Hevige luchtaanval op
Den Helder
de stelling
Grappige inademen: |-[et oordeel over
de oefening
Vijandelijke bommenwerpers veroorzaken
op tal van plaatsen brand
Geen levende ziel op straat te bekennen
Tweede Blad
De verduisteringsproef
ten volle geslaagd
Lof van den Commissaris
der Koningin
De luchtbeschermingsdag
De wandelende juffrouw met
de schedelbreuk
van:
't Gaat goed met de lucht
bescherming in Den Helder
De voorbereiding
voortreffelijk
Hulde aan de bevolking
De COMMISSARIS VAN DE
KONINGIN:
De luchtbeschermingsoefening in onze
stad gehouden, mag als uitstekend ge
slaagd beschouwd worden. Was er in
het begin wat traagheid bij de vrijwilli
gers, beschouwde men het nog teveel
als een grapje, hoe verder de oefening
kwam, hoe serieuzer men zjjn taak op
vatte, met hoe grooter ambitie er ge
werkt werd. Natuurlijk, er werden
eenige hiaten in de organisatie ontdekt,
maar daarvoor juist was de oefening
georganiseerd. Een aantal leidende fi
guren is noodig, er is meer materiaal ge-
wenscht voor den geneeskundigen dienst,
die zoo nu en dan gebrek aan brancards
en verbandmiddelen had. Maar overigens
niets dan lof.
Onze stadgenooten hebben voor hon
derd procent hun medewerking gege
ven. Gistermiddag was er een uitgestor
ven stad, zoodat het materiaal met de
grootst mogelijke senlheid naar de plaat
sen van bomaanslagen en branden ver
voerd kon worden. In het bizonder was
de organisatie van de brandweer af. Een
brand op de werf werd het eerst bestre
den door de gemeentelijke brandweer.
Meestal was men in minder dan vijf mi
nuten op de plaats van de ramp.
Om even over^Sénen loeiden de sirene's
en het was een geluid, zóó mistroostig, zóó
onheilspellend, dat zelfs dat deel der Hel-
dersche gemeenschap, dat de oefening nog
maar steeds niet serieus wilde opnemen,
zich gewonnen gaf en evenals de anderen,
verdween in de schuilkelders en loopgra-
Wat was het stil...
Kip noch kraai bleek inderdaad te zien. Al
leen achter de ruiten zag men wat: daar ston
den de families, jong en oud, met hutje en
mudje opgesteld. Daar stond men en wachtte...
en luisterde...
Boven de stad waren de vliegtuigen. Die op
doken van achter de huizen. Die laag we?-
scheerden over het Raadhuis en soms in hun
val het zeeriddersmonument dreigden weg te
vagen.
De oefening was begonnen.
Een leege stad wachtte en keek naar buiten.
Een enkele hond vluchtte weg. öp van de
zenuwen!
Vliegtuigen verrassen ons.
Die vliegtuigen hebben ons overvallen.
De tijd van De Kooij klopte niet met die
in de stad en tegelijk met het sirenen
geloei, scheerden de bombardementsvlieg
tuigen over de huizen en wierpen hun
verderfelijken inhoud op de onschuldige
hoofden van de bewoners van onze stad.
We kregen eenige prachtige duikvluchten
te zien. De jachtkisten kwamen van hoog
neervallen tot vlak boven de huizen. Het
luchtafweergeschut rondom de stad hai
ze naar boven gedreven, maar zoodra wa
ren ze uit de gevaarlijke zone of ze gle
den snel en sierlijk naar beneden ^en
wierpen bommen op de huizen.
De eerste brand werd gesignaleerd op den
Ruyghweg, bij de bocht ter hoogte van de
vischrookerij. Een soort voetzoeker zorgde
daar voor den imiteerenden bominslag, ter
wijl een vuurpijl de hoogte inschoot als een
waarschuwing voor de verschillende uitkijk
posten. Een kreet ont hulp. Op den dag zal
men echter een sprekender alarmsein moeten
geven, want zoowel de knal als het afschie
ten van de vuurpijl was slecht te hooren en
te zien. Hoe het zij, noch de brandweer, noch
de hulptroepen kwamen opdagen, zoodat deze
inzet niet erg bemoedigend was.
Aanval op de gasfabriek.
Intusschen ronkte een nieuw escadrille
vliegtuigen boven de stad en begaf zich in
de richting van de Gasfabriek, waarboven ze
weer laag neerdoken. Een lichtkogel werd
naar beneden geworpen. Een rood gloeiende
bal en een lange rookstaart vertelden, dat een
bom geworpen was.
We spoedden ons naar de gasfabriek. Een
ravage was het gevolg van dezen bomaanval,
terwijl op het terrein een feilen brand was
uitgebroken. Gewonden lagen hier en daar
verspreid, een man, die letterlijk geen teeken
van leven gaf, lag op de puinhoopen van een
ingestorten schoorsteen.
Na 10 minuten arriveerden drie gasverken-
ners in hun gaspakken en met hun gasmas
kers voor om de gevaarlijke zone af te zet
ten. Om kwart voqr twee, een kwartier na de
melding, arriveerde de Benz van de Gem.-
Reiniging en begon den brand te bestrijden.
Kort daarna kwam de Geneeskundige dienst
en de herstellings- en opruimingsdienst, zoo
dat de zaak nu van alle kanten werd aange
pakt.
Er dreigt opnieuw gevaar.
Ondertusschen duikt echter boven ons
nieuw gevaar op. De jachtvliegtuigen van De
Kooy en de watervliegtuigen van De Mok
denderen boven de stad. Een brand in de
Ambonstraat wordt gemeld, een kleine brand
in de Ooievaarstraat een in de Hugo de
Grootstraat en dan komt er melding van
een groote brand op de Rijkswerf. Daar moe
ten we bij zijn. Onze auto's, voorop die van
den Commissaris van H. M. de Koningin in
de Provincie N.-Holland, Mr. Dr. A. Baron
Roëll en diens chef van het kabinet, Mr. A. J.
Backer, die met den burgemeester rijden.
Daarachter de inspecteur van den Luchtbe
schermingsdienst in ons land, luit.-generaal
Ph. A. de Ridder en den adj.-inspecteur, den
heer A. M. v. Hecking, alsmede de commis
saris van politie, de heer A. J. v. d. Hoeven
en wethouder P. Smits, en daarachter de
auto voor de pers.
Op het werfterrein Is een groote brand.
De werf brandweer is gealarmeerd door
de sirene, het personeel heeft zich in vei
ligheid gesteld in de schuilkelders, alleen
het t>y den brandweer en luchtbescher
mingsdienst ingedeelde personeel is op
zjjn poet.
Onze gemeentelijke brandweer boekt hier
een succes. Zij is het eerst op het terrein van
den brand en de eerste stralen die op den
laaienden vuurgloed worden gericht komen
uit de straalpijpen van den motorbrandspuit.
Behalve twee motorbrandspuiten van de ge
meente zijn er ook twee van de werf spoedig
daarna ter hulpverleening gereed en we krij
gen dan tevens een proef van hoe het vroe
ger was. als de stoomspuit, eens de glorie
van de Marine-brandweer, op het terrein van
den brand wordt gebracht en met veel pijn
en moeite, na twintig minuten, uit twee
slangen water geeft. Dit voorhistorische vehi
kel had men gevoegelijk in het museum kun
nen laten.
Autoriteiten slaan de oefenin
gen op het werfterrein gade.
Van links naar rechts: Gene
raal de Ridder, de heer Hek-
kiny, de chef staf, kolonel v. d.
Berg, burgemeester Ritmeester,
schout bij nacht H. Jolles, tus-
schen hen in de Commissaris
van de Koningin, met bolhoed
mr. Backer, rechts daarvan
wethouder Smits.
(toto „Modern").
Natuurlijk waren er gisterenmiddag de noo-
dige grappige incidenten. Daar was b.v. dat
padvindertje bij Vroom en Dreesmann met zijn
bovenbeenbreuk, die zelf naar den brancard
kwam wandelep om er op te gaan liggen. Daar
ioas dat meisje (en wat een aardig meisje!J
op de Huishoudschool, die in den gang liep te
wandelen met een schedelbasisfractuur. Dr.
Rienks moest er haar op attent maken, dat ze
buiten bewustzijn op den grond behoorde te
liggen en dan was er de journalist, die tot
ergernis van den burgemeester, met een der
andere genoodigden, rustig een babbeltje
maakte op met mosterdgas besmet terrein.
We vertellen dan maar niet van dat leuke
verpleegstertje, dat heelemaal in der eentje een
patiënt met gebroken been op een brancard
wilde leggen. De liefde vermag alle dingen! Of
van dat andere zustertje, dat er met geen stok
toe te bewegen was een brancard met patiënt
van de trappen van V. en D. te sjouwen, voor
dat het patiëntje behoorlijk vastgesjord was.
Dat waren van die kleine gezellige intermez-
zidie de oefening wat opfleurden.
groote materiaal in werking en heel veel van
de hulpdiensten.
Een grootsch waterballet.
De slotoefening was een groot waterballet
op het Koningsplein. Een vijftal branden
was hier ontstaan. Al het brandweermate
riaal wei% hier gerequireerd. De handspuit
verleende zijn onmisbare diensten. Trouwens
het personeel van de handbrandspuit heeft
zich wel zeer bizonder van zijn taak gekwe
ten. Zij waren met hun wagen bij verschillen
de branden en werkten zoo snel en voorbeel
dig, dat ze maar kort na de motorspuit wa
ter gaven.
Generaal DE RIDDER:
In een na-conferentie ten Raadhuize
hebben de inspecteur van den lucht
beschermingsdienst, luit.-generaal De
Ridder en de commissaris van de
Koningin, baron Roëll hun meening ge
zegd over de oefening.
De oefening heeft mij gestimuleerd,
zoo zei de generaal, om tot mezelf te
zeggen: ,,'t Gaat goed met de lucht
bescherming in Den Helder. Van een
eerste oefening mag men niet verwach
ten, dat alles 100 procent is. een oefe
ning toch is er voor om de leemten aan
den dag te brengen, maar die leemten
waren niet velen. Was de komst van
de brandweer en van de ontsmettings-
ploegen eerst wat traag, naarmate de
oefening vorderde, ging het veel beter.
De maatregelen, die de directeur van
de gasfabriek en waterleiding nam
voor de voorziening van de gemeente,
in tijden van nood, zijn zeer goed. De
brandweer is zoo groot, aanzienlijk en
krachtig als ik nergens anders in een
stad van de grootte van Den Helder
zag. De animo waarmee ook met het
oude materieel werd gewerkt, verdient
alle lof.
De E.H.B.O. dwong bewondering
af, vooral de leiding van den directeur.
De berichtendienst was goed. De
rustige leiding van het hoofd van den
luchtbeschermingsdienst heeft me ge
frappeerd.
Een interessante demonstratie had om half
vier bij de firma Vroom en Dreesmann plaats,
in welk perceel een bom was ingeslagen en
een brand was uitgebroken. Hier kwam ook
het groote materiaal van den gemeentelijken
brandweer aan te pas.
De motorspuit, de politie-auto en de ma-
gyrusladder waren spoedig ter plaatse. De
magyyrusladder werd uitgedraaid naar de
hoogste verdieping van het perceel, waar
eenige gewonden lagen, die er den voorkeur
aan gaven binnendoor naar beneden te wan
delen inplaats van door een agent langs den
ladder naar beneden gedragen te worden.
Een tiental gewonden lag voor en in de zaak
en heel wat personeel van den G.G.D. had
zijn handen vol werk om de patiënten te ver
binden.
De chef van den Gemeentelijken ge
neeskundigen dienst, dr. Rienks, was bij
na overal tegelijk en nam de leiding op
zich. Toch was het ook hem niet moge
lijk om bij alle gevallen persoonlijk de
leiding te nemen en het gebrek aan goed
leidend personeel, alsmede aan voldoende
materiaal kwam bij dezen dienst mis
schien wel het sterkst naar voren.
De bominslag in de Huishoudschool, waar
twintig meisjes gejvpnd werdqg ej) de brand
in de kszerne" Labgegfr^:, al hsj'
De Spoorstraat om 3 uur
uitgestorvenslechts eenige slachtoffers van den luchtaanval.
(foto „Modern"),
De commissaris van de Koningin
noemde de voorbereiding van deze
oefening voortreffelijk. De brandweer
was goed en de levende strijdkrachten
werden hoe langer hoe beter. Het be
gin van de oefening was nog „niet
echt", maar ik heb alle vertrouwen, dat
als men voortgaat met oefenen, dat
wanneer de nood aan den man komt
men zeer goed beslagen ten ijs zal
komen.
Ik breng hulde aan de wijze waarop
de bevolking aan deze oefening heeft
meegewerkt, door zich in huis te hou
den. Dat getuigt van eerbied voor de
politie.
De BURGEMEESTER:
De burgemeester onderschreef deze
hulde aan de bevolking. Hij wees er op,
dat deze oefening te beschouwen was
als een training van het geheele perso
neel van den luchtbeschermingsdienst.
Het nieuwe materiaal van de brandweer
was bij deze oefening niet gebruikt.
Eenige duizenden meters slang waren
nog voorradig.
De burgemeester was de overtuiging
toegedaan, dat het geld voor de lucht
bescherming goed besteed was. In de
organisatie zal hier en daar nog eenige
verandering of aanvulling plaats hebben.
De stoomspuit van de werf komt aangemarcheerdgetrokken door de gasploeg.
(foto „Modern").
De gasploeg was op het werfterrein in
volle actie, want men had hier tevens traan
gas rondgestrooid, zoodat wie er niet op be
rekend was, spoedig als een kind stond te
huilen.
Een interessante demonstratie bij
V. en D.
Niet alleen de geheele brandweer was op
het Koningsplein. Ook alle hulpdiensten kwa
men van alle kant-en aanzetten, zoodat er
zeker op een gegeven moment eenige hon
derden menschen waren. Het was een goed
besluit van de middagoefening.
-Y
