dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Vervanging van militairen
aan de grens
Ongeveer 35.000 werkloozen
beschikbaar.
Velen noodig.».
V R IJ D A G
28 APRIL 1939
Pas op het zachte pedaal
van Hitier
Maar vrijwilligers gaan vóór I
Het Prinselijk Gezin
te Doorn
Het Saargebied onrustig?
Slagkruiser „Repulse"
niet naar Canada
Organisatie van Italiaansche
strijdkrachten
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Niet babbelen
met onbekenden!
Japan weigert samenwerking
met de as
Generaal Snijders maakt het goed
Zelfs geen knoop van
ons kleed, zegt Polen
HE LDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uitg.-Ml|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
67e JAARG. No. 8604
Labour blijft tegensputteren.
Amendement verworpen.
Na langdurige discussies is zoowel
in het Lager- als in het Hoogerhuis,
de regeeringsmotie, waarin de aan
kondiging van den dienstplicht
wordt goedgekeurd aangenomen.
Een amendement van Labour werd
verworpen.
Vermoedelijk zullen nu binnenkort afdce-
lingen van de verdediging tegen aanvallen
uit de lucht van het territoriale leger onder
de wapenen worden geroepen.
Hoewel de verklaring, welke de minister
president in het Lagerhuis heeft afgelegd,
geen onmiddellijk onder de wapenen roepen
van het territoriale leger impliceert, deelde
t men gister op het ministerie van oorlog mee,
1 dat een dergelijke maatregel toch waar
schijnlijk is.
Labour blijft zich verzetten, en de natio
nale raad van den Arbeid zal op 1 Mei bij
eenkomen om den thans geschapen toestand
te bestudeeren.
HET BEDAT IN HET LAGERHUIS.
Chamberlain zeide het te betreuren, dat de
druk, waaronder de regeering gearbeid had.
vroegere besprekingen met andere partijen
had verhinderd en meende dat het van be
lang was dat de verklaring deze week
werd afgelegd, aangezien, wanneer zij was
uitgesteld tot volgende week, bijna elke be
slissing welke genomen zou zijn, in verband
zou hebben gestaan met de rede van den
Duitschen rijkskanselier.
Wij hebben, aldus spreker, geen in
lichtingen met betrekking tot den in
houd van deze rede, onze voorstellen
zijn volkomen onafhankelijk daar
van en het is goed dat dat de heele
wereld goed duidelijk is.
Nadat Chamberlain uitvoerig ingegaan was
Op de beschuldiging dat hij zijn belofte dat
de dienstplicht nimmer in vredestijd zou
worden ingevoerd, gebroken had, verklaarde
liij, dat hij sindsdien van gedachten ver
anderd was en dat iedereen hiertoe het recht
toch heeft, wanneer hem blijkt dat zijn mee
ning niet de juiste was.
In ieder geval was de belofte een belof
te aan het Lagerhuis en het staat aan het
Lagerhuis te zeggen of het meent dat het
mij er aan moet houden of dat het mij er van
moet ontslaan. Ik vertrouw.aldus Chamber
lain, dath et het standpunt dat ik heb uit
eengezet, zal bevestigen. Als het dit doet,
vertrouw ik dat het land met mij zal zijn.
Daarna verklaarde Chamberlain dat de
garanties aan andere landen tot het uiter
ste zullen worden nagekomen.
De oppositie hield er aan vast, dat er op
het stuk van defensie geen oneenigheid be
staat, doch dat het gaat om de manier,
waarop deze wordt ingericht. Zoowel Attlee
(Labour) als Sinclair (Liberaal) verklaar
den dat hun partij even vastbesloten is als
ieder ander, mede te werken dat de lands
verdediging in ieder opzicht ontwikkeld
wordt naarmate de omstandigheden dat
eischen. Echter achten zij dienstplicht eer
der een verzwakking dan een versterking
en spraken hun vertrouwen uit in de vrij
willige wervingsactie.
De arbeidersafgevaardigde Hicks, die lid
van het vakvereenigingscongres is, zeide
niet te gelooven in het opgeven van de ge
dachte der vrijwilligheid. „Ik weet niet, wat
Hitier morgen zal zeggen. Indien zijn rede
oorlogszuchtig is zal er geen oorlog komen,
doch indien hij het zachte pedaal gebruikt,
pas dan op", zeide hij.
BIJ LUCHTDOEL-, EN KUSTARTILLE-
RIE, LUCHTVAARTTROEPEN EN HET
DERDE REGIMENT GENIETROEPEN IS
VERVANGING BEZWAARLIJK.
In een ten Departcmente van Buitenlandsclie Zaken
op uitnoodiging van den chef van den Regecringspers-
dienst gehouden persconferentie, zijn belangrijke mededee-
lingen gedaan over de regeling van vervanging, verloven
en vrijstellingen van personeel dat buitengewoon is op
geroepen ten behoeve van de uitwendige veiligheid des
lands.
De kapitein van den generalen staf, K. van Rijn,
hoofd van het bureau Mobilisatie, heeft omtrent deze rege
ling medegedeeld, dat in de eerste, plaats vrijwillige
dienstplichtigen in aanmerking komen om militairen, be-
lioorende tot de grens- en kustbeveiliging, die in de bur
germaatschappij noode kunnen worden gemist, te vervan
gen en dat voor zoover zich geen voldoende aantal vrij
willigers mocht aanmelden, eerst in de tweede plaats
werklooze dienstplichtigen zullen worden opgeroepen.
1
In verband met de aanwezigheid van Prin
ses Louis Ferdinand van Pruisen en haar
habv op Huize Doorn, heeft het Prinselijk
Paar met Prinses Beatrix gistermiddag van
vier tot zes uur een bezoek gebracht aan het
verblijf van den ex-keizer.
Prinses Louis Ferdinand van Pruisen was
voor haar huwelijk met den kleinzoon van
den ex-keizer, grootvorstin Kyra van Rus
land. Zij was een van de bruidsmeisjes bij
het huwelijk van Prinses Juliana.
Bij het vertrek van Huize Doorn reden
Prinses .Tuliana, Prins Bomhard en 1 rin-
sos Beatrix door het, dorp terug, hartelijk
toegejuicht door de inwoners en de \ele om
wonenden van Doorn, die zich bij het ver-
nemen van de aanwezigheid van het Prinse
lijk Gezin, langs den weg hadden geschaard
Met noesten vlijt is in de afge-
loopen dagen op het departement
van defensie en op de daarmee sa
menwerkende bureaux gearbeid
aan de organisatie van deze maat
regelen, waarbij voorop moest blij
ven staan, dat in geen enkel op
zicht militaire belangen mochten
worden geschaad.
Het staat intusschen wel vast, dat er voor
het verwisselen van mannen aan onze gren
zen velen noodig zullen zijn. Bij het geheele
systeem is men uitgegaan van liet beginsel,
dat voor eiken militair, die weg gaat, omdat
hij in het burgerleven ziin plaats moet her
nemen, een ander in de plaats treedt, en dat
alleen in die gevallen sprake kan zijn van
vervanging, waarvan overtuigend blijkt,
dat zij noodig was.
Zij, die in aanmerking komen om door
een ander te worden vervangen, vervullen
sedert enkele weken aan onze grens allen
een taak, welke niet zonder meer door el-
ken anderen dienstplichtige kan worden
overgenomen, b.v. wanneer een infanterist,
die opgeleid is als tirailleur, om zakelijke
of persoonlijke redenen naar huis zou wor
den gezonden, dan moet zijn vervanger
eveneens een infanterist-tirailleur zijn, ter
wijl het bovendien iemand van gelijken rang
en liefst ook van ongeveer gelijken leeftijd
moet wezen. Voor wai de dienstplichtigen
betreft, kan hierbij worden opgemerkt, dat
wijl alleen de lichtingen van 1924 tot en
met 1938 werden aangewezen om een ge
deelte van hun dienstplichtigen de grenzen
te doen bewaken, ook de vervangers tot die
lichtingen dienen te behooren. Een uitzon
dering vormen de reserve-officieren, waar
voor een afzonderlijke regeling is getroffen
of nog wordt voorbereid.
Verscheidene werkloozen bereid.
Gebleken is intusschen wel, dat
verscheidene werklooze dienstplich
tigen bereid zijn een vrijwillig ver
blijf aan de grenzen op zich te ne
men. Kapitein van Rijn las een brief
met weglating van naam en adres
van een zoodanigen werklooze
voor, die vol vaderlandsliefde den
minister van Defensie in treffende
bewoording had verzocht, een plaats
aan de grens in te nemen en op wiens
verzoek bereids een gunstige be
schikking is genomen.
lederen dae komen er, sedert de voorloo-
pige aankondiging van de vervangingsre
geling op 20 April jl. geschiedde, honderden
aanvragen van dienstplichtigen, die zich
reeds onder de wapenen bevinden, bij het
departement van Defensie binnen, om door
een ander te mogen worden vervangen en
van andere dienstplichtigen, die tot een der
gelijke vervanging, omdat zij toch werk
loos zijn, zich bereid verklaren. In het ge
heel zijn er reeds vele duizenden brieven
van dergelijken aard binnen gekomen en de
oogst van vandaag alleen bedroeg, om 3
uur, terwijl de conferentie nog aan den
gang was, 1475 stuks.
Aan het departement van Defensie is een
speciaal bureau voor de vervanging van
buiengewoon opgeroepenen' ten behoeve
van de uitwendige veiligheid, bij afkorting
genaamd: het bureau b.o.u.y., ingesteld.
Waar vervanging bezwaarlijk is.
Slechts bij enkele corpsen, zooals de lucht-
öoelartillerie, de kustartillerie, de lucht
vaarttroepen en het derde regiment genie
troepen. die reeds vrijw,el geheel zijn opge
roepen. zal de mogelijkheid 'van vervanging
uiteraard gering zijn, gezien de bovenge
noemde voorwaarde, dat de vervanger
steeds iemand van hetzelfde wapenonderdeel
en van gelijke opleiding moet zijn.
Aan de burgemeesters van alle ge
meenten is opgave gevraagd van
de dienstplichtige werkloozen, het
geen naar schatting ongeveer 35.C00
personen zijn.
Geduld!
De lieer P. A. Ravelli, referendaris bij
het Departement van Defensie, die met de
regeling der vrijstellingen en verloven is
belast, gaf vervolgens een overzicht van den
gang van zaken in dit ppzicht.
Elke aanvraag,om klein of groot verlof
uit hoofde van onmisbaarheid in de burger
maatschappij, die bij het departement
via de korpsen binnenkomt, gaat naar de
daartoe aangewezen adviesinstantie, d.w.z.
naar den directeur-generaal van den arbeid
den inspecteur-generaal voor de scheepvaart
of naar de burgemeester van de gemeente
waarin de desbetreffende dienstplichtige
zijn bedrijf of beroep uitoefent. Eerst nadat
de kaart met de verkregen inlichtingen we
der bij het departement is binnengekomen,
kan de beslissing omtrent het verzoek wor
den genomen. De meest ernstige verzoeken
zullen het eerst in behandeling worden ge
bracht, doch dit wil niet zeggen, dat de
minder belangrijke aanvragen nutteloos
zuilen zijn. Wèl moet een beroep op geduld
worden gedaan, terwijl persoonlijke bezoe
ken en telegrammen slechts vertraging in
den algemeenen gang van zaken kunnen
brengen.
De verzoekers dienen hun aanvraag op
ongezegeld papier, gericht tot den minister
van Defensie, niet rechtstreeks bij het de
partement, doch bij hun korps-commandant
in. Bedrijven met veel personeel, kunnen
rechtstreeks aan het departement verloven
aanvragen, onder nauwkeurige opgave van
de personen, voor wie dit moet gelden.
Een ernstig beroep op het geheele Neder-
landsche volk wordt gedaan, om voor hen
die thans in hetb elang van ons vaderland
hun militairen plicht vervullen, de meest
mogelijke medewerking en welwillendheid
in acht te nemen, opdat straks ieder dienst-
pichtige zijn werkkring, of clientèle onver
anderd terugvinde.
Geen steunvermindering!
Ten slotte heeft de heer Oosterhoff, hoofd
ambtenaar aan het Departement van Defen
sie nog eenige mededeelingen gedaan be
treffende de financieele zijde van de onder
havige regeling. Zij komen hierop neer, dat
de steunbedragen voor de opgeroepen werk
looze dienstplichtigen hetzij dat zij reeds
onder de wapenen zijn dan wel wanneer
zij als vervangers zullen optreden, geen
vermindering zullen ondergaan, althans dat
zij er financieel geen nadeel van zullen heb
ben.
Ook in de kostwinnersvergoeding wordt
geen wijziging gebracht.
Aan het einde van deze mededeelingen
moge er nog op worden gewezen, dat al
leen het departement van defensie beslist
wie vervangen zullen worden en wie de
vervangers zullen zijn, zoodat in geen enkel
opzicht sprake kan zijn van een financieel
emplacanten-systeem, dat de financieel-
sterkeren hoven de minder-draagkrachtigen
kan bevoorrechten,
ONTEVREDENHEID OVER DE
SLECHTE ECONOMISCHE OM
STANDIGHEDEN.
Volgens een bericht uit Metz verklaren
reizigers, die uit het Saargebied komen, dat
er veel onrust onder de bevolking heerscht
als gevolg van de lange werktijden en het
slechte voedsel. Zij deelen, volgens het Hdbld.
mede, dat troepen zijn gezonden om de po
litie te versterken en dat er op Hitiers ver
jaardag ernstige ongeregeldheden zijn voor-
gevallcn, waarbij 'n aantal personen werden
gedood en gewond.
Britsche Koningspaar gaat per
passagiersschip. Eigenlijk een
Duitsche boot, maar met Brit
sche machines.
In antwoord op een vraag heeft Chamber
lain in het Lagerhuis verklaard, dat het bij
nadere overweging wenschelijk is gebleken,
dat de slagkruiser „Rcpulse" die den ko
ning naar Canada had zullen brengen, in
de Europeesche wateren blijft.
De Koning zal met het mailschip Empress
of Australia reizen, dat door oorlogsschepen
geëscorteerd zal worden.
Het vermoeden, dat de Engelsche bladen
hadden en waaromtrent wij gistermorgen
reeds een en ander mededeelden, blijkt dus
juist te zijn.
Een lid van het Lagerhuis maakte er nog
aanmerking op, dat de „Empress of Austra
lia", die naar men weet, een van de koop
vaardijschepen is, die bij het verdrag van
Versailles door Duitschland aan Engeland
werden afgestaan, de oorspronkelijke naam
luidde „Tirpitz", in Duitschland was ge
bouwd, en niet in Engeland. Minister-presi
dent Chamberlain antwoordde: „onder de
omstandigheden moeten wij wel het schip
nemen dat beschikbaar is. Wellicht kan
men er eenige troost in vinden dat de ma
chines van de „Empress of Australia" in
Glasgow zijn gebouwd".
Reuter verneemt, dat vijf staatsraden be
noemd zullen worden om voor den Koning
op te treden gedurende zijn verblijf in Ca
nada.
Verwachting: Licht tot half be
wolkt, mogelijk enkele lich
te regenbuitjes, koude och
tend, overdag iets zachter
dan gisteren, matige meest
Noordelijke wind.
Alg. vooruitz.: In het weertype
is nog geen verandering te
v voorzien.
Wetsontwerp wordt heden
handeld.
be-
De defensiecommissie van de Italiaansche
Kamer is voor heden bijeengeroepen. Op de
agenda staat een wetsontwerp over de or
ganisatie der overzeeschc strijdkrachten in
geval van oorlog.
Zaterdagochtend komt de ministerraad bij
een. In politieke kringen hecht men aan
eventueeie besluiten van den raad groote
beteekenis in verband met den internatio
nalen toestand.
Berlijn waarschuwt te Berlijn.
Men lieeft te Berlijn een waarschuwing
aangeplakt, waarin de burgers aanbevolen
wordt spionnen te wantrouwen. Men wordt
er voor gewaarschuwd, dat men niet babbe
len moet met onbekenden en dat men er
voor moet waken, dat er geen onachtzaam
heid geschiedt ten aanzien van staatsmate-
riaal.
Tenslotte wordt er aan herinnerd, dat ie
dere daad van spionnagc of iedere poging
daartoe met den dood wordt gestraft.
Sterk tegen Hitiers rede gekant.
Staand leger verdubbeld.
Volgens mededeelingen uit offici-
eele bron, is de Japansche minister
president Iliranoema van plan, om
den Duitschen en den Italiaanschen
ambassadeur uit te noodigen tot een
conferentie, waarin hij zal verkla
ren, dat Japan niet bereid is, om
een anti-democratische politiek, ge
baseerd op een volledige militaire
alliantie te aanvaarden.
De Japansche regeering zou, vol
gens U. P., sterk gekant zijn tegen
een voorstel van Ilitler om in diens
speech van heden de aankondiging
van den Japanschen steun op te ne
men.
Blijkbaar is Japan niet geneigd,
om verder verplichtingen tegenover
de llome-Berlijn-as op zich te nemen,
tenzij er sprake zal zijn van een in
grijpen van Sovjet-Rusland door
middel van een Anglo-Russisch mi
litair pact.
Staand leger verdubbeld.
De numerieke sterkte van het Japansche
leger is meer dan verdubbeld door een ge
amendeerde conscriptiewet, welke in Maart
zonder moeilijkheden door het parlement is
aanvaard. Wanneer de nieuwe wet volledig
in werking zal zijn getreden, zal zij Japan
een staand leger van 800.000 man geven. Bij
het begin van de vijandelijkheden in China
bedroeg dit aantal 250.000. De recruten zul
len aldus het Hb. voor hun twee-jarige eer
ste oefening opkomen in officieele-lichtingen
van 400.000 man het werkelijke niet be
kend gemaakte aantal bedraagt iets meer
en zij zullen eventueel een geoefende re
serve van meer dan zes millioen man vor
men. Op 't oogenblik zijn de reserves onge
veer drie millioen man sterk.
Naar wij vernemen maakt generaal Snij
ders, die momenteel verpleegd wordt in het
Diaconessenhuis te Hilversum, het naar om
standigheden goed.
Verhouding met Duitschland spitst
zich toe. Nieuwe berichten over
relletjes.
DUITSCHE VOORSTELLEN VOLSTREKT
ONAANVAARDBAAR.
Het officieuse agentschap Iskra publiceert
een artikel over de besprekingen tusschcn
Duitschland en Polen, waarin de beginse
len, welke in een artikel van de Gazeta
Polska werden ontwikkeld, verder uiteen
gezet worden, Iskra verklaart, dat de ge
biedswijzigingen, welke dit jaar in de om
geving van Polen tot stand zijn gekomen
door Polen niet kunnen worden beschouwd
als in overeenstemming met den geest van
het niet-aanvalsverdrag van 1934. Evenmin
kan men de voorstellen tot wijziging van
het statuut van Dantzig als zoodanig be
schouwen, noch het invoeren van wijzi
gingen in Pommeren.
Het verdrag behelst nadrukkelijk,
dat Duitschland afstand doet van
niet-Germaanscli gebied en afstand
doet van de imperialistische begin
selen van Bismarck en Wilhelm II.
Onderhandelingen dienaangaande
zouden bij de Poolsche openbare
meening een reactie te weeg roe
pen, welke de leiders zou noodza-
zaken het antwoord, dat maar
schalk Smigly Rydz in 1935 gaf te
herhalen: „Geen stuk van ons
kleed, zelfs geen knoop".
Belangrijke, gezaghebbende inlichtingen
zijn in Warschau gegeven ten aanzien van
de betrekkingen tusschcn Polen en Duitsoh-
iand. Gedurende de laatste maanden zijn be
sprekingen gehouden, in het bijzonder over
den status van Dantzig, maar voor zoover
bekend, is het eenige resultaat, dat Polen's
verlangen is gebleken om tot een vrije, we-
derzijdsche overeenkomst te komen, en dat
verder Duitschland's neiging is gebleken,
om de voorkeur te geven aan kortere, scher
pere methoden, onvereenigbaar met vrije on
derhaiidelingen. Deze methoden moesten te
genover Polen falen.
Nieuwe uitspattingen?
Volgens het Duitsche Nieuws Bureau vvor-
n RjOostehjk Opper-Silezië nog voortdu
rend Duitschers mishandeld en Duitsche
eigendommen beschadigd.
Het D.N.B. m.aakt melding van een „bij
zonder ernstigen overval" op de woning
n^ht6ena Uitscher te Ka«°witz, welke des
nachts door ongeveer twintig Polen met
steenen werd bekogeld, waarbij groote scha-
üuitTrhp faan.f?nch.t en twee leden der
de riP h Ju ae'! 1mfitt0Renstaande deze 011
werden dekking had gezocht, gewond
Gisteravond is een voetzoeker geworncn
specteurs°teaKainnfde Poolsche douane-in-
Dantzte pn rw d aan de Krens tusschen
LMinzig en Oost-Pruisen. De ontnlnffino-
dat de"senaat'"last'gegeven heeft'
giek onderzoek in te stellen P°n Cner-