^.ong^enóMad
'AKKERTJES
Schepen in de haven
een film van groot formaat
Derde Blad
Zaterdag 22 April 1939
Een Metro-productie van socialen
en paedagogischen inslag
Voortreffelijk spel van Spencer Tracy en Mickey Rooney
KENT U
Dr. E. Hoekstra's
Bloedzuiverende
Gezond heidspillen
ZLu-o-iL-tPieateb
De vallei der reuzen
Elisabeth Bergner in „Dreaming
Lips"
iVïusis Sacrum
(IctfsftdpyH.
Burgerlijke Stand van Texel
Bouwvergunningen
Ingekomen personen
Vertrokken personen
Mond- en Klauwzeer
Den Burg
Een Willy Derby-avond
Geheel het marktplein in
vlaggentooi
„Die altijd blijft"
prebthbmirtim
Examens Middenstandsdiploma
Zl"|- KONING D<= R riEDÉRLAiNOcN
yUatto-tdeate'i
Wat geven de Bioscopen
DE PRIESTER EN ZIJN
JONGENS
Een opname uit Jongensstad
Spencer Tracy en
Mickey Rooney.
Aan den straatweg, 20 kilometer buiten
de stad Omaha in Nebraska, te midden
van vruchtbare akkers en door populie
ren omzoomde wegen, die wel iets aan
Limburg doen denken, verrijst een hoog
gebouwen-complex, streng als een kerk
orgel en toch in zijn lichten baksteen-
bouw met iets van een visioen, de jon
gensstad van den Ierschen priester, Pa
ter Flanagan.
Hier werd een levensideaal, een idiaal van
onverzettelijke wilskracht en intense inner
lijke goedheid, dwars door alle moeilijkheden
heen, tot leven gebracht. 275 Jongens, jon
gens zonder tehuis, zonder innerlijke remmen,
zonder levensdoel, worden hier liefdelijk opge
nomen en leeren op hun beurt het leven lief
hebben. Zij komen van de straat, zij komen
soms na wekenlange tochten uit Chicago, uit
New York, uit St. Louis en uit Kansas City.
Zij komen naar hun laatste redding.
Achter ieder dezer jongens ligt een levens
drama van verwaarloozing, misdaad en tuch
teloosheid.
Zij komen en... zij blijven. Zij komen vrij
willig en zij zouden vrijwillig kunnen gaan.
Want deze jongensstad is geen tuchtschool,
geen verbeteringsgesticht.
Rondom deze gebouwen is geen omheining
van prikkeldraad. Zij liggen temidden van
tuinen, open erven en akkers van Jongens
stad. In deze stad zijn vele kapellen, maar
geen gevangenis. Zij wordt bestuurd door de
jongens zelf, door de „safety-guards", die zij
zelf kozen, door den jongens-burgemeester.
Ieder leert het vak zijner keuze. En 95 van
de duizenden en duizenden jongens die in 20
jaar Pater Flanagan's ideaal van den mensch,
die goed is, in praktijk leerden brengen,
werden burgers, die, zonder onderscheid van
ras, geloof of huidskleur, de idealen van den
staat oprecht leerden dienen. Vele, zeer vele
gevaren hebben .Jongensstad" bedreigd. Uit
de archieven der Stichting, uit de herinnerin
gen van Pater Flanagan hebben de scenario
schrijvers van Metro-Goldwyn-Mayer de rijke
stof voor deze wel zeer exceptioneele film ge
put. En onder groote instemming van Pater
Flanagan gaf men de moeilijke hoofdrol van
den volkspriester aan den acteur: Spencer
Tracy. Mickey Rooney, merkwaardig spiri
tueel auteurstalent in wording, vertolkte als
Whitey min of meer alle moeilijkheden in den
jongensaard, alle mogelijkheden van een nim
mer geheel verworden karakter, waarmede
Pater Flanagan in zijn werk te maken had.
Norman Taurog, kinderregisseur bij uitne
mendheid sinds hij Jackey Cooper in Skippy
regisseerde, en de nog in herinnering zijnde
„Schooiertjes" maakte, regisseerde deze jon
gens. deze uavelooze bende, in wie langzamer
hand de kromgegroeide, platgeslagen plant
recht trok. Deze film is een speelfilm, een film
voor elk publiek en zelfs voor het meest ver
wende bioscoop-publiek. Maar zij is tevens 'n
film voor hen, die nog weerstand van welken
aard o.pk, tegen de film hebben te overwinnen.
Zij is een film, waarin drama en humor uit het
leven zelf gegrepen zijn en waarin het spel in
dienst staat van de grootere, hoogere, drama
tische werkelijkheid: van het leven zelf, van
„Boys-town" in Omaha.
Het is een film, die tot ieder van ons iets
te zeggen heeft, en die, ondanks het feit
dat zjj voor ieder publiek geschikt is, noch
gekenmerkt wordt door sentiment, noch
door onwaarschijnlijkheid.
Een film, inderdaad van groot formaat,
waarvan wij hopen, dat velen kennis zul
len n.men.
Slechts eens in langen tijd krijgt men
tenslotte een film te aanschouwen, die op
zulk een uitzonderlijk hoog en diep-men-
schelijk niveau staat.
Deze pillen zuiveren het bloed, regelen de
spijsvertering en bevorderen de natuurlijke
verrichtingen des lichaams. 90 ct. of 1.56 per
doos met gebruiksaanw. Verkrijgbaar in
Apotheken en Drogisterijen.
Er zijn vele boeken verschenen, die de ge
schiedenis weergeven van het leven in een
houthakkerskamp, van het harde leven, dat
mannen vormt, waar alleen plaats is voor den
sterke. En de film, die deze week in Tivoli
draait, geeft een beeld van het sensationeele
leven van deze houthakkers.
Wij tellen het jaar 1902. Een groote maat
schappij heeft zich ten doel gesteld om de
machtige wouden van Californische reuzenden-
nen te exploiteeren en of dit ten koste gaat
van den kleinen houthakker, die mét moeite
een concessie heeft gekregen om een stukje
bosch te ontginnen, daar wordt niet naar ge
vraagd. Een van de houthakkers, die een vallei
met reuzendennen in zijn bezit heeft en niet
van plan is dit zonder meer aan de maatschap
pij te schenken, bindt den strijd aan en met
succes.
Dit verhaal is op een bijzondere realistische
wijze vastgelegd. Het is een greep uit de ge
schiedenis van Californië, waar de colonisten
een land hebben geëxploiteerd, dat tot een van
de rijksten is geworden.
Met donderend geweld vallen de machtige
boomen naar beneden. Men ziet de stammen
met een middellijn van soms drie meter in de
rivier storten. Prachtig zijn de opnamen in de
vallei der reuzen, temeer daar deze film in
kleur is opgenomen en de geweldige vooruit
gang, die dit voor de film heeft beteekent,
hierin bijzonder naar voren komt.
Sensationeel is de strijd, die geleverd wordt
om het bezit van deze rijke bosschen. Het
ruwe leven, dat deze mannen leiden, het ge
vaar dat ieder oogenblik dreigt, maakt, dat ze
volhouden tot het bittere einde. Zij kennen
geen pardon. Toch zijn er typen onder "met een
mooi karakter en dit is door den regisseur bij
zonder goed weergegeven, zoodat het geen sen
satie zonder meer is. Dat in een dergelijke
omgeving ook plaats is voor romantiek spreekt
vanzelf en de geschiedenis van den man en
vrouw, die in deze prachtige omgeving elkan
der leeren kennen, is op een alleszins natuur
lijke wijze in de film ingelascht.
Voor deze hoofdfilm draaide een zeer
vermakelijk product n.1. „Het meisje met de
zeven bontmantels", met Don Ameche, Simone
Simon en Robert Young in de hoofdrollen.
Namen die een garantie beteekenen voor een
geslaagde film.
Vlot is het geestige verhaal weergegeven en
het is een genoegen om deze geschiedenis van
zang, muziek en liefde te volgen. Vooral de
slotscène eindigt op een bijzonder vermakelijke
wijze.
Een droog verhemelte laaft U het best
met een heerlijk glas PILS
in „De Toelast", Spoorstraat 9—11
Witte. ï3io-lccw~p
i
Het programma van de „Witte" vermeldt
deze week een wel bij uitstek belangrijke film.
In ons kleinste theater draait niet minder dan
de vermaarde film van Elisabeth Bergner.
„Dreaming Lips", de rolprent die in alle lan
den een zegetocht maakte. Wie een goede
speelfilm, een bijzonder rijk-gekleurd werk wil
zien, verzuime deze Bergner-film niet.
Twee „Dance-Evenings" met attracties wor
den door de directie van „Musis" georgani
seerd. De eerste zal a.s. Zondag, 23 April,
plaats vinden en de tweede Zondag, 30 April
(verjaardag van H.K.H. Prinses Juliana).
Men verzocht ons onze lezers (lezeressen) er
op attent te maken, dat de introducties van
den eersten avond, tevens geldig zijn op 30
April.
Men leze de desbetreffende annonce in dit
blad.
en den heelen dag reeds? Eigen
schuld. Neem toch 'n "AKKERTJE",
dan bent U er immers zoo van af I
13 stuks 12 stuivers 2 stuks 2 stuivers
Let op het AKKER-merk 1
van 15—21 April 1939.
GEBOREN: August Cornelis, z. v. G. A.
Ghisleen de Geest en R. Bos: Henrika Martina,
d. v. Abr. Adr. de Langen en .Chr. Arents; Al-
bert Pieter, z. v. H. ter Steege en A. van Duin;
Johannes Cornelis, z. v. C. Bakker en A. C.
Witte.
ONDERTROUWD: G. Westerlaken en M.
Maat; C. Boon en B. Klaassen; KI. Zui-
dewind en R. A. Swaerts; J. Gieles en Joh. Adr.
L. Standaart; P. Dijt en Joh. M. Hin.
OVERLEDEN: Petr. M. van Heerwaarde, 1
jaar 3 mnd.; J. Eelman, 61 j., wedn. van Tr.
Slik.
Gevonden een wandelstok, een kinder
jasje, een rijwielplaatje.
C. P. Keyser, Den Burg, bouwen van een
landbouwschuur aan den Koogerweg.
P. Bakker, De Koog, bouwen van een berg
plaats.
R. .J. Boom, Den Burg, verbouwen van een
woon- en winkelhuis.
Joh. Langeveld, De Koog, bouwen van een
kippenhok.
L. C. Keyser, De Waal, bouwen van een
landbouwschuur.
M. Smit, Eierland, bouwen van een land-
bouwhangar.
P. Burger, Oosterend, bouwen van een
woonhuis.
M. J. Kosters, R.K., Eierland 88, van Noord-
wijk Langeveld 29.
Adriana van Gogh, R.K.. De Cocksdorp 31,
van Straszburg Elzas Oberbronn.
Hendrina G. Dekker, Doopsgez. G., van Koo-
gerwetr 72, naar Muiden, Kerkstraat 128.
Anna Ott, R.K., van De Cocksdorp 31, naar
Neumarkt Beieren.
Maria Vlaming, Herv. G., van De Cocksdorp
116, naar Haarlem, KI. Houtstraat 49.
Jan W. F. Usi, echtgenoote en kind, van
Wilhelminalaan 41, naar Amsterdam, Linaeus-
hof 58.
Alle gevallen zijn voor genezen opgegeven,
zoodat Texel thans inderdaad geheel vrij van
mond- en klauwzeer is.
Op Vrijdag 28 April a.s. zal in Pen's Schouw
burgzaal te Den Burg, aanvang 8.15 u., een
Willy Derby-avond worden gegeven. Na de
pauze worden liedjes uit het Derby-repertoire
g'ezongen op aanvraag van het publiek.
Dat de heer en merv. Lieuwen-Kuiter, die
gisteren, zooals we reeds mededeelden, hun
gouden huwelijksfeest vierden, zich in groote
populariteit in hun omgeving mogen verheu
gen, bleek wel uit het feit, dat van alle wonin
gen aan de Groeneplaats en in de Parkstraat,
de vaderlandsche driekleur was uitgestoken.
Gisterenavond werd aan het gouden echt
paar onder groote belangstelling, door het fan
farecorps een serenade gebracht.
Donderdagavond is in Pen's Bioscoopzaal te
Den Burg door de Haagsche spelers opgevoerd
het tooneelspel van Pater F. Hendrichs S.J.
„Die altijd blijft". De zaal was slechts matig
bezet, toen dit mooie stuk werd opgevoerd, on
geveer 150 personen waren aanwezig. Er werd
schitterend spel gegeven, de vertolking was
Goed beter best, maar ook nog bil
lijker in aanschaffing zijn onze installaties.
DE VRIES
Centrale Verwarming
ALKMAAR SS LvbP
Tel. 3045 Tel. 44504
2 lijnen
Ncd. Herv. Gemeente.
Den Burg, v.m. 10
Oosterend, v.m. 10
De Waal, v.m. 10 u,
Den Hoorn, v.m. 10
De Cocksdorp, v.m.
Zuid-Eierland, n.m.
Oudeschild, v.m. 10
De Koog, n.m. 7.30
u. Ds. Visser,
u Ds. Kok.
Ds. v. t. Hooft.
Maandcollecte.
u. Ds. Wesseldijk.
10 u., Ds. Salm.
Maandcollecte.
3 u. Ds. Salm.
u. Ds. Tinholt.
u. Ds. v. t. Hooft.
Doopsgezinde Gemeente.
Oosterend, v.m. 10 u. Dr. Vis.
Geref. Kerk.
Den Burg, (Geb. Fanfare), v.m. 10 u.
Ds. v. d. Leer.
N.m. 3 u. Cand. Wouda.
Oosterend, v.m. 10 u. Cand. Wouda.
N.m. 3 u. Ds. v. d. Leer.
Geref. Kerk (H.V.).
Oosterend, v.m. 10 u. en n m. 3 u D Sus-
kes.
Samenkomsten.
Zondag 7 u., bidstond.
Zondag, 10 u„ Heiligingsdienst.
Zondag, 3.30 u., Openluchtsamenkomst op de
Hollebol.
Zondag, 8 u., Verlossingssamenkomst.
Jeugddiensten.
Zondag, 9 u., Handleiding.
Zondag 12.30 u., Compagniesamenkomsten.
Zondag, 5 u., Openbare jeugddienst.
buitengewoon mooi. De minder groote opkomst
is stellig te wijten aan de tijdsomstandigheden,
waardoor de animo tot uitgaan niet groot is.
De heer I. Vlessing, voorzitter van de Mid-
denstandsvereeniging, afd. Texel, is aangezocht
om zitting te nemen in de examencommissie
tot verkrijging van het Middenstandsdiploma,
voor de examens, welke te Schagen gehouden
zullen worden. De heer Vlessing heeft even
wel wegens drukke werkzaamheden voor deze
benoeming bedankt.
Het Peperhuisje prijkt nog in vole glorie.
Het politievaarutig „Zeehond" ligt aan
den kant.
't Is niet te tellen hoeveel keer boven
staande havenmond is gefotografeerd. Nu
eens voor een binnenkomend of uitvarend
schip van de zeemacht, dan weer voor een
heele visschersvloot, zooals op bovenstaande
teekening.
Sommige afbeeldingen zijn bij stralend
weer genomen. Op andere platen kunnen we
zien, dat regen en wind huis hielden. Het
aloude fort de Harssens is altijd een ver
trouwde, onveranderlijke achtergrond.
„Wat ook vall' Harssens staat pal!"
Om en bij dit wel zéér vaste steunpunt is
er eigenlijk niets dan verandering. De kleur
van water en lucht is ieder uur anders. De
hoogte, kalmte of woeligheid van de zee
spiegel wisselt steeds.
Bij de hier thuis behoorende schepen gaat
de wisseling wat langzamer, maar ais we nu
eens enkele perioden van 30 jaar vergelij
ken, dan vallen er toch wel zeer groote ver
schillen in het oog, vooral op het gebied der
oorlogsmarine. Door vr. bemiddeling van den
WelEd.Z.Gestr. Heer ir. Scheltema de Heere
zijn wij in staat U van eenige scheepstypen
uit de laatste helft der vorige eeuw afbeel-
Z.M. "RATrrOIÏENtiCMrt? rltNOft'K DEtI N&OEHLAIMOEN"
dingen en bijzonderheden <"e kunnen geven.
In 1850 waren er nog slechts zeilschepen
met hun rijen kanonnen, die in een eventueel
gevecht telkens voor de helft, langs varend,
gebruikt konden worden, öf de stuurboordrij,
öf die aan bakboord.
tN HET DOK-
Een groote omwenteling in deze bewape
ning bracht de Krimoorlog (1863). In dezen
oorlog werkte men voor 't eerst met een
kanon, dat op een vloot geplaatst was en zoo
doende in verschillende richtingen kon vuren
hetgeen een groot nuttif effetft verschafte!
Kort hierop maakte men de kanons draaibaar
op de schepen en zooals men weet is het
draaibare geschut nog steeds in zwang.
Ook de „ramsteven" werd in den Krim
oorlog voor 't eerst toegepast en heeft gedu
rende ruim 30 jaar den vorm bepaald van de
voorsteven van bijna alle oorlogsschepen.
In 1867 werd de „Prins "endrik der Neder
landen' 'in dienst gesteld, genoemd naar
den broer van Koning Willem III, de eenigste
Oranje, die als zeeofficier in Indië is geweest.
Dit schip had alle kenmerken van den „nieu
wen tijd" van toen, n.1. de ramsteven en het
draaibare geschut in pantsertorens. Het want
van de masten was vervangen door ijzeren
steunen om meer schootsveld te krijgen (drie-
pootmasten). Voor de voortbeweging had men
naast de zëiltuigage de stoommachine. Het
mat 3375 ton.
Toen dit schip in dienst werd gsteld had
het slechts een bewapening van 4 23 cm ka
nons. Toch vond men deze aanwinst der
Nederl. marine wel van zoo groot belang,
dat bij de aankomst in de haven te Den Hel
der de Koning aanwezig was; met hem vele
kamerleden en honderden particulieren, die
met extra treinen gekomen waren.
"Z.ri. Komimo J>Eft NÊOe^LANOR H I 8 J6
Aan belangrijke krijgsbedrijven werd door
dit schip deelgenomen: 1888—1889. expeditie
naar Palos en Timor. In 1894 naar Lombok.
In 1900 werd het roemruchte vaartuig buiten
dienst gesteld en heeft nog tot 1934 te Soe-
rabaja als munitieschip dienst gedaan
Op de Rijkswerf te Amsterdam werd in
1871 de „Koning der Nederlanden" op stapel
gezet. De tewaterlating geschiedde in 1874 en
pas in 1876 werd deze „knaap" van 5285 ton
in dienst gesteld. Zooals men aan de data
kan zien was de bouw niet snel geschied. In
Engeland kon men er toen veel vlugger mee
terecht. Da&r wist men wel raad om de 15
cm dikke pantserbekleeding te hanteeren.
Men had er veel meer ervaring.
Intusschen kan Nederland tegenwoordig
best meekomen «p scheepsbouwgebied. Ook
de .Marinewerf te Den Helder bouwt In re
cordtijd kleine schepen en sloepen.
rJ?® ':KTinC was direct bij den bouw voor
1898^ bestemd. Het schip was van 1876 tot
1898 een der voornaamste steunpilaren van
helf^ wlanm9Che SPZa8' In den Atjeh-oorlog
s" ol dlenst gedaan als debarkements-
schip (1889—1894). Thans wordt het no°- te
de'w? geb!,Zigd als 'bgenientsschip foor
de bemanning der torpedojagers.
