Overstroomingsramp in België DAGBLAD VOOR DEN-HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Demonstratie der Amerikaan- sche vloot overwogen Blokkade van Tientsin verscherpt? Groote consternatie onder de bevolking Duitschland's kansen in een oorlog Verzwakking der rebellie in Palestina Dc „latente Kabinetscrisis" Briefgeheim en Duitsche vluchtelingen Verbitterde stemming in Engeland Dit nummer bevat 8 pagina's Het auto-schandaal te Lonneker yjyEERBERICHT heldersche courant KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON SO f2 LIJNEN) Uitgave der Uitg.-Ml|. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder D I N S DAG 27 JUNI 1939 67e JAARG. No. 8653 Dijken van het Albertkanaal bezwijken. Een dorp over stroomd. Een doode. Meerdere slachtoffers? Gistermiddag is de dijk van het Albertkanaal nabij Hasselt bezweken. Er zijn over een lengte van 3 K.M. diepe voren van 10 tot 15 meter breed ontstaan. Op een andere plaats is de dijk over een lengte van ongeveer 100 meter weggeslagen en de watermassa heeft een sluiswach tershuisje geheel vernield. Een modderige watermassa stroomt in de richting van Hasselt. Ook de Demer is bui ten haar oevers getreden en de wegen worden bedreigd. Bevolking, geholpen door gendarmerie en militairen stel len alle pogingen in het werk om het vee, dat in het water dreigt om te komen te redden. Een doode. De dijkdoorbraak van het Albertkanaal heeft een doode geëischt, een chef-ingenieur der werken die zich niet tijdig in veiligheid kon stellen. Andere slachtoffers zijn niet gevallen. Het kanaalgedeelte tusschen de Sluizen van Hasselt en die van Diepenbeek, een stqk van 3 K.M., blijft leegloopen in de vlakte van de Demer. Honderden H.A. grond zijn overstroomd. De geheele bevol king van Hasselt is uitgeloopen om den overstroomingsramp gade te slaan. Een dorp overstroomd. Het geheele dorp Godscheid is over stroomd. Gistermorgen, aldus een ooggetui ge-verslag uit het Hsb., was reeds opge merkt, dat de dijk begon te lekken. Toen reeds was een onderzoek van deskundigen gaande. Op het moment van de ramp be vond de ir. Cougan, een Roemeen, zich met twee opzichters bij het bedreigde ge deelte. Opeens kwam de dijk in beweging. Men hoorde nog even „Sauve qui peut" roepen, toen brak de aarden wal door en stortte zich 't water in het zes meter die per gelegen terrein terzijde. De ramp geschiedde met ongeloof lijke snelheid. In enkele minuten was de brug boven 't sluïscomplex opengereten over een lengte van ongeveer 100 meter. Een woonhuis van een sluismeester werd met betonnen fundeeringen en al mee gesleurd, bedolven, geslagen en ver nield. Brokken beton uit de be schoeiing van het sluishoofd, meer dan een meter dik, werden uit de 'bedding gereten en het land inge- slingerd. Men vreest dat behalve de omgekomen in genieur er meer slachtoffers zijn, want er waren op dat moment menschen aan het roeien en er waren ook kinderen in de wei den aan het spelen. Een 25-tal koeien wer den meegesleurd, doch konden voor het mee- rendeel weer opgevangen worden. Al gauw deden in de omgeving geruchten de ronde, over meer menschelijke slachtof fers, doch zekerheid daaromtrent was nog niet te verkrijgen. Er zijn vermisten, docli die kunnen door den schrik bevangen, te ver gevlucht zijn. Gelukkig loopt de Demer op enkele hon derden meters afstand van het kanaal en kon de watervloed spoedig daardoor af vloeien. Maar hierdoor overstroomde het ii- viertje zelf en dreigde de watermassa Hasselt binnen te dringen. Bodem onvoldoende gedicht? Men vermoedt, dat de bodem, bekleed met klei, niet voldoende is gedicht, hetgeen in dertijd ook het geval was met het Juliana- kanaal. Daar echter leidde dit niet tot zulk een ramp. Het was overigens bekend, dat de bodem ter plaatse zeer slecht was en opge vuld moest worden bij den bouw van den dijk. Het was een triest beeld. Het huis van een der sluiswachters hing boven de brug bijna in de leegte. Aan de verbroken meerstoelen naast de kleine sluis van het complex, ben gelde een roeibootje. Overal verwoesting. Een stroom van zand liep door do beemden. Het water van het pand was intusschen bijna afgevloeid. Met welk een enorme kracht dit zich er uit geperst heeft, ziet men aan de overzijde, waar ook de betonnen bekleeding is weggerukt. Het bleek, dat het meegesleur de huis nog niet bewoond was. Het zou 1 Juli betrokken worden. Een andere dienst woning was eerst sedert enkele dagen in ge bruik. De verongelukte ingenieur der onder nemingsfirma, bevond zich eerst een dag in deze omgeving. Enorme consternatie. Natuurlijk jvekte de ramp een enorme con sternatie in de omgeving. Met duizenden togen de menschen naar de plaats des on- heils. Uit Hasselt bewoog zich 'n groote me nigte over het ander monument van tegen slag, de noodbrug bij de ingestorte brug. Vooral het dorp Godscheid, dat nog geïnun deerd was, trok de belangstelling. Tal van officieele personen als de burgemeester van Hasselt, van enkele senatoren van Belgisch Limburg, namen den toestand in oogen- schouw. Er cirkelde ook een vliegtuig boven de brug in het overstroomde land, vermoede lijk om te filmen. Deze ramp zal het waar schijnlijk onmogelijk maken, nog dit jaar het Albertkanaal in gebruik te nemen. Men rekent op een half jaar om de brug te her stellen. Het zal dus wel Januari, 1940 wori den, voordat er normaal kan worden geva ren. Streng onderzoek ingesteld. Het nieuws van de ramp, die zich voor doet slechts enkele weken voor de grootsche officieele openingsplechtigheid van het ka naal door den koning, heeft bij de burge rij begrijpelijke verslagenheid gewekt. Vol gende week zouden de parlementsleden en de pers een bezoek brengen aan het kanaal. Een streeng onderzoek zal door de regee ring naar de oorzaak van de dijkbreuken worden ingesteld. Zij zal daarbij de verant woordelijkheid van de aannemers doen vast leggen. Een merkwaardig geluid uit Hongarije. De bekende Hongaarsche specialist inde diplomatieke geschiedenis, dr. Lajo een brochure geschreven over lands kansen in een oorlog welke re een groot succes heeft. Thans is de editie verschenen, een uitzonde - Hongarije. De schrijver bepaalt ziel namelijk tot beschouwingen uit de sche technische pers en geeft s commentaar. Hierbij merkt ...nraen dat in Hongarije geen werk k Uitgegeven zonder stilzwijgende toesten ui'ng van de autoriteiten. De schrijver verklaart, dat Hem gei '-1® vriendschap met Duitsehland moetje •naar toch het Hongaarsche doel mo streven. De Duitsche politiek streeft, een doel na, dat niet vereenigbaar is dp Hongaarsche belangen. TlongaN nooit vriend zijn van Duitscliland, zUn dienaar of slaaf. He schrijver merkt verder op, da j.'n"npn land geen kans heeft een oorlog van de democratieën, noch door semsnellon oorlog, poeh door men strijd. Het volk wordt het boe Japan- sche beleedigingen en Duitsche schimpscheuten te slikken. NIEUW SCHERP PROTEST AAN TOKIO. Langzamerhand maakt het Britsche ge duld en verdraagzaamheid ten aanzien van de gebeurtenissen in het verre Oosten plaats voor een grimmige vastbeslotenheid en een wil om desnoods kwaad met kwaad te ver gelden. De schampere opmerkingen in het grootste gedeelte van de Britsche peis lin den gretig gehoor en zelfs Chambeilain, de zachtmoedige, spreekt thans in liet Lager huis van „onverdraaglijke beleedigingen Ook de toon der Duitsche pars over de on derhandelingen te Moskou wekt hoe langer hoe meer verontwaardiging, men begint ge noeg te krijgen van de quasi-grappige toespc- in E,r..nd is onheilspellend, men dringt met klemi er fii de regeering op aan te toonen dat ver draagzaamheid geen zwakheid lieteekent. inmiddels is opnieuw een zeer scherp gc- ciehl protest aan Tokio gezonden. Officieele Britsche uiteenzettinu over den toestand. Wreedheid der Enqelsche soldaten een fa bel. De Engelsche legatie, in Den Haag deelt mede, dat de laatste berichten uit Palestina bemoedigend zijn ten opzichte van het uit den weg ruimen van den hinderpaal, dien de houding der Arabische extremisten in den weg leggen aan het herstel van de orde. Klaarblijkelijk vormen de aanslagen, die hier en daar nog gepleegd worden de laatste, desperate pogingen van de rebellen om de mislukking van hun beweging te verhelen. De ex-moefti van Jeruzalem is tot wanhoop gebracht door het recente ver bod van zijn terugkeer naar Palestina. Van zijn standpunt gezien is de ernstige aanwijzing voor het falen der beweging gelegen in de omstan digheid, dat de gewapende benden terroristen de sympathie der dorpe lingen hebben verloren. De rebellen leiders maken zich geen illusies, het geen duidelijk blijkt uit correspon dentie, die in handen van de Engel schen is gevallen en die wijst op het gedeprimeerde moreel der bandie tenleiders. Wel spant men zich nog in om de wereldopinie ervan te overtuigen, dat alles goed gaat met de zaak der rebellen. Opzich- zelf staande, nietpolitieke aanslagen, zooals moorden in verband met bloedveeten. wor den voorgesteld als daden, vallende onder de „campagne voor de Arabische vrijheid", waarmede zij in feite niets uit te staan hebben. Be z.q. Britsche wreedheden. Voorts zijn in verband met de toenemen de vijandigheid der dorpelingen jegens de terroristen talrijke verhalen in omloop ge bracht over wreedheid van Britsche troepen en politie, welke ten doel hebben het pu bliek de overtuiging te geven, dat de regce ring den dorpelingen neg vreesèlijker leed berokkent dan de rebellen met hun afper singen en gewelddadigheden. Deze verhalen worden overgenomen door de Duitsche radiouitzendingen in het Ara bisch en in andere talen tot vermaak van de menschen in Palestina. De werkelijke feiten echter spreken duide lijker taal en de dorpelingen die te lijden hebben gehad onder de plunderingen van de bandieten toonen reeds den wensch, dat de orde hersteld zal worden en dat zij door de Britsche troepen zullen worden be schermd. Een symptoon van dezen nieuwen geest is de vorming in Nabloes van 'n „Pales- tijnsch hulp genootschap", opgericht door aan de regeering trouwe Arabieren, die trachten degenen, die wapens in hun bezit hebben, door vreedzame overtuiging er toe te brengen dezen wapens aan de autoritei ten uit te leveren. Zal Washington Japan de tan den laten zien De mogelijkheid, dat de Amerikaansche vloot naar de wateren in 't Verre Oosten gezonden zal worden, „teneinde de agres sieve neigingen aldaar in te toornen" wordt te Washington besproken volgens William Wile, den deskundige in buitenlandsche po litieke aangelegenheden van de Washington Star. Wile gcleeft, dat aan de moge lijkheid gedacht wordt om een her haling te geven van de bekende uit zending der Amerikaansche vloot rond de wereld door Theodore Roo- sevelt in 1907, in het bijzonder met het oog op Japan, Wile schrijft voorts, dat de provocate, die Ja pan ten aanzien van de Vereenigde Staten uitvoert in Tientsin, Amoy en Swatau veel ernstiger is dan het eenvoudige sabelgekletter, dat het snelle besluit van Theodore Roo- sevelt tengevolge had. Uit officieele kringen komt geen commen taar ten aanzien van Wiles denkbeelden. Tijdens vroegere perioden van spanning in het Verre Oosten echter is de mogelijkheid van een verplatsing van de Amerikaansche vloot naar Hawaii of zelfs naar Manilla in vlootkringcn besproken. Vóór Vrijdag a.s. opheldering? Met betrekking tot de „latente Kabinets crisis" heeft de minister-president 16 Juni jl. in de Tweede Kamer gezegd: Het overleg over de voorloopige hegrooting is nog niet ten einde. Een beslissing zal niet lang kun nen uitblijven: zij kan voor het einde dezer maand tegemoet worden gezien". Voor het pinde dezer maand dat is dus vóór Vrijdag 30 Juni a.s. Dan zal de rpgee- Ving klaarheid schenken over de richtsnoe- wn van haar linanciecl beleid. Nieuwe zet tegen het Russisch overleg. Britsch Worden eenerzijds de berichten over de Russisch-Engelsche onderhandelingen steeds optimistischer, anderzijds zijn er hardnekki ge geruchten over nieuwe politieke avance» van Duitsehland ten aanzien van Rusland. Deze pogingen zijn natuurlijk als tegenzet bedoeld. Volgens de Duitsche leiders zou het Anti Kominternpact geen bezwaar meer zijn voor een Duitsch-Russisch niet-aanvalsvcrdrag, omdat het slechts betrekking zou hebben op de communistische actie buiten de Sowjet- Unie. In dit verband krijgt een bericht van de Times bijzondere beteekenis, volgens het welk men te Warschau meent, dat de mis sie van dr. Kleist en Böhning naar Estland en Letland in verband staat met den wensch van von Ribbcntrop, om deel te nemen in een garantie van de neutraliteit der rand staten. De twee Duitsche vertegenwoordi gers moeten, naar gezegd wordt, onderzoe ken of de regeeringen van Estland en Let land bereid zouden zijn een gemeenschap pelijke garantie van Berlijn en Moskou te aanvaarden. Men wijst er op, dat Litwinow in 1935 heeft voorgesteld dat zulk een ga rantie zou worden gegeven door Moskou, Warschau en Berlijn. De Oostzee-staten ver zetten zich hier toen echter tegen en men liet het denkbeeld vallen. Naar verluidt zou Berlijn de regecringcn van Letland, Finland en Estland hebben ge vraagd, hoe zij over een eventueel aanbod van Duitsehland aan Moskou betreffende een gemeenschappelijke garantie voor de onafhankelijkheid en integriteit van de drie genoemde landen zouden denken. Indien de Baltische landen hierop een voor Berlijn bevredigend antwoord geven, zou de Duit sche ambassadeur te Moskou, graaf von "der Schulenburg, opdracht krijgen zich formeel met de Sowjetregeéring in verbinding te stellen. Seeds brengt rapport uit. De diplomatieke redacteur van de „Daily Telegraph" deelt mede, dat het ministerie van buitenlandsche zaken gisteren een lang telegram van den Britschen ambassadeur te Moskou, Seeds, heeft ontvangen, waarin laatstgenoemde een uiteenzetting heeft ge geven van den stand der Britsch-Russische besprekingen. Waarom de dronken bestuurder niet in hechtenis werd genomen. Strengere straffen voor roeke- kelooze rijders. Op de vragen van het Eerste Kamerlid jonkheer von Bönningbausen betreffende het nemen van maatregelen tegen roekelooze bestuurders van motorrijtuigen, hebben de ministers van Waterstaat en Justitie het vol gende geantwoord: De Wegenverkeerswet zal het den rechter mogelijk maken, den be stuurders, die zich aan roekeloosheid of dronkenschap schuldig gemaakt hebben, de bevoegdheid, motorrijtui gen te besturen, voor den tijd van vijf jaren en in geval van herhaling binnen vijf jaar voor den tijd van tien jaren te ontzeggen. Wat de vreeselijke auto-ramp op 18 Mei jl. te Lonneker betreft, waar een dronken automobilist een aantal menschen dood reed. heeft de minister van Waterstaat in antwoord op vragen van het Tweede Kamer lid van Lidt dc Jeude medegedeeld, dat de Wegenverkeerswet autobestuurders, die on der den invloed van alcohol een doodelijk ongeval veroorzaken, met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren straft. DE BILT SEINT Verwachting: Overwegend droog, koude heldere och tend, overdag gedeeltelijk bewolkt en .iets warmer dan gisteren, meest zwakke wind uit W. richtingen. Voorloopige hechtenis kan echter, slechts worden toegepast in geval van een misdrijf, waarop gevange nisstraf van vier jaren of meer is gesteld. Voor excessieve gevallen als het onder havige heeft bij de regeling van de Wegen verkeerswet de opsporingsambtenaar de be voegdheid het rijbewijs in te vorderen van den bestuurder, die onder den invloed van alcohol op den weg wordt aangetroffen. De minister bevordert zooveel mogelijk, dat de wegenverkeerswet spoedig in werking zal treden. Briefgeheim wordt niet geschon den, doch toezicht op de corres pondentie in het belang der orde noodzakelijk. Op vragen van het Tweede Kamerlid Don ker betreffende het inbreuk maken op het briefgeheim ten aanzien van Duitsche vluch telingen, hebben de ministers van Justitie en van Binnenlandsche Zaken als volgt ge antwoord: Toezicht op de correspondentie van Duit sche vluchtelingen heeft uitsluitend plaats voor zoover deze in kampen of tehuizen zijn opgenomen. Dit toezicht is noodzakelijk. Óp het briefgeheim (art. 166 der Grondwet) wordt ten deze geen inbreuk gemaakt. In de kampen en tehuizen, welke op grond van het vreemdelingcnreglemcnt voor vluch telingen zijn ingericht, pleegt uitgaande post bij de kampleiding open te worden ingele verd en zooveel mogelijk te worden gelezen. Dc vluchtelingen zouden zich bijv. op ontoelaatbare wijze over buitenlandsche toestanden kunnen uitlaten en dit zou o.a. niet in het belang der in het buitenland wonende familieleden kunnen zijn. Ten aanzien van de binnenkomende post heeft uitzonderingen daargelaten ope ning plaats, doch lezing pleegt hier slechts steekproefsgewijze te geschieden. In het belang der orde en tucht in de kampen en tehuizen kan aan de zeer ge schakeerde bevolking vooral in den eersten tijd geen ongecontroleerd contact met onbe kende derden, meest vreemdelingen, wor den toegestaan. Dc ministers zijn echter voornemens, met handhaving van den controle op corres pondentie naar het buitenland, te bevorde ren, dat zoowel de opening als de lezing van de overige, correspondentie worde be perkt tot die gevallen, waarin zulks om bijzondere redenen wenschelijk wordt ge- acnt. „KOOPT GEEN JAPANSCHE GOEDERENI" De „News Chronicle". de „Daily Herald" en andere voorname Engelsche dagbladen sporen de Britsche huisvrouwen aan, geen Japansche goederen te koopen. Ook dringen zij er bij de regeering op aan de hulp aan China zooveel mogelijk te versterken. Anti-Britsche propaganda weinig succesvol. Nieuwe incidenten te Tientsin. In Swatau is het rustig. Het gerucht gaat, dat de Japansche au toriteiten besloten hebben de blokkade te verscherpen, teneinde de autoriteiten van de FranschBritsche nederzetting te dwin gen dc eischen van de voorloopige regeering te Peking in te willigen. Deze eischen zijn Vrijdag j.1. overhandigd aan do ambassa deurs van Frankrijk en Engeland en heb ben tot doel de samenwerking van de auto riteiten in de concessie te krijgen in den strijd tegen de communistische elementen en de aanhangers van Tsjang Kai Sjek. alsmede in het niet aanvaarden van de munt van Tsjoenking. Anti-Britsche propaganda geen succes? De anti-Britsche beweging, die door de Japanneezon wordt georganiseerd, maakt geen vorderingen onder de Chineesche be volking. Een massabetooging, waarbij duizenden studenten, onderwijzers en koop lieden bevel hadden gekregen aanwezig te zijn, bleek een volkomen fiasco. Slechts vijfhonderd personen waren opge komen en de optocht, die daarna gehouden werd, wekte geen bclangsteling. De onder Japansche controle staande pens drukt kolommen anti-Britsche propaganda dage- hjks af, doch maakt slechts weinig bekeer lingen. Vele Chineezen verklaren tegenover Lngelscihen, dat zij gedwongen zijn den schijn aan te nemen anti-Britsch te zijn, terwijl zij dat in werkelijkheid niet zijn. Het belangrijkste van de betoogingen was nog een reusachtig portret van Chamberlain met zijn parapluie, dat steeds getoond werd, zoodra de geestdrift scheen te verslappen. Nieuwe incidenten te Tientsin. Gisteren zijn wederom incidenten gemeld, waarbij personen gedwongen werden zich geheel fe ontkleeden. Het feit, dat dezelfde namen terugkeeren bij dusdanige incidenten wordt verklaard doordat de betrokken per sonen de eenige Engclschcn zijn, die de con cessie om zakenredenen verlaten. De intimidatie der winkeliers in de conces sie duurt voort, de voedselvoorziening blijft zepr slecht. Te Swatau schijnt dc toestand iets rustiger te zijn. Zaterdag en Zondag is rr nog bloedig gevochten. Dc scheepvaart blijft daar nog steeds aan strenge beperkingen onderhevig.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1