De Britsche leeuw laat zijn tanden zien Vuurzee te Hoogwoud Prins Bernhards jaardag vroolijk gevierd Maar toch: een kans voor den vrede Moordaanslag te 's~Hertogenbosch Inzet van de volle militaire kracht bij verdere aggressie Drie huizen in de asch gelegd Het rijdend postkantoor in dienst Nederland als voorwerp van garanties genoemd? j «SÉ*1 iT „Engeland moet beginnen met ontwapenen Een vierdaagsch Spoorwegabonnement Opnieuw elf arbeiders met mosterdgas besmet HALIFAX SPREEKT. Gisteren heeft de Engelsche minis ter van Buitenlandsche Zaken, Lord Halifax tijdens het jaarlijksche di ner van het Instituut voor Interna tionale Aangelegenheden een zeer belangwekkende rede gehouden. Deze rede komt hier op neer, dat de Britsche politiek berust op twee grondslagen van doelstelling, waar van de een is de vastberadenheid om weerstand te bieden aan geweld en de tweede de erkenning van het ver langen der wereld om voort te gaan met het constructieve werk van op bouw van den vrede. OM INTERNATIONAAL RECHT. Na verwezen te hebben naar de re cente overeenkomsten tot onderlinge verdediging, gesloten met Polen en Turkije, en den gewaarborgden bij stand voor Griekenland en Roemenië, zeide Halifax: "Wij zijn thans aan het onderbandelen met Sowjet-Rusland. Ik hoop, dat deze onderhan delingen binnen zeer korten tijd tot een suc cesrijk einde mogen worden gebracht, ten einde Rusland bij ons aan te sluiten ten be hoeve van de verdediging van de staten in Europa, wier onafhankelijkheid en neutra liteit bedreigd zouden kunnen worden. Wij hebben verplichtingen op ons geno men en bereiden ons er op voor nog meer verplichtingen te aanvaarden, met volledig begrip voor hare consequenties. Wij weten, dat wanneer de veiligheid en onafhankelijk heid van andere landen zouden verdwijnen, onze eigen veiligheid en onafhankelijkheid ernstig bedreigd zullen zijn.-Wij weten, dat wanneer het internationale recht en de orde behouden willen worden, wij bereid moeten zijn te vechten voor hun verdediging. De historische lijn. In het verleden hebben wij ons al tijd verzet tegen pogingen van welke afzonderlijke mogendheid ook om Europa te overheerschen te koste van de vrijheden van andere naties en de Britsche politiek volgt derhalve slechts de onvermijdelijke lijn van haar eigen historie, wanneer een der gelijke poging opnieuw zou worden ondernomen. Ons leger werd ééns belachelijk gemaakt. De onmetelijke krachtsinspanning, die het land ten uitvoer legt bij zijn uitrusting voor de verdediging ter zee, in de lucht en te land, is zonder weerga in vredestijd. Wij heb ben een vloot, die niet getart kan worden, onze luchtmacht ondergaat nog een uitbrei ding, die alle verwachtingen van enkele maanden geleden te boven is gegaan en heeft thans niets te vreezen van welke andere ook. Ik twijfel er niet aan, dat het personeel der luchtmacht in geest en vaardigheid superieur is aan alle andere. Ons leger werd eens be lachelijk gemaakt, doch het is blijven be staan om zijn waarde te bewijzen. Achter onze geheele militaire krachtsin spanning staat het Britsche volk, meer een drachtig dan ooit tevoren en met te zijnen dienste zijn rijkdom en zijn industrieele hulp bronnen. Niets van deze ontzaglijke krachts ontplooiing zal in werking gesteld worden behalve ter verdediging tegen agressie; geen slag zal worden geslagen, geen schot afge vuurd. Ieder moet het begrijpen. Wat voorts thans volledig en alge meen aanvaard wordt in dit land, maar wat wellicht nog niet even goed elders begrepen wordt, is, dat in geval van een verdere agressie wij vast besloten zijn om terstond onze geheele kracht te gebruiken, om on ze verbintenissen tot het bieden van weerstand daaraan na te komen. Met wrok lezen wij de kwaadwillige verkeerde voorstellingen van onze daden en beweegredenen, wetende, dat zij valsch zijn en wetende, dat degenen, die ze opstellen, het ook weten. Ik kan terstond zeggen, dat Groot-Brittannië niet bereid is te wijken hetzij voor laster hetzij voor geweld. Geen omsingeling. Nadat Halifax met kracht de oude vormen van het fatsoen, met name de eer biediging der rechten van den medemenseh heeft, verdedigd en gezegd heeft, dat met 'n vertrapping van die vormen, de democra tie zou sterven, herhaalt hij, dat Engclands eerste besluit is, de agressie te stuiten. Onze aansluiting bij andere landen is, aldus, aan de kaak gesteld als had zij ten doel de isolatie of omsingeling van Duitsch- land en Italië en alsof zij ertoe bestemd was deze landen te verhinderen de levensruimte te verwerven, die noodig is voor hun natio naal bestaan. Er wordt ons gezegd, dat on ze motieven zijn het isoleerpn van Duitsch- land binnen een ring van vijandelijke sta ten ten einde zijn natuurlijke uitgangen te verstikken en het bestaan zelf van een groo- te natie te benauwen en te smoren. Duitschland isoleert zich zelf. Wat zijn de feiten? Zij zijn eenvoudig en ieder kent ze. Duitschland isoleert zich zelf en doet dit hoogst succesrijk en vol ledig. Het laatste wat wij wenschen is echter te zien, dat individueele Duitsche mannen, vrouwen en kinderen lijden onder ontberin gen, maar wanneer dat geschiedt ligt de fout niet bij ons, en hangt 't van Duitsch land en van Duitschland alleen af of dit proces van isolatie voortgaat of niet. Want het kan iederen dag beëindigd worden door een politiek van samenwerking. Het is goed, dat dit ronduit gezegd wordt opdat er geen misverstand, in dit land of elders, kan zijn. Halifax' opvatting van „levens ruimte". Vervolgens sprekende over „levensruimte" zegt Halifax: „Iedere ontwikkelde gemeen schap staat tegenover het vitale probleem der levensruimte, maar het probleem wordt niet eenvoudig opgelost door de verwerving van meer gebieden. Het kan alleen worden opgelost door een wijze ordening van zaken van een land naar binnen en door aanpassing en verbete ring van zijn betrekkingen met andere lan den naar buiten. Naties breiden haar rijk dom uit en verhoogen haar levensstandaard door vertrouwen te verwerven van haar naburen en daarmede de uitwisseling van goederen onder elkaar te vergemakkelijken Juist het tegenovergestelde zal waarschijn lijk het gevolg zijn van een actie door een natie, die het onafhankelijk bestaan van haar kleinere, zwakkere naburen onder drukt. Wanneer het begrip levensruimte in dien zin moet worden toegepast, verwer pen wij het en moeten wij weerstand bie den aan zijn toepassing. Opmerkelijk is, dat deze eisch naar levensruimte naar vo ren gebracht wordt op een oogenblik, waar op Duitschland een land voor immigratie is geworden, dat arbeiders in goote getalen invoert uit Tsjecho-Slowakije, Nederland en Italië om tegemoet te komen aan de be hoefte van zijn industrie en landbouw. Hoe kan Duitschland dan beweren overbevolkt te zijn? Pleidooi voor samenwerking. Door samenwerking wat ons be treft, wij zijn tot samenwerking be reid is er groote ruimte om tot alle naties de gelegenheid uit te brei den van een breeder oeconomisch le ven met alles, wat dat beteekent, en dat opgesloten ligt in het woord levensruimte. Wanneer de wereld ge organiseerd zou zijn volgens derge lijke richtlijnen, zouden Duitschland noch Italië behoeven te vreezen voor hun eigen veiligheid en geen natie zou in gebreke blijven te profiteeren van de onmetelijke materieele voor deden, die de algemeene toepas sing der wetenschap binnen alge meen gebruik heeft gebracht. Doch om dit te bereiken, zou de leer van het geweld verelaten moeten worden Het koloniale probleem. De koloniale kwestie besprekend, merkte Halifax op: Wat ook de moeilijkheden van het kolo niale probleem mogen zijn, of van ieder ander, ik zou er niet aan wanhopen de we gen te vinden tot een regeling, wanneer eenmaal ieder den wil heeft tot regelen Tenzij echter alle landen in feite een re geling wenschen, zouden besprekingen meer kwaad dan goed doen. Het is bovendien onmogelijk te onderhan delen met een regeering, welker verant woordelijke woordvoerders een bevriend land brandmerken met woorden als dieven en afpersers, en zich overgeven aan dage lij ksche monsterachtige lasteringen over de Britsche politiek in alle deelen der we reld. Maar wanneer die geest, die duidelijk on vereenigbaar is met iederen wensch tot een vreedzame regeling, mocht wijken voor iets anders, zou de Britsche regeering be reid zijn haar beste gedachten te voegen bij die van anderen, teneinde den huidigen staat van politieke en economische onzeker heid te beëindigen. Onze eerstvolgende taak zou zijn een we deropbouw van de internationale orde op een breeder en hechter grondslag. In de huidige sfeer wordt de wereld ech ter gebrandschat met militair geweld, zoo besluit de Engelsche stalman, en onze on middellijke taak is dan ook weerstand te bieden aan agressie. Een Labour-stem. Na Halifax nam de Labour-afgevaardigde A. V. Alexander het woord. Hij zeide o.m. te denken dat het jammer was, dat de door Halifax omlijnde politiek niet krachtig door gezet was te Stresa of zelfs in Berchtesga- den. Brandweerpersoneel niet op de hoogte met de werking der spuit. Er had echter toch niets gered kunnen worden. Gistermorgen omstreeks half 10 werd brand ontdekt bij bakker M. A. Wit op de Gouwe. In minder dan geen tijd stond de bakkerij in vlammen en aangewakkerd door een felle Z.W. wind, was het spoedig duide lijk, dat ook het woonhuis en win kelhuis niet meer te redden was. Het vuur sloeg over naar de boerderij van den heer P. Koeman, die aan de overzijde van den weg was gelegen, en de met riet bedekte boerenplaats was in korten tijd één groote vlam menzee. Inmiddels hadden ook een tweetal arbeiderswoningen van de gezinnen J. Hop en D. Bakker vlam gevat, die naast de bakkerij van Wit zijn gelegen. De brandweer was intusschen ter plaatse gekomen. De opperbrandmeester en de brandmeester, die de moderne motor-brandspuit op hun duimpje kenden, waren echter niet aanwe zig en het overige personeel bleek niet ge heel op de hoogte te zijn hoe de spuit werk te. Zij konden de spuit tenminste niet op gang krijgen en voor het gelukt was de des kundigen op te sporen, ging er ongeveer een kwartier verloren. Hierbij dient evenwel te worden opgemerkt, dat ook al had de spuit direct water gege ven, er toch niets te redden viel bij een gelijken vuurzee. Toen de deskundigen op de plaats van den brand Verschenen waren, was het voor hen een oogenblik werk om de brandspuit, die ditmaal voor het eerst in ernst beproefd werd, op gang te stellen en krachtige waterstra len spoten toen in de vuurmassa. Alles ging zoo snel in zijn werk, dat van den inboedel van deze woningen niets kon worden gered. Gelukkig, dat het vee van den heer Koeman in de weide liep. anders zou het zeer moeilijk geweest zijn dit te redden. Van bakker Wit zijn nog een tweetal varkens verbrand, terwijl ook nog twee tortelduiven en een kat in de vlammen zijn omgekomen. Daar de palen van het electrisch net en van de radio-centrale vlam vatten, was het noodzakelijk de stroom uit te schakelen. Omtrent de oorzaak van den brand is niets bekend. Waarschijnlijk is hij in den schoor steen van de bakkerij begonnen. De schade vordt op ongeveer f25.000.— a f 30.000.geschat. Verzekering dekt hiei de schade, ook is bakker Wit verzekerd te gen bedrijfsschade. Een en ander trok enorme belangstelling. liet autopostkantoor der P.T.T. zal voor de eerste maal dienst doen op 1 Juli a.s. tij dens de T.T.-races te Assen. De aldaar ge poste correspondentie zal van het speciale stempel van dit rijdend postkantoor worden voorzien. Genoemd stempel zal voortaan bij elke werkzaamheid van het auto-postkantoor worden toegepast, waarbij alleen de plaats naam wijziging zal ondergaan. Meer dan ooit moeten wij onze zelfstandigheidspoliHek hand haven. Naar aanleiding van het artikel van Zjdanow, lid van den hoogsten Sovjet in de „Pravvda", (zie elders in dit blad), be vestigt de Londensche correspondent van de N.R.Crt., dat er bij de onderhandelingen tusschen Engeland, Frankrijk en Rusland ook over Nederland gesproken is, ook al blijkt te dien aanzien nog geen definitieve oplossing te zijn bereikt. Van officieele zijde zijn we, al dus het blad, gemachtigd mede te deelen, dat de Engelsche regeering daarvan nooit iets aan de Neder- landsche regeering heeft medege deeld. Onze regeering staat uiter aard volkomen buiten deze bespre kingen, met het bestaan waarvan zij niet bekend was en welke voor haar verborgen waren gehouden. Dat men, zoo voegt de N. R. Crt. daar aan toe, buiten ons om ons land tot een voorwerp der besprekingen heeft gemaakt zonder daarvan mededeeling te doen, is maar al te vanzelfsprekend, omdat men weten kon, dat een dergelijke mededeeling onmiddellijk gevolgd zou worden door het antwoord onzerzijds, dat wij geen voor werp van besprekingen en garanties wen schen te zijn. De Nederlandsche buiten landsche politiek is algemeen bekend en onze zelfstandigheidspolitiek staat niet toe, dat wij er ooit onze toestemming aan zou den geven zelfs maar het voorwerp te zijn van garanties, welke een bepaalde moep landen elkaar onderling zou willen geven. Voor de naleving van dit principe zal nu meer dan ooit gewaakt worden. Uiteraard za lmen moeten afwachten, wat deze besprekingen, waarvan onze regeering slechts door de pers kennis heeft gekregen en waarvan zij, het zij nogmaals herhaald onkundig is, zullen opleveren. Zonder twij fel zal de regeering dan haar standpunt in overeenstemming met onze beproefde zelf standigheidspolitiek onmiddellijk bepalen. 't Was reeds lang hommeles tus schen man en vrouw. Gisteravond om zes uur heeft een ze kere van D .te 's-Hertogenbosch zijn vrouw, met wie hij in onmin leefde, na een woordenwisseling met een mes aange allen en eenige steken toegebracht, tengevolge waarvan zij ernstig werd gewond. Het was tusschen van D. en zijn vrouw reeds vaker tot oneenigheid gekomen. Hoe wel beiden nog samenwoonden, liet de ver standhouding zeer te wenschen over. Toen van D. gisten.ïiddag zijn woning betrad, vond hij zijn vrouw niet thuis. Hij toog er op uit om haar te zoeken en ontmoette haar op den hoek van de Arnout Gelderstraat en Mo- liusstraat. Er ontstond een hevige woordenwisseling, waarbij de man zich zeer opwond. Plotseling haalde hij een mes te voorschijn en bracht zijn vrouw daarmede een tiental steken toe in borst en rug. Zwaar gewond wist de vrouw, ondersteund door voorbijgangers, een slagerswinkel te bereiken. Men liet onmiddel lijk een geneesheer komen, die de vrouw naar het Groot Ziekengasthuis te Den Bosch liet overbrengen. De man kon ter plaatse worden gearres teerd. De beide Prinsessen, zwemwedstrijden bij. wonen De verjaardag van Prins Bernhard is over al in den lande met kleur en fleur gevierd. Vooral in de Residentie, de hoofdstad en op Soestdijk werd druk gevlagd, terwijl kin derspelen on muzikale optochten de bewo ners in feeststemming brachten. Koningin Wilhelrnina arriveerde in den loop van den ochtend op Paleis Soestdijk, waar zij verder den geheelen dag verbleef. Het hoogtepunt van den dag was voor hen, die in de omgeving van het Paleis vertoefden, wel het feit, dat het geheele Prinselijk Gezin de zwemwedstrijden te Baarn in de ri vier de Eem bijwoonde. De komst van de Prinses was voor de vele aanwezigen een verrassing, daar alleen Prins Bernhard had toe gezegd aanwezig te zullen zijn. En toen aan het eind van de wedstrijden ook freule Feith met de kleine prin ses Beatrix ten tooneele verscheen, steeg de vreugde ten top. Het publiek juichte uitbundig de Koninklijke ba by toe. De aankomst van den Prins te Baarn. De Prins tracteert. Het personeel dat werkzaam is aan den Rijksweg BaarnAmersfoort, werd door den jarige op sigaren getracteerd. De te Amers foort gelegerde troepen hebben des mor gens voor den Prins gedefileerd. Ook Indië viert feest. Op het Waterlooplein te Batavia werd gistermorgen een parade gehouden, welke bijzonder is geslaagd. Alle huizen rondom het Waterlooplein waren met vlaggen ver sierd. De parade werd besloten met de aanbie ding van het geschenk der burgerij van Ba tavia aan de bataljons, die kort geleden hun eeuwfeest vierden, bestaande uit parade- trommen, tamboermajoorstaven met oranje vaantjes. Aan de parade werd, aldus de N.R.Ct., deelgenomen door troepen van de garnizoe nen te Batavia en Meester-Cornelis en de groep Glenn Martins, welke op Tjililitan is gestationneerd Hoe de Duitsche pers reageert op Halifax' rede. Over de gisteravond uitgesproken rede van Lord Halifax, zie elders in dit blad, schrijft de „Deutsche Dienst" onder meer: Men moet nu eindelijk de pogingen op geven om de Britsche buitenlandsche poli tiek in de oogen van het Duitsche volk vre delievend të doen schijnen, vooral dan wan neer men tegelijkertijd hoopt, dat de onder handelingen met een nieuwen partner voor de omsingelingspolitiek afgesloten kunnen worden. Voor de zooveelste maal hoort men nu in een vloed van redevoeringen, dat de Britsche buitenlandsche politiek vastbeslo ten is de agressie tegen te gaan. Daarente gen stappen de verantwoordelijke staatslie den thans zonder bezwaar heen over de on afhankelijkheid van neutrale staten, om de ze tot voorwerp van politieke zaken te ma ken. De vermindering van de voorbereidingen die den oorlog tot doel hebben, ligt geheel in de handen van Engeland. Wat Lord Ha lifax over de definitie van de levensruimte heeft verklaard, vormt slechts een bewijs daarvoor, dat Engeland er nog niet in ge slaagd is de kern van deze vitale Europee- sche kwesties te vatten. De kwestie der beperking van de bewa pening is in elk geval van Duitsche zijde opgeworpen en door Groot Britannië her haaldelijk afgewezen. JULIANADORP DE ORANJEVEREENIGING. De onlangs alhier opgerichte „Oranjever- eeniging KoegrasJulianadorp" is thans bezig met het aanwerven van leden door geheel „Het Koegras". De bedoeling van deze vereeniging is om telkenjare een Oran jefeest te organiseeren zooals dat het vo rige jaar het geval is geweest, indien mo gelijk nog grootscher van opzet. ER WERK DRUK GEVLAGD. In verband met den verjaardag van Z. K.H. Prins Bernhard woeien alhier van ve le gebouwen de nationale kleuren. Dat was vroeger anders! W1ER1NGEN Vastrechttarief? De directeur der Ned. Spoorwegen, prof. dr. ir. J. Goudriaan heeft gisteren te Leeuwarden op het congres van de ANVV een rede gehouden, waarin spr. o.m. zeide: dat de eigenaardige kostenstructuur van het spoorwegbedrijf voor het publiek voelbaar gemaakt moet worden, door voor hen, die per jaar eenmaal een zeker bedrag aan spoorkaartjes hebben betaald de gelegen heid te openen, het verdere vervoer tegen aanzienlijk verlaagden prijs te verkrijgen. Verder deelde prof. Goudriaan mede, in voering van een vierdaagsch abonnement gewenscht te achten. Bij het blussclien van een brand, die deze week in een der houten loodsen op het ter rein van de Artillerie-inrichtingen aan de Hembrug woedde, zijn, naar het Vlk. meldt, elf arbeiders met mosterdgas besmet. De besmetting had plaats tijdens het vervoer van eenige vaten met mosterdgas, waarbij gemorst werd. De arbeiders hadden in de haast tijdens dit transport geen rubberlaar zen of -handschoenen aangetrokken. De meesten hunner kregen leelijke brandbla ren aan handen en voeten, doch hun toe stand is niet van emstigen aard. DEN OEVER. KRANIGE RIJKSVELDWACHTERS. Dezer dagen hebben de hier aan Den Oever gestationneerde rijksveldwachters, de heeren Schelvis en van de Beek deelgeno men aan de selectie-trainingsmarschen die te Arnhem zijn gehouden voor de aanstaan de vierdaagsche afstand-marschen. Deze marsch die bestond uit twee maal vijftig K.M. hebben bovengenoemde heeren schitte rend geloopen. Wij wenschen deze sportie ve politiemannen veel succes bij de aan staande vierdaagsche. DE MILITAIREN DEFILEEREN. Ter gelegenheid van den verjaardag van Z.K.H. Prins Bernhard hebben de op Oost- Wieringen gelegerde militairen gistermor gen een marsch door Oosterland en Den Oever gehouden. Dit voor de bewoners van Oost-Wieringen ongewone schouwspel trok veel belangstelling. Alles gaf een vroolijk aanzien, te meer daar door de burgerij druk gevlagd werd. Oorspronkelijk scheen het de bedoeling geweest te zijn dat de Kon. Muziekvereeniging „Harmonie" deze marsch zou opluisteren, doch een en ander kon op het laatste nippertje geen doorgang vinden. Op verzoek van den eerste luite nant der Genie, den heer Rijkes, stelden zich toen spontaan een viertal tamlboers van de muiziekvereeniging „Apollo" be schikbaar, welke heeren de trom geweldig heibben geroerd. Het viel ons op hoe goed de verhouding tusschen burgerij en mili tairen op Oost-Wieringen is. EIERVEILING SCHAGEN, 29 Juni. Aanvoer: 55.000 kipeieren 3.40—3.90 per 100 stuks. HELDERSCHF. EIERVEILING, 29 Juni. Aangevoerd: 27665 kipeieren: 5254 Kg. 2.80, 55—57 Kg. 3—3.50, 5S-60 Kg. 3.20- 3.50, 61—63 Kg. 3.30—3.S0, 6470 Kg. 3.60- 4, 490 eendeieren 2.302.40 per 100 stuks. NOORDSCHARWOUDE. 30 Juni. Schotsche muizen 44.60, export 3.i grooten 4.export 33.20, drielingen 2.50 —2.90, kleine 11.30, zilvernep 9.80. BROF.K OP LANGENDIJK, 30 Juni. Voorl. bericht. Schotsche muizen 4— 4.10, export 3—3.30, drielingen 2.50—2.00, kleine 1—1.40, 20 Kg. snijboonen 30.—, 320 krop sla 0.60, roode kool 3.80—4.20, 20 komkommers 3.90, 170 st. bloemkool 8.50, 2e goort 5.70.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 6