't HOEKJE OUDERS Finlands neutrale en autonome negende provincie De Alandseilanden een brug tusschen Scandinavië en Finland XoS rw-o-it! Hoe deed U het? Het pistool gericht op de borst van Zweden Wat wenscht u zich? VOOR DE Inleiding tot de serie meld in de oude oorkonden en kronieken. Maar reeds enkele eeuwen tevoren heeft dit slot een rol gespeeld van belang, tijdens de Zweedsche „kruistochten naar het Oos ten. Aanzienlijke Zweedsche ridders en heeren waren stadhouder van Aland. Zij resideerden op Kastelhoim. Onder hen be vond zich ook de vader van Gustaaf Wasa,, de grondlegger van het moderne Zweden. Maar ook in later eeuwen is men zich terdege bewust geweest van de sleutelposi tie der Alandseilanden. De Russen kwamen door den oorlog met Zweden van 1809 in het bezit van Finland en hadden van de gelegenheid gebruik gemaakt ook Aland voor goeden buit te verklaren; voor het eerst in de historie waren de Alandseilan den van heer en meester veranderd. Nazaten van de Vikingen. DE bevolking is zuiver Germaansch. Door hun isolatie, hun afsluiting van de buitenwereld, bleven deze men- schen gevrijwaard voor vreemde invloeden. De menschen vormen een gesloten gemeen schap, die moeilijk of in het geheel niet het binnendringen van vreemde elementen duldt. De menschen hebben een open ka rakter en zijn bijzonder hulpvaardig voor den vreemdeling, die het eiland doorkruist. Maar tot de diepten van hun hart zal men als vreemde niet doordringen. Zoo vormen de weinige Finnen, die zich op Aland geves tigd hebben een aparte klasse; meestal zijn zij in ondergeschikte dienstbetrekking. Het Alandsche dialect, wanneer men het zoo noemen wil, vertoont veel overeenkomst Volgens oud gebruik wordt op St. Jan een zoogenaamde, midzomerboom opgericht, bestaande uit een paal met drie of meer ilwarslatten, welke met slingers van groen behangen worden. Elk jaar opnieuw voert de bevolking om dezen boom dansen uit. ONTELBARE groote en kleine rotsach tige eilanden vormen een soort brug tusschen Zuid-West Finland en mid den-Zweden. Den toerist, die hier ver dwaald mocht raken, komen de Alands eilanden voor als een schouwspel, dat in de geheele wereldnatuur eigenlijk zonder weerga is; een als het ware kris kras door elkaar gewórpen groep eilanden en eiland jes; meestal onbewoond en ontoegankelijk. Men heeft er ongeveer zesduizend geteld, maar verschillende van deze eilandjes, die uit niet meer dan alleen een uit de zee ver rijzend rotsblok bestaan, zijn nog nooit door menschen betreden. En daar is ook eigen lijk geen reden voor, want wat zal men zoeken op deze eilanden, op deze kaalnaak- te rotsen! Voor den zeeman, die in deze contreien komt, beteekent 't: weest op uw hoede want overal loeren niet alleen de zichtbare, maar ook de onzichtbare klip pen van hard graniet op offers. Dit gedeel te van de Oostzee behoort immers tot de meest beruchte scheepskerkhoven van de wereldzeeën. Over het algemeen scheidt de zee het eene volk van het andere, maar in zekeren zin kan men haar ook weer als een brug beschouwen, sinds de menschen geleerd hebben de zee te bevaren. Reeds in het begin van onze jaartelling moet er op den Aland-archipel gekoloni seerd zijn. Overleveringen wijzen er op dat het Zweden geweest zijn, hetgeen trouwens bevestigd wordt door de latere geschiede nis. Reeds vroeg hebben de Zweedsche hee ren begrepen wat het bezit van dezen ar chipel beteekende. Men beheerschte daar door in ieder geval het Noordelijk deel van de Oostzee; ongewenschte elementen, die van het Zuiden uit in de Botnische Golf wilden doordringen, konden afdoende ge weerd worden. Een stille getuige daarvoor is de ruïne van den burcht Kastelhoim op Aland. Tegen het einde van de veertiende eeuw vinden wij dit slot voor het eerst ver- Het frissche, kerngezonde type van het Alandsche meisje. staan van vele eeuwen terug. Voor de taal kundigen en de historici zijn dergelijke ge bieden kostelijke bronnen. Het is een vreemde speling in den loop der gebeurtenissen, dat deze eilanden thans ressorteeren onder Finland. Er is destijds een stemming gehouden en het grootste ge deelte van de bevolking sprak zich uit voor „aansluiting" bij Zweden. De Volkenbonds raad heeft toen beslist dat de Alandseilan den als negende provincie aan Finland zou den komen, maar dat de Alanders deson danks een soort autonoom, neutraal staatje zouden vormen. Versterkingen mochten niet worden aangelegd, de Alanders be hoefden geen dienstplicht te vervullen en De haven van Mariehamm, de hoofdstad van Aland. Hier ligt de grootste vloot zeil schepen der wereld, in het bezit van een schatrijken Alander. met het oud-Zweedsch, dat echter weer zooveel verschilt van het moderne, dat een Alander nauwelijks door een Zweed ge volgd kan worden. Er zijn weer verschijn selen, welke duiden op die eeuwenlange isolatie. Nog heden ten dage wordt het gezag uit geoefend door het zoogenaamde „land- sching" een der oudste vormen van Ger maansch bestuur zooals dat alleen nog op IJsland aangetroffen wordt. Trouwens de geschiedenis van IJsland doet in vele opzichten denken aan den Alandarchipel. Ook hier is de taal als het ware versteend en op een trap blijven De ruïne van den burcht Kastelhoim, getuige van een roemrucht verleden. Finland moest zorg dragen dat de neutra liteit van den archipel gehandhaafd bleef. Eenerzijds wordt dus de Finsche souverei- niteit erkend, anderzijds wordt zij geloo chend. Sterke verbondenheid met de natuur. UIT den aard der zaak is dit volk zeer conventioneel. Tradities en gebrui ken gaan over van vader op zoon. Uit alles spreekt de sterke verbondenheid met de natuur, uit de verweerde stoere gezich ten, waarop de geleden ontberingen hun sporen hebben achter gelaten. Deze men schen, hoofdzakelijk visschers en zeelui, leiden een gevarenvol bestaan. De blinde klippen loeren elk oogenblik op hun prooi en er behoort heel wat stuurmanskunst toe om tusschen den verscheurden warwinkel van grauwe granietrotsen veilig den weg t vinden. Vele Alanders hebben hier hun leven gelaten. Maar al die ontberingen heb ben hen geleerd met weinig tevreden te zijn. Men zou hun afgescheiden leven het beste kunnen vergelijken met het bestaan van de vuurtorenwachters, die ter vervul ling van hun plicht, jaar in jaar uit, wa ken over de schepen en zeelieden. Maar niet alleen zeevaart en visscherij vormen een middel van bestaan. Ook hier treft men alleen op de grootere eilan den: het zoogenaamde „vasteland" wei den aan, vruchtbare en minder vruchtbare en dus zijn er boeren op Aland. Het is een merkwaardig gezicht wanneer men van een hoog standpunt rondziet over het golvende land. Keurig afgeperkt zijn de weiden door middel van houten hekken en aarden wal len, beplant met boomen, zoo keurig afge perkt, dat men den indruk zou krijgen neer te zien op een groot park. De heuvels, wel ker hoogte varieert van dertig tot honderd meter, bestaan voornamelijk uit morenen- puin. Hier wordt tuinbouw beoefend, die verschillende groenten oplevert; het ge kweekte ooft bestaat in hoofdzaak uit ap pelen en peren. Op de vette weiden houdt mén runderen, op de schralere schapen. Kier en daar plekt een dorpje slechts uit enkele hofsteden bestaande, met daarbij de onafscheidelijke windmolens, op het wijde land. De steenen gebouwen zijn te tellen. Er is slechts één modern steenen gebouw, het filiaal van een bankonderneming, ver der enkele oude, lage kerkjes in laat ro- maanschen stijl opgetrokken en vervaar digd van rotsblokken. Des zomers waait een verfrissenende zeewind over de eilan den, des winters zweepen de stormen de zee hoog tegen de rotsen op, waarbij de golven met een donderend geraas uiteen breken. Dan trekken de menschen zich te rug in hun warme houten huizen. De visscher van Aland aan den Arbeid. Al wat de moeite waard is, kost inspanning. Het begrip „geluk" in den zin van „bof fen" is denkbeeldig. Wanneer wij de oorzaak van succes, in welke richting dan ook, na gaan, zullen wij steeds zien, dat er energie en inspanning aan ten grondslag ligt. In de vreugde van het behaalde succes, vergeten wij weieens voor een oogenblik, hoeveel moeite wij ons getroost hebben, maar zoo dra wij er rustig over gaan nadenken moe ten wij toegeven: „Ja, het heeft moeite ge kost, maar het was die moeite waard". Of is het soms geen inspanning waard, om onze liefste wenschen te verwezenlijken? Gunstige omstandigheden kunnen het be reiken van ons doel versnellen, tegenslag kan maken, dat wij het niet zoo snel berei ken als wij gehoopt hadden. Maar hoofd zaak is de intensiteit van onze concentratie en de mate van onze volharding. Zoodra wij iets intens en van ganscher harte willen en onze algeheele energie in het werk stellen om dit te bereiken, treden er onzichtbare kosmische krachten in wer king, om ons te helpen. Dit is een groote en onweerlegbare waarheid: noch gunstige omstandigheden, noch zoogenaamd „geluk" zijn de hoofdfactor om er te komen, maar de sterkte van onze eigen wil en concentratie en de draagkracht van onze eigen volharding. De kracht van onze gedachten is eigenlijk de motor, die onze daden voor ons volbrengt, die onze wenschen tot werkelijkheid maakt. Wie denkt: „ik kan het toch niet, ik heb altijd tegenslag", die zal het nooit kunnenDenkt op kleingeestigemoe- delooze, halfhartige wijze en ook Uw daden zullen klein, krachteloos en halfhartig zijn. Denkt daarentegen krachtig, optimistisch en voortvarend, en U zult volbrengen, wat U zich voorneemt. Wanneer U met wil tot aanpakken vertrouwen in Uw welslagen combineert, dan zal dit vertrouwen ook niet beschaamd worden. Menigeen hee'ft een eng, begrensd leven en laat tallooze mogelijkheden tot geluk en succes onbenut voorbijgaan, door gebrek aan eigen kunnen. Eerst wanneer U zich ten volle inspant, zult U ontdekken, dat U veel meer kunt, dan U ooit gedacht had. Zonder durf en zelfvertrouwen bereikt men niets. U zoudt toch ook niet verwachten, dat de knapste leeraar U de kennis van wis kunde of van taal zou kunnen bijbrengen, indien U zelf niet werkt? Verwacht dan ook niet, dat U zelfstan dig iets kunt bereiken zonder de bezieling van vertrouwen in eigen kunnen en de wil tot inspanning! U heeft talrijke mogelijkheden in U, die U kunt ontwikkelen! Zooals de eikel de mo gelijkheid bevat van een stoere eikeboom, zooals een knop de belofte inhoudt van een bloem, zoo zijn ook in den mensch beloften aanwezig. 'Het is aan U, deze beloften tot vervulling te brengen. Elke volgende ervaring op Uw levensweg, hetzij in Uw werkkring, in Uw huiselijke omgeving of in contact met andere men schen, is de manifestatie van gedachten, die bij U overheerschend zijn geweest, Uzelf schept Uw „geluk" of Uw tegenslag door den invloed van Uw eigen gedachten. Uw leven is als klei, en Uw gedachten zijn als de beeldhouwer. Durft, werkt en vertrouwt en het resultaat zal tenslotte altijd positief zijn! DR. JOS DE COCK. Vele wegen gaan naar Rome. In de opvoedkunde-litteratuur ontmoet men herhaaldelijk deze opvatting; alleen via dezen weg bereikt men het doel. Wanneer er ergens sprake is van vele stelsels, dan is het op het terrein der opvoeding. Ik heb eens nagegaan, welke de voornaamste stel sels in dit verband zijn en ik kwam daarbij tot de conclusie, dat het aantal dermate is, dat het onmogelijk is om alle te beheer- schen. Het belangrijkste evenwel is, dat ieder meent het bij het goede eind te heb ben. „Probeer het zoo eens", adviseert A; „Neen," zegt B. „probeer het ilever zoo" en C haast zich met de opmerking: ,.U pro beerde het al met de methode A en B., wel nu probeer het nu eens met mijn methode". Bij allen treffen we hetzelfde verschijnsel aan, n.1. de idee, dat de bepaalde voorge stane methode de e e n i g goede is. Voor den practischen opvoeder wordt de zaak op die manier wel moeilijk. Het gevolg is. dat hij het tenslotte met zijn eigen methode doet, lukraak dikwijls, maar vaak met goeden uitslag... In het laatste geval is er meteen weer een nieuwe methode geboren. Immers, hjj die haar toepaste, wordt in de meeste ge vallen ook haar propagandist. Denk maar eens aan de goede raadgevingen, welke men in den familie- en kennissenkring bij voort during kan krijgen. Opoe deed het vroeger zoo, tante Bets deed het zus en nicht Kaatje weer anders. Om strijd loven allen de deugdelijkheid van hun methode. Inderdaad: de methode was stellig deugdelijk, maar... in het bijzondere geval. Voor andere gevallen gelden andere methoden en wanneer men een algemeene werkwijze zou navolgen, dan nog blijft de voortdurende mogelijkheid, dat men moet wijzigen. Men mag nimmer blindelings voort blijven gaan op een vooraf gegeven weg. Men kan dit trouwens niet. Want telkens doen er zich gevallen voor. waarin de me thode nu toevallig niet voorzag en dan moet men zelf een beslissing nemen, zelf een weg kiezen. In dit opzicht had de grootmoeder van Jan Ligthart gelijk, toen zij zeide: „Och, met kinderen doe je net als het uitkomt..." Nu hoor ik al enkelen zeggen: „Alles goed en wel, maar je kunt toch algemeen geldende gedragsregels volgen?" Zeker. Het is zelfs goed die te volgen, mits men er steeds rekening mee houdt, dat niet een weg de eenig juiste behoeft te zijn, en dat er in alle methoden waarden schuilen, welke beschouwd kunnen worden als zoovele aspecten van de eene, niet bestaanbare, doch theoretisch te denken algemeene methode. Of beter: om naar Rome te gaan, hebben wU handwijzers noodig, maar ieder weet. dat er vele wegen naar Rome leiden. Het doel is bekend, maar als er nu maar wegen en handwijzers zijn en menschen, die, wan neer het noodig is, zelfsstandig kunnen be sluiten, dan bestaat er menschelijkerwijze gesproken 99 kans, dat men het doel bereikt. Ik wil maar zeggen, het heeft inderdaad waarde, zelfs zeer veel, kennis te nemen van de verschillende methoden laat ik er hier dadelijk aan toe voegen, dat ik ook ervaringen bedoel mits men maar rekening houdt met het hierboven genoem de feit. Ik hoop, dat de lezers (essen) van deze hoekjes mijn werk in dit licht willen zien. Ik heb gepoogd, handwijzers te zetten en wegen aan te geven, waarlangs men even tueel het zou kunnen probeeren. Niemand meene echter, dat ik d en eenig juisten weg gewezen heb! Het ligt in mijn voornemen in deze zo mermaanden een reeks artikeltjes te schrij ven over ervaringen uit de praktijk van de opvoeding. Ik zou het buitengewoon op prijs stellen, als men mij zijn eigen er varingen zou willen mededeelen en nog meer, wanneer men toestemming gaf ze zij het onder pseudoniem of ongeteekend in deze rubriek te publiceeren. Toezending kan geschieden aan de redac tie van dit blad. Ik kom dan zelf in het be zit van uw ervaringen. Ik hoop nu maar, dat men mij niet tever geefs zal laten wachten op deze zoo zeer gewaardeerde medewerking! HOE DEED U HET? No. I. Een moeder vertelde mij: Mijn kinderen willen in de zomermaanden niet naar bed op den vastgestelden tijd van 8 uur des avonds. In mijn jeugdjaren moest ik iederen avond om acht uur naar bed, daar hielp niets aan. Nu ik zelf moeder ben, wil ik aan dezen regel vasthouden, doch on dervind veel moeite. Het is om acht uur nog volop dag. Mijn kinderen zeuren, dat hun ka meraadjes nog wat buiten mogen spelen hetgeen ook waar is en dat zij, wanneer ze boven zijn, die kinderen hooren spelen. „Ik kan toch niet slapen moe", zegt de oudste. „En dan kan ik toch net zoo goed opblijven". Ik stuur mijn kinderen echter naar boven en naar bed. Ik weet wel, dat ze nog een poos wakker blijven liggen, maar slapen kan ik niet afdwingen. Mijn kennissen zeggen, dat ik te streng ben voor mijn kinderen en dat ik ze gerust wat later naar bed zou kunnen sturen. Wat denkt u daarvan?" Het is aan U lezers (essen) hieromtrent Uw meening te geven. Zeer gaarne zal ik Uw zienswijze door geven! In afwachting, OVEEKA.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 13