Wij lazen voor Radioprogramma &taMn ap fytt óJtoJün aan tna£ IIM 01 OLIFANTS- MANNEN DOOR EDGAR RICE BURROUGHS Uit de Pers van heden Boete wegens beleediging van Joden Als uw auto wordt aangehouden Roofmoord op zijn grootmoeder Diamanten spoorloos verdwenen Een zeemansverhaal door: Jaap Moulijn 13. Spike greep Gonfala bij den arm. „Vooruit!" snauwde hij. Het meisje werd razend door de aanraking van den schurk. Zij rukte zich los. „Ik ga zo wel mee", zuchtte ze. Gon fala had geen andere keus dan te voldoen aan de wensen van haar ruwe bewakers. Intus sen had Van Epk een leeuw neergeschoten. Maar Wood, die steeds aan zijn verloodfe dacht, had niet veel belangstelling voor de jacht. Toen hij drie schoten hoorde vallen uit de richting, waarheen zij was gegaan, glim lachte hij. Misschien zou ze voldaan zijn over haar buit en konden zij de jacht staken. Op weg naar haar toe ontmoette hij Van Eijk. Maar toen ze op de plek waren aangekomen, vanwaar zij de schoten hadden gehoord, konden zijn Gonfala niet vinden. Twee uur lang zochten ze, echter zonder resultaat. Zij riepen haar en schoten hun geweren af. Geen antwoord! Tenslotte ontdekten ze de kleine „TROELSTRA'S KOP VERPAND". Het Nationale Dagblad (N.S.B.) wijdt twee maal een geheele voorpagina aan het feit, dat de Nederlandsche Bank een hypothe cair crediet van f 500.000 op het pand van de Arbeiderspers aan het Hekelveld te Amsterdam verleend heeft. Het blad dat dit feit als een „onthulling" opdient, schrijft o.m., dat de arbeiders voortaan in hun pers geen woord meer zullen kunnen lezen, dat niet „door het internationale grootkapitaal en door de R.K. Staatspartij is goedgekeurd" (Dit laatste omdat de president der Ned. Bank, inr. Trip is van de R.K.S.P.) De voormannen der S.D.A.P. hebben voor 500.000 gulden de uit de spaargelden der marxistische arbeiders gebouwde eigendom men aan het grootkapitaal verpand, aldus het blad, dat voorts vraagt: Waarom aanvaardt „Het Hekel- veld" een dergelijke schuldlast te genover het grootkapitaal? Waar zijn de millioenen van het N.V.V.? Is het eigendom der arbeiders verdwenen? Welke, noodzaak bestond er voor de Arbeiderspers om zich te verkoo- pen? Arbeiders, eischt openbaarheid. Vraagt of er ook geheime clausu les zijn! Zoo het bestaan van geheim® -^elarasales ontkend wordt, waarom heeft dan de S.D.A. P. zich tot de Nederlandsche Bank gewend om een dergelijken steun te krijgen?. Hypothecaire credieten mogen door de Ne derlandsche Bank alleen als hooge uitzon dering uit het reservefonds verleend wor den met toestemming van den minister van Financiën. Arbeiders let op Uw saeck. De Mussertkrant herinnert er verder aan, dat Troelstra's bronzen beeltenis een eere plaats heeft in het gebouw der Arbeiders pers en vraagt zich af: Wat zou Pieter Jel- les hiervan hebben gezegd? Wat zou hij hebben gedaan? Zij hebben zijn kop verpand waarom? Tot zoover het Nationale Dag blad. Het arbeidersdagblad „Het Volk" levert op dezen N.S.B. aanval een zakelijkcn commen taar, waaraan wij het volgende ontleenen: Het „Nationale Dagblad" van 13 dezer onthult, dat de Arbeiderspers in het begin van het vorige jaar een hypotheek van een half millioen gulden op enige harer gebou wen gesloten heeft bij de Nederlandse Bank Dit is geen onthulling, want iedereen kan dit feit constateeren en controleren bij het voor het publiek toegankelijke Hypotheek kantoor aan het Droogbak te Amsterdam. Wij vermoeden zo, dat onze lezers sedert Januari 1938 het tijdstip van afsluiting der hypotheek van deze bemoeiingen en controle van en door het groot-kapitaal en de R.K. Staatspartij nog niet veel bemerkt zullen hebben. Maar dat zal dan wel aan hun domheid liggen! Het Volk noemt alles wat het N.D.B. schrijft: „klinkklare nonsens" en vervolgt: Inderdaad hoeft de Arbeiderspers in Janu ari 1938 bij de Nederlandse Bank een hypo theek gesloten van 500.000 gld. Deze hypotheek is verleend op vol strekt zakelijke en normale voor waarden, zoals zij in iedere hypo theek-acte voorkomen, en vanzelf sprekend zonder toekening van eni ge zeggenschap aan de Nederlandse Bank of aan wie dan ook, over de zaken der Arbeiderspers En nog-min- der over de inhoud van onze dag bladpers. De hypotheek is ook niet aangegaan, om dat de Arbeiderspers in ginanciële moeilijk heden verkeerde maar alleen en uitsluitend met de bedoeling om daardoor de rentelast van ons bedrijf te verminderen. Met de hy potheek der Nederlandsche Bank, die ver kregen wer tegen een rente van 4 procent, heeft de Arbeiderspers namelijk een twee tal bestaande hypotheken op haar gebouwen ten bedrage van 295.000 gld., en rentende 4h procent, alsmede een bedrag aan obliga ties van pl.m. 200.000 gld., waarvan de ren te deels i'A procent, deels 5 procent bedroeg, afgelost. Het arbeidersorgaan ontkent met nadruk dat van eenige „geheime clausule" sprake is. In dit feit (de transactie) ligt aldus het blad, een compliment voor de Arbeiders pers: in het oog dezer grote financiële spe cialiteiten (de Ned. Bank) is zij een solide en deugdelijke onderneming, die aan haar verplichtingen kan en zal voldoen. Veeleer is het verlenen van deze hypotheek door de Nederlandse Bank dan ook een brevet van ver trouwen in een harer instellingen, Waarop Wij trots kunnen zijn. Wij moeten, zo besluit het Volk, de financiers van erkende reputatie nog zien, die eenzelfde vertrouwen zouden tonen ten opzichte van het „Nationale Dagblad"! SCHAFT EEN „LEIDER" AAN! De Maasbode (r.k.) publiceert fragmenten uit twee circulaires, welke onder de N.S.B.- ers verspreid worden en afkomstig zijn van elkaar in de N.S.B. bestrijdende groepen. De eerste circulaire is gericht tegen de actie „Door verzet tot zuivering" en begint met 'n huldiging van Mussert als „Leider in Ncderlandschen zin, die bij de inlijving van Tsjecho-Slowakije openlijk tegen het verla ten van het Volksche beginsel door Hitier heeft geprotesteerd." De circ. noemt het op vallend, dat in alle pamfletten van „Door verzet tot zuivering" nimmer een aanval voorkomt op „kam. Rost van Tonningen (hoofdredacteur van het Nationale Dag blad), die door dik en dun de gedragingen van Duitschland verdedigt." „Er zijn, aldus de schr., door al deze te genstelingen in onze officieele uitingen, ka meraden, die zijn gaan gelooven, dat kam. Rost de aanstaande Leider onzer Beweging is, ook al omdat, zooals wordt beweerd Mussert in Berlijn geen „persona grata" meer zou zijn. Dat dit laatste onzen Leider tot oneer zou strekken, is niet waar Hij heeft zich beter Nederlander getoond dan kam. Rost van Tonningen, die geregeld te zamen met den gewezen kameraad en idem generaal Seijffardt zijn instructies uit Duitschland gaat halen". De circulaire richt zich tenslotte i^et een trouwbetuiging tot Mussert, aan vTten ze nog de vraag voorlegt: Waarom neemt Gij zelf niet de leiding van het „Nationale Dag blad" op U, opdat onze Beweging tegenover het Nederlandsche Volk uit één mond spreekt? Het pamflet is onderteekend door: Eenige oprechte Nederlandsche Nationaal-Socialis- ten. Het jongste drukwerkje van het comité „Door verzet tot zuivering" bevat de vol gende zinsneden: „Een voor allen, allen voor een" en niet „Allen voor Mussert en Mussert voor zich zelf". Geeft Uw stem bij de a.s. Verkiezingen niet aan deze misleiders van ons Volk. Helpt dezen burcht van leugen en bedrog slechten, eerst dan kunnen wij verder gaan." De Maasbode teekent bij bovenstaande uit latingen aan: Moraal: Wilt ge in een minimum van tijd tot de meest hartroerende eenheid komen: schaft een „Leider" aan! Oud-cullureel redacteur van het „Nationale Dagbladveroor deeld. De gewezen cultureele redacteur van „Het Nationale Dagblad" E. J. R. onder wiens verantwoordelijkheid in het nummer van 23 April van het vorig jaar van genoemd blad een artikel verscheen, getiteld: „De boer-ontplooit, de zwarte, noodvlag", is door de Haagsche rechtbank veroordeeld tot een geldboete van f 200.subs. 100 dagen hech tenis, omdat in dit artikel uitdrukkingen voorkwamen, welke beleedigend werden ge acht voor de Joodsche volksgroep in Ne derland. De advocaat-generaal bij het Haagsche gerechtshof heeft bevestiging van deze straf gevraagd. Het hof verlaagde de opgelegde straf tot f 25.boete subs. 10 dagen hechtenis. Mag de veiligheid niet in 't ge drang komen. De Minister van Justitie heeft op verzoek van den ANWB tot de procureurs-generaal fungeerend directeuren van politie een schrijven gericht, waarin nogmaals de aan dacht wordt gevestigd op de noodzaak dat de controleerende politie-ambtenaren, wan neer zij er toe overgaan op verkeerswegen een voertuig aan te houden, een zoodanige plaats dienen te kiezen, dat het den be stuurder van het voertuig mogelijk is op zij te gaan en den rijweg vrij te laten voor het achter hem komenden verkeer. Hieraan wordt toegevoegd dat, hoewel deze handelwijze in de eerste plaats des natchs van belang is, ook overdag daarme de rekening dient te worden gehouden. De veiligheid op den weg, welke bij on oordeelkundige aanhouding van motorrij tuigen meermalen in gevaar gebracht werd, zal ongetwijfeld door de door den minister gegeven richtlijnen in hooge mate worden bevorderd. Het drama in de Jordaan Be handeling der zaak op 5 Mei a.s. De vierde kamer van de Amsterdamsche rechtbank zal op 5 Mei a.s. behandelen de strafzaak tegen de beide jeugdige verdach ten die terecht zullen staan wegens roof moord, gepleegd op de weduwe J. Storch aan de Lindegracht te Amsterdam op 20 Januari j.1. De hoofdverdachte, Frans N. E. wordt verdedigd door mr. W. Schorlesheim en de tweede verdachte, L. K., door mr. van Everdingen. De verdachten staan gezamenlijk terecht en primair heeft de officier van Justitie, mr. G. J. van Arkel, ten laste gelegd roof moord. Hij beschrijft in de« dagvaarding uitvoerig, hoe Frans E. de woning van zijn grootmoeder is binnengeko men, hoe hij haar heeft overvallen en hoe toen verdachte K. haar bee- nen bijeen -bond, terwijl E. haar hoofd in de kussens van het bed drukte, waarna hij een sok uit een zijner zakken haalde, daarvan een prop maakte en deze in haar mond stopte, tengevolge waarvan de vrouw kort daarop door verstikking is gestorven. Subsidair is verdachte E. doodslag ten laste gelegd, welke doodslag is gevolgd door diefstal. Aan verdachte K. is subsidair medeplich tigheid aan doodslag ten laste gelegd. Meer subsidiair is moord in vereeniging ten laste gelegd, Ook heeft de officier nog mee rsubsidiair ten laste gelegd: mishande ling, een dood tengevolge hebben de en het gelegenheid geven tot het door verdachte E. gepleegde misdrijf. In deze zaak zijn acht getuigen gedag vaard. vallei waar Gonfala haar leeuw had geraakt. Daar lag het dier op den doden geweerdra ger. Doch er was geen spoor van het meisje te ontdekken. De grond was rotsachtig en voor de ongeoefende ogen van de blanken vertoonden zich geen sporen van Gonfala's verdwijning. VRIJDAG 21 APRIL 1939. Hilversum I, 1875 en 415,5 m. Algemeen programma, verzorgd door de NCRV. Iedereen kon er bij Dinsdagmiddag zijn op tot nu toe onverklaarbare wijze uit het direc tiekantoor van een diamantslijperij in de Alb. Cuypstraat te Amsterdam zes-en-twintig geslepen diamantjes ter waarde van ongeveer tweedui zend gulden verdwenen. De diamantjes waren geborgen in een blikken doosje, dat voor het grijpen stond in een kantoortje, waar niet doorloopend iemand ter controle aanwezig is. Toen een der leden van de directie na korten tijd weg te zijn geweest, weer in het kantoor kwam, ontdekte hij dat het doosje met zijn kostbaren inhoud niet meer op zijn plaats stond. De kamer, welke niet was afgeslo ten, was voor ieder toegankelijk. De ver dwijning werd echter geconstateerd, in den tijd, dat het personeel van twaalf tot twee naar huis was. De politie welke des middags werd ge waarschuwd, fouilleerde het geheele perso neel. Doch ook een buitenstaaander kan de fabriek zijn binnengedrongen, ofschoon de directie dit minder aannemelijk acht. Tot nu toe is van de verdwenen diamant jes geen spoor gevonden. 8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Berichten, gramofoonmuziek (9.309.45 Gelukwenschen) 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 Zang, piano en gramofoonmuzik. 12.00 Berichten. 12.15 Gramofoonmuziek. 12.30 „Quintolia" en gramofoonmuziek. 2.00 Gramofoonmuziek. 2.30 Christ. Lectuur. 3.00 Hendriks-trio en gramofoonmuziek. 4.15 Gramofoonmuziek. 5.00 AU Round sextet en gramofoonmuziek. (6.30 Berichten). 6.30 Voor tuinliefhebbers. 7.00 Z. Exc. Minister Mr. M. P. L. Steenberghe De landbouwcrisispolitiek (De groenten-, fruit- en sierteelt, de pluimveehouderij en de visscherij). 7.30 Berichten. 7.45 Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Berichten. 8.15 NCRV-orkest en solist. 9.30 Actueel halfuur. 10.00 Berichten ANP. 10.05 Causerie „Gezins- en huwelijksmoeilijk heden (7). 10.35 Orgelconcert. 11.15 Gramofoonmuziek. Ca. 11.5012.00 Schriftlezing. Hilversum H, 801,5 m. 8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 12.00 AVRO. 4.00 VARA. 7.8 VPRO. 9.00 VARA. 10.40 VPRO. 11.00—12.00 VARA. 8.00 Orgelspel. (Ca. 8.16 Berichten). 8.30 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Viool, cello en piano. 10.50 Declamatie. 11.10 Esmeralda en gramofoonmuziek. 12.00 De Palladians (Ca. 12.15 Berichten). 12.50 Gramofoonmuziek. I.10 AVRO-Amusementsorkest en solist. 2.00 Declamatie. 2.30 Disco-Variété. 3.30 De AVRO-Dance Band en solist. 4.00 Gramofoonmuziek. 4.30 Esmeralda. 5.00 Voor de kinderen. 5.306.00 Orgelspel. 6.05 De Ramblers. 6.28 Berichten. 6.30 Letterkundig overzicht. 6.50 Berichten ANP. 7.00 Zie Hilversum I. 7.30 Berichten. 7.35 Causerie „De beginselverklaring van de Centrale Commissie voor het Vrijzinnig Protes tantisme (1). 8.00 Zang en piano. 8.30 Causerie „Vrijzinnige Protestanten in En geland". 9.00 Gramofoonmuziek. 9.45 VARA-orkest. 10.30 Berichten ANP. 10.40 Avondwijding. II.00 VARA-orkest en solist. 11.35 Jazzmuziek (gr.pl.). 11.5512.00 Gramofoonmuziek. FEUILLETON. 24. O ja, dat is een mooi voorbeeld. Kijk, die rijke, ongetrouwde dames zijn verbazend onmaatschappelijk van aard. Alle dingen, die maar even buiten hun gezichtskring vallen, laten hen koud. Werkeloosheid, armoede, klassenstrijd, de groote vraagstukken van onzen tijd, het zijn enkel woorden voor ze zonder inhoud. De oorlogsbedreigingen doen hun niets, zoolang die Nederland of hun geld maar niet raken. Je krijgt soms den indruk, dat wat hen betreft, de heele beschaving te gronde zou mogen gaan, als hün stoeltje maar staan blijft. Maar de kring heeft één, veelgekoesterd troetelkindje: de zending! Ze zijn kerkelijk, ze lezen van den nood der zen ding en hooren de kreten om hulp en gelde- lijken steun. Ze zetten zich aan het werk, ze komen hun mooie huizen uit en gaan met inteekenlijsten rond om geld te verzamelen. Ze spannen zich geweldig in, maar hoeveel staan ze van hun schatten af voor de ver breiding -an Gods koninkrijk? Zoo kwam ik laatst bij een dame, die begon met te zeggen, dat ze het vrééselijk vond, dat de zending zooveel te kort kwam. Maar ze had gehoord, dat die zendelingen ook zulke hooge tracte- menten kregen: soms wel vier en twintig honderd gulden! En die dam" ".elf is schat- en schatrijk Dat maak, me kriegel. Toen ze even later dan nog zwaar zuchtte: O wat zou ik het héérlijk vinden als ik veel voor de zending doen kon! liet ik me ontvallen: Maar juffrouw, dat künt u! U bent rijk met aardsche goederen gezegend. Als u nu die ééne antieke schaal daar eens van de hand deed ten bate van de zending, dan kunt u een rijke gift geven en hèbt u de zoo ge- wenschte voldoening! De juffrouw is se dert dien dag woedend op me en ik mag er niet meer in huis komen! Ja, peinst Tom: dat is stellig in teressant en droevig, maar wat raakt dat allemaal Eva en mij tenslotte'; Het is voor ons niet prettig om dat ronduit te vertellen, want je zult erdoor ge kwetst worden. Maar jongen, vervolgt Paula tegen haar man: het zal wel moe ten. Tom heeft het recht te weten welke moeilijkheden wij voorzien. Je hebt gelijk meiske, ik zal duidelijker zijn. Tom, ik vertelde daarnet dat die dame vond, dat de eendelingen te veel verdienen. Weet je hot ze die zendelingen van haar standpunt beziet? Als lui uit een klein bur gerlijk milieu, die zeer geschikt kunnen zijn •voor hun werk in verre landen, waar zijzelf niet de minste notie van heeft, maar die ze toch bijvoorbeeld niet graag door een huwe lijk aan haar eigen deftige familie geparen teerd zou zien. Mijn neef de dokter of de officier, dat zou wel klinken, maar mijn neef de zendeling, nee, daar zou ze niet op gesteld zijn! Tom begint te begrijpen en kijkt diep ver ontwaardigd. Je bedoelt natuurlijk, dat mijn neef de stuurman ook niet klinkt! Dkt bedoel je hè Albert? Zeg het maar ronduit alsje blieft! Ja, het is zoo kerel, dèt bedoel ik. Maar dat is... dat is, o wat is dèt ge meen! Tom weet, hier in Paula's gezelschap zoo gauw geen woorden te vinden, die hem lucht kunnen geven. Heeft zoo'n wezen, dat haar heele leven in haar rijke gedoente zit, wel eenig idee wat een zeeman doet of wat een... een mijn werker doet of een visscher of desnoods een... kleermaker hier in Heelsum? Is dat een christelijk oordeel soms, zeg, Albert? Dan heb ik er zwaar tabak van, dat wil ik je wel zeggen! Het ii niet aan ons daarover te oor- deelen Tom! En was dan jouw heele verhaal daarnet over die antieke schaal niet één veroordee ling? Trouwens, de consequentie zou zijn, dat we alles maar moesten slikken en daar be dank ik stichtelijk voor! Ik peins er niet over! Maak je nu niet zoo kwaad jongen, kalmeert Paula: daar winnen we voor Eva en jou toch niets mee! En laten we ook niet van de zaak af dwalen, valt Albert zijn vrouw bijmaar bedenken wat we doen kunnen om jullie te helpen. Daar hebben we meer aan, dan aan woede over opvattingen, die we toch niet veranderen kunnen. Je weet dat Paula en ik er heel anders over denken, kerel! voegt hij er hartelijk aan toe. Ja, je hebt gelijk. Neem me mijn uitval niet kwalijk, maar ik kan dit allemaal zoo gauw niet verwerken. Dus is tante van Aghterkerke ook dat soort opvattingen toe gedaan? Natuurlijk, ze weet nietbeter, zegt Paula en doet verslag van het gesprek over Tom op de krans van twee weken geleden en hoe zonderling de freule het vond, dat een zoon van een notaris stuurman was gewor den. Torns verontwaardiging aait hierbij weer op, maar hij beheerscht zich en hoort Paula zwijgend aan. Besef je nu, vraagt Paula: hoe tante het op zou nemen, als ze van de achterwacht te hooren zou krijgen dat Eefje, haar nichtje, dat aan haar zorgen is toevertrouwd, zoo maar met een vreemde jongeman gefietst heeft? Zelfs al blijkt later, dat jij mijn neef bent, dan zou dit de situatie nog niet redden. Want je bent niet aan haar voorgesteld, Eva heeft je nog maar één avond bij ons ontmoet en... en... En ik ben maar een stuurman en dus geen geschikte partij voor de nicht van een Mejuffrouw van Aghterkerke, maakt Tom bitter af. Ja, daar komt het op neer, zegt Albert en daarom vind ik, dat we niet moeten wachten tot de achterwacht begint te praten. Ik zal nu dadelijk naar Bella Vista gaan en tante te spreken vragen. Wil je dèt voor ons doen vraagt Tom getroffen: dat vind ik reusachtig van je kerel! Maarmaar wat moet je in 's hemelsnaam zeggen Precies weet ik het natuurlijk nog niet maar ik heb wel iets in mijn hoofd. Enfin, dat vertel ik je na afloop wel. Ik moest met een maar vertrekken. Wacht, ik zal eerst telefonisch belet vragen. Als ze nu maar thuis is. Eva's stem antwoordde hem. Tante blijkt thuis te zijn en ze maakt geen bezwaar de dominee nog even te ontvangen, zoodat Albert per fiets Bella Vista-waarts tijgt met zjjn precaire zending, waartegen hij in stilte op ziet. Paula en Tom blijven in de salon der pas torie wachten op het resultaat. Eva zit tegenover tante aan de huiskamer tafel, bezig met een handwerkje. Tante leest. Voor haar staat het theeblad. Het theelichtje geeft een bescheiden cirkeltje van rustige, gele gloed, dat een symbool schijnt van de stille tevredenheid in de kamer. Het is ech ter slechts schijn, tenminste voor zoover het Eva betreft. Want inwendig voelt ze zich zóó zonderling gejaagd, angstig en toch ge- ukkig, dat ze zich zelf niet begrijpt, hoe ze nog uiterlijk kalm kan zitten handwerken. Sedert haar thuiskomst hebben voortdurend dezelfde woorden door haar hoofd gemaald in eindelooze herhaling: .:iLmóet het tante zeggen, voor ze het van juffrouw Baldriaansen hoort! Eerst dacht ze het voor tafel te doen Hoe eerder hoe beter, dan was ze erdoor. Telkens drong zich de eerste zin naar voren m haar hoofd: Tante, ik moet u een be kentenis doen. Dan zou tante wat ver baasd en achterdochtig opkijken en daarop zou Eva moedig verder gaan en haar alles ronduit vertellen. Maar telkens weer joeg 'n angstgevoel de woorden op de vlucht. En al fl.chze,f Y00r bang schaap, het hielp mets. Ze kón er niet toe komen. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 7