CHINA
RAADSEL
RADIO zonder opvoeding
Het groote
Roosevelt zegt***
Predikbeurten
Polen heeft vo'doende
olie-voorraden
De Olympische Spelen
te Helsinki
Auto met zes militairen
verongelukt
Cultureele bijstand
aan werkloozen
Ford komt met
nieuwe tractor ploeg
WAAR SCHUILT DE KRACHT VAN HET
CHINEESCHE VOLK?
De beteekenis van de gebeurtenissen
in het Verre Oosten ligt niet alleen
in de beslissing van een wapenstrijd
tusschen China en Japan om de po
litieke heerschappij, doch is het wor
stellen van 'n duizendjarig verleden
om het behoud van geestelijke erfe
nissen, dat zijn stempel drukt op
den oorlog, d.w.z. het verweer van
de oudste cultuur in Oost-Azië (ja
misschien wel in de geheele wered)
tegen de jongere ontwikkelingsvor-
men van Japan, dat zich aan het
moderne leven heeft aangepast en
Oost-Azië beheerschen wil.
De taaie tegenstand, die de Chineezen
Japan bieden, hoewel dit land reeds de
voornaamste gedeelten van het groote land
heeft bezet, dwingt onwillekeurig tot een
beschouwing der krachten, die de Chineezen
hiertoe in staat stellen. En de grootste kracht
der Chineezen ligt niet in hulp materieele
hulp van buitenaf, doch in hun sterke
innerlijke en geestelijke kracht.
f De Chinees denkt in eeuwen.
Zeker, in technisch opzicht werd China in
den loop der laatste eeuwen door Europa
overvleugeld, hoewel de Chineezen reeds de
zijdeteelt, het schrift, porcelein, papier en
buskruit kenden, eeuwen vóór de Europea
nen (3000 j. v. Chr. vond men in China b.v.
al de zijdecultuur, die pas in de 7de eeuw
n. Chr. in Europa werd ingevoerd). Wij, snel-
levendc Europeanen, denken slechts in ja
ren en tientallen jaren de Chineezen ech
ter denken in eeuwen; het leven van één
Chinees is maar een klein stukje van het
leven van zijn familie en een nog kleiner
stuk van het leven van zijn volk. De meeste
Westerlingen zijn altijd vol bewondering
over nieuwe uitvindingen of prestaties op
het gebied der techniek. Wie de geschiede
nis van China kent, verbaast zich telkens
weer er over, dat de oeroude cultuur van
ditland bewaard bleef en dat zich met haar
het grootste volk op aarde ontwikkelen kon,
zonder dat het technische verbeteringen noo-
dig had. De gepasseerde eeuwen zagen hoog
ontwikkelde culturen en volkeren ondergaan
en andere haar plaatsen innemen; de lee-
ren van Loa-Tse, van Confucius (Kong-
foetsje) en van Boeddha zijn echter ook he
den ten dage nog grondslagen voor de Chi
neezen, en uit de gedachtengang van deze
drie groote wijsgeeren werden de wetten ge-
fchapen, die voor het grootste gedeelte nog
n den tegenwoordigen tijd gelden en die
de vele oorlogen, welke China reeds hebben
geteisterd doch niet verslagen, weerstaan
hebben.
„China is een zee, die alle rivieren, welke
erin stroomen, zout maakt" geen zin kan
de bijna sprookjesachtige „opzuigingskracht"
óf het absorptievermogen van het Chinee-
sche volk beter kenteekenen. De Mongolen
en de Mantsjoe's, die zich in het Japansche
Rijk gedeeltelijk als veroveraars, gedeeltelijk
als kolonisten nederzetten zij allen heb
ben de Chineesche zeden en gewoonten over
genomen, zijn Chineezen geworden. Ook
Mantsjoerije en het tegenwoordige Mantsjoe-
kwo droegen altijd een Chineesch karakter.
De enkele tienduizenden met zuiver Mant-
sjoe-bloed vormen maar een heel miniem ge
deelte van de 35 millioen menschen, die in
Mantsjoekwo leven en overwegend Chi
neesch zijn.
Het geheim.
Het trotsche bewustzijn van hetab-
sorptievermogen van het Chineesche
volk is de eenige oplossing van het
groote raadsel, waarom China het
vooruitdringen telkens opnieuw
weerstaat, hoewel de hoogstaande
ethiek van den ontwikkelden Chi
nees iederen oorlog als een over
blijfsel van barbaarsclie methoden
uit oude tijden beschouwt, een op-
passiviteit nadert en die «ons ver
wonderd doet afvragen, hoe het mo
gelijk is, dat China niet reeds lang
geleden als volk en staat werd ver
nietigd.
China leeft echter en groeit ook heden
nog; men mag aannemen, dat er ieder jaar
ongeveer 5 millioen kinderen in China wor
den geboren. Confucius heeft gezegd: „De
kinderliefde is de bron van alle deugden,
de zuilen, op welke alle zedcnleeren rusten".
Op deze regel is het geheele Chineesche
volksleven gebaseerd: gehoorzaamheid en
eerbied voor de ouderen, kenmerkt eiken
jongen Chinees; niet alleen de ouders wor
den in deze kinderliefde betrokken, doch
ook de grootouders, overgrootouders, enz.,
kortom alle voorouders. Het hoogste zede
lijke gebod is het voortzetten van de rij voor
ouders, daarom trouwt de Chinees zeer jong.
Dit wordt hem zeer gemakkelijk gemaakt,
omdat hij, wanneer hij niet in staat is zelf
in zijn onderhoud te voorzien, in het huis
en op het land van zijn ouders kan blij
ven, die hij dan op het land moet helpen.
Hij behoeft zich dus geen zorgen te maken
voor zijn vrouw en kinderen. Evenals het
voor de kinderen een zedelijke plicht is, de
ouders te eeren, is het ook een moreel ge
bod voor ieder familiehoofd, zijn kinderen
en kleinkinderen lief te hebben en voor hen
te zorgen, wanneer zij hiertoe zelf niet in
staat zijn.
De eeuwige waarde van het ge
zin.
Deze opvatting van de eeuwige waarde van
het gezin is het ook, die alle beter-gesitueer-
de kringen in China er toe aanzet, vroeger
te trouwen dan de arme lagen van het land
geheel in tegenstelling tot de gewoonten
van de overige cvltuurvolkeren, waar de
handarbeiders doorgaans jonger huwen dan
de meer-ontwikkelden. Het gevolg daarvan
is dan ook, dat de geestelijk en sociaal ont
wikkelde kringen van het Chineesche volk
zich naar verhouding sterker vermeerderen
dan de zg. eenvourige menschen; en juist in
deze omstandigheid ligt de tweede oplossing
voor het eigenaardige behoud van de Chi
neesche cultuur en van het Chineesche volk.
Het volkslichaam wordt ver
edeld.
Door de sterke vermeerdering van de
geestelijk ontwikkelde bevolkingslagen on
dergaat het volkslichaam voortdurend een
niet onbelangrijke veredeling, temeer daar
enkelingen niet zelden weer naar den han
denarbeid terugkeeren, of den landarbeid
weer opnemen. Deze regels gelden natuur
lijk slechts voor het grootste gedeelte van
het volk en niet voor diegenen, die door het
moderne stadsleven vooral in de groote
havensteden ontworteld zijn.
Voor de meeste Chineezen is ook thans
nog het heiligste wat zij kennen: den grond
en den bodem, op welke zij geboren werden
en op welke zij werkten. Van de acht a ne
gen millioen Chineezen, die in het buiten
land leven, zijn er dan ook maar heel wei
nige, die er niet gedurende hun leven voor
zorgen en sparen, dat hun lichaam na den
dood naar China zal worden teruggebracht.
De goede moederaarde
De aarde van hun vaderland is voor de
Chineezen in den waarsten zin van het
woord tevens hun moeder! Zij voedde hem
op, zij gaf hem te eten en in haar wil hij
rusten, wanneer hij bij zijn voorvaderen
wordt geroepen, in haar schoot wil hij rus
ten, wanneer hij een vermoeiend en druk
leven heeft geleid in enkele wereld-havenste
den waar hij zich vaag verwonderde over
die zonderlinge blanken, die doorgaans niets
anders konden doen dan zijn volk uitlachen
of uitschelden. Hij heeft niet teruggeschol
den, zich niet in het minst beleedigd ge
voeld. Hij dacht en leefde immers voortdu
rend in de wereld van zijn voorvaderen en
zijn volk. Dit leven in een wereld, welke
vaak duizenden kilometers van zijn stoffe
lijk lichaam verwijderd was, is de oorzaak
van het ongelooflijke aanpassingsvermogen
van den Chinees, dat eigenlijk in het geheel
geen aanpassingsvermogen is. Men kan een
Chinees neerztten aan de Noordpool, in Zuid-
Afrika, in IJsland, in Noord- of Zuid-Ame-
rika of waar dan ook, nooit zal hij van heim
wee sterven, omdat hij in zijn gedachten
nooit uit China weg is.
Waar'hij ook is, altijd zal hij de regels,
die zijn ouders hem hebben geleerd, opvol
gen, want hij weet, dat: zoo lang hij de plicht
voelt, de rij van zijn voorvaderen voort te
zetten om eenmaal zelf in deze rij te worden
opgenomen, zoolang zal zijn volk eeuwig le
ven
In geval een conflict zou uitbreken...
Jacob Schmer, de president van een be
langrijke Poolsche petroleummaatschappij,
die op het oogenblik aanwezig is in Texas
voor liet bijwonen van de petroleum-wercld-
tentoonstelling, heeft verklaard, dat Polen
over voldoende voorraad petroleum en ben
zine beschikt voor het geval onverwacht een
conflict zou uitbreken. 25 procent, van de
Poolsche olie-productie is opgeslagen voor
militaire doeleinden. In 1938 heeft Polen
3.500.000 barrel geproduceerd en de Poolsche
regeering rekent dit jaar op 4.200.000 barrel.
Vretlesdeur nog een duimbreed
open.
De ,New York Daily News" bericht
van"niet-officieele zijde te hebben
vernomen, dat President Roosevelt
van oordeel is, dat de rede van Hitier
de deur een duimbreed heeft laten
open staan, wat betreft den vrede in
Europa.
De president heeft geweigerd met de
pers de rede te bespreken.
Von Frenckell wil zich terugtrek
ken. Opnieuw moeilijkheden
in het organisatiecomité.
Het organisatiecomité van de Spelen der
XII Olympiade heeft besloten 'n secretaris
generaal te benoemen met het doel te komen
tot grootere concentratie in de voorbereiding
der Olympische spelen. Zoowel de algemeene
voorbereiding als die op het gebied der sport
zullen in den vervolge onder den nieuwen
functionaris figureeren. Tot secretaris-gene
raal is benoemd overste Karikoski, die tot
nu toe leider van een der onderafdeelingen
was.
Von Frenckell, die eigenlijk practisch de
zen arbeid verrichtte, zou, volgens een der
bladen, aan het gemeentebestuur hebben ver
zocht hem van zijn functie als lid van het
organisatiecomité te willen ontheffen. Von
Frenckell, een zeer bekende figuur op sport
gebied in Finland, in het bijzonder waar het
voetbal en automobilisme betreft, vertegen
woordigde het gemeentebestuur van de
hoofdstad in het organisatiecomité.
Gistermiddag kort na twaalf uur is op
den weg tusschen Balkbrug en Dcdems-
vaart een militaire auto. welke een snelheid
had van 70 K.M., en waarin vijf onder-offi
cieren en een dienstplichtig soldaat, die de
auto bestuurde, waren gezeten, in een bocht
van den weg komen te kantelen.
De auto schoof vervolgens door, waar
door het voertuig in het langs den weg loo-
pendc water, de Lange Wijk, terecht kwam.
Nog voordat de wagen het water bereikt
had, wisten alle inzittenden, behalve de
chauffeur, de auto te verlaten Twee van
hen, de sergeant Kousbroek en de adjudant-
onderofficier David liepen hierb'j verwon
dingen op. De chauffeur, de dienstplichtige
Bachers, had slechts enkele snijwonden op-
geloopen. Alle militairen waren afkomstig
Betreffend Comité te Den Haag
opgericht.
Te 's-Gravenhage is opgericht een co
mité voor uulturecjen bijstand aan
werkloozen. 'Hét." cömitê Reeft' ge
meend het koninklijk woord niet be
ter te kunnen interpreteeren dan
door zich te wijden aan de verwezen
lijking der nationale bezinning en
samenwerking, en wel in de eerste
plaats door dit te manifesteeren in
een poging tot leniging van het 'lot
der werkloozen.
Het comité is zich ten volle bewust hoe
schadelijk de invloed der werkloosheid is en
hoe zij een stuwing doet ontstaan die de
volkskracht ondermijndt en een vruchtbare
voedingsbodem schept, waar invloeden, die
ontevredenheid kunnen teweeg brengen,
maar al te makkelijk wortel kunnen schie
ten.
Dit doel meent het comité te kunnen be-
Een revolutie in het boeren
bedrijf?
Henry Ford heeft aangekondigd,
dat zijn automobielfabrieken zou
den beginnen met de vervaardiging
van een tractor-ploeg, welke, naar
hij gelooft, een revolutie teweeg
zal brengen in het boerenbedrijf op
basis van massa-productie.
reiken door middel van cultureele filmver-
tooningen, voordrachten, enz. in het geheele
land.
Het comité bestaat o.m. uit de volgende
personen: Mr. D. Fock, lid van den Raad van
State, oud gouverneur-generaal van Ned.-
Indië, voorzitter; W. baron van 5oorst tot
Voorst, secretaris; Mr. H. H. Revers, penning
meester; Dr. Ir. M. IJ. Damme, dir.-gene-
raal der P.TT.; Mr. Dr. L. N. Deckers, lid
van de Tweede Kamer; vice-admiraal J. Th.
Fürstner, chef van den marinestaf; Jhr. Mr.
A. C. D. de Graeff, oud gouverneur-generaal
van Ned.-Indië, oud minister van Buiten-
landsche Zaken; Prof. Mr. A. Ncytzell de Wil
de, hoofd eeiste afdeeling Dep. van Koloniën
en Prof. Dr. G. A. van Poelje, directeur-ge
neraal van onderwijs.
WIERINGEN
BOUWVERGUNNINGEN.
Bouwvergunning is verleend aan den heer
J. Bosker Jz. tot verbouw van zijn winkel
huis in de Elftstraat en aan den heer M.
Heijblok tot oprichting van een woonhuis in
de Elft.
KEURING DIENSTPLICHT.
Van de 50 ingeschreven jongelieden voor
den dienstplicht lichting 1940 uit deze ge
meente werden er bij de te Den Helder ge
houden keuring 13 ongeschikt verkLaaaxl
voor den militairen dienst.
REGISTRATIE VISSCHERSVAARTUIGEN
De heer A. de Wit Vzn. heeft zijn vaar
tuig de W. R. 57 verkocht aan den heer J.
Meiling te Anna Paulowna.
ONDERWIJS.
Ter vervanging van den heer J. H. Eden
die onder de wapenen is geroepen is tot
tijdelijk onderwijzer aan de O. L. school te
Hippolytushoef benoemd de heer C. Pool
uit Twisk.
LOOP DER BEVOLKING MAART 1939.
Ingekomen personen: E. L. Lansink uit
Amsterdam; J. L. Johannisse en gezin uit
Den Helder; J. Westerweele uit Den Haag;
N. W. Boontjes uit 's Hcerenhoek; Mw. E.
W. Hof uit Alkmaar; E. Dam uit Ivullu-
merland; H. Iloman uit Aduard; B. P. Trap
uit Den Helder; H. Nicolai uit Wierin-
germeer; Mw. J. W. TrapLangerak uit
Den Helder; P. v. d. Kaap uit Leiden; Mw.
C. Schipper uit Dantumadeel; P. A. Kaas
hoek uit Hazerswoude; N. C. de Vries en
gezin uit Wieringenneer; Mw. C. G. ter
Burg uit Schoorl: Mw. P. de Wit uit Breda;
H. Grijze uit Wieringenneer.
Mw. L. de Vries uit Wieringermeer; J.
Wiegers uit Groningen. G. W. Eveleens uit
Heemstede N. Helsloot uit Jaarsveld; Mw.
D. de Haan; Mw. A. J. v. d. Schaaf uit
Utingeradeel.
Vertrokken personen: G. Haafakker en ge
zin nr. Kampen; P. S. E. Galjé, W. v. d.
Haven en gezin, P. N. Emmer en gezin en
Mw. Visker-de Groot en gezin nr. Kam-
1T b j- Woerde nr. Amsterdam; D. Jongs-
m'a nr. Opsterland; L. Hoedemaker en Be
zin nr. Ermelo; D. Terpstra nr. Leeuwaïdeia
deel; P. H. Verbiest nr. Lenmer, jn.
Everts nr. Wieringerwaard; E. K. ^'^-n
en echtgenoote nr. Rierum; N. J. Meijein
ur. Lemmer; P. Visser e.e. nr. Kampen,
de Haan nr. Wieringemi. A. Polmans en
gezin nr. Alkmaar; A. Baartman nr. z.a.
Afrika; W. Blasé nr. Duitschland.
BURGERLIJKE STAND.
Van i t.m. 28 April 1939.
Geboren: Otto, zoon van P. Ottens en G.
Doves; Gijsbert, zoon van C. Stigter en M.
Jaarsveld; Jan, zoon van P. Braaksma en
II. Kleefman; Adriana, dochter van L. de
Nooijer en F. Bliek; Kleis Feije, zoon van
W.d e Jong en W. Dijkman; Geertruida Ma
ria, dochter van M. Th. van Hoesel en A. M.
Schoonen; Johanna, dochter van V. Weert
en N. M. Versluis; Lourens Pieter, zoon v.
P. Voortiiuijsen en J. A. Metselaar; Maria,
dochter van G. Kooij en A. Kooij; Ritsche,
zoon van B. Poelman en A. Jongstra
Ondertrouwd: N. Loos en M. Vroone, B.
Boontjes en M. Duijnker; 51. Slabbekoorn
en C. C. Dijt; I. A. van Hanegem en A. v.
d. Herik; P. de Graaf en T. Bosker; J. H.
v. d. Schans en T. Nieuwenburg.
Gehuwd: J. Mulder en W. de Vries; C.
Doves en S. v. Roo; J. P. Hegeman en J.
Oldersma; C. P. Lont en M. C. Duijnker.
Overleden: G. Krommedam, 76 jr., echtgen.
van G. S. C. Hees; Jn. Everts. 76 jr.. we-
duwn. van M. Pniimboom: D. Maars, 38 jr.
echtgenoote van D. Veerdig; S. Bakker, 68
jaar, echtgenoot van N. Tijsen.
ZONDAG 30 APRIL.
Ned. Herv. Gemeente.
Westerland, 's av. 7.30 uur, Ds. v. Beek.
Anna Paulowna, vm. 10.15 uur, Ds. Vorst
man.
Doopsgezinde Gemeente.
Hippolytushoef, vm. 10 uur, Ds. de Wilde.
Evangelisatie.
Breezand, voorm. 10 uur, Ds. C. van Dop,
van Alkmaar. - Bevestiging nieuwe leden.
'Nam. 3.30 uur, Ds. C. van Dop. H. A.
ALKMAAR, 28 April.
Kaasmarkt. Aangevoerd 34 stapels,
zijnde 88.000 K.G.: Fabriekskaas kleine f 18.
Boerenkaas kleine f 18.50. Handel goed.
ALKMAAR, 28 April.
Kaasbeurs. KI. Edammer 40 plus, aan
bod 4850 stuks, verkocht 4510 stuks, prijs
16.50—17.50. Aanwezig 1 fabriek.
ALKMAAR. 28 April.
Aardappelen 2.203, andijvie 1230, bloem
kool I 3340, idem II 1524, bieten 0.70
3.80, gele kool 4.60—6.20. kropsla 1—7.60,
komkommers 14.prei f 9.40—11.10, peter
selie 1.60—.".60, postelein 0,70—0.92, rabarber
3.50—7, 'raapstelen 0.50—110, radijs 0.60
2.20, roode kool 14.10, selderie 0.86-1.80, spi
nazie 0.200.37, uien 2.605, wortelen 5.20
—6, witlof I 8—10, idem II 5.507.50.
NOORDSCHARWOUDE, 29 April '39.
1400 k.g. Aardappelen, BI. Eigenheimers
f 1.70—2,80; Bevel, f 2—2.20; 8700 k.g. uien
f 3.604.50, drielingen f 1,702,00, grove
f 3.804.50; 1100 k.g. Peen f 5.00—5.50;
1500 k.g. Kroten f 0.90—2.20; 4100 k.g. 4100
k.g. Roode kool f 11,8013,30; 75 k.g. Wit
lof f 17.70; 18400 k.g. Gele kool f 4.00—5.20;
53600 k.g. D. witte kool 4.00—4.60.
BROEK OP LANGEND1JK. 29 April.
Aanvoer: 625 Kg. peen 3.90, kleine peen
1.80, 1140 bos rabarber 3.504.10, 3500 Kg.
roode kool 12.60—13.50, 13400 Kg. gele kool
3.90—4.60, 19700 Kg. D. witte kool 3.50—4.40.
Huiselijke sfeer wordt al te ru
moerig!
De moderne structuur van de op
voeding is niet alleen van binnen
uit veroorzaakt door nieuwe gedach
ten, maar tevens van buiten af be-
invloed door de nieuwe verkeers
middelen in den ruimsten zin van
het woord, aldus drs. Ben Evers in
het tijdschrift „Vernieuwing van
Opvoeding en Onderwijs".
Het behoeft toch wel geen betoog, dat de
verandering van het wereldbeeld in de
laatste decennia mede van beteekenis ge
weest is voor het ontstaan van stroomingen
in het geestesleven en hun verspreiding.
Een van de geweldigste en meest-ingrijpen-
de phaenomenen van onze dagen is de
radio. We mogen gerust zeggen, dat een
radiotoestel behoort tot de normale inven
taris van ieder Nederlandsch burgergezin!
En dit zegt iets; waar onze koene zeven-
tiende-eeuwsche voorvaderen vele avontu
ren moesten doorstaan om met de helft of
minder van de manschappen op Java te
belanden, daar haalt nu iedere gemiddelde
burger-meneer in z'n leunstoel bij z'n toe
stel, met z'n sigaar en z'n kop koffie, dood
gemoedereerd de geheele bewoonde wereld
in zijn... genoegclijke huiskamer! En wat
moet dat al direct niet een beslissenden
ommekeer beteekencn voor de opvoeding,
dat de moderne huiskamer in geregeld en
rechtstreeksch contact staat met de heele
aarde. De intimiteit van de rust, die alle
rumoer en lawaai buitensloot, is voorgoed
verdwenen.
Weleer een veilige haven
Was de stille huiskamer weleer een vei
lige haven, waar we kwamen om even op
verhaal te komen na al de ontzettende ge
beurtenissen in een jongensleven, nu is
zelfs die eenige rustplaats opengevallen
naar buiten, dat „buiten", wat wij juist als
jongen probeerden te ontvluchten, als we
kalmweg zaten te genieten van de stilte in
die „huis"-kamer, waarvan we ieder plekje
en ieder hoekje nu nog vbor ons kunnen ha
len in een gevoel van innig-vertrouwelijke
bekendheid. Voor zoover mij bekend heeft
nog niemand zich bezig gehouden mot de
studie van den invloed van de radio op
de huiselijke sfeer en daardoor op de op
voeding.
Het lijkt me niet onwaarschijn
lijk, dat in veel gevallen onrustig-
tigheid en onbeheerschtheid gevol
gen zijn van de door de rgdio al te
rumoerige „huiselijke sfeer". Wat
moeten we ervan denken, wanneer
pubers gedwongen worden avond
aan avond radio-rumoer te hooren,
zonder dat ze ernaar mogen luis
teren?
Zelf toch hebben ze hun „huis"-werk, en
de klanken van de radio, die speelt voor de
gelukkige huiswerklóoze huisgenooten,
dringen ofwel gewoon ofwel al het verre
fluisteren van verlokkende nimfen tot hen
door. En over z'n lessen en opgaven heen
droomt de puber van een heerlijk-rustig
„thuis", verweg van de wereld, even ver
als vroeger de huiskamer! Het loont
ongetwijfeld de moeite om eens experimen
teel den invloed van de radio in het huis
gezin te gaan onderzoeken op de opgroeien
de jeugd.
Gebruik of misbruik.
In tusschen is het wel duidelijk, dat deze
geheele kwestie ten nauwste samenhangt
met het; gebruik of misbruik, dat men van
zijn radiotoestel maakt! En bier grijpen we
al meteen in het meest vitale probleem:
iemand, die een toestel bezit heeft de be
schikking over het Elck Wat Wils. waaruit
hij kiezen kan al, wat hij wil. Dat is een
bekend argument. Maar het gaat er nu
maar om, of men over het algemeen ca
pabel is die keuze volkomen zelfstandig te
doen. Het heeft me zeer verbaasd, dat de
verschillende kerkelijke en politieke groe
peeringen in ons land nog geen beslag
gelegd hebben op de radiodistributie! Dat
zou toch wel heelemaal in den lijn hebben
gelegen van de situatie, die we hier te lan
de kennen. Nu kan het zijn, dat men zich
sterk voelt in het bestaan van de eigen om
roeporganisaties. In zekeren zin is dit
struisvogelpolitiek, want men wil dan blijk
baar niet zien, dat natuurlijk niemand al
leen maar naar één omroep luistert, al was
het maar omdat in dat geval het program
gauw erg kaal zou gaan worden en met
hiaten van b.v. een heelen dag.
Voor ieder die zien wil is het feit evident,
dat de gemiddelde mensch van vandaag
aan wiens gezonde oordeelskracht men te
recht twijfelt gedwongen is zelf te beslis
sen in de kwestie van het radio-menu, dat
hij zichzelf en zijn omgeving op wil dis-
schen. Het vrije radiobedrijf gaat dus van
dezelfde veronderstellingen uit als de ge
heele democratie, en veronderstelt met na
me dat men een verstandige keuze uit de
veelheid van wat er geboden wordt kan
doen. Het ligt voor de hand, dat hier advi-
seerende instanties mogelijk zijn voor be
paalde volksgroepen, gelijk bij de film. Be
zien we dus de radio ais cultuurfactor in
het licht van de volksopvoeding, dan ver-
eischt de realiteit, dat verantwoordelijke in
stanties actief zullen zijn inzake de pro
gramma-keuze van het iuisterende publiek.
Het is juist het door elkaar hooren van an-
dersgeaarde uitzendingen, wat op den duur
op de kritieklooze luisteraars verlammend
werkt. Zij verliezen maar al te gauw ieder
houvast en geven zich over aan een fnui
kend indifferentisme ten opzichte van de
hoogste levenswaarden! Hieruit mag vol
gen, dat de radio als zoodanig reeds een op
voedende taak te vervullen heeft, die des te
zwaarder drukt, naarmate de radio meer
doorgedrongen is in alle deelen van de sa
menleving. Zes of zeven verschillende kran
ten tegelijk lezen is voor de meeste men
schen te kostbaar en té tijdroovend;maarge
regeld luisteren naar zes of zeven Yerschil-
lende omroepen is niet iets buitengewoons.
Undanks alle goedbedoelde betoogen blijft
de klacht nog altijd gewettigd, dat de men
schen hun radiotoestel meer misbruiken
dan gebruiken! Wat door de diverse pro-
FiX'w wordt V001'8csteld als het
on^vnT iic Wx?rd.t door de luisteraars
XI als.,ecn Vanetas Delectat voor
■ïgen gebruik, en zoo... stompt in de veel-
ieid en bonte verscheidenheid van indruk-
ken het gevoel meer en meer af.
Men „slikt met evenveel bereidwilligheid
de Matthaeus Passion van J. S. Bach als
Peter Pech of de vroolijke plaatjes van „U
belt en wij draaien"!
Wij worden murw.
En nu vrees ik, dat zooiets in staat is een
heel volk murw en passief te maken. Naast
de vele onschatbare voordeelen van de ra
dio vergete men toch ook niet, in hoeveel
gezinnen b.v. het zclfmusiceerc» verdron
gen is door den musiceercndon. sprekenden
en zingenden loudspeaker. Of ook: in hoe
veel gezinnen de geregelde gesprekken, die
een nauw contact maakten, meer en meer
plaats gemaakt hebben voor het overwe
gende geluid van den radiocauseur. Dit al
les kan zelfs ongemerkt neerdrukkend
werken, gelijk ieder regelmatig bedillen en
bedisselen dat doet. Door de radio is onte
genzeglijk de intimiteit van de huiselijke
haard niet weinig verstoord. Men verlaat
de wereld niet meer met het overschrijden
van den drempel en tengevolge daarvan
komt men ook niet meer zoo tot elkander
vaak gelukkig-noodgedwongen! als
vroeger. Het zoo op elkaar aangewezen-zijn
is immers verbroken door het moderne
„comfortvan het zeldzame afleidingsappa
raat, dat men radio noemt!
Men moet kunnen luisteren.
Ik ben, aldus dr. Evers, volstrekt niet
"hna voor alles wat de radio aan goeds en
edels weet te bieden, maar aan de andere
kant wil ik ook een open oog hebben voor
wat er nu feitelijk van „opgenomen" wordt.
Het is met de courant toch juist zoo. Men
moet dergelijke verschijnselen paedagogisch
niet gaan beoordeelen naar wat ze geven
maar wat de menschen ervan ontvangen en
m zich opnemen. Ja, dan heeft menig onder
zoek een zeer teleurstellend resultaat! Juist
gogen mn IlRt een taak voor de paeda-
"eeft 'iet of, de omroepen hun
uitzendingen perfectionneeren, wan
neer de opnemingscapaciteit van
het publiek niet stijgt? Wat geeft
net een brandende kwestie in cou-
ran en en door de aether toe te
i! uen, en te verhelderen, als men
noch lezen noch luisteren kan?
z^edia/deXS^!! Tiï "°^voed" volk:
f, aa.a.ar "e vei bondenheid van radio en on-
voeding m eerste instantie! Radin /onder
pvoeding leidt tot debacles zonder eind
der Tonmin.f. ,™'kt «wStaMw
