De beweging der
Amerikaansche vloot
helpt Engeland
Oorlogsbalans
Steeds Duitsche troepen
in Bohemen
Theo Mann-Bouwmeester
overleden
Minister van Dijk
inspecteert de
kustbeveiliging
Radioprogramma
Hakenkruis op
Hollandsche school
Belangrijke rede van Franco
op 15 Mei
Chamberlain,
toonbeeld van rust
Geen ongefraokeerde brieven
naar de troepen!
Dantzig vóór 28 April
geregeld?
Poolsch-Roemeensche
onderhandelingen
Verlaging melkprijs
480ste STAATSLOTERIJ
Ter gelegenheid van het over
winningsdéfilé.
TERUGKEER VAN ITALIANEN
UIT SPANJE.
Ongeveer 150.000 man zullen deel
nemen aan het overwinningsdefilé,
dat op 15 Mei, den naamdag van Si
Isidorus, den beschermheilige van
Madrid, in tegenwoordigheid van
Franco te Madrid zal worden ge
houden.
De Buitenlandsche troepen zullen in de
daaropvolgende dagen Spanje verlaten, het
zij over Cadiz, hetzij over Almeria. De gelei
delijke demobilisatie van het Spaansche le
ger zal in de derde week van Mei beginnen.
Zij zal samenvallen met een algemeene re
organisatie van de politiek.
Ter gelegenheid van het défilé zal Franco
op 15 Mei te Madrid een belangrijke rede
houden.
Generaal Franco schouwt zijn
troepen.
60.000 man hebben gisteren deelgenomen
aan den voorbij marsch voor Franco, die
omringd was door de ministers van Binncn-
landsche Zaken en Landbouw, zoomede de
generaals Queipo de Llano, D'Avila, óaguc
en Kindelan. Het weer was fraai en er was
een groote menigte op de been. Het defile
duurde van tien tot één uur.
Italianen verlaten Spanje.
Gisteravond zijn te Castallamere di Sta-
bia (Italië) twee duizend legionarissen en
twee bataljons Alpenjagers, die in Spanje
gestreden hebben, aangekomen.
Hij wandelde kalm in Kew Car-
dens, terwijl de wereld wankel
de!
De National Zeitung te Bazel bevatte een
schets van een Zwitser, die met zijn vrouw
de Paaschvacantie in Londen doorbracht.
Den Zondag waren ze naar de rhododendrón
en cameliaweelde in den beroemden botani-
schen tuin gaan kijken, waar het publiek
opgewekt en zorgeloos rondwandelde, al had
iedereen op den heenweg de krantenverkoo-
pers met hun aandachttrekkende plakkaten
gezien en de teekenende opschriften: „Moei
lijke uren", „Heldenmoed in Albanië", „Veer
tig tegen een", „Komt er een wereldoorlog?"
„de Premier ontmoet vijf gezanten" enz. enz.
Man en vrouw wisselden van gedachten
over den zielstoestand, waarin de premier
wel mocht verkeeren, die na 24 uur zijn va-
cantie in Schotland alweer had moeten af-
-Tn'êken. „ll< Üan me riiêt" voorstellen dat hip
ooit maar een rustig uur kan slapen,"
merkte zij op.
„Misschien verkeert Chamberlain door z'n
bekende liefhebberij van forellenvisschen in
die monumentale rust, die hem boven zich
zelf uit heft."
„In Downingstreet zijn er anders geen
beken waarin forellen zwemmen. Als hij
thuis is moet hij dukt me in n donkere ka
mer op zijn rug liggen en voortdurend koude
doeken op z'n hoofd willen hebben, terwijl
in de kamer er naast de Eroïka word ge
speeld."
-Terwijl ze zoo praten, zegt de vrouw in
eens: „is dat Chamberlain niet?" Inderdaad!
En de Engelschen die hem herkennen zeg
gen: O.K." Er is blijkbaar geen direct ge
vaar.
Even later staat het echtpaar Chamberlain
geen drie passen van de Zwitsers af in een
van de kleine serres, waar mevrouw Cham
berlain latijnsche namen van enkele mos
sen noteert.
Wat den vreemdeling vooral opvalt is, dat
de premier met zeldzame concentratie
ieder blaadje van deze planten bekijkt, als
waren er geen gewichtiger of belangrijker
dingen op deze idyllische aarde. Chamber
lain 's morgens vroeg uit Schotland te
ruggekeerd glimlacht.
.Deze man" besluit de schrijver die
«en zoo sterk zenuwgestel heeft, dat hij in
dergelijke uren, zonder een propagandisti-
schen achtergrond zich met de natuur kan
bezighouden, boezemt ons vertrouwen in.
Zelfs door zijn fouten toont hij dat hij een
mensch is."
Offers en buit der Chineezen.
Van officieele (Cliineesche) zijde wordt me
degedeeld, dat in de eerste helft van April
aan alle fronten in het geheel 323 gevech
ten zijn geleverd, waarbij 22199 Japansche
officieren, minderen en huurlingen zijn ge
sneuveld het aantal gewonden is niet
geraamd 55(1 Japanneezen werden gevan
gen genomen In denzelfden tijd hebben de
Chineezen 399 paarden. 557 geweren, 42 ma
chinegeweren 4 stukken veldgeschut en
11.243 patrooniband buit gemaakt.
Bovendien hebben de Chineezen 75 Ja
pansche tanks en pantserwagens vermeld
acht kleine oorlogsschepen in den grond
geboord, een Japansch vliegtuig omlaag-
geschoten.
De meeste gevechten kwamen voor aan
het front in Hopei (Midden-China).
Verplaatsing van vitale industrieën.
De Cliineesche regeering heeft verbazing
wekkende resultaten bereikt bij haar reus
achtige actie tot verplaatsing van vitale in
dustrieën naar het binnenland. In het ge-
he,l zijn 830 katoenspinnerijen, electrici-
teitsfabrieken, ijzer- er staalfabrieken en
andere fabrieken van essentieel belang met
een totaal van 130.000 ton aan machine
rieën en andere outillage naar nieuwe
plaatsen overgebracht! voornamelijk in
Szetsjoean. De enorme problemen van af
stand, transport en gebrek aan grondstof
fen mogen blijken uit het voorbeeld van een
katoenspinnerij met 50.000 spoelen, welke
over 1500 km. werd vervoer d langs den weg,
per trein per stoomboot en tenslotte per
jonk door de gevaarlijke stroomversnellin
gen van den Jangste daarbij steeds blootge
steld aan aanvallen uit de lucht.
Na deze reis. waarbij verscheidene jon
ken zonken, werden de machinerieën, waar
van een groot deel was beschadigd door
vliegtuigaanvallen opgeslagen op een on
vruchtbare helling. Ongeveer 4000 koelies
zijn thans bezig het terrein te egaliseeren,
waarbij honderden kubieke meters aarde
met de hand worden verzet Zonder te wach
ten op de voltooiing der nieuwe gebouwen,
zijn thans, aldus het Ilsb., reeds 2500 spoelen
in gebruik in loodsen, welke zijn gebouwd
van matwerk.
Permanente bezetting aangekon
digd.
De opperbevelhebber van het leger, Gene-
raloberst von Brauchitsch, heeft ingevolge
het besluit van den Führer tot inschakeling
van Bohemen en Moravië in het Rijk, waar
bij Duitschland de militaire bescherming de
zer landen op zich neemt, een nieuwe ver
ordening afgevaardigd, waarbij wordt be
paald, dat het protectoraat Bohemen en Mo
ravië permanent door afdeelingen van het
Duitsche leger zal worden bezet onder hand
having van de territoriale souvereiniteit van
het protectoraat.
Zij worden, volgens het Hdbld., op vaste
punten in de Duitsche taalgebieden in gar
nizoenen gelegd; in overwegend Tsjechische
taalgebieden zullen zij periodiek worden ver
wisseld.
De Post klaagt.
In verband met de groote moeilijkheden,
welke de postdienst van de vrijstelling van
port voor militairen tengevolge van de on
juiste toepassing door het publiek onder
vindt, wordt er nog eens nadrukkelijk de
aandacht op gevestigd, dat de vrijstelling
van port voor correspondentie voor en van
militairen beneden den rang van officier,
alleen van toepassing is op briefkaarten en
op Nieuwsbladen tot en met 100 gram en
o.m.niet geldt voor brieven en drukwerken
(dus ook niet voor prentbriefkaarten, ten
zij deze als een briefkaart zijn beschreven)
Bedoelde briefkaarten en nieuwsbladen zijn
voorts alleen dan van port vrijgesteld, wan
neer zij in het binnenlandsch verkeer wor
den verzonden.
OP HAAR 89STEN VERJAARDAG.
Hedenmorgen vroeg is in haar woning te
Amsterdam, op den dag van haar 89sten
verjaardag, overleden mevrouw Theo Mann-
Bouwmeester. Toen men haar vanmorgen
vroeg wilde wekken, bleek zij kort tevoren
reeds te zijn overleden.
Fransche pers zeer pessimistisch.
De Fransche pers bespreekt uitvoerig het
besluit van Hitier den Rijksdag op 28 April
bijeen te roepen om te antwoorden op de
boodschap van Rooseveit. Pietri schrijft in
„Le Jour" dat het niet de gewoonte is van
Hitier de zaak op de lange baan te schui
ven, wanneer hij een besluit heeft genomen.
Hij heeft dus nog geen besluit genomen en
het eindresultaat zal voornamelijk afhan
gen van de gebeurtenissen in de komende
elf dagen.
De meeste correspondenten der Fransche
bladen te Berlijn zijn pessimistisch en ver
klaren, dat het uitstel te wijten is aan het
verlangen voordien nog het vraagstuk
Dantzig te regelen. Aguesse schrijft in „Le
Jour", dat naar het oordeel van de Duitsche
leiders de rede van 28 April moet worden
uitgesproken na een nieuwe overwinning
op den status quo van Europa. In „Le
Journal" schrijft Blum dat het onmiddellijk
doel thans Dantzig is, de volgende week
kan men zeer goed een nieuw voldongen
feit zien ontstaan.
Marcel Pays sluit in de „Excelsior" de
mogelijkheid van onderhandelingen tus-
schen Polen en Duitschland inzake Dantzig
en een autoweg door den corridor niet uit.
Hij voegt hieraan toe, dat de onrust in Po
len niet is geweken, men handhaaft de mi
litaire maatregelen.
Dormesson schrijft in de „Figaro", dat
Hitier heeft gezegd, dat hij in naam van
het Duitsche volk zal antwoorden op de
boodschap van Rooseveit. Indien de Führer
werkelijk uit naam van dit volk zou spre
ken, dat weet men zeer goed, wat hij zou
zeggen, aangezien men zeer wel overtuigd
is van de werkelijke geestesgesteldheid van
de Duitsche massa, evenals indertijd van
de Italiaansche. Doch het tragische is juist,
dat de dictatuur een muur opwerkt tus
schen volken en staat.
Belangrijke conferentie tusschen
Beek en Gafencu.
Omstreeks elf uur hebben de Poolsche en
Roemeensche minister van buitenlandsche
zaken, Beek en Gafencu, in den trein tus
schen Krakau en Kattowitz een onderhoud
gehad.
Eergisteravond is Beek te Krakau aange
komen en gisterochtend heeft hij zich bij
Gafencu gevoegd, die van Boekarest naar
Berlijn reist. Beide staatslieden zijn tezamen
van Krakau naar Kattowitz gereisd. Tijdens
deze reis zijn politieke vraagstukken bespro
ken.
Men acht dit onderhoud van groot belang
in verband met het onderhoud van beiden
voor het vertrek van Beek naar Londen en
't sedert '21 bestaande politieke en militaire
verdrag tusschen Polen en Roemenië.
Na zijn terugkeer van zijn onderhoud met
Gafencu te Kattowitz, is Beek gisterenavond
te Warschau teruggekeerd. Welingelichte
kringen verklaren, dat het onderhoud reeds
twee dagen geleden was vastgesteld. Gafencu
heeft zijn reis naar Berlijn voortgezet.
Hr. Ms. kruiser „Sumatra" is Maandag ter revisie in het grootste dok der Amsterdamsche
Droogdok Mij. opgenomen J
Vandaaa een bezoek aan grens-
bataljons.
De minister van Defensie, dr. J. J. C. van
Dijk, heeft zich gistermiddag na afloop van
den Ministerraad, vergezeld van zijn aa-
judanten luitenant te rzee eerste klasse J.
E. A. Post Uiterweer en kapitein mr. H. J-
Kruis, alsmede van het hoofd van de afdee-
ling Generale Staf van zijn departe™®"1
luit. kolonel A. G. H. Dijxhoorn, naar Hoe
van Holland en vervolgens naar IJmuiacn
begeven om aldaar kennis te nemen van cte
maatregelen voor de kustverdediging.
De minister begeeft zich heden, naar net
Oosten en Zuiden van ons land teneinde be
zoeken te brengen aan de troepen, belast
met de grensverdediging en zich op de
hoogte te stellen van de in het grensgebied
genomen maatregelen.
Een pleidooi voor vlootuitbrei-
ding in Amerika.
Engelsche bladen merken op, dat
het plotselinge bevel aan de Ameri
kaansche vloot om zich van de At
lantische Oceaan naar de Stille
Zuidzee te begeven in niet geringe
mate steun geeft aan de Britsche
Zeemacht in het Verre Oosten.
Zonder te mogen spreken van een Engelscli-
Amerikaansche afspraak op vlootgebied, is
men toch overtuigd, dat de verplaatsing
der Amerikaansche vloot geen ander doel
heeft, dan aan de Britsche te veroorloven
bepaalde oorlogsschepen uit het Verre
Oosten naar Europa te dirigeeren, met het
oog op het dreigende gevaar in de Middel-
landsche Zee.
Hierdoor zou de suprematie van de Fransch-
Britsche vloot zóó groot worden, dat zelfs
in geval van oorlog de koopvaardijvaart op
de Britsche koloniën door de Middelland-
sche Zee zou kunnen blijven verzekerd.
Versterking van het Panamaka
naal.
Gisteren is opdracht gegeven zoodanige
maatregelen te nemen, dat het Panamaka
naal voldoende versterkt zal zijn.
Senator Walsh, de voorzitter van de se
dan ("commissie VOpr' 'vloötaaiigelegenheden,
hééft een beroep gedaan op uitbreiding van
de vloot en de luchtmacht der Vereenigdc
Staten, ten einde „deze natie te beschermen
tegen iedere gebeurlijkheid. Wij kunnen
niet langer een aan twee oceanen liggende
natie op doeltreffende wijze verdedigen met
een vloot voor een oceaan," zeide hij.
WOENSDAG 19 APRIL 1939.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
NCR V-Uitzending. 6.307.00 Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie.
8.15 Berichten, gramofoonmuziek.
(9.309.45 Gelukwenschen).
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Viool en piano.
(In de pauze: Gramofoonmuziek).
12.00 Berichten.
12.15 Orgelspel.
I.15 Apollo-ensemble en gramofoonmuziek.
3.00 Christ. Kinderkoor „Lenteleven"' en
3.30 Gramofoonmuziek.
3.45 Zang en piano. (In de pauze: Gramofoon
muziek).
4.45 Gelukwenschen.
5.00 Voor jongens en meisjes.
5.455.55 Gramofoonmuziek.
6.00 Causerie „Waarom Christelijk georgani
seerd".
6.15 Gramofoonmuziek, berichten.
6.30 Taalles en causerie over het Binnenaan-
varingsreglement.
7.00 Berichten.
7.15 Voor postzegelverzamelaars.
7.45 Gramofoonmuziek.
7.50 Causerie vanwege de Centrale voor Werk
lozenzorg.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Berichten.
(Het avondprogramma zal worden onder
broken voor de bekendmaking van verkie
zingsuitslagen).
8.15 De „Eemlanders", het Stichtsch Salonor
kest en de „Vedelaars".
II.00 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
Hilversum II, 301,5 m.
V ARA-U itzending.
10.0010.20 v.m. en 7.308.00 VPRO.
8.00 Orgelspel. (Ca. 8.16 Berichten).
8.30 Gramofoonmuziek
9.30 Causerie „Onze keuken".
10.00 Morgenwijding.
10.20 Voor arbeiders in de Continubedrijven.
11.40 Voor de werkloozen.
12.00 Gramofoonmuziek. (Ca. 12.15 Bericht 1
12.30 VARA-orkest.
1151.45 Gramofoonmuziek.
2.00 Voor de vrouwen.
3.15 Voor de kinderen.
5.30 VARA-orkest.
6,28 Berichten.
6.30 Gramofoonmuziek.
6.40 Causerie „Het plan van de arbeid en wel-
vaartspolitiek".
7.00 VARA-kalender,
7.05 Felicitaties.
7.10 Vocaal concert.
7.30 Lezing Vier belangrijke problemen, maar
dan. niet alleen voor dominees".
8.00 Herhaling SOS-Berichten.
8.03 Berichten ANP, VARA-Varia
8.20—12.00 Verkiezingsuitslagen en gramo
foonmuziek. (Om 10.00 Berichten ANP).
D« Duitsche school in Den
ziet af van Rijks- en Gemeen^
lijke subsidie.
Op vragen van den heer Drees betreffPn
het uitsteken van dc Duitsche vlag door
school te 's-Gravenhage, ter viering van h
bezetting van Tsjecho-Slowakije door
sche troepen, heeft de heer Slotemaker ,i
Bruine, minister van Onderwijs, Kunsten
Wetenschappen als volgt geantwoord:
De minister heeft het bestuur van bovc,
genoemde school gewezen op het oni£
wenschte van den toestand, dat een sch^i
vallende onder art. 207 der Lager-Onderwii,
wet 1920, bij een gebeurtenis als deze \a„
haar vreugde doet blijken.
Het bestuur heeft den minister ge
antwoord, dat het zich bereid ver-
klaart af te zien van de krachtens de
Lager Onderwijswet 1920 door het-
Rijk en de gemeente te verleenen
subsidies. Echter met de bijvoeging,
dat het tot regeling der zaken eeni-
gen tijd behoeft. De minister ziet
hiervan de redelijkheid in.
De minister hééft zich ter zake tot de be
sturen van de andere scholen van denzelfden
aard gericht.
De Noordholl. Consumptiemelkvereeni-
ging heeft dc melkprijs met ingang van 16
April met 1 cent verlaagd. Naar wij verne
men is deze verlaging geldend voor het ge-
lieele gebied van Texel tot Marken.
(Niet officieel)
3de klasse, 1ste lijst
Trekking van Maandag 17 April 1939
Hooge Prijzen
2900.— 6401
200.— 13182
100.— 6835 15392 15513 19443 20088
Prijzen van f 45.
1037
1103
1146
1159
1345
1353
1382
1414
1497
1505
1556
1608
1613
1650
1717
1734
1756
1776
1786
1817
1821
1832
1843
1876
1877
1982
2019
2072
2093
2121
2131
2182
2187
2193
2203
2205
2214
2219
2252
2281
2342
2414
2450
2462
2491
2502
2510
2528
2532
2547
2574
2680
2758
2852
2877
2878
2882
2976
2981
2997
3046
3077
3112
3113
3150
3179
3182
3226
3249
3256
3287
3295
3310
3311
3317
3367
3375
3406
3461
3520
3540
3616
3639
3663
3685
3686
3701
3707
3784
3812
3814
3821
3846
3918
3920
3926
3970
3985
3999
4147
4158
4169
4187
4238
4247
4269
4375
4553
4558
4560
4573
4595
4624
4639
4644
4689
4701
4710
4763
4814
4825
4837
4850
4876
4894
4902
4941
4944
4947
4986
4997
5019
5033
5058
5090
5136
5143
5164
5224
5225
5230
5295
5331
5434
5510
5526
5532
5567
5618
5634
5647
5648
5669
5686
5709
5785
5795
5844
5854
5886
5891
5938
5961
6000
6049
6105
6121
6127
6145
6159
6189
6211
6226
6250
6262
6272
6274
6281
6407
6410
6456
6474
6543
6570
6571
6580
6593
6602
6635
6639
6661
6669
6676
6752
6754
6776
6837
6840
6933
6943
6956
6957
6984
7011
7022
7033
7066
7118
7150
7270
7280
7308
7318
7333
7341
7381
7430
7434
7487
7496
7517
7522
7536
7541
7627
7631
7635
7662
7710
7724
7734
7763
7789
7791
8053
8068
8083
8086
8097
8099
8113
8126
8143
8187
8209
8264
8268
8275
8304
8318
8332
8428
8444
8482
8511
8571
8589
8609
8617
8630
8708
8726
8739
8765
8769
8789
8798
8811
8827
8830
8856
8915
8918
8921
8922
8948
9011
9013
9021
9056
9098
9119
9147
9152
9186
9208
9259
9267
9300
9306
9322
9331
9375
9398
9428
9430
9433
9483
9484
9495
9562
9680
9690
9692
974S
9772
9781
9816
9822
9861
9890
9891
9911
C915
9985
10077
10092
10100
10117
10119
10127
10171
10172
10192
10290
10300
10345
10395
10478
10518
10594
10605
10612
10613
10615
10668
10762
10807
10818
10833
10838
10842
10843
10844
10863
10874
10880
10891
10995
11030
11094
11110
11111
11121
11137
11148
lllal
11219
11240
11268
11273
11276
11293
11345
11446
11447
11458
11467
11469
11499
11503
11573
1157Ó
11648
11649
11707
11708
11725
11753
11799
11836
11838
11891
11917
11921
11954
11978
11986
12040
12072
12129
12140
12143
12151
12186
12239
12249
12253
12285
12300
12325
12367
12422
12435
12457
12530
12548
12559
12581
12597
12625
12677
12770
12809
12873
12879
12912
12915
12924
12930
12954
12955
12962
12977
12978
12999
13031
13035
13039
13045
13047
13051
13060
13081
13113
13121
13131
13174
13186
13234
13242
13245
13278
13281
13315
13337
13351
13363
13377
13421
13478
13490
13511
13589
13612
13663
13673
13705
13733
13761
13908
13936
14003
14013
14029
14051
14053
14078
14105
14123
14136
14148
14169
14182
14202
14213
14270
14331
14347
14398
14421
14449
14452
14467
14483
14593
14597
14599
14652
14681
14688
14703
14713
14732
14778
14818
14882
14886
14901
14911
14915
14961
14969
14981
14999
15007
15051
15084
15101
15105
15125
15156
15160
15161
15167
15185
15210
15213 15362 15397
15401
15618
15641
15679
15684
15702
15708
15749
15813
15620
15823
15829
15860
15888
15900 15940
15989
16007
16042
16053
16077
16106
16138
16154
16167
16172
16200
16245
16302
16377
16387
16389
16469
16483
16526
16533
16571
16585 16592 16669
16693
16695
16725
16749
16780
16793
16916 16921
16949
17009
17018
17027
17083
17191
17193
17324
17349
17367
17400
17451
17480
17485
17489
17518
17567
17582
17663
17670
17722
17779
17780 17803
17812
17869
17912
17951
17973
17977
17978
18032
18080
18133
18137
18148
18158
18192
18262 18390
18407
18440
18451
18461
18525
18532
18554 18560
18570
18620
18683
18725
18732
18744
18779
18791
18806
18896
18949
19000
19013
19032
19065 19097
19105
19140
19152
19174
19212
19227
19263
19315
19348
19406
19414
19421
19423
19451
19454 19512
19533
19549
19563
19581
19615
19621
19629
19664
19726
19760
19775
19777
19881
19895
19937
19947
19995
20011
20052
20111
20128
20164
20168 20170
20178
20209
20224
20274
20298
20364
20419 20423
20447
20461
20468
20487
20518
20586 20592
20611
20617
20694 20728
20807
20808
20824
20829
20848
20889
20906 20931
20943
20978
21014 21032
21148
21164
21203 21206
21231
21236
21240 21276
21280
21456
21297
21317 21365
21368
21382
21399 21417
21481
21484
21485
21507
21509
21520
21577 216U
21633
21645
21654
21669
21695
21750 21790
218a»
21862
21899 21935
21964
21995
21996 21991