Aymda 1 i.'ptEWMturttn QL"t"fV-1 fl PI t .^Bj Den Helder Hier centraal-post GERMAAN Drinkwater voorziening in oorlogstijd De avondoefening Verkeersongeluk in de Keizerstr. Met vaeantie of naar kantoor, daa\ je wit ook/ Als twee bakfietsrijders om het hardst rijden Drie dagen op het stalen ros Man onder een auto Ongeluk bij de groentenveiling Blauwe week Kampioenschap van Den Helder Inschrijving Handelsregister rijwielen, de beste voor den prijs Was daar buiten de volstrekte eenzaamheid, het tegendeel was het geval in het gebouw van Gemeentewerken op de Kerkgracht. Hier had de heer Dokter zijn domein opgeslagen. Hier zetelde de Centraal-post. In de groote werkkamer waren de teekenborden wegge schoven en hadden deze plaats gemaakt voor tafels, waaraan jongens zaten met bloes voor zich. In een hoek zaten twee telefonisten van P.T.T. en daarnaast hingen vier toestellen. Voor ieder ervan een bedienende employé. Hier klopte het hart der organisatie en het klopte hoorbaar. Hier rinkelden vrijwel non stop de telefoons; hier kreeg men van de mel- dingsposten telefonische mededeeling en kwa men hijgende ordonnansen binnenvallen. De telefonische mededeelingen werden opgeschre ven, waarna de heer Dokter, in de naastgele gen kamer zorgde, dat er direct maatregelen getroffen weruen, dat naar de plaats waar het ongeluk, de brand, de bominslag, de vliegtuig- overval, de gas-aanval of wat er verder voor liefelijks in een toekomstigen oorlog denkbaar is, personeel gedirigeerd werd. Het hart klopte regelmatig en accuraat. Hier verliep alles punctueel. De leiding was prima. Er werd geen gelegenheid gegeven voor babbeltjes-er-tusschendoor. Er werd niet gesproken, behalve door de telefoonbedienign. Er werden geen grapjes gemaakt. Er werd ge werkt. En niets anders. Het was de moeite waard te vernemen, wat hier doorkwam. Er werd brand gesignaleerd bij den Onderzeedienst; bij fort Oostbatterij werden drie vijandelijke vliegtuigen verkend; een brand op Huisduinen en later op tal van andere plaatsen in de stad; men zag een rook zuil op de Buitenhaven, een oorlogsschip in het Marsdiep, watervliegtuigen bij Texel, kortom, men beleefde hier via de telefoon alles, wat er ln, boven en buiten Den Helder geschiedde. En dat was, voorwaar, niet weinig! Af en toe kwam een blond en gezond- rood hoofd om de deur kijken of alles naar wensch marcheerde. Dat was het hoofd van den Dienst en tevens dat van den heer Dokter. Die had het druk en nergens an ders oog eri oor voor, dan voor de oefe ning. Het geen te begrijpen was. De telefoons rinkelden. De telefonistes rie pen steeds maar „Hier Centraal-post!" (soms in koor, soms met begeleiding van sirenenge loei of vliegtuiggeronk). Het was er druk en tóch rustig. En dat is het geheim van den smid Daar waren de brandende potten. Ditmaal niet met Bengaalsch vuur, maar met zeewier, stroo en teer. Goeien morgen, wat brandden die potten Ter afwisseling knaiden daar dan de schoten uit de vliegtuigen, gierden de sirene's op de brandweer-auto's en sisten de straalpijpen der brandweer. Ja, die brandweer. Dat had U moeten zien, hoe broederlijk er voor het Raadhuis gepompt werd. In het zweet zijns aanschijns pompte men, alsof het de bedoeling was het geheele Kanaal leeg te zuigen. Enorme kwantiteiten water werden in luttele minuten verwerkt, en was hier de denkbeeldige vuurzee een meer reëeler geweest, zjj had geen kans gehad. Overal op straat, en in plantsoentjes, lagen de gewonden. Deze uitverkorenen waren ad- spirant-padvinders. Ze lagen als dood in het jonge groen of zoo maar op de straat. Ze ril den van emotie en vonden het alles bar inte ressant. Vooral als de dames kwamen van den verplegingsdienst en vaststelden via 't kaartje om hun nek, dat ze beenbreuken,- buikwonden, een stukgeschoten arm of iets dergelijks be zaten. Dan torste men de arme welpen op de draagbaren, waarbij deze wel zorgden voor een gepast gekerm. Zij waren zéér in vorm... Bij V. D. in de Spoorstraat draaide men de magyrusladder omhoog. Dat was een im posant schouwspel. Agent De Haan en Riteco besprongen het apparaat „als katten in 't wand", teneinde enkele ongelukkigen op het dak van het magazijn van een wissen dood te redden. De meisjes van V. D. keken uit de ramen en vonden het schitterend. Hetgeen het ook was! Van dit dak werden, op een stuk of vier na, allen gered. Het restant was gedoemd ellendig om te komen. Misschien ook zitten ze er op het oogenblik nog! En zoo verstreek dien middag. De eene brand laaide na den andere op, bomaan vallen kwamen na mosterdgas-ui*strooin- gen, en achter de ruiten verdraaide men zich en rekte zich uit om niets van het schouwspel, dat werkelijk bijzonder inte ressant was, te missen. Het merkwaar digste waren wel de welpen, die met een afgeschoten been, soms met heelemaal geen beenen en met andere wonden rond huppelden alsof er niets aan 't handje was Op 't Politiebureau. In het politiebureau stond alles op haren en snaren. Hier stonden, de motorbrand spuiten. Spuitklaar. De mannetjes hoef den er maar in te springen. Met bijlen, kabeltouw, gasmaskers, helmen, verbandzak, gehuld in oliegoed, stonden ze klaar. Burgers en agenten. Te wachten op het sein: uitrukken. Iedere maal als de telefoon rinkelde luisterde men De motors-met-zijspan reden af en aan. Knallend en ronkend stoven ze de garage in en uit. Geuren van oliegoed, benzinedamp en van het Magyrusladder-vet vermengden zich tot een zeer speciaal parfum. Het was de spanning, die vele branden vooraf ging... en toen de eerste brandmelding kwam was het materiaal in record-tijd uit de garage ver dwenen. Op straat bleef het stil. Dat wil zeggen, de burgerij hield zich stipt aan het voor schrift: geen levende ziel uit de woningen! Blaar zonder de burgers was er al herrie en vertier genoeg. Daar waren de vlieg tuigen, die maar steeds over de stad donderden. Soms zoo lp.ag, dat je op de buitenwijken je pet vasthield en tersluiks naar een boom zocht, waarachter je je verschuilen kon. Je kan tenslotte nooit weten hij gaat op zijn trouwe Germaan. Eerlijk gezegd is hij er niet al te zuinig op, maar 't is nog een beste, betrouwbare liets. En toch al 10 jaar oudl Neem ook een Germaan, daar hebt U het langste plezier van. Vraagt uitvoerige, geïllustreer de prijscourant bij de Germaan agenten ter plaatse of recht streeks bij de fabriek. Germaan ƒ48 -Olympia 39.50 N.V. Rijwielindustrie F.& J. v. Werven. Moppel Gistermiddag te ongeveer half één, even voor den aanvang van de luchtbeschermings oefening, vond in de Keizerstraat een ver keersongeval plaats, hetwelk nogal wat voeten in de aarde had. Twee fietsers arriveerden gelijktijdig op den hoek Keizerstraat, Gravendwarsstraat. Die uit de Gravendwarsstraat werd door den an der aangereden en dat dusdanig, dat hg aan het rechteroog vrij ernstig bloedde. De man was hierover zoo ontstemd, dat hij zijn rivaal te lijf wilde gaan, hetwelk echter door de omstanders belet kon worden. Twee dames van den verplegingsdienst waren juist aanwe zig en zorgde voor de eerste hulp, waarna de man naar huis kon gaan. Gistermorgen te circa kwart over twaalf reden op den Parallelweg twee jongens met een bakfiets. Vermoedelijk hielden ze een soort wedstrijd vaarvan de gevolgen voor een van hen, de heer Kraak van het Havenplein, nood lottig werden. Hij zag namelijk voor de school op dezen weg geen kans meer zijn stuur te houden, met als resultaat dat de bakfiets in vollen vaart tegen het ijzeren hekje langs den weg vloog en de bestuurder van het vehikel er afgeworpen we d. Direct stroomden de be langstellenden samen., waarbij het de heer P. van Twisk was die zeer terecht gelastte dat men den gewonde, die vrij jrnstig uit het bo venbeen bij de lies bloedde, moest laten liggen. Er werd hulp ingeroepen en spoedig was de politie-auto ter plaatse, evenals dokter Rlenks. Deze legde een noodverband aan, waarna de onfortuinlijke bakiietsberijder vervoerd werd Naar dokter Rienks ons mededeelde is er sprake van een diepen vleeschwond. Van 7 tot 9 uur had Den Helder ge legenheid een luchtje te scheppen. Nauwe lijks beierden dan ook de eerste klokke- klanken om 7 uur over de stad, of de deuren vlogen open en binnen enkele seconden had het stadsbeeld weer een totaal gewijzigd aspect. De een liet z'n hond uit, de ander vloog den sigaren winkel binnen. Nummer drie ging naar den bakker en weer een ander klampte z'n buurman aan om van gedachten te wisselen Even vóór negen uur luwde de drukte weer. Men verdween van de straat, en stelde zich op achter de ruiten Eén minuut voor 9 uur waren het nog slechts enkele auto's en ver late personen die zich zoo snel mogelgk rep ten om binnen te komen en bg het eerste sirenengeloei was het weer de uitgestorven stad van 's middags. „Spionnen"-werk. En weer zgn we er op uitgetrokken. En mét ons het geheele personeel van den dienst. Een belangrgke taak hadden hierbij de ruim 2UU „spionnen", jongens van de Middelbare en Mulo-scholen, wiens werk het was diegenen, uit wier woning eenig licht straalde, of het verduisteren eventueel geheel vergeten waren, te waarschuwen. Het was een sport en verre weg het grootste deel heeft zich naar be- hooren hiervan gekweten. Men sloop achter de erven langs als volleerde inbrekers, men belde bij wild-vreemden aan om hen te wijzen op het theelichtje dat van buiten-af zichtbaar was en op het lampje in de goudvisschenkom, Voldoend aantal maatregelen ge nomen. Het pompstation der waterleiding bljjft altijd doorwerken met verduisterde verlichting, waartoe speciaal geconstrueerde verlichtings ornamenten zijn aangebracht. Bij luchtaanvallen kunnen de navolgende storingen in de waterleiding plaats hebben: le. De watertoren kan worden vernield. 2e. De hoofd-watertoevoerbuizen vanaf Pompstation naar Watertoren kunnen vernietigd worden. 3e. De gastoevoerleiding langs den Huisduinerweg kan door bomaanvallen zoodanig beschadigd zijn, dat de gastoe- voer naar het Pompstation verbroken wordt en waardoor de daar aanwezige gasmotoren buiten bedrijf worden gesteld, zoodat de daaraan gekoppelde pompen geen water meer naar de stad kunnen brengen. 4e. Het geheele Pompstation kan door bomaanvallen worden vernietigd. Rekening houdende met bovengenoemde eventueele storingen in de watervoorziening zijn de navolgende maatregelen getroffen. 1. Wanneer de watertoren wordt vernield, worden de afsluiters in de omgeving van den watertoren direct gesloten. Het' Pompstation krijgt dan de opdracht om, met uitschakeling van den watertoren, rechtstreeks in het bui zennet te pompen. Voor het onderhouden van den gelijkmatigen druk zijn manometers aangebracht. Deze werkwijze geeft wel moeilijkheden in het bedrijf, doch door herhaalde oefening heeft het personeel voldoende ervaring verkregen. Bij deze proefnemingen is gbleken, dat de ingezetenen niet de minste hinder onder vinden. 2. Voor het transport van het water vanaf het Pompstation naar 'den Watertoren zijn twee hoofdbuizen beschikbaar, terwijl een derde verbinding in voorbereiding is, die langs een geheel anderen weg wordt gelegd. Zelfs in het geval, dat er plotseling twee lioofdtoevoerbuizen tegelijk zouden worden vernield, kan de watervoorziening dan nog altijd over een derde toevoerleiding worden onderhouden. Het spreekt vanzelf, dat eventueel vernielde hoofdbuizen zoo spoedig mogelijk worden hersteld. Op grond van de verkregen ervaring, kan een gebroken hoofdbuis gemakkelijk binnen één dag hersteld worden. Mochten alle toe voerleidingen dus plotseling worden vernield, dan kan de stagnatie niet van langen duur zijn. Bovendien hebben wij in zoo'n geval nog eenige reserve door aanvoer van de Provin cie aan de zijde van den Koegraspolder. Deze aanvoer is wel belangrijk minder dan voor de dagelijksche behoefte noodig is, doch in zulke noodgevallen zal men zich tijdelijk met een lageren druk moeten behelpen. 3. Voor het geval, dat de gasleiding naar Huisduinen wordt vernietigd, worden de mo toren in het Pompstation met spiritus als brandstof bediend. Er wordt altijd voldoende spiritus in voor raad gehouden om de watervoorziening eenige weken onbelemmerd te kunnen onderhouden. Er is dan voldoende gelegenheid om de even tueel vernielde buizen te herstellen. 4. Wanneer het Pompstation geheel ver nietigd zou worden, wordt de verbinding aan het Pompstation afgesloten en zijn wij aan gewezen op tijdelijke voorziening door het Provinciaal Waterleidingbedrijf. dat wellicht mede-oorzaak kon zijn van het lokken van een escadrille vijandelijke bom menwerpers. Enkelen misten aanvankelijk den moreelen moed om zoo maar bij vreemden aan te bellen of op de ruiten te kloppen, maar dat was maar een kwestie van éénmaal. Vreemde stad. Er was prachtig verduisterd. Slechts sporadisch zagen wij een huis, waarin een naar buiten uitstralende lichtbron zicht baar was. Alles was in het duister ge huld. Somber en troosteloos lagen daar de straten. Eenzaam en donker. Een doode stad. Een stad zonder menschen, zonder licht, zonder vertier. Een wonderlgk oord. De auto's moesten uiteraard ook hun lich ten blindeeren. Hiervoor heeft men uiterst doeltreffende hoesjes, die men voor een ge ring bedrag kan aanschaffen. Het bleek ech ter, dat diverse bestuurders weliswaar hun aandacht geschonken hadden aan hun kop lampen, doch niet aan de stoplichten en het nummerbord-licht. En ook hierop werd men gewezen. Er waren weer diverse branden. Een in de Crocusstraat, een op den Ruyghweg bij de confectiefabriek van de Gebr. Meyer, een in de Keizerstraat, een op de Bassingracht en een in de Soembastraat. Prachtige vuren, die het, in het aardeduister magnifiek „deden". Hoog laaiden de vuurhaarden, waarvan de rosse en gele vlammen oplaaiden en het ge heel een romantisch tintje gaven. Daarbij kwam dan het in het donker aan rukkende materieel. De ratelende karren van de brandweer en de bevelen van de leiders. Dan het sissend wegspuiten van het water uit de straalpgpen en het knetteren van het doovende vuur. Dan verdrong men zich voor de ramen, dan kon men zich haast niet be- Deze aanvoer kan dan tegelijkertijd op 3 plaatsen aan de grens van onze stad in bedrgf worden gesteld. In normale omstandigheden wórdt door de gemeente Den Helder wel meer water gebruikt dan de Provincie in staat is te kunnen leve ren, doch, zooals reeds boven is meege deeld, zal men zich in noodgevallen met een lagere druk moeten behelpen. Het spreekt vanzelf, dat bij vernietiging van het Pompstation direct maatregelen wor den genomen tot het opstellen van motoren en pompen in een tijdelijk gebouwtje en waar door de watervoorziening dan binnen korten tijd weer normaal zou kunnen worden. IJit het voorafgaande moge blijken, dat reeds vele mogelijkheden onder het oog zgn gezien en dat zooveel mogelijk maatregelen zijn getroffen ter voor koming van stagnatie ln de watervoor ziening. Een boekje over onze stad en de provincie. Van de federatie van VW's in Noord-Hol land boven het Noordzeekanaal ontvingen wij een boekwerkje, getiteld „3 Dagen op het sta len ros", of „De Groote trek door Noord-Hol land", een fietstocht door onze provincie op 3, 4 en 5 Augustus a.s. Dit initiatief kunnen wij warm onderschrij ven en als wg ons niet vergissen zal dit slagen ook. Temeer, waar er met zooveel enthousias me van de zijde der V.V.V. ongetwijfeld succes moet volgen. Het boekje zelf is wel de beste aanbeveling voor de „groote trek", aangezien de samen stellers er inderdaad in geslagad zijn iets zeer leesbaars en... zienbaars te vervaardigen. Naast een prettig leesbare tekst had men de beschikking over een keur van illustraties, die niet zullen nalaten een suggestie ten goede uit te oefenen. Het doet prettig aan dat Den Helder in dit boekje niet stiefmoederlgk bedeeld werd. Integendeel, aan onze stad is ruim schoots aandacht besteed. Naast zeer geslaagde foto's van de duinen (natuur lijk ook de Donkere Duinen) en het strand zgn daar de maritieme vliegkam pen, de haven en andere typische stukjes Nieuwediep. De begeleidende tekst is kort. doch geeft in „a nutshell" juist dat gene wat den vreemdeling als aantrek kelijk moet voorkomen. Het geheele werkje echter is bgzonder leesbaar. Of men nu de hoofdstukken over het nieuwe land leest, of die over het oude polderland, of weer een ander over de „doo de steden", het is alles even boeiend en voor zien van prima fotomateriaal. In dit opzicht is dan ook het plan van de federatie reeds als geslaagd te beschouwen. Men vrage een dergelijk boekje eens aan en... vergete niet in zgn agenda te vermelden de data van de „groote trek", die, wij vestigen er met nadruk de aan dacht op, gehouden zal worden op 3, 4 5 Augustus a.s. Men kan er z'n provincie uit leeren kennen! dwingen binnenshuis te blijven en zag men heel oude moedertjes de grijze hoofdjes buiten de der steken om zorgelijk dit alles gade te slaan. Wie had ooit zooiets meegemaakt Wat de snelheid van actie betreft, niet altijd was men even spoedig met het mate rieel ter plaatse. Hier en daar haperde het met de brandmelding nog wel eens, zoodat het 10 minuten en langer duurde alvorens met de blussching een aanvang gemaakt kon worden. Het betreft hier echter slechts kleine af wijkingen, die ongetwijfeld bij een volgende oefening voorkomen zullen worden. Hoe later het werd en hoe duisterder, des te duidelijker bleek hoezeer men zich aan het parool: „alle lichten uit en nie mand op straat", gehouden had. In dit opzicht mogen wg de burgerij dan ook wel een speciaal compliment brengen. Een enkele vliegtuig, een bommenwerper, ronkte boven de stad. Wij zijn benieuwd hoe de resultaten der verduisterde stad, gezien vanuit de lucht, zijn. Een enkele maal werd het toestel gevangen in een tweetal stralen van zoeklichten, die het in de lucht volgden Jammer, dat niet meerdere toestellen in dé lucht waren. Eveneens is het jammer, dat van een feitelijk zoeklichtenspel niets gekomen is Hierop hadden duizenden stadgenooten zich bg voorbaat gespitst en het was een teleur stelling, dat dit niet doorging. Om half 11 mocht men de straat weer op en om 11 uur beierden voor het laatst dien dag de klokken. Het was de finale van een luchtbeschermingsoefening die in haar geheel als geslaagd is te beschouwen, en die onge twijfeld op de bevolking indruk gemaakt zal hebben. Nog geruimen tijd groepte men in de stad samen om dezen dag, zoo vol van evene menten, te bespreken en te wachten oo de zoeklichten...die maar niet kwamen. ALLEEN HEMELVAARTSDAG Oud Geref. Kerk (Hoogstraat) 's Morgens 10 uur leesdienst. Chr. Geref. Kerk (Steengracht) 's Morgens 10 uur: de heer J. Rebel. Geref. Kerk (Julianapark) 's Morgens 10 uur, Ds. Tollenaar. Evangelisatie (Palmstraat) 's Morgens 10 uur: Ds. J. H. Jansen. Herst. Ev. Luth. Gem. (Weezenstraat). 's Morgens 10.30 u., Ds. W. J. F. Meinerg. Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 76) Pastoor H. J. Verheij. 's Morgens 10 uur Kerkdienst. Evangelisatiegebouw (Vijzelstraat) 's Avonds 8 uur. Samenkomst. Gistermorgen vond op den Kanaalweg een verkeersongeval plaats, waarvan de oude heer Heyligenberg van het Ankerpark het slacht offer was. Deze r ed op den Kanaalweg, on geveer ter hoogte van de groentenzaak van den heer Molijn, toen hij, in verband met een naderende auto, wilde afstappen, omdat hij vreesde wegens '■en geparkeerde auto aldaar niet te kunnen passeeren. De bestuurder van de naderende auto zag echter geen kans den heer H. te passeeren, ofschoon hij zoo sterk mogelgk remde. De heer H. werd aangereden en ging tegen den grond. Hg klaagde over pg'n in het hoofd, terwijl een zijner beenen geschaafd bleek te zijn. Door de politie 's procesverbaal opgemaakt. Gistermorgen is bij de Groentenveiling een ongelukje gepasseerd. Bij het verlaten van het veilingsterrein reed een jongen met een hand wagen achter den door een paard getrokken groentenwagen van de fa. Blom, waaraan hg zich met een zijner handen vasthield. Bij het wegrijden naar de Kerkgracht kwam daarvan- de vrachtwagen van Bregman, die door een ongelukkige samenloop van omstandigheden tegen den wagen "an Blom aankwam. Hier door raakte de jongen met zijn duim bekneld tusschen de beide wagens, waardoor deze vrij ernstig verwond en de jongen naar het hos pitaal werd vervoerd en verbonden. Men schrijft ons: Deze telken jare terugkeerende actie der drankbestrijders, welke van Hemelvaartsdag tot Pinksteren gehouden wordt, staat thans wéér voor de deur. Het mag zeker als bekend worden veronder steld, dat de z.g. Blauwe Week beoogt het Nederlandsche volk speciaal te wijzen op het alcoholisme en hare bestrijding. Te dien einde zullen de neutrale en christelijke drankbestrg- ders gezamenlijk optrekken, om met propa- ganda-lectuur langs de huizen te colporteeren. Moge zij daarbij veel succes hebben! c Maandagavond zijn de wedstrgden om bo vengenoemd kampioenschap voortgezet met de wedstrgden K. GeusJ. Wijker en Dr. J. C. v. EpenJ. v. d. Kuijl, die door resp. K. Geus en Dr. J. C. v. Epen gewonnen werden. Woensdag 24 Mei wordt de volgende ronde gespeeld. 9 tot 16 Mei 1939. Wijzigingen: Den Helder. Algem. Coöp. Verbr. en Prod. Ver. „Helder" U. A., Koningstraat 102, bestuurswijziging. Gebr. Planjé, Weezenstraat 48, garage; rechtsvorm gewijzigd. S c h a g e n. Firma J. Lütjeharms, Molenstraat C 4*. aannemer: rechtsvorm gewijzigd. APOTHEKEN. Van hedenavond 8 uur tot Vrijdagmorgen is alleen geopend de apotheek van D. W. de Bas, Binnenhaven. Van Vrijdag 19 Mei tot Maandag 22 Mei wordt avond- en Zondagsdienst waargenomen doorde firma Smeets— Snel, Weststraat. Natuurhistorisch Museum, 2e Vroonstraat lederen Woensdag van 35 uur. lederen Zaterdag van 710 uur. Bovendien de eerste Zondag van elke maand van 35 uur en de eerste Woensdag van 810 uur. Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek geopend: dagelijks van 91? en van 13.30— 1" u. Zaterdags van 9—12 uur. BIOSCOPEN: Tivoli-theater, Spoorstraat, half 8: „Moeders Tonqen" en „Het qetal kom? maar eens' Rialto, Spoorstraat half 8: „De Onsterfelijke Wals". Witte-Bioscoop, Koningstraat, half 8: „Z(j trouwde den melkboer", „Zeven oor* vijgen". Opgenomen om 8 uur hedenmorgen Barometerstand Den Helder: 758-7 Temperatuur lucht: O-7 Wind richting Z.Z.O., kracht: Temperatuur zeewater: 11-2 Licht op: 9.21

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 6