weet, dat gij zijt de vader van vorsten en koningen, de herder der menschen op aarde en plaatsver vanger van onzen verlosser Jezus Christus, wien eer zij en glorie in alle eeuwen der eeuwen." Vervolgens gaf de Paus den zegen Urbi et Orbi. Wederom juichte de menigte op het plein en klapte in de handen, minuten lang, waarvoor de Paus, glimlachend met de hand wuivend, dankte. Ten teeken van het einde der plechtig heid werden wederom de zilveren bazuinen gestoken. TISO NIET IN HET KABINET; REGEE RING ONDER LEIDING VAN SIDOR. RUMOERIG WEEKEINDE TE BRATISLAWA. Oogenschijnlijk is de Slowaaksche ministercrisis opgelost. Meende men eerst dat president Hacha onder Duitschen druk den van zijn ambi ontheven Tiso weer in zijn waardig heid zou herstellen, dit is niet ge beurd. Er is een regeering gevormd, onder leiding van Sidor, tot heden vice-president der centrale regeerin^ Waar deze, en de overige leden be kende strijders zijn voor de autono mie van Slowakije, heeft de benoe ming wel eenige ontspanning teweeg gebracht en in het algemeen een gunstigen indruk gemaakt. In Duitschland noemt men deze re geering echter een papieren regee ring. Vanuit Weenen wordt de SJo- waaksche bevolking aangespoord zich te blijven verzetten tegen de President Hacha. overheersching der Tsjechen. Een of ficieel geinspireerde Duitsche ver klaring zegt, dat Praag thans een slag heeft geslagen in Slowakije, waarbij de Duitschers, die zich nog in den Tsjecho-Slowaakschen staat bevinden, tezamen met de Slowa- ken moeten lijden. Na de Tsjechen beschuldigd te hebben van een psychologische verandering van gedachten, zegt de verklaring: Laat de Tsje chen er echter aan denken, dat de betrek kingen in Midden-Europa vastgelegd zijn door de politiek, welke te Muencihen is aan gevangen en te Weenen is voortgezet. Karmasin, de leider van de Duitsche min derheid heeft gistermiddag te Bratislawa in een interview verklaard, dat hij „te allen tijde een beroep op den F.uehrer kon doen." Na een reeks elkaar snel opvolgende ge beurtenissen, heerscht thans weer rust in Bratislawa. Nieuwe regeering treedt op. Reeds gistermiddag heeft de nieuwe re geering zich bij mönde van Sidor uitgespro ken. Voor de radio verklaarde hij, dat hij in de eerste plaats de rust in Slowakije zou verzekeren. Ik heb, aldus Sidor, de door de regeering genomen militaire maatregelen doen opheffen. De macht is op het oogenblik in handen van burgerlijke ambtenaren en van de Slowaaksche gendarmerie. De Tsje chische gendarmes zullen het land binnen 24 uur moeten veriaten. Ik kan echter niet toelaten, dat de be- stuursarbeid door de inmenging van der den wordt belemmerd. Ik denk aan het con flict, dat was uitgebroken tusschen de Hlinkagarden en de provinciale autoriteiten De Hlinkagarden zijn gevormd om het ge zag te helpen: zij moeten gehoorzamen. Het is derhalve verboden, te gehoorzamen aan de klandistine orders van andere personen dan de Slowaaksche regeering en haar pre sident. Spanning neemt weer toe. Ondanks deze verklaring blijft de toestand gespannen en verward. Volgens een Brit- schen waarnemer te Praag, wordt aldaar de benoeming van het nieuwe Slowaaksche ka binet beschouwd als een voorloopig compro mis, dat voorloopig een grondwettige regee- ring in Slowakije verzekert. De Slowaaksche openbare meening is verdeeld tusschen den nieuwen premier Sidor en de jeugdige radi calen, die afscheiding van de gehate Tsje chen eischen. Een andere factor is de Duit sche minderheid, die ofschoon zwak in aan tal, krachtig de trom roert ten behoeve van de Slowaaksche extremisten. Men hoort spre ken over de mogelijkheid van een afgeschei den Slowaakschen staat onder Duitsche be scherming, met een tol- en muntunie met Duitschland. Wapens uit Duitschland? Volgens berichten uit goede bron is in den afgeloopen nacht door bemiddeling van de Duitsche partij een aanzienlijke hoeveelheid wapens van den Duitschen oever naar den Slowaakschen oever gebracht. De Duitschers te Bratislawa hebben op deze wijze 1.500 ge weren met munitie en automatische wapens ontvangen. De separatisten onder Sano Mach hebben zich in verbinding gesteld met de Duitschers onder Karmasin, doch Sidor heeft aan de troepen order gegeven, alle strategische pun ten te bezetten. Tijdens een betooging van de Duitsche volksgroep te Bratislawa is op den leider Karmasin geschoten. De chef van den staf der Hlinka- garde, Murgatsj, heeft een manifest gepubliceerd, waarin hij verklaart, dat Sidor, „niet waardig meer" is, als opperbevelhebber van de Hlinka- garde op te treden. Sidor wordt ver weten, dat hij tegenover Praag een zwakke houding en de onaantast bare principieele eischen der Slo- waken heeft laten varen. Uit het manifest blijkt voorts, dat het offi cierenkorps van de Hlinkagarde ge weigerd heeft, zich ter beschikking te stellen van een door Praag be noemde regeering, in het bijzonder echter de regeering Sidor. Dooden... Gisteravond patrouilleerden voortdurend pantserwagens door de straten van Bra tislawa, en naar gemeld wordt, neemt de spanning toe. Volgens de berichten van Slowaaksche zijde zijn bij een gevecht tusschen Hlinka garden en Tsjechische soldaten te Presov elf personen gedood. Volgens een door het hoofdkwartier van de Hlinkagarde gepubliceerd communiqué zijn bij de jongste incidenten zelfs negen tien leden dezer organisatie gedood. Vooral Zaterdagavond is het zeer rumoe ring geweest. Vele Joodsche winkels moes ten het ontgelden, na half tien mocht nie mand meer op straat. Tienduizenden hebben te Bratislawe ten gunste van Tiso bteoogd. Hun pogingen zijn dus, zij het wellicht voorloopig, zonder resultaat gebleven. Een nieuwe regeering balanceert in Slo wakije. Hoe lang? De „Noordam" en de „Zaandam" voldeden goed. De HollandAmerika Lijn heeft plannen voor vernieuwing van haar vloot. Verwacht kan worden, dat de maatschappij een op dacht zal geven tot het bouwen van twee motorschepen van bijna 11.000 ton met een snelheid van 17 mijlen. De ervaringen, opgedaan met de „Noor- dam" en de „Zaandam", schepen, die 130 passagiers in één klasse kunnen vervoeren, en daarnaast in hoofdzaak dienen voor 't vervoer van lading, hebben den doorslag gegeven bij de voorbereiding van deze plannen. Dit scheepstvpe is economisch, daar het in den winter in de vaart op New York de grootere schepen kan vervangen, terwijl Verwachting: Meest matige N. tot N.W. wind, gedeeltelijk bewolkt, aanvankelijk droog weer, later eenige kans op buitjes, temp. om het vries punt des nachts, overdag weinig verandering in tem peratuur. Alg. vooruitz.: Terug loopende wind, toenemende bewolking later kans op eenigen regen. het de gelegenheid biedt om ook andere havens aan de Oostkust van de Ver. Staten aan te doen. Waarschijnlijk zal volgens het Hsb. aan de Werf Wilton Feijenoord de bouw van deze twee nieuwe motorschepen worden opgedragen. Landbouwers komen van een koude kermis tkuis De voorzitters van de drie centrale land bouworganisaties, de heeren C. van den Heuvel, A. N. Fleskens en H. D. Louwes, werden dezer dagen door den minister van Economische Zaken in audiëntie ontvan gen, teneinde eenige urgente agrarische vraagstukken te bespreken. Wat de varkensprijs betreft, verklaarde de minister, bereid te zijn, na te gaan of 't mogelijk is om in sneller tempo het sur plus uit de markt te nemen. Ten aanzien van de vleeschpolitiek kon de minister geen toezegging doen tot het staken van den vleeschimport. Het uit de markt nemen der runderen is voorts stop gezet, aangezien de prijs niet onbevredigend geacht moet worden en het gestelde doel dus was bereikt. Inzake de ongelukkige tarwe-situatie deel de Zijne Excellentie mede, dat hij geen oogst-risico's wil nemen voor rekening van het Landbouwcrisisfonds. Uitsluitend op den grond van verhoogde productiekosten voor de zomertarwe, wil mr. Steenberghe onderzoeken of van hoogere productiekosten van eenige beteekenis spra ke is, mede in aanmerking nemend, de ter beschikking stelling van goedkoop zaai graan. GEEN OPDRACHT VAN DE REGEE RING OM DE ONDERHANDELIN GEN TE STAKEN. Dezer dagen werd in de Msb. een bericht gelanceerd, volgens hetwelk de Regeering telegrafisch opdracht zou hebben gegeven om alle besprekingen en onderhandelingen over den aankoop van vliegmaterieel in Amerika, zoowel voor de K.L.M. als voor de militaire vliegdiensten te staken. Een be richt, dat naar het Hsbl. mededeelt volko men onjuist is. Er moet in dit verband aan wordien her innerd, aldus laatstgenoemd blad, dat voor de Nederlandsche regeering op het oogen blik de z.g. commissie Van Duim in Ame rika vertoeft met betrekking tot de moge lijke levering van vliegtuigen voor het Ne derlandsche en het Ned. Indische leger. Bovendien is de heer Guilonard van de K. L.M., thans ook in Amerika met den heer Veenendaal, zulks ter bestudeeririg van de nieuwe Douglas D.C. 4, over de aanschaf fing waarover de K.L.M. denkt. Een voor- loopige toestemming daartoe heeft de K.L. M. van de Regeering reeds verkregen. Mocht de K.L.M. intusschen inderdaad besluiten tot het koopen van een of meer D.C. 4- toestellen, dan zal de regeering daar toch definitieve goedkeuring aan moeten hech ten. Overigens werd in het bericht in het Rot- terdamsche blad gemeld, dat een commis sie zal worden benoemd om op korten ter mijn uit te maken, of het niet mogelijk is de verlangde vliegtuigen in ons land ii$ licentie te houwen of hier zelf de toestellen te ontwerpen, die voor de militaire en ci viele luchtvaart noodig zijn. Omtrent de instelling van een dergelijke commissie, zoo werd het Hsbl. medege deeld, staat op dit oogenblik niets vast. Men zal zich herinneren, dat de Regeering herhaalde malen, zoo bij monde van den Minister van Defensie als doorden Mi nister van Waterstaat, heeft bteoogd, dat zij de^ nationale vliegtuig-industrie zooveel mogelijk tracht te bevorderen. Wat nu 'spe ciaal de militaire luchtvaart betreft, hierbij speelt de spoedeischende factor een zeer groote, zoo niet de belangrijkste rol. Intusschen, instelling van een commissie, welke de regeering van advies zou kunnen dienen, behoort, hoewel niet Op korten Ier- mijn, geenszins tot de onmogelijkheden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1