Hei Kabinet-Colijn
1 gevallen
Kanonnen en Jouriten
naar Dantig
Br eg man
DAQLAD VOOR DEN'HELDER EN-> HOLLANDS NOORDERKWARTIER
de werkloosheids-
politiek
Geschut word over
zee aangev>erd
Joodschc vluchtelingen
naar de Vereenigde Staten
Italiaansche
dreigementen
ZATERDAG
0 Dr. CoIq de nieuwe
0 formatiopgedragen
Een rech^h coalitie
kabinet onnarschijnlijk
geacht 1
De ^eeringspersdienst meldt:
de OORZAn der kabinetscrisis.
Vandaag weer door dc
lucht naar Texel!
Komt Hitier de *"ije
stad bezoeken?
Dit nummer bevat 16 pagina's
EERBERICHT
3ELDERSCHE COURANT
KONINCSTU, 78, HELDa. M (j
Uitgave der Uttg.-Mlf Hoflandi Noorderkwartier N.V. te Den Helder
l JULI 1939
67e JAARG. No. 8657
Struikelblok
t De «ren ministers hebben bij schrijven van den
voorzittyau den Ministerraad van 29 Juni aan H.M. de
Koningiptheffing uit hun ambt verzocht. Hare Majesteit
heeft dilrzoek jn overweging genomen en den heeren
ministererzocht zich voorloopig met de behandeling en
de afdoeg zoo mogelijk, van de loopende zaken te blij
ven bela^
Zooalrij gisteren in een groot gedeelte van onzen
oplaag n «konden mededeelen, heeft de minister van
Staat, dr^njn zich gisterochtend naar H.M. de Koningin
op het Pa. Soestdijk begeven.
Thansmemen wij, dat Hare Majesteit dr. H. Colijn
opdracht >t verleend tot vorming van een kabinet. Dr.
Colijn hee-érzocht die opdracht in beraad te mogen
houden.
In aanting op het bericht over het aftreden van
het Kabinefeldt de regeeringspersdienst:
Bij de Irekingen over het voorontwerp van de be
grooting vo<940, welke "ten doel hadden tot eene beper
king van hg verwachten tekort te geraken, is in het
Kabinet ove? wijze, waarop dat doel ware te bereiken,
geen overeeimming verkregen. In het bijzonder is zulks
gebleken bij beraadslagingen over de wijze, waarop de
kosten ter bijding van werkloosheid en hare gevolgen
eene groot enrmindering beneden het eindcijfer der be
grooting 193!p kunnen worden bereikt. Tegenover het
door een de^,n het Kabinet ingenomen standpunt van
handhaving l.e begrooting-1940 van de tot nog toe ge
volgde werkheidspolitiek, waren andere ministers van
oordeel, dat ^ging van de tot nog toe met algemeene
instemming take getroffen of voorgenomen maatrege
len met het (pp hunne beoordeeling van den finan-
cieelen toestaihans noodzakelijk moest worden geacht
en derhalve g<loofd was.
DE STATEN-GENERAAL 01
HOOGTE GEBRACHT.
De Voorzitter van de TwefCamer, Mr.
J. R. H. van Schaik, deed giiiddag me-
dedeeling van een missive van Minister
van Staat, Voorzitter van denisterraad,
Minister van Algemeene ZalOr. H. Co
lijn, waarin de Kamer in kennrd gesteld
met het aangeboden ontslag vit Kabinet.
In verband met het aftreden het Ka
binet zijn de onderwerpen, dijde Twee
de Kamer voor openbare helding aan
de orde waren, van de agendavoerd en
is de vergadering tot nadere nroeping
.verdaagd.
Ook bij de Eerste Kamer is missive
van Dr. Colijn ingekomen, w> kennis
wordt gegeven van de Kabinet si
Naar de N.R.Ct. verneemt, i.HÏ.
de Koningin reeds Donderd. en
dus niet eerst gisteren bij heoek
van dr. Colijn ten paleize te Sijk
op de hoogte zijn gesteld iet
besluit van de ministers om at-
slagaanvrage over te gaan. Had
maakt hiervan melding in vid
met de oogenschijnlijk zeer le
opdracht aan den formateur, hn
in r.k. kringen ontstemming*
hebben gewekt.
Dat met het oog op den internalen
toestand, een snelle oplossing der iet-
crisis noodzakelijk is, laat zich aa. In
dit licht moet men ook de snelle vcht
van het Staatshoofd tot een nieuwiia-
tie beschouwen: H.M. de Koningin hlch
thans n.1. niet eerst, zooals gebiijk,
laten advisceren door de voorzitter
zeide Kamers of de fractieleiders.
Wat de formatie van het nieuwe 'M
betreft, is de algemeene verwachting
•n rechtsch coalitie-kabinet uitgesloten
worden geacht.
Bij den stroom van pers-commcik
welken de voor ons land zoo hoogst lr
rijke politieke gebeurtenissen, veroof
heeft, drijft deze gedachte dan ook bo
Men zie hiervoor Ieders in dit bla
In parlementaire kri
In parlementaire kringen domineert
eens de el. voorshands de meening, dl
afwezigheid van alle practfcche mogen
den en met inachtneming van alle moei
heden en gevaren zoowel lnnnen- ahs buj
lands, 'n icuw of gereconstrueerd hab.
Colijn, doch dan losgemaakt van dere
sche coalitie, het meest m de lijn der
wachtingen ligt.
HEROPENING K.L.M.-LIJN.
Heden wordt het binnenlandsche
luchtnet der K.L.M. in zijn vollen
omvang hersteld. De populaire zo-
merlijn, de dienst Amsterdam
Texel, wordt dan n.1. heropend.
Naar aanleiding van /u oh ten, die
te Parijs en Londen de,nhebben
gedaan, dat in Dantzb'en actie zou
worden voorbereid, d 'cn doel zou
hebben de Vrije Sta het Duit-
sche Rijk in te lijy» en die zou
worden ingeluid do?0611 bezoek van
Hitier aan deze st# omstreeks den
twintigsten Juli e»'e verder beoog
de Polen tot een /e te dwingen en
op dit land den /djn te laden van
een daad van asps'e tegenover een
Duitsehe stad wer aan herinnerd
dat iedere pog/ Dantzig bij het
Duitsche-Rijk fe lijven, in strijd is
met de bestap verdragen, en op
welke 'wijze 6 opgezet, onmiddel
lijk een gevfiükcn toestand zou
kunnen doe/Gstaan.
Dat intus/n in Dantzig volgons
een bepaaVPlan wordt gewerkt,
staat vast/ Soed ingelichte krin
gen te B^n houdt men echter
hardnek!» vol, dat in Duitschland
geen tro/lllbewegingen plaats vin
den in richting der Poolsche
grens.
Men /veert, dat er geen sprake
van za2-'jo dat Dantzig door een
plotseK011 overval bij Duitschland
zal vffn gevoegd.
Hefiads van Hitier zal de ver-
eenigig piet het Duitsehe Rijk op
zulkjeenKvijzo bewerkstelligen, dat
zelfsGeiLe er geen aanstoot aan
zal kunnh nemen, is de meening,
<e in lerlijn opgang doet.
Ho»deze gliale en blijkbaar vreedzame
oplosflng is tSijmen met de zeer duidelijke
oorlgsvoorbendingen in de Vrije Stad is
mo</ijker te trijpen.
Poolschelers brengt namelijk nadere
bijinderhedeiiver de maatregelen van den
Se/aat van Dafcig, in het bijzonder over het
oprichten van bi vrijwilligerscorps. In den
ageloopen naa zijn vier stukken geschut
n zwaar kallr over zee aangevoerd en
paarden wat noodig om dit geschut
Aen Bishofsberap te trekken. Deze is thans
Voor burgers vitoden. Verder is een con-
vooi paarden da Dantzig getrokken, klaar
blijkelijk bestemk-oor het vrijwilligerscorps.
De Poolsche is bericht bovendien, dat
op het gebied vl de Vrije Stad in allerijl
wordt gebouwd al barakken. Meer dan 3000
werklieden arbeii hieraan.
De leden van fet vrijwilligerscorps zijn
jonge lieden vani tot 23 jaar die uit Oost-
Pruisen zijn gekomen en leerlingen van de
Polytechnische school te Dantzig. Schoen- en
kleermakers hebben opdracht gekregén 4000
uniformen te maken, heirvoor zijn aanzien
lijke sommen besteed en het leer en de stof
werden door nationaal-socialistische agenten
geleverd.
Poolsche waarschuwing.
De „Wieczor Warszawski", het orgaan van
het Poolsche ministerie van financiën,
schrijft, dat er twee mogelijkheden zijn, ofwel
een „putsch" ofwel een chantage met oor
log. Het tweede schijnt het meest waarschijn
lijk, doch is niet het minst gevaarlijke. Het
blad vervolgt met de mededeeling, dat de
nationaal-socialistische autoriteiten te Dant
zig een mobilisatie van de bevolking voorbe
reiden. Opmerkelijk hierbij is, dat tot nu toe
de Duitschers bij het voorbereiden van een
„putsch" in het geheim te werk gingen, zoo
als bij Oostenrijk en Tsjecho-Slowakije is ge
schied. Het gerucht, dat gemaakt wordt rond
dc voorbereidingen te Dantzig, doet veron
derstellen, dat dit een onderdeel is van de
taktiek van enerveering, welke sedert eeni-
gen tijd door de Duitschers wordt toegepast
en men moet derhalve voorbereid zijn op pro
vocaties, welke grooter zijn, dan tot nu toe
het geval was.
Bezoek van Hitier?
In buitenlandschc politieke kringen is ge
sproken over het bericht, dat Hitier het
voornemen zou hebben om een bezoek te
brengen aan Dantzig op of omstreeks 20
Juli. Het bericht is niet bevestigd. Van
officieele Duitsehe zijde weigert men het
rechtuit tegen te spreken, doch men zegt,
dat men volstrekt geen reden heeft om te
veronderstellen, dat het waar is, terwijl
het hoogst onwaarschijnlijk is, dat de
Führer dergelijke bijzonderheden zoover
van tevoren zou ontwerpen.
Mocht I-Iitler echter besluiten een bezoek
te brengen aan Dantzig, dan zou hij waar
schijnlijk per oorlogsschip derwaarts gaan,
teneinde den Poolschen corridor te vermij
den.
Duitsehe vliegtuigen boven Dantzig
Twintig Duitsehe vliegtuigen hebben op
weg naar Oost Pruisen gister eenigen tijd
b'oven de stad Dantzig gecirkeld, hetgeen
nog bijdroeg tot de nervositeit in de stad, die
er zioh reeds van bewust is, dat Poolsche
kanonnen op haar gericht zijn en dat direct
over de grenzen militaire toebereidselen
worden getroffen.
Met den trein is een aantel legerofficieren
in burger aangekomen, die het commando
over het vrijcorps op zich zullen nemen.
Reeds patrouilleeren leden van het corps,
dat den naam Heimwehr zal dragen, in de
straten.
Het aantal dergenen, die thans uit Duitsch
land in de Vrije Stad aankomen wordt nau
welijks geëvenaard door dat van de binnen
komende jonge Polen, doch nationaal-socia-
tisohe kringen verklaren, er werkelijk voor
bevreesd te zijn, dat Polen de Duitsehe tak
tiek zal volgen en het eerst zal toeslaan.
Ofschoon hij geen verklaring heeft afge
legd, meent men te weten, dat Buckhardt,
de hooge commissaris van den Volkenbond,
den huldigen toestand zeer ernstig acht.
De houding van Polen krachtiger.
De Poolsche houding ten aanzien van den
toestand in Dantzig schijnt krachtiger te
worden. „Wij weten, dat zekere voorberei
dingen in Dantzig getroffen worden", zoo
verklaarde gisteravond een officieele woord
voerder. „Wij houden ze zorgvuldig in het
oog en iedere actie in Dantzig zal gevolgd
worden door nauwkeurig aangepaste tegen
maatregelen van onzen kant."
Sprekende over de redevoering van Hali-
fax zeide de woordvoerder, dat deze een zeer
duidelijke waarschuwing vormde en dat het
hoogst ongelukkig voor den vrede zou zijn,
DE BILT SEINT t
Verwachting: Meest zwaar be
wolkt met plaatselijke re
gen- of onweerbuien, later
iets koeler. Aanvankelijk
zwakke veranderlijke wind,
later matig uit Westelijke
richtingen.
Alg. vooruitz.: Koeler weer.
Accountantskantoor
LEERAAR m. o.
Lid Ned. Gen. v. Acc.
Loodsgracht 72 - Tel. 650
wanneer zij niet verstaan werd. De woord
voerder voegde hieraan toe, dat het thans
zoowel in Groot Brittanje als in Polen, van
Stad, een casus belli zou vormen,
mende van binnen of van buiten de Vrije
Stad, een casus Belli zou vormen.
Het moderne paard van Troje.
Hoewel de ontwikkeling van de situatie
te Dantzig overal ongerustheid baart,
schrijft de corr. van de N. R. Crt, is.men
toch in goed ingelichte Britsche kringen
niet geneigd onmiddellijk een militairen
coup tegemoet te zien. De informaties, die
men uit Berlijn ontvangt, wijzen er eerder
op, dat Duitschland omzichtig te werk zal
gaan, en min. of meer dezelfde geleidelijke
tactiek zal toepassen, die het tegen Tsje
cho-Slowakije heeft aangewend.
De verwachting is dan ook, dat er in de
eerstvolgende twee weken niet veel meer
zal gebeuren althans van Duitschen
kant dan een progressieve bezetting
van Dantzig door dat moderne paard van
Troje, de Duitsehe toeristen, die al sinds
eenige dagen in grooteri getale haar de
vrijstad stroomen.
Men spreekt van een totaal aantal van
c.a. 40.000, waardoor de volwassen man
nelijke bevolking van Dantzig op ongeveer
honderdduizend zal worden gebracht.
Zoolang zij als „toeristen" naar Dantizig
gaan, is het moeilijk te zien hoe Polen op
juridische gronden daar een stokje voor zou
kunnen steken.
De Poolsche commissaris generaal is uit
Dantzig naar Warschau vertrokkea, waar
hij de Poolsche regeering verslag zal uit
brengen over de militaire voorbereidingen
die thans worden getroffen en nieuwe in
structies zal vragen. Uit Poolsche bron
wordt vernomen, dat verscheidene koop
vaardijschepen uit Oosf-Pruisen in de ha
vens van Dantzig en Schihau zijn aange
komen en daar allerlei soorten wapens on
der meer lucht-afweergeschut, ontscheept-
hebben.
tl BH
lüi
20.000 jeugdige slachtoffertjes
in de komende 2 jaren.
De imimigratiecommissie van den Ameri-
kaansche senaat heeft - een wetsontwerp
goedgekeurd, dat beoogt, in de komende
twee jaren 20.000 Duitsehe vluchtelingen
beneden de veertien jaar in de Vereenigde
Staten toe te laten.
De commissie heeft eveneens haar goed
keuring gehecht aan twee door den demo
craat Reynolds ingediende wetsontwerpen,
waarvan het eene de immigratie in de
Vereenigde Staten gedurende vijf jaar
stop zet uitgezonderd de vluchtelingen,
waarop het hiervoor genoemde wetsont
werp betrekking heeft en het andere
bepaalt, dat van alle in de Vereenigde Sta
ten wonende vreemdelingen vingerafdruk
ken moeten worden genomen.
Het afgetreden Kabinet. Van links naar rechts: mr. J. A. de (Financi&n, reeds eerder afgetreden), J. J. C. van
Di)k (Defensie), prof. dr. 3. R. Slotemaker de Bruine (Onderwijl jj. van Boeyen (Binnenlandsche Zaken), mr. dr. ir.
J. A. M. van Buuren (Waterstaat), mr. C. M. J. F. Goseling dr, H. Colijn, minister-president, Chr. J. L M.
Weiter (Xolwifcn), mr. M. P. L. Steenberghe (Economische Zal» en pK>1 mr. C. P. M. Romme (Sociale Zaken).
Laten er geen Turksche soldaten
in Egypte komen of
De eycntueele afsluiting van een pact tot
wederzijdschen bijstand tusschen Egvpte en
Turkije als vervolg van de accoorden, die
door Londen en Parijs zijn onderteekend
met Ankara, zou een levendige Italiaan
sche reactie wekken en in het bijzonder
een versterking van de garnizoenen in Li-
bye aldus geeft Ansaldo te verstaan in
de Telegrafo, het blad van graaf Ciano. Hij
schrijft; „Italië zou een uiterst ernstige be
dreiging zien in de aanwezigheid van
Turksche contingenten in Egypte. Daarom
is het waarschijnlijk, dat de verwezenlij
king van een militair TurkschEgyptisch
verdrag er toe zou brengen om vroeger of
later den Engelsohen ambassadeur een
belangwekkende mededeeling te doen
Een mededeeling betreffende uitwisseling
van inlichtingen van militairen aard. wel
ke vastgelegd zijn in het Britsch—Itali-
aansch accoord.
