Minister wil geen
„stempelaars' meer!
„Heerschappij ter zee
of hongerdood
Praag vlagt
DE WERELD
Spanning in het Memelgebied
Post vluchten op Indu
m weinig
woorden
Dat is Engelands keus!
Berlijn ontkent
Voetballen is beter
Marine ziet met vertrouwen
een uitdaging tegemoet
Te Kaunas doet hardnekkig het
gerucht de ronde dat dr. Neumann,
de leider van dè Memelduitschers,
gisteren een nota aan de Litausche
regeering heelt gezouden, waarin hij
verzoekt het autonome Memelgebied
te veranderen in een onafhankelijken
staat. Men weet nog niets omtrent
den juisten inhoud van de nota,
doch het zou niet uitgesloten zijn,
dat zij in den vorm van een ultima
tum is gegoten.
Voorts wordt vernomen, dat Urbsyd, de Li
tausche minister van buitenlandsche zaken,
morgen uit Rome, waar hij de kroning van
den Paus heeft bijgewoond, te Berlijn zal
aankomen. Tenslotte is de Duitsche gezant
te Kaunas twee dagen geleden naar Ber
lijn vertrokken.
Duitsche tegenspraak.
In een verklaring voor de buitenlandsche
pers zijn de berichten, volgens welke
Duitschland voornemens zou zijn het Me
meiland in de naaste toekomst in te lij
ven, tegengesproken.
Wij drukken hierbij een kaartje af van
Memeiland, het door Duitschers bewoonde
deel van Littauen, dat naar veler oordeel
thans op weg is naar aansluiting bij het
Groot Duitsche Rijk.
MEMELLAND OP WEG NAAR DE AANSLUITING
EEN LANDELIJKE ACTIE OP TOUW
GEZET.
De minister van Sociale Zaken, prof.
mr. C. P. M. Romrrie, heeft gister
avond een radiorede gehouden over
de organisatie der geestelijke en
lichamelijke ontwikkeling van werk
loozen ter vervanging van het z.g.n.
„stempelen". Spr. noemde het mede
werken aan deze organisatie een echt
nationaal werk, een werk van geeste
lijke en moreele herbewapening.
Wat is het geval? Het is no ongeveer een
jaar geleden, dat we, eerst in een enkele ge
meente en toen het daar geslaagd was,
is het uitgebreid tot enkele andere be
gonnen zijn met een proef, om het controle
middel op den steun van den werklooze, het
stempelen, die dagelijksche gang naar het
stempellokaal waarvan een mensch in nood,
niet beter wordt, te vervangen door wat
anders en door wat beters.
Moet dat zóó?
Controle moet er wezen, maar moet die
controle dan persé zóó zijn ingericht, dat zij
niet beter weet te doen dan je eiken dag, en
eiken dag weer, in het stempellokaal op te
drukken: werkloos, hier is je stempel, ga
maar weer, je bent werkloos, werkloos met
de honderden met wie je staat in de rij, in
het leger van de stempelaars.
Ja, „stempelaar" noemen ze je, zij
die het niet kennen en zij die het
niet weten maar zelf, jij die het
wel weet en die het wel kent, voel ie
je worden tot: de gestempelde, de
gestempelde die vecht en vecht om
er niet in ten onder te gaan, maar
voor wien het zoo zwaar is, om zijn
levensmoed en 'levenskracht onder
weg niet bij stukjes en brokies te ver
liezen of in moeheid weg te
gooien.
Van Breda begint de victorie!
We hebben, nu een jaar lang, een proef
genomen met wat anders en wat beters.
Laat ik de pionier-gemeente met eere mo
gen noemen: Breda, waar 60 pet. van de
werkloozen nun iet meer stempelen, maar
deelnemen aan wat als resultaat van een
prijsvraag, die ze daar gehouden hebben, ge
doopt is: het Sesroba-werk, Sport En Geeste
lijke Ontwikkeling Brengt Arbeidskracht.
En van Breda uit is het overgeslagen naar
ettelijke andere plaatsen. En het moet over
slaan naar het heele land!
Panr wordt snort beoefend, gevoetbald en
geloopen, athletiek beoefend en gezwom
men. in de plaats van het stempelen. Daar
wordt aan huisvlijt gedaan, aan figuurzaag
werk, fineerwerk e.d. daar wordt ontsnan-
nins gegeven, mirziek, tooneel, enz. Daar
worden excursies'sehouden. bezoeken ge
bracht aan fabrieken, kweekerijen, musea,
natuurmonumenten.
Daar worden cursussen gegeven, alge-
meene ontwikkeling, eerste hulp bij onsre-
Inkken, luchtbescherming, enz. enz., daar
wordt gewerkt in volkstuintjes aan het
kweeken van gewassen. Dat alles en nog
veel meer, in de plaats van het stempelen.
Anderhalf A twee uren per dag is men daar
bezig, om den geest te verfrisschen, het li
chaam te sterken, zich „fit" te houden, in
de nla°ts van het stempelen.
En dit alles geschiedt natuurlijk onder
leiding. Onder leiding van werkloozen zelf,
waar de geschikte krachten daarvoor aan
wezig zijn. Onder leiding en met medewer
king van hen, die wel werk hebben, inzoo-
verre de krachten, die. noodig zijn, onder
de werkloozen ontbreken of medewerking,
die noodig is, slechts en juist van de an
dere zijde kan komen.
Comité samengesteld.
Ik heb een aantal mannen in den lande
bereid gevonden zich te vereenigen tot een
landelijk comité, waarvan de samenstel
ling dezer dagen bekend zal worden ge
maakt en de zetel gevestigd is ten depar-
temente van Sociale Zaken, dat als werk-
commissie het centrale punt tot bevorde
ring van de uitbreiding van dit werk over
het geheele land zal vormen.
Dat werk blijft staan in het teeken, waar
in het is opgezet, zijn deugdelijkheid be
reids bewezen heeft en ook alleen tot zijn
volle zegenrijke recht kan komen: het tee
ken van gezamenlijk zelf-doen. Zelf-doen
van werkloozen. Zelf-doen van werkloozen.
Zelf-doen ook geheel voor wat betreft, het
geven der gelden, die onafwijsbaar noodza
kelijk zijn voor de functioneering van de
gansche organisatie. Alleen zóó heeft het
zijn volle waarde. Alleen zóó heeft men het
recht, het te plaatsen in het kader, waarin
het wezenlijke beteekenis heeft voor de on
derlinge verbondenheid der natie, het ka
der der geestelijke en moreele herbewape
ning.
De minister deed tenslotte een krachtig
beroep op alle Nederlanders, hun schou
ders te zetten onder het Scbogawerk. Men
kan daarmee beginnen door een eerste bij
drage op postgirorekening no. 301.000 van
het Landelijk Comité voor Geestelijke en
Lichamelijke Ontwikkeling van Werkloozen
Den Haag, te storten, tot innerlijke ver
steviging van den werkloozen medemensch
Zijne Excellentie besloot met de woorden
„Zoo zij het, in practische opvolging van
het Koninklijke woord onzer Landsvrouwe,
ten zegen van het Vaderland."
UITGEBREIDE CONVOOI-ORGANISATIES.
Het feit, dat in dit financieele jaar 43
oorlogsschepen bij de Engelsche marine zijn
gevoegd en dat in 1939 nog zestig schepen
gereed zullen komen, vormden met de ont
hulling dat vergaande methoden zijn aan
genomen om dreigingen van duikbooten en
vliegtuigen tegen de marine af te wenden,
de voornaamste punten der redevoering,
welke Geoffrev Shakespeare gisteren in hei
Lagerhuis heeft gehouden.
Shakespeare zeide, dat in het nieu
we program zijn opgenomen twee
snelvarende slagschepen van 40.000
ton, gewapend met 16 duims ka-
nonen. Thans beschikt men over 15
groote schepen, waarvan slechts
drie dateeren uit de jaren na den
oorlog. Einde 1943 zal het aantal,
slagschepen 21 bedragen.
In den loop van het jaar zullen de wer
ven ongeveer 200 schepen moeten bouwen in
het geheel 870.000 ton. Hieronder zijn begre
pen negen slagschepen, zes vliegkampsehe-
pen, 25 kruisers, 43 torpedojagers, negentien
duikbooten en ettelijke kleinere vaartuigen.
In drie jaren is de productie van zwaar
geschut vertwintigvoudigd.
Indien ooit
Indien wij ooit, aldus Shakespeare,
de heerschappij ter zee zouden ver
liezen, zouden wij den hongerdood
onder de oogen moeten zien.
Wij gelooven, dat de Britsche vloot thans
zóó sterk is, dat wij met vertrouwen een
directe uitdaging van eenige waarschijnlij
ke combinatie van strijdkrachten onder
oogen kunnen zien.
In de toekomst zal een dreiging met duik
booten niet zoo doeltreffend zijn als in den
laatsten oorlog.
Hij deelde mede, dat als resultaat van
een nauwe samenwerking gedurende twee
jaren tusschen de admiraliteit en de scheeps
bouwindustrie, Groot Brittannië gereed zou
zijn een convooiorganisatie direct na het
uitbreken van een oorlog in te richten op
alle scheepvaartroutes, 'waar zulks noodig
zou zijn.
Voldoende anti-duikbootgeschut.
Wij hebben voldoende anti-duikbootge
schut in voorraad om aan alle te venvach
ten eischen het hoofd te kunnen bieden.
Verwacht wordt, dat tegen het einde van
het jaar ongeveer 1000 koopvaarders ver
sterkte dekken zullen hebben, waar kanon
nen op zullen kunnen worden geplaatst.
9000 officieren ter koopvaardij hebben reeds
cursussen gevolgd in convooibescherming.
Bij het uitbreken van een oorlog zal een
groot aantal schepen direct worden overge
nomen om dienst te doen tegen duikbooten.
Er is reeds een voldoende voorraad oorlogs
materiaal gereed.
Shakespeare zeide te gelooven, dat de
Britsche methoden voor de opsporing, ver
jaging en vernietiging van duikbooten de
beste ter wereld zijn.
Bij een bedreiging uit de lucht...
Mocht de marine zich tegenover een be
dreiging uit de lucht gesteld zien, dan
kunnen moderne schepen een defensief vuur
in zoodanigen omvang produceeren, zoowel
Hitier is bezig de nieuwe staat
volgens Duitsch model te her
vormen.
NA F.USLAND, DUITSCHLAND
THANS HET GROOTSTE LAND
VAN EUROPA.
Adolf Hitier, de Führer, is thans bezig, als
eerste onderdeel van zijn verdere bescher-
mingspiannen voor de uiteengevallen Tsje-
co-Slowaaksche republiek, dit land model-
Duitsch in te richten.
Zooals wij- elders in dit nummer uitvoe
riger uiteenzetten, is een protectoraat ge
vormd, waarbij iHtler de politieke richting
bepaalt en de rióhtlijnen voor de defensie
aangeeft. De Tsjechische legaties in het
buitenland hebben opdracht ontvangen hun
arbeid aan Duitsche vertegenwoordigers
over te dragen. De meesten wachten daarme
de nog.
In Praag
heeft de pólitie opdracht gegeven huis aan
huis te vlaggen. Het schijnt, dat Duitsche
functionarissen reeds drie dagen geleden
hotelkamers hebben besproken
Het wordt in Praag mogelijk geacht, dat
president Hacha zal worden benoemd tot
hoofd van het protectoraat Bohemen en
Moravië.
Gistermiddag heeft Hitier Hacha op den
burcht ontvangen Hacha werd met militai
re eerbewijzen begroet. De chef van het
protocol, von Doernberg, begeleidde den pre
sident naar Hitier.
Officieel wordt medegedeeld, dat minis
ter von Ribbentrop tevoren een bezoek
aan Haelia had gebracht en hem het de
creet van den Fülyer ovér de stichting van
het rijksprotectoraat Bohemen en Moravië
had overhandigd.
Verder heeft Hitier het gemeentebestuur
van Praag ontvangen, hetwelk hem verzocht
de stad Praag in zijn bijzondere bescher
ming te willen nemen.
Hitier zegde dit. toe. Overal in het land is
de overdracht der commando's zonder stag
natie verloopen.
De Joden het eerst aan de beurt.
De orde van Advocaten te Praag heeft de
op langen als op korten afstand. dat vlieK
tuigen tot zulk een hoogte zouden vvoidei
gedwongen, dat de tref mogelijkheid
verminderd zou worden. De P°lltiek
de Britsche schepéh het meest ™°del
luchtafweergeschut te concentreeren. zoo
mogelijk verdragend en minder verdragend
geschut. Bovendien gaven de defensieve
wapeningen der moderne oorlogsschepen
bescherming tegen granaatvuurbommen.
Ten aanzien van torpedo's en manen zei
de Shakespeare, dat verbeterde methoden
voor de bescherming onder water zijn ui -
gewerkt om te voorkomen dat een vitale
slag zou worden toegebracht onder de.
waterspiegel.
Zes nieuwe vliegkampschepen.
Het personeel van het marineluchtwapen,
met inbegrip van hen, die in opleiding zijn
is van ongeveer 3000 koppen in 19oi toege
nomen tot ongeveer 6000.
Contracten voor vliegtuigen en voor zes
nieuwe vliegkampschepen, welke thans wor
den gebouwd en na 1940 in dienst worden
gesteld, zijn afgesloten en de productie is
op vollen gang.
Wat het personeel aangaat, in het laatste
jaar heeft de recruteering tot resultaat ge
had, dat uit de 70.000 aanbiedingen 18.000
officieren en minderen zijn uitgekozen.
Slechts op één punt bestaat een tekort,
n.1. voor wat betreft de geschoolde arbei
ders, zoo besloot Shakespeare.
Churchill denkt er anders over.
In het debat dat op deze rede volgde,
zeide 't lid der Labour-oppositie Alexander,
dat men rekening moet houden met de
mogelijkheid van aanvallen door Duitsch
land, Italië en Japan waarschijnlijk tege
lijkertijd ondernomen. In dit verband achtte
hij de Britsche marine nog onvoldoende.
Winston Churchill meende, dat een groot
gedeelte van de Duitsche duikbootentonno-
ge reeds vervaardigd is en alles, wat thans
nog noodig is, slechts het monteeren dezer
gedeelten betreft.
Duitschland zal spoedig vijf krui
sers met achttienduimsgeschut heb
ben, kruisers, aldus spr., die beslist
superieur zijn aan eenig schip van
onze vloot met uitzondering van den
slagkruiser.
In geval van een oorlog zullen die sche
pen onze handelswegen ten zeerste belem
meren. De eenige remedie zal zijn een con-
vooisysteem en de Royal Souvereigns zul
len ideale schepen zijn om in convooi 60 of
70 schepen uit Australië, van de Kaap, of
Zuid Amerika veilig voor de zware krui
sers thuis te brengen. Wanneer wij de Royal
Sovereigns houden, zal Duitschland volgens
niet-arische leden gelast onmiddellijk hun
activiteit als advocaat te staken.
Verschillende journalisten zijn te Praag
gearresteerd.
Naar verluidt, heeft de leider van de
Gestapo bij aankomst verklaard, dat tien
duizend arrestaties moesten worden ver
richt.
De correspondenten van de buitenland
sche pers hebben opdracht ontvangen hun
inlichtingen te komen inwinnen bij den
rijkscommissaris, of bij diens afwezigheid
bij den persattache van de Duitsche legatie.
De bladen publiceeren artikelen over de
enthousiaste ontvangst van de Duitsche
troepen, zij schrijven evenwel niet over de
vechtpartijen, waarbij Duitschers door Tsje
chen worden geslagen
Vluchtelingen.
Het schijnt dat generaal Serovy en mi
nister-president Beran naar Londen zijn ge
vlucht. Ook leden der directie van de Skoda-
wapenfabrieken hebben met verschillende
geheime plannen een goed heenkomen ge
zocht. Duizenden Tsjechische burgers zijn
naar Roemenië en Polen gevlucht.
De situatie thans.
Het kaartje geeft zeer aanschouwelijk weer
de tegenwoordige feitelijke grenzen van het
Groot-Duitsche Rijk.
De bevolking van het Rijk is met 6.800.000
inwoners der beide protectoraten Bohemen
en Moravië toegenomen en telt thans pl.m.
86 millioen zielen.
Men overziet op de kaart de nieuwe staat
Slowakije, welke nu ook bescherming ge
vraagd heeft bij Duitschland, om eveneens
als protectoraat opgenomen te worden. Ook
dit landje moet dus volgens de berichten van
hedenmorgen, bij het Duitsche Rijk worden
getrokken en daardoor wordt dus de totaal
bevolking van het Duitsche Rijk ongeveer
90 millioen zielen. De dunne lijn, in het
Duitsche gebied getrokken geeft de grens
weer van 1935.
Het Duitsche Rijk vormt nu, nd Rusland
het grootste rijk in Europa.
Vertrek van Aankomst t«
Valk
(terugreis)
Gier
(heenreis)
Zilverreiger
(heenreis)
Reiger
(terugreis)
Buizerd
(heenreis)
(terugreis)
Athene 16 Mrt.
Rang. 16 Mrt.
Alex. 16 Mrt.
Rang. 16 Mrt.
A'dam 16 Mrt.
Band. 16 Mrt.
A'dam 16 Mrt
Singap. 16 Mrt,
Basra 16 Mrt.
Jodhp. 16 Mrt.
Napels 16 Mrt
Medan 16 Mrt.
het verdrag gemachtigd zijn nog twee slag.
schepen te bouwen, maar het zal veel beter
zijn de Duitschers nog twee slagschepen te
laten bouwen, wanneer zij (lat willen, ten
eerste omdat het hen vier jaar zou kosten
•vanaf 1942 om het eerste schip te bouwen
en omdat, ten goede of ten kwade, de af-
schuwelijke bewapeningswedloop in een vol-
komen andere positie zal verkeeren in 1946.
Spr waarschuwt niet do fout te maken
het land reeds aanwezige en noodige hulp
bronnen te ontnemen.
De superioriteit zal grooter zijn, zoo be
sloot Cluirchill, wanneer de Britsche en
Fransche vloten in samenwerking optreden
Kieswetwijziging in Frankrijk op Ml. Gis.
teren is de Fransche Kamer begonnen met
het behandelen van het ontwerp tot wij
ziging van de kieswet, strekkende tot het
invoeren van een evenredige vertegen
woordiging. Een der leden van de Kamer
verzocht de behandeling uit te stellen,
aangezien de wet niet dringend was, doch
dit verzoek is met 307 tegen 280 stemmen
verworpen.
Steeds verdere verwijdering Duitschland—
Amerika. Ambtenaren van het departe
ment van buitenlandsche zaken te Was
hington hebben toegegeven, dat ingevolge
de politieke gebeurtenissen in Midden-
Europa de Amerikaansche handelsover
eenkomst met Tsjecho Slowakije dood is,
en dat dit waarschijnlijk de voorlooper
zal zijn van verdere vervreemding tus
schen de Vereenigde Staten en Duitsch
land.
Bankoverval in Amerika. Twee gemaskerv
de bandieten hebben gisteren een overval
gepleegd op de Central Bank of Tacoma.
(V. S.) Zij wisten te ontkomen met een
buit van 5000 dollar.
De zware industrie in de Sovjet. Op het
achttiende partijcongres van de commu
nistische partij heeft de Sovjet minister
president Molotof een rede gehouden,
waarin hij een algemeen overzicht heeft
gegeven van de ontwikkeling van de de
fensie-industrie van de Sovjet Unie in
verband met den internationalen toestand
Ilij zeide dat alle takken van deze in
dustrie aanmerkelijk zijn uitgebreid, in
het bijzonder de zware industrie, welke
ongeveer met twee en een half is verme
nigvuldigd. De landbouw is met 51 pro
cent toegenomen.
Toestand aan de Tunesische grens niet zon
der gevaar. Sir Noel Charles, secreta
ris der Britsche ambassade, heeft giste
ren een bezoek gebracht aan Ciano en ge
sproken over de bewegingen der Italiaan-
sche troepen in Lybië. Naar de Britsche
meening, is de toestand aan de Tunesi
sche grens niet /onder gevaar te achten,
doch de overtuiging wordt uitgesproken,
dat geen stappen zullen worden gedaan
hem nog kritieker te maken.
Tsjechische gezant In Amerika beschouwt
zich niet als Duitscher. De Tsjechische
gezant heeft geweigerd de Tsjechische le
gatie over te dragen aan de Duitsche ver
tegenwoordigers, tenzij hij schriftelijk be
velen krijgt van Hacha.
Fusie in de Zweedsche vliegtuigindustrie.
De twee grootste Zweedsche vliegtuigfa
brieken worden samengesmolten. Doel is
betere mogelijkheden te scheppen voor 't
onafhankelijk pionierswerk wat betreft
den bouw van een nieuw type vliegtuig.
Medisch congres over luchtverdediging.
In September a.s. zullen medici van 44
landen in Toronto (Canada) bijeenkomen
op het congres van den internationalen
bond van ziekenhuizen om het vraagstuk
der bescherming van ziekenhuizen tegen
gas- en luchtaanvallen te bespreken.
Voorts staan op het programma de mobi
lisatie van ziekenhuispersoneel en het op
ooitogssterkte brengen der ziekenhuizen.
Van Synagoge tot Hitlerjeugdverblijf. -
1 za' de vr(>egere synagoge te
Goblenz verbouwd worden tot een ont-
2 ,1I(! U1S voor de Hitlerjeugd, met
eetzalen, een zwembad, kleedkamers
ïz. Sedert het anti-Joodsche optreden
van i°vT.ber..1'1- z'Jn de synagogen welke
hpretoM Rjden hebben gehad, nog niet
rifpn!?! Z°?dat zij niet langer voor kerk
diensten gebruikt kunnen worden.
ï'8?-Fransche handelsbesprekingen ver-
beïiu-pV; Duitsch-Fransche handels-
BpHiinVlI"Reiu' eenige dagen geleden te
S2Mn 'e*onn""> "in tot nader order
verwBpMo Fransche gedelegeerden
OQr. on H0n a!®.u}ve instructies met het
1 de politieke gebeurtenissen.
Dter^!ef«,Cna,?SChe olie wordt helder. Gis-
Cardennf 1n- u besPrekingen tusschen
vende vpru?1 .Rlchberg een zeer hoopge-
kino-pn rklarm& uitgegeven. De bespre-
v order in wn wordtgezegd, hebben goede
de don.- 'n* gemaakt. Het standpunt van
ma at sr h a! vertegenwoordigde olie-
cot 2n'..w>er bezittingen in Mexi-
naderen oil Z1Jn' CD dat dPr regeering
elkaar, aldus wordt verklaard-
