Snelle slagschepen
Ingezonden
Een kwestie van leven of
dood voor ons imperium
ïlieaufA uil Ubd
Pleidooi voor actieve zelfstandigheids politiek
Correspondentie
Groot nieuws! Heuglijk nieuws! Hier is
Bell-boy, de nieuwe virginia! Geuriger,
zachter, milder dan ooit een virginia-
sigaret is geweest! Een blijde verrassing
van aroma en smaak! Proef Bell-boy en
geef toe: „ja, dat is lekker rooken, dat
is de virginia die ik zocht! Rook nog
heden Bell-boy, de sigaret met het aparte
virginia-karakter. Thans alom verkrijgbaar.
Visscherij
Inschrijving Handelsregister
fft
Wanneer, aldus lezen wij in „Onze Vloot",
beleeft men een historisch oogenblik?"
Meestal wordt het eerst naderhand bemerkt,
meestal is het reeds geruischloos in den
nacht der tijden vergleden, voordat men het
zich heeft gerealiseerd. De onderteekening
van het accoord van München is zulk een
historisch oogenblik geweest, en velen hebben
het als zoodanig gevoeld, maar vermoedelijk
niet in zijn ware beteekenis, zij beschouwden
het meer als een moment waarop de vrede
werd gered van den rand van den oorlogs
afgrond, dan als het moment waarop een
diepgaande politiek-strategische structuur
verandering plaats greep. Deze structuurver
andering is niet plotseling gekomen en be
hoeft ook niet plotseling een explosie te ver
wekken, doch zij is geleidelijk gegroeid en het
oogenblik in dien groei waarop, soms onder
een schok van coïncideerende gebeurtenissen
van ondergeschikt belang, de nieuwe figuur
van den toestand zich duidelijk begint af te
teekenen is een historisch oogenblik, omdat
het de overgang van twee stadia markeert.
Ook reeds vóór de spannende Septemberda
gen van 1938 waren er symptomen en ten-
denzen die er op wezen dat een ingrijpende
politiek-strategische structuurverandering op
handen was, doch het beeld dat zij zou te
zien geven, was nog niet duidelijk. Het ka
rakter van Minister-President Chamberlain's
vredesdémarche bij Rijkskanselier Hitier,
heeft alles duidelijk gemaakt en met name
het hoofdfeit van het nauwe samenspel tus-
schen antikominterngenjoten Berlijn, Rome
en Tokio. Nu zou men hiertegen aan kunnen
voeren dat dit spel niet steeds zoo nauw be
hoeft te zijn als op dat moment.
Van Britsche hegemonie naar
machtstegenstelling.
De ontwikkeling van het internationaal
gebeuren, waarvan München het uitgangs
punt is geweest, heeft de wereld, en de Brit
sche staatslieden in het bijzonder, geconfron
teerd met het feit, dat het Britsche woord
niet meer dat bijkans totalitaire gezag bezat
als voorheen, omdat de Britsche daad er niet
onmiddellijk voor de volle honderd procent
achter kon worden geplaatst. Was de grond
stelling van de Britsche wereldpolitiek steeds
geweest dat de Britsche vloot de heerschap
pij moest voeren in „the stven seas of the
world", d.w.z. in de voor het wereldleven be
langrijkste zeegebieden, in de spanende Sep
temberdagen van het vorige jaar 'c leek zeer
duidelijk, dat Groot-Brittannië, indien dit
land het op een conflict had .aten aankomen,
voor de keuze zou zijn geplaatst: óf de vloot
verdeelen over de Europeeschc wateren en
over de Oost-Aziatische wateren, waardoor
de positie van het moederland in gevaar zou
komen, aangezien voor het „binden" van
Duitschland en Italië practis'h de geheele
Britsche vloot benoodigd, of de zeestrijd
krachten in hun geheel concentreeren in de
Europeesche wateren, waardoor de Britsche
positie in Azië tegenover Japan zou worden
aangetast en wel zoodanig dat met een ver
breking van den Britschen strategischen drie
hoek Hongkong-Singapore-Australië ernstig
te rekenen viel. Met andere woorden de Brit
sche hegemonie in de wereld bestaat niet
meer en in de plaats daarvan is gekomen
een tegenstelling van twee machtscombina
ties, die elkaar min of meer in evenwicht
houden, zij het dan ook in een uiterst labiel
evenwicht.
Vóór de totstandkoming van het accoord
van München was de tegenstelling langzaam
maar zeker groeiende, doch nè, München is
zij tot rijpheid gekomen. En daarmede heb
ben alle neutrale en kleinere mogendheden
terdege rekening te houden en Nederland
door zijn zeer belangrijke en tevens kwets
bare ligging wel in het bijzonder. De buiten-
landsche politiek van deze neutrale mogend
heden is steeds geweest op het voormalige
feit van de Britsche hegemonie in de wereld,
de regeeringen en parlementen dier mogend
heden vonden het wel gemakkelijk en vooral
„goedkoop" om zich te bewegen ir. de be
schermende schaduw van de, immers omni
potente, Britsche zeemacht.
Van een formeele aantasting van hun sou-
vereiniteit en territoriale integriteit door
Groot-Brittannië behoefden zij niets te vree
zen, niet omdat de Britsche Regeering er
een hoogere politieke moraal op na zou hou
den dan andere groote mogendheden, maar
veeleer omdat het Britsche Rijk reeds aan
een territoriale oververzadiging leed die geen
verdere uitbreiding meer gedoogde, en boven
dien de Britten hadden in den Volkenbond
een doelmatig instrument om deze neutrale
en kleinere mogendheden voor den wager.
van hun diplomatie te spannen.
Eenige lezers. Uw meening zal door
weinigen gedeeld worden. Deze bijdrage staat
op literair hoog peil. Mogelij1 is de belich
ting wat eenzijdig, al wordt zeker niet voor
een bepaalde richting „propaganda" ge
maakt, zooals U meent. Het is ons bekend,
dat een zeer groote groep lezers deze lectuur
op hoogen prijs stelt en er is dus voor ons
geen enkele aanleiding deze bijdrage niet te
plaatsen.
Als U aan het slot van uw epistel spreekt
over „eerlijk commentaar" had U zelf zoo
eerlijk moeten zijn u niet te verschuilen ach
ter het nietszeggende pseudoniem van
„eenige lezers", waardoor eigenlijk uw inge
zonden zelfs geen correspondentie waard "is.
Red. Heldersche Crt.
De positie van deze neutrale en klei
nere mogendheden is in die mate gewij
zigd dat zij in plaats van beschermd te
worden, in de gegroeide machtstegenstel
ling van beide zijden gevaar loopen, na
melijk: van de zijde der expansieve mo
gendheden het gevaar, dat zij als de
makkelijkst grijpbare prooien beschouwd
worden en van de zjjde van de mogend
heden der „oude" machtsgroepeering
het gevaar, dat zij als de goedkoopste
concessie worden beschouwd om de
expansieve mogendheden tevreden te
stellen. We kunnen tegen deze min of
meer door de politieke noodzaak inge
geven immoraliteit nog niet eens alles
inbrengen, omdat de „neutralen" in het
verleden veelal de belastingbetalers van
andere volken hun veiligheid hebben
laten bekostigen. Dit is nu afgeloopen.
In het bijzonder voor Nederland als de
neutrale mogendheid met de grootste
wereldoelangen en welks grondgebied
over verschillende werelddeelen is ver
spreid en dat juist in de gewichtigste
politiek-strategische regionen: Noord-
West-Europa en Zuid-Oost-Azië.
Conclusie voor Nederland:
Actieve zelfstandigheidspolitiek.
Uit deze hoogst belangrijke positie van Ne
derland kan met betrekking tot het nieuwe
stadium waarin de wereld-politiek tengevolge
van de structuurverandering na „München" is
getreden, het volgende worden geconcludeerd:
het Nederlandsche Rijk is, ongeacht de houding
of den wil van Nederland zelf, een element
in een eventueel wereldconflict en zelfs, onder
bepaalde omstandigheden,1 een element van
beslissing. Het zal echter van Nederland's wil
of houding afhangen of hr' zal zijn een pas
sief element, een willoos object, dat de strij
dende pa'-tijen ieder voor zich willen bezet
ten en bezitten en waarbij door de groote
mogendheden gehandeld wordt volgens het
bekende recept „sur vous, chez vous et sans
vous", of dat het zal zijn een actief element,
geen object dat wordt behandeld, maar een
factor die bepaalt, die zelf niet alleen eigen
lot bepaalt, doch tevens mede het lot van de
wereld op de wijze als iedere andere groote
mogendheid.
Wént in feite is Nederland een groote mo
gendheid, immers Nederland heeft de bevol
kingssterkte van een groote mogendheid
(tusschen de 70 en 80 millioen) tn Nederland
heeft de economisch-financiëele hulpbronnen
van een groote mogendheid. Dit wil natuur
lijk niet zeggen uat Nederland daarmede in
kracht gelijk staat of zou moeten staan met
Engeland, Amerika of Japan, doch op grond
van de feiten volgt Nederland in orde van
beteekenis direct op Duitschland, Frankrijk
en Italië. Het eenige wat echter voor Neder
land aan de positie van groote of eerste-
rangs-mogendheid ontbreekt is het weer-
machtsapapraat van een groote mogendheid.
En dit laatste is als sluitsteen noodzakelijk
om een actieve factor in de wereld te zijn
en om de zelfstandigheid van het rijksbestaan
integraal te handhaven. Actieve zelfstandig
heidspolitiek is het dynamisch uitbuiten van
de gelegenheden en mogelijkheden die het
eigen grondgebied en de eigen positie bieden,
teneinde in economisch en cultureel opzicht
de krachten te kunnen ontplooien naar de
mate van de talenten die een volk in het
wereldbestel historisch en actueel zijn toebe
deeld. Uiteraard binnen de grenzen van inter
nationaal recht en verdrag.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie
Niet geplaatste stukken worden
niet i.eruggezonden.)
HET MOBILISATIE KRUIS.
Het is niet mijn gewoonte met gewezen
leden van den Bond een polemiek te voeren,
maar waar de heer De Jong in zijn ingezon
den van 6 dezer een grove onwaarheid neer
schrijft voel ik mij gedwongen daarop even
in te gaan.
Het is van den heer De Jong heel onver
standig dergelijke dingen te schrjjven, omdat
hij zelf weet, dat zulks onjuist is.
Hij schrijf o.a.: ,Ik ging niet om persoon
lijke principes, maar het ging over het na
dansen op een feestavond".
Met de bewijzen in myn dossier kan ik ver-
klafen:
le. dat de heer De Jong heeft bedankt
omdat hij niet bereid was een bjj meerderheid
van stemmen genomen besluit van de alge-
meene ledenvergadering uit te voeren, indien
een dergelijk besluit tegen z(jn principes
was.
2e. dat de heer De Jong reeds was afgetre
den, toen het nadansen in stemming kwam.
Deze feiten zijn dus in strijd met de bewe
ringen van den heer De Jor.g, en hieruit blijkt
degelijk, dat hij niet is afgetreden om het
nadansen op een feestavond, doch uitslui
tend om persoonlijke principes.
Wellicht kan ik in dit verband het geheugen
van den heer de Jong even opfrisischen, door
hem te verwijzen naar de door hem tijdens
zijn voorzittersschap en achter de ruggen van
de bestuursleden om gevoerde corresponden
tie met het H.B., d.d. 23 April 1938 en naar
het door hem ontvangen schrijven van den
Bondsvoorzitter dd. 29 April d.a.v. met de
daarin neergelegde suggesties,
Meer wil ik er momenteel niet van zeggen,
omdat deze dingen m.i. niet in het openbaar
dienen te worden behandeld, maar als de heer
de Jong iemand wil betichten over een on
waarheid neerschrijven, dan dient hij eerst
zijn hand in eigen boezem te steken, alvorens
hij zijn pennevrucht prijsgeeft aan de open
baarheid.
U, geachte redactie, met dank voor de
plaatsruimte,
met verschuldigde hoogachting,
A. UITHOL,
Voorzitter van den Nat. Bond
„Het Mobilisatiekniis".
DE FEESTAVOND VAN DEN NATIONALEN
BOND „HET MOBILISATIE KRUIS"
Wij willen den heer Uithol voor het laatst
gelegenheid geven zich „zakelijk" te verdedi
gen naar aanleiding van ons onderschrift on
der het laatste ingezonden stuk van den Nat.
Bond het Mobilisatiekruis. Wjj hebben zijn uit
voerig ingezonden, dat verschillende pertinen
te onwaarheden bevatte en veel persoonlijke
aanvallen, die met de zaak van dezen „feest
avond" niets te maken hebben, sterk moeten
bekorten.
Het zakelijke gedeelte volgt hieronder.
Wij hebben het Ingezonden klaargemaakt in
onze bestuursvergadering van Vrijdag 31 Mrt.
jl., met volledige instemming van het geheele
bestuur (één bestuurslid was wegens ziekte
afwezig) en nu vragen wij ons weer af, waar
om erkent uw redacteur zulks niet, het was
hem toch b_kend.
Uw redacteur haalt in zijn onderschrift
eenige regels aan uit een gezongen liedje, die
hij minderwaardig vindt, laag bij den grond
en in strijd met iedere ideëele opvatting van
het huwelijk, maar hij vergeet daarbij te
vermelden in welk verband het werd gezongen
of voorgedragen en hij houdt daarbij ook geen
rekening met dichterlijke vrijheden.
Voorts doet het ook vreemd aan, dat het
zelfde gezelschap, n.1. het duo „ROVO" meer
dere malen in Den Helder is opgetreden en wel
voor de vereeniging „Moed, Volharding en Zelf
opoffering, 41e voetbalvereeniging „HRC", enz.
en steeds waren de verslagen in de Heldersche
Courant onverdeeld gunstig.
Met verschuldigde hoogachting,
Namens het Bestuur van den Nationalen
Bond „Het Mobilisatiekruis", afd. Den
Helder, A. Uithol, Voorzitter.
No6 een enkele opmerking onzerzijds. Wat be
treft onze opmerking, dat niet het geheele be
stuur het ingez. stuk onderschreef, bevestigt de
heer Uithol, in zijn mededeeling, dat een be
stuurslid, wegens ziekte afwezig was. Want
juist dit bestuurslid heeft geprotesteerd en
r Juist dat eene bestuurslid heeft het be
stuur dan ook geheel buiten kennis van zijn
ingezonden van den vorigen Donderdag gela
ten en juist, dat eene bestuurslid verzekerde
ons, dat hij voor het stuk geen verantwoor
delijkheid wilde dragen. Wij hebben niet an
ders beweerd.
Over die dichterlijke vrijheden" van het
duo „Rovo" zullen we maar het zwijgen toe
doen. Vrij waren ze wel, maar dichterlijk ze
ker niet.
Dat dit gezelschap meermalen in Den Helder
geweest is en toen een gunstige critiek heeft
gehad, zegt niets. De samenstelling van het
programma heeft immers groote beteekenis en
dande vereenigingen, die de heer Uithol
noemt, zijn in zeker opzicht eenzijdig gerichte
vereenigingen. De bond van den heer U niet.
Daarmee had hij juist rekening te houden.
Meer willen we over deze overkwikkelijke
geschiedenis niet zeggen en wij besluiten hier
mee de discussie.
Red. Heldersche Crt.
Urk, 10 April. Door 14 vaartuigen werd j.1.
Zaterdag aan den Gemeentelijken Vischafslag
alhier aangevoerd: 105 pond lijn- of beugaal,
van 12 tot 20 pond per vaartuig, prijs 39 tot
40 ct.; 50 pond kuilpaling, 22 tot 23 ct.; 510
pond versche snurrevaadschol, 10 tot 15 ct.;
140 pond gestuurde poonen, prijs 6 tot 7 ct.
en 70 pond Noordzeeschol, 13 tot 16 ct.; alles
per pond.
De visscherij op de voormalige Zuiderzee is
door onze IJsselmeervloot weer begonnen. De
aal- en palingvisscherij wordt uitgeoefend
door de motorlooze teilvaartuigen en de kleine
motorvaartuigen. De dagvangsten van de
motorlooze zeilvaartuigen bedragen ten hoog
ste 5 tot 8 pond per vaartuig; indien het we
der warmer gaat worden, zullen de vangsten
per nacht zeer gaan toe nemen. Het vorige
jaar was de visscherij al beter, om reden de
maand Maart toen bijzonder warm weer gaf
De kleine motorvaartuigen hebben dan ook
de gemaakte onkosten aan olie enz. nog niet
kunnen verdienen.
De weekresultaten waren veelal maar 10
tot 20 gulden per motorvaartuig.
De kustlijnaalvisschers maakten maar vang
sten van 6 tot 7 pond per vaartuig. De eroote
stoomlijnaalvisschers zullen de visscherii nu
deze week gaan beginnen.
Onze vloot, welke aan het visschen is be
noorden den Afsluitdijk op haring, heeft noa
zeer weinig kunnen vangen. De vangsten zijn
in de meeste gevallen niet hooger als enkele
tallen (de geheele aanvoer). De verdiensten
van onze kamer- en komvisschers waren dan
ook zeer gering. In de meeste gevallen totaal
niets. Indien de visscherij op haring dan ook
niet beter gaat worden zal de visscherij op
aal en paling worden begonnen.
Het vorige jaar was de voorjaarsharingvii'
acherij al teleurstellend.
Waren 14 dagen geleden de verdiensten vaa
de Noordzeevisschers zeer gering, verleden
week waren deze maar tot matig te noemen
In het geheel werd er 3 tot 4 etmaal op öt
Noordzee gevischt. De snurrevaadvaartuigen
welke ver van de kust visschen, maakte!
weekresultaten van 190 tot 310 gulden pK
snurrevaadvaartuig. Deze snurrevaadviscl
was duur in prijs. De groote motorvaartuigen
voor Texel en Terschelling boekten gemiddel
de weekresultaten van 160 tot 250 guktë
per motorvaartuig. De kleine motorvaartu
gen voor de kust van IJmuiden en Schevenir
gen hadden weekresultaten van 65 tot 12
gulden per kustvaartuig. De garnalenvft'
schers voor de pier van IJmuiden hadden 8)
tot 125 gulden per garnalenvisscher.
Verleden week was de versche visch, we®
werd afgeslagen van enkele motorvaartuig®
en snurrevaadvaartuigen zeer duur in pril'5'
Veel versche snurrevaadpoonen werden e:
aangevoerd. De gestuurde visch van IJmui"
den of elders was maar matig in prijs.
De vorige week (3 tot en met 8 Apn»
werd door 2 tot 14 vaartuigen per dag
den gemeentelijken vischafslag alhier
voerd:
79 pond kuilpaling, prijs 21 tot 23 ct.; I1®
pond lijn- of beugaal, 28 tot 40 ct.; 870 pen»
versche snurrevaadpoonen, prijs 10 tot 15 ct,|
400 pond versche schar. 8 tot 10 ct.100 po»11
Rog, 9 tot 11 ct.; 200 pond gestuurde P°°'
nen, 6 tot 7 ct. en 100 pond schelvisch, pi"
9 tot 10 ct.; alles per pond.
Urk, 10 April. Door 5 vaartuigen werf
heden aan de gemeentelijke Vischafslag alhi®
aangevoerd: 56 pond Lijn- of beugaal, van 1
tot 23 pond per vaartuig, prijs 30—35 cent.
44 pond Kuilpaling, prijs 24—25 cent, ali»
per pond.
Wijziging11'
D e n H e 1 d e r
H. van Willigen, Zuidstraat 82, winkel in
ren; overgegaan aan Mej. E. P. v. WlII1&
H. de Wit, Brouwerstraat 6567, schoen
kerij, enz.; lederhandel: Sluisdijkstraat
overgegaan aan: A. de Wit.
Texel:
J. van Beem, Den Burg, drogisterij, eng'
gevestigd te Den Burg, Koogerweg 2b.
