Treffende plechtigheid te Heemstede
D K W
A<}eticla
31
Vertrek H. Ms*
O 16 naar Indië
Groote belangstelling van autoriteiten,
vrienden en collega's
Heldeiéehe
Prins Bernhard in
Den Helder
Tweede Blad
Dinsdag 25 April 1939
n.,Hsecretaris Kamman teraardebesteld
Woorden van dank en hulde* Een schat van bloemen
Hudike'rii He Boel
Ter bijwoning van normale
oefeningen op H. Ms. „Tromp'
Een schip vaart uit:
Burgerlaj&e Stand van Den Helder
Joego-Slavië
afgeschreven?
{V au onzen eigen verslaggever.)
Groote belangstelling.
Het was wel een zéér groot gezelschap, dat
zich te half drie in de aula op de Heemsteed-
sche begraafplaats had verzameld.
Wij zagen daar o.a. het Kamerlid, de heer
Ch. v. d. Bilt, prof. G. A. van Poelje, secreta
ris-generaal van het Departement van On
derwijs, oud-burgemeester van Haringhuizen,
van Wieringerwaardden heer Quant, oud
hoofdcommies van het secretarie in Den Hel
der; den heer N. Vos, vice-voorzitter van den
Ned. Bond v. Gemeente-ambtenaren, en gem—
secretaris van Heemstede; den heer Koster,
redacteur van het Weekblad van den Bond,
verschillende gemeente-ambtenaren van Haar
lem, vertegenwoordigers der afdeelingen Gel
derland, Friesland, Overijsel en Nd-Holland
van den Bond. Voorts Jhr. J. P. W. v. Doorn,
burgem. v. Heemstede en voorzitter van de
Ver. van Burgemeesters en Secretarissen in
Noord-Holland, benevens de heer Jansonius,
secretaris. Burgemeester Slob van Haarlem
mermeer, voorzitter van de afd. Haarlem van
den Bond; de heer Kooyman, lid van Gedep.
Staten van N.-Holland, bestuursleden van
diverse ambtenarenvereenigingen, de heer C.
S. de Haas van Dorser, voorzitter v. d. Bond
v. Directeuren van Maatschappelijk Hulp
betoon, Mr. J. N. Heerkens Thysen, oud-lid
Eerste Kamer en voorzitter van de Ver. voor
Gemeentebelangen, bestuur van afd. Leiden
van den Bond, den heer Wringer van de Broe
derschap van Gemeente-ontvangers, den bur
gemeester van Maarsen, verschillende oud
gemeente-secretarissen en den heer Kruijsse,
hoofd v. d. Alg. Nederl. Politiebond.
Uit Den Helder.
Tal van Heldersche autoriteiten en vrienden
waren eveneens aanwezig.
Vrijwel alle takken van gemeentedienst wa
ren vertegenwoordigd. Wij noemen o.m. wet
houder W. de Boer, den heer Dokter, den heer
Maas, den heer Bandsma, den heer Stol, den
heer Teune, den heer v. d. Hoeven, den heer
van Dalen en den heer Wessel. Voorts een
aantal ambtenaren van de Secretarie, het be
stuur van de plaatselijke afdeeling van den
Bond en den chef-bode van het Raadhuis.
Speciaal mogen wij hier wel de aan
dacht vestigen op de aanwezigheid van
oud-burgemeester Houwing, die de reis
uit Den Haag naar Heemstede had onder
nomen om getuige te zijn van het af
scheid van hem, waarmede hij zoo lang
had samengewerkt.
De komst van den bejaarden oud-magis
traat, met zijn markante figuur on
danks den lioogen ouderdom, deed met
name de aanwezige Heldersche vrienden
en collega's van wijlen den heer Kamman,
weldadig en sympathiek aan.
Het orgel van de aula speelde het Largo
van Handel en het was treffend, dat juist op
dat oogenblik het sombere wolkendek scheur
de en de eerste zonnestralen van dien dag,
getemperd door het glas-in-lood vielen. Het
was een onverwacht symbool van het karak
ter van den heengeganen oud-gemeente-amb-
tenaar, in wiens leven de zon-zijde zulk een
voorname plaats innam.
Voor in de aula stond de kist met het
stoffelijk overschot opgebaard. Enkele
kransen van prachtige aronskelken en
witte seringen braken het sombere zwart
van het floers.
De heer N. Vos:
Als eerste der sprekers neemt dan het
woord de heer N. Vos, vice-voorzitter van den
Ned. Bond v. Gem.-Ambtenaren. Na vele
jaren onze leider geweest te zijn, aldus spr.,
werd gij ons nog in de volheid van Uw leven
ontnomen. Maar mogen wij dan al met droef
heid geslagen zijn om Uw heengaan, daar
naast zijn wij dankbaar. Dankbaar, voor het
zeer, zeer vele, wat ge voor ons gedaan hebt.
Gij, vriend Kamman, was een mensch van
jjlltlllllIHNIII
illl
Illl
illl
illllllllllllllllllll
Ulk
Gedurende het
SS
dat de jaarvergadering
vooraf ging, was er maar
één onderwerp van ge
sprek: Het drukwerk.
Hoe kon het ook anders:
met haar groote keuze
moderne lettersoorten had
het verzorgd!
Onder zeer groote belangstelling van
vrienden, oud-collega's en autoriteiten
uit alle deelen des lands is gistermiddag
op de begraafplaats te Heemstede, het
stoffelijk overschot van oud-gemeente
secretaris J. Kamman, ter aarde be
steld.
Zeer duidelijk is b\j het gesprokene in
de aula der begraafplaats naar voren
gekomen, welke plaats de heer Kam
man in de harten van velen innam en
welk een zeer belangrijk verlies zijn
heengaan beteekent voor den Ned.
Bond van Gemeente-Ambtenaren, waar
van hij sedert vele jaren het voorzitter
schap bekleedde op een wijze, die men
niet anders dan eervol kan noemen.
De opvallend groote belangstelling,
ook uit Den Helder, was een treffende
demonstratie van medeleven en tevens
het bewijs, dat men den zeer geachten
oud-gemeente-secretaris niet vergeten
wien licht uitstraalde en die de gave bezat
dat licht aan anderen te schenken. Ge waard
een blij mensch en ge bezat de gave ook an
deren te kunnen verblijden.
Hard, heel hard hebt ge gewerkt. Werk,
waarvan velen van ons thans de vruchten
plukken.
Jaren lang zijt ge onze voorzitter geweest
en wij zullen U missen. Maar ge kunt er van
verzekerd zijn, dat Uw plaats in onze harten
blijft en dat ge niet vergeten zal worden. Dat
bleek reeds hedenmorgen zoo duidelijk bij de
vergadering van het hoofdbestuur, waarop al
Uw vrienden aanwezig waren.
En nu zijt ge heengegaan, heer Kamman,
gij, die met en voor allen leefde, en dit zal
met name Uw vrouw en Uw kinderen zwaar
vallen. Vooral haar, die alleen achterblijft.
Dat zij een troost moge putten uit de groote
liefde, die ge haar toedroeg.
Vriend Kamman, ik wensch je de groote
rust toe, die God na dit drukke leven kan
schenken. Een rust, die je zoo zeer verdiend
hebt. Namens alle ambtenaren groet ik je en
geef de belofte, dat je voort leeft in onze
harten.
Rust in vrede.
Wethouder W. de Boer.
Hierna is het wethouder W. de Boer, die
het podium beklimt. Deze releveert allereerst
het afscheid van den heer Kamman, uit Den
Helder. Toen zoo velen bijeen waren om den
gezienen secretaris een vaarwel toe te roepen.
Hoe duidelijk is toen niet gebleken, welke
plaats hij in Den Helder heeft ingenomen.
De heer De Boer roemt de geweldige werk
kracht van den overledene en tevens diens
bijzonder en gezond verstand. Warm en innig,
aldus de wethouder, klopte Uw hart, en dat
niet alleen voor Uw taak, voor Uw werk,
maar ook voor allen, wier belangen bij U in
zoo goede handen waren.
Ge waart een mensch van groote kennis.
Vol van wijsheid, zooals men dat slechts zel
den aantreft en ge hebt in de vele jaren van
Uw loopbaan een ieder gegeven, wat hem
toekwam. Daarvoor dank ik U nogmaals, na
mens het Gemeentebestuur van Den Helder.
Na een enkel woord tot den Bond, richt
de heer De Boer zich tot mevrouw Kam
man en de kinderen. Ik heb U goed ge
kend, aldus spr., en ik hoop, dat ge den
slag zult dragen, zooals het groote en
goede menschen betaamt. Ge zult daarbij
getroost worden door de wetenschap, dat
ge een man en vader hebt bezeten, van
een karakter, waarop slechts weinigen
kunnen bogen.
Voorts spreekt Mr. Ubbing, van het bestuur
van den Bond v. Gem.-Ambt. Deze roemt de
samenwerking, die hij reeds sedert jaren met
den heer Kamman mocht hebben, en tevens
diens vele en belangrijke werk, dat de over
ledene voor den Bond gedaan heeft. Zijn ad
viezen waren altijd juist, zijn wijze van wer
ken trof men zelden aan. Van alle zaken
trachtte hij steeds den kern te raken. Tot
aan het einde van dit welbesteede leven wa
ren zijn gedachten bij het werk van den bond.
Uit den grond van zijn hart dankt spr. den
heengegane voor alles wat hij deed voor de
organisatie.
De heer K. de Boer, burgemeester van Har-
dinxveld en bestuurslid van den Bond, spreekt
woorden van dank, ook namens de instellingen
van den Bond, o.a. namens de advies-com
missie, het Hulpfonds en het Rust- en Vacan-
tieoord. Iedere branche had de aparte belang
stelling van den heer Kamman. Spr. geeft de
verzekering, dat men zijn nagedachtenis zal
eeren en tevens zijn werk, waaraan hij zijn
leven gaf.
De heer Jansonius memoreert, dat de heer
Kamman 20 jaar geleden lid der organisatie
werd en steeds zijn breede kennis van admini
stratieve en bestuursaangelegenheden in dienst
van het bondswerk gesteld heeft. Hij was een
rustig en bezonken werker, voor jongere col
lega's een vriend en vader en voor allen: een
wijze raadgever.
Namens het bestuur van de Vereeniging
voor Gemeentebelangen spreekt het oud-
Kamerlid Heerkens Tijsen, die zegt zich de
vereeniging niet te kunnen voorstellen zonder
den heer Kamman. Hij was iemand, die het
steeds opnam voor de minsten. Voor den een
ling stond hij altijd op de bres. Hij vervulde
een positie, die men slechts kan verkrijgen uit
rijke ervaring. Met weemoed ziet men thans
de leege plaats.
De heer Van Dalen.
De heer P. van Dalen, gemeente-ontvanger
van Den Helder, releveert de ontstellende
mare, die door Den Helder ging bij het verne
men van het overlijden. En nóg kan men het
zich moeilijk voorstellen, dat de krachtige heer
Kamman heengegaan is. Sprekende namens
de hoofdambtenaren van Den Helder wijst de
heer Van Dalen op de zeer bijzondere plaats,
die de overledene steeds ingenomen heeft m
Den Helder, waar hij een vriend en vader voor
allen was.
Mevrouw Kamman en den kinderen betuigt
de heer Van Dalen zijn deelneming. Hij hoopt,
dat God hun kracht moge geven bij het dragen
van den slag. Spr. besluit met het geven van
de verzekering, dat de nagedachtenis van den
oud-gemeente-secretaris bij allen in liooge eere
zal blijven.
Dan daalt te stilte in de intieme sfeer van
de aula en in mineur gaan de klanken van
Grieg's indrukwekkend „Ases Tod" door de
ruimte.
En de baar wordt opgenomen en uit de aula
gedragen. Er achter schrijden de vele vrien
den van wijlen den heer Kamman, velen met
gebogen hoofd, hun ontroering nauwelijks
kunnende bedwingen.
Het gaat langs perken van gele narcissen en
paarse crocussen, die staan te bloeien en geu
ren. Overal hoort men vogels zingen en fluiten.
De zon toovert parels in de regendruppels, die
de bloemkelken vullen.
De bloemen.
Rondom de groeve, in de dennentakken,
ligt een schat van bloemen. Blanke serin
gen, aronskelken en lelies. Het is een fes
tijn van jong en geurend leven.
Daar zijn kransen van het Gemeentebestuur
van Den Helder (met linten in de kleuren der
stad), Afd. Den Helder van het „Roode Kruis",
Ned. Bond v. Gemeente-Ambtenaren, van de
afdeelingen Friesland, Utrecht, Gelderland en
Zeeland; van de Heldersche afdeeling, het
Raadhuis, personeel Bondsbureau, onder-afd.
Leiden, Hoofdbestuur der Ver. van Ambtena
ren der Gemeentefinanciën, en van den Bond
van Burgem. en Secretarissen.
Eén voor één komen ze: eerst Mevrouw
Kamman en de kinderen. Dan de vrienden
en collega's. Telkens een hand strooibloe-
men, die neerdwarrelen op de kist. Het is
het laatste afscheid aan een goed mensch,
aan iemand, die wel veel vrienden, maar
géén vjjanden telde.
Als de laatste hand bloemen gestrooid heeft,
is het Ds. G. Borger, die het „Onze Vader"
bidt. Een gebed, dat onder groote aandacht
beluisterd wordt, en waarna een minuut stilte
volgt.
Dan is het de zoon van wijlen den heer Kan
man, die namens de familie dankt voor de eer,
zijn vader bewezen.
Er is slechts één RT - en
alle imitatie blijft toch
maar imitatie! Alleen het
DKW-embleem geeft U
zekerheid voor
DKW-betrouwbaarheid
DKW-economie
DKW-service
Model RT
Standaard-Model f. 245.-
Luxe-Modelf. 260.-
Reeds voor t 42.- bent U bezitter
van een échte RT. Gemakkelijk
betalingssysteem.
Importeurs:
HART NIBBRIG GREEVE N.V.
Parkstraat 91a Den Haag
Telefoon 116078.
Overal agenten.
De heer Kamman rust in de vredige stilte
van den doodenakker te Heemstede.
De gedachten van velen zullen nog gerui-
men tijd bij hem verwjjlen en zijn vrienden en
collega's zullen hem nimmer vergeten.
Geen officieel bezoek.
Hedenmorgen te 11 uur heeft Den Helder
plotseling bezoek ontvangen van Prins Bern
hard. Met een auto, waarin zich behalve de
Prins de adjudant Jhr. E. J. v. Holthe bevond,
arriveerde de Prins voor het Paleis, alwaar
Hij ontvangen werd door den commandant
der Marine, Schout-bij-Nacht H. Jolles.
Vervolgens begaven zich de Prins en de
Sehout-by-Nacht naar de gereedliggende sloep
voor het Commandementsgebouw, alwaar ge
ëmbarkeerd werd. Het doel bleek te zijn
H.Ms. „Tromp", welke ter reede lag en waar
mede de Prins zee koos ter bijwoning van een
normale schietoefening aan boord van den
flottieljeleider.
Hoe lang dit on-officiecle bezoek van Prins
Bernhard aan den flottieljeleider zal duren,
viel hedenmorgen met geen enkele zekerheid
te voorspellen. Verwacht werd, dat de Prins
eerst hedenavond laat aan de haven zal
debarkceren.
Donker, somber weer met een neerdrei
nenden regen, dat was de entourage van
het vertrek van H. Ms. onderzeeboot
O 16, die gisterenmorgen om 11 uur onder
commando van luitenant ter zee le kl.
P. A. Mulock v. d. Vlies Bik, uit onze
haven naar Zuidelijker gewesten de ste
ven richtte.
Er waren niettemin nog enkele honderden
belangstellenden, meest familieleden van de 35
vertrekkenden O 16-ers, die het slechte weer
getrotseerd hadden. Ook diverse officieren be
hoorden tot diegenen.
Het vertrek.
Even voor elf snerpte het felle bootsmans
fluitje door de lucht. Plotseling kwam er be
weging. in de massa menschen, die daar nog
gezellig met elkaar aan het kouten waren.
Menschen maakten zich los van die groep en
begaven zich aan boord. Even was er appel,
vier bij de voortros, vier bij de achtertros, alles
oh kay, en voor de tweede maal snerpte het
fluitje. Voortros los!
Meteen was de verbinding van wal en boot
verbroken. Marinemenschen, ach die zijn dat
afscheid al zoo langzaam aan wel gewend, er
was geen aarzeling, geen moment van zich
overgeven aan droefheid, met een „nou, het
ga je goed" werd er vaarwel geroepen, aan
dierbaren en bekenden.
Toen begon de tocht door de haven. Op alle
schepen, op de „v. Heemskerk", de „Gelder
land", het Wachtschip", de kleinere bootjes,
kortom overal, waar de O 16 passeerde, klon
ken de signalen, daarna gezwaaid, geroepen.
En even slechts trekt er zoo'n eigenaardig
gevoel door je heen, als je die eenheid, die ont
roerende eenheid ziet, waar onze Marine zoo
trots op kan zijn.
Bij Wierhoofd.
Verder was de O 16 geschoven, op eigen
kracht varend, langs al die collega's. Toen
klonk het Wilhelmus plotseling op. De Staf-
muziek nam afscheid...
Het „Leve de Koningin" aangeheven door
de hooge marine-autoriteiten, die als vanouds
op het Wierhoofd hadden plaatsgenomen, nu
gesecondeerd door die der Landmacht, vulde
de stilte die op ons volkslied volgde, prachtig
aan.
Die roep echode terug van boord der
O 16 af en toen volgde er nog een aller
laatste gewuif, een allerlaatste geroep
onder de tonen van een vrooijjken marsch,
forsch zwaaide de O 16 haar voorsteven
Marsdiepwaarts. De O 16 was haar groote
reis naar de Oost begonnen.
Onze allerbeste wenschen vergezellen
haar.
BEVALLEN: H. J. P. Heestersde Nijs d
M. J. de Vries—van der Vlies, z.; W. G 'van
der Maas—Greuter, z.; C. G. Mahieu—Hoe-
be, z.
HAVEN VAN NIEUWEDIEP:
Aangekomen van Harlingen en vertrokken
naar Londen het Ned. motorschip „Veloci-
Aangekomen van Londen en vertrokken
naar Harlingen het Engelsche m.s, „Drake".
We leven in een merkwaardlgen tijd. Zoo
merkwaardig, dat men geneigd is iederen dag
een „historische" te noemen. Misschien is dat
ook wel zoo. Onze kinderen en kinds-kinderen
zullen het later ervaren in hun Algemecne
Geschiedenisboekjes.
Zoo snel gaat het leven, en dan doelen wij
inzonderheid op het politieke leven, voort, dat
het eene buitenlandsche overzicht het volgen
de schier achterhaalt, alvorens het ter perse
is. Schreven wij gisteren toch nog in sombere
bewoording over het toekomstig lot van Joego
slavië, het te Venetië gepubliceerde commu
niqué, inzake het resultaat van de besprekin
gen tusschen Ciano en Markowitsj, is wel zoo
duidelijk, dat onze pessimistische verwachtin
gen inderdaad op waarheid gegrond bleken.
Alles is koek en ei. De verstandhouding tus
schen Joego-Slavië eenerzijds met Italië an
derzijds met Duitschland „laten-aan-hartelijk-
heid-niets-te-wenschen-over". Ziedaar, het
staat er zwart op wit. Voorts zal men voort
gaan op een basis van „vertrouwelijke samen
werking", een samenwerking, die ons onwille
keurig doet terugdenken aan Albanië en
Italië...
Nu is het echter een goedkoope aardig
heid om ironische opmerkingen over Joe
go-Slavië, dat zich langzamerhand als
belangrijkst Balkan-onderdeel heeft opge
worpen, te maken. Men moet maar eens
een blik op de gewijzigde kaart van
Europa slaan en zich dan indenken, dat
het Nederland is. En daarbij de mentali
teit van de totalitaire staten kennende,
zal de lust tot lachen U vergaan en tevens
waarschijnlijk die van het maken van sar
castische grappen.
Inderdaad, Joego-Slavië is weinig benijdens
waardig. Het zit in een soort bankschroef. Het
moet laveeren tusschen het Scilla van Italië
en het Charibdus van Duitschland en het zal
beide gevaarlijke uitersten slechts dén kunnen
omzeilen als de staatslieden van dit Balkan-
land het hoofd koel en de betrekkingen warm
weten te houden. Slagen zij daarin niet, dan
voorzien wij binnen den kortst mogeljjken tijd
een catastrophe.
Maar behalve dat de twee totalitaire staten
Joego-Slavië het vuur aan de schenen leggen,
zijn daar nog twee andere landen. Hongarije
en Bulgarije hebben revisie-eischen ten koste
van dit land. Er is een belangrijke Duitsche en
Hongaarsche minderheid, voorts een allesbe
halve onbelangrijke Bulgaarsche minderheid,
ferwijl men voorts nog rekening te houden
heeft met zooiets als een Kroatische en Ser
vische minderheid.
Ziedaar, de toestand in Joego-Slavië. Er zijn
tientallen mogelijkheden voor conflicten. Iede
ren dag kan er iets gebeuren; één minder
diplomatieke zet van een Joego-Slavisch
staatsman en de bal raakt aan het rollen met
alle catastrophale gevolgen daarvan.
Vandaar, dat wij ons niet hebben te verwon
deren over de uitermate soepele lankmoedig
heid van dit land, dat blijkbaar liever de
vriendschap zijner groote naburen beërft, dan
hun vijandschap. Men kan daarover oordeelen
zooals men wil, een feit is, dat Joego-Slavië
hier te kiezen heeft uit twee kwade uitersten,
waarvan het thans meent de minst kwade ge
kozen te hebben; de vriendschap van Italië en
Duitschland.
Vermoedelijk is Joego-Slavië afgeschre
ven voor de politiek van de as Parijs
Londen. Wat hiervan de gevolgen z(jn?
Het valt met geen enkele zekerheid te
zeggen. Evenmin als het het te bepalen
valt, hoe de overige Balkan-landen zullen
reageeren.
Zullen ook zij capituleeren
Beraamt Londen-Parijs reeds een tegen
zet?
De eerstvolgende dagen zullen het onge
twijfeld leeren.
Verslapt door langdurige arbeid.
Een uurtje verzet met een
lekkere koele borrel in
,,De Toelast", doet U goed
BIOSCOPEN:
Tivoli-theater, Spoorstraat, half 8:
„Orkaan" en „Geketende Hartstochten".
Rialto, Spoorstraat half 8:
„Jongensstad".
Witte-Bioscoop, Koningstraat, half 8:
„Dreaming lips" en „Speciaal verlof"
Heden
Casino, 8 30 uur: „Zingende Jantjes".
Donderdag 27 April.
Casino, 8 uur: Uitvoering „Harmonie".
Zaterdag 29 April.
Musis Sacrum: Cursus-Bal Dansinstituut
Polak.
Casino, 8 uur: Uitvoering „Harmonie".
Zondag 80 April.
Musis Sacrum: Oranje-Soiree.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen
Barometerstand Den Helder: 7470
Temperatuur lucht; fi
Wind: richting N., kracht:
Licht op: 7 4?
Bg het iaat«t gehouden examen Jaagde te
s-Gravenhage voor 2en Stuurman Gr Han
delsvaart de heer H. Berndsen