„Gluiperige typen DE WERELD belaagden de oude dame een nationale figuur yÜMeJtieÈ Postvluchtcn op Iodië U/ietteJtuven woorden Hij regeert Geen Arabisch ultimatum aan Engeland Britsch fortuin van Sir Henry Dctcrding Duitsche stafchef naar Estland Nel van Balen Blanken weer actief tt Dr. Colijn c tt DE BETEEKENIS VAN DEN SMALLE BASIS. MAN DER COLIJN. Harde noorden zijn in een der jongste Tweede Kamerzittinqen gevallen over den man, die morgen onder de belangstelling van heel Nederland zijn zeventigsten verjaardag viert: minister-president dr. 11. Colijn. Dat de oppositie tegen het door dezen staatsman geformeer de Kabinet, reeds geruimen tijd smeulend, zoo fel zou oplaaien, kort vóór den dag, die toch eigenlijk slechts hulde gedoogt over persoon en arbeid van den jubilaris, had deze zelf wil kunnen vermoeden, want heeft hij niet openlijk bekend, dat er sinds Augustus i938 iels gaande is in den boezem der regeering? Voor het groote publiek, dat zijn oor niet te luisteren kan leggen in parlementaire kringen, moet de kreet: „Ontbinding van het Kabinet-Colijn!" zooals deze in de Kamer weerklonken heeft, wel een wat vreemd voorspel vormen voor de lof zangen die morgen ongetwijfeld den jarigen minister-president zullen worden toegezongen De groote verdiensten van dr. Colijn zullen er ongetwijfeld door in. de schaduw worden gesteld en 't is daarom goed, dat de lezer ken nis neemt van het onbevangen oordeel van eenige vooraanstaande Ne derlanders over de beteekenis van den grijzen „premier" /voor Neder land. In het jongste nummer van „Het Hollandsch Weekblad" vinden wij dan, als gevolg van een interes sante enquête, door dit blad op> touw gezet, een reeks beschouwin gen over dr. Colijn, waaraan wij het volgende ontleenen: „Een nationale figuur bij uitnemendheid", dat is de conclusie waartoe de vice-presi- demt van den Raad van State, j'hr. mr. F, Beelaerts van Blokland komt. J'hr. Beelaerts wijst erop dat er van meer dan een zijde critiek vernomen wordt op dr. Colijn's re- geeringsbeleid. „Hoe zou liet", vervolgt hij, „vooral in deze zware tijden, anders kun nen? Teleurstelling en critiek komen me nigmaal voort uit geibrek aan kennis van zaken en het onvervuld blijven van wen- schen, die, alle omstandigheden saamge- nomen, redelijkerwijze niet te vervullen zijn De schipper aan de wal oordeelt licht an ders dan de man, die aan het roer staat en de verantwoordelijkheid te dragen heeft. Dr. Colijn is zeker de laatste om te mee- nen, dat hij zelf alleen het weet en geen fouten maakt. Maar niemand zal hem de eer onthouden, dat hij is een man van helder oordeel, een man bovenal van ka rakter, bij wien 's lands belang voor alles gaat en die, aan zijn beginselen getrouw, met rustig beleid zijn weg vervolgt." ,-Groeil soldaat, goed staatsman, goed mensch". Hoe alle verdiensten van den minister president, in de vele verschillende functies die hij bekleedde en waarin hij het land diende, compact kunnen worden samen gevat, zóó dat zij ons in alle beknoptheid de veelzijdigheid toonen van den premier, laat de oud-minister Mr. Dr. L. N. Deckers hooren wanneer hij achtereenvolgens de militaire loopbaan van dr. Colijn schetst, dien's vastberadenheid en gedegenheid als staatsman, („iemand die het vertrouwen heeft van zijn Vorstin, de hoogachting van zijn landgenooten en de liefde van zijn Volgelingen"! en ten slotte diens groote menschelijkhek) En dan concludeert mr. Deckers: „Goed soldaat, goed staatsman, goed mensch: Dr. II. Colijn, de zeventigja rige". Als Minister van Oorlog. hr. Colijns zeer belangrijke amlbtsnei-iode als minister van Oorlog in het Kabinet Heemskerk wordt uitvoerig besproken in liet artikel dat de lt.-generaal b.d. Jhr. W. Roëll aan den premier wijdt. „Anders staat het echter met de jaren 11)111931, toen de nog jonge Colijn optrad als minister van Oorlog in het Kabinet Heemskerk met de taak om in een periode van oorlogsdrei ging, zooals wij die thans wederom maar nu t.a.v. het geheele Rijk, hier overzee medemaken, de Neder- landsche strijdkrachten te land in Europa met snoed te reorganisecren en op grootcr sterkte te brengen. F.n nu is het merkwaardig, en in dit op zicht vermeldenswaardig, dat .31 Mei j.1. gedurende de rede, door hem bij de baai- van generaal Snijders gehouden, het ons plotseling duidelijk werd. waarom juist op dat ministerschap het licht moet vallen als de voor Nederland vermoedelijk belangrijk etp periode." En verder: „Een scherp toe hoorder en opmerker wist toen al voldoen de om duidelijk te onderkennen, dat bii zijn persoonlijke bezinning aan den avond van dit belangrijke ambtelijke leven, dr. Colijn die periode nog steeds als het glanspunt ziet. Wellicht thans ook ah te- stelling tot de huidige moeilijkheden?" Langs de gevaarlijkste klippen Ter afwisseling volgen er dan twee uit spraken tut anderen dan militairen of di plomatieker kring, namelijk de meeningen van Mr. Trip en Mr. Crena de longh, twee voorname figuren uit commercicelen en financieelen kring. Mr. L. T. A. Trip. de President van de Xederlandsche Bank zegt o.m.: „Herhaal delijfc hebben buitenlanders mij hun be wondering voor den Nederlandsehen Staats man betuigd en deze betuiging vergezeld doen gaan van de uitroep: ,,Wat is Neder- iand gelukkig, dat het over een figuur als deze kan beschikken!" Of dit besef in het land zelf in voldoende mate is doorgedron gen, is een vraag waarin ik mij thans niet zal verdiepen. Al zou de critiek welke in het bij uitstek critische Nederland ook dr. Colijn niet heeft gespaard, in enkele op zichten juist zijn, vast staat, dat in de ja ren, gedurende welke deze stuurman het roer van het schip van Staat in zijn sterke handen heeft gehouden, het Neder- landsche volk zijn vertrouwen in de toe komst niet heeft verloren en de overtuiging- heeft behouden dat Dr. Colijn in staat zou zijn de gevaardlijkste klippen te omzeilen en daarmede het stranden te voorkomen." Economische ervaring. De President van de Nederlandsche Han del Maatschappij, Mr. D. Crena de Ionafh schildert den premier als een belangrijke figur op economisch gebied: ...„De waarde van een gezond bedrijfsleven is voor onize positie in de wereld niet te overschatten. Niemand uit het bedrijfsleven die met Dr. Colijn in aanraking is gekomen, heeft niet ervaren hoe snel hij zich een juistcn blik op de zakelijke verhoudingen weet te ver werven en hoe zijn raad steeds gebaseerd is op een nuchter en helder oordeel. Dr. Colijn is op economisch gebied een zeer ervaren man, wiens inzicht b.v. bij de tot standkoming der groote internationale re gelingen voor den afzet van verschillende onzer koloniale producten waardevolle lei ding heeft gegeven." „Een kerel". Een zeer uitvoerig artikel wijdt Prof. R. Casiwiir aan de beteekenis van dr. Colijn voor ons land. Een, artikel dat de schrij ver, door te herinneren aan het „schaxot tan Oldeiibameveldt, de moord op De Wit), de terugzetting tan Daendels tot bevelheb ber over een kleine koloniale post, de ver wijdering van Van Hogendorp uit de lei ding van 's lands zaken, de haat rondom Thorbecke en het ostracisme, waarover Mr. S. van Houten klaagt" opent met de op merking: .Nederland is groot noch ver ziend in de wijze waarop het zijn groote mannen behandelt, die het staatkundig heb" ben geleid.' Na dr. Colijn's verdiensten als militair te hebben geschetst, vervolgt Prof. Casimir: „Durf, beslistheid, voortvarend heid, rechtvaardigheid zonder aanzien van de persoon, sieren dezen minister. Hij regeert! Hij wint de achting en het vertrouwen van zijn ambtenaren, gelijk hij vroeger die zijner soldaten heeft, verkregen. Hij is een man, een kerel." En over dr. Co lijn als partijleider sprekend: „Hij heeft zijn partij geleid, door bestuur, door rede, door geschrift. Hij heeft ieder zijn plaats aange wezen, ook plaats onthouden, waar noo- dig. Hij heeft samenwerking met andere groepen gezocht, anderen bestreden, maar zich gehoed voor de bittere, lot beleediging wordende woorden over de tegenstanders" En ten slotte: „Wat, zoo kan men vragen, heeft het ongekende verschijnsel teweeg gebracht, dat een leider van een ministerie opvolger van Kuyper, den meest beminden en geliaten man van zijn tijd, leider van een partij, wier politieke, richting en gods dienstige inslag bij het meerendeel der Ne derlanders geen instemming, ja veelszins verzet ontmoet, zulk een sympathie wekt, dat hij een nationale figuur is en gaarne erkend wordt als „onze minister-president of premier", een eigenlijk in ons staatsbe stel onbekende figuur, waar alleen de voor zitter van den ministerraad bestaat." Het oordeel van ir. Albarda. En als slot van deze zeer interessante enquête komt nog een politieke tegenstan der, Ir. W. J. Albarda aan het woord: „Het Parlement is een leerschool voor persoonlijke waardeering en verdraagzaam beid, ondanks politieke tegenstellingen. Dr Colijn neemt in die sfeer een voorname plaats in" Ruim 3Vi millioen nagelaten. Wijlen Sir Henri Deterding, die 4 Febr j 1. in den leeftijd van r2 jaar in St. Mont.z is overleden, heeft in Engeland een fortuin van f 370.401 nagelaten, of ruim f 3.~u9.oU(J. De f 986.000 aan successierechten is hier van reeds afgetrokken, zegt het Hsbl. Na aftrek van een som voor de twee exe- cuteurs testamentair, zal het fortuin tus- schen zijn weduwe en kinderen worden ver deeld. In tegenspraak met de geruchten in Italië der laatste dagen over een Arabisch ultimatum aan Engeland is er thans een bericht uit Berlijn, dat daar geen spra ke van kan zijn. „Wij zijn goede vrienden van Engeland", aldus heeft Khalid al Hoed, de vertegen woordiger van Saoedisch-Arabië verklaard in een interview naar aanleiding van de Italiaansche berichten, volgens welke het bezoek, dat hij te Berchtesgaden aan Hitier heeft gebracht, verband zou houden met een ultimatum, dat de zoon van koning 1-bn Saoed tot Engeland zou hebben gericht. Na met stelligheid ontkend te hebben, dat hij onderhandelingen van welken aard ook had geleverd, verklaarde Khalid dat zijn bezoek aan Hitler zuiver diende tot be antwoording van het bezoek, dat Goebbels verleden jaar aan het hof van Ibn Saoed heeft gebracht. Hij deelde mede, dat hij om gezondheidsredenen te Berlijn vertoefde en voegde hieraan toe, dat hij, alvorens zich naar Berlijn te begeven, te Londen en Pa rijs had vertoefd. De Wilhelmstrasse sipreekt de Italiaan sche persberichten eveneens tegen en van welingelichte zijde worden zij als onzin be stempeld. Zij zijn niettemin door de Duit- sche pers op een in het oog loopende plaats afgedrukt. Ook bezoek aan Finland op het programma. Generaal Halder, de chef van den gene- ralen staf van het Duitsclie leger zal van 2(3 tot 29 Juni in Tallinn verblijf houden op uitnoodiging van het Estlandsche legei. Hij zal deelnemen aan verschillende troe- penschouwen. Ook zal hij een bezoek bren gen aan generaal Reek, den chef van den generalen staf van het Estlandsche leger. Vervolgens zal Halder zich naar Helsinki begeven, waar hij een bezoek zal brengen aan den Finschen legerclief. Naar de nationale wedstrijden van A.D.A. Voor het eerst na het haar op Texel over komen ongelukje is onze athlete Mej. Nel van Balen Blanken uit Anna Paulowna Zon dag j.1. in wedstrijdverband uitgekomen. Voor haar club Sagitta (Amsterdam) heeft zij mecigeloopcn in een estafette en wel te Den Haag. Zooals begrijpelijk is, heeft zij hetn og kalmipjes-aan gedaan, om geen on- noodigc risico's te loopen. De spie-ren zijn nu losgewerkt en als Nel straks weer op het athlctiekvcld verschijnt, zal zij nagenoeg „fit" voor hot latje verschijnen. Zondag a.s. zal dit reeds het geval zijn. Dan organiseert de Amsterdamsche dames at.hletiekver. „A.D.A." op de hoofdstedelijke sintelbaan nationale damesathletiekwedstrij- den. Reeds zijn honderd inschrijvingen in gekomen, waaronder die van Nel van Balen Blanken niet ontbreekt. Verder staat de deelname vast van Fanny Koen die zoo wel op de 100 m. als bij het nummer ver springen zal uitkomen en Mej. Niesink, Nederlandsch recordhoudster discuswerpen en kogelstoot-en. De 10 x 100 meter-ploeg van de organise-e- rende vereeniging zal trachten het Nederl. record estafette over dezen afstand te ver beteren. DE RONDE VAN DUITSCHLAND. Gisteren is de zeventiende en langste étapjre, van Keulen naar Bielefeld, een af stand van 337 K M., in twee gedeelten ver reden. Het eerste gedeelte van Keulen naar Dortimund werd door Diederichs (Dld.) ge wonnen voor Seidel (Dld.), die 8 min. later binnenkwam. Het tweede gedeelte van Dort- mun-cl naar Bielefeld werd gewonnen door Grysolle (België), met oen voorsprong van ruim twee minuten op Langhof (Dld.) Umbenhauer en Scheller bezetten nog resp. de eerste en tweede plaats in de alge- meene rangschikking. In het landenklasse- ment leidt België; Frankrijk neemt thans de tweede plaats in en Zwitserland de der de, doordat de Zwitsersche renner Amberg den strijd heeft opgegeven. „Ik dacht, dat ik met eerlijke meii- schen te doen had", zegt de kroon getuige De oplichtingsaffaire te Arnhem berecht. Zooals wij gisteren reeds mededeelden, behandelde de Arnhemsche rechtbank gis teren de oplichtingsaffaire, waarbij een oude rijke dame bestolen werd door een geraffineerde bende. Drie mannen en een vrouw hadden zich te verantwoorden. Allereerst staat de 28-jarige koopman C. H. de Z. uit Den Haag terecht, die mevr. B. f 600.ontfutseld heeft. Hij geeft toe een leugen te hebben gebruikt om het geld te bemachtigen. Hij vertelde n.l„ dat zijn zwager, een zeker H„ in Duitschland ge vangen zat en men geld noodig had om hem te bevrijden! Later hebben de pseudo- gevangene en de Z. den buit gedeeld... De president maakt verd. er op attent, dat hij later, met twee van zijn kornuiten, een verhaal over auto- consenten aan de oude dame heeft opgedischt. Er was f 1100 noodig om de auto's over de grens te k rij - gen. Verd.: Ja, het verhaal over het geldstnok- kelen leek ons niet meer zoo geschikt Het slachtoffer getuigt. Hierna wordt de gedupeerde dame ge hoord. de 74-jarige mevrouw J. B. B. In Maart 1937 was zekei^e W. bij haar gewepst met teekeningen. Zij had hem geld ter hand gesteld. Later kwam S., de zwager van W., bij haar, die verklaarde de schuld van W. over te nemen. Die schuld bedroeg zeventienduizend gulden. Weer later kwa men S. en van B„ die vertelden, dat het geld in Duitschland was en dat men het niet kon loskrijgen. Pres.: „U hebt hem toen elfhonderd gul den ter hand gesteld?" Getuige: „Ja, ik vertrouwde hem volkomen. Ik dacht, dat ik met eeriijke menschen te doen had. An ders had ik er niet aan gedacht, zonder degelijke waarborg zulke groote bedragen uit handen te ge ven. De officier van Justitie cischt één jaar gevangenisstraf met aftrek der preven tieve hechtenis. Het verzoek van den verdediger tot on middellijke invrijheidstelling wijst de rechtbank af. Een smokkelverhaal. Vervolgens staat terecht de 33-jarige koopman H. L. II. uit Amsterdam, die, mevr. B. verleid heeft tot afgifte van f 1700.zijnde 10 pret. van een zg.n. erfe nis ad. f 17000.die over de grens moest worden gesmokkeld. De medeplichtige S. nam de bankbiljetten in ontvangst... Verd. heeft een stijf been gesimuleerd en te ken nen gegeven, dat hij in Duitschland in hechtenis had gezeten en daar met de zweep was geslagen. S„ die vrij aan den tand wordt gevoeld, zegt dat H. het geld heeft aangenomen. Pres.: Deze getuige is een groote leuge naar. Hij schijnt nog niet te weten wat een meineed is! De officier eischt tegen H. anderhalf jaar gevangenisstraf. Pseudo-schoonmoeder. „Dit zijn ongure, gluiperige typen met een chanteursinslag, die ook reeds aan de Fransche en Italiaan sche Riviera op overeenkomstige wijze hun oplichterspraktijken heb ben uitgeoefend". Aldus spreekt de Officier van Jus titie in zijn requisitoir tegen de twee volgende verdachten, den 46- jarigen koopman W. J. van B. en de 53-jarige mej. Ca. Ma. H„ beiden uit Amsterdam en thans gedetineerd die elk 214 jaar tegen zich hooren eisehen. De verdachten erkennen, dat zij f 1000 sa men gedeeld hebben, als aandeel in een bedrag van f2500, dat de beide'eerste ver dachten van mej B. hadden losgekregen. De kroongetuige in deze zaak is weer de ge dupeerde mej. B„ die vertelaarde, dat zij verd. van B. niet anders had gekend dan als rechtskundig adviseur, die zou trachten het geld los te krijgen, dat zij van zekeren de W. uit Duitschland moest ontvangen. Verd. II. had zich voorgedaan als de schoon moeder van N„ die in Duitschland in gij zeling zat. Aangezien de gijzeling verband hield met het smokkelen van het, geld van de W„ had getuige zich over laten halen f2500 te betalen om N. vrij te krijgen. Men had haar angstig gemaakt voor de eventuee- le gevolgen en er was zelfs over de gevan genis gesproken. Naderhand was men gekomen met het verhaal, dat do Z. en H. in financieele moei lijkheden verkeerden, waarbij men liet uit komen. dat dit mede door haar schuld was Zij had toen aan.verd. H. f3600 ter hand gesteld De vriendin niet zoo goedgeloo- vigl Bij het getuigenverhoor blijkt nog dat de gedupeerde dame eenige effecten had moe ten verkoopeir, om de verdachten aan geld te helpen. Bij vriendinnen had zij boven dien nog eerst f 2.500 en later f3600 geleend Een dezer vriendinnen, die lont rook. moei de de Politie in het geval, welke spoedig door enkele arrestaties een einde jwn de plundering maakte. Na het requisitoir (zie hierboven) dringt straf88 3an °P °Cn mccr clemcnfe De rechtbank zal op Dinsdag 27 Juni in al deze zaken uitspraak doen. Vertrek van Singap. '20 Juni Athene 20 Juni Jodhp. 20 Juni Jodhp. 20 Juni lieiuKiciö/ Gier U'dam 20 Juni (heenreis) I Feiqer (Band. 20 Juni (terugreis) I Uil (heenreis) Valk (terugreis) Emoe (heenreis) Pelikaan (terugreis) Aankomst te l Band. 20 Jum A'dam 20 JUni Rang. '20 Juni Basra 20 JUni Athene 20 Juni Medan 20 Juni in_ weinig Spion ter dood veroordeld. - Het Poolsche militaire gerecht heeft den kanonnier Kit. zinger wegen-s spionnage ten voordeel» van Duitschland ter dood veroordeeld. Het vonnis is reeds ten uitvoer gelegd. Arabier terechtgesteld. Gisterochtend ij een Arabier, die wegens een aanslag op een met Joodsche passagiers bezette autobus ter dood was veroordeeld, te rechtgesteld. Krakatau zeer actief. De werking van de Krakatau duurt onverminderd voort. Eergisteren zijn tussehen zes uur des morgens en zeven uur des avonds 1706 erupties geteld, met een maximumhoog te van de o*pwerping van vast materiaal tot 1500 meter. Ook gistermorgen werkte de Krakatau nog, doch 't uitzicht wordt door wolken beletmimerd, aldus de N. R. Crt.. Attlee geopereerd. Gisteren heeft de lei der der Engelsche oppositie, de arbeiders- afgevaardigde Attlee, een vrij zware ope ratie ondergaan. Zijn toestand is bevre digend. Nieuwe aanwinst voor Fransche Marine. Gisteren is het hydrografisch vaartuig „Beautiemps Beaupre", bestemd voor de Fransche oorlogsmarine, van stapel ge- loopcn. Het vaartuig is ruim 100 -meter lang en heeft een waterverplaatsing' van 2.185 ton. Acht Amerikanen verdronken. Acht per- sonen, die in een auto van een picnic te rugkeerden, zijn verdronken doordat, de auto in de San Joaquin in Canifornië is gereden. Nieuwe arrestaties te Serajewo. Volgens de „Prawda" zijn een twintigtal arresta ties verricht te Serajewo, nadat de politie onlangs een groep Kroatische terroristen heeft ontdekt, die gedurende den winter te Zagreb verscheidene aanslagen gepleegd had. De „Prawda" meldt dat de politie ontplofbare middelen, wapens en pam fletten gevonden heeft. Het onderzoek wordt voortgezet, doch 't resultaat houdt men geheim. Benesj eeredoctor. Benesj lieeft gisteren den bul van het eere-doctoraat aan de universiteit van Princetown ontvangen. De Duitsche schrijver Thomas Mann zal in den volgenden cursus voordrachten hou den aan deze universiteit. Nieuw hantlelsaccoord Italië—Bulgarije. Binnen enkele dagen zou een nieuw han- deisaccoord tussehen Italië en Bulgarije tot stand komen. Over de redactie zou nog onderhandeld worden. Italië zou hebben besloten den invoer van landbouwproduc ten cn grondstoffen uit Bulgarije aanzien lijk te vergrooten en daartegenover meer industrieproducten naar Bulgarije uit te voeren. Poolsche douane-inspecteur voor den rech ter. De verleden week gearresteerde Poolsche douane-inspecteur Lipinski is gisteren voor den rechter van onderzoek geleid om zich te verantwoorden wegens pogingen tot menschenroof en verstoring van de openbare orde. Lipinski heeft, vol gens het Duitsche Nieuwsbureau, het hem ten ldste gelegde bekend. Hevige onweders in Hongarije. In Hon garije woeden voortdurend hevige onwe ders. Nabij Eger zijn vier personen door den bliksem gedood. De stad staat onder water. Poolsche roeiwedstrijden in Dantzig verbo- den. Gemeld wordt, dat de politie in Dantzig de Poolsche roeiwedstrijden ver boden heeft, die sinds 1920 jaarlijks in Dantzig werden gehouden, waarbij motie ven van openbare orde en veiligheid naar voren gebracht worden. Sven Hedin zwaar gewond. De hekemie geleerde en ontdekkingsreiziger Sven He- uin is bij een auto-ongeluk ernstig gewond. Hij is in een ziekenhuis opgenomen. DuitschItaliaansche vlootbesprekingen. De gedac'htemvisselingen tussc-hen de bei de vlootcommandanten van Duitschland en Italië zijn vanmiddag begonnen i» b ncdrichshafcn. De admiraals Racder en .avagnari zijn vergezeld van officieren van den generalen staf. De besprekingen ge schieden in het hotel Casino bij het meer van Konstanz. Een nieuwe Phenix. Uit piëteit tegen- mei' de omgekomen bemanning van de duikboot „Phenix" heeft de Fransche r®- geering besloten een nieuwe duikboot op stapel tc zetten, die evenens „Phenix' zal heetcn. Britsch verkeersvliegtuig vermist. Me» verkeert in ongerustheid omtrent een vliegtuig van de British American A'r Services, dat van Londen naar Ne»r- Castle was vertrokken. Men vreest, dat het naar de zee is afgedwaald. Aan boord bevonden zich drie personen: de bestuurder, een radiotelegrafist en een passagier. Crough gchcoten, een jockey van den koning.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 2